Paus toont begrip voor problemen
Kerk Samenleving
Geen woord over oecumene
Feministische predikant
beschuldigd van dwaalleer
'Assisi een rare ervaring'
DINSDAG 12 JANUAR11993
Brussel
i het
de landbouw", aldus Kok.
BINNENLAND KORT
Luitjens
De collaborateur Jacob
Luitjens, die in Canada lid
was van een doopsgezinde
gemeente, mag zich ook in
Nederland aansluiten bij de
doopsgezinden. Dat zegt
secretaris E. van Straten van
de Algemene Doopsgezinde
Sociëteit in reactie op een
brief van doopsgezinden
die Luitjens liever buiten de
deur houden.
Twee doopsgezinden, D.
van der Sluis en D. van
Uden, hebben alle voorgan
gers een brief gestuurd
waarin zij vijf voorwaarden
noemen waaraan Luitjens
moet voldoen voor hij lid
mag worden. Zo zou hij be
rouw moeten tonen over
zijn daden, De brief werd
op advies van Van Straten
geweerd uit het Algemeen
Doopsgezind Weekblad
(ADW), omdat er 'in het
verleden al voldoende aan
dacht aan Luitjens is gege
ven'.
Voor Van Straten zijn
Luitjens en ook mensen die
zich antisemitisch uiten wel
degelijk broeders en zus
ters. ,,lk keur niet goed wat
zij deden of doen. Maar er
is een gemeente die hen
ooit heeft opgenomen en
hen daarmee tot broeders
en zusters gemaakt heeft en
daar kan ik niet aan voorbij
gaan", schrijft hij.
Boerenorganisaties'
De identiteit van de christe
lijke boerenstandsorganisa
ties ABTB en CBTB bepaalt
niet meer het beleid ten
aanzien van de belangen
behartiging van de boeren.
Dit zei voorzitter A. Aalberts
van de zuivelcoöperatie
Friesland Frico Domo tij
dens een jongerendag van
zijn organisatie in het Gro
ningse Maram.
Volgens Aalberts wordt er
ten onrechte veel gediscus
sieerd over de vraag of de
Aartsdiocene Boeren en
Tuinders Bond (ABTBJ en
de Christelijke Boeren en
Tuinders Bond (CBTB) hun
identiteit aan de kant moe
ten zetten om het belang
van hun leden beter te be
hartigen. Het is juist hun
taak om aandacht te schen
ken aan ethische kwesties,
zoals genetische manipula
tie. „Dat sneeuwt nu vaak
onder omdat ze zich teveel
op de belangen richten."
Aalberts pleitte er daar
om voor een nieuwe orga
nisatie op te richten die
zich puur op economische
belangenbehartiging richt.
De lijd is volgens hem voor
bij dat de dominee of de
priester het beleid bepaalt.
„Vanuit de kerken wordt
steeds kritischer tegen het
agrarisch gebeuren aange
keken. Ook daar zullen er
steeds meer tegenstanders
komen dan medestanders.
Vroeger was dat ondenk
baar."
Ook secretaris G.N. Kok
van het Landbouwschap zei
dat levensbeschouwelijke
opvattingen niet meer do
minant zijn op het platte
land. „De ABTB trekt zich
volgens mij niets meer van
de bisschop aan. Levensbe
schouwelijke opvattingen
zijn er nog wel, maar die
moeten concurreren met
andere zaken zoals milieu,
belangenbehartiging in
ROME ANP/GPD
VERVOLG VAN BINNENLANDPAGINA
Paus Johannes Paulus II repte
in zijn toespraak tot de bis
schoppen met geen woord over
de oecumene, het nauw samen
werken met andere geloofsgroe-
peringen. De leiders van de Ne
derlandse RK-kerk hadden in
hun rapport juist het belang van
de oecumene onderstreept, als
een absolute voorwaarde om
geloofwaardig over te komen.
De bisschoppen vermoeden
dat de paus van oordeel is dat
zij in hun betrekkingen met an
dere kerken de juiste gedragslijn
volgen. „De paus heeft niet op
'Paus kan niet overal op reageren
alles in het rapport gereageerd",
aldus bisschop Bar van Rotter
dam. „Hij vindt het goed. Als hij
van mening zou zijn dat iets
niet moet, had hij dat wel ge
zegd", denkt Bar.
