'Het gaat erom wat
het publiek voelt'
yJe moet het allemaal zelf doen9
Cultuur&Kunst
Concerten
John Cale
uitgesteld
Opnieuw
toneelstuk
afgelast
Van de Hulst kiest voor mensen
Boer: Dit is een voorpremière
ZATERDAG 19 DECEMBER 1992
19
LEIDEN/LEIDERDORP
Het concert dat lohn Cale
begin januari in Leiden zou
geven, is uitgesteld. Wegens
persoonlijke omstandighe
den kan organisator Haqs
van Polanen het optreden
voorlopig niet rond krijgen.
Het Franse management van
John Cale liet daarop weten
dat dë rockzanger pas in het
najaar weer beschikbaar is.
Van Polanen neemt daar
geen genoegen mee: ,,Lk ga
koste wat het kost proberen
om hem in maart of april
1993 naar Leiden te halen."
In oktober van dit jaar strikte
de 40-jarige Leiderdorper de
Amerikaanse zanger Eric An
dersen voor twee concerten
in Leiden.
Voor het optreden van Ca
le in Leiden bestond over
weldigende belangstelling
Van Polanen wilde aanvan
kelijk twee concerten in gale
rie Stelling organiseren, maar
per concert konden daar
maar 200 mensen naar bin
nen. Bovendien beschikt
Stelling niet over een volledi
ge hinderwetvergunning.
Van Polanen overwoog daar
om om uit te wijken naar de
Leidse Schouwburg en daar
één groot concert te laten ge
ven. Onderhandelingen
daarover met de schouwburg
zijn overigens nog niet be
gonnen.
Annet Nieuwenhuijzen in blijspel Annie M.G. Schmidt
Annie M.G.Schmidt schreef na jaren weer eens voor het
theater. Het resultaat, het blijspel 'We hebben samen een
paard' over een driehoeksverhouding, is volgende week
in de Leidse schouwburg te zien. 'La grande dame' van
de Nederlandse literatuur merkte over haar nieuwe stuk
op: 'Een driehoeksverhouding is tenminste een thema
dat niet veroudert. Bovendien weet ik daar veel van: ik
was ooit de Andere Vrouw, de slechte.' Annet Nieuwen
huijzen, een andere 'grande dame', die van het theater,
vertolkt in de komedie de hoofdrol van 'de bedrogen
echtgenote'.
"We hebben samen een paard',
dat Annet Nieuwenhuijzen on
der regie van Christiaan Nortier
speelt met Trudy Labij, Rick
Hancké, Hugo Haenen en Ge-
nio de Groot, gaat over vriend
schap, jaloezie en andere men
selijke hebbelijkheden. Het blij
spel is gesitueerd in een ver
bouwde boerderij, waarin drie
therapeuten, een echtpaar en
een vriendin die de stad zijn
ontvlucht, een praktijk begin-
In haar stuk bespot Annie
M.G. onder meer de groeiende
groep alternatieve genezers die
beweert dat elke lichamelijke
kwaal of ziekte niet 'zomaar'
ontstaat, maar 'in het hoofd zit',
oftewel een psychische oorzaak
heeft. Nieuwenhuijzen: „Het
stuk speelt zich af in een milieu
dat het midden houdt tussen
genezen en kraken: de chi
ropractors bij voorbeeld stelt
Annie aan de kaak. Daar maakt
ze grappen over. Ze vindt dat er
te veel waarde wordt gehecht
aan alternatieve geneeswijzen;
ze vindt het dubieus, je kunt er
niet voorzichtig genoeg mee
zijn."
„Maar bij Annie wordt zo'n
onderwerp niet op de spits ge
dreven: zij is de koningin van
het lichte genre; nergens wordt
het echt hard, ze streeft naar het
harmoniemodel; het stuk biedt
vermaak, gegrinnik over onzin."
