MET 5,- KORTING
'Sommigen vinden het onzinnig'
'Het mag geen verplichting worden
't IS NIET WAAR!?
Het Gesprek van de Dag
2 S10GGI FOR MIN SUPS
Flinke opknapbeurt
universitaire mensa
Motorhuis breidt uit
DASA stelt
overname
Fokker uit
-+ DINSDAG 15 DECEMBER 1992
Meningen ouderen verdeeld over werken na 65ste
Als het aan Elco Brinkman, de
fractievoorzitter van het CDA,
ligt mogen bejaarden straks ook
na hun vijfenzestigste blijven
werken. De altoos met onze se
nioren meevoelende politicus
wil hen daarmee het gevoel ge
ven dat ze nog 'nodig' zijn in de
maatschappij. Tja. Zitten de be
jaarden daarop te wachten? In
het verzorgingstehuis Huize
Groenhoven in de Leidse Witte
Rozenstraat zijn de meningen
verdeeld. Niet bij iedereen ligt
Brinkman even best. Mevrouw
Verwer (79):„Ik begrijp niet dat
de dingen nu ineens weer ver
anderd moeten worden. Ik heb
zo mijn argwaan. Hebben we
eerst door Vadertje Drees deze
voorzieningen bereikt en dan
krijg je dit. Het lijkt me geen
goed plan. Het is net als met
een geboorte: de vooruitgang
kun je niet meer terugdringen."
We nemen plaats tegenover een
paar eeuwen levenservaring in
de vergaderruimte van verzor
gingstehuis Huize Groenhoven,
een huis waar het „zwakke ge
slacht het sterkst vertegenwoor
digd is", zoals een van de bewo
ners het uitdrukt. De dames
Kralt, Rijnsburger, Ouwersloot,
Verwer en Drewes-Timp, me
neer Paats en de directeur van
het huis, de heer Dijkstra, zor
gen bij aanvang van de discus
sie voor een soort Babylonische
meningsverwarring. Maar na de
eerste rondvraag komt er lijn in
het gesprek.
„Kijk", zegt mevrouw Ouwers
loot, „ik vind dat plan van
Brinkman best hoor. Als er
maar niemand op achteruit
gaat. Maar ik vrees dat dit een
voorzetje is voor een nog stevi
ger bezuinigingsbeleid. Ik heb
vijftig jaar gewerkt dus ga
maar even zitten. Vijftig jaar
heb ik met mijn man een
groente- en fruitwinkel gedre
ven. En wat dacht je van al die
mensen die vroeger de grond
moesten bewerken met de eg?
Als het aan Elco Brinkman, de fractievoorzitter v
Die staan nu krom van de spit.
Dat gaat niet in je kouwe kleren
zitten. Ik zeg dus 'akkoord' te
gen Brinkmans plan, maar het
moet geen verplichting wor
den."
Meneer Paats, die zich per
Shoprider moet verplaatsen,
heeft nog maar één long. Maar
zijn stem is er niet minder
krachtig om als hij zegt: „Je
moet er vrij in zijn en blijven.
Maar ik vind het wel vervelend
dat er door een ander wordt be-
je moet ophou
den met werken. Dat is een be
tutteling waar ik nooit goed te
gen heb gekund. Maar je mag
als oudere nergens meer een
mening over hebben. Er wordt
althans niet naar gehandeld.
Het is jammer dat je tot niks
doen bent gedoemd, want al die
kennis gaat weg. Ik ben tegen
het eind van mijn carrière ker
kelijk administrateur geweest
en dat had ik nog wel een tijd
willen doen. Ik geloof dat je ook
(en 5,- korting op 3 Sloggi Basis SOps en Sloggi Luxe Slips
voor dames). Sloggi for Men Slips zijn gemaakt van
96% fijn katoen en 4% Lycra*. Ook na eindeloos wassen
blijven ze perfect in vorm. Zit
geestelijk gezien meer bijblijft
als je werkt. Dat je niet zo gauw
zal gaan dementeren. Maar ach,
ik heb ook een groentewinkel
gehad en daar had ik op het
laatst meer dan tabak van. Al
die klanten die maar in je peren
staan te knijpen. Nee, ik vind
Brinkman wel een moedige
man. Iemand die durft te zeg
gen waar het op staat."
Mevrouw Rijnsburger is 'gang-
hoofd' in Huize Groenhoven.
