Nu of nooit: grote opruiming op
Meubelplein Leiderdorp.
Veel meer
werklozen in
Leidse regio
'In Nederland wordt
niet te hard gewerkt'
'Ik hoef 'm niet, hij lijkt me zo gezond'
m
Het Gesprek van de Dag
Smitsloo mede-eigenaar
van Padox in Warmond
WOENSDAG 6 JANUAR11993
Nieuwe vegetarische groenteburger bij McDonald's
Hij hapt lekker weg, de nieuwe
vegetarische groenteburger van
McDonald's. Maar toch zijn er
bij het eten wat nare bijgedach
ten. Want wat doet het concern
nu eigenlijk? Met de linkerhand
worden de runderen geslacht
voor de Big Mac, terwijl men de
dieren met de introductie van
de vegetarische burger de rech
terhand beschermend boven de
kop lijkt te houden. Is dat niet
wat hypocriet?
Leidenaar C. Blankesteijn, vege
tariër in hart en nieren, vindt
van niet. Hij is prettig geraakt
door het initiatief, al heeft hij al
tijd een „zekere weerzin om bij
McDonald's naar binnen te
stappen." De hamburgerbak
kers zelf zijn trots op de nieuwe
lekkernij, waarvoor ze zelfs het
keurmerk van de Nederlandse
Vegetariërsbond hebben gekre
gen.
De groenteburger bestaat uit
een sesambroodje, een groente
schijf waarin worteltjes, dop
erwtjes, aardappelen, maïs, ui
en, kruiden en een saus van
kaas en zure room zijn ver
werkt. Het geheel wordt geraffi
neerd gecompleteerd met bie
slook en schijfjes augurk.
Jeroen de Nooyer, die gastheer
is bij McDonald's in Leiden,
zegt dat hij met de pers uiterst
voorzichtig moet zijn. Dat
schiet dus niet echt op. „Ik vind
het zelf ook soms vervelend dat
ik drie keer moet nadenken
voor ik iets zeg, maar een ver
keerde publicatie kan ons be
drijf grote schade berokkenen."
De Nooyer wil wel kwijt dat de
groenteburger 'puur een aan
vulling' is en dat McDonald's de
vegetariërs hiermee een alter
natief heeft willen bieden.
Van woordvoerster Yvette Moll
worden wij wat meer wijzer.
„De gasten hebben zelf om de
ze groenteburger gevraagd",
zegt ze. „Op kaartjes kunnen ze
ideeën en suggesties schrijven
en de vraag naar iets vegeta
risch kwam daarop telkens te
rug. De mensen hadden dus
duidelijk behoefte aan een
vleesloos produkt naast onze
andere produkten. De groente
burger is echter niet alleen be
doeld voor vegetariërs maar ook
voor mensen die wel eens vlees
loos willen eten, een trend die je
in de andere restaurants ook
wel ziet. Bij het ontwikkelen van
de groenteburger hebben we
ons allereerst afgevraagd: willen
we iets dat op vlees lijkt of niet?
We hebben uiteindelijk gekozen
voor een burger die duidelijk af
wijkt van de gewone hambur
ger. Geen vleesimitatie dus. Ne
derland is het enige land dat de
ze groenteburger heeft. Er zijn
geen plannen om hem nog er
gens anders te gaan verkopen.
De groenteschijf wordt geleverd
door een Israëlisch bedrijf."
Mevrouw Kalkhoven-van Eg-
De groenteburger bestaat uit een sesambroodje, een groenteschijf
van kaas en zure room zijn verwerkt Het geheel wordt geraffineerd gecompleteerd met
worteltjes, dopwerwtjes, aardappelen, maïs, uien, kruiden en een saus
bieslook en schijfjes augurk.
mond zit samen met haar
vriendin lekker koffie te drinken
bij McDonald's. „Nee, hambur
gers eet ik hier bijna nooit. Dat
is voor mij niet te betalen. Maar
ik lust ze best wel hoor, ik lust
alles. Het kan me niet schelen
wat het is." Vindt ze het niet hy
pocriet dat een vleesverwerkend
bedrijf als McDonald's nu in
eens tegemoet komt aan de
wensen van vegetariërs? „U
bent zeker zelf vegetariër. Jullie
moeten niet zo lopen te zeuren.
Wat moeten ze dan doen met al
die koeien? Ze gewoon laten
doodgaan. Dan zitje straks
weer met milieuvervuiling. Het
zijn hele aparten hoor, die vege
tariërs, uitslovers. Ze hebben
het achter de ellebogen. Nou, ik
heb best wel eens trek in een
lekkere vette speklap."
