Mummies inspireren schooljeugd
Broadway roept '93 uit tot Rodgers-jaar
Oogstrelend werk
zonder signatuur
Cultuur&Kunst
Hond in de kunst
WOENSDAG 16 DECEMBER 1992
Beeldende kunst in de architectuur
Reiden De rol van de beeldende kunst in de architectuur is het
Onderwerp van een discussie die vanavond wordt gevoerd in de
(vVaag. Centrale vraag is of samenwerking tussen beeldende kun
stenaars en architecten de kwaliteit van de architectuur ten goe
de komt. Het publiek wordt in de gelegenheid gesteld van ge
dachten te wisselen met een forum van deskundigen. De discus
sie wordt geleid door prof. dr. S.J. Doorman, hoogleraar aan de
faculteit wijsbegeerte en technische maatschappijwetenschap
pen van de TU Delft. Daarnaast zitten in het forum: prof. ir. Ca-
'jel Weeber (architect), Pjotr Müller (beeldend kunstenaar), Ge
rard Anderiesen (kunstsocioloog) en Gerard Hali (beeldend kun
stenaar). Het debat begint om 20.30 uur.
Kerstconcert Rijnstreekkoor
Irunsburc» Met medewerking van de Harmonie Katwijk geeft het
Rijnstreekkoor morgen een kerstconcert In de Immanuel Kerk in
JRijnsburg. Op het programma staan onder andere het
Weihnachtsoratorium van Barth, liederen van Gabriele, en de
Catique de Noel. In totaal geven 110 zangers en 55 muzikale
(medewerkers om 20.00 uur acte de présence.
aya con Dios in Ahoy'
Rotterdam» Vaya Con Dios komt naar Nederland. Op woensdag
(10 maart geeft de band in het Rotterdamse Ahoy' een concert
waarvoor nog een beperkt aantal kaarten verkrijgbaar is. Op 11
maart verzorgt de groep daarom een tweede optreden in Ahoy'.
iDe voorverkoop voor dit concert begint op zaterdag 19 decern-
Oriëntatiecursus regie
alpen aan den run Het Zuidhollands Centrum voor Amateur
theater organiseert in samenwerking met het Parktheater en Ex
pressie '70 een oriëntatiecursus regie. De cursus, die op vrijdag
15 januari begint, is bestemd voor mensen die al regisseren en
die zich verder willen bekwamen. Mensen die met het vak ken
nis willen maken zijn ook welkom. Tijdens vijftien bijeenkom
sten leren de cursisten de fijne kneepjes van dramaturgie, vorm
geving en spelbegeleiding. Belangstellenden kunnen zich tot 18
Idecember opgeven bij het Parktheater, tel. 01720-72875.
Geen 'Heist' in Hoofddorp
hoofddorp» Het programma 'Heist' dat op vrijdag 18 december
lin het Hoofddorpse theater Het Oude Raadhuis zou worden op-
Igevoerd gaat niet door wegens het overlijden van Roland
jSmeenk. De cabaretier kwam in de nacht van 27 op 28 novem
ber tijdens een verkeersongeluk om het leven.
Muzikale show
oegstgeestHet Show- en Muziekgezelschap Sempre Avanti
treedt vrijdag 18 en zaterdag 19 december op in het Rijnlands
Lyceum in Oegstgeest. Onder de titel 'Happy Europe' presen
teert Sempre Avanti een avondvullend programma van bekende
onbekende liederen. Het concert begint om 20.00 uur.
beeldende kunst
recensie irene van beveren
sitie: vrouwelijke naakten en mense-
^ormen in acryl en brons, t/m 30 de-
>er. wo t/m za. 12-17 uur, tevens vr.
rond 19-21 uur. in STAA-galene, Prinses
enelaan 88, Alphen a/d Rijn.
STAA exposeren beeldhouw-
ter Annelies van Herk en schil-
Eveline Swidde. Beiden
ïaken oogstrelend werk, maar
direct herkenbare signatuur
ntbreekt. De invloed van grote
oorgangers is wel duidelijk
anwezig; bij Van Herk die van
Irancusi en Couzijn, bij Swidde
ie van de Duitse expressionis-
"frrancusi maakte aan het be
rt van deze eeuw, net als later
Lrp en Hepworth, eivormige
ulpturen die bij nadere be-
chouwing menselijke kenmer-
en hebben. Vaak dragen deze
leelden namen als 'Oorsprong'
;gin.' 'Ingetogen' is Van
lerks variant; een glad gepolijs-
e ovalen vorm, waarin een in
Ikaar gedoken menselijke fi-
yur is te herkennen.
Ingetogen' staat midden in
Ie tentoontstellingsruimte. In
hoeken staan eveneens
ondplastieken, al dan niet met
spiegelgladde giethuid.
