Leiden Regio
'Directie van Bambini
bestaat uit beunhazen'
'Overheid moet spreiding allochtonen stimuleren'
Schatkamers Academie krijgen opknapbeurt
'Groen'
opnieuw
gekraakt
MAANDAG 4 JANUAR11993
971
9
Weekeinde weer vol inbraken
leiden Nadat de kerstdagen voor een uitzonderlijk hoog aantal
inbraken in Leiden zorgden, is ook het nieuwe jaar met een
reeks diefstallen uit woningen begonnen. Afgelopen zaterdag
waren bewoners aan de Onafhanxelijkheidsweg, Charlie Toor-
opweg, Agaatlaan, A'dams Jofferspad en de Rijnsburgerweg
(AZL) het slachtoffer. Gisteren werd ingebroken in huizen aan de
Smaragdlaan, Spoorlaan en een restaurant aan de Nieuwstraat.
In vrijwel alle gevallen ging het de daders om hi-fi- en video-ap-
paratuur.
Symposium artikel 12 gemeenten
leiden Artikel 12 gemeenten, die van het rijk extra financiële
ondersteuning krijgen, staan centraal op een symposium dat op
donderdag 14 januari in de Pieterskerk wordt gehouden. Aan
staatssecretaris D. de Graaff-Nauta (binnenlandse zaken) wordt
die dag een onderzoeksrapport over artikel 12 gemeenten aan
geboden.
Kinderdagverblijf overweegt juridische stappen
De directie van kinderdagverblijf Bambini overweegt ju
ridische stappen tegen wethouder A. van Bochove (wel
zijn/CDA). Volgens de wethouder zijn de uitbaters van
het particuliere kinderdagverblijf aan de Boerhaavelaan
'beunhazen'. Hij adviseert ouders om hun kinderen niet
bij het dagverblijf onder te brengen.
Van Bochove zegt bij voortdu
ring klachten te ontvangen van
ouders die kinderen bij Bambini
hebben. „Ze gebruiken de ge
meente als vertrouwensper
soon, omdat ze bang zijn voor
de directie van het kinderdag
verblijf indien ze klagen." De
klachten gaan volgens Van
Bochove vooral over een slechte
verhouding tussen staf en ou
ders en over de financiële af
wikkeling van contracten. Hij
heeft ook verhalen gehoord
over mishandeling. „Maar daar
heb ik me niet eens op geba
seerd, want er is nooit aangifte
gedaan bij de politie."
De uitlatingen van de wet
houder zijn opvallend omdat de
gemeente Bambini in het voor
jaar nog een vergunning heeft
verleend. Maar daarin is vol
gens Van Bochove niets gere
geld op het gebied van pedago
gische zaken. „Er staan alleen
voorwaarden in voor praktische
dingen als minimale oppervlak
te en sanitair. Daaraan voldoet
Bambini, waardoor wij nu ook
helemaal niets kunnen uitrich
ten."
Van Bochove is niet bang
voor juridische stappen van
Bambini naar aanleiding van
zijn uitlatingen. „Als de directie
ook nog eens gaat procederen
tegen een wethouder, komt ze
helemaal in een kwaad daglicht
te staan." Daarbij meent hij ge
Vijf aanhoudingen op Nieuwjaar
Na een van de rustigste vierin
gen van Oud en Nieuw, werden
op nieuwjaarsochtend toch vijf
personenen aangehouden voor
diefstallen en vernielingen.
Twee mannen werden opgepakt
nadat zij op nieuwjaarsochtend
uit een kledingzaak aan de St.
Jorissteeg veertig trainingspak
ken en een aantal jassen had
den gestolen. Het tweetal had
eerst de ruit ingeslagen. Het
ging om een 23-jarige Leidenaar
en een 19-jarige man uit Roelo-
farendsveen die pas na een ach
tervolging op de Nieuwe Rijn
kon worden aangehouden.
