Motorfiets wordt modefiets
Leven en wonen
Rookmelders voorkomen veel ellende
Rust voor kamerplanten
Mooie handen
Een nieuwe jaar,
een nieuw kapsel
DINSDAG 29 DECEMBER 1992
SPREEKUUR
Gladheid in Nederland komt al
tijd onverwacht. En er hoeft niet
eens sneeuw of ijzel te zijn ge
vallen om een verraderlijk glad
stoepje te veroorzaken: een laag
natte bladeren is soms al vol
doende. Mevrouw van Dongen
was uitgegleden over zo'n restje
herfst.
Ze liet me haar rechter arm
zien. Normaal gesproken staat
de hand netjes in het verlengde
van de onderarm, dat was hier i
niet meer het geval. De hand
stond naar boven en naar bin
nen verplaatst. Deze stand is ty
perend voor de fractuur van
Colles, genoemd naar de arts
die deze breuk voor het eerst
beschreef. Bij deze breuk zijn
beide onderarmsbotten, spaak
been en ellepijp ofwel radius en
ulna, gebroken vlak bij de hand
wortel. De fractuur van Colles,
ook wel fractura radii typica ge
noemd, is de meest voorko
mende polsfractuur. Vaak zijn
het wat oudere mensen die de
ze breuk oplopen. De fractuur
wordt meestal veroorzaakt door
een val op de uitgestrekte arm.
Bij gladheid, en vooral als er ijs
ligt, treedt er een ware epidemie
op van deze onderarmsbreuk.
Mevrouw van Dongen moet
even naar een ziekenhuis, om
een foto te laten maken van de
gebroken pols en daarna zal zij
in het gips moeten. De hand,
die na de breuk zo scheef op de
arm stond, moet onder lokale
verdoving worden rechtgezet
(gereponeerd)Zolang de bot- j
ten nog gebroken zijn en ten i
opzichte van elkaar kunnen ver
schuiven, heeft de hand de nei
ging weer die bajonetstand aan
te nemen. Het is daarom nodig
hand en onderarm ten opzichte
van elkaar te fixeren en een
gipsverband is daarvoor de
meest aangewezen vorm. Het
gips moet zeker vier weken blij
ven zitten.
Ook kan besloten worden de
fractuur operatief te behande
len. Er worden dan Kirschner-
snaren ingebracht, (staaldraad)
waarmee de gebroken delen te
gen elkaar worden gehouden.
Nadeel hiervan is dat het ijzer
werk na enkele maanden ook
weer verwijderd moet worden.
Een andere breuk die we vaak
zien na een val met gestrekte
arm is de fractuur van het sleu
telbeen (clavicula)Deze breuk
komt heel vaak voor, naar
schatting is 10 procent van alle
botbreuken een claviculafrac-
Het sleutelbeen ligt zo dicht on
der de huid dat het niet moeilijk
is een breuk te herkennen. De
meeste fracturen bevinden zich
in het middelste derde deel van
het sleutelbeen. De botstukken
worden door spieren in hals,
borst en bovenarm enigszins uil
elkaar getrokken, zodat een bot
punt in de huid kan prikken. Bij
vrijwel iedere botbreuk wordt
gestreefd naar een 'anatomisch
resultaat'. Daarmee wordt be
doeld dat we proberen de bot
ten aan elkaar te laten groeien
in de stand waarin ze voor de
fractuurstonden.
De sleutelbeenbreuk is de uit
zondering op deze regel. Het is
erg moeilijk om het sleutelbeen
zodanig te fixeren dat het ana
tomisch aan elkaar groeit en
bovendien geeft een geringé af
wijking in de stand van dit bot-
stuk geen klachten. Het is daar
om voldoende de arm in een
draagdoek te houden. De pijn-
klachten nemen dan na enkele t
dagen af en er kan voorzichtig -
met oefenen (heel belangrijk)
worden begonnen.
