'Bewaar dure champagne
voor romantisch ontbijt'
Interesse Albanië
voor houtproject
Arbeidsplaatsen weg
in het streekvervoer
mJlfirM
Het Gesprek van de Dag
Kerstvenster
'Maximumbedrag in kas ver overschreden'
'De enkeling die wat prik
wil, neemt maar cider'
KLM: meer punten
aan trouwe reizigers
WOENSDAG 30 DECEMBER 1992
Het Gesprek van de Dag heeft een prijs van honderd piek uitgeloofd voor het mooiste kerstraam. Tientallen mensen reageerden.
Vandaag het laatste raam van mevrouw WJ. Schellingerhout uit de Bronkhorstraat in Leiden. Zij heeft haar raam opgedeeld in klei
ne venstertjes. Voor de afwisseling maakt ze elk jaar een ander formaat. „Mensen die langskomen, kijken er echt naar. Vandaar dat
ik me heb opgegeven." Morgen maakt het Gesprek van de Dag de winnaar bekend." foto wim dijkman
Verbazing over filiaalhouder die er met miljoen vandoor ging
Een bankdirecteur die de benen neemt met
een miljoentje uit eigen kas. Kan dat ook in
onze streek? Hebben de banken zoveel geld
in de kluis? En zo ja, worden de filiaalhou
ders nooit in de verleiding gebracht om wat
Koen in de eigen zak te steken? We vroegen
et een aantal filiaalhouders in de regio en
moesten direct beloven geen namen te
noemen. Dieven en bazen mochten hen
eens horen praten over beveiligingsmaatre
gelen en de aantrekkelijke bedragen in hun
kluis.
Maar, zo zonder namen, komen de ver
halen los. Allereerst blijkt iedereen ver
baasd. Hoe kon het Rotterdamse filiaal van
de Verenigde Spaarbank zoveel geld in kas
hebben? Banken hebben daar richtlijnen
voor. En een regionaal filiaal van de bewus
te spaarbank laat weten dat het maximum
bedrag dat contant aanwezig mag zijn, ver
onder het miljoen ligt.
De bankemployés vragen zich ook af hoe
de filiaalhouder in zijn eentje kon achter
blijven en de kluis leegroven. De regels
schrijven juist voor dat de kluis door ver
schillende personen wordt gesloten; die
moeten allemaal een deel van de sleutels
mee naar huis nemen en niemand weet alle
codes. De controles veranderen steeds en
het bankgebouw verlaten de werknemers
sémen.
In je eentje een kluis in lopen, kan alleen
overdag. „Maar als om vier uur bij het op
maken van de kas een verschil van ook
maar vijf gulden wordt geconstateerd, loop
je onherroepelijk tegen de lamp", zegt een
filiaalhouder beslist. De voorzorgsmaatre
gelen zijn bedoeld tegen inbrekers en over
vallers, maar moeten ook voorkomen dat
het personeel voor de verleiding bezwijkt.
Bij een filiaalhouder is het geloof in de
beveiliging ongebroken. „Bij ons is zoiets
als in Rotterdam ook ondenkbaar", zegt hij.
Een ander blijkt zich een dergelijke vorm
van fraude te kunnen voorstellen. Waarom
zou je direct protesteren als je baas je op
een mooie vrijdagmiddag wat eerder naar
huis stuurt, zoals blijkbaar in Rotterdam is
gebeurd?
Bovendien, bij wie moet je over je baas
protesteren? Volgens een zekere filiaalhou
der is dat laatste geen probleem. „Onze
centrale veiligheidsdienst is 24 uur per dag
bereikbaar. En er is altijd wel iemand die
argwaan krijgt als je, zoals in Rotterdam,
zoveel regels overtreedt. Of je nu baas bent
of niet."
Vraag is of de ondervraagden er zelf met
een miljoen vandoor zouden willen gaan.
De chefs ontpoppen zich echter als brave
lieden, die niet eens meer beseffen dat ze
met geld werkten. „Het is net als met ie
mand die in een snoepwinkel werkt. Die
staat toch ook niet de hele dag te snoepen?"
Waarom de Rotterdammer wèl aan het
'snoepen' sloeg, weten zijn collega's niet.
Volgens één van de chefs is hij met de ver
keerde instelling bij de bank gaan werken.
„Hij was niet in werken met geld geïnteres
seerd, maar in het geld zelf." En dus werkte
hij jarenlang zijn knappe plannetje uit.
Want knap was het, daar zijn de collega's
het wel over eens.
Volgens de filiaalhouders zijn er overi
gens veel vaker 'problemen', maar hoort de
buitenwereld daar niets van. „Banken wil
len het namelijk niet aan de grote klok han
gen en treffen liever een regeling met de be
trokkenen." Het voorval zou de filiaalhou
der wel eens extra verdacht kunnen maken.