Vrije produktie
Annet Nieuwenhuijzen was ver
bonden aan de Haagse Come-
die. Theater, Nieuw Rotterdams
Toneel, Globe, Publiekstheater
en Toneelgroep Amsterdam.
„Bij de Haagse Comedie, waar
ik als volontair ben begonnen,
heb ik verschrikkelijk veel ge
daan. Het kwam voor dat er wel
acht premières in een seizoen
waren. Je moest soms verschil
lende rollen door elkaar spelen;
niet alleen doubleerde je, je
tripleerde ook wel. Je werd ge
dwongen om alles te doen, ko
medie, tragedie, alles; dat voor
kwam dat je in een bepaald ge
nre terechtkwam
Eind jaren tachtig maakte ze
de overstap van een toneelge
zelschap naar de 'vrije produk-
ties'. „Dat had ik nog niet eer
der gedaan. Dat heeft een aan
tal redenen. Met het ouder wor
den wilde ik het wat rustiger
aan doen. Bij Toneelgroep Am
sterdam was het korte-termijn-
planning. Dat vond ik niet zo
plezierig; als ik dan in de vakan
tie werd gebeld met de vraag
wat ik in het nieuwe seizoen
ging doen, kon ik alleen maar
antwoorden: dat weet ik niet.
Leuke bijkomstigheid is dat
vrije produkties meer de pro
vincie ingaan; ik vind het enig,
het is een heel nieuw publiek
dat ik ben tegengekomen."
in haar (bijna) veertigjarige
toneelcarrière heeft zij het Ne
derlandse theaterklimaat gron
dig zien veranderen. Over de
kwaliteit van het huidige thea
teraanbod is ze niet altijd even
enthousiast. „In de jaren zeven
tig kwam de verbeelding aan de
macht. Letterlijk. De wereldlite
ratuur, zowel modern als klas
siek, het werd allemaal gedra
matiseerd. Toneel heeft zich er
door verbreed. Alleen wordt de
literaire kant veel minder bena
drukt dan vroeger; er wordt nu
teveel gesnoeid in teksten om
aan het juiste beeld te voldoen."
„De vakmatigheid heeft vaak
plaatsgemaakt voor een grote
geestelijke benadering; het ge
voel, de maatschappelijke bena
dering staat centraal. Dat merk
je aan veel jonge theatermensen
als je het maar voelt, alleen
dat telt voor hen. Maar mij inte
resseert het geen klap wat ie
mand op het toneel voelt. Het
gaat erom wat iemand in de
zaal voelt. En ondergaat."
Voorstelling; 'We hebben sa
men een paard' van Annie
M.G. SchmidL Regie: Christi
aan Nortier. Decor: Patrick
Theunisse. Kostuums: Yan Tax.
Met: Annet Nieuwenhuijzen,
Trudy Labij, Rik Hancké, Hugo
Haenen en Genio de Groot.
Muziek: Harry Bannink. Te
zien: Leidse Schouwburg: 21,
22 en 23 december.
Annet Nieuwenhuijzen en Trudy Labij in 'We hebben samen een paard'. Het nieuwe blijspel van Annie M.G.
Schmidt is komende week in de Leidse Schouwburg te zien. foto jan swinkels
den haag anp
Het Nationale Toneel in Den
Haag heeft „Leonie staat op
springen" van Feydeau voor
lopig afgelast. Het gezelschap
is zelf niet tevreden over de
kwaliteit van de produktie.
Of het stuk helemaal niet
meer gespeeld zal worden,
moet nog worden beslist.
Het afgelasten van voor
stellingen die niet aan de
verwachtingen voldoen,
komt in on§ land steeds va
ker voor. Alleen dit seizoen al
heeft dat acht ton aan (dus
uiteindelijk niet bestede)
subsidiegelden gekost.
