Reorganisatie
bij Schokbeton
Wetenschapswinkel moet bezuinigen
Kerstmis van plastic
'Vroeger was het meer een vreetpakket'
Het Gesprek van de Dag
Kerstvenster
Swaak Beheer moet
zeven ton betalen
'Geen nieuwe feiten in rapport
over afvalverwijdering'
VRIJDAG 18 DECEMBER 1992
940
19
Veel mensen versieren voor de kerstdagen hun raam. Het
Gesprek van de Dag heeft een wedstrijd uitgeschreven
voor het mooiste kerstvenster. De telefoon heeft de afge
lopen dagen op de redactie roodgloeiend gestaan. Van
daag de foto van het raam van mevrouw Vis aan de To-
matenstraat 35 in Leiden. Zij zegt vooral veel werk gehad
te hebben aan de verlichte grot links op de foto. „De ni
veauverschillen heb ik met potten en pannen moeten
aanbrengen." Mevrouw Vis zegt elk jaar haar erker te
versieren. „Ik doe veel aan kerstentourage in huis. De
kinderen vinden het erg leuk." foto hielco kuipers
De voordelen van een kunststof
kerstboom moeten niet worden
onderschat, zegt de verkoper
van het warenhuis. Naar eigen
inzicht kun je de takken en zij
takjes omhoog of omlaag bui
gen voor een jubelboom of
een treurende boomje hebt
geen rommel van losse naalden
in je huis en er zitten meer tak
ken aan dan bij de levende bo
men. „Mensen willen geen
boom waar ze doorheen kun
nen kijken", zegt hij. Bovendien
zou een boom van plastic goed
zijn voor het milieu. Op de
duurdere soorten zit tien jaar
garantie. „En dat is een goede
schatting van de levensduur. Je
spaart dus minstens tien leven
de bomen uit."
Kerstbomen van plastic worden
steeds populairder, maar de ex
plosieve groei is eruit. Twee jaar
geleden verkocht de Bijenkorf
ineens de helft meer kunstbo
men (van 19,95 tot 599 gulden),
nu stabiliseert de verkoop op
dat niveau. De bomen zijn ge
maakt van pvc.
„Dat milieu-argument mag je
dus wel vergeten", constateert
M. Brunt van Stichting Natuur
en Milieu. „Kunstkerstbomen
zijn aan mode onderhevig. Het
ene jaar wil je een klein boom
pje dat op een zilverspar lijkt,
het andere jaar een grotere
boom van plastic. Het is ver-
kwistender dan de aanschaf van
een levende boom."
„Geef ons nog een of twee jaar",
zegt R. Verheij, hoofd inkoop
van Covatuin BV in Woerden,
als hem gevraagd wordt naar de
milieuvriendelijkheid van de
kunstbomen, „pvc is natuurlijk
niet zo goed, en bovendien zit
er gegalvaniseerd metaaldraad
in. Maar polypropyleen, op zich
een goede vervanger van pvc,
brandt veel sneller. Dat is het
bezwaar." Natuur en Milieu is
van dat argument niet bijzon
der onder de indruk. „Wie zet er
nou echte kaarsjes in een plastic
boom", zo vraagt Brunt zich af.
Inhoud kerstpakket: geen levensmiddelen maar delicatessen
Het kerstpakket. Is dat nog een
bron van vreugde voor de werk
nemer? Of trekt hij er net zo'n
gezicht bij als de man in die
sketch van Freek de Jonge, die
werknemer die onder het
Edammer kaasje zijn ontslag
brief vond? Zijn de perziken op
sap nog in de mode? En de sar
dines? Blijven die net zoals
vroeger eeuwig in de olie?
„Vroeger was je blij met een
kerstpakket", zegt de 66-jarige
heer Groenendijk, die in de
bouw heeft gewerkt. Zijn zoon,
die 34 jaar is: „Maar wij, wij zijn
verziekt. Als ik wil, stort ik nu
meteen een winkelwagentje vol
met boodschappen bij de Di-
gros. Dan zitje niet meer te
wachten op een Frans kaasje en
een doosje nootjes."