Moeten hun bewegingen niet dag en nacht
worden gevolgd door detectives en videoca
mera's? Ze vinden van niet, maar willen
graag praten over extra maatregelen voor
alle bankemployés. „Zorgen dat mensen
onder geen voorwaarde eerder naar huis
gaan. Dat de werknemers weten dat als de
filiaalhouder ze toch eerder naar huis
stuurt, de districtsdirecteur hem aanpakt. Ik
zou daar geen enkele moeite mee hebben",
besluit een bankdirecteur.
paul van der koou
Dure champagne met Oudjaar?
Doodzonde, vindt Kees Klerks
van de gelijknamige slijterij-ke
ten. „Na de oliebollen, appel
flappen, biertjes en wijntjes
proef je er toch niets meer van.
Sterker nog, als je eerst wat an
ders drinkt, vermoord je de
champagne."
Als mensen echt het champag
neglas willen heffen, kunnen ze
dat beter doen bij een roman
tisch ontbijt met vrouw of ge
liefde. „Maar dat doen wij Ne
derlanders veel te weinig", zegt
hij. „Daar zijn we veel te calvi
nistisch voor. Onze zuiderburen
doen dat wel. Als ze maar even
wat te vieren hebben, komt de
champagne op tafel. Ook bij za-
kenlunches. Wij komen nog niet
eens aan een glas champagne
per hoofd van de bevolking, ben
ik bang."
In Nederland wordt 80 procent
van de champagne en cham-
pagne-achtigen in de laatste
twee weken van het jaar ver
kocht, zegt de slijter. In zijn tien
regionale slijterijen, gaat het om
zo n 12.000 flessen. De helft
daarvan komt uit de streek rond
Reims, mag dus echt champag
ne heten en gaat over de toon
bank voor prijzen tussen de 25
en 400 gulden. Gemiddeld zijn
de flessen enkele guldens goed
koper geworden omdat er we
reldwijd 10 procent minder
champagne is verkocht door de
economische recessie.
De andere helft van de 12.000
Mevrouw M.J. van der Vos uit
Leiden kocht dertig jaar geleden
haar eerste en laatste fles cham
pagne. Haar kinderen begon
nen volwassen te worden en
wilden het wel eens proberen.
Nooit meer, zei het gezin eens
gezind. „Veel mensen denken
dat het erbij hoort, maar wij
vonden het maar niks." Zelf dr
inkt ze liever een mixje. De en
keling die wat prik wil, neemt
maar cider.
Mevrouw S.J. Molenaar doet
alsof. Na het proosten neemt ze
een nipje en zet het champag
neglas direct weg: „Het is mis
schien wat schijnheilig, maar ik
vind het gewoon niet lekker.
Ben ook geen drinker". Ze
koopt toch iets champagne
achtigs omdat ze naar een feest
gaat waar de gasten een flesje
moeten meenemen. Maar het is
wel de goedkoopste soort uit
het assortiment van Jan Toet.
De Leidse mevrouw P.G. van
Leeuwen drinkt ieder jaar echte
champagne. „Twee glaasjes,
want die fles moet toch leeg."
Haar jongens zorgen steevast
voor een flesje en moederlief
vindt dat dat zo hoort. „Ik heb
geen idee hoe duur zo'n flessie
is - 't is ook steeds dezelfde -
maar ik denk wel dat ik het zo
zou proeven als het nep is."
Lydia van der Linden uit Leiden
vindt champagne veiliger dan
appelwijn. „Als je voor twee gul
den cider koopt, denk ik dat je
meer kans loopt om ziek te wor
den dan na al dat bier etcetera."
Eigenlijk vindt de jongedame
haar flesje van 30 gulden 'best
duur'. Maar ach, Oudjaar is een
mooie gelegenheid om het te
drinken: „Want anders drink je
het toch nooit?"
flessen zijn 'champagne-achti-
ge': ook deze wijnen hebben
een tweede gisting in de fles
achter de rug, maar komen niet
uit de Champagne. Volgens
Klerks proeft 90 procent van de
Nederlanders geen verschil tus
sen echt en goede namaak.
Vooral Spaanse Cava's zouden
moeilijk van 'echt' te onder
scheiden zijn.
Ze kosten maar een fractie van
een echte Moët et Chandon, die
Klerks voor 400 gulden ver
koopt. De enkeling die zo'n
Moët met Oudjaar wil drinken,
houdt hij niet tegen. „Maar ik
vind het wel gestoord, eerlijk
gezegd." Klerks is dol op cham
pagne en de bijbehorende illu
sie, maar niet met Oud en
Nieuw. Dan drinkt hij na wat
biertjes een knalwijntje van 11
gulden. De echte champagne
houdt hij liever achter de hand
voor nieuwjaarsochtend. Mis
schien voor de romantiek, mis
schien ook tegen de kater.