Een drukke taak. Een paar uur
voordat wij arriveerden stonden
er nog een paar oudjes op de
gang te vechten. Maar dankzij
haar hulp roken ze nu weer de
vredespijp. „Het is wel raar
hoor", zegt ze „Eerst blokkeer je
als bejaarde zogenaamd het
werk voor de jongere generatie
en nu komt Brinkman met zo'n
plan. Kijk, als je nog vitaal bent,
waarom zou je dan niet werken?
Maar hier is ook nog genoeg te
doen. Gisteren zegt er een oude
dame tegen mij: 'Ik heb zulke
kouwe benen'. Nou, toen heb ik
een kruik gehaald. Ze was de
koning te rijk. Maar je hebt er
ook bij die voortdurend klagen.
Dan zeg ik altijd: 'In de hemel is
het misschien volmaakt, maar
hier ben je nog op aarde."
„Wérken, of ik had willen blij
ven doorwerken? Man, ik zat
met 57 jaar al in een rolstoel. Ik
kón nog niet eens blijven door
werken. Ik zit hier maar een
beetje te lezen en te kijken. Het
leven? Daar vind ik echt geen
pest aan." Mevrouw Drewer-
Timp is bitter gestemd. Ze heeft
eerst als correctrice gewerkt bij
uitgeverij Brill en later als direc
tiesecretaresse. Na zeventien
jaar trouwe dienst kreeg zij een
hand van haar collega's en dat
was dat. Niks geen feestelijk af
scheid. Dat was voorbehouden
aan de mannelijke employés.
„Ach", zegt ze, „die Brinkman,
dat vurige mannetje met die
zwarte kraaloogjes, nee, dat is
niet bepaald mijn type."
„O", zegt mevrouw Verwer
enigszins besmuikt, „ik hou wel
van zwarte ogen."
CEES VAN HOORE
Angst
Ik heb altijd graag mogen wan
delen in voor- en najaar en d&i
speciaal in de namiddag wan
neer de zon met haar laatste
stralen door het lover speelt.
Een extra dimensie geeft het
wanneer het stil is en er geen
andere wandelaars zijn.
Zo ook die gedenkwaardige
herfstmiddag met m'n 22 lentes
in het jaar 1945 door de Leidse
Hout liep. Ik voelde me prettig
en liep te mijmeren over het feit
dat ik nu geen angst meer hoef
de te hebben voor razzia's en
vervolging zoals we dat vijfjaar
hadden gehad, ik genoot ook
van m'n vrijheid.
Doch plots hoorde ik tussen het
zachte geruis der bladeren
voetstappen achter me, ik keek
om en zag op ongeveer 50 me
ter achter me een grote man lo
pen die wilde armgebaren
maakte. Ik vond het vreemd en
versnelde m'n pas waarna ik
merkte dat hij hetzelfde deed.
Nu ging ik over in een draf en
tevens achterom kijkend zag ik
dat hij het ook op een lopen
zette recht achter me aan.
Toen maakte weer de angst zich
van mij meesteren holde daar
na zo hard ik kon over paden en
bruggetjes. Nog eenmaal ach
terom kijkend zag ik net dat hij
tussen de struiken verdween
maar kon toch nog z'n bewe
gingen horen. Kennelijk had hij
een kortere weg genomen om
me de pas af te snijden wat hem
was gelukt want ineens met een
pet diep over z'n voorhoofd ge
trokken stond hij grotesk en
dreigend voor me. Ik was van
plan indien hij me zou aanval
len m'n huid zo duur mogelijk
te verkopen en hem m'n geld
niet af te geven! Langzaam
bracht hij een hand naar een
van z'n zakken waarin ik de
vorm van een pistool meende te
onderscheiden. Nu zonk mij
toch de moed in de schoenen.
Plots bracht hij z'n hand naar
de mond waar een sigaret in
achterbleef en nog hijgend van
het harde lopen vroeg hij: Heb
je misschien een vuurtje voor
me?
Bloedbad
Twee jonge mensen krijgen na
vele jaren eindelijk een eenge
zinswoning aangeboden, aan d
Rijn nog wel! Met hun pasgebo
ren baby en trouwe viervoeter
zijn ze de koning te rijk, in hun
nieuwe, oude optrekje.
Maar dan, enkele maanden na
de verhuizing gebeurt er iets
verschrikkelijks...
STERKE VERHALEN VAN LEZERS
Midden in de nacht worden ze
gewekt door angstvallig gepiep,
gekrijs en geblaf.
In de babykamer vinden ze tot
hun grote schrik hun aangevre
ten en hevig bloedende baby
met de hond er nog bovenop!