Piet van Leeuwen heeft een de-
licatessenwinkel in de Leider-
dorpse Winkelhof. In augustus
begint hij zijn vaste relaties af te
bellen met de vraag wat ze dit
jaar wensen voor het kerstpak
ket. „Er is wel een verschuiving
aan te wijzen in de samenstel
ling van het pakket. Vroeger was
het toch meer een 'vreetpakket',
zoals ik het nu maar eens even
oneerbiedig noem. Een pakje
roomboter, een pak koffie, brui
ne bonen, Duitse koekjes, perzi
ken op sap, noem maar op. Nu
is het vaak een drievakskistje
met twee goede flessen wijn en
dan in het middelste vakje iets
dat daar lekker bij is. Nee, geen
Coquille Saint Jacques, dat
moet echt je smaak zijn. Een
chauffeur of een tuinman eet
geen Coquille Saint Jacques."
„Ik stel kerstpakketten samen
met echt lekkere dingen, dingen
die de mensen niet zo gauw zelf
zullen kopen. Lekkere Franse
notenkaasjes, goede wijn,
mooie bonbons, after dinner
mint, van alles. In februari ga ik
al naar een beurs in Utrecht
waar je kunt zien wat er zoal te
krijgen is. De vraag naar de pak
ketten is wel even groot geble
ven. Ik heb het er verschrikkelijk
druk mee. Maar alleen moeten
de meeste pakketten onder de
vijftig gulden zijn, want dan zijn
ze namelijk nog aftrekbaar van
de belasting. Ik lig soms wel
eens in de clinch met een secre
taresse die met haar baas mee
komt. Dan zegt ze: 'Er moet een
potje gember in', maar dat raad
ik dan af. Je bereikt er zo weinig
Bezoekers van café Kums: „Er zitten soms dingen in een kerstpakket die je niet lust zoals Franse kaas."
Tot zover de samensteller van
het kerstpakket. Maar wat den
ken de gelukkige ontvangers er
zelf van? In café Kums in de
Leidse Beschuitsteeg is een ge
zelschap aanwezig dat wel even
een mening wil geven. Meneer
Hermsen: „Ik ben nu 66. Ik heb
bij Fasson gewerkt en dat is een
geweldig bedrijf. Al word ik
honderd, ik blijf dat kerstpakket
van ze krijgen. Het is erg goed.
Er zit ook altijd een mooi ca
deau in, een fonduestel of zo
iets. Maar vroeger, toen ik daar
nog werkte, kreeg je ook een
tantième en dat is nu niet meer
zo. Soms denk ik wel eens: ik
wou dat ze in plaats van dat
pakket tweehonderd gulden ga
ven of zo. Vroeger nodigde ik
met de kerst al mijn kinderen
uit. Dan kochten we allemaal
lekkere dingen, extra vlees bij
voorbeeld. Dat doe je nu je ge
pensioneerd bent niet meer zo
snel. Maar ik heb het nog steeds
erg goed, hoor."
Mohamed Ben Atyiba is eigen
lijk een soort collega van Herm
sen. Maar hij werkt nu nog bij
Fasson. „Een goed bedrijf, Fas
son. Mooi pakket. In Marokko
krijg je geen kerstpakket, nee.
Moslims vieren geen Kerstmis."
Bezem
De 66-jarige heer Groenendijk,
gepensioneerd bouwvakker,
kreeg ook altijd een kerstpakket.
„In die tijd zaten er levensmid
delen in. Dingen die je echt kon
gebruiken en ook nodig had.
