Frankrijk wil kampen
met geweld bevrijden
Buitenland
Irakezen stelen
wapens in Kuwayt
Somalische wapenmarkt
doelwit vs-militairen
Diana wil snel scheiden
'Situatie Singapore zonder steun hachelijk'
Warm welkom in Hebron
Vliegtuig over de kop:
alle inzittenden gered
Rexrodt doorkneed in politiek en economie
MAANDAG 11 JANUAR11993
Geen haast met begraven Marcos
manila» De doden kunnen wachten. Vanuit deze overweging
heeft ex-presidentsvrouw Imelda Marcos er mee ingestemd dat
de herbegrafenis op de Filipijnen van haar man, ex-president
Ferdinand Marcos, wordt uitgesteld. Ze zei dat het meer dan 40
jaar heeft geduurd voordat Napoleon Bonaparte in Frankrijk
werd begraven. Ze is bereid te wachten tot de Filipijnse regering
eraan toe is haar man de eer te geven een begrafenis in Mani
la die hij verdient, voordat ze zijn stoffelijk overschot op
Hawaii ophaalt. President Fidel Ramos heeft er geen bezwaar te
gen dat het lijk van de ex-president naar de Filipijnen terug
komt, maar hij wil dat het in diens noordelijke vaderstad wordt
begraven. Ramos heeft het verzoek van de nabestaanden om
een begrafenis in Manila van de hand gewezen, omdat hij bang
is voor rellen.
Bulatovic president Montenegro
podgoricaDe huidige president van Montenegro, Momir Bula
tovic, heeft gisteren de tweede ronde van de presidentsverkie
zingen ruimschoots gewonnen, zo heeft de kiescommissie van
daag meegedeeld. Bulatovic kreeg 63 procent van de stemmen,
zijn rivaal Branko Kostic 37 procent. Bulatovic is voorzitter van
de alleenregerende Democratische Partij van Socialisten (voor
malige communisten).
Reynolds weer premier Ierland
londen Albert Reynolds, de grote verliezer van de parlements
verkiezingen in november, blijft premier van Ierland. Het parle
ment zal Reynolds morgen tot leider kiezen van een coalitiere
gering met de grote winnaar van de verkiezingen, de Labour
Party. Aan de vorming van de regering is zeven weken onder
handelen vooraf gegaan. Een speciaal congres van de Labour
Party hechtte gisteren zijn goedkeuring aan het regeerakkoord.
Dodental godsdienststrijd India loopt op
bombay Het dodental van vijf dagen geweld tussen moslims en
hindoes in het westen van India is tot 170. Vanmorgen kwamen
acht mensen om het leven bij gewelddadigheden in Bombay.
Ook gisteren deden zich in Bombay en andere plaatsen op grote
schaal rellen voor, die het gevolg zijn van de verwoesting van de
moskee in Ayodhya op 6 december. Extra politie- en legertroe-
pen kunnen de situatie in Bombay niet onder controle krijgen,
vermoedelijk ook omdat politie en leger zich tot nu toe terug
houdend hebben opgesteld in de rellen. Gewapenderhand is er
nauwelijks opgetreden om de rellen te stoppen.
Auto's uit centrum Italiaanse steden
rome» Het autoverkeer in een groot aantal Italiaanse steden is
aan banden gelegd om de met name door het mooie weer
toenemende vervuiling en smogvorming door koolmonoxyde
terug te dringen. Rome sloot gisteren het centrum voor vier uur
(van 17.30 - 21.30 uur), nadat vijf van de negen snuffelapparaten
de afgelopen week alarm hadden geslagen. De maatregel wordt
vandaag herhaald. Florence was gisteren acht uur taboe voor
auto's. Triëst, Varese, Milaan, Bolzano, Bologna en Turijn heb
ben ok beperkende maatregelen genomen.
Doden bij busongeluk Argentinië
buenos aires» Bij een ongeluk tussen drie bussen in Argentinië
zijn het afgelopen weekeinde zeker zestig mensen om het leven
gekomen en tachtig inzittenden gewondgeraakt. Het ongeval ge
beurde zaterdagavond in de noordelijke provincie Corrientes.
