Cindu komt i
toch voor
de rechter
Leesclub biedt soelaas voor de eenzame lezer
Binnenland
Bestuur van
LSV spat
uit elkaar
Rotterdam weert gokkast uit jeugdhonk
Cel voor mishandeling baby
VVD: Melkbesluit
naar Europees Hof
Miljoenenprijs in lotto
ZATERDAG 19 DECEMBER 1992
Algemeen Nederlands Persbureau CPD Gemeenschappelijke Persdiei
Meer geld vrijwilligers belastingvrij
den haag Het kabinet gaat niet in op de wens van de Tweede
Kamer om vrijwilligers de mogelijkheid te geven onkostenver
goedingen tot tweeduizend gulden belastingvrij te ontvangen.
Het kabinet wil niet verder gaan dan duizend gulden. Nu is die
grens achthonderd gulden. Het kabinet vindt belastingvrije on
kostenvergoedingen boven de duizend gulden in feite een ver
kapte vrijstelling van gewoon loon. Voor mensen met een uitke
ring en een maximale onkostenvergoeding zou het dan onaan
trekkelijk worden een gewone baan tegen minimumloon te aan
vaarden
Topman WVC somber over welzijn
rus wijk» Directeur-generaal Richelle van WVC ziet de toekomst
van het welzijnsbeleid somber in. Het ministerie besloot eind
november 18 miljoen gulden te bezuinigen door het uitstellen
van experimenten, projecten en onderzoeken. Ruim 7 miljoen
kwam voor rekening van de afdeling welzijn. „Alles wat je af
haalt van het budget voor experimenten, brengt ons dichter bij
de opheffing van het welzijnsbeleid. Je kunt het dan wel verge
ten dat je de samenleving nog kunt bijhouden, beïnvloeden en
dat je preventief bezig kunt zijn. Je kunt de tent hier dan wel
sluiten", aldus Richelle in het Welzijnsweekblad.
Simons: Poliobeleid niet bijstellen
utrecht» Staatssecretaris Simons van volksgezondheid wil het
huidige poliobeleid voorlopig niet aanscherpen, zo heeft hij gis
teren laten weten. Het beleid houdt in dat niet-gevaccineerde
personen die direct contact hebben gehad met besmette perso
nen, worden benaderd door de GG&GD. De bewindsman vraagt
wel aan de Gezondheidsraad nog eens na te denken over moge
lijkheden en maatregelen om een eventuele toekomstige epide
mie „in hogere mate" tegen te gaan. De Nationale Raad voor de
Volksgezondheid is al gevraagd een discussie over verplicht
inenten op gang te brengen.
F-16 bij landing van de baan geraakt
Leeuwarden» Een F-16 is gisteren,bij de landing op de vliegbasis
Leeuwarden van de baan geraakt. Het vliegtuig sloeg daarbij om
en kwam ondersteboven langs de landingsbaan terecht. De pi
loot kon zich met zijn schietstoel in veiligheid brengen en liep
geen ernstige verwondingen op. Naar de oorzaak van het onge
val wordt een onderzoek ingesteld. foto anp
Openbaar Ministerie weigert schikking F>
Het Uithoornse bedrijf Cindu komt dinsdag voor de
rechter wegens de explosie in de kunstharsfabriek op 8
juli. Dat ongeluk kostte drie mensen het leven. Het
Openbaar Ministerie heeft het Cindu-voorstel afgewezen
om via een schikking strafrechtelijke vervolging te voor
komen.
uithoorn gpd-ji
Volgens Cindu-directeur Staal-
stra heeft het bedrijf een finan
ciële regeling niet voorgesteld
om een veroordeling te voorko
men „maar om conflicten te
vermijden met de mensen die
in het bedrijf werken".
De officier van justitie heeft
onder meer de Arbeidsinspectie
en personeel opgeroepen als
getuigen. Staalstra: „De afgelo
pen maanden hebben we, sa
men met de overheid, Arbeids
inspectie en het eigen personeel
in nauwe relatie samengewerkt
om tot hernieuwde opbouw van
het bedrijf te komen. Deze
mensen werken hier dagelijks
met elkaar in goede harmonie.
