Boycot van
parlement
Slowaken verwelkomen onafhankelijkheid
Buitenland
Bush in Somalia: gejuich en gevechten
Kanselier Kohl vraagt
minister om opheldering
Meciar optimistisch over lot Slowakije
Twee doden bij brand
in Duits asielverblijf
ZATERDAG 2 JANUAR11993
Busongeluk Zimbabwe eist 37 levens
harare Zevenendertig mensen zijn waarschijnlijk verdronken
toen de bus waarin zij reden bij het oversteken van een door
overvloedige regenval aangezwollen rivier in het zuiden van
Zimbabwe omsloeg en door het water werd meegesleurd. Vol
gens de Zimbabwaanse staatsradio hebben slechts drie inzitten
den het ongeluk met de bus bij Chatsworth, 250 kilometer ten
zuiden van de hoofdstad Harare overleefd.
'Lichtend Pad' zet Lima in het donker
lima» Guerrillastrijders van het maoïstische 'Lichtend Pad' heb
ben gisteren in Peru het nieuwe jaar ingeluid door de hoofdstad
Lima in het donker te zetten en twee krachtige autobommen te
laten ontploffen, waarvan een bij een restaurant vol gasten. En
kele uren later legde een spectaculaire brand een openlucht-
markt nabij het presidentiële paleis in de as. Tien personen, on
der wie enkele brandweerlieden, raakten gewond. De brand was
mogelijk aangestoken.
Piloot Airbus schatte hoogte verkeerd
Katmandu De piloot van de Pakistaanse Airbus die drie maan
den geleden bij Katmandu in Nepal tegen een berg vloog, waar
door alle 167 mensen aan boord om het leven kwamen, meende
bij de nadering van het vliegveld ruim 300 meter hoger te zitten
dan hij in werkelijkheid vloog. Dat heeft de commissie die het
ongeluk onderzoekt gisteren in een tussenrapport gezegd.
Feest wordt tragedie in Hong Kong
hqnc kong De oud- en nieuwviering in Hong Kong is op een
ramp uitgelopen. Zeker twintig mensen stierven kort na midder
nacht toen ze in een populair uitgaansdistrict in de menigte ver
trapt werden. Nog eens 31 anderen zouden ernstig gewond zijn
geraakt. De smalle straten van het Lan Kwai Fong-district kon
den de menigte van naar schatting tussen de 10.000 en 15.000
feestgangers niet verwerken, waardoor er paniek uitbrak en veel
jongeren werden vertrapt werden.
Nog meer executies in Sierra Leone
Freetown Een militaire rechtbank in Sierra Leone heeft negen
mensen ter dood veroordeeld, zo heeft de nationale radio mee
gedeeld. Eerder deze week werden al zeventien mannen ter
dood veroordeeld. Alle 26 slachtoffers zouden betrokken zijn ge
weest bij een couppoging. Volgens diplomaten in Freetown zijn
alle executies al voltrokken.
'Grieken storen radiofrequenties'
skopje» Macedonië heeft donderdag Griekenland beschuldigd
van het storen van zijn radiofrequenties voor het luchtverkeer,
waardoor de veiligheid van de burgerluchtvaart boven de voor
malige Joegoslavische republiek in het geding zou zijn. „Ze
stemmen af op onze frequenties en houden ze langdurig bezet
met propagandaboodschappen zoals 'Macedonië is Grieks'," al
dus de verklaring in Skopje. Van Griekse kant is nog niet gerea
geerd op de verldaring, die laat op oudejaarsdag werd verspreid.
Oppositie Kenya verwerpt stembusuitslag
De voornaamste oppositiepartijen in Kenya hebben gis
teren gezegd dat zij de uitslag van de verkiezingen ver
werpen wegens wijdverbreide onregelmatigheden. Ook
verwijten zij de vroegere eenheidspartij KANU (Kenyaan-
se Afrikaanse Nationale Unie) van president Daniel arap
Moi met de stemmen geknoeid te hebben.