Marieke Verhaar (15), Angela
van der Geest (15), Brenda van
Went (15) en Hajran de Bruyn
(16) ('ik ben de oudste en de
wijste') komen drie maal per
week bij McDonald's. Ze vinden
het wel een goed initiatief al
denken ze niet dat een vegetari
ër speciaal voor de groentebur
ger naar binnen zou stappen.
„Ik zal de groenteburger niet
proeven", zegt Hajran. „Hij lijkt
me zo gezond."
Leidenaar C. Blankesteijn heeft
de groenteburger nog niet gege
ten. Maar als vegetariër heeft hij
de berichten over de nieuwe
snack met interesse gelezen. „Ik
zal nu niet meteen vaste klant
van McDonald's worden. Zoals
wel meer vegetariërs heb ik een
zekere weerzin tegen die zaak.
Maar ik vind het wel goed dat ze
zich nu ook eens richten op een
andere doelgroep. Het is ook
gunstig dat het standpunt van
het vegetarisme wordt verbreed.
De meeste mensen denken nog
dat het bij vegetariërs om van
die softe, geitewollen-sokken-fi-
guren gaat, maar dat is dus niet
zo. We willen alleen geen dieren
laten doden voor onze con
sumptie. De meeste mensen
vinden het best als ze een plak-
kie onherkenbaar vlees op hun
bord krijgen, maar je zou ze
eens moeten vragen of ze zelf
een dier willen slachten."
„Heel goed dat er eindelijk iets
grootschaligs gebeurt op dit ge
bied", zegt Debbie Schouten,
net als Blankesteijn vegetariër,
net als hij geen prototype van
de supermilieu-activist. „Ik vind
het goed van McDonald's dat ze
niet hebben gekozen voor een
vleesimitatie maar echt voor
een groenteburger. Het is na
tuurlijk weer heel slim van ze.
Het is een gat in de markt, denk
ik. Dat ze naast deze vegetari
sche burger ook nog gewone
hamburgers van vlees verkopen
kan ik McDonald's niet kwalijk
nemen. Er is vraag naar, grote
vraag, en daar spelen ze op in.
Ik hoef het alleen niet. Ik woon
naast een slachterij en dan zie
je de koeien en schapen 's och
tends nog lekker buiten staan
en 's middags pang! dan
zijn ze er niet meer. Bij schapen
zie je echt die angst in hun
ogen. En ze zijn ook zeer onrus
tig, ja. Die beesten zijn natuur
lijk niet gek. Die voelen dat
Annemiek Poutsma, keurmerk
coördinator van de Nederlandse
Vegetariërsbond, vindt het
hoopgevend dat er nu een grote
groep mensen in aanraking kan
komen met een vegetarisch
hapje. „We hebben het keur
merk pas toegekend nadat ze de
eieren door scharreleieren had
den vervangen en het dierlijke
stremsel door iets natuurlijks. Ik
heb de burger zelf gegeten en
vooral de dressing maakt hem
fris. Het broodje zelf vind ik een
beetje te zoet. Nee hoor, een
aardig initiatief. Maar dat wil
natuurlijk niet zeggen dat ik nu
opeens een fan ben geworden
van McDonald's."
Verbazing over uitkomst FNV-onderzoek
Druk, druk, druk. Kent u die
mensen die dat uitroepen wan
neer u naar hun welbevinden
informeert? Zenuwachtige ty
pes, niet zelden met semafoon
of draagbare telefoon duidelijk
in het zicht. Tot onze grote
schrik blijkt uit een onderzoek
van de Industriebond FNV dat
bijna 80 procent van de Neder
landers vindt dat zij te hard
werken. Vier van de vijf Neder
landers die almaar 'druk, druk,
druk' roepen!
De ondervraagden vinden dat
de werkdruk en het werktempo
omlaag moeten, vooral om op
die manier anderen weer aan
werk te kunnen helpen. Bij een
bliksemenquête onder pakweg
30 aanwezige redacteuren van
deze krant bleek dat slechts drie
hun hand durfden op te steken
na de vraag of zij te hard moe
ten werken.
Nou zijn die journalisten be
paald geen graadmeter, maar
het verschil met het FNV-on-
derzoek is wel erg groot. Dat
vindt ook directeur J.M.G Huis
man van Putman Installaties uit
Noordwijk. „Ik denk dat in mijn
bedrijf nog geen 10 procent van
het personeel vindt dat de
werkdruk te hoog is. Ik heb er
anders nooit iets van gemerkt.
