'Het begin is eng, maar daarna geef je je over'
Leidenaars lopen reisje Keulen mis
3 SL0GGI SLIPS MET
SieMatic
Het Gesprek van de Dag
Kerstvenster
DONDERDAG 17 DECEMBER 1992
\A spierdijk (CHEF) meindert van d
monica wesseling eric
Touringcar komt niet
Wat een gezellig dagje winkelen
in Duitsland had moeten wor
den, liep voor zo'n tien Leide
naars uit op een teleurstelling.
De reden: de bus waarmee de
reis naar onze Oosterburen zou
worden gemaakt, kwam niet
opdagen.
De Leidenaars boekten hun
reisje bij Wepa Clubreizen in
Haaksbergen. Dit bezorgde
huis-aan-huis een kleurenfolder
met een antwoordkaart waar
mee een plaats in de bus kon
worden besproken. De reis zou
de Leidenaars naar de binnen
stad van Keulen voeren waar
onder meer een bezoek zou
worden gebracht aan de sfeer
volle kerstmarkt.
Het zou een dagje worden met
alles erop en eraan: koffie met
koek, gezamenlijk eten en in
Duitsland stond een 'interes
sante informatieshow van de
firma Wepa' te wachten. Het
tiental kreeg enkele weken gele
den telefonisch bericht, dat de
reis definitief doorging.
Deze week was het zo ver. De
bus zou om half zeven vanaf het
Pieterskerkhof vertrekken. Kort
ervoor kwam er een tweede te
lefoontje, dat het tijdstip van
vertrek een half uurtje later
werd. Maar wie er kwam opda
gen, geen bus. ,,We hebben an
derhalf uur staan wachten
zegt mevrouw Maghielse, die
samen met haar nicht een dagje
dacht te gaan winkelen in de
stad met de beroemde Keulse
Dom. „Door en door koud wa
ren we. Heel vervelend. We zijn
nog even op de Papengracht
gaan kijken of de bus daar soms
stond. Want het Pieterskerkhof
is toch wel erg smal voor een
touringcar waarin zestig passa
giers kunnen worden vervoerd,
dachten we. Ook daar was 'ie in
geen velden of wegen te beken
nen. Toen zijn we maar naar
huis gegaan."
Betaald hadden de Leidenaars
nog niet. Dat moesten ze doen
op het moment dat ze in de bus
stapten, vertelt mevrouw Mag
hielse. „Maar we hadden bij de
bank wel Nederlands geld ge
wisseld voor Duitse marken. Al
lemaal voor niks. Nee, van We
pa hebben we tot nu toe niks
gehoord. Dus weten we niet wat
de oorzaak is waarom ze ons
hebben laten staan. Misschien
konden ze het Pieterskerkhof
niet vinden. Door de telefoon
had die man me al verteld dat
hij alleen een plattegrond van
Leiden had en de stad verder
helemaal niet kende."
En wat zegt Wepa zelf over de
wanprestatie? Twee telefoontjes
Haaksbergen en Stein. Het ene
wordt niet beantwoord, het an
dere geeft contact met een ant
woordapparaat waarop een
mannenstem zegt, dat de beller
'niet persoonlijk te woord kan
worden gestaan'. Of hij zijn
naam en telefoonnummer wil
inspreken, dan wordt hij zo snel
mogelijk teruggebeld. Dat was
gisteren aan het begin van de
middag. We wachten nog
steeds. Waarschijnlijk is er, net
als bij de bus, onderweg iets mis
gegaan.
JAN WESTERLAKEN
'Een fantastisch dagje-uit naar Keulen'. Dat werd het niet voor tien Leidenaars.
De zonnebank
Het is geen gezicht om met zo'n
spierwit lichaam in een warm
Zuidamerikaans land aan te ko
men, toch? Goedwillende vrien
den willen op milde toon nog
wel eens zeggen dat ik een
beetje kleur op mijn kanis wel
kan gebruiken. Nu zullen Cu
banen, zoals wat minder goed
willende vrienden, niet onmid
dellijk vragen of ik reclame
maak voor Menken/Landbouw
wanneer zij mijn benen zien,
toch wil ik af van die meewarige
blikken. Nee, ik ben niet zo wit
geboren, daar is best wat aan te
doen. Zeggen ze.
Maar er is nog een reden om
naar de zonnebank te gaan.