NAIROBIRtr-DPA-4
De Kenyaanse radio had eerder
gemeld dat Moi en de KANU,
na telling van de stemmen in
viervijfde van de kiesdistricten,
praktisch zeker waren van de
overwinning bij de presidents-
en parlementsverkiezingen van
afgelopen dinsdag. Moi zou 39
procent van de stemmen heb
ben gekregen. Daarmee was
zijn voorsprong op de sterkste
kandidaat van de oppositie
Kenneth Matiba (goed voor 27,5
procent) al niet meer in te lo
pen.
De KANU zou kunnen reke
nen op een krappe meerderheid
in het 200 zetels tellende parle
ment. Een hoge functionaris
van de partij, Japeth Kiti, ver
klaarde gisterochtend dat de
KANU 85 zetels had behaald in
de 160 districten waarvan de
uitslag bekend was. Daarmee
was de KANU zeker van de
overwinning, aldus Kiti. In to
taal moeten er 188 parlementa
riërs gekozen worden, de presi
dent benoemt conform de
grondwet vervolgens zelf de
twaalf overige afgevaardigden.
De drie voornaamste opposi
tiepartijen zeiden in een geza
menlijke verklaring dat zij hun
zetels in het nieuwe parlement
niet zullen bezetten en riepen
op tot nieuwe „eerlijke en vrije
De Kenyaanse president Daniel
arap Moi.
foto reuter thomas szlukovenyi
verkiezingen". Zij kondigden
aan dat zij samen zullen werken
om te „voorkomen dat Daniel
arap Moi als gevolg van deze
frauduleuze verkiezingen aan
treedt".
De oppositiepartijen en bui
tenlandse waarnemers zijn het
erover eens dat de verkiezingen
moeizaam verlopen zijn door
wijdverspreide onregelmatighe
den. Volgens onafhankelijke
waarnemers zijn deze echter
voornamelijk te wijten aan in
competentie en gebrek aan or
ganisatie dan kwade wil.
correspondent
En zo kreeg George Bush op de
laatste dag van het jaar dan
toch een spectaculair vuurwerk
voorgetoverd tijdens zijn be
zoek aan Somalia. Alleen waren
de veelgekleurde lichtflitsen bo
ven de hoofdstad Muqdisho van
vijandige aard. Op oudejaars
avond braken in het noordelijk
deel van de Somalische hoofd
stad plotseling hevige gevech
ten uit tussen twee rivaliserende
clans. Urenlang klonk het geluid
van geweer-, artillerie- en mor
tiervuur en was de lucht boven
de stad hel verlicht.
Bush dineerde op dat mo
ment op het marineschip de
USS Tripoli dat op enige afstand
van de Somalische kust ligt. En
de president hoefde zich ner
gens zorgen over te maken,
want een legerwoordvoerder
was er snel bij om te verklaren
dat er zich geen Amerikaanse
soldaten in de buurt van de ge
vechten. En, zo voegde hij eraan
toe, het was hun zaak niet wat
er in noord-Muqdisho aan de
hand was, omdat het om een
intern Somalisch probleem
ging-
Dat interne probleem een
gevecht tussen aanhangers van
de veldheren Aideed en Ali Ma
hdi over een munitieopslag
plaats bleek later aan zeven
tien mensen het leven te heb
ben gekost. Het gebeuren en de
reactie van de Amerikanen
maakten opnieuw duidelijk dat
de doelstelling van de operatie
Restore Hope zeer beperkt is.
