Dales weigert ondanks dreigement af te treden Tijdbom tikt door in Volgermeer Binnenland Rome wint slag om melk, Bukman voelt zich 'lullig' Nieuw soldatenvoedsel Kamer eist zestien miljoen gulden extra voor aardbeving Opnieuw ontsnapping uit jeugdgevangenis Ziekenfondsraad voor verplicht eigen risico Minder zelfdodingen VRIJDAG 18 DECEMBER 1992 3 Is Persbureau CPD Genu Actie voor toevluchtsoorden slaat aan den haag Het Interkerkelijke Vredesberaad (IKV) heeft binnen twee weken 108.000 briefkaarten voor Bosnië-Hercegovina ver kocht. Op de kaarten staat het verzoek aan de Europese Ge meenschap om toevluchtsoorden (safe havens) in te stellen die door militairen worden beschermd. De briefkaarten zijn gericht aan de bemiddelaars Vance en Owen van de Joegoslavië-confe- rentie. Het IKV vindt dat de internationale politiek zich momen teel te eenzijdig bezighoudt met het waagstuk van de vliegver boden in het oorlogsgebied. Het IKV benadert niet alleen de EG- bemiddelaars, maar ook de Nederlandse regering met briefkaar ten. Daarop staat het verzoek om meer vluchtelingen uit het voormalige Joegoslavië op nemen. Bejaard echtpaar in huis overvallen heerlen» Drie spoorloos verdwenen, gemaskerde en gewapende mannen hebben in Heerlen een bejaard echtpaar in zijn woning overvallen. Tijdens de uitzending via de televisie van de voetbal wedstrijd Turkije-Nederland woensdag sloegen de daders hun slag. Ze mishandelden de 79-jarige bewoner van het huis en zijn 74-jarige vrouw. Onder bedreiging met vuurwapens eisten zij het in de woning aanwezige geld op. Met een volgens de politie „aanzienlijk bedrag" verdween het drietal. Het echtpaar hoefde niet in een ziekenhuis te worden opgenomen. De gealarmeerde huisarts en de medewerkers van de GGD konden afdoende hulp bieden. Giftige stoffen vrij door brand Als gevolg v i uitslaande brand i i techni sche handelsonderneming op het industrieterrein De Haven in Drachten zijn gisteravond lage concentraties giftige stoffen vrij gekomen. Volgens de politie bestaat echter geen gevaar voor de volksgezondheid. In het bedrijf lagen installatiematerialen, zoals PVC-buizen, dakbedekking en sanitair opgeslagen. De brand weer schat de schade voorlopig op vier miljoen gulden. Over de oorzaak van de brand is nog niets bekend. VROM kapt met organisatiebureau Het ministerie van VROM heeft de samenwerking met het orga nisatiebureau Terpstra en Tukker verbroken. De aanpak van het bureau, dat was ingehuurd voor de reorganisatie van het direc toraat-generaal Volkshuisvesting waarbij vierhonderd ambtena ren moeten afvloeien, riep veel weerstand op. Directeur-gene raal L. Kokhuis verbrak gisteren de samenwerking met het ad viesbureau. Dat gebeurde nadat directeur Terpstra van het ad- viesburau voor de tweede keer een interview gaf over zijn werk bij het ministerie en de problemen die zich daarbij voordeden. In zijn brief aan het adviesbureau, schrijft Kokhuis dat „de stra tegie van VROM erop gericht is de problemen in eigen huis op te lossen." Omvangrijke illegale olielozing arnhem» Op het toekomstige bedrijventerrein Ilsseloord in Am- hem is een omvangrijke illegale olielozing ontdekt. Het gaat ver moedelijk om enkele honderdduizenden liters afgewerkte olie. Op het terrein was vroeger een stortplaats. Al sinds 1985 bestond het vermoeden dat daar illegaal was geloosd. De omvang van de lozing werd pas twee weken geleden bekend. De zaak kwam aan het licht doordat het terrein langs de IJssel bouwrijp zou worden Dagbladuitgeverij Damiate b.v. Uitgeefster van Haarlems Dagblad, HaarlemmerMeers Dagblad, IJmuider Courant en Leidsch Dagblad AAN ONZE ADVERTEERDERS Naar aanleiding