Veel ambtenaren
moeten inleveren
Binnenland
Heeft u al
een kaartje
voor de
trouwerij van
Willem van
Oranje?
CDA laat zich leiden door rancune
Ouderen ten onrechte
bang voor criminaliteit
Consumentenbond hekelt
hogere telefoontarieven
van overheidsuitgaven
Borstbeeld Den Uyl onthuld
Belastingvrije vergoeding
kilometers drie cent hoger
- DONDERDAG 17 DECEMBER 1992
GPD CeTwi«happ«t'|ke ffli|>UUl
Maij is in voor
lijsttrekkerschap
Euro-verkiezing
PEN HAAG GPO
Als het CDA haar dat vraagt,
dan is minister Maij-WeOBRI
(verkeer en waterstaat) beschik
baar als lijsttrekker voor de ver
kiezingen van het Europees Par
lement. Dat doet ze liever dan
lid worden van de Tweede Ka
mer. Alleen als ze een volgende
periode weer minister mag wor
den, dan geldt het aanbod niet.
Dat heeft de minister desge
vraagd meegedeeld.
pEN Haaq Vice-premier Kok heeft gistermiddag in de Troelstra-zaal in het gebouw van de Tweede Kamer een borstbeeld van de in 1987 overleden PvdA-leider Joop den Uyl onthuld.
De onthulling werd bijgewoond door partijgenoten, Tweede-Kamerleden, oud-politici en oud-medewerkers van Den Uyl. „Ik hoop dat veel mensen in het voorbijgaan Den Uyl nog eens
over het hoofd zullen aaien", zei Kok. foto anp frans van der linde
U krijgt een Museumjaarkaart gratis bij een
Europas van de Rabobank. Daarmee heeft u tot l januari
1995 toegang tot ruim 400 musea.
Volg rond de kerstdagen bijvoorbeeld eens het
leven van Willem van Oranje op de gelijknamige ten
toonstelling in het Prinsenhof te Delft. RillOtaik Q
Rabobank. Aangenaam.
Argumenten in debat over lerarensalarissen deugen niet
Gif kon je er op innemen. De afgelopen vijf
jaar stond elk debat over de begroting van
Onderwijs en Wetenschappen bol van het
geweeklaag over de lerarensalarissen.
Geen wonder dat getalenteerde jongens
en meisjes met geen stok naar de PABO's
zijn te krijgen, verzuchtte de voltallige
Tweede Kamer. Alleen jongeren die niks be
ters weten te verzinnen, wagen zich nog
aan een baan voor de klas. En dan nog voor
korte tijd. De helft van alle jonge leraren
keert na een paar jaar lesgeven het
onderwijs de rug toe. De eerste lerarente
korten tekenen zich inmiddels af.
In deze atmosfeer ging het kabinet Lub
bers III aan het werk. De verbetering van
het imago èn de positie van de leerkrachten
in vooral het basis- en voortgezet onderwijs
werden speerpunt van dit kabinetsbeleid.
„De kwaliteit van het onderwijs staat of valt
met de man of vrouw voor de klas", luidde
het nieuwe adagium.
Politieke lot
Het PvdA-duo Wallage/Ritzen verbond er
zelfs zijn politieke lot aan. En in de herfst
van 1990 sprokkelden de twee bewindslie
den een bedrag van 290 miljoen gulden bij
elkaar. De slechtst betaalde leraren jonge
leraren in het basis- en voortgezet onder
wijs profiteerden (als groep) het meest.
Hun bruto aanvangssalaris steeg met pak
weg 250 gulden.
De Tweede Kamer juichte het akkoord
met de onderwijsbonden toe. Het akkoord
smaakte naar meer, zo liet de Kamer de be
windslieden weten. Twee jaar later was het
dan zover na zware onderhandelingen wis
ten Ritzen en Wallage een bedrag bij elkaar
te vegen van 210 miljoen in 1993, oplopend
naar 710 miljoen in 19%.
Maar het CDA bleek niet tevreden en leg
de bij monde van fractie-voorzitter Brink
man een tijdbom onder het Raamakkoord
dat Ritzen met de onderwijsbonden had ge
sloten. Gezien de voorgeschiedenis is dat
heel vreemd.
Welke argumenten voert het CDA aan?