Westerse hulpverleners in So
malia grepen het bezoek van
Bush aan om dit nog eens te
onderstrepen. „Bush geeft het
Amerikaanse publiek de indruk
dat de Amerikaanse troepen he
lemaal op eigen houtje het So
malische volk van de ondergang
hebben gered en dat terwijl het
hart van het Somalische pro-
Arm in arm met de president. Een mooier plaatje is voor het thuisfront niet denkbaar. President Bush bezocht
de afgelopen twee dagen de Amerikaanse troepen in Somalia. foto ap
bleem de aanwezigheid van
de vele wapens onder de bevol
king nog steeds niet is aange
pakt. Om een klimaat van vrede
te creëren in Somalia moet je
met een systematische ontwa
pening beginnen. Door steeds
te benadrukken dat ze niet voor
dat doel naar Somalia zijn geko
men, moedigen de Amerikanen
de gewapende bendes aan om
weer terug te komen en hun
slag te slaan".
De ontvangst door het Soma
lische volk was heel wat vrien
delijker. In de straten van Muq
disho werden zelfs pro-Ameri-
ka-demonstraties gehouden.
Een jonge vrouw verklaarde zo
blij te zijn met de komst van
Bush „omdat hij zeker iets
goeds zal doen voor Somalia".
Bush bracht een bezoek aan
een Rode-Kruiscentrum buiten
de hoofdstad en aan een wees
huis in de zuidwestelijke stad
Baidoa, waar de Amerikaanse
leider door honderden kinder
tjes werd verwelkomd. „Dit is
een zeer emotionele gewaar
wording voor mij", aldus Bush,
die het Somalische volk beloof
de dat de VS hen nimmer in de
steek zullen laten.
Maar waar het presidentiële
bezoek aan het uiteen gevallen
Somalia natuurlijk in de eerste
plaats voor was bedoeld, was
om de meer dan 20.000 Ameri
kaanse manschappen in het
land een morele opkikker te ge
ven. Bush slaagde echter maar
gedeeltelijk in die missie. Hij
roemde 'zijn jongens' om hun
inzet, deskundigheid en toewij
ding en zei er nu van overtuigd
te zijn dat zijn beslissing om
tienduizenden soldaten naar
Somalia te sturen de juiste was
geweest. Maar wat de meeste
mariniers het liefst hadden wil
len horen was dat zij binnen
kort naar huis zouden mogen.
Een dergelijke vreugdevolle
mededeling had Bush echter
niet in petto voor hen. Integen
deel, uit zijn woorden werd dui
delijk dat het later zal worden
dan 20 januari, zijn aanvankelij
ke streefdatum. Want Bush liet
doorschemeren de beslissing
over het vertrek van de Ameri
kaanse troepen uit Somalia
door te schuiven naar zijn op
volger Bill Clinton.
Openheid hoog
op Deense
agenda voor EG
KOPENHAGEN-LONDEN Rtr-DPA
Denemarken heeft gisteren het
roulerend voorzitterschap van
de ministerraad van de EG
overgenomen van Groot-Brit-
tannië. Minister van buiten
landse zaken Uffe Ellemann-
Jensen kondigde in een Nieuw
jaarstoespraak aan dat „open
heid" voor Kopenhagen de ko
mende zes maanden het sleu
telwoord zal zijn, zowel in de
buitenlandse als in de interne
Europese betrekkingen.
Als een van de voornaamste
prioriteiten voor de komende
zes maanden noemde Elle-
mann-Jensen de onderhande
lingen met Zweden, Finland,
Oostenrijk en Noorwegen, de
landen die tot de EG willen toe
treden. Andere prioriteiten zijn
het aanhalen van de betrekkin
gen met de voormalige commu
nistische landen in Oost-Europa
en met Rusland, het afsluiten
van het GATT-akkoord over de
liberalisering van de wereldhan
del en het in de praktijk bren
gen van „transparantie" (open
heid) binnen de EG.
'Tsjechen hebben niets te vieren, maar het is zinloos om te huilen'
Oekrane staat
achter START
Oekraine staat volledig achter
het START-II verdrag dat de
Amerikaanse president Bush en
zijn Russiche ambtgenoot Jelt-
sin dit weekeinde in Moskou
ondertekenen. START moet het
aantal strategische kernwapens
van de VS en Rusland met twee
derde verminderen.