Een 19-jarige vrouw uit Leids-
chendam en een 21-jarige Lei
denaar zijn opgepakt nadat ze
op nieuwjaarsochtend ruiten
van de Chinese toko aan de Pie-
terskerkchoorsteeg hadden in
gegooid. Oplettende omwonen
den zorgden ervoor dat de poli
tie het duo in de kraag kon grij
pen. De schade bedraagt onge
veer 10.000 gulden. Een 19-jari-
ge Leidenaar was rond dezelfde
tijd dusdanig in de war van het
uitbundig vieren van het nieu
we jaar dat hij met een vlagge-
stok op de ramen van een kap
salon in de Driftstraat ging beu
ken. Ook hij is i
De komende acht jaar heeft de universiteit
jaarlijks 35 mille over voor de restauratie
van 400 portretten en de twee stijlkamers in
het Academiegebouw aan het Rapenburg
73. De opknapbeurt komt niets te vroeg.
„Het was natuurlijk wel nodig", weet con
servator W. Otterspeer van het Academisch
Historisch Museum.
Otterspeer promoveerde onlangs op zijn
proefschrift 'De wiekslag van hun geest. De
Leidse universiteit in de negentiende eeuw'.
Hieraan wordt hij nog even herinnerd als
we de Tuinkamer, een van de twee stijlka
mers, ontgrendelen. Zijn oog valt op een
dienblaadje met een lege champagnefles en
wat glazen. „In deze kamer dronk ik me
moed in", verklaart hij zich nader. Terwijl
hij even eerder vertelde dat deze ruimte al
leen voor representatieve doeleinden ge
bruikt wordt. In het verleden had wel ieder
een toegang tot deze kamer. En dat is te
zien ook. De verf op het behang is op som
mige plaatsen drastisch beschadigd. „Stu
denten stonden gewoon met hun rug tegen
de beschildering te leunen."
Zowel het behang als de portretten ko
men terecht bij E. Becker uit Delft. Zij heeft
al eerder schilderijen voor de universiteit
gerestaureerd. Ze weet dat de meeste por
tretten ooit al eens zijn bewerkt. Maar dat
hoeft niet te betekenen dat die nu nog goed
zijn. Elk portret krijgt zijn eigen behande
ling. „Eerst stel ik vast hoe de algemene
conditie is. Daarbij kijk ik bijvoorbeeld of
het doek wel goed gespannen is en dat er
geen plooien in vallen, of de verf vast zit en
of het oppervlak vuil is. Daarna stel ik een
rapport op en dan ga ik aan de slag", aldus
Becker.
Het eerste portret van de universiteitsver
zameling was van Erasmus. In 1596 werd
het evenbeeld van de geleerde aan de bi
bliotheek geschonken. De verzameling van
portretten van hoogleraren die ooit aan de
universiteit gedoceerd hebben, kreeg pas in
de 18de eeuw vorm. Een deel daarvan
hangt in de Senaatskamer. De eer om in de
ze nostalgische ruimte te mogen hangen is
verbonden aan drie voorwaarden: je bent
een professsor aan de Leidse universiteit
geweest, je moet inmiddels gestorven zijn
en je portret is door een goede schilder op
het doek gezet. De twaalf eerste portretten
in de Senaculum schilderde Leidenaar Van
der My in 1736.
„Bij elk portret hoort een eigen verhaal",
vertelt Otterspeer en kijkt in de ogen van
Hector Treub. „Deze man bijvoorbeeld was
een gynaecoloog die altijd vlinderdasjes
droeg en zich heftig parfumeerde. Zijn he
kel aan Duitsland schoof hij niet onder
stoelen of banken. Vandaar dat ze hem in
dit buurland het predikaat 'aan politiek
doende vroedvrouw' gaven."
noeg brieven van ouders te heb
ben om zijn uitspraak ook voor
een rechter aannemelijk te ma
ken.
De wethouder zegt niet met de
Bambini-staf te hebben gespro
ken over de klachten. Dat steekt
directeur B. van Lingen van het
kinderdagverblijf. „Als de ge
meente iets van ons wil, laat ze
ons dan uitnodigen voor een
gesprek en niet allerlei dingen
over straat gaan roepen." De di
recteur gelooft niet zo veel van
het verhaal dat de gemeente zo
veel boze brieven krijgt. Bij
Bambini is volgens hem juist
zo'n goede klachtenprocedure.