Het stuk, dat onder regie
van Herman Gilis begin de
cember in première ging,
kreeg genadeloze kritieken:
„Het is smakeloos. Niet om
dat er een uur wordt gezeurd
over borsten als kapstokken
en een ontsluiting ter grootte
van een kwartje. Nee, deze
combinatie van twee eenak
ters is smakeloos in de zin
van de welbekende plank die
regisseur Gilis met een oor
verdovende dreun misslaat,"
aldus criticus Dirk Willem
Rosie.
Mieke de Groote in 'Leonie staat op springen' dat het Nationale Toneel voorlopig van de lijst heeft geschrapt. foto pan sok
Net dat ene lichte vlekje naast
haar schuin naar achter hellen
de hoofd. Beiden in een filmisch
blauwe gloed. Buiten. Liggend.
Hij met die gesloten ogen in
kennelijke vervoering. Zij met
een blik die een mengeling lijkt
van passieve berusting en dro
merige afwezigheid. Een scherp
belijnde bloedrode mond, een
vuile huid met litteken in fel
contrast met een gaaf en ver
zorgd gelaat. Haar blik niet ge
richt op hem maar op de derde
aanwezige, de fotograaf. Agres
sie? Liefde? Beide? Het blijft on
duidelijk.
Hoe dan ook, zeker is dat de
derde aanwezige Wim van de
Hulst (1957) is die, geassisteerd
en geïnspireerd door Marion
Rosendahl, sinds 1984 werk
zaam is als free-lance fotograaf.
Tot 7 januari exposeert hij, on
der meer met bovenbeschreven
foto, in fotogalerie 'de Kleine
Klup'. Van de Hulst, die aan de
Amsterdamse Rietveld akade-
mie studeerde, probeert zoals
hij zegt 'tijdens een sessie een
sfeer te creëren waarbinnen
men zich vrij kan laten gaan,
waarbinnen de persoonlijke,
natuurlijke defensie kan weg
vallen'. Hij wil deelnemer en
onderdeel worden van het ge
beuren, één worden met de
persoon of de personen die hij
fotografeert.
Dat Van de Hulst regelmatig
slaagt in dit streven is ook goed
te z
de t
fa
de Canadese zanger,
dichter en romanschrijver Leo
nard Cohen. Is de eerste foto
een schoolvoorbeeld van het
klassieke portret, de tweede
toont dat Van de Hulst met Co-
hen het een en ander heeft uit
gewisseld. Zittend voor een ruw
bepleisterde muur, het hoofd in
de handen, de ogen gesloten, is
Cohen plotseling meer dan een
portret. Hier wordt, mede door
het sober gekozen decor en een
schitterend lange schaduw, een
gemoedsgesteldheid gesugge
reerd en vastgelegd: de zanger
en zijn melancholieke imago in
één beeld gevangen.
Maar Van de Hulst kan en wil
meer, beperkt zich niet tot één
stijl. Bij elke foto zijn de geko
zen middelen aangepast aan
het te fotograferen object en de
omstandigheden. Hij fotogra
feert in Ideur zowel als zwart
wit, schuwt grove noch fijne
korrel, gebruikt verschillende
camera's, technieken en papier
soorten.
Overeenkomst bij dit alles is
dat hij duidelijk voor mensen
kiest. Met een lichte voorkeur
voor het theatrale ziin het weer
geven van menselijke persoon
lijkheid en karakter zijn thema
tiek, waarbij hij ook hier zichzelf
geen beperkingen oplegt.
Wim van de Hulst, vakfoto
graaf. Beleefd aanbevolen.
VERVOLG VOORPAGINA
Twin Peaks: Fire walk with me
zou oorspronkelijk op 17 de
cember landelijk in première
gaan. Filmdistributeur Meteor
kon voor die datum echter niet
genoeg theaters vinden die de
film wilden draaien.
Volgens Pollée besloot Meteor
de premièredatum daarom één
week uit te stellen. Het Kijkhuis
werkt echter met een program
mering die voor een maand
vooruit wordt gemaakt; de af
spraak kon niet worden herzien.
