Saneren visserij kost 60 miljoen
„Kan ik nu al wat
extra's doen voor
mijn pensioen
Binnenland
Veel fouten gemaakt bij
explosie Cindü Uithoorn
WIR-fraude Motor\>ermogen vloot moet 22 procent omlaag
blijkt veel
omvangrijker
Succes voor verslaafdenzorg
Opheldering gevraagd over 'spookstudenten'
'Straks zit je vader zelf achter tralies'
,06-0°V-
WOENSDAG 9 DECEMBER 1992
3
n Nederlands Persbureau GPO Gemeenschappelijke Persrhenst
Anti-militarist Koning weer vast
den haag Anti-militarist Kees Koning is gistermorgen op de
vliegbasis Woensdrecht aangehouden. Hij had zich toegang ver
schaft door een gat in de omheining te knippen. Bij zijn aanhou
ding had Koning een tas met werktuigen bij zich en benzine. Ko
ning, die in maart werd veroordeeld tot zestien maanden on
voorwaardelijke gevangenisstraf vanwege het vernielen van mili
tair materieel, werd aangehouden voordat hij iets kon doen.
Eis zes jaar voor overval koffieshop
alkmaar Wegens een gewapende overval op een Helderse kof
fieshop eiste officier van justitie G. Zweers gisteren voor de Alk-
maarse rechtbank zes jaar cel tegen een 26-jarige man uit Den
Helder. De verdachte schoot tijdens de overval volgens eigen
zeggen „per ongeluk" een vrouw in de buik. Het was de ver
dachte te doen om geld en softdrugs.
Anne Frank Penning 1992 toegekend
amsterdam De Anne Frank Penning 1992 is toegekend aan de
koninklijke commissaris voor het migrantenbeleid in België
Paula d'Hondt. Ze krijgt de penning voor 'de prominente en in
spirerende rol' die zij speelt in het migrantenbeleid in haar land.
De stichting reikt de penning sinds 1984 jaarlijks uit aan een
persoon of organisatie die zich bijzonder verdienstelijk heeft ge
maakt in de strijd tegen discriminatie en racisme.
Dienstenbond FNV kiest Spanjers
utrecht» Het congres van de Dienstenbond FNV heeft gisteren
in Utrecht in overgrote meerderheid Martin Spanjers gekozen
als nieuwe voorzitter. Spanjers (47), nu tweede man bij de bond,
volgt Lodewijk de Waal op die is overgestapt naar de vakcentrale
FNV. Spanjers is al 12,5 jaar vakbondsbestuurder en sinds 1989
vice-voorzitter en CAO-coördinator bij de bond. In die functie
wordt hij opgevolgd door Kitty Roozemond (37), die tot nu toe
algemeen secretaris was.
Miljoenenschade bij brand in Grave
grave» Een felle brand in een caravan- en kampeerartikelenbe-
drijf in het Noordbrabantse Grave heeft vanmorgen een schade
aangericht van zeker drie miljoen gulden. De oorzaak van de
brand is zeer waarschijnlijk een ontplofte gasfles. De brand brak
uit rond drie uur. Ruim een uur later gaf de brandweer het sein
'brand meester'. Er hebben zich geen persoonlijke ongevallen
voorgedaan.
Politieke rel op vakantiebeurs in RAI
amsterdam De 'Balkanoorlog' bereikte gistermiddag de RAI in
Amsterdam. Op de openingsdag van de vakantiebeurs voor de
reisbranche 'TourTrade 92' stelde het Grieks Verkeersbureau de
directie van de RAI een ultimatum. De beursstand van de Repu
bliek Macedonië moest verdwijnen of de Grieken en de Cyprio
ten zouden de vakantiebeurs demonstratief verlaten. Onder
druk van de Griekse dreiging vond de RAI een compromis: de
stand van het Macedonische reisbureau 'Ohrid' mocht blijven,
maar de grote standnaam 'Republic of Macedonia' moest weg.
Ministerieel onderzoek wijst uit
den haag «jan kuys
haags redacteur
Ondanks het bestaan van een
goedgekeurd rampenplan was
de gemeente Uithoorn afgelo
pen zomer onvoldoende voor
bereid op het bestrijden van de
explosie bij het chemische be
drijf Cindu. Het rampenplan zat
slecht in elkaar en er was te wei
nig mee geoefend om de be
strijding effectief aan te pakken.
Hierdoor ontstonden proble
men in de communicatie, die
leidden tot onrust in de verre
omgeving. Bij het ongeluk kwa
men drie bedrijfsbrandweerlie-
den om het leven.