Die relatie willen we liever niet
verstoren in een openbare
rechtszitting. De kans bestaat
dat we in het spel van de juris
ten dan juist tegenover elkaar
komen te staan. Wij hebben in
onze conclusie dat er menselij
ke fouten zijn gemaakt altijd
vermeden namen en functies te
noemen. Straks krijgen 'zaken'
een gezicht". Bovendien zal de
zitting opnieuw veel negatieve
publiciteit opleveren, denkt hij.
De Amsterdamse officier van
justitie Fransen zegt een schik
king te hebben afgewezen van
wege de ernst v^n de feiten.
„Sommige zaken lenen zich
daartoe, maar in dit geval zeker
De explosie in een mengvat in
de Uithoornse kunstharsfabriek
was het gevolg van menselijke
vergissingen. In het laboratori
um werden twee tanks met che
micaliën voor het maken van
kunsthars met elkaar verwis
seld. Vervolgens stroomde een
explosief mengsel in de ketel
zonder dat het productieteam
dat opmerkte. Het bedrijf wor
den overtredingen ten laste ge
legd van de Arbeidsomstandig
hedenwet (Arbo), de Hinderwet,
de Wet Luchtverontreiniging en
de Wet Milieugevaarlijke Stof
fen.
Het Openbaar Ministerie
heeft geen indidividuele perso
nen gedagvaard. Dat betekent
dat er ook geen celstraffen zul
len vallen. Wel zijn boetes mo
gelijk. Volgens Staalstra bete
kende de voorgestelde schik
king dat het bedrijf op voor
hand de maxmimale boete van
ongeveer twee ton zou betalen.
Dat onderstreept volgens Staal
stra dat het schikkingsvoorstel
niet was bedoeld om er makke
lijk van af te komen.
Binnen de Landelijke Specialis
ten Vereniging (LSV) is opnieuw
een conflict ontstaan. Onlangs
stapte de tweehoofdige directie
van de LSV op omdat ze bezwa
ren had tegen de reorganisatie
van het stafbureau van de ver
eniging. Donderdag legden vier
leden van het Centraal Bestuur
om die reden hun functie on
middellijk neer. Onder hen is
voorzitter Mulder.
Begin dit jaar werd een orga
nisatie-adviesbureau ingescha
keld om een betere bestuurs
structuur van de LSV te onder
zoeken. De plannen die daar uit
voortvloeiden werden niet ge
dragen door een meerderheid
van het 16-koppige centraal be
stuur. Dat was voor vier be
stuursleden het sein om af te
treden. De rest blijft wel zitten
Behalve voorzitter Mulder
stapten ook vice-voorzitter
Schroder, secretaris Wiggers en
bestuurslid Bakker op. Hun por
tefeuilles zijn inmiddels overge
nomen door andere bestuursle
den.
Een woordvoerster van de
LSV wilde gisteren geen details
over het conflict kwijt. „Het gaat
om een puur interne aangele
genheid waarbij bevoegdheden
in het geding zijn. Beleidsin
houdelijke zaken staan niet ter
discussie".
Het bestuur staat overigens
wel voor een moeilijke klus. On
langs meldde voorzitter Mulder
nog dat de stemming onder de
LSV-leden „ontzettend ver
hard" is door het conflict met
de verzekeraars over de tarie
ven. Er hangt de specialisten nu
een door staatssecretaris Si
mons van volksgezondheid op
gelegde tariefsverlaging van 15
procent boven het hoofd. Ge
middeld betekent dat een om-
zetverlaging van 50.000 gulden
per specialist.
rotterdam anp
De Rotterdamse rechtbank
heeft een 22-jarige man uit Ca-
pelle aan den IJssel veroordeeld
tot een jaar cel, waarvan zes
maanden voorwaardelijk, we
gens zware mishandeling van
zijn enkele maanden oude
dochtertje. De zaak kwam aan
het licht nadat de ouders van de
verdachte verwondingen op het
lichaampje van het kind hadden
gezien. Medici in het ziekenhuis
constateerden onder meer ge
broken armpjes en beentjes en
inwendige bloedingen en scha
kelden de vertrouwensarts in.
De ouders zijn inmiddels uit
de ouderlijke macht ontzet, die
baby is in een opvanggezin ge
plaatst.
