Kerkbezoek katholieken blijft dalen Milder oordeel over zware gereformeerden Kerk Samenleving VRIJDAG 18 DECEMBER 1992 KORTWEG Koorzang De drie koren van het Kat- wijkse Eben-Haezer geven vanavond een uitvoering in de Oude Kerk aan de Boule vard van de kustplaats. De muzikale begeleiding wordt verzorgd door een groep van acht dwarsfluitspelers uit Ge- nemuiden, de organisten Jaap van Rijn en Rein van Duijn en de pianist Arie de Korte. De koren staan onder leiding van dirigent Marden de Knijff. De uitvoering be gint om 19.30 uur en de toe gang is gratis. Er is ook volop gelegenheid voor samen zang. Roemenië Een delegatie van de her vormde Marewijk in Leiden heeft een bezoek gebracht aan Roemenië, waar de her opening van de hervormde kerk van Uileacu de Cris werd bijgewoond. Het ge bouw is met steun van de Marewijkgemeente volledig gerenoveerd. In Nederland zou een dergelijk project on geveer een half miljoen gul den hebben gekost. De her- openingsdienst werd geleid door bisschop Tökes Lószlo. Aan de plechtigheid namen verder deel de plaatselijke predikant en de Leidse domi nee G.F. Smaling van de Ma- rekerk. Hij was in gezelschap van zijn vrouw en vijf ouder lingen naar Roemenië ge reisd. Kerstsamenkomst De gezamenlijke evangelisa tiecommissie van de her vormde gemeente en de Ge reformeerde Kerk van Kat wijk houdt op kerstavond (24 december) de traditionele zangdienst in de Nieuwe Kerk aan de Voorstraat. De bijeenkomst begint om 20.00 uur en vanaf 19.50 uur is er samenzang. Dominee W.J. Gorissen verzorgt de liturgie en dominee Gij. Mink houdt een meditatie. Ook wordt medewerking verleend door de zanggroep Kandelaar. Or ganist is Jaap van Rijn. Het thema van de bijeenkomst is 'God Iaat zich kennen'. Kinderhulp De werkgroep Polen van Pax Christi Kinderhulp biedt Poolse kinderen volgend jaar een drieweekse vakantie in Leiden aan. Om de kosten te dekken verkoopt de werk groep kerstkaarsen op de vlooienmarkt van 19 decem ber in de Groenoordhallen en op de kerstmarkt van 23 december op. het Stadhuis plein. De 'Poolse aktie' wordt verder gesteund door de ba sisscholen De Springplank en De Valkenier. Kerstnachtdienst De Rijnsburgse bloemenvei ling Flora vormt op donder dag 24 december het decor voor een massale kerstnacht viering. De dienst, die begint om 22.30 uur, wordt geleid door dominee D. Verschoor. Het motto is 'In de kerstge dachte zit meer dan je denkt'. Aan de dienst wordt onder meer meegewerkt door het koor Pro Geza uit Vlaardingen en de solist Henk Post uit Rijnsburg. K VAN DER PLAS *071-1 Doopsel populairder in RK-kerk De daling van het kerkbe zoek onder rooms-katho- lieken zet door. Werden in maart 1991 nog gemiddeld 728.000 kerkgangers geteld, een jaar later was dat te ruggebracht tot 688.000. Dat betekent dat ongeveer 13,1 procent van de rooms- katholieken wekelijks de mis bijwoont. UTRECHT «ANP Daarentegen is het doopsel po pulairder geworden. Werden in 1990 51.062 kinderen door het doopsel in de Rooms-Katholie- ke Kerk opgenomen, in 1991 was dat aantal gestegen tot 51.541: 25,9 procent van de kin deren die dat jaar in Nederland werden geboren. Dit blijkt uit het jaarlijkse on derzoek van het kerkelijk onder zoeksinstituut KASKI naar de si tuatie van de Rooms-Katholieke Kerk in Nederland. De cijfers worden gepubliceerd in 'Een- twee-een', het officiële orgaan van het RK Kerkgenootschap. Het aandeel van de rooms- katholieken op de totale bevol king blijft afnemen, zo heeft het KASKI geconstateerd. Stond in 1990 nog 37,0 procent van de bevolking bij een parochie gere gistreerd, begin dit jaar was dat percentage