'Rechtbank hele etmaal open'
Binnenland AN»5 Algemeen Nederlands Persbureau CPD Gemeenscbappe
Stekelenburg haalt uit
naar CDA over WAO
Wintertijd in Madurodam
'Brandstichting in flat van Somaliërs'
DINSDAG 5 JANUAR11993
191
Minister Hirsch Ballin voelt wel voor experiment:
Chaos bij vreemdelingendienst R'dam
foto anp koen suyk
Rotterdam Bij de Rotterdamse vreemdelingendienst is gisteren
een enorme chaos ontstaan door een nieuwe regeling voor het
aanvragen van een verblijfsvergunning. Zo'n zevenhonderd
mensen verdrongen zich voor het bureau aan het Haagse Veer,
omdat ze sinds 1 januari alleen 's maandags tussen 10 en 12 uur
langs kunnen komen om een afspraak voor later in de week te
maken. De wachtenden kregen wel een kopje koffie aangebo
den, maar dat verzachtte voor velen het leed niet echt.
Inbreker schiet man dood
eindhoven Een 41-jarige man uit Eindhoven is vanmorgen
doodgeschoten, vermoedelijk door een man die wilde inbreken
in zijn schuurtje. Volgens huisgenoten hoorde het slachtoffer
rond 6.00 uur lawaai bij de berging. Toen hij poolshoogte ging
nemen, betrapte hij op heterdaad een inbreker. Die nam de be
nen, waarop het slachtoffer de achtervolging inzette. Enkele
honderden meters verderop, werd de man neergeschoten. De
politie is een grootscheeps buurtonderzoek gestart.
Dode bij brand in ziekenhuis Boxtel
boxtel Een brand in het Liduina ziekenhuis in Boxtel heeft in
afgelopen nacht één patiënt het leven gekost. De brand brak
rond half één uit door nog onbekende oorzaak in de kamer van
het slachtoffer. Deze brandde geheel uit. Diverse andere patiën
ten ondervonden als gevolg van de rookontwikkeling ademha
lingsmoeilijkheden, evenals twee verpleegsters. Circa 25 patiën
ten moesten vanwege de brand elders worden ondergebracht.
RET-directeur: Tarieven stijgen te snel
Rotterdam De tarieven voor openbaar vervoer zijn de laatste ja
ren zo fors gestegen dat de gewenste groei van het aantal reizi
gers uitblijft. Aldus haalde directeur Kunst van het Rotterdamse
openbaar-vervoerbedrijf RET gisteren fel uit naar de verant
woordelijk minister Maij-Weggen. Volgens Kunst is in drie jaar
tijd de gemiddelde prijs van een kaartje met 22 procent geste
gen. Dat jaagt reizigers weg, stelde hij. Volgens de RET-directeur
is het 'evenmin een stimulans' dat de openbaar vervoertarieven
sterker stijgen dan de kosten van het autogebruik.
'Prestigestrijd over rug zwakkeren
Minister Hirsch Ballin van justitie is voor een experiment
om rechtbanken 24 uur per dag open te stellen. Voor
waarde is wel dat ook de advocatuur meedoet. Hij rea
geert hiermee op een pleidooi van de Rotterdamse
hoofdcommissaris Hessing voor een lik-op-stuk-beleid.
AMSTERDAM ANP
Het CDA vecht over de ruggen
van de zieken en de toekomsti
ge arbeidsongschikten een
prestigestrijd uit met de PvdA.
Dat zei gisteren FNV-voorzitter.
Stekelenburg in zijn nieuwjaars
toespraak. Het CDA staat in de
Tweede Kamer alleen in de
steun voor het kabinetsplan om
de uitkeringen van huidige
WAO'ers onder de 50 jaar te be
vriezen. Het ziet er daarom naar
uit dat het CDA op dit punt zal
moeten inbinden. In ruil daar
voor wil fractievoorzitter Brink
man uitkeringen van nieuwe ar
beidsongeschikten verder kor
ten dan het kabinet heeft voor
gesteld.
Stekelenburg: „Het gaat zo
van: de PvdA krijgt gelijk met
het vrijwaren van de bestaande
gevallen, nu moeten wij toch
ook een succesje boeken door
de nieuwe arbeidsongeschikten
steviger aan te pakken. Net alsof
de PvdA al niet de helft van zijn
kiezers heeft verloren. Nogal
miezerig gedrag". Stekelenburg
hoopt dat ook het CNV, de
christelijke vakcentrale, bij het
CDA hard aan de bel gaat trek
ken over deze gedragslijn.
