Kerkbalans: alle hens aan dek
Kerk Samenleving
Koud bad aan vooravond Kerstmis
Gebed voor
de eenheid
Nederlandse bisschoppen brengen vijfjaarlijks bezoek aan paus
VRIJDAG 8 JANUAR11993
BUITENLAND KORT
Servisch geweld
De servisch-orthodoxe patri
arch Pavle heeft gisteren in
zijn kerstpreek de opvatting
afgewezen dat een natie zich
met wreedheden en misda
den mag verdedigen. Serviërs
horen zich deze Kerstmis te
schamen, zei Pavle tijdens de
viering van het orthodoxe
kerstfeest in de kerk van de
aartsengel Gabriël in Belgra
do.
In een ongekend felle
preek hekelde nij het lijden
dal de burgeroorlog in Kroa
tië en Bosnië-Hercegovina
heeft veroorzaakt. „Als chris
tenen weten we dat diegene
een goddeloos persoon is die
kwaad doet en onmenselijk
handelt, welk uniform hij
ook draagt." Pavle sprak van
de geestelijke leegte bij veel
mensen, waarvan de gevol
gen zijn te zien in de ver
schrikkingen van Sarajevo,
Vukovar, Pakrac, Majevica en
Bosanski Brod (Kroatische en
Bosnische steden die door
Servisch geweld zijn ver
woest) en 'in de tienduizen
den gevluchte of tot vluchten
gedwongen mensen, die nu
zonder woning, zonder ver
warming, met te weinig eten
en drinken en onvoldoende
gekleed de winter moeten
zien door te komen'.
Assisi
Patriarch Pavle is komend
weekeinde de grote afwezige
tijdens de gebedsdienst voor
de vrede op de Balkan, die
op initiatief van paus Johan
nes Paulus IT in Assisi wordt
gehouden. De invloedrijke
patriarchen van Constan-
tinopel en van Moskou als
mede de meerderheid van
zijn eigen bisschoppen had
den hem afgeraden naar As
sisi te reizen.
In de geboortestad van
Franciscus van Assisi worden
de voorzitters van de bis
schoppenconferenties uit
Europa verwacht. Ook verte
genwoordigers van niet-ka-
tholieke kerken, zoals de
Duitse bisschop Christoph
Demke namens de Konfe-
rentie van Europese Kekren
en aartsbisschop John Hab-
good van York, de tweede
man van de Anglicaanse
Kerk in Engeland zijn aanwe
zig. Namens de ismlami-
tische gemeenschap komt
reis-ul-ulema lacub Seiimos-
ki uit Zagreb en namens de
joodse gemeenschap rabbijn
David Rosen uit Jeruzalem.
De woordvoerder van het Va-
ticaan wees er gisteren op
dat het in tegenstelling tot
Assisi 1986, toen het om een
interreligieus gebed voor de
vrede ging, ditmaal In eerste
instantie een rooms-katho-
liek initiatief betreft.
Maffia
De Federatie van protes
tantse kerken in Italië wil in
februari massaal protesteren
tegen de maffia en de cor-
niptic in het land. Zowel in
dividuele kerkleden als ge
meenten hadden de Federa
tie gevraagd acties te onder
nemen 'om ons land te be
vrijden van corruptie en ge
weld die de ziel van ons volk
vernielen en onze toekomst
bedreigen', aldus voorzitter
ds. Giovanni Bouchard in
een brief aan alle gemeenten.
Aanleiding is de Week van de
Vrijheid die de Waldenzen,
Methodisten en Baptisten
jaarlijks rond de 17e februari
vieren, de dag waarop de
Waldenzen in 1848 gods
dienstvrijheid kregen.
Kerkleden gaven opnieuw meermaar toch te weinig
Hoewel de kerkleden elk jaar meer opbrengen voor de fi
nanciële actie Kerkbalans, moet het ze dit keer 'meer dan
ooit' duidelijk worden dat hun bijdrage niet eenmalig
maar structureel moet zijn. Volgens ds. H.A. van Til,
voorzitter van de Interkerkelijke Commissie Geldwerving,
wordt het kerkewerk op tal van plaatsen voor 'grote pro
blemen' gesteld.
werk verrichten (kosters, admi
nistratief personeel, staffunctio
narissen). Daarnaast moeten de
zeven betrokken kerkgenoot
schappen zo'n 5000 kerkgebou
wen onderhouden, terwijl ook
de kosten van werkgroepen, ca
techese, liturgie en dergelijke
betaald moeten worden. Buiten
Kerkbalans om geven de kerkle
den jaarlijks ook vele miljoenen
voor missie, zending en (we
reld) diakonaat.