Een gisteren door het minis
terie van Binnenlandse Zaken
gepubliceerd onderzoek leert
dat er meerdere zaken fout gin
gen bij de rampbestrijding en
de hulpverlening. De communi
catie tussen de verschillende
hulpverleners was bijvoorbeeld
niet optimaal, waardoor niet al
le risico's tijdig zijn onderkend.
Vooral de overbelasting van
het telefoonnet en het ontbre
ken van kennis over alternatieve
verbindingen veroorzaakten
veel verwarring. Daar staat te
genover dat een goede samen
werking tussen verschillende
operationele diensten uit de re
gio tot een betere aanpak heeft
geleid. De onderzoekers noe
men de prestaties van de uit
voerende diensten 'opvallend
hoog'.
Vanwege de gebrekkige voor
bereiding op het gebied van
rampenbestrijding, de slechte
communicatie met vooral de
uitvoerende diensten en de toe
vallige samenstelling van de
rampenstaf heeft de leiding van
de grootse operatie haar werk
niet goed kunnen doen. Er was
te weinig inzicht in de commu
nicatiemogelijkheden en te wei
nigervaring. Daardoor ontstond
nodeloos verwarring, zo oorde
len de onderzoekers.
den haag gpd
Het bedrijfsleven heeft in 1988
ten onrechte 435 miljoen gul
den aan investeringspremies
(WIR) opgestreken. Dat is 173
miljoen gulden meer dan tot
nu toe uit onderzoek van de
belastingdienst was gebleken.
De WIR-fraude hangt samen
met het afschaffen van de WIR
in het weekeinde van 29 febru
ari 1988. Bedrijven hebben
toen op grote schaal trucs toe
gepast om alsnog van de WIR
te kunnen profiteren.
De belastingdienst bekeek
vorig jaar al 5.500 grotere
WIR-claims uit 1988. Daaruit
kwam naar voren dat 262 mil
joen gulden aan WIR ten on
rechte was uitgekeerd. Minis
ter Kok (financiën) besloot
toen alle WIR-claims te bezien.
Dat waren er nog eens 3.600.
Uit nader onderzoek is geble
ken dat ook daarbij nog 173
miljoen gulden ten onrechte
aan WIR was uitgekeerd.
Inmiddels worden na het eer
ste en tweede onderzoek van
WIR-claims 82 bedrijven straf
rechtelijk vervolgd. De overige
ondernemingen moeten de
WIR-gelden terugbetalen, al
dan niet met een administra
tieve boete.
Boete van 1,2 miljoen
Celstraf voor
fraudeurs met
afval Rijnmond
antwerpen gpd
De rechtbank van Antwerpen
heeft gisteren een Belgische af-
valbaron en zijn Nederlandse
compagnon, een afvalmakelaar
uit Boxtel, schuldig bevonden
aan het illegaal storten van af-
valresten van de Afvalverwer
king Rijnmond en Roteb op ver
schillende plaatsen in België.
De Belg is veroordeeld tot een
gevangenisstraf van vier jaar.
De afvalmakelaar, die enkele
weken terug in Den Bosch tot
een jaar cel is veroordeeld,
kreeg gisteren wederom een ge
vangenisstraf van één jaar. Voor
milieu-delicten zijn dit nu toe
de zwaarste straffen die ooit in
België zijn uitgesproken.
De Belgische afvalbaron
wordt beschouwd als de centra
le figuur in omvangrijke afval-
fraudes die begonnen bij vooral
afvalverwerkingsbedrijven in
Nederland en Duitsland en die
steevast eindigden in België of
noord-Frankrijk. De man wordt
er ook van verdacht met che
misch afval vermengd vliegas
voor de bouw van de Kanaal
tunnel te hebben aangeleverd.
Het onderzoek naar deze ver
denking strandde echter op het
gebrek aan samenwerking met
de Franse opsporingsautoritei
ten.
De beide verdachten moeten
ook de kosten betalen die zijn
gemoeid met het opruimen van
de illegaal gestorte vliegas en
slakken. De rechtbank bepaalde
de opruimkosten op 22 miljoen
francs, zo'n 1,2 miljoen gulden.
Het verder saneren van de Nederlandse vissersvloot kost
de Nederlandse belastingbetaler zestig miljoen gulden.