Een pak koffie, en af en toe een
rollade van drie pond. Daar was
je hartstikke blij mee. Je gaf dat
pakket aan moeder de vrouw en
dan was je zo groots als een
aap. Tjongejonge, dat je dót al
lemaal kreeg! Laatst hadden we
een viswedstrijd. Cor Comel
hier won een konijn. Hij zegt:
'Wat moet ik met dat pokke-ko-
nijn?' Man, dat was vroeger een
traktatie. Ik heb de hongerwin
ter meegemaakt van '44. Van
een bezem hebben we een
kerstboom gemaakt. En maar
zingen onder die bezem: Stille
Nacht, Heilige Nacht. Ja, dat zat
je dan te zingen. Ik kan een
boek schrijven over die tijd, me-
„Wij hebben die pakketten niet
echt meer nodig", zegt zijn
zoon Carl Groenendijk (34).
„Wat erin zit koop je toch wel
zelf. En soms zitten er dingen in
die je niet lust, zoals Franse
kaas. Dat hoeft voor mij niet.
Maar ik kan me nog wel herin
neren dat het erg leuk en bijna
spannend was als thuis dat
kerstpakket werd uitgepakt. Wat
wasje benieuwd!"
Cornelis Comet heeft nog le
vendige herinneringen aan de
gewijde geste van de werkgever.
Niet aan zijn eigen kerstpakket,
maar aan dat van zijn vader, die
werkte bij een Amerikaans be
drijf. „Daar zaten echt hele
vreemde dingen in. Plumpud
ding bijvoorbeeld. Dat was niet
te vreten. En van die Ameri
kaanse blikjes tomatensoep.
Nee, aardig bedoeld hoor, maar
het was niet best."
Louis Breedveld, die wij aan
spreken in de Breestraat, heeft
vroeger in de bouw gezeten als
stukadoor. „Een kerstpakket?
Nee, dat heb ik nog nooit ge
zien. Je had vroeger geen vorst
verlet of zo. En dan werd je in
eens te duur. Wij kregen ons
ontslagbewijs voor de kerstda
gen. Als je krap zat. moest je je
vakantiebonnen verkopen."
Voor garanties parkeergarage
LEIDEN» WILLEM SPIERPUK
Met een kort geding heeft de
Zweedse belegger Gulin Proper
ties een einde gemaakt aan de
bemoeienis van Swaak Beheer
met de parkeergarage aan de
Driessenstraat. Swaak Beheer
moet binnen enkele dagen ze
ven ton betalen aan de eigenaar
van de parkeergarage aan de ir.
Driessenstraat in Leiden. Ook
moet het bedrijf alle schriftelijke
stukken over de garage afgeven.
Gulin Properties, de Zweedse
eigenaar van de parkeergarage,
heeft geruime tijd geen geld
ontvangen van Swaak Beheer,
dat de exploitatie deed. De
Zweedse belegger Gulin kocht
de parkeergarage in 1990. Van
Swaak Beheer kregen de Zwe
den een garantie van 87.500
gulden per kwartaal als bijdrage
in het exploitatieverlies. Sinds
begin 1991 heeft Swaak Beheer
deze bedragen niet meer be
taald. Daardoor is de schuld in
middels opgelopen tot zeven
In de rechtzaak was ook di
recteur A.H.F. Swaak gedaagd.
Gulin wilde dat hij ook privé
werd veroordeeld tot betaling
van het bedrag. De Zweden stel
den dat Swaak wel wist dat
Swaak Beheer de garantiever
plichtingen nooit kon nakomen.
De rechter was het daar niet
mee eens. Alleen Swaak Beheer
is veroordeeld tot betaling.
Gulin heeft inmiddels zelf de
exploitatie ter hand genomen.
Afgelopen zomer heeft het be
drijf daardoor compleet nieuwe
betaalinstallaties moet aan
brengen. Tot nu toe heeft
Swaak echter geweigerd om be-
Geen banen weg in Koudekerk
Swaak beheer heeft geen bemoeienis meer met de parkeergarage aan de ii
langrijke stukken over de par- (er is ook winkelruimte in de
keergarage af te geven aan Gu- garage), onderhoudscontracen,
lin, zoals het huurdersbestand bouwtekeningen en vergunnin
gen. De rechter veroordeelde
Swaak Beheer ertoe alle stukken
binnen zeven dagen af te geven.