„Als ouders er niet uitkomen
met de directie, kunnen ze naar
een arbitrage-commissie. Daar
in zitten behalve de directiele
den leidsters en ouders."
Van Lingen meent dat Van
Bochove zich iets rustiger moet
houden. „Hij kan zijn uitspra
ken niet hard maken. Daarbij
draaien we al ruim vier jaar
zonder een cent subsidie en zijn
we tot midden 1994 volgeboekt.
Dus zulke beunhazen zijn we
niet." Van Lingen kon vanoch
tend zo kort na de uitspraken
van de wethouder nog niet ver
tellen of hij naar de rechter
stapt met de eis dat hij zijn uit
spraken intrekt. „Maar natuur
lijk overwegen we dat."
Bambini kwam eind 1991 ook
al in opspraak nadat het AZL
een contract over tientalllen
kinderplaatsen op het laatste
moment afblies. Personeel van
het ziekenhuis kwam in op
stand tegen de overeenkomst
omdat ze diverse verhalen had
gehoord over slechte omstan
digheden bij het dagverblijf.
Bij de behandeling van de
nieuwe vergunnning voor Bam
bini eind april ontstond dan ook
wat onrust in de gemeenteraad.
Fracties van D66, Groen Links,
WD, SP en CDA vroegen zich af
of wel voldoende aandacht is
besteed aan de klachten die be
kend werden door de AZL-
kwestie. Uiteindelijk werd de
vergunning toch verleend.
W. Otterspeer, conservator van het Academisch Historisch Museum, bij de portretten in de Senatorskamer van de Leidse universiteit. Deze schilde
rijen worden gerestaureerd. foto hielco kuipers
De panden van de voormali
ge drukkerij en uitgeverij
Groen aan de Langebrug en
de Pieterskerkchoorsteeg zijn
tijdens de jaarwisseling op
nieuw gekraakt. De krakers
beweren dat zij een afspraak
hadden, dat als er zes weken
na de uitruiming niets met
de panden was gebeurd, ze
mochten terugkeren.
Sinds de Groèn-bedrijven
in 1991 uit de panden ver
trokken naar een nieuwe be
huizing aan de Roosevelt-
straat, is het complex in han
den van verschilende pro
jectontwikkelaars gekomen.
Omdat de gemeente vrijwel
alleen maar woningbouw
toestaat, haakte een hoop
ontwikkelaars af. Uiteindelijk
werd het complex gekraakt.
Een paar maanden gele
den bleek een Amsterdamse
firma wel serieuze plannen te
hebben voor het pand en de
krakers verlieten op 1 okto
ber de panden nadat hen
duizend gulden per persoon
was betaald door de eige
naar. De panden werden ver
volgens dichtgetimmerd. Het
complex is inmiddels weer
doorverkocht aan de firma
Korswagen uit Warmond.
Deze heeft nieuwe plannen
gemaakt om het complex te
verbouwen. Er zouden wo
ningen en winkels moeten
komen.
Maar volgens de krakers is
het daarbij gebleven en staan
de panden nog steeds onno
dig leeg. In een pamflet dat
ze huis-aan-huis in de buurt
hebben verspreid, staat ver
der dat de gemeente nog
geen datum heeft kunnen
noemen voor de sanering
van de vervuilde bodem on
der het complex. Om hoeveel
krakers het ditmaal gaat, kon
de politie vanochtend niet
precies zeggen.
Van Rij: gelijke
kansen voor
woningzoekenden
leiden
Wethouder T. van Rij
(volkshuisvesting) is geen
voorstander van voorrangs
regelingen om allochtonen
meer kansen te geven op de
woonmarkt. „ledereen is
vrij om te kiezen waar hij of
zij wil wonen", aldus de
PvdA-bestuurder. „Als al
lochtonen niet in Leiden-
Noord of de Slaaghwijk wil
len wonen kan dat, maar
dan moeten ze wat langer
wachten."