tot 36,7 gedaald. Volgens de officiële cijfers mag paus Johannes Paulus II 5.548.617 Nederlanders tot zijn medegelovigen rekenen. De kerk vergrijst: het aandeel van de 65-plussers groeit, terwijl in alle overige leeftijdscategorieën een daling te constateren valt. In 1991 werden 21 mannen priester gewijd, vijf procent meer dan in 1990. Er werden 22 permanente diakens gewijd. De nieuwe priesters konden het aantal priesters die overleden of het ambt neerlegden, niet com penseren. Per saldo daalde het aantal priesters met 48 tot 2025. Van hen zijn er 1155 in actieve dienst. De bisschoppen blijven in toenemende mate een beroep doen op pastoraal werk(st)ers. Per 1 januari dit jaar waren er 573 in de bisdommen werk zaam, 30 meer dan een jaar eer der. In elf jaar is het aantal pas toraal werk(st)ers in de Neder landse RK Kerk bijna verdub beld. 'Publieke opinie genuanceerder over achtergronden polio-epidemie' OOSTKAPELLE ANP De Nederlandse bevolking reageert op dit moment heel wat terughoudender op de polio-epidemie dan in de jaren zestig en zeventig het geval was. Toen was er sprake van een ware hetze tegen mensen die om religieuze redenen niet zijn in geënt; nu is de publieke opinie genuan ceerder, vriendelijker, inlevend bijna. Die indruk heeft de historicus Jan Zwemer uit het Zeeuwse Oostkapelle, die vandaag aan de Vrije Universiteit van Amsterdam hoopt te promoveren op een onderzoek naar de situatie van de 'zware gereformeerden' in het midden van de twintigste eeuw. 'In conflict met de cul tuur' heet het proefschrift en de auteur (32) is afkomstig uit de Gereformeerde Gemeenten, één van de 'zwaarste' ker ken in Nederland. Polio is voor veel mensen vooral het probleem van de niet-ingeënten: ze zoe ken het maar uit. Bovendien zijn steeds meer zware gereformeerden ingeënt te gen polio. Wat dat betreft is er een paral lel te trekken met verzekeringen, waar ook de voorzienigheid Gods in het ge ding is. In de jaren twintig was het een taboe, zeventig jaar later is de overgrote meerderheid van de zwaren verzekerd tegen van alles en nog wat. Overigens is het moeilijk om in alge mene termen te spreken over de groep christenen die dikwijls smalend als zwar- te-kousenkerk wordt aangeduid. Als Zwemers proefschrift één ding duidelijk maakt, is het dat de bevindelijk gerefor meerde wereld een enorme diversiteit vertoont: ook de zwaren kunnen licht zijn of, zoals ze in Zeeland zeggen, lucht. De groep bestaat uit ongeveer 270.000 mensen, twee procent van de Neder landse bevolking. Zij zijn te vinden in een deel van de Christelijke Gerefor meerde Kerken en de Gereformeerde Bond en in de Gereformeerde Gemeen ten (90.000 leden), de Gereformeerde Gemeenten in Nederland (19.000), de Oud-Gereformeerde Gemeenten (17.000 leden) en vele afgesplitste, vrije gemeen ten. De SGP is hun partij, het Reformato risch Dagblad (RD) hun krant. De onderlinge verschillen zijn voor een belangrijk deel terug te voeren tot deeltradities in verschillende delen van het land. Zo staat in de Gereformeerde Gemeenten de Veluwe als zwaar en Zee land, op Tholen na, als licht te boek. Hoe sterker benadrukt wordt dat de genade van God exclusief voor de uitverkorenen is, en hoe groter dus de kloof met de niet-gelovigen, hoe zwaarder de ge meente. De verschillen zorgden en zorgen nog steeds voor spanningen in het kerkge nootschap, dat in 1953 de zwaarste broe ders en zusters zag vertrekken naar een nieuwe kerk, de Gereformeerde Ge meenten in Nederland. Na deze scheu ring was er sprake van een relatieve openheid naar andere kerken en de sa menleving. Sinds begin jaren