Pollée: „De fout ligt bij ons; wij
kunnen Jan Boer nergens toe
dwingen."
Pollée vreest nu dat bioscoop
keten Cannon Meteor op de
vergissing aanspreekt: „Zij wil
len de primeur. Als dit feit in de
krant komt, zal ik Jan Boer zeg
gen dat hij de vertoning onmid
dellijk moet stoppen."
Jan Boer is niet onder de in
druk van de dreigementen: „Er
is niets aan de hand. In vakter
men heet dit een 'sneak pre
view', wat in feite niets anders is
dan een voorpremière. Dat mag
allemaal best."
_a12
Dire Straits grootste publiekstrekker
Rotterdam Dire Straits heeft tijdens vier Kuipconcerten het af
gelopen jaar de meeste popliefhebbers op de been gebracht:
183.394 om precies te zijn, volgens het 'traditionele' overzicht
van Mojo Concerts. Op de tweede plaats komt Michael Jackson,
die via twee optredens in het Feyenoordstadion eindigt op
92.087 bezoekers. Prince staat derde met 69.846 concertklanten,
verdeeld over vijfmaal Ahoy' en eenmaal MECC (Maastricht).
Toto is eervol vierde met 59300 verkochte kaarten voor negen
optredens. Pinkpop, Nederlands oudste festival, neemt de vijfde
positie in met een score van 55.307 bezoekers.
Werk Dagobert gezocht
lisse Voor een tentoonstelling in Den Helder wordt naarstig ge
zocht naar schilderijen, gemaakt door broeder Dagobert. Deze
man, kunstschilder uit liefhebberij, werkte onder zijn eigen
naam Willem Hoeben tien jaar lang (1947-1957) als onderwijzer
in Lisse. Zijn kunstwerken gaf hij weg aan iedereen die ze mooi
vond. Wie een werk van Hoeben (of broeder Dagobert) in
bruikleen wil afstaan, kan contact opnemen met de Stichting
K.E.E.S., Westgracht 100, 1781 BZ Den Helder, telefoon 080-
21610.
Exposities in de regio
regio Gedurende de maand december worden weer tal van ex
posities in deze omgeving gehouden. Zo is in de hal van het ge
meentehuis in Voorhout t/m 15 maart werk te zien van Nicolaas
de Waard. Olieverf en aquarellen van Wil Broek-Bouman en ke-
ramiek van P.J. Stolker worden tot en met 28 januari tentoonge
steld in het gemeentehuis van Leiderdorp. Van de hand van
Thea Epskamp zijn de aquarellen die (t/m tweede kerstdag) bij
Koedistan aan de Leidse Korevaarstraat hangen. De Leidse
beeldhouwster Clazien Juffermans exposeert in december bij de
Leidse Fick Makelaardij, Doezastraat 21
Richenel pakt zaken met nieuwe cd wat gestructureerder aan
Het liefst zou hij bekend worden als
Veelzijdig Artiest. Vooralsnog wordt Ri
chenel vooral geassocieerd met house,
disco, bizarre uitdossingen, absurdis
tische clips. „Toen ik met disco begon,
had ik geen idee dat dat zo'n invloed zou
hebben op je imago." Reden om de za
ken voortaan wat gestructureerder aan
te pakken. De eerste stap op die weg is
z'n nieuwe cd 'Oasis'.
Zitten we alleen nog met een pro
bleem. Want de cd is voornamelijk Mooi.
maar in welk genre moeten we het ei
genlijkplaatsen?
„Dat is met mij altijd het probleem.
Vergeleken met de house muziek die ik
ook nog maak, is dit rustige muziek. De
teksten, een aantal is geschreven door
Paula Patricio, zijn niet eenvoudig. Ik
zou zelf ook niet weten in welk vakje je
de cd moet plaatsen. Misschien dat hij
daarom ook nog vrij weinig op de radio
wordt gedraaid.'