Het gevaar bij een sleutelbeen- s
breuk is dat (vooral de oudere)
patiënten te lang wachten met
dat bewegen en dat dan de
functie van het schouderger
wricht niet meer goed terug
komt. Men blijft dan achter mé*'
een zogenaamde 'frozen shpull' "li
dereen schouder waar geen ft
beweging in te krijgen valt.
L,
L
TUIN
Nieuwe 'opstappers' kicken op chroom en flitsende accessoires
Rookmelders in particuliere huishoudens moeten
het aantal brandongevallen voor het jaar 2000
met 20 procent terugdringen. Dat is het streven
van de ministeries van binnenlandse zaken en
welzijn, volksgezondheid en cultuur. De meeste
slachtoffers worden namelijk niet verrast door
vuur, maar in hun slaap door giftige rook.
Vorig jaar woedden in Nederland 8200 branden
in woningen. Ze veroorzaakten een directe en ge
registreerde schadepost van 175 miljoen. Er vie
len dat jaar 98 doden.
Rookmelders zijn cirkelvormige, aan het plafond
gemonteerde apparaatjes, die bij rookontwikke
ling een snerpend geluid laten horen. De melders
van het merk First Alert en BRK Electronics zijn
effectieve, op een batterij werkende apparaten
(vanaf 50,-) die geschikt zijn voor huishoudelijk
gebruik. Sommige melders zijn voorzien van een
halogeen noodverlichting. Ze zijn te koop bij
postorderbedrijven, elektrazaken en in de meeste
dhz-winkels.
Meer informatie: 01620-3 44 00) of fax 01620-
3 46 00.
Als er één vervoermiddel is dat in razend tempo terrein wint,
is het wel de motorfiets. Glimmende choppers zijn nauwe
lijks aan te slepen, het aantal rijders verdubbelt en de ver
wachting is dat die groei voorlopig nog wel even zal aanhou
den. Harleys, Rebels en Vulcans: ze zijn nog nooit zo populair
geweest als nu. En de nieuwe motorrijder? Die kickt naast
glanzend chroom op flitsende kledij en accessoires.
Jammer toch dat er in de loop van de wintermaanden
zo veel kamerplanten ten gronde gaan. Niet zozeer uit
gebrek aan zorg als wel uit gebrek aan kennis.
Uitgangspunt bij de verzorging van onze niet-bloeien-
de kamerplanten gedurende de donkere maanden is:
rekening houden met de rustperiode van de planten,
Vooral in onze te warme kamers kan dat een pro
bleem zijn. We moeten een evenwicht zoeken tussen
het te veel aan warmte en gebrek aan licht. We mogen
de planten dus op geen enkele manier stimuleren om
verder te groeien, maar we mogen ze ook niet laten
verdorren. Dat komt er op neer dat we in geen geval
plantenvoedsel mogen geven en verder moeten
heel zuinig zijn met water al zijn er grote verschillen
tussen de waterbehoefte van de ene en de andere
plant.
We geven simpelweg zo veel water dat ze net niet uit
drogen. Beter te weinig dan te veel is een oude stelre
gel. Nu zijn er in onze techneutentijd allerlei kostbare
vochtmeters in de handel. Die steekt men in de pot
grond en een wijzer vertelt ons alles over de vochtig
heidsgraad. Wie er mee wil experimenteren moet dat
maar doen. Ik heb er ooit ook een cadeau gekregen
maar heb ontdekt dat mijn eigen wijsvinger veel beter
en sneller werkt. Die steek ik heel even in de grond van
de rustende kamerplant. Voelt de grond warm
droog aan dan wordt het tijd om de plant iets water
op kamertempera-
u* tuur, nooit koud
ame te geven. Voelt de
grond koel aan dan
's er no8 voldoende
.ja./»" w&wr vocht in de aarde.
jp ryi' Simpel toch.