zeventig, toen met de oprichting van het Reforma torisch Dagblad en eigen scholen de re formatorische 'minizuil' gestalte kreeg, is er echter weer sprake van 'een ruk naar rechts'. Dat blijkt onder meer uit een steeds zwaardere prediking en grotere nadruk op uiterlijke kenmerken van de groep. De kledingvoorschriften werden stren ger. Zo werden in de jaren tachtig meis jes verplicht ook tijdens de catechisatie een hoed te dragen en moesten jongens, net als in de kerkdienst, gaan staan tij dens het gebed. „Waanzin", zegt Zwem- De ruk naar rechts was voor hem in 1983 reden om met de Gereformeerde Gemeenten te breken en, als zovele on tevredenen, lid te worden van een gewo ne hervormde gemeente. Zwemer hoopt dat zijn proefschrift de leiding van zijn vroegere kerk duidelijk maakt dat ook de lichtere tradities recht van bestaan heb ben. Omdat hij weet hoe gevoelig deze zaken liggen, heeft hij zich in zijn 508- pagina's tellende boek overal voorzichtig uitgedrukt. NEDERLANDSE HERVORMDE KERK Benoemd: tot bijstand in het pasto raat te Boskoop: L. van Nieuw- poort, emeritus predikant te Rot terdam, die deze benoeming heeft aangenomen. Beroepen: te Ermelo-Noord: A. Baas te Wapenveld. GEREFORMEERDE KERKEN Beroepen: te Dordrecht: J.H. van derSterrete Otteland. GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT Beroepen: te Ruinerwold-Koekange i.c.m.Zuidwolde (Dr.): J.H. Dunne- wind, kandidaat te IJsselmuiden. BEROEPINGSWERK Frieschepalen: Jac. I te Kampen die bedankte voor De venter, voor Diever i.c.m. Smilde, voor Gees, voor Loenen-Abcoude i.c.m. Weesp-Nigtevegt, voorTwij-., zel-Kollumerzwaag en vooj^Zeven- berj I jt i?pn Bedank Harlingen: R.J. Blok te's-Gravenhage-Zuid/Loosduinen, Beroepbaarstelling: A. de Braak, Dorsvloer 98„9205 BL Drachten, tel. 05120-30386. GEREFORMEERDEGEMEENTEN Beroepen: te Utrecht: B. van der Heiden te Hardinxveld-Giessen- dam; te Rotterdam-IJsselmonde: A. Moerkerken te Gouda. Bedankt: voor Randburg (Zuid-Afri- Gunst te Tholen. REMONSTRANTSE BROEDER SCHAP Benoemd: tot past. medewerker te Oosterbeek: mevr. M. van Zoest, II. past. medewerker te Eindhoven, die deze benoeming heeft aange- Pax Christi wil internationale aandacht voor crisis in Sudan UTRECHT» De rooms-katholieke vredesbe weging Pax Christi heeft de Ne derlandse regering gevraagd zich in te spannen voor een staakt-het-vuren in Sudan. Ook moet er een internationale wa penboycot komen en moeten VN-waarnemers toegang krij gen tot het land. De regering dient tevens druk uit te oefenen op de strijdende partijen om mee te werken aan veilige corri dors die de aanvoer van hulp goederen moeten garanderen, schrijft Pax Christi aan minister Van den Broek van Buitenland se Zaken. „De situatie in Sudan is wat betreft ernst en omvang van dé crisis zonder meer ver gelijkbaar met het voormalige Joegoslavië en Somalië", aldus de vredesbeweging. COLOFON UITGEVERSMAATSCHAPPIJ Leidsch Dagblad, uitgave van Dagbladuitgeverij Damiate bv. DIRECTIE: J. de Vries. G.P. Arnold (ad/); HOOFDREDACTIE: Jan-Geert Majoor. Henk van der Post (adj). telefoon 071-161400 REGIOKANTOREN Wilhelmmalaan 18,2505 ED Alphen a/d Rijn, POSTADRESSEN Postbus 54,2300 AB Leiden. Postbus 83,2400 AB Alphen a/d Rijn. TELEFAX Leiden advertenties 071 -143480. Leiden fam. berichten 071-161385. Leiden redactie 071-161488. Alphen 01720-73933. Telefoon 071-161400. RUBRIEKSADVERTENTIES ma.