van het in november 1992 door de Vereniging ae Nederlandse Dagbladpers vastgesteld Bindend Besluit zullen de advertentietarieven van alle Nederlandse Dagbladen en huis-aan-huisbladen met ingang van 1 januari 1993 in prijs worden verhoogd. Voor de door Dagbladuitgeverij Damiate b.v. uitgegeven bladen betekent dit een advertentietariefverhoging van 3.4% voor de dagbladen en van ca. 4% voor de huis-aan-huisbladen. Deze verhoging heeft de goedkeuring van het Ministerie van Economische Zaken. Voor nadere informatie over de nieuwe tarieven kunt u zich wenden tot de advertentieafdeling. Dagbladuitgeverij Damiate b.v. Nr J Een bitter teleurgestelde .land bouwminister Bukman heeft gisteren in Brussel moeten aan zien hoe Italië toch een verho ging van het melkquotum met 900.000 ton in de wacht sleepte. De nederlaag van Bukman, die zich een half jaar lang met hand en tand heeft verzet tegen het Italiaanse verzoek, werd inge luid door een ommezwaai van de Britten, die zich aanvankelijk aan Bukmans zijde hadden ge schaard. Bukmans conclusie: Ik voel mij lullig". Volgens Nederland heeft Ita lië jarenlang EG-wetten overtre den door veel meer melk te pro duceren dan toegestaan. De Ita lianen hadden een melkquotum van negen miljoen ton, en pro duceerden twee miljoen ton meer. In ruil voor de belofte die overproduktie af te bouwen, eistte Rome een verhoging van het quotum met 900.000 ton. Per 1 januari 1995 krijgen ze hun zin. Wel moeten ze voor die tijd aantonen dat ze straf- heffingen invoeren voor boeren die te veel produceren. De EG-ministers besloten gis teren ook tot een nieuw tarief systeem voor bananen uit La- tijns-Amerika. Het systeem is bedoeld om de exporteurs uit Afrika, het Caribisch gebied en de Pacific te beschermen. Vanaf juli volgend jaar geldt een im porttariefvan 100 ECU (220 gul den) per ton ingevoerde bana nen uit Latijns-Amerika. As de import uit Zuid-Amerika boven de twee miljoen ton stijgt, komt er bovendien een straftarief van 850 ECU 1.870 gulden) per ton. Kamer blijft erbij: Meer politie Minister Dales (binnenlandse zaken) treedt ondanks eer der geuite dreigementen niet af. Dinsdag nog zei de mi nister dat ze zou aftreden als de Tweede Kamer zou blij ven vasthouden aan het aanstellen van meer politiemen sen en het schrappen van meer banen van andere amb tenaren. Hoewel de Kamer in ruime meerderheid bij haar standpunt blijft, weigert de minister nu de daad bij het woord te voegen. Vandaag stelt ze de kwestie in het we kelijkse kabinetsberaad aan de orde. ren, stuitte op weerstand van Dales omdat de minister tussen de twee voorstellen geen 'sa menhang' ziet. „Dan kan ik be ter aftreden", zei ze dinsdag in een debatje over de inkrimping van de rijksdienst. WD-kamer- den haag gpd-£ De plannen van de coalitiepar tijen CDA en PvdA om volgend jaar vijfhonderd agenten extra aan te stellen en duizend amb- a de laan uit te stu- lid Linschoten snelde toen naar de interruptiemicrofoon om te melden dat hij de minister aan haar woord zou houden. Dat deed Linschoten van nacht inderdaad toen de uitslag van de stemmingen vaststond. De minister krabbelde echter terug door te zeggen dat ze het zo niet had bedoeld. „Ik heb in het geheel niet gezegd te zullen aftreden, dat stond alleen in een paar krantekoppen", zei ze on der hoongelach van de kamerle den. In het kabinetsberaad van vandaag zal zij de kwestie aan de orde stellen. „De Kamer hoort nog nader, maar mis schien ook in het geheel niet", aldus Dales. Daarop eiste Lin schoten een schriftelijke reactie. Met de wens om meer agen ten aan te stellen, gaat de Ka mer overigens ook in tegen een advies van premier Lubbers. In een