J[/\ Planten met grote
gladde bladeren
vragen in de loop
van de winter ook
nog extra zorg v
het blad. Daar komt
in de huiskamer z
tijd een laagje stof
en vuil op. Afspon
zen is een oplos
sing; maar niet de
beste. Hoe zacht die
spons ook is, we be
schadigen altijd het
blad, al is dat niet
zichtbaar. Is
plant niet te groot
dan dekken we pot
en grond goed af met plastic en dompelen dan het blad
in een emmer of badkuip met water op kamertempera
tuur. Alle vuil spoelt er gemakkelijk af. Na afdruipen
kan de plant weer op zijn plaats in de kamer.
Is de plant te groot voor dit experiment dan kunnen we
het blad met behulp van een fiine plantenspuit
schoonspuiten al is ook dat niet probleemloos. Behang
en vloer moeten we immers droog zien te houden. Res
ten nog de bloeiende kamerplanten: die zijn wetens en
willens op een voor hen abnormale tijd tot bloei ge
bracht en hebben dus ook in de loop van de winter be
hoefte aan voldoende vocht en voeding.
Tjongetjonge, drie problemen tegelijk bij DICK KNOT-
TER IN LEIDERDORP. Probleem nummer een: de ole
ander heeft pas in september bloemknoppen gemaakt
en de meeste knoppen zijn nog niet open. Afknippen
die handel is mijn advies. Dat wordt toch niets meer.
Overigens hebben ook mijn oleanders Iaat gebloeid,
niettegenstaande het feit dat ze in een kas staan. Het
voorjaar was de eerste maanden kennelijk te koud. Ze
hebben veel water nodig tijdens de knopvorming. Pro
bleem nummer twee: een twee jaar oude perzikboom,
zelfbestuivend, heeft wel vrucht gezet maar de vruch
ten vielen af. Dat kan best een eerste of tweede jaar.
Dan heeft de boom niet genoeg kracht om pitten en
vruchten te vormen. Veel compost, iets droogde stal
mest op de voet en wedden dat het komend jaar beter
gaat?
Derde probleemn: de stoofpeer Brederode, halfstam,
heeft dit jaar geen bloemen gevormd niettegenstaande
snoei van de heer Knotter zelf. Op de eerste plaats
vrees ik dat de boom niet goed gesnoeid is. Dat is vak
werk en ik zou er maar eens een geschoolde vakman
bijhalen. Verder is de vraag of er niets veranderd is i
de tuin. Is er nog genoeg zon? Is de grond goed genoeg
of wellicht met te veel stikstof bemest? Stikstof geeft
bladgroei maar stimuleert niet de vorming van bloe
men. Allemaal open vragen waarop alleen Dick Knotter
zelf antwoord kan geven. Maar goed en deskundig
snoeien lijkt me een eerste vereiste.
LEN VAN DER KOELEN IN HAARLEM heeft een Aspa
ragus. Die heeft gebloeid en mooie kleine ronde
\Tuchtjes gemaakt. Na zaaien kwam daar een prachtig
klein plantje uit. Is dat zo zeldzaam luidt de vraag.
Het is niet zeldzaam dat een oude Asparagus bloeit en
vrucht zet. Het is wèl zeldzaam dat de eigenaar op het
slimme en goede idee komt om dit rode besje te zaai
en. Ben jaloers op het idee en wacht met spanning de
vruchten van mijn Asparagus af.
Een fraaie kleurenfoto toont mij een bloeiende vetplant
op de vensterbank van mevrouw A. M. POSTHUMUS
IN HAARLEM. De bloemen zijn wonderlijk mooi en de
naam van de plant luidt Stapelia variegata een klein
soort van Stapelias. Er zijn ook soorten die bloemen
hebben met een doorsnee van 35 cm. Ze behoren alle
tot de familie van de Asclepiadaceae. Mocht zich zaad
vormen dan kan ik melden dat het zaad heel gemakke
lijk kiemt bij een temperatuur van 21 graden C.
Een tip van de HEER POLAK IN LEIDERDORP, die zelf
kweker is geweest: mispels laat je, (schrik niet) verrot
ten dan kunnen ze worden gegeten. Heerlijk zoet zijn
ze dan.