-vnj. van 8.30-17.00 uur: (Sleuteltjes): Telefoon 071-143545. ABONNEMENTEN Tel. 071-128030 bij vooruitbetaling (ind BTW) per kwartaal80.10 per kwartaal (post).113.85 perjaarf 310,85 per maand27.80 KABELKRANT: Redactie 023-150147 Advertenties071-161367/161363 AGENDA VRIJDAG 18 DECEMBER Leiden Ruilbeurs van Ruilvereniging Ko- nmgskerk, in buurthuis "t Spoortje, van 19.00 tot 22.00 uur. Klaverjassen in Dienstencentrum De Linde. Herenstraat 64,20.00 uur. Klaverjassen, jokeren en sjoelen bij Speeltuinvereniging Stevenshof. C. van Bruggepad 2. aanv. 20.15 uur. ZATERDAG 19 DECEMBER Leiden Kerststadswandeltocht over 5-10-15 km, start vanaf restaurant IJshal, Vondellaan 41, tussen 9.00 en 15.00 uur. Wandteltocht in de Internationale ■25 en 40 km, start met het HlV-virus. HlV.-café. Heren gracht 50, aanvang 14.00 uur. Noordwijkerhout Kerstveiling van VVSB in De Schelft, aanvang 20.00 uur. ZONDAG 20 DECEMBER Leiden Maandelijkse koopjesmarkt in buurt huis 't Spoortje, vanaf 8.30 uur. Kerststadswandeltocht over 5-10-15 km, start vanaf restaurant IJshal, Vondel laan 41, tussen 9.00 en 15.00 uur. 110.00 tot 14.00 uur. Snuffelmarkt in de Groenoordhallen van 10.00 tot 17.00 uur. Kerstkoopzondag in de binnenstad, winkels geopend van 11.00 tot 17.00 uur. Finale van het Leids Mini Playback Festival in partycentrum De Zijl, Pa- ramaribostraat 66, aanvang 14.00 Rondleiding in de Pieterskerk, aan vang 15.00 uur. Noordwijkerhout Kerstsamenzangdoor Muziekvereni ging Dë Harpe Davids en Zangkoor Rokazano in de St. Jozefkerk, aan vang 19.00 uur. HET WEER ROB GROENLAND Verandering op til De blik van de meteoroloog was gisteren niet zozeer gericht op ons kikkerlandje, waar het weerbeeld nauwelijks voor opwinding zorgde, maar op het westelijk deel van de Britse Eilanden. Ten zuidwesten van Ierland arriveerde een agres sieve jongen, die door de Engelse weerdienst zelfs een beest werd genoemd. Dit systeem deed zijn naam eer aan toen het de kusten van Ierland naderde. De zuiden wind zwol snel aan tot volle storm- sterkte met uitschieters boven de 100 km/uur. Het uiterste noorden van Schot land werd na uitvoerige sneeuwval (bijna een halve meter) ook gecon fronteerd met hoge windsnelhe den. Ditzelfde "beest" heeft in het afgelopen weekeinde ook voor noodweer gezorgd boven de oost kust van Amerika, en heeft dus ei genlijk tijdens zijn reis naar het oosten weinig in activiteit inge boet. Vandaag trekt het zwaarste wind veld naar het noorden van de Noordzee, waarbij de fronten een langgerekte structuur krijgen. Deze middag en de komende avond ligt het koufront nog boven Engeland en het Kanaal waarbij wij het nog droog houden. Wel is het zo dat de zuidelijke wind verder aangroeit naar een 6-7 bft in de avonduren. Hiermee wordt nog een keer zeer zachte lucht aangevoerd waarin het nauwelijks kan afkoelen. Morgenochtend bereikt het Engel se koufront traag maar zeker de Nederlandse kust. Voor de evolutie van het weer in de komende dagen, zijn de actuele ontwikkelingen bo ven de Atlantische Oceaan van groot belang. De huidige compu terberekeningen geven duidelijk aanwijzingen, dat er verandering optil is. Nu is het wel zo dat de huidige re kenmodellen de meeste fouten maken, als er een belangrijk om slagpunt in de circulatie wordt voorspeld. Met andere woorden: een overgang van zacht naar koud weer in de winter blijkt nog steeds Azoren naar IJsland wordt opgebouwd, die begin volgende week een eigen leven boven noord- Scandinavië moet gaan leiden. Te gelijkertijd raakt de stroming in de bovenlucht gedeeltel ijk geblok keerd, en dat kan een fundament vormen voor een stevige winterse periode!!. HET WEER IN EUROPA KNMI Weersvooruitzicht Geldig tot en met zaterdag. Zuid-Noorwegen en Zuid- Zweden: Wisselvallig. In het alge meen bewolkt en nu en dan vrij veel regen. Van daag