De rooms-katholieken gaven
in 1991 0,4 procent meer (in to
taal 221,75 miljoen), de her
vormden 2,26 procent (251 mil
joen) en de gereformeerden
2,28 procent (188 miljoen). De
resultaten van het afgelopen
jaar tonen, afgaande op de toe-
Van Til maakte dit gisteren dui
delijk bij de presentatie van de
21e editie van deze gezamenlij
ke actie van zeven kerkgenoot
schappen voor het kerkewerk.
De cijfers onderstrepen wat een
jaar geleden al werd gesigna
leerd: minder kerkleden gaven
ook in 1991 weer iets meer,
maar de inkomsten bleven dat
jaar achter bij de toenemende
kosten van het levensonder
houd. Het inflatiepercentage
bedroeg opnieuw bijna drie
procent.
Met de opbrengst van Kerk
balans worden de salarissen be
taald van zo'n 6000 pastores en
naar schatting ongeveer 4000
mensen die ondersteunend
zeggingen, voor de hervormden
overigens slechts een toename
van 0,8 procent en bij de gere
formeerden van 1,49 procent.
De RK Kerk kon nog geen prog
nose geven.
In 1991 daalde het ledental
van de Hervormde Kerk met 2,5
procent tot 2.470.934. De onge
veer dertig procent hervormden
die actief aan de kerk bijdragen,
hebben in dat jaar ruim 4,5 pro
cent (gemiddeld 338 gulden per
lid) meer gegeven, zo heeft de
hervormde commissie geldwer
ving berekend. De Friezen ston
den bovenaan de lijst met een
gemiddelde van ruim 122 gul
den per lid (in Groningen en
Drenthe staat men met gemid
deld 84 gulden onderaan). Het
ledental bij de gereformeerden
daalde met 1,2 procent in dat
jaar tot 771.411, wat betekent
dat zij gemiddeld 3,3 procent
meer hebben geschonken.
Van Til meent dat de kerkle
den duidelijker gemaakt moet
worden dat Kerkbalans geen
eenmalige, jaarlijkse inzameling
is, maar een moment waarop
wordt toegezegd wat men in het
komende seizoen zal bijdragen.
Onder het motto 'U telt mee. En
jij ook!' gaan de komende tijd
tienduizenden vrijwilligers de
kerkelijke adressen af. „Inder
daad, alle hens aan dek", zo
staat in een bericht voor de
kerkbladen. „Niet omdat de
kerk een zinkend schip zou zijn,
maar we moeten wel met z'n al
len zorgen dat wij ondanks
vergrijzing en terugloop
doorgaan."
Kerkgenootschappen tellen
bijna negen miljoen leden
Uit de cijfers die gisteren aan
het begin van de actie Kerkba
lans werden gepresenteerd,
blijkt dat de zeven kerkgenoot
schappen (de roomskatholie-
ken, de hervormden, de gerefor
meerden, de lutheranen, de
doopsgezinden, de remonstran
ten en de oud-katholieken) sa
men bijna negen miljoen leden
tellen. Dat is 58,4 procent van
de bevolking. Een groot aantal
andere kerkgenootschappen,
zoals de orthodoxe en bevinde
lijke gereformeerden, is daar
dus nog niet bij gerekend. Van
de zeven kerken gaan op zon
dag 1,5 miljoen leden ter kerke,
een tiende deel van de bevol
king en 17 procent van alle no
minale kerkleden. Van de bijna
200.000 kinderen die in 1991
werden geboren, werden er cir
ca 71.500 in één van de zeven
kerkgenootschappen gedoopt:
36 procent dus. Van de kleine
95.000 huwelijken die in dat
jaar werden gesloten, werd ruim
27 procent in die kerken ingeze
gend en van alle 65.000 overle
denen in 1991 ontving ongeveer
de helft een kerkelijke uitvaart.
moskou Voor de tweede keer sinds de val van het communistische regime vierde de Russisch-Orthodoxe Kerk het eigen kerstfeest. Aan de
vooravond van de viering, dit jaar op 7 januari, namen orthodoxe gelovigen een traditioneel bad in de bevroren rivier voor het klooster van No-
vo-Spasskiy om het lichaam te reinigen. Op het Rode Plein werd een mis in de open lucht opgedragen. Zoals gebruikelijk in de orthodoxe kerk
werd het altaar daarvoor rijkelijk versierd met ikonen. foto's epa
BEROEPINGSWERK
te Elspeet-, te Hillegom: G.A.
n de
Weerd te Maasland.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Bedankt: voor Boskoop: A.J. Gunst te
Tholen; voor Meliskerke: A.J. Gunst
teTholen.