„Toch is het belangrijk dat ik wat dui
delijkheid schep. Mensen hebben toch
behoefte aan een kader. Ik ben er nog
niet helemaal uit. Het hangt ook samen
met m'n voornemen om een theater
show te gaan maken. We zijn volop be
zig. Na jaren heb ik eindelijk een goed
team bij elkaar. We zijn nóg aan het puz
zelen. Het visuele aspect is heel belang
rijk. Je verschijning maakt deel uit van
het beeld dat er van je als artiest ont
staat."
Eerder is Richenel vergeleken met
mensen als Grace Jones. Annie Lennox
en Boy George. „Dat hebben altijd ande
ren gedaan. Waarschijnlijk is de achter
grond daarvan dat ze me ook in het bui
tenland, waar ik platen heb opgenomen
en heb opgetreden, niet een, twee, drie
konden plaatsen. Maar dat ze deze na
men noemden, zegt natuurlijk wel iets
over het niveau waarop ze me schatten."
Live aid
„En eerlijk gezegd denk ik dat ik me kan
meten met die mensen. Als ik bij voor
beeld de artiesten van Live Aid op de te
levisie zie. dan denk ik: daar had ik bij
kunnen staan, als vertegenwoordiger van
Nederland. Vooral omdat ik live zo goed
uit de voeten kan."
„Voor m'n single L'Esclave Endormi' heb
ik zelfs, in 1987, de Zilveren Harp gekre
gen. Maar daar heb je niks aan. hoor.
Welnee. Ik vond het zelf geweldig, een
erkenning. Maar je krijgt er echt geen ex
tra werk door. Ook denk je: nu zal je wel
een beetje begeleiding krijgen, worden
opgevangen. Nee hoor. Je krijgt die Harp
en iedereen vergeet het verder.
„Dat het niet is opgepakt, kan natuur
lijk ook aan mijn repertoire liggen. Het is
niet zo toegankelijk als dat van bijvoor
beeld Gordon. Maar neem nou Fay Lovs-
ki: die heeft ook zo'n harp gehad. Ik ge
loof ook niet dat zij er veel wijzer van is
geworden. Je moet het allemaal zelf
doen. En misschien is dat wel goed. Ik
heb zo veel verschillende dingen gedaan.
Eerder dit jaar heb ik ook opgetreden
met het Metropole-orkest. Heb ik een
aantal songs van Billy Holiday gezongen.
Prachtig. En met dat orkest: het was een
feest. Ik had graag, om het beeld com
pleet te maken, ook een nummer dat ik
met het orkest heb gezongen, op de
nieuwe cd gehad. Maar er waren moei
lijkheden om de rechten. Jammer, heel
„Je hebt kans dat het beeld nu toch
nog even wat eenzijdig blijft. Net zo goed
als ik het jammer vind dat die vrouwelij
ke kant van me zo veel is belicht Na
tuurlijk heb ik veel vrouwelijks in me. Ik
hoef alleen maar een beetje lippenstift
op te doen en de mensen houden me
voor een vrouw. Het androgyne wezen:
de mens van de toekomst. Maar ik hou
me op dat gebied maar een beetje koest.
Ik heb ervaren dat al te veel aandacht
voor dat punt in je nadeel gaat werken.
En ik wil vooral de nadruk gaan leggen
op de diverse aspecten van m'n per
soonlijkheid, ik wil niet meer één deel er
uit lichten."
Op de plaat bedankt Richenel („Ik heet
Richenel. naar mijn grootvader, het is
een oude Surinaamse naam") de men
sen die het hebben kunnen opbrengen
om met zo'n 'Enfant terrible' te werken.
„Zo ben ik wel eens genoemd. Ik ben
ook lastig natuurlijk: ik stel vragen, neem
niet alles als vanzelfsprekend aan. Maar
de titel 'enfant terrible' heb ik, denk ik,
voornamelijk te danken aan het feit dat
ik me nooit in een vakje heb willen laten
stoppen."