Twee Argentijnse en een Paraguayaanse bus klapten op elkaar
toen een inhaalpoging van een van de Argentijnse bussen mis
lukte.
Deel Russische ambassade te huur
Georgetown De gloednieuwe Russische ambassade in het
Zuidamerikaanse land Guyana is te huur. Volgens de krant Sta
broek News heeft ambassadeur Sobolev gezegd dat een deel van
het gebouw van vier verdiepingen verhuurd zal worden omdat
de ambassade de kosten alleen niet kan dragen. Guyana is een
buurland van Suriname.
Groot aantal executies in China
peking» In China is zaterdag zeker 59 maal de doodstraf voltrok
ken. Veekvan de veroordeelden waren berecht wegens roofover
vallen in treinen en autobussen. Landelijk ging de meeste aan-
dacht uit naar zes treinrovers, die in Shanghai werden geexecu-
teerd. Zij zouden vanaf 1988 32 overvallen hebben gepleegd op
negen belangrijke treinverbindingen in zuid- en oost-China en
de passagiers voor 211.600 gulden hebben beroofd van geld en
andere kostbaarheden.
muqdisho Rtr-
Honderden Amerikaanse mari
niers hebben gisteren een wa-
penmarkt in de Somalische
hoofdstad Muqdisho afgegren-
deld, zo heeft een militaire
woordvoerder meegedeeld. De
actie begon 's morgens vroeg en
5 het is de bedoeling dat de mari-
niers zoveel mogelijk wapens in
beslag nemen.
Negenhonderd Amerikanen
sloten met behulp van pantser-
voeruigen de Bakara-markt af,
die in het gebied ligt dat onder
controle staat van de Somali
sche krijgsheer Mohamed Farah
Aideed. De Bakara is vermoede-
Prin§es Diana zou volgens de
.Britse sensatiekranten bereid
■Zijn de voogdij over haar twee
izöons op te geven, om snel te
kunnen scheiden van haar echt
genoot prins Charles.
De Sunday Mirror en het zus-
terblad The People haalden in
hun^edities van gisteren bron
nen aan „in het hart van de
kring rond de prinses", die zei
den dat de 31 -jarige Diana ab
soluut geen ambitie koestert om
koningin te worden. De concur
rerende News of the World had
een royal exclusive op de voor
pagina, waarin werd gezegd dat
Diana een hartbrekende toe
komst tegemoet gaat, omdat
haar zoons William (10) en Har
ry (8) minder tijd bij haar zullen
doorbrengen als ze hun prinse
lijke opleidingstijd zullen door
maken. Volgens de Mirror zou
de prinses zich zo snel mogelijk
los willen maken van de ko
ninklijke familie en overwegen
naar het buitenland te gaan.
Buckingham Palace weigerde
commentaar. Een bron in het
paleis noemde de berichten
echter „absolute kletskoek en te
laag om er minachtend op te
kunnen neerzien. De schan
daalpers gebruikt de koninklijke
familie weer eens om de con
currentie te kloppen."
Frankrijk wil de gevangenen in kampen in Bosnië-Her-
cegovina desnoods met geweld bevrijden. Minister
Dumas van buitenlandse zaken pleitte gisteren voor de
inzet van 'blauwhelmen' van de Verenigde Naties. Zij
zouden zich als eerste moeten richten op de kampen
waar wordt verkracht en gemarteld.
PARUS/GENEVE GPD-AFP-Rtr/DPA
„We zullen de Verenigde Naties
vragen om alle gevangen te be
vrijden, desnoods met gebruik
van geweld", aldus Roland
Dumas gisteravond in een ra
dio-interview. „Er is bewijs voor
het bestaan van de kampen en
van martelingen en verkrachtin
gen die daar plaatsvinden. De
juridische en diplomatieke situ
atie is duidelijk... We hebben
het recht in te grijpen."