CHR. GEREF.KERKEN
Beroepen: te Aarlanderveen: W.N.
Middelkoop, kandidaat te Bunscho
ten.
ALPHEN AAN DEN RUN
De samenwerkende kerken in
Alphen-West besteden van 18
tot 25 januari aandacht aan de
Internationale week van gebed
voor de eenheid. Er wordt een
aantal gebedsdiensten gehou
den, met als thema 'De vrucht
van de geest'. „Temidden van
alle verdeeldheid en het zoeken
in onze wereld, willen wij het
jaar 1993 beginnen met aller
eerst de eenheid thuis te zoe
ken. Die eenheid is, naar wij ge
loven, de vrucht van de Geest.
Om die geest willen wij bid
den", aldus de organisatoren.
De eerste gebedsdienst is op
woensdag 20 januari om 19.30
uur in de Opstandingskerk aan
de Pr. Marijkestraat/hoek J.P.
Coenlaan. Op vrijdagavond 22
januari is er, ook om 19.30 uur,
een gebedsdienst in de Pius-X
kerk aan de Van Nesstraat 2. De
avondvieringen duren een klein
half uur. Een oecumenische vie
ring van Woord en Tafel wordt
gehouden op zondag 24 januari
om 10.00 uur in de Salvatori-
kerk aan de Willem de Zwijger
laan.
VATICAANSTAD CIC
Paus Johannes Paulus II heeft gisteren
bisschop H.JA Bomers van Haarlem in
audiëntie ontvangen. Bomers is de eer
ste van de Nederlandse bisschoppen, die
deze week op ad limina-bezoek in Rome
zijn. Hij werd vergezeld door zijn hulp
bisschop J.F. Lescrauwaet. Over de in
houd van het gesprek werden volgens
goed Vaticaans gebruik geen mededelin
gen verstrekt.
De Nederlandse bisschoppen (zes dio
cesane, met uitzondering van mgr. Möl-
ler van Groningen en vier hulpbisschop
pen) brengen hun vijfjaarlijks bezoek
aan de graven (ad limina) van de aposte
len Petrus en Paulus. Verder bespreken
ze met de paus en de curie de ontwikke
lingen in hun bisdom gedurende de af
gelopen vijf jaar. De paus ontvangt hen
per bisdom.
Waarschijnlijk komende maandag
ontvangt de paus alle bisschoppen sa
men. Dan spreekt hij hen toe over de si
tuatie in de RK Kerk in Nederland. Kort
geleden schreef bisschop Bomers dat de
Nederlandse RK Kerk zich in een deplo
rabele situatie bevindt als gevolg var
grote onderlinge verdeeldheid en span
ningen. „De vrijzinnigheid in geloofsop
vattingen en het libertinisme in levens
praktijk hebben vormen aangenomen
die elke beschrijving tarten", aldus de
bisschop van Haarlem in zijn nieuw
jaarswens in het Katholiek Nieuwsblad.
HET WEER
ROB GROENLAND
Weerbericht steeds beter?
Een vaak aangestipt en populair
onderwerp in gesprekken met
mij is de vraag hoe goed de
weersverwachting nu eigenlijk
is en hoever men deze nog kan
verbeteren. Daarachter schuilt
een lange geschiedenis van vele
generaties wetenschappers. Bij
het beantwoorden van deze
vragen heeft er zelfs een weten
schappelijke revolutie plaatsge
vonden, niet alleen binnen de
meteorologie maar ook daar
buiten.
Tot in de jaren zestig dachten
we allemaal nog om het weer in
de toekomst met astronomische
precisie te kunnen bepalen.
Tenslotte wordt het weer met
dezelfde natuurkundige wetten
beschreven waarmee andere
verschijnselen min of meer vol
maakt kunnen worden voor
speld. Niemand twijfelt bijvoor
beeld aan de juistheid van de
aangekondigde zons- of maans
verduistering.
Ook Amerikaanse maanlandin
gen verliepen akelig nauwkeurig
en correct. Er is echter een es-
sensieel verschil met atmosfeer.
Ondanks het feit dat we dezelf
de wetten toepassen, werken we
in de atmosfeer met een gas en
niet met hemellichamen (die als
puntmassa's te beschouwen
zijn).
Onze aardse lucht gedraagt zich
als een stromende vloeistof
waarin er wisselwerking plaats
vindt van ontelbare deeltje.