De wethouder meent dat
het oude en het nieuwe
woonruimteverdelingssys
teem allochtonen gelijke
kansen geeft bij het vinden
van een gewenste woning.
Dat er ondanks die gelijke
kansen toch een grote con
centraties Turken en
Marokkanen in bepaalde
wijken zijn, zou ook aan de
allochtonen zelf liggen. „Ik
heb begrepen dat veel Tur
ken en Marokkanen liever
geen huursubsidie ontvan
gen. Liever een zeer lage
huur betalen, dan een iets
hogere huur met steun van
de overheid. Ze zijn vaak
bang die huursubsidie later
weer te verliezen." Dat de
Stevenshof een geheel
'blanke' wijk is, ligt volgens
Van Rij aan de hoge huren.
„De meeste woningen zijn
voor allochtonen te duur.
Het is nu eenmaal zo dat
nieuwe woningen duurder
zijn dan oude."
in een actief spreidings-
beleid ziet Van Rij weinig
heil. „Als er één Turkse fa
milie in een portiek komt
wonen, willen Nederlanders
al weg. In Zuid-West zie je
dat: daar beginnen de Ne
derlanders ook al te piepen.
Het is gewoon een kwestie
van integratie. Bij een sprei-
dingsbeleid zou je een slot
moeten zetten op wijken
waar veel buitenlanders
wonen en daar voel ik niets
voor. Turken en Marokka
nen willen dat zelf trou
wens ook niet."
Om ontstaan van zwarte wijken te voorkomen
tijdens ons onderzoek hebben
geïnterviewd kennen het nieu
we systeem niet. Als je hoopt
dat de nieuwe regeling gunstig
voor Turken en Marokkanen
uitpakt, is het wellicht zinvol de
etnische afkomst van woning
zoekenden te registreren. Dan
kun je na verloop van tijd con
troleren of het nieuwe systeem
voldoende allochtonen heeft
geholpen."
Woningbouwverenigingen
zouden op hun beurt de ge
meente jaarlijks moeten rap
porteren wat voor soort wonin
gen ze in de aanbieding heb
ben. „Er zouden prestatie-af
spraken tussen gemeente en
corporaties kunnen worden ge
maakt. Dat woningbouwvereni
gingen zich verplichten per jaaf
een bepaald percentage wonin
gen aan allochtonen toe te wij
zen. In Helmond is dat bijvoor
beeld ingevoerd."
Woningbouwvereningen die
in sommige wijken geen huizen
hebben die geschikt zijn voor
allochtonen, moeten creatieve
oplossingen bedenken om daar
verandering in te brengen. ,Als
in een wijk te weinig grote wo
ningen beschikbaar zijn, zou
den woningbouwverenigingen
twee kleine naast elkaar gelegen
woningen aan één gezin kun
nen toewijzen. In gedeelten van
relatief dure wijken als de Ste
venshof zou je de huren kunst
matig wat kunnen verlagen. Een
soort huurgewenning voor alle
Leidenaars met lage inkomens.
Zoiets hebben ze in Breda ge
daan, met de achtergrond dat
allochtonen daardoor beter over
de stad worden gespreid."
'Positieve discriminatie' is
volgens Van Duin onvermijde
lijk als je wilt voorkomen dat er
zwarte wijken in een gemeente
ontstaan. Het is hetzelfde als
op de arbeidsmarkt. Je kunt wel
zeggen dat allochtonen met de
zelfde opleiding als autochto
nen gelijke kansen op een baan
hebben, maar onderzoeken wij
zen uit dat het toch niet zo is."
Gemeente en woningbouwcor
poraties moeten hun best doen
om wijken als de Stevenshof,
Meerburg en Zuid-West toegan
kelijker te maken voor allochto
nen. Door een gebrek elders in
de stad aan grote en betaalbare
woningen, vestigen allochtonen
zich nu vooral in sociale ver-
nieuwingswijken. Daardoor
dreigen in de toekomst 'zwarte
wijken' te ontstaan.