Als twee idioten rijden ze vlie
gensvlug met 't kind naar 't
AZL. De artsen durven de baby
amper aan te raken en de ver
pleegsters lopen weg. De artsen
behandelen de baby zo goed en
zo kwaad 't maar kan om het le
ventje te redden. De baby in kri
tieke toestand achterlatend ver
laten ze na ruim 5 uur de Inten
sive Care. De hoop op overle
ving van hun kind is nihil.
Thuis aangekomen nemen ze
eerst wraak op hun bebloede
hond en brengen hem vervol
gens naar de dierenarts. Die wil
gelukkig meewerken aan de
vernietiging van dit roofdier.
Ongeloof, angst, boosheid en
verdriet beheerst ze beiden.
Hun 5 jaar trouwe en lieve hond
de baby aanviel is
niet te begrijpen. Waarom? Zo
veel moeite hebben ze gedaan
om de hond aan de baby te la
ten
Zo z
?je n
weer, een dier is nooit,
dan ook nooit te vertrouwen.
Familie is direct gekomen om
enige troost te geven, wat eigen
lijk onmogelijk is. Familie is 't
ook die de babykamer schoon
maakt. Echter de vader is 't die
't wiegje opruimt en tot zijn
grote schrik... een dode rat
vindt. Heeft de rat de baby aan
gevallen? Heeft de trouwe hond,
de baby willen redden? Heelt de
hond de rat doodgebeten? Nie
mand zal 't ooit weten, hoe de
ze nachtmerrie exact is verlo
pen... Een maand later is 't jon
ge stel in ieder geval wel terug
verhuist naar hun oude 2-ka-
merwoning in 't centrum van de
stad.
Ingezonden door Désirée Bar
Dorpstragedie
Toen ik laatst langs een wetering liep,
stond daar een vrouwtje dat mij riep:
helpt u mijn man, voor hij is verdronken
kom snel, hij is al gezonken!
Ik keek naar het water, daar was niets te zien,
hij was al verdronken misschien,
ik dook in het water, maar hoe ik ook keek,
ik zag geen man, of wat er op leek.
Ik rende naar het dorpscafé,
schreeuwde, een man verdrinkt, kom mee,
het geroezemoes hield even stil,
toen barstten ze los, in gejoel en gegil.
Daar is er weer één, de tiende dit jaar,
Malle Neel heeft het weer voor elkaar,
ze had nooit een man, maar wel een tik,
hier man, neem een borrel, is goed voor de schrik!
Ingezonden door W. Moseman uit Leiden
Honderd piek voor het
mooiste kerstvenster
Veel mensen versieren voorde kerstdagen hun raam. Het Ge
sprek van de Dag heeft een wedstrijd uitgeschreven voor het
mooiste kerstvenster. Heeft u uw raam fraai opgetuigd, bel dan
met het Gesprek van de Dag, tel: 071 - 161440. De fotograaf
komt dan uw venster fotograferen. Een deskundige jury bepaalt
wie na Kerstmis de hoofdprijs van honderd gulden in ontvangst
mag nemen.
- LEIDEN ERIC JAN WETERINGS
De universitaire mensa 'De Bak'
aan de Kaiserstraat wil ingrij
pend gaan verbouwen. Een ar
chitectenbureau heeft inmid
dels een ontwerp gemaakt. De
financiering van het plan is nog
niet helemaal rond. Maaltijden
in de mensa worden per 1 janu
ari 60 cent duurder. Dat is de
eerste prijsverhoging sinds
1983.
De jaren-zeventig 'bruin-en-
oranje-atmosfeer' verdwijnt ra
dicaal als alle plannen worden
uitgevoerd. De hal van de men
sa waar studenten goedkope
maaltijden kunnen gebruiken
wordt veel lichter, onder
meer door een gedeeltelijk open
dak en een verlaagd plafond. De
ruimte wordt opnieuw inge
deeld, onder meer door een gla
zen schuifwand die de zaal in
tweeën moet kunnen splitsen
en door een nieuwe vloer. Ook
de plannen voor de buitenkant
zijn opvallend. De ingang aan
de zijkant van de mensa (achter
de manege-poort) wordt opge
schilderd in frisse tinten. De en
tree aan de voorzijde wordt ver
vangen door een glazen con
structie, die in het midden van
de gevel doorloopt tot de dak
rand.