Oekraïne de derde kern
macht ter wereld na de VS en
Rusland moet de voorloper
van het verdrag (START-I) nog
ratificeren. Maar in een gesprek
met zijn Russische ambtgenoot
Kozyrev zei de Oekraïnse minis
ter Zlenko (buitenlandse zaken)
achter START-II te staan. Vol
gens het persbureau Itar-Tass
kwamen Kozyrev en Zlenko
overeen de onderhandelingen
over „technische aspecten van
de liquidatie van de kernwa
pens op het grondgebied van
Oekraïne" te versnellen.
Oekraïne zegt geen geld te
hebben voor de ontmanteling
van de 1.656 strategische wa
pens die het op zijn grondge
bied heeft staan. Het verlangt
als tegemoetkoming in de on
kosten van het Westen een be
drag van 1,5 miljard dollar.
Met klinkende champag
neglazen en saluutschoten
is Tsjecho-Slowakije giste
ren bij het begin van 1993
officieel uiteengevallen in
een onafhankelijke Tsje
chische republiek en Slo
wakije. Tien miljoen
Tsjechen en vijf miljoen
Slowaken werden na 74
jaar federaal te hebben sa
mengeleefd klokslag mid
dernacht inwoners van
buurlanden. Velen had
den daarbij gemengde ge
voelens.
BRATISLA VA-PRAAG Rtr-DPA-AFP-UPI
In de Slowaakse hoofdstad Bra
tislava werd de deling met een
officieel programma van poe-
zië-lezingen, plechtige gezan
gen en vuurwerk gevierd. Dui
zenden Slowaken waren om
middernacht naar het Plein van
de Nationale Opstand gekomen
om te zien hoe de rood-wit-
blauwe vlag van Tsjecho-Slowa
kije voor de laatste keer werd
gestreken.
Onder luid gejuich van de me
nigte hesen vier soldaten ver
volgens de nieuwe wit-blauw-
rode Slowaakse vlag met in het
midden een schild met het Slo
waakse dubbele kruis. Het nieu
we volkslied ging grotendeels
verloren in klokgebeier en het
geknal van vuurwerk.
„Ik feliciteer de burgers van Slo
wakije met hun nieuwe staat",
zei de Slowaakse premier Vladi
mir Meciar tegen de met fakkels
en vlaggetjes zwaaiende men
sen. „En ik feliciteerde inwo
ners van Bratislava met de ge
boorte van de jongste hoofdstad
ter wereld". Hij wenste ook de
Tsjechen geluk met hun nieuwe
staat en zei te hopen dat beide
buurlanden in de toekomst
goed zullen samenleven en sa
menwerken.
Slowakije, dat er economisch
veel slechter voorstaat dan de
Tsjechische republiek, is alleen
van 1939 tot 1944 onafhankelijk
geweest, als vazalstaat van de
nazi's. Veel nationalisten be
schouwen de vorming van een
eigen staat echter als de vervul
ling van een duizend jaar oude
droom. „Ik ben altijd een Slo-
waak geweest, geen Tsjecho-
Slowaak", zei een vrouw. „Ik
ben erg gelukkig, want tot nu
toe wist niemand dat Slowakije
bestond".
Niet alle Tsjechen en Slowaken
denken positief over de deling,
die Meciar in onderhandelingen
De Duitse minister Möllemann
(economische zaken) moet dui
delijkheid verschaffen over de
aantijgingen dat hij zijn positie
als minister heeft gebruikt om
het bedrijf van zijn neef te hel
pen. Bondskanselier Kohl ver
wacht dat Möllemann de be
schuldigingen direct en volledig
van de hand wijst, zo heeft Ko
hls woordvoerder laten weten.
Diverse grootwinkelbedrijven
hebben enig tijd geleden een
brief ontvangen, geschreven op
ministerieel briefpapier en on
dertekend door Möllemann,
met het verzoek gebruik te ma
ken van een elektronisch bewa
kingssysteem voor winkelwa
gentjes. Dat systeem is ontwor
pen door Möllemanns neef.