Jan Toet van de gelijknamige
wijnhandel aan het Diamant
plein vindt dat hij het aan zijn
stand verplicht is om een echte
champagne te nemen met Oud
jaar. Zijn gasten zouden eens
het etiket willen zien... Toch
neemt ook hij niet de duurste
uit zijn assortiment, een Lau
rent Perrier voor 132 gulden.
Een flesje champagne van 59
piek vindt hij mooi genoeg.
Veel bedrijven in problemen
bij aantrekken van personeel
De NZH schrapt ongeveer 74 van de 3000 arbeidsplaatsen.
Voorbereiding kost meer tijd
De regering van Albanië heeft alsnog belangstelling aan
de dag gelegd voor een plan Nederlands afvalhout als
brandstof naar dat land te exporteren. Het idee om dit
armste land van Oost-Europa op die manier van brand
stof te voorzien was ontwikkeld door het Leidse bureau
Pro Sys dat daarvoor ook de belangstelling van de Vere
nigde Naties had weten te trekken. Maar pogingen het
idee daadwerkelijk door te zetten, strandden tot nu toe.
FOTO ARCHIEF
schiphol «bill meyer
De KLM gaat op een fors aantal
Europese bestemmingen meer
punten weggeven in het kader
van haar loyaliteitsprogramma.
Op sommige bestemmingen,
zoals Parijs, Londen. Frankfurt.
Berlijn en Kopenhagen, krijgen
mensen die regelmatig met de
KLM vliegen tot vier keer zoveel
punten. De KLM hoopt op deze
manier nog meer reizigers aan
zich te binden alvorens de con
currentieslag in 1993 in volle
hevigheid losbarst.
Het loyaliteitsprogramma van
de KLM blijkt een doorslaand
succes te zijn. Het systeem,
waarmee trouwe passagiers van
de KLM (afhankelijk van het
aantal gevlogen kilometers)
den haag monica wesseung
Ruim 40 procent van de Zuid
hollandse bedrijven heeft in de
periode van november 1991 tot
mei 1992 problemen gehad met
het vervullen van vacatures. Be
drijven in de bouw en de indus
trie hebben het nog moeilijken
meer dan de helft krijgt niet vol
doende mensen. Een en ander
blijkt uit een onderzoek van de
provincie Zuid-Holland onder
43.000 bedrijven.
Ook de land- en tuinbouw, de
textiel-, hout/meubel- en me-
taalelectro industrie kennen
grote problemen met het vin
den van voldoende werkne
mers. De moeilijkheden zijn
niet echt nieuw; twee jaar gele
den al werd geconstateerd dat
punten verdienen, is nu een
jaar in gebruik. Gespaarde pun
ten mogen de vaste klanten in
leveren tegen onder meer rei
zen, cursussen en tax-free waar
debonnen.
Het aantal deelnemers is in
middels opgelopen tot 170.000.
Alleen al Nederland telt zo'n
90.000 frequente reizigers. Ge
zamenlijk hebben zij in het eer
ste jaar zo'n 400 miljoen punten
verzameld bij de KLM en de
aangesloten partners Air UK en
Northwest Airlines.
Sindskort is ook Transavia
toegetreden tot het KLM-pro-
gramma met haar lijndienstbe
stemmingen op onder meer Ali
cante, Heraklion, Malaga en
Londen.
de sectoren te kampen hebben
met onvervulde vacatures. De
tendens is landelijk.
In deze regio zijn er vooral
problemen met vinden van
mensen voor de dienstverle
nende functies. Vooral huishou
delijk/verzorgend personeel is
onvindbaar. Koks, kelners en
schoonmaakpersoneel moet
ook met een lantaarntje worden
gezocht. Het belangrijkste strui
kelblok voor het vervullen van
deze vaste banen is dat de kan
didaten te weinig ervaring heb
ben.
In de onderzochte periode
zijn in Zuid-Holland 37.000 va
catures ontstaan. Uit het onder
zoek blijkt dat hiervan eenderde
moeilijk is op te vullen.
leiden rudolf kleun
Bij de streekvervoersbedrijven
NZH en Centraal Nederland
verdwijnt komend jaar een
groot aantal arbeidsplaatsen.
Dat is het gevolg van het
schrappen van onrendabele lij
nen in de nieuwe dienstrege
ling. Gedwongen ontslagen zul
len er niet vallen in 1993, zo is
met de bonden afgesproken. De
verwachting is dat de inkrim
ping valt op te vangen met na
tuurlijkverloop.