)aarnaast toont Van Herk to-
aal ander werk dat bestaat uit
malle, hoekige menselijke we-
entjes, circa tien centimeter
(root, gevormd uit stukjes aan-
jevreten brons. Ze brengen au-
omatisch de beelden van Cou-
gedachte, die zijn beel-
len eveneens van gerafelde pla-
K RUYGROK iCHEF) JAN RIJSDAM SASMA STOELINCA
Bas Westerweel opent tentoonstelling in Rijksmuseum van Oudheden
Hoe is het om dood te zijn? Het is een vraag die de Egyp
tische farao Toet-anch-amon in ieder geval niet kan be
antwoorden: „Zoals jullie weten, hebben ze na mijn dood
met een haakje mijn hersenen door mijn neus verwij
derd. Ik ben dus eigenlijk heel dom."
leiden wilfred simons
In werkelijkheid was natuurlijk
niet Toet-anch-amon aan het
woord, maar televisiepersoon
lijkheid Bas Westerweel van het
NOS-programma 'Klokhuis'. De
organisatie van het Leidse Rijks
museum van Oudheden had
hem gevraagd om de 'Kinder
tentoonstelling Mummiemas
kers' feestelijk te openen. Ver
kleed als de Egyptische farao
Toet-anch-amon verrichtte hij
die handeling gistermiddag met
verve. Hij overhandigde tevens
de prijzen voor de mooiste mas
kers.
Oude Wetering:
Juwelier Kolijn
Leiden:
Juwelier Matheus Brinks
Katwijk:
Juwelier Parlevliet
Voorschoten:
Juwelier van Dam
Het Rijksmuseum van Oud
heden hield het afgelopen na
jaar een mummie-maskerwed
strijd, waaraan zestien basis
scholen uit de Leidse regio deel
namen. Met deze wedstrijd wil
de het museum leerlingen van
groep zeven en acht kennis la
ten maken met de Egyptische
verzameling van het museum.
Maar directeur J. Verwers had
nog een breder doel. Tijdens
een openingstoespraakje sprak
hij de leerlingen als volgt toe:
„Als jullie straks kerstvakantie
hebben en het is somber, re
genachtig weer, kunnen jullie
tegen je ouders zeggen: dat
Rijksmuseum van Oudheden is
zó leuk, laten we daar nu eens
naartoe gaan."
Een deskundige jury, be
staande uit Yvonne van Baerle
(hoofd directie kunst en cultuur
van de gemeente Leiden), de
Leidse kunstschilder Martin van
Dijk en Maarten Raven (egypto
loog en conservator van het
museum) kende de eerste prijs
toe aan Yoske van Essen en An-
ne-Marie van Duijn van de
Montessorischool in Oegst
geest. De jury waardeerde voor
al de 'Byzantijnse en haute
couture- invloed die uit het
blauwglanzende masker sprak'.
De tweede prijs ging naar Den
nis Godschalk, Dave Labruyere,
Farid Belgano en Vincent
Chaudron van de Leidse Dr. van
Voorthuysenschool, terwijl de
derde prijs werd gewonnen
door Saskia Schouten en Marie
ke Schermer Voest van de Leid
se Houtschool. Verder kende de
jury een creativiteitsprijs toe
aan Robert Juffermans van de
Sint Janschool en een Egyptolo-
gische prijs aan Rody Brokkaar
van de Anne Frankschool.
De organisatoren van de ex
positie kozen van de in totaal
veertig maskers zeventien uit
i de expositie op poppen, die op
die in hun ogen zo mooi waren,
dat zij voor museale presentatie
geschikt zijn. Zij zetten zestien
daarvan op poppen, die op
mummies gelijken. Het zeven
tiende masker is gemaakt door
een hele klas van basisschool
het Kompas in Voorschoten.
Volgens de voorlichter van het
museum, H. Pragt, hebben zij
zich daarmee niet aan de op
dracht gehouden. Het resultaat
viel dus buiten de jurering.
„Maar wij vonden hun masker
zó aardig, dat we het toch heb
ben tentoongesteld."
Ofschoon de maskers zijn ge
maakt door kinderen, hebben
zij toch een grote uitdrukkings
kracht. Sommige kijken de toe
schouwer heel vrolijk aan, an
dere hebben een streng, ge
heimzinnig of zelfs boosaardig
karakter. De meeste maskers
zijn geschilderd in de kleuren
die de Egyptenaren zelf ook
voor hun dodenmaskers ge
bruikten: geel en blauw. Maar er
zijn ook rode, bruine, paarse en
witte maskers op de tentoon
stelling te zien.