De universiteit reserveert
500.000 gulden voor de eerste
grote opknapbeurt sinds 1974,
zo bleek gisteren in de universi
teitsraad. De totale kosten zou
den ongeveer 1 miljoen gulden
bedragen, maar waar de rest
van het geld vandaan moet ko
men is nog niet duidelijk. Ook is
nog onbekend wanneer de
plannen worden uitgevoerd.
Volgens mensa-manager J. Ui-
tendaal moet dat 'in een rustige
tijd' gebeuren. „Je kunt hier
moeilijk de hele boel in augus
tus op de schop nemen, als net
de nieuwe lichting eerstejaars
arriveert."
De prijsverhoging van de
mensamaaltijden passeerde
zonder enige discussie de uni
versiteitsraad. De 60 cent verho
ging geldt alleen voor de hoofd
maaltijden: soep en toetjes blij
ven gelijk in prijs. Toen acht
jaar geleden de prijzen met een
gulden werden verhoogd ont
stond een hoop tumult. 'De
Bak' verloor toen in korte tijd
zoveel klanten, dat de prijsver
hoging na enige tijd werd gehal
veerd.
Leidse hoogleraar stelde cultureel woordenboek samen
Opel-dealer Het Motorhuis neemt het Leidse autobedrijf Auto
Meer over. Gisteren ondertekenden beide partijen het overname
contract. Auto Meer bestaat sinds 1957 en is sinds 1902 Suzuki-
dealer in Leiden en omstreken. Het nieuwe bedrijf gaat op 1 januari
1993 verder onder de naam Multi-Auto.
Directeur Jan van der Meer van Auto Meer treedt terug, alle mede
werkers (tien in totaal) behouden hun baan. Het bedrijf wordt ge
woon voortgezet aan de Hoge Rijndijk.
Multi-Auto wordt het 10e zelfstandige onderdeel binnen de Mo-
torhuisgroep. De groep is in Leiden, Leidschendam, Katwijk, IJmui-
den en Beverwijk a"l dealer van Opel, de Leidse vestiging verkoopt
een aantal Amerikaanse merken zoals Pontiac, Buick, Cadillac en
Chevrolet.
LEIDEN MEINDERT VAN DER KAAU
In de Verenigde Staten bleek ja
ren geleden bij een onderzoek
dat 60 procent van de studen
ten Engeland niet op de kaart
konden aanwijzen. Zo erg is het
in Nederland niet, stelt de Leid
se hoogleraar Dolph Kohn-
stamm. En eigenlijk is het Cul
tureel Woordenboek dat hij sa
men met Elly Cassee samenstel
de, ook niet voor het onderwijs
bedoeld. „Wij wilden een hand
zaam boek maken met het be
langrijkste van de gemeen
schappelijke Nederlandse cul-
Dat idee heeft Kohnstamm
overgenomen van de Ameri
kaanse hoogleraar Hirsch. Die
schreef vier jaar geleden een
boek over het 'cultureel analfa
betisme' en maakte een lijst
met woorden die elke Ameri
kaan zou moeten kennen. „Hij
onderscheidde drie niveaus, de
alledaagse kennis, algemene
ontwikkeling en specialistische
kennis. Ik vond het een uitda
ging om juist het middendeel,
de algemene ontwikkeling, te
omschrijven. Over welke zinvol
le kennis zou iemand moeten
beschikken?"
De vraag over welke woorden
kinderen beschikken houdt de
ontwikkelingspsycholoog Kohn
stamm zich al langer bezig. Zo
maakte hij met Belgische colle
ga's een streeflijst van woorden
die zesjarigen zouden moeten
kennen. Maar ook bestudeerde
hij begin jaren '70 de Ameri
kaanse versie van Sesamstraat
en adviseerde hij de NOS om de
serie naar Nederland te halen.
Niet iedereen vindt dat Kohn
stamm en Cassee erin zijn ge
slaagd een afgewogen lijst te
rnaken. Hele bekende dingen
staan erin, terwijl andere inte
ressante zaken ontbreken. „Die
discussie blijf je houden", rea
geert Kohnstamm. „Sommigen
Dolph Kohnstamm: „Van televisie kun je het nodige leren, als je
vinden het maken van een cul
tureel woordenboek daarom
ook een onzinnige onderne
ming. In hun ogen heb ik ge
faald waar ik niet kon slagen."
Uitgangspunt voor Kohn
stamm en Cassee was dat het
een handzaam boek moest wor
den. „Anders kunnen mensen
ook bij de Winkler Prins terecht.
Dus hele bekende zaken lieten
wij weg. Maar dat kan niet op
alle gebieden. Neem het hoofd
stuk over aardrijkskunde, daar
kun je toch niet Parijs weglaten?