brief aan de Kamer heeft de minister-president immers ge schreven dat niet goed is aange geven waar het geld voor dat plan vandaan moet komen. A met al zorgde de Tweede kamer er gisteren voor dat er volgend jaar 93 miljoen gulden extra beschik baar komt voor de politie in hc algemeen en de bestrijding van de criminaliteit in het bijzonder. Amersfoort Omdat zij niet langer de moderne versie van rats, kuch en bonen wilden eten, zijn dienstplichtigen van de Bemhardkazeme in Amersfoort gisteravond met de bus naar een McDonalds-restaurant in de buurt gebracht. Het initiatief werd genomen door de Algemene Ver eniging van Nederlandse Militairen (AVNM). Uit een enquête onder dienstplichtigen bleek dat de militairen over het kazemevoedsel, en dan vooral de warme maaltijden, niet tevreden waren. foto anp ed oudenaarden Voor herstel schade aan kerken en monumenten Shell vaart niet meer naar VS rotterdam gpd den haag gpd Het kabinet moet nog eens zestien miljoen gul den op tafel leggen voor het herstel van de schade aan kerken en monumenten in Midden-Limburg als gevolg van de aardbeving van 13 april. Dat vindt een meerderheid in de Tweede Kamer. Minister Dales van binnenlandse zaken beloof de gisteren „de wensen en zorgen" van de Kamer vandaag in het kabinet te bespreken. Zelf dacht zij dat een extra rijksbijdrage van zestien miljoen gulden wel op te brengen moest zijn „in minstens drie begrotingsjaren". De Kamer voelde gisteren Dales aan de tand over het almaar uitblijven van een extra 'substan tiële' bijdrage aan het herstel van kerken en mo numenten, bovenop de eerder toegezegde rijks bijdrage van 7,5 miljoen. De hele Kamer had daar al op 25 juni om gevraagd door een CDA-motie over het 'cultureel erfgoed' te steunen. De totale schade aan dat culturele erfgoed be draagt dertig miljoen gulden. Tien miljoen gulden blijft nog over uit het fonds dat in het leven was geroepen voor het herstel van de schade aan het particulier woningbezit. Resteert nog een gat van twintig miljoen gulden. CDA en WD stelden gisteren voor dat het rijk hiervan tachtig procent (circa zestien miljoen gul den) voor zijn rekening neemt. PvdA en D66 steunden dit voorstel. Provincie en betrokken ge meenten zouden samen de rest moeten bijdra gen. Het drietal ontsnapte te voet. De ontsnapten zijn respectieve lijk 20, 21 en 22 jaar oud De eerste ontsnapping deze week had dinsdagavond plaats. Toen gingen op klassieke wijze drie gedetineerden van 19 en 21 jaar aan de haal. De jeugdgevangenis verkeert in zeer slechte staat en het is de bedoeling dat het gebouw over een paar jaar wordt afgebroken. Volgend jaar hoopt men de eer ste paal te kunnen slaan voor een nieuwe gecombineerde jeugdgevangenis/huis van be waring in Zutphen. Voor de tweede keer deze week zijn drie gedetineerden ont snapt uit de jeugdgevangenis van Zutphen. De ontsnapping ging gepaard met een korte gij zeling van twee bewaarders, al dus de Zutphense politie. Van de gedetineerden ontbreekt elk spoor. Om tien over acht gister avond gijzelden de drie gedeti neerden twee bewaarders door hen met het mes op de keel te dwingen de tussendeuren van de rechteruitgang te openen. Ommezwaai van FNV en CNV gen betalingen als voorwaarde stelt voor de verdere uitvoering van het plan-Simons (de stelsel wijziging die uiteindelijk een basisverzekering tegen ziekte kosten moet opleveren). De Ziekenfondsraad is overi gens verdeeld over de vraag in welke vorm het verplichte eigen risico moet worden gegoten. De meerderheid van de raad (on der andere FNV, CNV en verze keraars) kiest voor „een ver plicht eigen risico, eventueel in de vorm van verplichte eigen bijdragen" tot