Burgemeester en wethouders van Rotter
dam willen gokkasten in jeugd-, club- en
buurthuizen verbieden. Ook wil het college
het gebruik van fruitautomaten krachtig
ontmoedigen door in de horeca paal en
perk te stellen aan aantallen en soorten
speelautomaten. Dat plan heeft burgemees
ter Peper gisteren voorgelegd aan de ge
meenteraad.
Het college stelt deze aanpak voor omdat
de gokverslaving zorgwekkende vormen
aanneemt en er geen wettelijke mogelijkhe
den zijn om alle gokkasten in de stad te ver
bieden. Een gemeente heeft echter wel de
vrijheid regels vast te stellen voor aantallen
en soorten automaten in de verschillende
horeca-gelegenheden. Peper sluit met zijn
voorstel aan bij een rapport van de ge
meentelijk projectgroep gokverslaving,
waaraan medewerkers van politie, GGD,
dienst marktwezen en stadhuis meewerk
ten. Daarin staat dat politie en huiverleners
worden geconfronteerd met criminaliteit en
schuldenproblemen als gevolg van gokver
slaving.
Dat de gokverslaving in Rotterdam zorg
wekkend is, blijkt verder uit een onderzoek
in 1991 door de GGD. Zo staat 17 procent
van de Rotterdammers in de leeftijd van 16
tot 64 jaar incidenteel, geregeld of dagelijks
achter de gokkast. In de leeftijdsgroep 16 tot
24 jaar is er zelfs een concentratie van 38
procent. De problemen met gokken begin
nen veelal in cafetaria's, koffiehuizen, cafés
en restaurants.
In oktober registreerde Rotterdam 5.829
speelautomaten, waarvan 4.141 in de hore
ca. De projectgroep gokverslaving schat de
plaatselijke omzet voor de horeca- en auto-
matenbranche over 1991 op 300 miljoen.
„Kafka wilde niet dat zijn ma
nuscripten na zijn dood zouden
worden uitgegeven. Toch ge
beurde dat. Dat past aardig bij
het thema dat hij behandelt: je
wilt iets niet en toch gebeurt
het." De discussie over Kafka's
boek 'Het Proces' verloopt gea
nimeerd, ook al is het leesclubje
pas voor de tweede keer bij el
kaar.
De tien leden zes vrouwen
en vier mannen hebben alle
maal het beroemde werk gele
zen en zijn bij een van hen thuis
om het te bespreken. En daar
mee is het bestaan verklaard
van duizenden informele lees
clubjes in ons land. Lezen mag
een eenzame bezigheid zijn,
toch hebben veel mensen er be
hoefte aan met anderen van ge
dachten te wisselen over het
boek waarvan ze juist zo heb
ben genoten.
Een huisgenoot, een vriend of
een kennis vertellen over een
boek waarover je enthousiast
bent, is aardig, maar haalt het
niet bij een gedachtenwisseling
met iemand die het ook net uit
heeft. „Toen ik 'De Wand' van
Haushofer had gelezen, vond ik
het zo jammer dat ik het er met
niemand over kon. hebben",
verwoordt Trieke Scholtens uit
Den Haag dat gevoel.
'Het Proces' mag Kafka's be
kendste werk zijn, het blijft tal
van vragen oproepen en leent
zich uitstekend voor discussie.
Het opvallendst is misschien
wel dat ongewis blijft waarom
het proces tegen hoofdpersoon
Josef K. is aangespannen. „Heel
goed", vindt Marja dat en Zwier
vult aan dat dat juist de essentie
is van de enorme dreiging die
van het boek uitgaat. „Je bent
bang en je voelt je bedreigd,
maar je weet niet precies waar
door." Ton vindt het „onuit
staanbaar" dat de hoofdper
soon zich zo verliest in het duis
tere verloop van het proces, dat
ook hij zich niet meer afvraagt
waarover het gaat.
Uitgebreid wordt onder het
genot van koffie en speculaas
stilgestaan bij de opzet van de
roman, die door een vriend van
de schrijver pas na diens dood
is samengesteld. Het boek bevat
verscheidene onvoltooide
hoofdstukken, waardoor de be-'
tekenis van een aantal karakters
onduidelijk blijft. „Wat is pre
cies de functie van de kunst
schilder, want hij komt later in
het verhaal ook niet meer terug?
Ook de fragmenten die de au
teur zelf had geschrapt en die
volledigheidshalve toch in een
apart hoofdstuk zijn opgeno
men, roepen de nodige vragen
op.