De kosten zijn het gevolg van een aanzegging van EG-
visserijcommissaris Marin aan minister Bukman van
landbouw en visserij om de capaciteit van de Nederland
se vissersvloot de komende drie jaar met 22 procent mo
torvermogen te verminderen. De rekensom is gemaakt
door secretaris H. van der Bend van het Produktschap
voor Vis- en Visprodukten.
den haag gpd
Om te voorkomen dat de Eu
ropese wateren worden leegge
vist, moeten alle EG-landen hun
vloten inkrimpen. Zowel in
torvermogen als in tonnage. Als
enig EG-land behoeft Neder
land geen tonnage in te leveren.
Wel moet het motorvermogen
omlaag. Dat mag ook via het
verlagen van het aantal zee
dagen dagen dat vissers op
zee zijn met 45 procent.
Maar dan moet voor het overige
(55 procent) wel degelijk het
aantal paardekrachten worden
beperkt.
Schol- en tongvissers mogen
gemiddeld van de 365 dagen nu
nog 150 op zee zijn. Deze rege
ling mag van Brussel worden
meegeteld, wat betekent dat
weinig of niets meer aan die
zeedagenregeling behoeft te
worden gedaan. Wel zal als het
Brussels besluit definitief is, de
komende drie jaar nog een
groot aantal PK's moeten wor
den ingeleverd.
Het Produktschap voor Vis-
en Visprodukten heeft al maan
den de bui zien hangen. Van
der Bend: „Wij hebben de afge
lopen jaren in Nederland de vis
sersvloot al behoorlijk gesa
neerd. We hebben nu een vloot
over die goed rendabel is. Ka
beljauw en schelvis hebben
voor ons land weinig betekenis.
Wij zijn sterk in tong en schol,
voornamelijk platvis dus."
Na het advies onlangs van
een speciale commissie zullen
de vissers met elkaar afspraken
maken over vangstquota en
„met elkaar afrekenen". Dat wil
zeggen dat iedereen in de groep
zich onderwerpt aan de contro
le van collega's. „Bukman heeft
gedreigd dat vissers die niet
deelnemen in een groep, zwaar
worden gepakt via de zeedagen
regeling", zegt Van der Bend.
„Hier ligt dus nog een mogelijk
heid voor de minister om de
door Brussel op te leggen re
ductie via de zeedagenregeling
te halen."
Nederland heeft de afgelopen
jaren al fors gesaneerd. Van de
592.000 PK's die de vloot in
1988 telde, moesten er volgens
het ministerie van visserij
160.000 verdwijnen. Volgens het
bedrijfsleven niet meer dan
den HAAGHonderden werknemers
uit de 'verslaafdenzorg' demon
streerden gisteren op net Binnen
hof tegen de voorgenomen bezui
nigingen in de verslaafdenzorg.
Sommigen hadden demonstratief
een injectiespuit achter het oor.
De actievoerders boden een peti
tie aan voor de Tweede Kamer
met de oproep de verslaafdenzorg
niet verder 'uit te kleden'. De actie
sloeg aan. Een meerderheid van
de Tweede Kamer bleek gisteren
tegen het voorstel van staatsse
cretaris Simons om 5,6 miljoen
gulden te bezuinigen op deze sec
tor. Wel bleek de CDA-fractie fel
tegen het subsidie aan het Ad-
viesburo Drugs in Amsterdam, die
gebruikt zou moeten worden om
organisatoren van house-party's
laboratorium-apparatuur voor
XTC-pillen ter beschikking te stel
len. Bezoekers zouden zo XTC-pil-
len op hun kwaliteit kunnen on
derzoeken. „Naar de mening van
de CDA schiet deze subsidie vol
strekt zijn doel voorbij", aldus
CDA-kamerlid Janmaat-Abee.
FOTO ANP ARTHUR BASTIAANSE
De Tweede Kamer wil dat minister Ritzen
van onderwijs snel een reactie geeft op een
onderzoek van de Leidse universiteit waar
uit blijkt dat een op de tien studenten stu
diefinanciering ontvangt zonder een studie
te volgen. Landelijk zou het gaan om 14.000
'spookstudenten'.
CDA-kamerlid Reitsma vraagt Ritzen de
onderzoeksresultaten aan de Kamer ter be
schikking te stellen, voorzien van zijn reac
tie. Hij wil volgende week over het ver
schijnsel spookstudent debatteren tijdens
de behandeling van de onderwijsbegroting.
Reitsma's verzoek kreeg gisteren bijval van
de PvdA. Eerder had ook de WD ophelde
ring gevraagd.
Spookstudenten schrijven zich in voor
een studie aan een universiteit, krijgen een
maandelijkse basisbeurs van 566 gulden en
een OV-jaarkaart voor gratis openbaar ver
voer en gaan vervolgens aan het werk. Een
student kan zonder dat hij wordt gekort op
zijn basisbeurs per jaar maximaal 8.000 gul
den bijverdienen.