een sociaal aan vaardbaar maximum. De werk geversorganisaties, de vakcen trale MHP en de vertegenwoor digers van artsen en ziekenhui zen willen een verplicht alge meen eigen risico 'aan de voet'. Dat betekent: eerst een niet van het inkomen afhankelijk bedrag zelf betalen; pas daarna betaalt de verzekeraar vergoe dingen. De Ziekenfondsraad is eensge zind van mening dat mensen verplicht moeten worden eigen bijdragen aan de gezondheids zorg te betalen. In een advies aan staatssecretaris Simons kiest de Ziekenfondsraad voor zo n verplicht eigen risico en niet voor een vrijwillig eigen ri sico zoals het kabinet wil. Wel vindt de raad dat voor de eigen betalingen een maximum moet worden vastgesteld. Dat kan een voor iedereen gelijk bedrag zijn of een percentage van het inkomen. Dat de Ziekenfondsraad dit advies eenstemmig uitbrengt, betekent dat de vertegenwoor digers van de vakcentrales FNV en CNV een ommezwaai heb ben gemaakt. Die waren im mers altijd tegen een eigen risi co. De vakbondsmensen heb ben zich echter laten leiden door „de politiek", die meer ei- Onderzoek Leidse universiteit: den haag gpd Shell Tankers stuurt zijn sche pen niet meer naar de Verenig de Staten. De oliemaatschappij heeft zich laten afschrikken door de strenge Amerikaanse milieu-eisen en de dreigende hoge schadeclaims die zich kunnen voordoen als er iets fout gaat. Met hun strenge milieupo- litiek dreigen de VS sinds de ramp met de Exxon Valdez het tegendeel te bereiken van wat zij willen, meent directeur Elias van Shell Tankers: de olie gaat nu met oudere schepen onder twijfelachtige vlag naar de VS. De reders die dat doen zijn be reid wel het risico van hoge schadeclaims te lopen. Het aantal zelfdodingen in Ne derland is de afgelopen vijf jaar gedaald. Het aantal pogingen is zelfs gehalveerd. Dat blijkt uit een onderzoek van de Rijksuni versiteit van Leiden. „Er is sprake van een trend breuk", zegt onderzoeker dr. A. Kerkhof. „Tot 1984 steeg het aantal zelfdodingen, vanaf 1985 treedt er een daling op." In 1984 sloegen 1.901 mensen met succes de hand aan zich zelf, het hoogste aantal ooit in Nederland geregistreerd. Een jaar later deed zich voor het eerst een daling voor naar 1.760 zelfdodingen. Dat aantal is jaar lijks verder gezakt naar 1.611 in 1991. Tweederde van de betrokke nen zijn mannen: de grootste groep bestaat uit ouderen bo ven de 70 jaar. In 1984 werd het aantal pogingen geschat op 25.000. Volgens het onderzoek is dat aantal nu gedaald tot naar schatting 12.500. De oorzaken van de daling dat een beter inspelen van de gezondheidszorg op zelfdoding een rol speelt. Ook is volgens Kerkhof in Nederland het taboe doorbroken, waardoor het pro bleem bespreekbaar is gewor den. De Rijksuniversiteit Leiden is momenteel bezig aan een on derzoek onder 295.000 inwo ners van Leiden en de Bollen streek naar suïcidaal gedrag. Het is het eerste grootschalige streekonderzoek in Nederland. Het onderzoek wordt medegefi nancierd door de Wereldge zondheidsorganisatie van de Verenigde Naties. In dat kader wordt in veertien gebieden in West-Europa onderzoek ver richt. Uit vergelijkingen blijkt dat Nederland het laagste aantal pogingen tot zelfdoding kent in West-Europa: 120 per 100.000 inwoners. Het hoogste aantal komt voor in Finland, rond de hoofdstad Helsinki: 170 pogin gen per 100.000 inwoners. Alders gaat in beroep nu vervuiler Duphar niet hoeft te betalen thea v sj beek Even ten noorden van Amsterdam, bij Broek in Waterland, ligt de Volgermeer pol der. A sinds 1927 wordt er afval gestort, vuilnis van Amsterdam en diverse andere gemeenten in Noord-Holland. Ook bedrij ven, waaronder chemische, kunnen