De bevrijdingsoperatie zou
wat hem betreft al op zeer korte
termijn moeten beginnen.
Dumas sprak letterlijk over 'de
komende dagen'. Dumas heeft
minister van humanitaire en
gezondheidszaken Bernard
Kouchner gevraagd te regelen
dat konvooien onder militaire
begeleiding de kampen gaan
bevrijden, „desnoods voor en
door onszelF'. De Franse VN-
commandant in Sarajevo, gene
raal Philippe Morillon, liet
Dumas desgevraagd weten vol
doende middelen voor de bege
leiding te kunnen leveren. De
operatie kan volgens Dumas
plaatsvinden terwijl de vredes
besprekingen over Bosnië door
gaan en de VN-vredesmacht in
Bosnië verblijft.
Los daarvan vindt Dumas dat
het de hoogste tijd is om de VN-
vredestroepen in Bosnië van
zwaardere wapens te voorzien,
zodat ze zichzelf daadwerkelijk
kunnen verdedigen als het op
nieuw tot confrontaties met
Servische troepen komt. Dumas
veroordeelde de moord op
Bosnische vice-premier Hakija
Turajic, vrijdagavond, als 'een
daad van zeldzame lafheid'. De
moord onderstreept volgens
Dumas opnieuw dat Sarajevo zo
spoedig mogelijk tot 'open stad'
moet worden verklaard.
De moord heeft een zware
hypotheek gelegd op het vre
desoverleg in Genève, dat toch
al uiterst stroef verloopt. Alge
meen wordt dat overleg gezien
als de laatste kans om tot een
wapenstilstand te komen en
een militaire interventie te ver
mijden. Het overleg werd giste
ren verdaagd tot vandaag.
Volgens ooggetuigen werd de
moord op Turajic mogelijk
doordat Franse soldaten die de
VN-kolonne begeleidden tegen
de instructies voor VN-troepen
in de deuren van de pantserwa
gen waarin Turajic zat openden,
waarop een Servische strijder
het vuur op de Bosnische vice-
premier opende.
Intussen lijken steeds meer
islamitische landen aan te stu
ren op een confrontatie met de
Serviërs. De Turkse president
Ozal wil dat een door de Vere
nigde Staten geleide troepen
macht naar Bosnië wordt ge
stuurd om een eind te maken
aan de burgeroorlog.
Een inwoner van het bejaardenhuis in de wijk Nedzarici in de Bisnische hoofdstad Sarajevo wordt door blauwhelmen naar een VN-voertuig gedra
gen om te worden geëvacueerd. Het bejaardenhuis ligt in de vuurlijn van de Serviërs. foto afp
lijk de grootste wapenmarkt van
Somalia.
Vrijdag veegden 450 Amerika
nen in het noorden van Muq
disho een kleinere wapenmarkt
schoon die in handen was van
Aideeds rivaal Ali Mahdi Moha
med.
In Muqdisho zijn gisteren
tientallen Somaliërs gewond ge
raakt bij onderlinge gevechten
en Amerikaanse mariniers
schoten drie Somaliërs dood
toen zij het vuur openden op
scherpschutters. Een groep
Amerikaanse congresleden
werd door scherpschutters on
der vuur genomen, maar geen
van hen raakte gewond.
londen anthony bevins
vervolg van voorpagina
Gouverneur Shenton verklaarde
in zijn memo: „Het huidige be
leid is al jaren van kracht en
stelt dat Singapore stand moet
houden totdat de vloot kan
worden gestuurd om de stad te
ontzetten. Oorspronkelijk werd
de periode waarbinnen hulp
zou worden geboden vastge
steld op dertig dagen, maar in
middels is deze periode ver
lengd tot negentig dagen en on
langs werd zelfs zes maanden
voorgesteld. Waar de vijand
aanvankelijk over beperkte tijd
beschikte, lijkt dit nu omge
keerd. Wij weten (net als de vij
and) dat er voldoende tijd is om
vanuit een willekeurig deel van
Malakka naar Singapore op te
rukken".