De Taffehzaa! van het muse
um zat tijdens de opening bom
vol met leerlingen van de ver
schillende basisscholen. Zij luis
terden met veel aandacht naar
de toespraakjes van Verwers,
Pragt en Van Baerle en beloon
den de winnaars met een luid
applaus. De meeste aandacht
ging echter uit naar Bas Wester
weel, die na afloop van de cere
monie werd bestormd door een
menigte kinderen die een hand
tekening wilden. „Waar komen
jullie toch allemaal vandaan",
riep hij op een gegeven mo
ment vertwijfeld uit. Nadat hij
misschien wel honderd kinde
ren van een krabbel had voor
zien, maakte hij zich snel uit de
voeten. Maar hij liet zijn hono
rarium voor die middag. 500
gulden, in het museum achter.
Voor Amnesty International.
De 'Kindertentoonstelling
Mummiemaskers' is tot en met
3 januari in het Rijksmuseum
van Oudheden te zien van
10.00 tot 17.00 uur. Op zonda
gen en op zaterdag 26 decem
ber is het museum geopend
van 12.00 tot 17.00 uur. Op
maandagen, vrijdag 25 decern
ber en vrijdag 1 januari is het
i gesloten.
ten optrok.
Het contrast in Van Herks
werk - aangevreten hoekig en
glad gerond - is groot. Mis
schien houdt zij van tegenstel
lingen. Een andere mogelijk
heid is dat zij nog op zoek is
naar een voor haar geschikte
Van Herks mede-exposante,
Swidde, laat expressieve acryl
verfschilderijen zien die doen
denken aan de doeken die de
leden van Die Brücke maakten.
De overeenkomst met Van
Herks sculpturen zijn de rudi
mentair weergegeven naakten.
Bij Swidde van het vrouwelijk
geslacht, bleekroze, tegen een
blauw-paarse achtergrond. Het
zijn verstilde lichamen die een
zaamheid uitstralen.
Eén doek verschilt in beeld en
karakter. Op een blauw-groeni-
ge vlak is een aantal gesteelde
gekleurde vlekken te zien. Het
zouden achteloos neergegooide
tulpen kunnen zijn, ware het
niet dat de lijnvoering van de
ondergrond een explosie sugge
reert en de stelen van de bloe
men iets te kronkelig zijn. Daar
door lijkt het of Swidde een eja
culatie heeft geschilderd; zaad
cellen met een zweepstaart op
weg naar het ei. 'Los' heet de
agressief gekleurde uitbarsting
toepasselijk. Geplaatst tussen
alle naakten en tegenover het
eivormige sculptuur van Van
Herk vormt het de humoristi
sche noot van de tentoonstel-
ling.
Amsterdam Kunstenares Stella Veldkamp bezoekt met hond Oek de tentoonstelling Tijdelijk Asiel' in het Amsterdamse Arti en Amicitiae aan
het Rokin. Samensteller en beeldend kunstenaar Dick Tuinder: „Het onderwerp zegt niets over de maatschappij of zo. Toen ik constateerde dat
honden een onuitputtelijke inspiratiebron vormden, leek het me spannend zo'n expositie te maken". Tuinder verzamelde voor de expositie een
groot aantal schilderijen, objecten en video's met de hond als onderwerp. De expositie duurt tot en met 17 januari. De openingstijden zijn van
dinsdag tot en met zaterdag van 12.00 tot 17.00 uur. foto cmiii van un)
Nieuw cursusaanbod bij K&O
Bij de Leidse Volksuniversiteit K&O begint in januari weer een
nieuw aantal cursussen. Op het programma staan onder meer on
der meer taallessen en cursussen yoga, vlakke beeldende technie
ken, kalligrafie, keramiek, bridge, cabaret, boekbinden, autotech
niek en tai chi. Nieuwe cursussen zijn debatteren en onderhande
len, theatergeschiedenis en omgaan met de computer. Inlichtin
gen: 071-141141.
Wolkers leest kerstverhalen
voor in Leidse Pieterskerk
leiden» wilfred simons
De Stichting Pieterskerk Leiden
heeft Jan Wolkers bereid gevon
den om tijdens de inmiddels
traditionele kerstsamenzang op
22 december het kerstverhaal
voor te lezen (Lucas 2: 1-20). Na
de pauze leest hij in de Pieters
kerk nog een tweede verhaal
voor. Welk verhaal dat wordt
eigen werk of iets anders dat
Wolkers bezighoudt is vol
gens organisator J. Lau nog een
verrassing. De samenzang is
dinsdag van 19.30 tot 23.00 uur.
Vrijwilligers van de stichting
hebben ook een manshoge
kerststal gemaakt en die in de
kerk neergezet. Bezoekers kun
nen de stal tijdens de kerstsa
menzang bekijken en verder tot
en met zaterdag 2 januari.