Dan krijg je een gemankeerd
onderdeel. Hetzelfde geldt voor
de Tweede Wereldoorlog, ieder
een weet wanneer dat was en
waar het om ging, maar je kunt
daar toch niet omheen".
Kohnstamm wilde voorko
men dat zijn werk een verzame
ling van stomme weetjes zou
worden. Vandaar dat het boek is
opgedeeld in 'kennisgebieden'
en de trefwoorden binnen de
hoofdstukken op alfabetische
volgorde staan. „Het verwijt dat
bepaalde woorden op verschil
lende plaatsen opduiken is dan
ook onterecht. We wilden sa
menhangende delen maken die
makkelijk weglezen. Volgens
ons is op die manier ook de
kennis in onze kop georgani
seerd. Met deze opzet hopen
wij het geheugen te slimule-
Niet alle onderdelen zijn even
serieus beschreven. Behalve dat
het denkbeeldige stadje Ter
Weksel van het duo Van Kooten
en De Bie een plaats heeft ge
kregen, hebben de schrijvers
zich af en toe wat lichtvoetige
grappen veroorloofd. Bij de Ne
derlandse politicus Gerbrandy
wordt vermeld dat hij bij de be
groeting van Churchill zich ver-
giste en 'goodbye' zei. Waarop
de Britse staatsman antwoord
de: dit is het kortste gesprek dat
ik ooit heb gevoerd.
Bewust zijn niet alle onderde
len door wetenschappers ge
schreven, die volgens Kohn
stamm soms met een 'verplette
rende ernst' dingen beschrijven.
Zo vroeg hij de Leidse burge
meester Goekoop om het deel
over de mythologie te schrijven.
„Ik vond zijn boek Op zoek naar
Ithaka zo aardig geschreven, dat
hij mij voor dit karwei een ge
schikte man leek. Naar ik heb
begrepen heeft hij het ook zon
der al te veel hulp van anderen
geschreven." Met de kennis van
de gemiddelde Nederlander is
het naar de mening van Kohn
stamm niet eens zo slecht ge
steld. Echte wetenschappelijke
gegevens daarover bestaan niet,
maar duidelijk is dat de Neder
lander bij voorbeeld veel meer
kranten leest dan andere Euro
peanen. „Daar doe je kennis
mee op. Ja ook van televisie kun
je het nodige leren, als je maar
naar de iuiste programma's
kijkt. De kenniskwissen zoals
Twee voor Twaalf vind ik erg
leuk. Ook spelletjes zoals Tri-
viant kunnen aardig zijn, al vind
ik dat daar toch een grote hoe
veelheid onzinnige vragen bij
zitten. Wat doet het er nu toe
hoe diep een dolfijn kan dui
ken? De suggestie wordt gewekt
dat details belangrijk zijn, ter
wijl wij liever willen dat ook de
verbanden worden opgeno-
De overname van Fokker door
Deutsche Aerospace (DASA)
loopt vertraging op, zo meldt
het Duitse weekblad Der Spie
gel. Financiële deskundigen van
DASA hebben in de boekhou
ding van Fokker onvoldoende
afgedekte financiële risico's
aangetroffen. Het zou onder
meer gaan om overheidslenin-
gen voor de ontwikkeling van
de Fokker 50. Mocht de produk-
tie van dit vliegtuig voortijdig
worden gestaakt, dan moet Fok
ker meer dan 550 miljoen gul
den aan de staat terugbetalen.
DASA wil niet voor dergelijke
kosten opdraaien. De directie
van het Duitse bedrijf heeft de
vergadering van de raad van
commissarissen, die op 22 janu
ari 1993 met de overname
moesten instemmen, tot nader
order uitgesteld. Eerst wil het
concern in onderhandelingen
met Fokker zeker stellen dat de
ze risico's niet door DASA hoe
ven te worden gedragen.
Fokker noch DASA wil com
mentaar geven op het bericht in
Der Spiegel.
Transavia niet
naar Egypte
Transavia staakt na 17 januari
de vakantievluchten op Egypte.
Volgens woordvoerder T. Moes
kops van Transavia gaat het hier
om een tijdelijke maatregel.
Oorzaak is de tegenvallende be
langstelling van toeristen. Zij
zijn de laatste tijd steeds vaker
het doelwit van aanslagen van
fundamentalisten.
Passagiers die reeds geboekt
hebben voor rondreizen na 17
januari, worden /onder extra
kosten overgeboekt op de KLM.