Shenton waarschuwde dat
Singapore zich zonder verbeter
de steun vanuit de lucht niet
kon verdedigen. Een maand
voordat Shenton zijn memo
schreef, liet de opperbevelheb
ber van het Britse leger het mi
nisterie van koloniën in Londen
weten de veiligheid van
Singapore hachelijk te vinden.
Als oplossing suggereerde hij
dat Australië zijn binnenlandse
verdedigingsmacht moest inzet
ten voor de verdediging van
Singapore, „met name omdat
de veiligheid van de marineba
sis in Singapore een zaak is die
zowel door de Australische re
gering als de oppositie wordt er
kend als belangrijk voor de vei
ligheid van Australië zelf'.
In januari 1941 waren de Britse
bevelhebbers met de verdedi
gingsmacht in Singapore over
eengekomen dat 582 vliegtui
gen 'ideaal' zouden zijn voor de
verdediging van de kolonie,
maar dat 336 vliegtuigen een
'redelijke mate' van veiligheid
zouden geven. Op 7 december
van dat jaar stonden er op de
luchtbasis slechts 158 vliegtui
gen, waarvan een aantal hope
loos was verouderd.
De situatie baarde Churchill zo
veel zorgen, dat hij generaal Sir
Claude Auchinleck vroeg om
vier eskaders (48 vliegtuigen)
van zijn campagne in Noord-
Afrika af te staan voor Singapo
re. Churchill legde Auchinleck
uit dat alleen de luchtmacht de
deur voor versterkingen naar
Singapore kon openhouden en
dat, als die deur zou dichtvallen,
het fort Singapore onherroepe
lijk zou vallen. Auchinleck
stemde in.
Maar het was al te laat.
De malaise in de Britse regering
blijkt uit het feit dat Sir Cosmo
Parkinson, staatssecretaris van
koloniën, op 22 januari 1942
vroeg wat er met Shentons me
mo van 1940 was gedaan. Was
dat een verlate reactie of pro
beerde hij zich in te dekken?
Als dat laatste het geval was, be
vond hij zich in goed gezel
schap. Óp 2 februari 1942 stuur
de Churchill een geheim tele
gram naar Wavell met de mede
deling: „Ik constateer dat u de
vliegtuigen die Singapore net
hadden bereikt naar Palembang
(Sumatra) heeft gestuurd. Ik zou
graag een uitleg hebben van de
ze beslissing, die de indruk wekt
dat u de verdediging van
Singapore als een verloren zaak
beschouwt".
De door de Britse regering vrij
gegeven documenten laten zien
dat de wanhoop over de ver
zaakte verdediging van
Singapore al sinds 1940.bestond
en dat Churchill heel goed wist
dat deze bezorgdheid alleszins
gerechtvaardigd was.
De publicatie van de geheime
documenten zal tot de nodige
controverse leiden dat is ook
de reden waarom Churchill de
ze 'vuile was' niet buiten wilde
hangen. Als zijn ministers het
rapport onder ogen gekregen
zouden hebben, zo vreesde
Churchill, zou Stanley Bruce,
die namens Australië zitting
had in het oorlogskabinet, het
doorgeven aan zijn regering.
Zodoende werden de Australië
rs zonder kans op weerwoord
beschuldigd.
De Australische premier, Paul
Keating, die Groot Brittannië er
vorig jaar van beschuldigde
Australië in 1942 aan de Japan
ners te hebben bloot gesteld, is
op vakantie en heeft nog geen
commentaar willen geven op de
documenten. Maar brigadier Alf
Garland, voorzitter van de
Australische bond van oud-strij
ders, zegt dat Wavell en de zij
nen het rapport zuiver en alleen
hebben geschreven om zich in
te dekken. Volgens Garland
heeft Australië een uitstekende
bijdrage geleverd aan de Twee
de Wereldoorlog: een land met
zeven miljoen inwoners heeft
één miljoen van hen in het uni
form gehesen.