Komt er bij u al tuinierend of wandelend in de i
tuur een vraag op? Greet Buchner zal proberen voor
u het antwoord te vinden. De vraag kunt u opsturen
naar Damlate Dagbladen, Postbus 507, 2003 AP
Haarlem t.a.v. de redacüe LEVEN EN WONEN.
De belangstelling voor de motor
fiets is zo groot dat rijscholen
moeite hebben de vraag naar les
sen bij te benen. Niet verwonder
lijk, want het aantal cursisten is in
twee jaar tijd bijna verdubbeld.
„Tien jaar geleden gaf ik met
twee instructeurs les; nu zijn we
zes dagen per week met z'n vijven
op de weg", zegt rijschoolhouder
en motorrijinstructeur Jan Bas-
tinck. Deden in 1990 al 74.000
mensen rijexamen, dit jaar waren
dat er naar schatting 120.000.
De motorbranche heeft moeite
de fietsen aan te slepen. De moto
ren worden zelfs al grijs geïmpor
teerd uit Amerika. En het zijn
vooral de choppers met veel
chroom eri glans die de heden
daagse motorrijder bekoren. Het
Amerikaanse merk Harley-Davids-
on, met in zijn kielzog de Japanse
motorfabrikanten, is nog nooit zo
populair geweest als de laatste
tijd.
Moderijders
Al die mannen en vrouwen die nu
alsnog worden aangestoken door
het motorvirus worden vaak in het
hokje van 'de nieuwe motorrijder'
gestopt. „Of moderijder", zegt
Bastinck. „Ze vallen voor het ui
terlijk van zo'n fiets. Daarom doen
die choppers het zo goed. Het mo
torblok is duidelijk te zien en veel
onderdelen zijn verchroomd. Of
ze vallen voor het model, bij voor
beeld een chopper of juist een
racemotor, terwijl ze zich vaak
niet afvragen of die wel voor hen
geschikt is. Iemand van twee me
ter bij voorbeeld kan maar beter
niet op een chopper stappen.
Daar is die fiets niet op berekend.
Maar met al die nieuwe motorrij
ders op de weg is het een stuk leu
ker geworden."
De nieuwe opstappers zijn niet
eenvoudig als één groep te bekij
ken. „Het is vooral de oudere gar
de vanaf ongeveer 35 jaar", aldus
Bastinck. „Wat verder opvalt is dat
ze meestal al een auto hebben en
dat ze vaak haast hebben om het
stempeltje te halen. Maar ik schat
dat slechts een kwart van die
mensen blijft motorrijden. De rest
stopt er weer mee, zodra de lol er
van af is. Ik vind dat tekenend
Handen verouderen sneller dan de andere delen van
het lichaam, omdat ze bijna geen natuurlijke be
schermlaag hebben. Op de rug bevinden zich zeer wei
nig talgklieren en op de handpalmen ontbreken ze.
Daarom gebruikt volgens een recent onderzoek 67 pro
cent van de Europese vrouwen een specifieke handcrè
me. Dit liet Biotherm weten bij de introductie van de
crème Biomains. Het verzorgingsprodukt gaat uitdro
ging en vochtverlies tegen, beschermt tegen vroegtijdi
ge veroudering en is tevens een massagecrème voor de
nagels. Volgens Biotherm is na een dag of tien al een
duidelijke verbetering van de conditie van de handen
en nagels te constateren, een tube van 100 ml kost
27,50.
voor de nieuwe motorrijder."
Vrouwen
Doordat het totale aantal stijgt,
stijgt ook het aantal vrouwelijke
opstappers. Maar volgens Bas
tinck is het niet zo dat de verhou
ding tussen de mannen en de
vrouwen die motorrijden is veran
derd: „Net als vroeger is ongeveer
eenderde van mijn cursisten
vrouw. Maar als je op de weg kijkt,
zie je ze nauwelijks. Ze rijden
hoogstens in het weekeinde."