Volgens deskundigen verbrand
je minder snel wanneer je vlak
daarvoor een paar keer naar de
zonnebank bent geweest. Bo
vendien schijn je van de kunst
matige ultraviolette stralen geen
kanker te krijgen. Dus wat let
me? En er zijn mogelijkheden te
over. Alleen in de Leidse regio
zijn er al bijna 20 centra waar je
tegenwoordig plaats kunt ne
men onder een zonnebank.
Nu mogen zonnebanken tegen
woordig zo gewoon zijn als au
to, koelkast of magnetron, maar
om te zeggen dat ik nu met een
gerust hart naar zo'n tropische
verrassing in Hollandse winter
tijd ga. Nou nee. Sterker nog,
het lijkt mij zelfs behoorlijk eng.
Het lijkt of de mevrouw met -
hoe kan het anders- lichtbruine
teint mijn onrust merkt. Zij be
gint omstandig uit te leggen hoe
onschadelijk de stralen wel niet
zijn. Ook met mijn huidtype?
„Ja ook met uw huidtype. Loopt
loopt door een spierwitte gang
waarop de cabines op uitko
men. Het wordt gebroken door
LIJFSBEHOUD
spiegels, heel veel spiegels en
plastic groene planten.
In hokje vijf staat de normale
zonnebank met zowel UV-A als
UV-B stralen. De UV-A-stralen
zijn 'schadelijk' voor de huid en
zorgen ervoor dat je verbrandt,
maar dat is nu juist nodig om
bruin te worden. Mensen die
nog wat vakantie-bruin hebben,
kunnen volstaan met bij voor
beeld een gezichtsbruiner die
alleen UV-B stralen afgeeft.
De vrouw legt uit hoe het gaat.
Je gaat liggen en trekt de boven
ste klep naar je toe zodat het
net is alsof je in een tosti-ijzer
ligt. „Met die knop zet u de
bank in werking en met die
schakelaar bedient u de ventila
tor. Voor een beetje frisse wind,
begrijpt u, dat is echt wel nodig.
Het kan behoorlijk warm wor
den. U mag er 15 minuten on
der, maar beslist niet langer
hoor, want dat is niet goed voor
Oh hemeltje lief, daar heb je het
al. Een felle zon kan af en toe al
zo'n pijn doen, denk ik tijdens
het uitkleden. De koude glazen
plaat kraakt vervaarlijk als ik
plaats neem. Dat ding stort on
der mijn gewicht toch zeker niet
in? Bij het aanzetten van de
bank schrik ik ondanks alle
voorbereidingen, geweldig. Wat
een licht plotseling! Het is pot-
dorrie alsof je in een fel verlich
te doodskist ligt, waarbij je zelf
nog eens de klep kunt dicht
doen.
Het zoemen van de paarse bui
zen wordt overstemd door mu
ziek die uit een kastje komt,
vlak bij mijn hoofd. 'Knock,
knock, knocking om heaven's
door', zingt Randy Crawford
met zoetgevooisde stem. Het
stelt mij nauwelijks gerust. Door
het spleetje van mijn oogleden
kijk ik op het digitale klokje.
Nog 12 minuten, dat schiet niet
op. „Kan iemand die klaar is
met douchen straks in het bub
belbad even een brul geven?"
roept een vrouw een paar meter
verder.
Op een gegeven moment wor
den bepaalde gevoelige delen
van het lichaam wel erg warm.
Ik kijk naar beneden en zie tot
mijn schrik dat ik vergeten ben
om een zwembroek aan te trek
ken. Help. Ik wil eruit, maar kan
dat wel? Gelukkig blijkt de klep
ook tijdens het zonnen omhoog
te kunnen. Zonder schroeiplek
ken en met zwembroek ga ik
weer liggen op de plaat die toch
wel lekker warm is.
Na 15 minuten klim ik uit de
bak. De huid gloeit, maar dat is
geen onaangenaam gevoel,
moet ik toegeven. De glazen
plaat heeft het gehouden. Hoe
wel iedereen in het zonnecen-
trum met een knapperig bruin
kleurtje rondloopt, staart nie
mand mij aan. „En hoe vond u
het?" vraagt de vrouw vriende
lijk als zij mij weer ziet. „Eh,
nou, wel lekker." Zij knikt. „Dat
dacht ik wel. Het begin is even
eng, maar daarna geef je je als
het ware over. Zullen we maar
meteen een afspraak voor de
volgende keer maken?"
meindert van der kaau
rijnsburg Veel mensen versieren voor de
kerstdagen hun raam. Het Gesprek van de
Dag heeft een wedstrijd uitgeschreven voor
het mooiste kerstvenster. De telefoon op de
redactie stond de afgelopen dagen roodgloei
end. Vandaag de eerste foto van een mooi
kerstraam van de Wilhelminaschool in Rijns
burg. Een deskundige jury bepaalt wie na
Kerstmis de hoofdprijs van honderd gulden
in ontvangst mag nemen.