Ja, ik geloof dat ze bij ons op
kantoor wel eens zuchten."
Maar volgens Huisman is de
aard van het werk belangrijk
voor de wijze waarop personeel
de werkdruk ervaart. „Ik kan mij
voorstellen dat mensen in een
fabriek die monotoon produk-
tiewerk moeten doen, snel het
gevoel hebben dat zij onder
druk staan. Mensen bij ons heb
ben eerder een ambachtelijk
beroep. Zij moeten installaties
plaatsen die elke keer weer an
ders zijn. Dan krijg je een heel
ander sfeertje."
Onlangs zag Huisman op televi
sie een reportage over miljoe
nen Indiase slaven, waarbij kin
deren van vijf jaar, die lange da
gen maakten met het weven
van tapijten. „Dat is even ande
re koek. Dan merk je toch dat
bij de Nederlandse bevolking
een grote groep notoire klagers
zit."
Directeur W.B. Sanders van de
Sassenheimse vestiging van AK
ZO plaatst ook zo zijn vraagte
kens bij het onderzoek dat is
uitgevoerd door bureau Inter
view. „In de vraagstelling
wordt verwezen naar de hoge
produktiviteit in Nederland.
Daarmee staat ons land inder
daad aan de top. Maar dat bete
kent nog niet dat er te hard
wordt gewerkt. Dat kan ook
worden veroorzaakt door goede
machines, een efficiënte werk
wijze en een hoge opleiding. De
fysieke druk is door de techno
logische ontwikkelingen juist
vaak afgenomen."
Hij verwijst daarbij naar zijn ei
gen bedrijf waar het ziektever
zuim de laatste tijd tot 5 pro
cent is teruggedrongen en het
aantal mensen dat de WAO in
gaat nog steeds afneemt. „Ik
geef toe dat onze mensen af en
toe flink moeten aanpoten,
maar dan gaat het om een inci
dent. Kijkend naar de statistie
ken kan ik kortom de conclusie
van het FNV zeker niet delen",
aldus Sanders.
En dat geldt helemaal voor de
onderliggende boodschap van
het onderzoek, dat het werk in
Nederland over meer mensen
moet worden verdeeld. „Ik wil
zeker niet terug naar de discus
sie van arbeidstijdverkorting ten
behoeve van extra banen", ver
klaart Sanders met grote stellig
heid. „Natuurlijk hebben te veel
mensen geen werk. En het is
belangrijk dat daar wat aan ge
beurt. Maar dan denk ik eerder
aan stimulerende maatregelen
zodat de economie beter gaat
draaien."
Leidenaar Jos Duynhoven, dis
trictbestuurder FNV en vaste
onderhandelaar met Heineken,
is helemaal niet verbaasd over
de uitkomsten van het onder
zoek. „Ik weet uit de dagelijkse
praktijk dat de werkdruk nog
steeds toeneemt. Neem nu Hei
neken. Enige jaren geleden had
den wij te maken met een reor
ganisatie. Wat je dan ziet is dat
van afdelingen heel geleidelijk
mensen worden afgeplukt, met
als gevolg dat anderen steeds
meer moeten doen. In de on
derhandelingen willen de werk
nemers steeds vaker dat wat
aan de werkdruk wordt gedaan
in plaats van loonsverhoging."
Volgens Duynhoven heeft de in
voeringvan arbeidstijdverkor
ting ook een negatief effect ge
had op de werkdruk. „Mensen
gingen minder uren werken,
maar er werden geen extra
mensen aangenomen. Gevolg is
dat in minder tijd meer moet
worden gedaan."
„Suggestieve vraagstelling van
het onderzoek? Dat is mogelijk.
Het is heel moeilijk om vragen
neutraal te formuleren."
De dure feestmaand zit er weer op. Hoog tijd voor de grote op
ruiming. Met kortingen tot wel 50% Dus kom snel een rondje Meubelplein
doen en sla uw slag. Want u begrijpt: op is op! Informatie: 071 -416585.
Koopavonden: woensdag 6, donderdag 7 en vrijdag 8 januari
NA ÉÉN RONDJE MEUBELPLEIN WOON JE VEEL MOOIER.
MEUBELPLEIN
LEIDERDORP
A4, afslag Leiderdorp.
Het aantal mensen zonder baari in de Leidse regio is in
de laatste maanden van 1992 fors gegroeid. Daarmee is
een einde gekomen aan een periode van geleidelijke da
ling van de werkloosheid. Volgens directeur K. van
Grunsven van het Leidse Arbeidsbureau is de teruggang
van de economie nu ook zichtbaar in de regionale ar-
beidscijfers.