Blijkens een recent onderzoek
is er ook binnen de FNV sprake
van een kleine politieke aard
verschuiving. Zo'n vier jaar ge
leden stemde ongeveer de helft
van de FNV-leden op de PvdA
en nog geen 15 procent op D66.
Nu zou nog slechts 32 prodent
op de PvdA stemmen en 27 pro
cent op D66. „De ont-ideologi-
sering en modernisering die al-
lerwege aan de gang is, is in ons
ledenbestand ook zichtbaar",
aldus Stekelenburg.
den haag gpd
Hessing haalde gisteren op
nieuw uit tegen het wegzenden
van verdachten wegens het ge
brek aan cellen. Hij stelde dat er
maar eens „creatief' moet wor
den nagedacht over alternatie
ven voor celstraffen, zoals geld
boetes. Er zit nu vaak één tot
anderhalf jaar tussen het ver-
SGP-burgemeester
boycot na de Sint
ook prins Carnaval
BARNEVELD ANP
Burgemeester Hardonk van
Barneveld weigert prins Carna
val een sleutel van de gemeente
te overhandigen. De eerste bur
ger neemt geen deel aan cultu
rele evenementen die naar zijn
oordeel 'onwelgevoeglijk' zijn,
zo schrijft de SGP-burgemeester
aan de fracties van CDA, PvdA
en WD.
Die fracties hadden Hardonk
om een verklaring gevraagd
over zijn weigering Sinterklaas
te ontvangen. De in juli be
noemde burgemeester stelde in
november dat „geloof een gro
tere waarde heeft dan het Sin
terklaasverhaal. Met die instel
ling zou ik hypocriet zijn als ik
de goedheiligman zou ontvan
gen". De fracties wilden daarop
weten wat zij op grond van zijn
geloof van hem konden ver
wachten.
De burgemeester zegt nie
mand iets in de weg te willen
leggen, als hij maar niet ge
dwongen iets te doen dat tegen
zijn geloofsovertuiging indruist.
CBS: Autogebruik
nam in 1992 toe
DEN HAAG GPD
Het autobezit en -gebruik zijn
vorig jaar weer gegroeid. In
1992 reden ruim vijf miljoen au
to's in Nederland, 75.000 meer
dan een jaar daarvoor. Boven
dien werd in de eerste elf maan
den van 1992 15.210 kilometer
per auto afgelegd tegen 14.900
kilometer een jaar eerder.
Met die cijfers staat het Cen
traal Bureau voor Statistiek
(CBS) lijnrecht tegenover het
ministerie van verkeer en wa
terstaat, dat gisteren meldde dat
vorig jaar het aantal autokilo
meters en het wagenpark niet
zijn gegroeid ten opzichte van
1991.
Volgens het CBS stabiliseerde
het autogebruik en -bezit in
1991 vanwege de Golfoorlog. Er
werden toen minder nieuwe au
to's gekocht vanwege de onze
kere toekomstverwachting en
de benzine was tijdelijk erg
duur. Vorig jaar werd de stijging
echter weer gewoon voortgezet.
grijp en de rechtszaak, waar
door de verdachte volgens Hes
sing vaak de indruk krijgt „dat
het allemaal zo'n vaart niet
loop". De huidige praktijk is een
soort aanmoediging om de cri
minele activiteiten weer snel op
te pakken, aldus de hoofdcom-
Een mogelijkheid om snel tot
bestraffing over te gaan is dat
utrecht gpd
De brand gisteravond in een
Utrechtse flat waarin acht So
maliërs wonen, is waarschijnlijk
aangestoken. De politie komt
tot die conclusie omdat de ruit
van de slaapkamerdeur op de
benedenverdieping was ver
nield. Vandaag nog wordt zowel
een buurtonderzoek als een
technisch onderzoek uitge-
rechters en officieren van justi
tie 24 uur per dag beschikbaar
zijn om lik-op-stuk te geven.
Desgevraagd gaf de hoofdcom
missaris gisteren in een nadere
toelichting aan dat hij er nog
niet uit welke overtredingen en
vergrijpen precies voor zo'n lik-
op-stukbehandeling in aanmer
king kunnen komen.