Simonis legde desgevraagd
nog eens uit dat hij oecumene
verstaat als het streven naar één
kerk waarin het ambt van de
paus een wezenlijke plaats
heeft. „We moeten ons met el
kaar verzoenen, zodat we in ge
loof één kudde zijn", aldus Si
monis. Volgens hem is er bin
nen deze ene kerk ruimte voor
pluriformiteit. Hij verwees in dit
verband naar de oosterse ker
ken, die de paus als hoofd van
de kerk erkennen, maar een ge
heel eigen liturgie en eigen re
gels, zoals gehuwde priesters,
kennen. Volgens kardinaal Si
monis heeft de paus de leken in
de Nederlandse kerk, die een
belangrijke rol spelen maar veel
onenigheid veroorzaken binnen
het episcopaat, een hart onder
de riem gestoken. De paus er
kent dat de zogenaamde pasto
rale werkers een belangrijke
taak vervullen en dat zij, 'samen
met een groeiend aantal perma
nente diakens en leken-vrijwilli-
gers steun kunnen verlenen aan
de pastorale activiteit'.
Simonis herhaalde de woor
den van de paus dat leken met
een goede theologische basis
veel goeds kunnen doen, maar
geen parallele clerus mogen
worden. Niks geen getrouwde of
vrouwelijke priesters dus. De
paus schrijft dat 'aan leken
priesterlijke taken toevertrou
wen een aantrekkelijke oplos
sing zou kunnen lijken voor be
paalde moeilijkheden van dit
moment, maar uiteindelijk uit
monden in een verarming van
de kerkelijke gemeenschap in
zijn geheel'. In dit licht bezien
stemt het de paus optimistisch
dat het aantal kandidaten voor
het priesterschap toeneemt.
Bisschoppen: 'Nederland niet langer in uitzonderingspositie'
Paus Johannes Paulus II
plaatst de Nederlandse
Rooms-Katholieke Kerk
niet meer in een uitzonde
ringspositie. Deze conclu
sie trekken de Nederlandse
bisschoppen uit de toe
spraak die de paus gisteren
in het kader van hun vijf
jaarlijkse ad limina-bezoek
heeft gehouden. Kardinaal
Simonis sprak van een 'ui
termate evenwichtige, be
moedigende toespraak'.
ROME ANP/GPD
VERVOLG VAN BINNENLANDPAGINA
Paus Johannes Paulus II toont
veel begrip voor de problemen
van de Nederlandse Rooms-Ka-
tholieke Kerk. Hij waardeert de
'situatieschets' zoals die voor
hem is opgesteld door het Ne
derlandse episcopaat en deelt
de opvatting dat de Nederland
se kerk een 'missionaire kerk'
moet worden om haar belang
rijkste problemen kleiner
worden van het katholieke
volksdeel en dalend kerkbezoek
het hoofd te kunnen bieden.
De paus plaatste de proble
men waarmee de Nederlandse
kerk als gevolg van de seculari
satie kampt, in de context van
de Europese kerk. Volgens kar
dinaal Simonis heeft de paus al
lerlei positieve ontwikkelingen
in de Nederlandse kerk ontdekt
en is daardoor tot de conclusie
gekomen dat Nederland geen
uitzondering meer is op de an
dere kerken in Europa.
„Ik ben persoonlijk getroffen
door het evenwichtige oordeel
van de paus", aldus Simonis.
„Hij is gaan inzien dat onze
problemen niet specifiek Ne
derlands zijn, maar gelden voor
veel andere Europese landen en
ook dat ze niet in een handom
draai kunnen worden opge-
De paus ontving gistermorgen de elf Nederlandse bisschoppen
lost". Ook de bisschoppen Bar
en Ernst waren deze mening
toegedaan. „Het is zeer bemoe
digend dat de paus ons plaatst
in de grote Europese familie van
kerken", aldus Bar. Ernst was
tevreden over het feit dat de
paus de analyse van de bis
schoppen in feite c
om een disciplinaire, maar om
een dogmatische procedure
gaat. Sinds de Tweede Wereld
oorlog is er in de Württemberg-
se kerk maar één keer een dege
lijke procedure geweest.
Voss zei gisteren in een reac
tie dat bij de voorbereiding niet
de noodzakelijke zorgvuldig
heid in acht is genomen. Bo
vendien heeft zij geen inzicht in
de processtukken gekregen en
niet de mogelijkheid gehad zich
tegen de beschuldiging te ver
dedigen.
„Het onderhavige boek is niet
bekend, laat staan dat het gele
zen is." Het is volgens haar dui
delijk dat de kerk aanstuurt op
een kort proces dat zoveel mo
gelijk achter gesloten deuren
plaatsvindt.
De feministische theologe Jutta
Voss, predikante in Stuttgart,
moet zich binnenkort verant
woorden wegens 'dwaalleer'. In
een tuchtprocedure van de re
gionale Evangelische Kerk van
Württemberg moet worden
vastgesteld of zij om die reden
uit het ambt moet worden ont
heven. De tuchtprocedure was
in gang gezet nadat zij in 1988
een boek had gepubliceerd on
der de titel 'Het taboe van de
zwarte maan. De culturele bete
kenis van de vrouwelijke cy
clus'. Bisschop Theo Sorg is zelf
voorzitter van de tuchtkamer.
