Economie Beurs
Nieuw optimisme in Amerika
Miljoenencontract
NAVO voor Volmac
MAANDAG 7 DECEMBER 1992
BEURSEFFECTEN
de
de
stemming aan de overkant van
de oceaan precies omgekeerd.
Een nieuwe president en een
nieuwe economische opleving,
zijn voor de gemiddelde Ameri
kaan reden tot groter optimis
me. De officiële cijfers wijzen de
laatste weken overduidelijk in
de richting van een beter eco
nomisch klimaat.
De index voor het consumen
tenvertrouwen stijgt, het aantal
bestellingen voor duurzame
goederen (auto's, computers,
meubels, machines, koelkasten)
neemt toe, de woningmarkt ver
keert in een duidelijke opleving,
het reëel besteedbaar inkomen
ligt twee procent hoger dan een
jaar geleden en de uitgaven van
de gezinnen stijgen navenant.
Manpower, één van de grootste
Amerikaanse uitzendbureaus,
signaleert een stijgende vraag
naar arbeidskrachten.
Tekenend is ook dat de de-
cemberverkopen voor het eerst
in drie jaar een succes zullen
worden. De eerste resultaten
van het weekend na Thanksgi
ving, het Amerikaanse feest van
'family values' en kalkoen, ziin
alvast zeer goed. Er wordt zelfs
gefluisterd van de beste verko
pen sinds 1986. De laatste
maand is voor veel detaillisten
de meest belangrijke van het
jaar. Goede decemberverkopen
kunnen de verliezen voor een
heel jaar goedmaken.
Er zit nog meer aan te komen.
Volgens de 'kadoverpakkings-
materiaal-indicator' zullen er
dit jaar rond de Amerikaanse
kerstboom heel wat meer ver
rassingen rondgaan dan in
voorgaande jaren. Behalve in
Califomië.- Deze staat verkeert
nog in recessie. De 'kadover
pakkingsmateriaal-indicator'
meet de hoeveelheid verpak
kingsmateriaal die warenhuizen
en. winkels ruim voor de kerst
bij de groothandel bestellen.
Vorig iaar wist nog de genoem
de indicator correct te voorspel
len dat de feestmaand ronduit
teleurstellend zou uitpakken.
Als klap op de vuurpijl werd
onlangs bekend dat het bruto
binnenlands produkt (de waar
de van alle in de VS geprodu
ceerde produkten en diensten)
in het derde kwartaal met 3,9
procent omhoog is geschoten.
Een stijging die ieders verwach
tingen overtrof. Ook die van Bill
Clinton en zijn adviseurs. Reden
voor de komende Amerikaanse
president om misschien af te
zien van het kostbare econo
misch noodplan dat hij direct
na zijn ambtsaanvaarding op de
agenda had staan.
Clinton wilde 20 tot 50 mil
jard dollar extra besteden ter
bevordering van de werkgele
genheid en de investeringen.
Dat is nu wellicht niet meer no
dig. De nieuwe president komt
terecht in een gespreid bedje,
want de Amerikaanse economie
blijkt ten lange leste toch zijn
'zelfstimulerend' vermogen aan
de dag te leggen.
Geen wonder dat beleggers
aandelen kopen. De Standard
Poor's 500 index bereikte vorige
week driemaal achter elkaar een
nieuw historisch hoogtepunt.
Ook de selecte groep van dertig
aandelen in de Dow Jones-in-
dex stijgt. Sinds 18 november is
de Dow Jones index ongeveer
honderd punten, oftewel drie
procent, opgeklommen. De in
dex is nog ruim vier procent
verwijderd van zijn historisch
hoogtepunt (3435,2 punten).
Verwacht wordt dat de Dow Jo
nes dit niveau voor de jaarwis
seling zal bereiken.
Is de Amerikaanse beurs der
halve een veilig toevluchtsoord
voor „beleggers wie het Europa
evenfjes te heet onder de voe
ten wordt en die ook Japan
voorlopig willen laten voor wat
het is? Nu de Amerikaanse eco
nomie aantrekt, rekenen beleg
gers op een flinke stijging van
de bedrijfswinsten. Dit is over
het algemeen goed voor de aan
delenkoersen. Toch betekent
een expansie van de economie
niet noodzakelijkerwijs een goe
de beurs.
De grootste zorg betreft de
korte rente (de rente op lenin
gen die niet langer dan drie
maanden geldig zijn). De korte
rente is sinds begin oktober ge
stegen van 3,0 naar 3,8 procent.
Volgens beurskenners is een
stijging van de korte rente met
meer dan 20 procent bijna altijd
voorbode voor een beurscorrec-
tie (een periode van dalende
koersen). Bij een hoge korte
rente worden aandelen minder
aantrekkelijk om in te beleggen.