CDA-leider Brinkman zegt het onjuist te
vinden dat de leraren erop vooruit gaan,
terwijl het kabinet juist een dringend be
roep heeft gedaan op de sociale partners
om toch vooral op de nullijn te gaan zitten.
'Werk boven inkomen', is zijn motto.
Achterstand
Ten eerste is het een verkeerde voorstelling
van zaken dat leraren er als beroepsgroep
over de hele linie op vooruit zouden gaan.
Ritzen en Wallage willen het geld vooral ge
bruiken om de achterstand van jonge lera
ren op hun oudere collega's weg te werken.
Een leraar die na 1985 is begonnen, ver
dient beduidend minder dan zijn collega
die toevallig in 1983 zijn intrede deed. Ten
tweede hebben de leraren een salaris-ach
terstand op rijksambtenaren. Met het ex
traatje trekken de leraren dus hun been bij.
Brinkman doet het voorkomen alsof ze voor
de muziek uitlopen.
Het tweede argument van de CDA-fractie
is dat geld alleen niet gelukkig maakt. Het
lerarenbestaan moet op tal van manieren
aantrekkelijk worden gemaakt. Het salaris is
daar maar een klein onderdeeltje van. Dat
argument snijdt hout. Maar juist om die re
den hebben Ritzen en Wallage het eerste
salaris-akkoord uit 1990 voor meer dan de
helft direct overgemaakt op rekening van de
scholen.
Met dat potje konden schoolhoofden
voor het eerst van hun leven experimente
ren met personeelsbeleid: een bonus bij
voorbeeld voor hele goede leerkrachten en
opfrisverlof voor oudere leraren. Ritzen en
Wallage hebben keer op keer benadrukt dat
ook het tweede salarisakkoord deels op de
ze manier zou worden gebruikt.
Tot slot vindt de CDA-fractie dat Ritzen te
„eenzijdig" kiest voor verhoging van de le
rarensalarissen. Dat zou ten koste gaan van
de kwaliteit van de onderwijsvoorzieningen.
Dat klinkt wel heel vreemd uit de mond van
een fractie die bij maar liefst drie begro
tingsdebatten braaf heeft zitten knikken als
Ritzen en Wallage tot vervelens toe herhaal
den dat „de kwaliteit van het onderwijs
staat of valt bij de man/vrouw voor de
klas".
Het CDA laat zich dan ook door niets an
ders leiden dan door rancune. Ze zijn ge
kwetst omdat Ritzen het beleid van zijn
CDA-voorganger Deetman met de term
'kaalslag' heeft getypeerd.
Gekwetst zijn ze ook omdat Ritzen achter
hun rug om razendsnel een Raamakkoord
heeft gesloten met de vakbonden. De PvdA-
minister deed dat op een moment dat het
kabinet serieus overwoog de nieuwe bezui
nigingsoperatie te financieren met het ex
traatje voor de leraren. Onder die druk gin
gen de onderwijsbonden akkoord met een
ingreep in de wachtgelden, wat de onder
wijsbegroting weer geld oplevert.
Ten slotte is het CDA met terugwerkende
kracht boos op zichzelf omdat ze twee
PvdA-bewindslieden op Onderwijs hebben
neergezet. De makke is dat de glorie van het
Raamakkoord alleen afstraalt op PvdA-be-
windslieden. Als ook een CDA-staatssecre-
taris met het Raamakkoord had kunnen
pronken, zouden Brinkman en rifn volge
lingen zich héél anders hebben opgesteld.
Hoewel wetenschappelijk vast
staat dat ouderen minder kans
hebben slachtoffer te worden
van een misdrijf dan andere
leeftijdsgroepen, zijn ze er wel
banger voor. Dat blijkt uit het
onderzoek 'Ouderen en crimi
naliteit' van het Landelijk Bu
reau Voorkoming Misdrijven
van het ministerie van justitie.
Volgens dr. J. Hom, hoofd van
het bureau, heeft de angst van
ouderen te maken met hun
leeftijd en hun kwetsbaarheid
op psychisch, sociaal, fysiek en
financieel vlak. Vrouwen blijken
banger te zijn dan mannen. Van
de mannen zegt 88 procent dat
ze nooit bang zijn thuis. Van de
vrouwen zegt maar 54 procent
dat.