Aangezien we als mens niet in
staat zijn om met onze herse
nen en supercomputers deze
deeltjes apart te beschrijven
(voorspellen wat die luchtdeel
tjes gaan doen in de nabije toe
komst), zal er dus altijd een
grens aan de voorspelbaarheid
van het weer zitten. Wat we wel
kunnen is het gemiddelde ge
drag van al die luchtdeeltjes bij
elkaar voorspellen, en de uit
komst daarvan krijgt u als lezer
altijd voorgeschoteld in de vorm
van een weerbericht.
De wetenschappelijke revolutie
die over de hele wereld zijn be
slag kreeg, werd aangezet door
een meteoroloog genaamd Lo-
renz. Deze man zat in de jaren
zestig achter zijn computer te
werken en ontdekte bij toeval
dat het afronden van het tiende
cijfer achter de komma een ko
lossale invloed had op de uit
eindelijke uitkomst van een be
rekening. Tegenwoordig heeft
dit gebeuren de naam vlinderef
fect gekregen.
Dit houdt in dat de wervelingen
die vrijkomen als een vlinder
fladdert in de lucht ervoor kun
nen zorgen dat er drie weken la
ter boven het zuidoostelijk deel
van de stad New-York een
enorme onweersbui tot ontwik
keling komt. Het zelfde verhaal
gaat op als u de deur van u huis
of u auto iets te hard dichtgooit.
U kunt daarmee zelf de gang
maker zijn voor zeer slecht op
de vakantieplaats van een fami
lielid drie weken later. Deze
ogenschijnlijk belachelijke hu
moristische voorbeelden zijn
hedendaags geaccepteerde we
tenschappelijke feiten.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
zaterdag.
Zuid-Noorwegen en Z
wolkt en enkele buien, in
het binnenland mogelijk
met sneeuw. Morgen pe
rioden met regen. Veel
wind. Maxima ongeveer 3
graden. In het binnenland
's nachts iets onder nul.
Denemarken:
Wisselend bewolkt en en
kele buien. In de loop van
morgen perioden met re
gen. Maxima ongeveer 5
Ierland en Schot
land enkele buien. Morgen
perioden met regen. Veel
wind. Maxima ongeveer 7
België en Luxemburg:
In de loop van vandaag en
kele opklaringen. Morgen bewolkt en af
en toe regen. Maxima circa 6 graden.
Duitsland:
Vandaag vooral in het noorden en mid
den nu en dan regen, later van het wes
ten uit opklaringen. Morgen bewolkt
maar vrijwel overal droog. Maxima onge
veer 7 graden.
Madeira:
Geleidelijk flinke perioden met zon en
droog. Maxima circa 20 graden.
Canarische Eilanden:
Perioden met zon en droog, maar aan de
noordkusten ook enkele wolkenvelden.
Maxima circa 21 graden.
Marokkaanse westkust:
Zonnig. Maxima circa 19 graden.
Tunesische kust:
Geleidelijk steeds meer zon. Droog.
Maxima ongeveer 17 graden.
Frankrijk:
Vandaag vooral in het noorden en mid
den af en toe regen. Morgen een enkele
bui maar ook wat opklaringen. In Zuid-
Frankrijk droog en af en toe zon. Maxi
ma van 8 graden in het noorden tot 14
in het zuiden.
Corsica en Sardinië:
Perioden met zon en droog. Maxima on
geveer 14 graden.
Spanje:
In het noordwesten wolkenvelden maar
droog. Verder zonnig. Maxima langs de
Middellandse Zee ongeveer 17 graden.
Portugal:
Droog en overwegend zonnig. Maxima
ongeveer 16 graden.
Zwitserland en Oostenrijk:
Wolkenvelden en aan de noordzijde van
het Alpenmassief kans op wat lichte
neerslag. Sneeuwgrens morgen dalend
naar 1200 meter. Aan de zuidzijde
droog en perioden met zon. Maxima van
4 graden bij Wenen tot 9 in de omgeving
Neerslagkans
Minimumtemp.
Middagtemp.
Wind
ZATERDAG 9 JANUAR11993
Zon- en maanstanden
Zon op 8.45 zon onder 16.44
Maan op 18.26 maanonder09.01
Weerrapporten 8 jan 7 u
Rotterdam zwaar bew.
Twente regen
Vlissingen onbew.
Zuid Limburg motregen
Aberdeen half bew.
Athene zwaar bew.
Berlijn motregen
Budapest mist
Cyprus regenbui