zeker langs de kust en nog veel wind. Zacht weer met een middagtem- peratuur van zo'n 7 gra den langs de Noorse west en zuidkust, tot 3 graden m het Zweedse binnen land. Denemarken: Wolkenvelden en vooral morgen nu en dan regen. Middagtemperatuur onge veer 6 graden. Britse Eilanden: Wisselvallig met regen en eerst ook veel wind. In zuidoost-Engeland tot vanavond op de meeste plaatsen droog. In Ierland en Wales morgenmiddag weer wat zon. Maxima oplopend tot 10 12 graden. België en Luxemburg: Wolkenvelden, maar vandaag ook hier en daar zon. Morgen bewolkt en later op de dag wat regen. Maxima ongeveer 8 graden. Duitsland: Èerst plaatselijk mist. Verder wolkenvel den. maar vooral vandaag ook af en toe zon. Overwegend droog. Maxima 5 tot 9 graden. Madeira: Wolkenvelden, maar ook een enkele bui. Maxima circa 21 graden. Canarische Eilanden: Geleidelijk meer bewolking en vooral langs de noordzijde van de eilanden een toenemende kans op circa.'23 graden. Marokkaanse westkust: Vandaag nog flink de bewolking en vooral i Cassablanca kans op 20 graden. Neerslagkans Minimumtemp. Middagtemp. Wind i bui. Maxima i. Morgen meer iet noorden bijl n bui. Maxima ZATERDAG 19 DECEMBER 1992 Zon- en maanstanden Zon op 8.45 zon onder 16.28 Maan op 03.41 maan onder 13.14 Waterstanden Katwijk Weerrapporten 18 dec 7 u Tunesiche kust: Vandaag vrij veel bewolking en enkele regen- en onweersbuien. Morgen weer meer zon en afnemend buiig. Maxima circa. 17 graden. Frankrijk: Vandaag vanuit het westen toenemende bewolking. Morgen vooral in het noor den, westen en midden wat regen.' In het zuiden en zuidoosten overwegend droog en misschien zelfs op morgen nog nu en dan de zon. Maxima tussen 10 en 12 graden. Langs de Middellandse Zee en vandaag ook nog aan de voet van de "Pyreneëen door föhn 18 graden. Corsica en Sardinië: Bewolking, maar ook af en toe de zon. Vooral op Sardinië kans op een enkele bui. Maxima circa 6 graden. Spanje: Vanuit het westen geleidelijk meer be wolking en een fors toenemende kans op enkele regen- en onweersbuien. Langs de Costa del Sol en de Costa Blanca waarschijnlijk ook morgen helemaal droog met nu en dan de zon. Maxima langs de Middellandse Zee tussen 14 en 18gra-den. Portugal: In het algemeen bewolkt. Enkele regen buien, vandaag ook kans op onweer. Maxima 14 tot 16 graden. Zwitserland en Oostenrijk: Vooral in het laagland mist of laaghan gende bewolking en maxima rond het vriespunt. In de bergen overwegend zon nig, maar wel vrij zacht. Voorlopig geen Eindhoven Den Helder Rotterdam Athene regen ono4 11 3 Barcelona zwaar bew n2 12 8 Berlijn halfbew. ozo3 2 -1 Budapest mist o2 4-2 Bordeaux zwaar bew. .zzo5 11 8 Brussel onbew. z7 9 5 Cyprus lichtbew.' nl 13 5 Hongarije, Tsjechoslowakije en Polen: Wolkenvelden, ook wat zon en plaatse lijk mist. Maxima tussen 0 en 5 graden. Italië: Weinig verandering. Nu en dan zon, maar vooral in het noorden ook wolken velden. In de Povlakte soms hardnekki ge mist en maxima tot 4 graden. In de Italiaanse Alpen en Dolomieten veel zon. In het zuiden en op Sicilië kans op een onweersbui. Middagtemperatuur rond 13 graden, in het zuiden iets war mer en langs de Adriatlsche kust iets Luxemburg Malaga Stockholm zwaar bew. Casablanca onbew. Johannesburg nietontv. Los Angeles regenbui New Orleans halfbew. New York lichtbew. Tel Avlv regen '11 3 15 5 17 3 BOLLEBOOM BOES Nog slechts 13 procent van de rooms-katholieken woont regelmatig de mis bij. archieffoto •loekzuiderduijn S KUSSEN?.' N vrapeas? op school KÖN, JE TENMINSTE GOLie 6ÓJM-'

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1992 | | pagina 16