De onderzoekers waarschu
wen voor ondoordachte acties
van de politie om de angst van
ouderen voor criminaliteit weg
te nemen. Uit het onderzoek
blijkt volgens Hom dat grote
projecten naar aanleiding van
een incident hun angstgevoe
lens juist vergroten en de isola
tie bevorderen.
Het risico voor ouderen om te
worden geconfronteerd met
misdrijven, mishandeling, van
dalisme en overlast zal volgens
Horn in absolute zin overigens
wel groter worden: De crimina
liteit stijgt immers en het aantal
ouderen groeit.
In 1985 was 12 procent van
de Nederlandse bevolking ou
der dan 55 jaar slachtoffer. Vol
gens prognoses is dat in het jaar
2000 14 procent en in 2050 22.2
procent. Volgens de onderzoe
kers moeten ouderen minder
bang, maar zich wel bewuster
worden van de risico's om
slachtoffer van criminaliteit te
worden.
Wijsheid in Oosterse Tapijten
1 ilhurR
!R r Bolttor
Rasoel krijgt boete voor discriminatie
Amsterdam - Rasoel, de schrijver van het boek 'De ondergang van
Nederland, land der naïeve dwazen', is gisteren bij verstek ver
oordeeld tot tweeduizend gulden boete of een maand hechtenis.
Volgens de Amsterdamse politierechter heeft de auteur moslims
beledigd en aangezet tot haat. Mohamed Rasoel is de schuil
naam van een in Edam wonende Pakistaanse variété-artiest.
Toen het boek in 1990 uitkwam, veroorzaakte het grote op
schudding. Rasoel waarschuwde dat moslims de macht in Ne
derland zullen overnemen.
Eis twaalf jaar voor bankovervallen
assen Officier van justitie mr. R. Drenth heeft gisteren bij de
rechtbank in Assen tegen een 35-jarige en een 32-jarige Eindho-
venaar gevangenisstraffen van twaalf jaar geëist wegens zeven
gewapende bankovervallen. Die werden de afgelopen zomer in
Brabant gepleegd. De jongste heeft zijn aandeel in alle zaken
toegegeven. De oudste bekende vier zaken. In totaal werd bijna
100.000 gulden buitgemaakt. De twee hadden elkaar leren ken
nen in een kliniek in Utrecht, waar de oudste een behandeling
onderging en de jongste werkte.
Amsterdam negatief over VNG-kaart
Amsterdam - Amsterdam voert de identiteitskaart van de Vereni
ging voor Nederlandse Gemeenten (VNG) voorlopig niet in. De
gemeenteraad ziet te veel haken en ogen aan het voornemen dat
per 1 januari te doen. Vooral het sterretje voor Molukse ingeze
tenen stuitte op weerzin. Snelle invoering kan niet doorgaan
omdat burgemeester Van Thijn het onderwerp van de raads-
agenda heeft gehaald. Hij was bang dat de drie extreemrechtse
raadsleden het zouden aangrijpen voor „onfrisse uitlatingen".
Volgens de VNG hebben 400 van de 647 gemeenten de kaart bij
de VNG aangevraagd. Daar zitten de vier grote steden nog niet
bij.
Passagier KLM kan kiezen uit video's
haarlem De KLM gaat alle Boeing 747's en MD-1 i's uitrusten
met persoonlijke videosystemen. De luchtvaartmaatschappij
sloot hiertoe deze week met Philips Consumer Electronics een
contract af ter waarde van 75 miljoen gulden. Nu zijn passagiers
nog aangewezen op een centraal geregeld videosysteem. Keuze
is er niet. Het Philips-systeem, dat alleen in de business- en
Royal Class beschikbaar zal zijn, biedt de reiziger acht videoka
nalen met een continu aanbod van films, documentaires en
nieuws. Bij wijze van proef rust de KLM één hele Boeing 747,
dus ook de toeristenklasse, uit met eigen schermen.
Vooral duurder abonnement valt verkeerd
De Consumentenbond vindt de
verhoging van de telefoontarie
ven door PTT Telecom veel te
fors. De bond zal in een brief
minister Maij van verkeer en
waterstaat vragen vooral iets te
doen aan de grote stijging van
de abonnementstarieven. Deze
gaan het komende jaar met zes
procent omhoog, na een stij
gingvan tien procent dit jaar.