De minister heeft eerst ont
kend dat dergelijke brieven zijn
verstuurd. Later gaf hij toe dat
de brieven wel degelijk zijn ver
zonden, maar dat hij daar niet
van op de hoogte was. De hand
tekeningen op die brieven had
hij volgens eigen zeggen op
blanco papier gezet voor ge
bruik tijdens zijn afwezigheid.
Möllemann zou verder zijn
invloed hebben aangewend om
een gebedsgenezer te helpen.
De autoriteiten in een dorp
vlakbij waar hij woont hadden
de genezer verboden nog langer
zijn praktijk uit te oefenen Möl
lemann zou een brief hebben
gestuurd met daarin het ver
zoek om dat verbod op te hef
fen.
De aantijgingen hebben ge
leid tot speculaties over het af
treden van de minister. Ook
over zijn eventuele opvolger
wordt al gespeculeerd. Mölle
manns eigen partij, de FDP, zal
binnenkort een bijeenkomst be
leggen waarop de minister om
diens zienswijze zal worden ge
vraagd. Möllemann is nu nog
met vakantie in het Caribisch
Gebied, maar in verband met
de beschuldigingen onder
breekt hij zijn vakantie en komt
hij morgen terug.
Jonge Slowaken vieren in Bratislava met het verbranden van de Tsjecho-Slowaakse vlag de zelfstandigheid van hun land.
foto epa WASHINGTON Ind
met zijn Tsjechische ambtge
noot Vaclav Klaus uitwerkte.
Een referendum over de schei
ding is niet gehouden, maar uit
opiniepeilingen blijkt dat in bei
de republieken een kleine
meerderheid van de bevolking
voor het voortbestaan van de
federatie was.
Op het Wenceslasplein in Praag
werd het nieuwe jaar met bier,
wijn en champagne door
Tsjechen en toeristen ingeluid,
maar er waren geen festiviteiten
georganiseerd om de deling te
vieren. „Er is niets te vieren", zo
stond in een redactioneel com
mentaar in de krant LidoveNo-
viny. „Maar het is zinloos om te
huilen".
Ook de scheidende Tsjecho-Slo-
waakse premier Jan Strasky ver
wees in een korte televisietoe
spraak om middernacht naar de
wijdverbreide twijfels over de
deling. „Wij zullen Europa niet
als één staat van Tsjechen en
Slowaken binnengaan, en velen
van u betreuren dat", erkende
hij.
De Tsjecho-Slowaakse minister
van industrie Vladimir Dlouhy
merkte op dat geweld tussen
Tsjechen en Slowaken uitgeslo
ten is. Hij wees erop dat „wij
het enige post-communistische
land in Europa zijn dat er in ge
slaagd is zijn etnische proble
men op constitutionele wijze op
te lossen. Dat zegt voldoende,
denk ik".
Nederland heeft beide republie
ken gisteren officieel erkend. De
Nederlandse ambassadeur in
Praag, drs. H. Heinemann, ver
tegenwoordigt Den Haag in bei
de nieuwe staten.
Ouders op vakantie, jonge
kinderen alleen gelaten
Dat de kinderen alleen thuis
waren kwam aan het licht toen
het bad overliep, waardoor
kortsluiting ontstond en het
brandalarm afging. De ouders
werden op 29 december bij te
rugkeer uit Mexico gearresteerd
voor het achterlaten van hun
kinderen. Dinsdag moet het
echtpaar, dal op oudejaars
avond op borgtocht is vrijgela
ten, voor de rechter verschijnen.
David en Sharon Schoo zouden
volgens hun advocaat erg ge
schrokken zijn van alle aan
dacht en publiciteit voor en
over hun vakantie.