VERTALING MARGREET HESLINGA
Jeruzalem» Israël is niet van plan gehoor te geven aan Veiligheidsraad
resolutie 799. Dat wil zeggen dat de meer dan vierhonderd Palestijnen
die het vorige maand heeft gedeporteerd, niet mogen terugkeren Pre
mier Rabin heeft dat gisteravond in Jeruzalem laten weten aan Chin-
maya Gharekhan, de speciale gezant van de Verenigde Naties. In het af
gelopen weekeinde hebben de Israëliërs een paar kleine concessies ge
daan. Zo hebben twee vertegenwoordigers van het Rode Kruis zaterdag
per VN-helikopter het kamp van de Palestijnen mogen inspecteren.
Twee Palestijnen werden meegenomen op de terugvlucht. Eén van hen,
de 16-jarige Bassam Sayuri, die 'per ongeluk' werd gedeporteerd, werd
gisteren hartelijk verwelkomd in zijn woonplaats Hebron, foto RCUter
londen» ap-rtr
Ongeveer 200 Irakezen zijn
gistermorgen Kuwayt binnen
gedrongen en hebben daar ra
ketten en ander wapentuig ge
stolen en mee terug naar Irak
genomen. Dat heeft een
woordvoerder van de Verenig
de Naties in Kuwayt verklaard,
zo meldt het Kuwaytse persbu
reau KUNA.
De zegsman, verbonden aan
de Waarnei
VN in Kuwayt, z
ezen de grens
plaatselijke tijd
stoken in zwart
gens en de wapens hadden ge
stolen uit zes loopgraven aan
de Kuwaytse kant van de
grens. Onder de gestolen wa
pens waren volgens de woord
voerder vier zijderupsraketten.
Het bericht van KUNA komt
na mededelingen van de Vere
nigde Staten dat Irak gehoor
heeft gegeven aan het ultima
tum dat het luchtafweerraket-
ten weghaalt uit de zone ten
zuiden van de 32ste breedte
graad, waar het zelf niet mag
vliegen. Baghdad ontkent dat
aan de westerse druk is toege
geven en zegt dat de raketten
ei dat de irak-
om 7.10 uur
waren overge-
transportwa-
nog steeds in de zone staan.
Irak, dat zegt klaar te zijn
voor een nieuwe krachtmeting
met de Veiligheidsraad van de
VN, weigerde gisteren een VN-
toestel toestemming om te lan
den, zo hebben VN functiona
rissen in Baghdad gezegd. Irak
eist dat de VN zijn waarne
mers, die toezien op de vernie
tiging van Iraakse chemische
wapens, door Iraakse toestel
len laat vervoeren.
De Iraakse binnendringers
voerden de operatie over de
grens met Kuwayt uit ondanks
protesten door VN-waarne-
mers, aldus KUNA. De loopgra
ven worden 24 uur per dag be
waakt door de waarnemers,
overeenkomstig een resolutie
die de Veiligheidsraad in no
vember heeft aangenomen. De
waarnemers hebben de com
mandant van de Iraakse groep
te verstaan gegeven dat de ac
tie van zijn groep een „flagran
te schending van Kuwayts
grondgebied" betekent. Zij zei
den dat elke actie om ook
maar iets te verwijderen een
ernstige schending betekent
van de resolutie van de Veilig
heidsraad.
Indiase minister neemt ontslag na ongeluk
NEW DELHIIPS
De Indiase minister van lucht
vaart Scindia heeft zaterdag
ontslag genomen, enkele uren
nadat een toestel van Indian
Airlines op de luchthaven van
New Delhi was verongelukt. Het
vliegtuig sloeg bij een landing in
dichte mist over de kop en
vloog in brand, maar alle 174
inzittenden overleefden het on
geluk.
De luchtvaartmaatschappij
DPA/Rtr
De Duitse liberale partij (FDP) heeft Gün-
ter Rexrodt voorgedragen als de nieuwe
minister van economische zaken. Alge
meen wordt aangenomen dat CDU-kanse-
lier Kohl instemt met de voordracht van
zijn coalitiepartner. Rexrodt wordt de op
volger van Jürgen Möllemann, die vorige
week zondag aftrad nadat hij in opspraak
was geraakt wegens vriendjespolitiek.