Hirsch Ballin liet gisteren wel
voor zo'n experiment te voelen.
Hij liet overigens in het midden
waar hij de mensen vandaan wil
halen om de toch al overbelaste
rechtbanken ook buiten de nor
male openingstijden te bemen
sen.
voerd.
De Somaliërs, vier volwasse
nen en vier kinderen, die kort
na acht uur allen in de woonka
mer op de eerste verdieping
verbleven, konden tijdig het
brandende huis aan de IJselste-
inlaan verlaten. Zij werden door
buren opgevangen en later el
ders ondergebracht. Zij hebben
al laten weten niet in dé woning
te willen terugkeren. De Soma-
De Rotterdamse en de Am
sterdamse hoofdcommissaris
hebben in hun nieuwjaarstoe
spraken gepleit voor meer vrij
heid bij de opsporing van ver
dachten. De Amsterdamse poli
tie gaat krante-advertenties
plaatsen met de namen van die
genen die zaken doen met mis
daadorganisaties. De politie zal
ook het vergunningenstelsel
voor criminelen 'bureaucratisch
gaan hanteren' of criminelen
hinderlijk achtervolgen. Recher
chechef Weiten van de Amster
damse politie: „We gaan de
grenzen van het toelaatbare
verkennen. Willen we werkelijk
liërs verblijven sinds februari
1992 in Nederland, in oktober
betrokken zij de woning in de
wijk Hoograven.
De brandweer had de brand
gisteravond snel onder controle.
Niettemin brandde de slaapka
mer uit en liepen andere ka
mers rook- en waterschade op.
De schade wordt geschat op
100.000 gulden.
De Utrechtse politie wil nog
effect sorteren, dan moeten we
onorthodoxe middelen gaan ge
bruiken".
ook de Rotterdamse
korpschef Hessing wil meer be
voegdheden voor de politie voor
het afluisteren van criminelen
en meer mogelijkheden voor in
filtratie in criminele organisa
ties.
Volgens Hirsch Ballin is er al
het nodige gebeurd, hij heeft al
voorstellen gedaan waardoor de
politie criminelen met gelijke
munt kan terugbetalen. Zo stelt
hij DNA-tests voor en wil hij
met richtmicrofoons gesprek
ken van criminelen gaan afluis-
niet spreken van een aanslag
door racisten, maar heeft vol
gens woordvoerder Servaas re
den genoeg de zaak „zeer ern
stig" op te nemen. Gisteren nog
uitte de Utrechtse korpschef
Van Baarle in zijn nieuwjaars
toespraak grote zorgen over de
toenemende vreemdelingen
haat in zijn stad.
teren als zij misdadige plannen
beramen.
De Nederlandse Vereniging
van rechtspraak vindt dat de
plannen en ideeën van de poli
tiechefs veel te ver gaan. Vol
gens voorzitter Van Delden
brengen wetswijzigingen zoals
de politie wil grote risico's met
zich mee. „Het is heel goed dat
de politie met de stand van de
huidige techniek rekening
houdt en daarvoor waarschuwt.
Maar de wetgever moet de
ruimte voor de politie aange
ven. De politie mag geen vrij
spel krijgen", aldus Van Delden.
PTT beproeft
thuiswerkende
postbodes
DEN HAAG GPD
PTT Post begint deze maand
een experiment met een min
of meer thuiswerkende, part
time postbesteller. Dit nieuwe
type postbode werkt dagelijks
drie tot vier uur en krijgt de
voor zijn wijk gesorteerde post
thuis bezorgd. De bedoeling is
dat de postbodes in hun eigen
buurt de post bezorgen.
De PTT gaat van 19 januari
tot half april bij veertig post
kantoren verspreid over het
hele land een aantal kostenbe
sparende methoden van post
bezorging in de praktijk be
proeven. Dit experiment is in
gegeven door het feit dat de
komende jaren een afname
van het postverkeer wordt ver
wacht
In twee van de vier varianten
brengt een chauffeur de gesor
teerde post bij de postbode
thuis. Tot nu tot sorteren de
bezorgers in alle vroegte de
post zelf, waarmee ze vervol
gens op pad gaan. Voor de
meeste postbodes betekent dit
dat na het middaguur nog een
tweede bezorgronde nodig is
voor de post die in de och
tenduren nog binnenkomt.