Amerika is in rep en roer over
de Mexicaanse vakantie van het
echtpaar David en Sharon
Schoo uit Chicago. De twee
reisden vlak voor kerst naar
Acupulco. Hun twee dochters,
negen en vier jaar oud, werden
thuis gelaten. Weliswaar met
voor een paar dagen genoeg
diepvriesmaaltijden en een paar
pakken corn flakes, maar zon
der oppas en zonder achterla
ting van een telefoonnummer.
De meisjes werd op het hart ge
drukt geen telefoontjes aan te
nemen.
BRATISLAVA OPA-AFP
De Slowaakse premier Vladimir Meciar
heeft donderdag gezegd dat Slowakije in
1993 veel werk zal moeten verzetten en in
het jaar „nul" zal beginnen. Enkele uren
voor het ingaan van de onafhankelijkheid
van Slowakije zei Meciar dat een heroriën
tatie van de economische politiek in Slowa
kije onvermijdelijk is. Vooral in de wapen
en electronische industrie (in beide secto
ren gaat het slecht) zijn volgens de Slo
waakse premier „structurele veranderin
gen" nodig.
Meciar zei tegen journalisten dat Slowa
kije in 1993 een eigen staatsstructuur en
een eigen wetgevende macht moet opzet
ten 'en ook de integratie binnen de interna
tionale gemeenschap moet bewerkstelligen.
Ook zal de nieuwe staat al vast werken aan
de totstandkoming van een eigen munt, al
behouden beide landen voorlopig dezelfde
munt.
Meciar toonde zich optimistisch over de
toekomst van de nieuwe staat: „de econo
mische crisis zal geleidelijk afnemen en zijn
sociale situatie stabiliseren". De haalbaar
heid van Slowakije's economische politiek
zal echter vooral afhangen van de toekom
stige relaties tussen de beide volkeren, die
ook na 1 januari nauwe banden blijven on
derhouden.
„Een economische oorlog zou erg onre
delijk zijn", meende Meciar. „Beide repu
blieken hebben de economische wapens
om de andere natie te voeden." Maar, zo
voegde hij er aan toe, „het Slowakije dat
halffabrikaten maakt voor de Tsjechische
ipdustrie zal zijn prijspolitiek tegenover de
Tsjechische republiek veranderen". En in
het kader van de douane-unie met Praag
zal Slowakije ook een andere Fiscale politiek
tegenover het buitenland voeren, zei Meci
ar tegen de journalisten.
Verwijten als zou de Hongaarse minder
heid (600.000) in de nieuwe staat onvol
doende burgerrechten hebben, legde hij
naast zich neer. Hun rechten gaan zelfs ver
der dan wat in internationale normen is
vastgelegd, meende Meciar. „Dat kan men
van de rechten van de Slowaakse minder
heid in Hongarije niet zeggen", sneerde hij.
De Tsjechische premier Vaclav Klaus ver
klaarde dat de economie van de Tsjechi
sche republiek veel gezonder zal zijn dan
die van Tsjecho-Slowakije. „We beschikken
over een stabiele munt, een vrije markt
economie, een veelbelovende privé-sector
en een geweldig economisch potentieel, dat
nog niet helemaal gebruikt wordt", aldus
Klaus tegenover het persbureau CTK.
STUTTGART DPA-4
Bij een brand in een asielzoe-
kersverblijf nabij Stuttgart zijn
gisteren twee doden en een
zwaargewonde gevallen. De
brand in Bietighcim-Bissingen
was echter niet het resultaat van
een aanslag of brandstichting,
aldus een Duitse functionaris.
De precieze oorzaak zal pas in
de loop van vandaag bekend
zijn. In het tehuis woonden
minstens veertig asielzoekers.
Gistermiddag brak brand uit
in een hotel met buitenlanders
in de arbeiderswijk Altona in
Hamburg. Er vielen vier gewon
den. mensen die met rookver
giftiging in het ziekenhuis
moesten worden opgenomen.
In Essen vormden volgens
een schatting van de politie vrij
dag 300.000 mensen een „keten
van licht" om te protesteren te
gen racistisch geweld en vreem
delingenhaat.