De beurs komt als het ware in
een 'positieve-berichten-nie-
mandsland'.
De rentedaling is definitief
voorbij, terwijl de hooggespan
nen winstverwachtingen nog
niet door de cijfers bevestigd
zijn. Beleggers raken in zo'n fa
se makkelijk teleurgesteld. Dit
kan scherpe koersdalingen tot
gevolg hebben.
De tweede bron van zorg
vormt het economisch beleid.
Tijdens de verkiezingscampag
ne heeft Clinton, zoals elke kan
didaat die graag wil worden ge
kozen, kwistig gestrooid met
beloften aan vrienden, belan
gengroepen en potentiële kie
zers. Deze zal hij in de eerste
maanden van zijn regering pro
beren waar te maken. Van be
zuinigen zal niet veel terecht
komen.
Maar vanaf medio 1993 zal
Clinton serieus werk moeten
gaan maken van het terugdrin
gen van het overheidstekort.
Een gigantische klus. Dit zal
met allerlei vervelende bezuini
gingen en belastingmaatregelen
gepaard gaan. De witte-broods-
weken zijn dan definitief voor
bij. Dat geldt zowel voor de
nieuwe president als voor het
prille economisch herstel.
Brigitte Slot is werkzaam bij het
Institute for Research and Invest
ment Seivices, een samenwer
kingsverband van de Robeco
Groep en de Rabobank.
Bngitte slot Automatisering bij centrale inkoop
Uit zo'n honderd concurrenten uit de hele wereld heeft
de NAVO het Utrechtse automatiseringsbedrijf Volmac
gekozen als automatiseringspartner. Een en ander bete
kent voor Volmac twintig tot dertig miljoen gulden omzet
de komende jaren. Als de samenwerking onderling goed
uitpakt, wordt het resultaat voor nog vele miljoenen pro
fijtelijker voor Volmac.
utrecht »gpogaat nu nog vooral om het gro
tere werk zoals Patriot-raketten
en tanks. Namsa wil echter het
liefst alles centraal gaan inko
pen, ook kleine spul als kogels
en pleisters. De huidige auto
matisering is hiervoor echter
volstrekt onvoldoende.
Volmac is 'partner' van Nam
sa. Dat wil zeggen dat het 'auto
matiseringtraject' stapje voor
stapje zal worden bewandeld.
En na elk stapje zal bekeken
worden of er inderdaad kosten
besparingen worden bereikt.
Des te meer besparingen be
reikt worden, des te meer het
automatiseringsbudget bij
Namsa zal groeien. En des te
profijtelijker de verbintenis met
het NAVO-inkoopbureau zal
worden.
Twee jaar geleden ging bij Vol
mac het roer om. Toen besloot
de directie zich niet alleen meer
in de markt te zetten als softwa
re-specialist maar ook als
'system-integrator'. Dat wil zeg
gen dat het bedrijf automatise
ringsproblemen bij klanten ge
woon moet kunnen oplossen.
Bij de NAVO slaat de Volmac-
aanpak aan. In het hoofdkan
toor wordt gesproken van een
'belangrijke stap voor de Neder
landse automatiseringsindus
trie'.
Volmac gaat Namsa (NATO
Maintenance and Supply Agen
cy) automatiseren. Deze organi
satie koopt voor de vijftien
NAVO-landen centraal in. Dat
ECONOMISCH KORT
DE INDUSTRIE in het westen
van Duitsland kreeg in oktober
ruim vijf procent minder orders
binnen dan in september. De
orderontvangst was 9,7 procent
kleiner dan vorig jaar.
ZEVEN DUITSE ondernemin
gen hebben dit jaar de stap naar
de beurs gedaan. Dat is het
laagste aantal sinds 1982 (vorig
jaar negentien).
DE NETTOWINST van Iduna
(onder- en sportkleding) is in
het afgelopen boekjaar (sep-
tember-september)met de helft
teruggelopen van 1,35 miljoen
tot 627.000 gulden. De winst per
aandeel is gezakt van 6,19 tot
2,86 gulden.
EX-BESTUURDERS van het
failliete bouwbedrijf Verenigde
Bedrijven Bredero worden niet
vervolg voor vermeend wanbe
leid. De zaak. die voor hoger be
roep bij de Hoge Raad lag, is ge
seponeerd. Met de heren is een
regeling getrofen, heeft curator
W.R. Küh bekendgemaakt.