Instelling vreest dat hek nu van de dam is
LEIDEN RUDOLF KLEUN
De Wetenschapswinkel, een instelling
die een brug vormt tussen de Leidse ui-
niversiteit en de samenleving, moet in
1993 bezuinigen. Het is voor de eerste
maal dat de Wetenschapswinkel geld
moet inleveren. De gevolgen van de be
zuiniging zijn nu beperkt, maar de in
stelling is niettemin bang dat daarmee
het hek van de dam is voor volgende ja-
De Wetenschapswinkel kwam dit jaar
in het nieuws met een onderzoek naar
het gebruik van landbouwgif in de bol
lenteelt. Dat leidde tot de aankondiging
van strengere voorschriften om werkne
mers te beschermen. Onlangs is de We
tenschapswinkel een onderzoek begon
nen naar de verwerking van glas- en
steenwol. Materialen ,die onder meer
worden gebruikt bij woningisolatie en
als vervanger van asbest. Inmiddels is
gebleken dat ook deze vezels kankerver
wekkend kunnen zijn.
Gezinszorg
Een heel ander soort onderzoek heeft
betrekking op de gezinszorg. Samen
met de vakgroep Vrouwenstudies gaat
de Wetenschapswinkel onderzoek doen
naar de functie van de professionele ge
zinszorg. Het gaat er daarbij onder meer
om de rol in kaart te brengen van een
gezinsverzorgster als 'luisterend oor' bij
de signalering van uiteenlopende pro
blemen.
De Wetenschapswinkel kan dit soort
onderzoeken in eerste instantie begin
nen uit eigen middelen. Dergelijke ver
kennende onderzoeken worden gedaan
op verzoek van instellingen, maar ook
op eigen initiatief. Zo waren het FNV-
bonden die voor de onderzoeken in de
bollensector en naar de verwerking van
steenwol bij de Wetenschapswinkel
aanklopten. Soms wordt ook zelf een
initiatief genomen. Vervolgonderzoeken
worden veelal betaald door opdrachtge-
Zo verwerft de Wetenschapswinkel in
komsten voor de universiteit. Dat is een
van de redenen, aldus woordvoerster M.
van den Sligtenhorst, waardoor de be
zuinigingen tot nu toe aan de deur van
de Wetenschapswinkel voorbij gingen.
De nu opgelegde korting van 30.000 gul
den wordt volgens haar onttrokken aan
het 'reservoir' van voor de Weten
schapswinkel gereserveerdè gelden. De
korting schuift zo steeds mee naar vol
gendejaren.
Motie
Behalve de Wetenschapswinkel kampt
ook het Transferpunt van de universiteit
met een financieel probleem.' Deze
week nam de Universiteitsraad een mo
tie aan waardoor 120.000 gulden, af
komstig uit onderzoek voor externe op
drachtgevers (de 'derde geldstroom')
niet naar het Transferpunt mag gaan.
Het college van bestuur ontraadde dat
amendement omdat daardoor het
Transferpunt in problemen zou komen.
Volgens het college zijn er geen andere
middelen beschikbaar.
A. Leistra van het Transferpunt relati
veert dat overigens. Zij gaat ervan uit
dat er wel degelijk andere middelen ge
zocht en ook gevonden worden. Ze kan
niet aangeven hoe substantieel dit be
drag is op de begroting van het transfer
punt dat als schakel tussen universiteit
en bedrijfsleven in zekere zin een tegen
hanger is van de Wetenschapswinkel.
Bij Schokbeton, een fabrikant van prefab-betonelemen
ten met vestigingen in Koudekerk aan den Rijn en
Zwijndrecht verdwijnen de komende tijd 35 arbeids
plaatsen. De gedwongen ontslagen vallen in Zwijndrecht;
daar worden gevelelementen gemaakt voor kantoorge-
brouwen en gericht op de Engelse markt. Beide markten
zijn ingezakt.