T. van Duin van het Leids In
stituut voor Sociaal Weten
schappelijk Onderzoek is er van
overtuigd dat het nieuwe woon
ruimteverdelingssysteem niet
voldoende is voor een betere
'spreiding' van Turken, Marok
kanen en Surinamers. De kan
sen op verhuizing naar een be
tere omgeving zijn voor au
tochtonen en allochtonen niet
gelijk, stelt hij vast. „In alle gro
te steden heeft de overheid aan
vullende maatregelen genomen
om het ontstaan van 'zwarte
wijken' tegen te gaan. Soms in
de richting van positieve discri
minatie."
Uit de resultaten van een on
langs gepubliceerd onderzoek
('Thuis in de wijk'), dat Van
Duin samen met G. Palenéwen
hield, blijkt dat een ruime
meerderheid van de Leidse al
lochtonen in sociale vemieu-
wingswijken zou willen verhui
zen naar een meer gemengde
buurt, waar veel Nederlandse
gezinnen wonen. Dat zou de in
tegratie tussen beide groepen
bevorderen.
Van Duin: „De wens om te
verhuizen betekent overigens
niet dat men vreselijk ontevre
den is over de huidige woon
omgeving, maar de mensen be
schouwen grote concentraties
allochtonen in één wijk wel als
een belemmering voor integra
tie."
Concentratie
leiden telt, in vergelijking met
de grote steden, geen echte
'zwarte wijken'. Het stedelijk
gemiddelde aan niet-Nederlan
ders ligt in de Sleutelstad op zes
procent. In een grote stad als
Rotterdam ligt dat percentage
veel hoger: op 20 procent. Van
Duin: „Als je in Leiden kijkt
naar de sociale vernieuwings-
wijken als het Noorderkwartier,
de Kooi en de Slaaghwijk ligt
het gemiddelde op 12 tot 14
procent. Vervolgens hebben we
ook gekeken naar straten en
huizenblokkken en dan ontdek
je op sommige plaatsen een
concentratie van allochtonen
dat oploopt tot 35 procent. Bij
voorbeeld in de 'hoven' ten
noorden van de Willem de Zwij
gerlaan en de omgeving van de
Bernhardstraat."
Autochtonen trekken weg uit
de sociale vemieuwingswijken.
Enerzijds omdat de woningen
vaak oud zijn en de al wat oude
re bewoners willen verhuizen
naar een kleinere woning. An
derzijds omdat steeds meer al
lochtonen de wijken bevolken.
„Het is een wisselwerking", zegt
Van Duin. „Op het moment dat
dieinstroom van Turken en
Marokkanen begint, is het voor
Nederlanders vaak een extra ar
gument om de wijk te verlaten."
Voor allochtonen is de keuze
meestal beperkt. Hun inko
menspositie ligt gemiddeld een
stuk lager dan die van Neder
landers. De gezinnen zijn ge
middeld groter. „In het Noor
derkwartier heb je veel grote
goedkope woningen. Voor al
lochtonen is er vaak geen alter
natief om elders te wonen."
Vooroordelen
De onderzoeker denkt dat voor
oordelen van ambtenaren die
de woonruimte in Leiden verde
len er misschien ook toe bijdra
gen dat veel allochtonen 'in re
latief zwarte wijken' terechtko
men. Ambtenaren die er vanuit
zouden gaan dat Turken,
Marokkanen en Surinamers het
liefst bij elkaar in de buurt wo
nen. „De resultaten van mijn
onderzoek geven aan dat dat
dus nietwaar is."
Dat woningzoekenden vanaf
1 januari zelf moeten 'sollicite
ren' naar vrijkomende wonin
gen is al een stap in de goede
richting van een betere sprei
ding, denkt de onderzoeker.
„Maar veel allochtonen die wij
'Achmed welterusten' staat er op deze vuilcontainer in Leiden-Noord. Het is een van de wijken waar relatief veel allochtonen wonen. Het gemeen
tebestuur zou voor een betere spreiding moeten zorgen om het ontstaan van 'zwarte wijken' tegen te gaan. »foto wim dijkman