Directeur K. van Grunsven van het Leidse Arbeidsbureau: „Het is een geniepige stijging geweest. De ene
maand (september) is het aantal werklozen iets teruggelopen en daarna steeg het weer. Bijna ongemerkt ont
staat dan na verloop van tijd toch een forse toename." foto archief
Jansen nieuwe
directeur Rode
Kruis Leiden
LEIDEN»
Leiderdorper P.J. Jansen is sinds
1 januari de nieuwe directeur
van het Nederlandse Rode Kruis
afdeling Leiden en Omstreken.
Hij volgt J.W. Vink op, die zeven
en een half jaar aan het hoofd
van de afdeling stond. Bij zijn
afscheid ontving Vink van het
hoofdbestuur van het Rode
Kruis de Medaille van Verdien
ste. Ook K. Sanders, staflid
Hulpverleningen en Vervoersza-
ken, verliet bij de jaarwisseling
de Leidse afdeling. B. Gutman is
zijn opvolger.
Kaartje voor
Leidse musea
niet duurder
LEIDEN»
De Leidse musea hebben hun
toegangsprijzen met ingang van
1993 niet verhoogd. Alleen Ste
delijk museum De Lakenhal
heeft zijn prijs verdubbeld,
maar dat heeft te maken met de
invoering van de Sleutelpas, een
kortingskaart voor Leidenaars.
De rijksmusea in Leiden bekij
ken jaarlijks of de prijzen ver
hoogd moeten worden. Achten
ze een verhoging noodzakelijk
dan moet tijdig toestemming
worden gevraagd. De Leidse
rijksmusea vonden een verho
ging niet nodig. M. Amptmeijer
van het Rijksmuseum van Oud
heden: „Wij zagen geen reden
de toegangsprijs te verhogen,
die blijft gewoon 3,50 gulden."
LEIDEN RUDOLF KLEUN
A. Stikkelorum van het Regio
naal Bestuur Arbeidsvoorzie
ning Rijnstreek (RBA), waaron
der de Arbeidsbureaus in Lei
den, Alphen en Lisse vallen, be
vestigt die tendens. Hoewel hij
zegt niet over exacte cijfers te
beschikken, is volgens hem in
ieder geval het aantal open
staande vacatures in het derde
kwartaal van '92 gedaald.
„We halen nog wel onze doel
stelling voor '92 voor wat betreft
het aantal te registreren vacatu
res. Maar een vermindering van
het aantal vacatures, is een
voorteken dat de werkloosheid
gaat toenemen. Maar we moe
ten voorzichtig zijn dat we niet
in een spiraal van negatieve
voorspellingen terechtkomen
die vervolgens zichzelf bevesti
gen." Het RBA constateert niet
temin in het algemeen een te
rughoudendheid bij werkgevers
Stikkelorum zegt soortgelijke
tendenzen van andere RBA's te
hebben gehoord. De ontwikke
ling gaat in het hele werkgebied
van het RBA Rijnstreek op.
Maar volgens Stikkelorum is het
nog niet duidelijk of de werk
loosheid in bepaalde bedrijfs
takken sterker toeneemt dan in
andere. „Het is bijvoorbeeld
nog niet duidelijk wat uiteinde
lijk de invloed is van de sluiting
van een bedrijf als Infotheek".
Geniepig
Illustratief voor de afname van
het aantal vacatures is dat er bij
het Leidse Arbeidsbureau in de
cember slechts 111 openstaan
de banen werden gemeld. Nor
maal zijn dat er in december
tussen de twee- en driehon
derd. Het Arbeidsbureau telde
die maand 8033 mensen zonder
werk in de gemeenten Leiden,
Leiderdorp, Alkemade, Oegst-
geest, Voorschoten en Zoeter-
woude. Precies een jaar eerder
waren dat er 6364. De meeste
werklozen (6106) zijn afkomstig
uit Leiden.
De groei van de werkloosheid
in de Leidse regio treft opmer
kelijk genoeg niet de mensen
met een academische of hogere
beroepsopleiding. Juist in die
twee groepen daalde de werk
loosheid licht in het afgelopen
najaar. Verder is de toename in
de periode augustus december
min of meer evenredig verdeeld
over alle opleidingsniveaus, van
lagere school, via mavo en lager
beroepsonderwijs tot VWO en
middelbaar beroepsonderwijs.