BINNENLANDSE AANDELEN
303.00 303.00
2540.00 2450.00»
230.00 229.00
1730.00 1730.00
505.00 50500
12.501
2300
BUITENLANDSE AANDELEN
67.50
200l00a
ccMgate
computer task gr.
quaker
,m.', i- i
600.00
350000
STAATSLENINGEN
nl 101/4879
01917286-93
nl 9 911-11-01
nl83/4 79-94
nl 83/4 84 94
108.70
101.30
105.88
107.84
9995
104.86
105,05.
106.15
71/2 78-93 99.7!
tl 71/2 894-99 100.50
nl 61/268111-936 99.30
(461/? 68111-93
(461/268IV-946
99.00 99.00b
0(688 95
•«5c-:
nl41/263-93h
0141/4631-930
nl 41/4 6311-93
[431/454-940
(«31/4 55-95
i«grb3h
MEEST ACTIEVE FONDSEN
abn amroaif
abn amroogf
aegon
kon. olie
nedlloyd
océ vd gr.
pakhoed
philips
polygram
51.30
81.00
189.40
75.30
89.20
166.20
203.80
63.70
49.00
53,70
106,20
26.90
150.50
117.00
119,70
37.00
40.60
196,70
60.40
78.00
69,80
54.30
42.10
50.50
162,50
65.10
80.00
51,50
39.50
53.60
101,10
60,00
100,50
79,70
48,40
197.30
46.20
91.80
98.20
86.00
09/11792 41.40
03/06/92 73.40
27/11/92 170 70
09/11/92 59.30
16/04/92 71,70
07/05/92 122.90
02/12/92 188.90
28/10/92 48.80
23/03/92 37.00
25/05/92 25.80
21/10/92 83.10
04/03/92 5.40
27/05/92 128,00
19/05/92 69,60
05/05/92 93,30
07/05/92 13.80
02/06/92 29,20
23/04/92 150.30
20/05/92 19.00
05/05/92 31.00
13/05/92 50.50
20/03/92 41.90
17/01/92 21,00
10/06/92 26.50
27/05/92 138.60
09/03/92 28.90
02/04/92 36,20
25/02/92 31.50
05/05/92 16,90
26/05/92 39,30
05/03/92 85,70
16/12/91 41,40
27/02/92 86,10
17/11/92 68.90
27/02/92 23,50
21/02/92 166.70
27/02/92 30.70
26/05/92 68.70
16/04/92 76.50
14/09/92 58.60
12/12/91 48.70
26/08/92 77.90
06/12/91 189.30
25/08/92 73.10
22/10/92 86.30
11/12/91 137.10
27/12/91 203.70
23/12/91 60.40
05/11/92 41.60
20/11/92 29.60
09/12/91 104,00
03/12/92 6,20
20/02/92 135,50
24/11/92 82,30
06/12/91 117.10
24/11/92 15.50
02/11/92 32,90
12/12/91 172.40
30/10/92 25.80
05/11/92 37,20
03/12/92 50.60
10/09/92 49.40
05/11/92 26.80
24/11/92 29.90
12/12/91 148.00
27/11/92 32.30
26/10/92 40.30
19/10/92 38.70
05/11/92 21.20
14/01/92 43.40
05/10/92 95.30
08/09/92 47,40
18/08/92 94.70
10/12/91 79,20
17/11/92 27.80
06/12/91 184,70
27/10/92 32,00
24/08/92 85.60
11/12/91 96.00
12/12/91 84.40
48.60 49.00 f 48.60 49.00
77.90 77.90
189.40 189.40
7.90
189.40
73.00
85.70
137,00
203.40
60,20
42.20
29,20
104.20
6,30
135,50
82.30
117,20
15,50
33.00
172,00
25.70
36,80
50.60
49,30
26.60
29,70
147.80
32.20
40.70
39.00
21.20
43.20
95.70
47,90
95,00
79.20
27,70
184.90
32,20
85.50
96.00
84.50
137.20
203.70
60.20
43,20
29.50
104,20
6,60
136,40
82.90
118,20
15,80
33,00
173.20
25.80
36.80
50.60
49.60
26,60
29.70
148.50
33.20
40.90
39.50
21.40
43.30
95,70
47,90
95,00
79.20
27.70
186,30
32.70
86.00
96.30
84.90
36.60
50.60
49.30
25.90
29.30
21,20
42.70
95.70
21,30
42,90
95,70
47,40
95,00
79,20
27,10
Noteringen bijgewerkt tot 1230 uur
VERKLARING DER AFKORTINGEN
op openingskoers
hj hoogste koers in 12 mnd.