Voorzitter Blokland van provinciale afval-onderzoekscommissie
'Na anderhalf jaar keek ik nergens meer van op' Met van Lanslot Bankiers
is Businesscenter Leiden vol
Commissievoorzitter Hans Blokland: „Overheden zijn niet zo geneigd
ten opzichte van elkaar harde maatregelen te nemen." foto wim dijk
MAN
den haag rudolf kleijn
Ambtenaren die langs elkaar
heen werkten, zonder dat ie
mand overzicht had over het af
valbeleid. De stortplaats Tespel-
laan in Noordwijkerhout waar
van de provincie dacht dat die
in 1982 was gesloten, maar die
uiteindelijk tot 1991 nota bene
door de gemeente zelf nog ille
gaal werd gebruikt. Het zijn
twee voorbeelden van de chaos
die het provinciaal afvalbeleid
in de jaren zeventig en tachtig
was. Een beeld daarvan wordt
geschetst in het vandaag gepu
bliceerde eindrapport 'Zand er
over?' van een speciale onder
zoekscommissie van provincia
le staten.
De commissie heeft er uitein
delijk anderhalf jaar aan ge
werkt. Aanleiding voor het on
derzoek was het rumoer rond
j het Alphense gifschandaal in de
Coupépolder. Voorzitter Hans
Blokland, statenlid voor
GPV/RPF, had toen hij eraan
begon niet de verwachting zó
diep te moeten graven. Uitein
delijk werd het een soort parle
mentaire enqüete, compleet
met hoorzittingen. „Na ander
half jaar keek ik nergens meer
van op. Toen ik de tekst van het
rapport ter correctie aan een
buitenstaander liet lezen, was
de betrokkene geschokt. Zelf
was ik er toen aan gewend,
maar de eerste keer dat we een
stortrapport lazen, schrokken
we ons een ongeluk", zegt hij
terugblikkend.
Daarbij ging het overigens
niet om de Coupépolder in Alp
hen. Dat het daar fout zat, was
al bekend. De gang van zaken
aan de Tespellaan in Noordwij
kerhout kwam veel harder aan.
„De zesde keer dat ik dat las,
werd ik nog kwaad. Daar is zo
ontzettend veel fout gegaan.
Het verbaast je dat zoiets kan
terwijl er zoveel goedwillende
ambtenaren zitten. Maar nie
mand had het overzicht."
Toch kreeg de toenmalige ge
deputeerde Hekkelman in 1982
een ambtelijk rapport dat wel
een compleet beeld schetste.
Hekkelman bleek toen hij werd
gehoord niets te weten van dit
'verdwenen' rapport. Blokland
is niettemin mild in zijn oor
deel. „Hij heeft het waarschijn
lijk alleen terloops gezien."
Ook de verhouding tussen
verschillende overheden was
moeizaam. Zo voerde de pro
vincie een jaar een vruchteloze
briefwisseling met de gemeente
Leiden over het aanbrengen van
een hekwerk rond de stort
Roomburg. Blokland: „Overhe
den zijn ten opzichte van elkaar
niet zo geneigd harde maatre
gelen toe te passen. Ik zou er
voor zijn als ze net zo worden
benaderd als bedrijven, bijvoor
beeld met het opleggen van
dwangsommen. Malafide be
drijven moeten zo de business
uit worden gedreven."
Voorloper
Dat het mis zou gaan met de af
valverwerking was overigens
niet van meet af aan duidelijk.
Het dichtbevolkte Zuid-Holland
liep begin jaren zeventig voorop
met milieuregelgeving. Maar de
gedachte was toen dat als er
vergunningen waren verleend
iedereen zich er wel aan zou
houden. Toch bleek controle
nodig, maar die was aanvanke
lijk niet effectief. Nadat er in de
jaren zeventig een meldings
plicht was gekomen voor che
misch afval en later voor be
drijfsafval kwam maar twintig
procent van het verwachte aan
tal meldingen binnen. Blokland:
„De ambtenaren reageerden
dat het maar goed was dat het
er niet meer waren. Ze kwamen
er toen al niet doorheen."