De NZH. actief van Texel tot
de Zuidhollandse eilanden,
schrapt ongeveer 74 van de
3000 arbeidsplaatsen. In de re
gio Leiden-Den Haag gaat het
daarbij om ongeveer vijftien ba
nen op een totaal van ruim 400.
Volgens regiodirecteur A. Leeu-
wenburgh zit de Leidse regio in
middels al op de beoogde sterk
te. „We moeten nu zelfs chauf
feurs inhuren om de huidige
dienstregeling te rijden". Vol
gens Leeuwenburgh is het dan
ook mogelijk dat in mei juist
weer nieuw personeel moet
worden aangenomen.
Bij Centraal Nederland, met
een werkgebied dat zich uit
strekt van Zuid-Holland tot Arn
hem. verdwijnen vijftig arbeids
plaatsen. Net als bij de NZH
gaat het daarbij hoofdzakelijk
om chauffeurs. Directeur perso
neel en organisatie L. Peek gaat
er van uit dat ook bij die maat
schappij de teruggang kan wor
den opgevangen via natuurlijk
verloop. „Maar de ironie is dat
terwijl wij full-time arbeids
plaatsen schrappen, we een te
kort aan part-timers hebben".
Centraal Nederland wil een deel
van de problemen dan ook op
lossen door een beroep te doen
op de full-timers om zich flexi
beler in te laten zetten. Bij de
NZH speelt dat probleem niet.
Volgens Leeuwenburgh is daar
de verhouding tussen deeltijd
werkers en full-timers wel goed
in balans.
leiden rudolf kleun
Directeur B. Klaversteijn van
Pro Sys probeerde gisteren in
een opwelling een symbolisch
startschot te geven aan het pro
ject. Hij had dat willen doen
door kerstbomen in te zamelen.
Klaversteijn zag daar vanaf toen
hem duidelijk werd dat de inza
meling en verwerking van kerst
bomen in de loop der jaren tot
in detail is georganiseerd. Zo is
in Leiden aan de inzameling
een loterij gekoppeld en be
staan er afspraken over de ver
werking van de bomen. Maar
een klein deel belandt op de
traditionele brandstapel bij de
Groenoordhallen. Het versturen
van de resten van kerstbomen
naar Albanië blijkt dan ook een
aanzienlijk langere voorberei
dingstijd te vergen dan de pgar
dagen die nu nog resteren.
Brandstof
Albanië kampt met een groot
tekort aan brandstof. Andersom
is er in West-Europa een over
schot aan afvalhout. Het land is
mede door het brandstoftekort
vrijwel ontbost. Een deel van de
bossen sneuvelde ook nog eens
om na de ontmanteling van het
communistische regime omhei
ningen te timmeren voor de
weer geprivatiseerde landerijen.
Noodgedwongen wordt gepro
beerd huizen elektrisch te ver
warmen hetgeen tot enorme
storingen in de stroomvoorzie
ning heeft geleid. Tekenend is
dat de fax waarin de regering
instemming betuigt met het
houtproject, dagenlang niet kon
worden verstuurd door stroom-
gebrek.
Het project dat Pro Sys van de
grond probeert te krijgen, voor
ziet behalve in de export van
hout ook in het stimuleren van
het kweken van andere brand
stoffen. Daarbij gaat het om bij
voorbeeld het snelgroeiende oli
fantsgras dat in briketten kan
worden verwerkt. Albanië be
schikt verder zelf over bruin
kool, maar dat is van zeer slech
te kwaliteit. Om het te kunnen
gebruiken moet het worden
ontzwaveld. Pro Sys is als advi
seur al betrokken bij een project
voor de produktie van bruin
koolbriketten in Bulgarije.
Arbeidsbureau Rijnstreek actief op Schiphol
alphen aan den run
Het Regionaal Bureau voor de Arbeidsvoorzie
ning Rijnstreek (RBA Rijnstreek) opent volgend
jaar een 'banencentrum' op Schiphol. Dat ge
beurt in samenwerking met twee arbeidsbureaus
uit de regio Amsterdam.
De drie RBA's hopen in 1993 samen ongeveer
1000 vacatures te vervullen. De totale werkgele
genheid op Schiphol en omgeving omvat 450.000
arbeidsplaatsen.
Het RBA Rijnstreek verwacht veel vacatures te
werven voor hoger gekwalificeerd personeel,
vooral voor high tech bedrijven. Een belangrijke
rol is hierbij weggelegd voor het Arbeidsbureau
Leiden, dat zich specialiseert in de bemiddeling
voor werkloze HBO-ers en academici.
Op het banencentrum gaan elf mensen werken.