Tegen de beslissing is geen be
roep mogelijk.
De kerk wijst erop dat het
hen steunt in de initiatieven
voor een nieuwe missie in ons
land.
De oproep van de paus tot
eendrachtige samenwerking
tussen de bisschoppen plaatste
Simonis in het kader van de bij
zondere synode van 1980, toen
de paus de Nederlandse bis-
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERV. KERK
Bedankt: voor Elim: D. Heikoop
te Vreeswijk.
GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT
Beroepen: te Hattem (voor het
zendingswerk in de Oekraïne):
M. Nap te Zeist; te Rotterdam-
Centrum (voor het evangelisatie
werk onder etnische minderhe
den in het Rijnmondgebied):
A.S. van der Lugt te Rijswijk.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen: te Ouderkerk aan den
Amstel en te Rotterdam-West:
W.N. Middelkoop, kandidaat te
EVANGELISCH LUTHERSE KERK
Beroepen: te Leeuwarden: S.
van Kammen, prop. te Amster
dam.
schoppen bijeenriep om hun
grote onderlinge verdeeldheid
te overwinnen. Er is veel meer
eensgezindheid gegroeid tussen
de bisschoppen, constateerde
Simonis.
Bovendien staat de kerk een
„legitieme pluriformiteit" ook
onder bisschoppen toe. Maar zij
moeten nog een antwoord vin
den op de vraag in hoeverre zij
hun meningsverschillen zowel
naar collega's als daarbuiten
moeten laten blijken. Een voor
beeld is het verschil in visie op
het katholieke onderwijs tussen
bisschop Gijsen van Roermond
en de overige bisschoppen.
Pax Christi-secretaris Jan ter
Laak, die het afgelopen week
einde met kardinaal A.J. Simo
nis behoorde tot de Nederland
se deelnemers aan 'Assisi', om
schreef de gebedsdienst voor de
vrede als 'een rare ervaring'. Hij
is nog maar nauwelijks beko
men van zijn reis naar de kou
en ellende van Sarajevo en
woonde nu een 'intense happe
ning' bij, waaraan verrassend
veel jongeren deelnamen. Ter
Laak vond het heel belangrijk
dat er uit de Koran gezongen
werd en dat moslimleider Seli-
movski door de paus werd om
helsd.
Ter Laak heeft de indruk dat
achter de schermen wordt ge
werkt aan een ontmoeting tus
sen de paus en de Servisch-or-
thodoxe patriarch Pavle. Hij
verwacht hier meer van dan van
deelneming van Pavle aan de
gebedsbijeenkomst, omdat tij
dens zo'n ontmoeting dieper op
de oorlog in het voormalige Joe
goslavië kan worden ingegaan.
De les van Assisi is volgens
kardinaal Simonis dat mensen
weer moeten leren bidden. De
situatie in het voormalige Joe-
zo uitzichtloos dat
zijn mening hulp alleen uit
de hemel kan komen. Simonis
was als enige Nederlandse bis
schop bij de gebedsbijeen
komst. De andere bisschoppen
hebben wegens drukte afgezien
om op een passende manier
zondag de afsluitende eucharis
tieviering bij te wonen.
HET WEER
ROB GROENLAND
Hagel en natte sneeuw
De uitwerking van het monsterach
tig lagedrukcentrum tussen IJsland
en Schotland werd gisteren zicht
baar gemaakt op de Engelse televi
sie. Winden van orkaankracht zorg
de voor beestachtig weer op de
Oceaan, maar ook de kustgebieden
werden getroffen door extreem
weer. Het noordelijk deel van de
Britse Eilanden werd geconfron
teerd met koude poollucht en op
veel plaatsen sneeuwstormen.
Deze koude luchtmassa's konden
uitstromen aan de westzijde van de
superdepressie, stagneerde emg-
zinds boven het zuidoosten van En
geland. Daar hield zich het schei-
dingsvlak op tussen deze koude
lucht en de veel zachtere lucht ten
zuiden daarvan. Dit grensvlak slin
gerde gistermiddag nog over het
midden en zuiden van het land.
Over de laagste luchtdruk die in
het centrum van de orkaandepres
sie is gemeten, heerst nog ondui
delijkheid. Veel schepen hadden
zich op tijd uit de voeten gemaakt,
zodat er weinig luchtdrukmetingen
uit het bewuste gebied binnenkwa
men. Men heeft zodoende uit de
omliggende waarneming een
schatting moeten maken, waarbij
men op een waarde rond de 915
mb uitkomt zodat men het voorlo
pig houdt op een evenaring van het
record van 15 december 1985.