In de eerste maanden van
1992 daalde de werkloosheid
nog, mede dankzij seizoenin
vloeden. Zo liep het aantal inge
schreven mensen zonder baan
terug van 6364 in december tot
5885 in mei. In de zomermaan
den, als schoolverlaters en afge
studeerden zich aanmelden is
een stijging gebruikelijk. Die ex
tra toeloop was in 1991 weer
snel uit de statistieken verdwe
nen. Het afgelopen najaar
groeide de werkloosheid daar
entegen gewoon verder. „Het is
een geniepige stijging geweest.
De ene maand (september) is
het aantal iets teruggelopen en
daarna steeg het weer. Bijna on
gemerkt ontstaat dan na ver
loop van tijd toch een forse toe
name", aldus Van Grunsven.
Ze wijst er daarbij op dat de
arbeidsmarkt voortdurend in
beweging is. Aanhoudend vin
den mensen banen en verliezen
anderen hun werk. Hoewel de
aantallen werkzoekenden som
mige maanden nauwelijks vari-
eeren gaat het dan niettemin
toch nog om een heel anders
samengestelde groep. Tekenend
daarvoor is dat de meerderheid
van de werkzoekenden (5133)
in december korter dan een jaar
zonder baan zit, 2900 mensen
waren in december langer dan
een jaar werkloos.
LEIDEN RUDOLF KLEUN
De Leidse bedrijfsmakelaar M.
Smitsloo en W. van Bavel uit
Amsterdam hebben het War-
mondse bedrijf Padox per 1 ja
nuari overgenomen van Nagron
Nationaal Grondbezit. Van Ba-
vel is inmiddels benoemd tot
mede-directeur naast de huidi
ge directeur Th. de Winter.
Smitsloo wordt commissaris bij
het bedrijf en zal zich niet
rechtstreeks met de bedrijfsvoe
ring bezighouden.
Padox is producent van
kunststof-kozijnen, vervaardigt
dak- en gevelelementen, met-
selprofielen en machinaal tim
merwerk. Bij Padox werken 50
mensen. Het bedrijf heeft een
omzet van ongeveer 10 miljoen
gulden. Hoewel de exacte winst
niet bekend is gemaakt, ver
wacht Nagron voor 1992 een
toename van het resultaat met
vijftien procent.
AGENDA
WOENSDAG 6 JANUARI
Noordwijk
Klaverjasavond TOV - Bowling. Nieu
we Zeeweg 73, aanvang 20.00 uur.
Oegstgeest
Bridge-drive in Hotel het Witte Huis,
aanvang 19.45 uur.
DONDERDAG 7 JANUARI
Oegstgeest
Zwemmen voor mensen met CARA
olveen fysiotherapeut in zwembad
Poelmeer, Lange Voort 273, van
14,30 tot 15.30 uur.
Voorschoten
Sporten voor mensen met CARA olv
een fysiotherapeut in de Vlietzaal,
Raadhuislaan 43, van 16,00 tot
17.00 uur.
Smitsloo omschrijft Padox als
een gerenommeerd bedrijf op
het gebied van nieuwbouw en
renovatie van woningen. „Waar
het gaat om bedrijfsgebouwen
zijn de activiteiten minder uit
gebouwd. Wij zouden willen dat
het zich ook verder ontwikkelt
waar het gaat om winkelpuien
en flexibele puien voor bedrijfs
hallen. Padox maakt duurzame
kunststofartikelen in veel kleu
ren. Daar is ook in die markt
vraag naar."
Volgens Smitsloo moet de
overname van Padox los wor
den gezien van zijn activiteiten
als bedrijfsmakelaar en project
ontwikkelaar. „Dit is een pri-
véinvestering van Van Bavel en
mij. We hebben ieder een be
lang van 50 procent. Ik zal me
niet rechtstreeks met het mana
gement bemoeien. Ik kan me
nu eenmaal niet in stukken de
len."
VRIJDAG 8 JANUARI
Klaveqassen in wi|kgebouw De Linde,
Herenstraat 64, aanvang 20.00 uur.
Noordwijk
Voorstelling Peter Lusse met 'Schou
dervulling' in Cultureel Centrum De
Rank, aanvang 20.15 uur.
ZONDAG 10 JANUARI
Bingomiddag van Carnavalsvereni
ging De Spoorbumpers in buurthuis 't
Spoortje. Bernhardkade, aanvang
14 00 uur.
Noordwijk
Nieuwjaarsconcert in Hotel Oranje,
aanvang 13.30 uur.