Duizenden
Landelijk moeten duizenden
van dit soort leesclubjes be
staan, vaak voortgekomen uit
kleine groepjes vrienden met
belangstelling voor literatuur.
Een paar keer een boek lenen
bij elkaar en hop, er is weer een
•leesclub! Scholtens, zelf een fa
natiek lezeres, leest op die ma
nier ai jaren samen met een
aantal vriendinnen.
Afgelopen zomer nam de me
dewerkster van boekhandel
Verwijs in Den Haag „uit een
mengeling van particuliere en
professionele belangstelling"
het initiatief om een nieuwe
leesclub op te richten. De ani
mo was zo groot, dat het uitein
delijk twee zijn geworden. Voor
lopig begeleidt ze beide, maar
uiteindelijk is het de bedoeling
dat de groepen op eigen kracht
verder gaan. De vijf procent
korting die haar werkgever de
deelnemers verschaft. be-
De leesclub in Den Haag: 'Wat is precies de functie van de kunstschilder'
schouwt ze als niet meer dan
een aanmoedigingspremie.
De mensen die zich aanmeld
den, lezen graag en hebben ver
der met elkaar gemeen dat ze
'redelijk' zijn opgeleid. Van
avond bestaat het gezelschap
onder anderen uit een huisarts,
een kunstenares, een socioloog,
een Neerlandica en een plano
loog. De leeftijd varieert van
vijfentwintig tot vijftig jaar. „Er
was ook iemand bij van zeven
tig, maar die heb ik nog niet ge-
Op de eerste bijeenkomst is
een lijstje vastgesteld van au
teurs die in aanmerking komen
om te worden gelezen. Het vari
eert van Gogol tot Faulkner en
van Renate Dorrestein tot Joost
Zwagerman. Iedere bijeen
komst zorgt een van de leden
voor achtergrondinformatie
over de schrijver, terwijl een an
der aan de hand van analyses
en kritieken probeert het boek
een eigen plaats te gevet}.
Die neiging is ook spontaan
sterk aanwezig. En terwijl de
poes door de kamer sluipt en
het bezoek besnuffelt, worden
vergelijkingen gemaakt met an
dere boeken die waarschuwen
tegen de almacht van de over
heid. zoals '1984' van Orwell en
De
'Brave New World' van Huxley.
De machteloosheid van Josef K.
sfeer roepen
op met
Avonden' van Reve.
Vrouwen
Behalve dit soort informele
groepjes bestaat een groot aan
tal leesclubs dat de Bond van
Plattelandsvrouwen en de Ne
derlandse Vereniging van Huis
vrouwen hebben opgericht in
samenwerking met de Provinci
ale Bibliotheekcentrales. „Wel
duizend zijn er", aldus de
woordvoerster van de Bond,
maar precies weet ze het niet
want ze worden niet geregi
streerd. Toch hebben deze lees
clubs - uitsluitend vrouwen -
een tamelijk formele status. De
leden komen vier keer per jaar
bij elkaar onder leiding van een
kaderlid dat hiervoor speciaal is
getraind. En geregeld worden
schrijvers uitgenodigd voor een
spreekbeurt met aansluitend
discussie.
De boeken die hier worden
gelezen, wijken niet af van de
voorkeuren van de informele
leesclubjes. Flaubert, Margriet
de Moor, Nooteboom, Mulisch
en Isaac Singer stonden de af
gelopen jaren op de lijst. „De le
den willen inzicht krijgen in
maatschappelijke problemen en
ze willen ook weten wat hun
kinderen lezen",
Harmsen-van Zonneveld,
taris van de culturele
van de Bond van Plattelands
vrouwen, samen. En het doet
haar plezier dat 'Eerst grijs dan
wit dan blauw' van De Moor al
op de lijst stond voordat het af
gelopen jaar werd bekroond.
„Dat was heel goed van ons
zelf'.
De vrouwenorganisaties pro
beren uitdrukkelijk de in litera
tuur geïnteresseerde lezeressen
aan zich te binden en te stimu
leren. „Je kunt het vergelijken
met tennis. AJs je regelmatig
speelt met iemand die goed is,
haalt dat jouw spel ook op",
verduidelijkt Harmsen-van
Zonneveld.