Dit geldt alleen voor het noordelijk
gedeelte van de Atlantische Oce
aan in deze eeuw. In het zuidelijk
gedeelte komen tropische cyclonen
voor en daarin zijn luchtdrukwaar
den van onder de 900 mb geme
ten.
Ons weerbeeld wordt de komende
avond en nacht bepaald door een
sterke westelijke stroming waarin
opgewarmde poollucht over het
land uitstroomt. Maar de boven
lucht is dan zo koud geworden, dat
buien met hagel en natte sneeuw
mogelijk zijn. De veel besproken
depressie trekt Scandinavië binnen
en vult langzaam op tot normale
drukwaarden.
Een nieuwe randstoring op de oce
aan wordt morgenochtend al boven
Engeland verwacht, waarbij de
voorste frontale regens ons kustge
bied binnenschuiven.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
woensdag.
Zuid-Noorwegeri:
Vrij veel bewolking
vooral vandaag
buie
wind. Morgen
waarts enkele opklaringen,
maar later op de dag op
nieuw bewolking. Middag-
temperaturen rond 2 gra-
wolkt en enkele
buien en vrij veel wind.
Morgenoverdag opklarin
gen en nog een kleine
kans op een bui. Maxima
enkele graden boven nul.
In de nacht plaatselijk
lichte vorst.
Denemarken:
Vandaag winterse buien
en veel wind. Morgenover
dag opklaringen en op veel
plaatsen droog. Middag-
Britse Eilanden:
Vandaag wisselend bewolkt en vooral in
Ierland en Schotland winterse buien.
Vrij veel wind. Morgen vanuit het zuid
westen perioden met regen. Maxima van
5 graden in de Schotse Hooglanden tot
8 graden in het zuiden, morgen iets ho
gere temperaturen.
België en Luxemburg:
Vandaag wisselend bewolkt en een en
kele bui, in de Ardennen mogelijk ook
natte sneeuw. Morgen geleidelijk toene
mende bewolking, gevolgd door perio
den met regen. Maxima uiteenlopend
van 8 graden aan de Belgische kust tot
5 in Luxemburg.
Duitsland:
Vandaag in het zuiden eerst nog bewolkt
en regen. Elders wisselend bewolkt en
vooral in Schleswig-Holstein enkele win
terse buien. Morgen eerst opklaringen,
maar geleidelijk toenemende bewolking.
Maxima uiteenlopend van 5 graden in
het noorden tot 9 in Beieren.
Wolkenvelden, ook af en toe wat zon.
Kleine kans op een bui. Maxima circa
19 graden.
Handen:
n de
noordzijde kans op wolkenvelden.
Droog. Maxima circa 20 graden.
Marokkaanse westkust:
Afwisselend perioden met zon en enkele
wolkenvelden. Droog. Maxima circa 18
Tunesische kust:
Overwegend zonnig. Droog. Maxima on
geveer 19 graden.
Frankrijk:
Vandaag in het noordwesten opklarin
gen, ook een bui; in het midden en zui
den bewolkt en enige tijd regen. Morgen
eerst opklaringen, en plaatselijk mist, in
de loop van de <Jag in het westen en
noorden opnieuw bewolkt en mogelijk
wat regen. Maxima van 8 graden in de
Vogezen, rond 11 graden in midden
Frankrijk en langs de Kanaalkust, en cir
ca 15 graden aan de Riviera.
Corsica en Sardinië:
Vandaag vrij veel wolkenvelden, morgen
perioden met zon. Droog. Maxima onge
veer 17 graden.
Spanje:
Overwegend zonnig, op de Balearen en
kele wolkenvelden, en in het noordwes
ten veel bewolking en af en toe regen.
Maxima in het binnenland en in het
noorden 12 tot 16 graden, aan de Cos
ta's rond 18 graden.
Vandaag in het r
Maxima ongeveer 1-5 graden, in de Al-
garve iets hoger.
Zwitserland en Oostenrijk:
Vandaag aan de noordzijde bewolkt en
enige tijd neerslag, boven de 1000 me
ter als sneeuw. Vandaag aan de zuidkant
Hongarije:
Vandaag bewolkt en van het wester
regen. Morgen wolkenvelden, ook ni
dan zon, en droog. Temperaturen c
dag ongeveer 6 gra
Neerslagkans
Mmimumtemp.
Middagtemp.
Wind
WOENSDAG 13 JANUARI 1993
Zon- en maanstanden
Zon op 8.42 zon onder 16.50
Maan op 00.00 maan onder 10.34
Waterstanden Katwijk
Hoogwater 6.28 en 18.43
Laag water 1.56 en 14.31
Weerrapporten 12 jan 7 u
w7 15 12 1
Genève
Innsbruck
w 17 11 9 34