90.000 PK's. Op 28 oktober van
dit jaar was de vloot via vrijwilli
ge sanering teruggebracht tot
405.605 PK's. Minister Bukman
heeft EG-visserijcommissaris
Marin laten weten slechts be
reid en financieel in staat te zijn
tot een reductie van 10 procent,
voornamelijk te bereiken via de
zeedagenregeling. Het weer
woord van Brussel is dat de vis
serijwereld te lang heeft ont
kend dat sprake is van een crisis
in onder meer de Noordzee.
Volgens de Europese Commis
sie staat vast dat van de onge
veer dertig vissoorten in de Eu
ropese wateren er momenteel
nog maar vier of vijf gezond
kunnen worden genoemd.
Amsterdam zet
nog 16 illegalen
op Kosto-lijst
amsterdam anp
Wat de gemeente Amsterdam
betreft komen 72 illegalen die
slachtoffer van de vliegramp in
de Bijlmer zijn. in aanmerking
voor legalisering. Aan de lijst
van 56 namen die eerder naar
staatssecretaris Kosto van justi
tie was gestuurd, zijn nog zes
tien namen toegevoegd van
mensen die dakloos zijn gewor
den. Honderd mensen hebben
inmiddels beroep aangetekend
tegen hun afwijzing. Volgens de
gemeente gaat het bij de toege
voegde namen om mensen die
met nieuw materiaal hebben
kunnen bewijzen dat zij in de
getroffen flats woonden. In to
taal hebben 1.799 mensen zon
der geldige verblijfstitel zich
aangemeld als slachtoffer van
de vliegramp van 4 oktober.
PvdA en D66:
Geen ster op
kaart Molukker
den haag anp
PvdA en D66 in de Tweede Ka
mer willen niet dat statenloze
Molukkers op hun gemeentelij
ke identiteitskaart een sterretje
en een code krijgen. Dat blijkt
uit schriftelijke vragen van de
kamerleden Lilipaly (PvdA) en
mevrouw Scheltema-De Nie
(D66) aan staatssecretaris De
Graaff-Nauta van binnenlandse
zaken.
De Vereniging van Neder
landse Gemeenten (VNG), die
de kaart heeft laten ontwerpen,
stelt dat de Wet op de positie
van Molukkers deze aanduiding
voorschrijft. Als dat waar is, dan
moet die wet worden aange
past, vinden de kamerleden.
Het gaat om Molukkers die
niet de Nederlandse nationali
teit willen hebben. De code ver
wijst naar het nummer van de
Staatscourant, waarin de Wet
op de positie van Molukkers
(1976) werd bekendgemaakt.
wellicht recht heeft op extra
cale aftrekmogelijkheden.
Naast de koopsompolis
Schorsing directeur gevangenis De Grittenborgh grijpt diep in in gezinsleven
hoogeveen gpd
Als u dat wilt weten,
bel dan 06-0012 voor een afspraak.
heeft de Postbank ook nog andere
pensioen
As u zich afvraagt wat u dit jaar
nog aan uw pensioen zou kunnen doen,
dan is het verstandig om de zaken gewoon
'ns op een rijtje te laten zetten.
U kunt hiervoor een afspraak maken
met één van onze speciale adviseurs.
Deze bekijkt dan rustig samen met u hoe
u uw pensioen kunt aanvullen.
De Postbank Koopsompolis bijvoor
beeld is een aantrekkelijke éénmalige
investering. U mag namelijk tot maximaal
f 5.150,- aftrekken van de belasting, terwijl
dat voor gehuwden zelfs f 10.300,- is.
De adviseur kan ook bekijken of u
mogelijkheden
aan te vullen.
Zoals het Postbank Lijfrente-
plan, als u liever gedurende
meerdere jaren aan uw pensioen
wilt bouwen.
Bel gratis 06-0012 om 'n afspraak te maken
t één
Het adviesgesprek kan zowel op
een postkantoor bij u in de buurt plaats
vinden als bij u thuis. Het telefoonnummer
is op werkdagen van 8.30 tot 17.30 uur te
bereiken. POSTBANKièi)
„Tijdens de duur van mijn schorsing de af
gelopen tweeëneenhalve week zijn m'n kin
deren vaker ziek thuis gebleven dan ooit te
voren. Als je kinderen op school horen dat
hun vader binnenkort zelf wel achter de tra
lies zal komen te zitten, grijpt dat heel diep
in in je gezinsleven. Het psychologische ef
fect van een schorsing die door de buiten
wacht bij voorbaat al wordt gezien als een
veroordeling, is door het ministerie van jus
titie onderschat", aldus directeur Henk Kra
nendonk van de strafinrichting De Gritten
borgh in Hoogeveen in een reactie op de
opheffing van zijn schorsing.