KOUDEKERK/ZWUNDRECHT»
MONICA WESSEUNG
In Koudekerk worden voorge
spannen betonelementen voor
bruggen en utiliteitsbouw ge
maakt. Dit wordt toegepast in
de weg- en waterbouw: „En u
hoeft maar naar de files te kij
ken, om te begrijpen dat er de
komende tijd nog heel wat bij
gebouwd zal worden. In Koude
kerk ligt onze kracht", aldus
voorzitter van de Raad van be
stuur H. Degans. Schokbeton
heeft een jaaromzet van onge
veer 100 miljoen gulden. Daar
van wordt 55 procent in Koude
kerk gerealiseerd.
Het merendeel van de 35
werknemers die zullen worden
ontslagen, zijn mensen op de
produktievloer. De reorganisa
tie betekent dat 32 mensen die
niet direct bij de produktie van
betonmateriaal zijn betrokken,
van Zwijndrecht naar Koude
kerk moeten verhuizen. Degans
verwacht niet dat het nodig is
plaatsen. Zonodig kunnen ge
bouwen worden aangepast."
Aanleiding tot de reorganisa
tie is het teleurstellende resul
taat van de afgelopen jaren. De
vestiging in Zwijndrecht is ge
specialiseerd in geveldelen voor
kantoren en voor de Engelse
markt. „In Londen en omgeving
ligt de bouw op zijn kant. En
over de misère in de Nederland
se kantoorbouw hoef ik u niets
te vertellenlicht Degans toe.
Door de reorganisatie worden
de beide vestigingen verzelf
standigd en krijgen ze elk een
gespecialiseerd deel van de pro
duktie toegewezen.
De Industriebond FNV was
vanmorgen niet voor commen
taarbereikbaar.
DEN HAAG RUDOLF KLEUN
Het grootscheepse onderzoek naar de afvalver
wijdering in Zuid-Holland heeft geen feiten opge
leverd die niet al bekend waren. Dat zeggen Ge
deputeerde Staten in een reactie op het gisteren
verschenen rapport 'Zand er over?' van een spe
ciale onderzoekscommissie onder voorzitter
schap van statenlid Hans Blokland (GPV/RPF).
De aanbevelingen van de commissie Blokland
sluiten volgens GS goed aan bij het sinds 1987 in
gezette milieubeleid van de provincie.
GS wijzen daarbij op de uitbreiding van het
toezicht op de naleving van vergunningen, op het
inhaalprogramma voor het verlenen van vergun
ningen voor de Afvalstoffenwet en op de oprich
ting van het Provinciaal Afvalverwijderingsbcdrijf
PROAV. Dat bedrijf stuurt de afvalstromen in de
provincie en is belast met de aanleg en bouw
van stortplaatsen en composteringsinrichtingen.
1 Blokland ijverde in haar rapport
ervoor dat de provincie de hele afvalketen van
produktie, transport en verwerking moet contro
leren. Via de oprichting van de Proav wordt daar
volgens GS aandacht aan besteed.
Het rapport van de commissie schetst een
beeld van bijna volstrekte chaos bij de afvalver
werking in de jaren zeventig en tachtig. Stort
plaatsen die zonder vergunning werken en amb
telijke instellingen en overheden die elkaar tegen
werken, terwijl de controle op vergunningen nau
welijks iets voorstelt. F.en van de constateringen is
dat er geen enkele stortplaats in Zuid Holland is
waar de bodem niet is verontreinigd, terwijl
overal in meer of mindere mate illegaal is gestort
Gedeputeerde Staten vinden dat de commissie
die feiten nu 'in rij en gelid' heeft gezet Maar te
gelijkertijd zeggen dei al die feiten In de perfo
de 1987-1991 in de vergaderingen van Provinciale
Staten aan de orde zijn geweest.