PTT denkt dat deze nieuwe
werkwijze grote voordelen kan
hebben. De postbode krijgt
een part-time baan met de ei
gen omgeving als werkplek. De
verwachting is dat het een aan
trekkelijk baantje is voor veel
mensen. Bovendien is het
waarschijnlijk ook goedkoper.
Twee andere manieren van
werken die de Post gaat uit
proberen houden in dat de
postbodes met de auto in één
keer alle post naar de wijk
brengen, waarna zij hun be
zorgronde maken. Nu moeten
ze meestal terug naar het post
kantoor om een tweede
vrachtje te halen.
De PTT zegt dat werknemers
die door de proef minder werk
hebben, bijvoorbeeld de sor
teerders, ander werk krijgen
aangeboden. De experimentele
postbodes zijn tijdelijke krach
ten.
den haag Vanaf vandaag is Madurodam gesloten voor het publiek. Tijdens een korte winterstop wordt het nodige onderhoud gepleegd aan de
miniatuurgebouwen. Om beschadigingen te voorkomen aan het Binnenhof, werd de Hofvijver gisteren alvast opengehakt Us zet namelijk uit en
kan daardoor de minikades ontzetten. fotopersburo dijkstra ruud nijpjes
Utrechtse politie neemt zaak 'zeer ernstig
Hessing wil
andere plek
voor Perron Nul
WIM STEVENHAGEN
Nederlandse VN-soldaten voor rechter na weigering dienstbevel
ROTTERDAM .GPD
De opvangplaats Perron Nul
voor drugsverslaafden naast
het Rotterdamse Centraal Sta
tion moet verhuizen naar een
andere, minder overlast geven
de plek. Dat heeft de Rotter
damse korpschef Hessing gis
teren gezegd. „Het eerste ge
zicht van Rotterdam wordt da
gelijks door tienduizenden
mensen als één van de meest
onveilige plaatsen ervaren."
Een half jaar geleden was de
korpschef nog enthousiast
over het project Perron Nul.
Toen roemde Hessing het als
één van de beste plannen van
de laatste jaren. Dominee Vis
ser, initiatiefnemer van Perron
Nul, is woedend. „Hessing
moet eens met zijn eigen agen
ten praten en geen borrelpraat
verkopen. We boeken zelfs
vooruitgang. Het is onzin dat
de situatie bij Perron Nul on
beheersbaar is."
Sluiting van Perron Nul zou
volgens de dominee tot over
last leiden in het centrum van
de Maasstad: „De grote waren
huizen, de trappen van de
Beurs of het stadhuis, die jon
gens vinden hun stekkie wel.
Als Hessing dat wil, zoekt hij
het maar uit."
tcotpsmef nu ai uime*r!ji Droom vredesduiven bleek nachtmerrie
en PAN 7AI
ïomtm SPIZ£fc£N N
oVEÊ TlEumi£N MHjflÊNEN EflKA
fi£ wopxq ZDN om P£
mm rt
STROPEN £W PE WE-TTÊN
m MCtTOO mEN AWÉjEWST I
om m pe meesr e&mcwqe
HOlPWWeiÊN TE WJWNÉfO
LoPJfWEN
iTmn js oof ve
&*TI£svnm w
«WlSTEK, 0H>£
MN WV0LATW
EAi tZMOlA
in m AI-
HOE VVÊTEfJ JULLlt VAT
WetXE HULP' J
toiWELEN L.
JULUE Ti-
-m twr WIJ
Klier hssJÊN—
arnhem erik hagelstein
De hoop dat soldaten onder de vlag van de
Verenigde Naties in Bosnië zouden wor
den gerespecteerd als vredesduiven, werd
al snel verstoord. Zelfs blauwhelmen ble
ken niet veilig voor de Servische en Bosni
sche milities, zo moest ook de geschrok
ken Nederlandse inbreng in de VN-troe
pen macht al snel ervaren. De droom van
vredestichter bleek soms een nachtmerrie
vol geweld.