De directeur werd enkele weken geleden
door anonieme bewaarders er van beschul
digd op te hoogte te zijn geweest van een
op handen zijnde ontsnapping maar geen
actie te hebben ondernomen om deze te
voorkomen. Een fax van het afgeluisterde
telefoongesprek van een gedetineerde met
zijn vriendin zou hiervoor het bewijs heb
ben geleverd. Dit bericht werd later gepu
bliceerd waarna Kranendonk werd ge
schorst in afwachting van een onderzoek.
Kranendonk gistermiddag: „Ik heb het
bestaan van een fax nimmer ontkend en er
ook niet geheimzinnig over gedaan De dag
voorafgaand aan de gijzeling is de fax aan
me voorgelegd met het mondelinge verzoek
van personeelsleden tot overplaatsing van
twee gedetineerden over te gaan. In overleg
met het hoofd van de afdeling heb ik dit
verzoek afgewezen. Telefoongesprekken
naar buiten toe worden door gedetineerden
wel vaker aangegrepen als drukmiddel om
via die weg het beleid te veranderen. Daar
voor wilde ik niet bezwijken." Volgens Kra
nendonk heeft de ambtelijke top van het
departement in Den Haag inmiddels laten
weten dat hij een goede afweging heeft ge
maakt door het verzoek tot overplaatsing te
weigeren.
Vertrouwelijk
Of de rijksrecherche achter de identiteit van
de drie anomieme bewaarders is gekomen
die geheime informatie naar een krant had
den doorgespeeld, is nog niet helemaal dui
delijk. Het rapport is en blijft vertrouwelijk
van aard. Kranendonk gaat er echter vanuit
dat hun hamen nimmer bekend zullen woe
den. „Daar zal ik mee moeten leven. Drie
'Misschien krijg ik wel
'n reis naar de Antillen
weken geleden kon ik de betrokkenen weet
ik niet wat doen. Maar zoiets slijt. Ik heb
begrip voor de oplopende emoties na de
gijzeling. Zelf heb ik twaalf jaar geleden in
Veenhuizen ook een gijzeling doorgemaakt
Ik weet wat het is. Ik ga zeker niet actief op
zoek naar de identiteit van de drie bewaar
ders. maar vertrouw er op dat ze hun lesje
hebben geleerd."
Direct na de gijzeling is volgens Kra
nendonk door het personeel druk op hem
uitgeoefend om het regime verder aan te
scherpen Het voorstel kwam er op neer dat
slechts één gedetineerde op de groep van
zes buiten de cel mag. terwijl de andere vijf
binnen moeten blijven. Kranendonk wees
dat voorstel af, omdat het in zijn ogen juri
disch niet haalbaar was en ook in strijd met
internationale verdragen op het gebied van
de rechten van de mens.
Schijnveiligheid
Volgens de directeur leidt zo'n maatregel
bovendien tot schijnveiligheid. ..Het zou er
op neerkomen dat een tmn gedetineerde
21 uren per etmaal in de cel moet blijven.
Als de celdeur dan open gaat, kan zich een
ontlading voordoen van emotionaliteit.
Zo'n explosie brengt juist veel meer risico's
Kranendonk zegt de schorsing „heel on
rechtvaardig" en een „gebrek aan vertrou
wen van zijn werkgever" te hebben gevon
den. Hij zei hel wel terecht te hebben ge
vonden wanneer het ministerie hem tijdens
het onderzoek „in de luwte" zou hebben
geplaatst door hem bijvoorbeeld op buiten
gewoon verlof te sturen. „De schorsing is
mij buitengewoon rauw op het dak geval
len. Het departement heeft duidelijk de
psychologische dimensie van de maatregel
tot schorsing onderschat." Maar haatdra
gend rn hlmg hel departement is de inmid
dels gerehabiliteerde directeur niet ..Mis
schien krijg ik wel een reisje naar de Neder
landsc Antillen aangeboden," zegt hij
droogjes.
De Vereniging van Gevangenisdirecties
eist dat Kranendonk een schadevergoeding
krijgt Volgens voorzitter C. Boeij van de
vereniging heeft het ministerie van justitie
„onzorgvuldig" gehandeld door de zware
maatregel \an schorsing te kiezen. Voor de
buitenwereld had dat de schijn van straf
kunnen hebben.