Wat wel verandert zijn de ma
nier van kleden en de accessoires,
die een steeds belangrijkere plaats
innemen. Het stugge leren pak
heeft plaats gemaakt voor een uit
gebreid assortiment fleurige kle
ding. Jacks en broeken met of
zonder 'thermo-geïsoleerde voe
ring'; motorlaarzen en -schoenen
'ook in grote maten' en natuurlijk
de helmen, 'jet- of integraal-'. Al
les is te koop in verschillende
kleuren.
Accessoires
Met een ander kapsel kun je een heel nieuwe
persoonlijkheid worden. Voor wie er over
denkt het roer in 1993 radicaal om te gooien
hier twee suggesties voor een nieuw imago.
Een beetje vamp-achtig, het doet denken aan
Rita Hayworth, is het halflange, krullende kap
sel met een een lange lok.
Het page-kopje staat of valt met de vaardig
heid van de kapper. De coupe moet perfect ge
knipt zijn, dan is 'Tokyo-Rose' een kapsel dat
weinig onderhoud vraagt, foto intercoiffure
Maar het blijft niet bij een mooie
outfit. De nieuwe motorrijder
kickt ook op accessoires. En die
zijn er genoeg. Zadeltassen bi}
voorbeeld, die het goed doen op
de chopper. Leer of kunststof, met
of zonder het stoere spijkerbeslag
dat vroeger alleen de jasjes van
Heli's Angels sierde. Of toch liever
een klein tasje aan het stuur, dat je
meteen kunt combineren met le
ren lintjes aan de handvatten.
Zelfs een leuke stereoinstallatie of
een sissie-bar als steuntje in de
rug voor de duo-passagier is te
koop.
Tot voor kort was je een apart fi
guur als je op een motor stapte. In
de buurt stond je al gauw bekend
als 'die motorrijder'. „In die tijd
kochten de meesten trouwens een
motor om de simpele reden dat
zo'n fiets een stuk goedkoper was
dan een auto", zegt Bastinck.
„Toch hielden motorrijders er
toen een aparte 'way of life' op na.
Ze hadden een andere stijl, een
andere kijk op het gezag en, voor
al, een hekel aan automobilisten."
Die rijders zijn er nog steeds,
maar de nieuwe motorrijder gaat
toch anders met het begrip 'way of
life' om. Voor hem of haar is het
een leuke hobby en niets meer
Kleding en accessoires spelen voor de nieuwe generatie motorrijders een belangrijke rol. foto pr
dan dat. De krappe beurs en de
liefde voor de techniek hebben
plaats gemaakt voor een soort lief
de op het eerste gezicht voor het
uiterlijk en een ruime beurs voor
allerlei modieuze kleding en ac
cessoires. De reclamemakers ma
ken handig gebruik van dit goede
imago.
Spijkerbroek
In tal van reclames wordt de mo
tor gebruikt om de verkoop van
produkten te verhogen. Spijker
broekengigant Levi's bij voorbeeld
gebruikte, behalve een mooie
meid, een glimmende chopper
om zijn jeans te slijten. En wat te
denken van dat krachtige alcoho
larme bier dat, vervoerd in de be
kende zadeltas, de dorst van een
Harley-rijdende dame moet les
sen. In deze reclamefilmpjes
wordt het motorrijden gepresen
teerd als een echte 'way of life'.
P. Turken van het reclamebu
reau FHV/BBDO heeft zich on
langs verdiept in de rol die de mo
tor speelt in reclame. Als de fabri
kanten de huidige rage willen om
vormen tot een vaste trend, moe
ten zij volgens Turken de klant an
ders benaderen. Bastinck: „Tur
ken pleit voor een volwaardige be
nadering van de klant, dus een
verkoop zoals bij auto's. De in een
ketelpak gestoken monteur die
vroeger uit de werkplaats ver
kocht, past daar niet meer bij."