De begeleiding van de kerst
samenzang is dit jaar in handen
van het Toonkunstkoor Leiden
e.o. en het Leiderdorps Kamer
orkest. De ensembles staan on
der leiding van de dirigenten
Hans van der Toorn en Peter
Stam. Verder verlenen Petra
Sroadway, het Amerikaanse theater-
nekka, heeft 1993 uitgeroepen tot Ri-
:hard Rodgers-jaar. Aanleiding daar-
'oor is de vijftigste verjaardag van de
nusical 'Oklahoma!', die Rodgers sa
men met de vermaarde tekstschrijver
Jscar Hammerstein II maakte.
Oklahoma!' luidde een nieuw tijdperk
n voor de musical. In de show werden
/oor het eerst alle theaterdisciplines
muziek, dans en acteerkunst) als één
samenhangend geheel gepresenteerd.
de rug toen zij besloten samen te gaan
werken. Op 31 maart 1943 ging hun
eerste show in premiere: 'Oklahoma!'.
Juist op dat moment verkeerde het
theateramusement in Amerika in een
vacuüm. Behalve Cole Porter's 'Any
thing goes', werden er alleen middel
matige produkties op de planken ge
bracht.
duo doorbrak die sleur
en legde met 'Oklahoma!' de basis voor
veel legendarische musicals. Critici zijn
het erover eens dat topprodukties zoals
My Fair Lady' en zelfs 'West Side
Story' er heel anders hadden uitgezien
als de samenwerking tussen Rodgers
en Hammerstein er niet was geweest.
Hun grootste verdienste was zonder
enige twijfel de volwaardige rol die zij
aan de balletten in hun werken toeken
den. Tot vóór hun samenwerking was
een dansnummer in musicals niet
meer dan op zichzelf staand entertain
ment.
In een periode 'van zestien jaar
schreven Rodgers en Hammerstein de
vijf grootste musicals van deze eeuw.
Na Oklahoma!' volgden Carousel'
(1945), 'South Pacific' (1949), 'The King
and I' (1951) en 'The sound of music
(1959). Alle show werden met succes
verfilmd. 'The sound of music', met in
de hoofdrol Julie Andrews, behoort nog
altijd tot de best bezochte films aller
tijden.
Aan de samenwerking kwam in au
gustus 1960 een abrupt einde toen
Hammerstein op 65-jarige leeftijd
overleed. Rodgers schreef daarna nog
wel voor het theater, maar had lang
niet meer het succes als met Hammer
stein. In 1979 overleed hij op 77-jarige
leeftijd.
De musicals van het tweetal zijn nog
altijd populair over heel de wereld. Re
gelmatig zijn er heropvoeringen. De
Rodgers Hammerstein Foundation
draagt de zorg over de nalatenschap
van het fameuze duo. Deze instelling
nam ook het initiatief voor het Rod
gers-jaar. Er zijn tal van boeken over
beide schrijvers in voorbereiding. Pla
tenmaatschappijen brengen de origi
nele opnamen van 'Oklahoma!' uit.
In Amerika is een nieuwe versie van
de vijftig jaar oude musical in voorbe
reiding. In het National Theatre in
Londen ging afgelopen donderdag
'Oklahoma!' opnieuw in premiere. In
zijn talkshow 'Vrijdagavond vroeg' be
steedt Hans van Willigenburg op 1 ja
nuari 1993 aandacht aan het Rodgers-
jaar. Speciaal daarvoor komt Mary
Rodgers. dochter van de componist,
naar Nederland.
Volgens Lau was de samen
zang vorig jaar een groot suc
ces: „Er waren zelfs zoveel men
sen. dat we het koorgedeelte
van de kerk moesten open/et -
ten." Hij schrijft de belangstel
ling toe aan het feit dat de Pie
terskerk van oudsher de plek is
waar Leidenaren samenkomen
Yeenswijk (orgel) en Frans Fise- om iets plechtig te vieren: „Die
lier- (bariton) solistische mede- traditie spreekt heel veel men
werking. sen aan."
'Monument voor Tachtigers'
in Amsterdams Oosterpark
amsterdam anp
In het Oosterpark in Amsterdam wordt vrijdag het beeld 'Mo
nument voor de 'lachtigers' van de schrijver en beeldhouwer
Jan Wolkers onthuld De onthulling wordt verricht door de Ani
sterdamse wethouder van kunst en cultuur E. Bakker, lan Wol
kers /al bij die gelegenheid een gedicht voorlezen, evenals
Remco Campcrt en Gerrit Kouwenaar De schrijver Fnno Endt
zal iets over de Tachtigers vertellen.