„Er is geen enkele reden om
de vaste kosten voor het tele
foonverkeer zo veel te verho
gen", zegt Hein Albeda van de
Consumentenbond. „PTT Tele
com heeft vorig jaar een winst
van 2,6 miljard gulden geboekt.
Het aantal gesprekken neemt
toe, de telefoonlijnen worden
veel beter benut. Dan gaat het
niet aan om tarieven te verho
gen waarop de beller zelf geen
invloed kan uitoefenen." De
bond heeft wel begrip voor het
feit dat de PTT zich door de toe
nemende concurrentie ge
dwongen ziet het bellen met het
buitenland goedkoper te ma
ken.
De hogere PTT-tarieven zijn
ook een forse aanslag op de
portemonnee van de omroe
pen. De kosten voor binnen
lands telefoonverkeer, waarvan
de omroepen veel gebruik ma
ken, gaan per 1 april 1993 ge
middeld 20 procent omhoog.
De meeste omroepen zal dat
enkele tonnen per jaar extra
gaan kosten, zo is bij de VARA
uitegerekend. „We zullen wat
kritischer moeten kijken of we
radioprogramma's via directe
telefoonverbindingen kunnen
laten verlopen. Misschien zul
len bepaalde programma's of
items zelfs helemaal niet meer
mogelijk zijn", zo laat een
woordvoerster van de VARA we
ten.
Meevaller van
750 miljoen
den haag gpd
Minister Kok (financiën) heeft
een belastingmeevaller van on
geveer 750 miljoen gulden. Dat
is gebleken uit de cijfers tot en
met november. Misschien
wordt de meevaller zelfs nog
groter in december.
Door de meevaller zal het fi
nancieringstekort niet op de
verwachte 4,35 procent uitko
men, maar rond 4,15 procent.
Dat is een tiende procent min
der dan het in het regeerak
koord vastgelegde maximum
van 4,25 procent.
Geen fusie in
het wegvervoer
zoetermeer anp
De per 1 januari 1993 voorgeno
men fusie tussen NOB-Weg-
transport en Wegvervoer CVO
gaat niet door. Tijdens de le
denvergadering van Wegvervoer
CVO was niet de vereiste twee
derde meerderheid te vinden.
NOB-Wegtransport (4.500 le
den) en Wegvervoer CVO (2.600
leden) hebben inmiddels meer
dan een half miljoen gulden in
de fusie gestoken. De folders
voor de nieuwe organisatie die
Transport en Logistiek Neder
land zou gaan heten, liggen al
klaar.
Als gevolg van privatisering pensioenfonds ABP ook pvd a VOOI* bevriezen
den haag gpd
Als gevolg van de privatisering van het pensioenfonds
ABP in 1996 gaan ambtenaren tussen modaal en 70.000
gulden er ongeveer een half procent in koopkracht op
achteruit. Hogere inkomens gaan er gemiddeld 1,2 pro
cent op vooruit. Ambtenaren met een minimuminkomen
(de kleinste groep) worden er 0,6 procent beter van. Het
verschil wordt veroorzaakt door de fiscale regelingen die
in ons land gelden.
het pensioenfonds met 0,2 a 0,3
procent stijgen. Het ABP moet
een pensioenfonds worden
zoals andere bedrijfs- of be
drijfstakpensioenfondsen, be
stuurd door vertegenwoordigers
van werkgevers en werknemers.
Het ABP wordt nu nog beheerd
door de minister van binnen
landse zaken.
Gebruik makend van die be
voegdheid heeft de overheid in
het verleden forse grepen in de
pensioenkas gedaan door niet
voldoende premie af te dragen.
Zij kon dat doen doordat de mi
nister eenzijdig de premie kon
vaststellen.
Na de verzelfstandiging moe
ten de financiën van het fonds
weer op orde worden gebracht
Dat bleek na overleg tussen de
ambtenarencentrales en minis
ter Dales van binnenlandse za
ken die gisteren een principe
overeenkomst sloten over de
verzelfstandiging van het ABP
per 1 januari 1996. Bij het pen
sioenfonds zijn 700.000 ambte
naren aangesloten. De bonden
accepteren de verschillen. „We
redden het ABP ermee en wor
den er baas in eigen huis door",
aldus voorzitter C. Vrins van de
FNV-ambtenarencentrale
ACOP.