Politiek
De politiek is ook het een en an
der te verwijten. 1 oen een gede
puteerde liet blijken de contro
letaak niet te kunnen uitoefe
nen omdat er geen geld was om
ambtenaren aan te stellen, werd
door de staten niet gereageerd.
Blokland noemt het voorbeeld
dat gedeputeerde Hekkelman
een computersysteem wilde om
te controleren waar afval bleef.
Dat kwam hem te staan op een
motie van nota bene zijn opvol
ger Hans van der Vlist waardoor
die investering werd voorko
men. „Een politieke kwestie",
zegt Blokland die zelf tegen de
bewuste motie stemde.
Toch wil hij er niet aan dat
het alléén maar fout ging. Er
waren ook stortplaatsen, zoals
die in Zoetermeer, waar het wel
goed ging. Hij constateert dat
de provincie aanhoudend werd
geconfronteerd met nieuwe
problemen. Als het ene milieu
vraagstuk was aangepakt, deed
zich een nieuw acuut probleem
voor. Dat maakte een gestructu
reerde aanpak ook moeilijker.
Inmiddels heeft de provincie
mede doordat het rijk gelden
beschikbaar stelde een beter
controle-apparaat. Maar, ver
zucht Bloküand, zelfs daarmee
kan het nog vijf tot tien jaar du
ren voordat het apparaat gelijk
oploopt met de problemen die
spelen.
LEIDEN
Van Lanschot Bankiers opent
volgend jaar maart een vesti
ging in Leiden. De dichtstbij
zijnde vestigingen van deze re
latiefkleine bank zijn nu in Den
Haag en Zoetermeer. Het
hoofdkantoor zit in Den Bosch.
„Leiden is voor ons een witte
plek op de kaart", zegt directeur
kantoren binnenland P. Zwart.
Van Lanschot vestigt zich in het
kantoorgebouw van De Raad
Bouw aan de Schipholweg, het
zogenaamde Businesscenter.
Hoeveel mensen in het bank
kantoor gaan werken is nog niet
duidelijk.
Zwart acht het waarschijnlijk
dat een aantal Leidenaars reke
ningen heeft bij de vestigingen
van de bank in Zoetermeer en
Den Haag. Mogelijk wordt een
aantal daarvan overgeboekt
naar Leiden. Daarvan en van
een nog op te stellen bedrijfs
plan is afhankelijk hoeveel
mensen in Leiden gaan werken.
Van Lanschot hoort tot de
grote groep kleinere gespeciali
seerde banken naast de 'grote
drie' ABN-AMRO, ING en Rabo.
Ten opzichte van die drie
'grootbanken' onderscheidt Van
Lanschot zich door persoonlijke
dienstverlening aan een relatief
kapitaalkrachtige klantenkring
Zwart wil zich nog niet uitlaten
over de manier waarop Van
lanschot in Leiden de markt op
wil. Daarvoor zijn de plannen
nog in een te pril stadium.
Door de komst van de bank is
het Businesscenter nu vrijwel
geheel verhuurd. Behalve Van
Lanschot komt er ook een vesti
ging van het Sociaal Fonds
Bouwnijverheid. Ook Basis Be
drijfshuivesting en het bedrijf
Benefit openen er een kantoor.
Met de verhuur van het laatste
kantoorpand is nu de gehele
Schipholweg aan de zijde van
het Schuttersveld door bedrij
ven bezet. Alleen op de hoek
Willem de Zwijgerlaan Schip
holweg is nog een perceel grond
vrij. Daarop heeft de projectont
wikkelaar Korswagen een optie,
maar die heeft nog geen con
crete plannen.
5/ KORTING
(gekft voor Ba» en Luxe Sips en bq 2 Slogg for Men)
Sloggr Base Sips qn gemaakt van 95% fijn katoen en
5% Lyoa\ Luxe Sips 85/m Ook na evidetoos wassen
ttyen ze perfect r vorm Zit goed blijft goed. vJJ
wÊÊ
n?TSi
=eri bezoek aan de grootste
[Kerstmarkt
CS' DE BWNENZjCJDE LEEST l
HET KOMPEL TL OVERZICT
-^HET^^^LTTE OVERZICl
Individueel Design
SieMatic Keukencenter Leiderdorp
Meubelplein 9, Leiderdorp. Tel 071-412615 0' etage Mijnders Meubelen)
Geopend van 930-1730 uur Donderdag koopavond lot 21 uur Zaterdag ven930-1?00uu