er met het grootste gemak hun afval kwijt. Totdat in 1980 wordt ontdekt dat op de stortplaats vaten met chemisch afval liggen door te roesten. A snel wordt duidelijk om welke vuilig heid het gaat: dioxinen, furanen, chloor- benzenen en -fenolen en het in de Viet- nam-oorlog populaire ontbladeringsmiddel 2,4,5,T. Het spul blijkt afkomstig van het be drijf dat tot 1971 nog Philips Duphar heette. De fabriek in Amsterdam produceerde on der meer pesticiden. Duphar spreekt bij voorkeur over 'gewasbeschermingsmidde len'. Het bedrijf behoort inmiddels tot de Solvay Duphar-groep. In de loop van 1980 wordt ook duidelijk dat het om gigantische hoeveelheden gaat. Tussen 1960 en 1969 moeten zo'n 10.000 vaten van elk 200 liter chemisch afval van Duphar in de Volgermeer zijn gestort. Daar mee wordt het de giftigste vuilnisbelt van Nederland. De kosten van sanering worden geraamd op ruim 140 miljoen gulden. Voor dat geld zal de chemische tijdbom worden ingepakt, maar hij blijft wel liggen. Rond de polder moet een damwand komen die tot 15 meter diepte de grond in gaat. Om verspreiding van het gif te voorkomen, wordt het grond water twee meter verlaagd. Over de vervuil de stortplaats komt een afdekJaag die het water tegenhoudt. Al sinds 1983 probeert de Staat der Ne derlanden de kosten te verhalen op Dup har. In 1989 lijkt die poging succesvol. De rechtbank in Amsterdam veroordeelt Solvay Duphar tot betaling van de saneringskos- ten. Het bedrijf gaat echter in beroep. Het voert aan dat het niet als enige bedrijf in de Volgermeer heeft gestort. Uit de archieven van de Amsterdamse stadsreiniging worden ook andere vervuilers opgediept: Ketjen (te genwoordig Akzo), Linoleum Krommenie (nu Forbo) en de Amsterdamse acetyleen- gasfabriek Electra. In de beroepszaak gaat het Amsterdamse gerechtshof niet specifiek op die argumen ten in. Wel op eerdere uitspraken van de Hoge Raad. Dat hoogste Nederlandse rechtscollege bepaalt in april dit jaar dat vervuilers na 1 januari 1975 behoren te we ten dat ze voor de schoonmaakkosten op draaien. Het hof gaat ervan uit dat ook vóór 1975 bij chemische industrieën bekend moest zijn dat ze op de saneringskosten konden worden aangesproken. Die duide lijkheid bestaat echter niet voor 1 januari 1970. Dus: ook niet in de jaren dat Duphar zijn gevaarlijke chemisch afval in de polder heeft gestort. Solvay Duphar is uiteraard blij met het vonnis want het bedrijf hoeft nu niet voor de kosten van de sanering op te draaien. „Naar de normen van de jaren zestig heb ben wij niet onrechtmatig gehandeld. As we met de normen en waarden van van daag de dag nog op dezelfde wijze met ons afval zouden omgaan, dan hadden we in derdaad fout gezetenaldus een woord voerder. Van het bedrijf valt vooralsnog geen cent te verwachten als bijdrage in de sanering. Minder vrolijk is uiteraard de milieube weging. „De vervuiler betaalt, gaat steeds meer op een holle kreet lijken", zegt een ernstig teleurgestelde R. Buisman van de Stichting Nederland Gifvrij. „Als het om bo demsanering gaat, blijkt eens te meer dat vervuilers nauwelijks hoeven betalen. Het is des te ernstiger omdat het hier om zo'n enorme vervuiler gaat." Ook milieuminister Alders staat niet te juichen. Hij vindt het niet terecht dat een bedrijf dat toegeeft dat het chemische vuil igheid heeft gestort, toch niet voor de sane ring hoeft te betalen. De minister heeft dan ook laten weten dat hij tegen het vonnis van gisteren in beroep gaat. In 1984 werd begonnen met het 'inpakken' van de chemische tijdbom in de Volgermeerpolder. foto» anp» hans steinmeiier

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1992 | | pagina 3