Op dit punt sluiten de vrou
wenorganisaties en de informe
le leesgroepen naadloos op el
kaar aan. Hein, lid van de net
opgerichte leesclub in Den
Haag: „Ik wil graag boeken le
zen van auteurs waar ik anders
niet aan toekom, maar waar ik
toch wel nieuwsgierig naar
ben".
Christenen voor Waarheid
weer ten strijde tegen Love
amsterdam
De beweging Christenen voor
de Waarheid hebben gisteren
bij de Reclame Code Commis
sie opnieuw bezwaar gemaakt
tegen posters van Love Jeans.
Volgens de klagers zijn twee
posters in strijd met de goede
zeden.
De afbeeldingen spelen in
hun ogen in op het hebben van
geslachtsgemeenschap. Op de
poster 'My first love' is een
schaars geklede vrouw te zien
die nog één keer haar eerste ori
ginele jeans uit 1969 past. De
poster 'He needs love' toont de
achterzijde van een man in een
wijd opengeslagen regenjas.
Afgelopen zomer behandelde
de commissie ook al klachten
uit dezelfde kring tegen een
poster van Love Jeans. Vanwege
een allesoverheersende seksuele
geladenheid werd de afbeelding
van een man die met een afge
zakte broek een vrouw omhelst
in strijd verklaard met de goede
smaak en zeden.
Dat oordeel veroorzaakte veel
deining. Het College van Beroep
verwierp vervolgens het reclam
everbod. Als norm werd daarbij
gesteld dat een campagne door
de beugel kan als deze bij rede
lijk denkende mensen geen
weerstand oproept. De klagers
kunnen zich volstrekt niet vin
den in die norm. De posters zijn
volgens hen zeer schadelijk voor
kinderen. De beweging vreest
voor een „dictatuur van onze
delijkheid en seks. Goede zeden
betekent niet als dieren met el
kaar leven, gedreven door
seksuele begeerten, maar als
waardige mensen", aldus de
Christenen voor de Waarheid.
De VVD vindt de verhoging van
het Italiaanse melkquotum „tot
in de nerf verrot: hiermee wor
den wangedrag en fraude be
loond". De WD is van mening
dat het kabinet nu maar naar
het Europees Hof moet stap
pen. Bovendien moet het Ne
derlandse kabinet het gehele in
stituut van Europese melkquota
scherp aan de kaak stellen, al
dus de liberalen.
WD'er Blauw, tevens voorzit
ter van de vaste kamercommis
sie voor landbouw en visserij,
stak met die reactie zijn woede
over het EG-besluit gisteren niet
onder stoelen of banken. Hij wil
met spoed een uitgebreid ver
slag van de vergadering in Brus
sel waar het voor Italië gunstige
besluit viel. Als dat verslag niet
bevredigend is. overweegt de
WD'er de Tweede Kamer van
kerstreces terug te roepen.
Hij wijst daarbij op een kame
ruitspraak van afgelopen zomer,
die net kabinet dwong bij de
onderhandelingen over het Ita
liaanse melkquotum tot het ui
terste te gaan. Aan de hand van
het verslag van landbouwminis
ter Bukman zal Blauw kijken of
het kabinet dat inderdaad heeft
gedaan. Wat hem betreft staat
het kabinet nog een uiterste
weg open, namelijk de gang
naar het Europese Hof van Jus
titie.
Bukman zelf noemde de ma
nier waarop hij en vier van zijn
collega's buitenspel werden ge
zet bij de toewijzing van een ex
tra melkquotum van 900.000
ton aan Italië „lullig". De Ne
derlandse minister heeft zich al
sinds de zomer verzet tegen el
ke concessie aan de Italianen,
die in zijn ogen een beloning
van slecht gedrag is.
zoetermeer
Een inwoner van Zoetermeer
gaat een prima nieuw jaar te
gemoet. Hij won woensdag
avond in de Nederlandse lotto
de jackpot van 2,3 miljoen gul
den, zo heeft de stichting Na
tionale Sporttotalisator be
kendgemaakt. De Zoetermecr-
der had de zes cijfers juist
voorspeld. Niet eerder is er in
de geschiedenis van de Neder
landse kansspelen zo'n hoge
prijs gevallen. Een dermate
grote zak geld winnen in de
lotto Is overigens pas sinds
kort mogelijk, namelijk sinds
de Wet op de kansspelen is
aangepast.