Triest hoogtepunt was de beschieting van
de voormalige Maarschalk Tito Kazerne in
Sarajevo op 20 augustus. Dat is het onder
komen van een Oekraïens bataljon en een
daaraan toegevoegde Nederlandse verbin
dingseenheid van elf man. Het matig bevei
ligde gebouw werd door 34 mortieren en
granaten getroffen. Diezelfde middag was
op het complex al een Oekraïense VN-sol
daat dooreen sluipschutter vermoord.
Voor de militaire kamer van de rechtbank
in Arnhem stonden gisteren twee onderoffi
cieren terecht die enkele dagen na de be
schieting weigerden hun werk in het geha
vende complex te hervatten. Te gevaarlijk,
oordeelden ze. Het kwam hun op een
schorsing, vervolging wegens weigering van
een dienstbevel en mogelijk ontslag te
Volgens de 26-jarige sergeant Hoppen-
brouwers uit Apeldoorn, een van de ver
dachten, bleek de praktijk oneindig veel
harder dan de theorie. „Tijdens de vier we
ken durende opleiding in Ede wekten ze de
indruk dat je alleen maar de blauwe baret
hoefde op te zetten om je veilig te kunnen
bewegen. In werkelijkheid werden we
voortdurend beschoten".
Zijn 40-jarige commandant, sergeant
majoor Hermens uit Wijchen, oefende kri
tiek uit op de gebrekkige voorbereiding en
de uitrusting van de Nederlandse man
schappen. „We waren helemaal niet klaar
voor dit soort oorlogssituaties, mijn best
opgeleide mannen hadden misschien twee
keer een wapen vast gehad", aldus de be
roepssoldaat, die net als zijn collega overi
gens op vrijwillige basis was vertrokken.
Als klap op de vuurpijl bleek volgens bei
de verdachten ook nog eens dat de verbin
dingseenheden in feite voor spek en bonen
'We waren helemaal niet goed
voorbereid. Mijn beste mensen
hadden hooguit twee keer een
wapen in hun handen gehad'
in de Bosnische hoofdstad waren gelegerd.
„Ie had constant een taalprobleem, die
Oekraïners waren een elite-eenheid en re
gelden hun eigen verbindingen wel. Na veel
gedoe mochten we uiteindelijk drie bericht
jes per dag versturen". Volgens de sergeant
majoor werd de situatie er niet beter op
toen bleek dat de voormalige Sovjet-solda
ten zelfs niet schroomden om de spullen
van hun Nederlandse collega's op grote
schaal te stelen.
De militaire kamer van de rechtbank
hoorde gisteren op de eerste dag diverse ge
tuigen en ging daar vanochtend mee door.
Het belang van de rechtszaak is groot, om
dat misschien wat duidelijker kan worden
hoe de disciplinaire vlag er voor hangt voor
Nederlandse militairen onder de vleugels
van de VN of op andere vredesmissies.
Want zoals ook brigade-generaal Basti-
aans moest erkennen, bestaan er geen
richtlijnen of aanwijzingen over de vraag
hoe gevaarlijk een situatie moet zijn voor
Jan Soldaat ver van huis de hielen mag lich
ten. „De minister heeft de term aanvaard
bare risico's gebruikt, maar die is niet nader
ingevuld. Hij bepaalt of we de taken blijven
uitvoeren of niet. Als we deze weigering van
een dienstbevel zouden laten passeren
geeft dat een precedent voor onze operatio
nele taakuitvoering. Dat is niet te accepte
ren", aldus de generaal.
Volgens officier van justitie Van der Vegt
en de commandanten van de twee onderof
ficieren liggen de feiten vrij simpel. Ze
mochten op 27 augustus het bevel om de
verbindingen ten behoeve van het bataljon
te herstellen niet weigeren, omdat er niets
aan hun VN-taak was veranderd. De situa
tie in Sarajevo was enkele dagen na de be
schieting weliswaar niet veilig, maar wel da
nig verbeterd, aldus de legerleiding.
Ook werd er op gewezen dat de negen
dienstplichtige korporaals en soldaten die
ook deel uitmaakten van de eenheid, na
enige aarzeling wél zijn teruggekeerd naar
de kazerne F n dat terwijl hun omm.inri.int
en zijn plaatsvervanger op dat moment
weer hoog en droog in Nederland zaten.
Vandaag wil de rechtbank de de strafzaak
afhandelen en zal de officier van justitie zijn
eis formuleren Vermoedelijk OVK twee «PB
ken volgt de uitspraak.
lïïlfi