Door de privatisering gaan de
ambtenaren meer pensioenpre
mie betalen. Per jaar zal de bij
drage van de ambtenaren aan
en moeten kostendekkende
premies worden betaald. 'Gre
pen in de kas' door de overheid
zijn dan niet meer mogelijk. Het
betekent wel dat er een procent
of 7 meer premie moet worden
opgebracht, ruim 2 procent
door de werknemers en ruim 4
procent door de overheidswerk
gevers.
Er is tot 2001 tijd om naar die
hogere premies toe te groeien.
Er is ruimte voor gevonden
doordat de VUT-regeling voort
aan anders w« »rdt gefinancierd.
De bonden willen eerst de
ABP-kwestie afronden. Daama
worden de onderhandelingen
over acht sectoren uitgesplitst.
Over de VUT, de pensioenen en
arbeidsongeschiktheidsregelin
gen zal nog enige jaren centraal
met de minister worden ge
praat. De rest zal in afzonderlijk
overleg worden uitgemaakt
voor onderwijs (250.000 werk
nemers), gemeenten (200.000
ambtenaren), rijk (150.000
mensen, provincies, defensie,
waterschappen, politie en justi-
Minister Andriessen van econo
mische zaken heeft niet alleen
van zijn eigen CDA, maar on
verwacht ook van de PvdA
steun gekregen voor zijn
pleidooi om in de volgende ka
binetsperiode de overheidsuit
gaven te bevriezen. De Tweede
Kamer debatteerde gisteren
over de zogenoemde Najaars
nota.
Andriessen deed zijn voorstel
onlangs in het economenblad
ESB. De uitgaven zouden alleen
nog mogen stijgen met het in
flatiepercentage. De inflatie
moet dan niet groter zijn de
economische groei. Uitgaven
die de economie versterken,
zouden voorrang moeten krij
gen boven uitkeringen en subsi
dies regelingen die de inkomens
van burgers ondersteunen.
De minister berekende in ESB
dat zijn voorstel bij een econo
mische groei van 2 procent jaar
lijks 5 tot 6 miljard gulden zou
kunnen opleveren. Dat geld zou
moeten worden besteed aan
lastenverlichting en het verder
terugbrengen van het financie
ringstekort van de overheid.
De steun van de PvdA-fractie
voor Andriessen is opvallend.
Onlangs liet PvdA-staatssecreta-
ris Simons (volksgezondheid) in
de Kamer nog weten dat An-
driessens ideeën in het kabinet
niet algemeen worden gedeeld.
Zelf nam hij er afstand van door
te stellen dat een volgend kabi
net meer geld moet uittrekken
voor de gezondheidszorg.
Werkgevers mogen hun perso
neel met ingang van 1993 belas
tingvrij een vergoeding geven
van 52 cent per kilometer. Dat
is drie cent meer dan de huidige
belastingvrije kilometer. Dat
heeft staatssecretaris Van
Amelsvoort (financiën) bekend
gemaakt.
De bewindsman heeft tevens
besloten het reiskostenforfait
(een belastingaftrek voor reizen
tussen de woon- en werkplek)
met ingang van 1993 te wijzi
gen. Het forfait gaat voor men
sen die de auto gebruiken voor
afstanden tot twintig kilometer
met 50 gulden omhoog. Is de
afstand groter dan stijgt het
forfait met 140 gulden ten op
zichte van dit jaar.
De vergoeding die een werk
gever belastingvrij aan een
werknemer mag geven voor
met de auto gemaakte reiskos
ten tussen woon- en werkplek
wordt eveneens aangepast. Die
gaat met 120 gulden omhoog
voor afstanden tot vijftien kilo
meter, met 150 gulden voor af
standen tussn vijftien en twintig
kilometer en met 210 gulden
voor grotere afstanden.
Het reiskostenforfait voor
mensen die alleen met het
openbaar vervoer reizen stijgt
op 1 januari met bedragen tus
sen 50 en 310 gulden afhanke
lijk van de gereisde afstand.