Doortastendheid, duidelijke taal, vriendelijk
in de omgang met Günter Rexrodt heeft
Bonn een vakbekwaam minister van econo
mische zaken bij de hand. Want hoewel de
51-jarige zijn belangrijkste politieke stations
doorliep in het geïsoleerde West-Ejerlijn, is
hij verre van een plaatselijke politicus. Hij
verwijst graag naar internationale ervarin
gen en gedraagt zich met on-Duitse flair.
Rexrodt is vice-voorzitter van de liberale
Vrije Democraten (FDP) in Berlijn. Hij be
hoort tot de rechtervleugel binnen de partij.
Hij werkte tien jaar bij de Kamer van Koop
handel, in een tijd waarin deze meer in
vloed had op de economische gang van za
ken in het volstrekt geïsoleerde West-Berlijn
dan de minister die er voor verantwoorde
lijk was. Daarna werd hij staatssecretaris en
vervolgens vier jaar 'minister' van financiën
in de stadstaat. Na de verkiezingsnederlaag
van de FDP in 1989 verdween hij naar een
particuliere bank in Frankfurt. Begin 1990
werd hij voorzitter van de raad van bestuur
van de Citibank in de Duitse financiële me
tropool.
In 1992 keerde Rexrodt naar Berlijn terug.
Als mededirecteur van de Treuhand, die be
last is met de sanering van de voormalige
staatseconomie in de DDR, is hij onder an
dere verantwoordelijk voor de bedrijven die
in de DDR waren belast met buitenlandse
handel en voor het vermogen van de partij
en en de massaorganisaties. In deze secto
ren, waarin volgens kenners van de materie
„alleen maar bommen liggen", zou zijn ver
trek een moeilijk op te vullen gat kunnen
veroorzaken.
Met Rexrodt krijgt het kabinet in Bonn een
warm pleitbezorger van Oostduitse belan
gen in zijn midden. Zijn credo luidt: wil de
economie weer op gang komen, dan moet
eerst de bouwconjunctuur de lift in Daarbij
valt overigens een sleutelrol toe aan de wo
ningbouw en -de sanering op grote schaal
van oude gebouwen in de oostelijke deel
staten.
De Treuhand krijgt met deze uitgesproken
aanhanger yan de markteconomie een ver
trouwensman in het kabinet, met wie die
organisatie makkelijker kan praten. Ook
Berlijn kan op hem rekenen. Het industriële
verval van de hoofdstad heeft hij al lang
met z
Günter Rexrodt
had het Russische T-154 toestel
geleend van Oezbekistan om
een staking van Indiase piloten
te omzeilen Sinds het begin
van de staking een maand gele
den heeft Scindia Oezbeekse,
Russische en Bulgaarse beman
ningen ingeschakeld om het
binnenlandse vliegverkeer op
gang te houden.
Behalve voor een loonsverho
ging staken de 445 piloten van
Indian Airlines ook voor verbe
tering van de veiligheid op de
luchthavens. Scindia heeft in
middels de „morele verant
woordelijkheid" voor het onge
luk op zich genomen Hij voeg
de eraan toe dat de „be
treurenswaardige houding" van
de piloten Indian Airlines ertoe
had gedwongen vliegtuigen van
Russische makelij te huren. Alle
gehuurde vliegtuigen blijven nu
voorlopig aan de grond totdat
de oorzaak van hel ongeluk be
kend is.
Suresh Kumar van de Indiase
pilotenvakbond ICPA zei zater
dag dal de bond de minister
herhaaldelijk had gewaar
schuwd voor een dergelijk on
geluk Afgelopen woensdag nog
kon een vliegramp op het
nipppertje worden voorkomen
toen een TU 154 bij vergissing
landde op de militaire luchtha
ven van de stad Madras in het
zuiden van India. Het toestel
scheerde rakelings langs een ge
vechtsstraaljager die op net
punt stond te vertrekken.