Ij laagste koers m 12 mnd.
vk vorige koers (slotkoers)
Ik laatste koers
a laten
b bieden
c exclaim
d ex dividend
e gedaan en bieden
gedaan en laten
bieden en ex dividend
laten en ex dividend
gedaan en laten ex dividend
gedaan en bieden ex dividend
hoogste koers
laagste koers
stopkoe rs
slotkoers
slotkoers 2 beursdagen terug
OVERIGEOBLIGATIES
7,71 109.00 109,10
7,45 96.80 96,80
7.67
,85 97.50 97.50
67 96.45 96.45
- 111.95 112.00
- ll&OO 119TX)
- 15740 157.60
- 105,20 105.10
7 52 101 40 10150
7.62 107.90 108.00
- 100.30 10030
742 99.70 99.70
7 09 96.10 98.20
tbrd 61/4 87-97
ibrd83/890
kas-as< 61/2 86
Wm 341/2 85
k«dt>if77<892
i«cUaxe6 88
-e\ i- k-.
mbo 73/4 83-98
nwb81/2 84-04
iobank 91/4 91
1H63/4 87 94
7.66 102.70 102.70
735 10070 100.50
7 02 104.80 104,80
871 98160 9870
837 98,30 9840
7.41 96,40 9640
7.68 97.70 97.65
7.20 95.70 96,00
77 9 96!60 96^60
7,91 94.50 94,50
- 126,60 126.70
7.77 113.20 113.20
9880 99:00
77 1 9580 95:90
.780 98 90 98:90
^8.76 100.00 100.10
- 98.10 98.21
9.22 92.50 92.90
7.68 97.85 97 95
742 101 10 101.10
r»fzoest81/292
sbv 991-06a
unrl 990-00
uml 53/4 88-95
OPTIEBEURS
12 14.10 a
35 4.00
12 13.50 a
iul 80,00 21 2.00
60.00 17 0.90 1.10
42.50 28 1.50 2.00
30.00 100 180 1.40
5.00 20 2.00 2.00
7.50 38 0.80 0.80
1080 25 0.70 a 0,40
iun 175.00 102 4.00 a
120.00
27580
300.00 137 1,00
jan 280.00 117 3.30
280.00
290.00
290,00
75 4.60 4.80
50 170 a 180
10 0.50 a 0.40
10 0.90 0.90
10 2.50 a 1.60
20,00 100 1.40
20.00 108 2.90
- apr 155.00
o95 13580
21 10.50 1180
56 6.10 b 6.30 a
100 67.50 68.00
100 52.00 a 52.00
10 34:00 34.00
11 170 1.50
10 14,90 a 1Z50
BELEGGINGSFONDSEN
ItaHoydm* 25.30 25.40
eng-Wi bel tr
engnod lecpr
enghon.2epr
105.80
19130
tokyo seaboardS 135,00
vsbebi gw*
wboini.bel mij
T0P-15PAR.MARKT
Sa''
57,00
26,00
39,40
2,60e
53,50
43,00
50,70
5,00
13,00
75,50
48,50
31,20
Ik
29.60
13,80
57,00
26,00
40,10
2,70a
53,20
43,20
51,10
4,90
13,00
75,50
49,20
31,20
OV.PARALLELMARKT
vk
Ik
abf
109.70
110.20
alanheri
27.80
27.80
austriaglob.osh
1031.00
1031,00
bergh.papierfabr
28.00
28.00
biogrond belegg.
10,60
10,60
coic cumpr.can$
25.00
24.80
Columbia secur.
130,50
131,80
comm.obl.fonds 1
95,00d
95,00
comm.obl.fonds 2
94,90d
94,90
comm.obl.fonds 3
95,20d
95,30
comm.obl.fonds 4
93,80d
93,90
comm.obl.fonds 5
93,50d
93,60
comm.obl.fonds 6
97,20
95,30
de drieelectr.
11,10
11,10
delta iloyddlr
64,20
64,30
delta lloyd ecu
55,90
55,90
delta lloyd mix
60.50
58,70
delta lloyd rent
60,70
60.60
dico intern.
57.80
57,80
docdata
3.30
3.30
dutch take-over t
37.10
37,10
ehco-klm kleding
38.20
38,20
e&laand.ned. 1
68,60
68,70
e&l akt.beheer 2
74.90
75,00
e&l gulden rente
110,10
110,20
e&l portfolio 3
77,90
77,90
e&l kapit. markt
110,90
111,00
europ.dev.cap.crp
8,70
8.70
german city est.
22,50
22,00
gouda vuurvaste.
41,00e
41,50
great west.res.E
0,18
0.18
groothandelsgeb.
117,00
117.00
helvoet holding
36,30
36,30
holland colours
45.20
45,80
inter/view europa
3,10
3,20
ipna 3 nrc
580.00
kühne heitz
27.40
26.90
management sha-
3.40
3,10
ned.elevator bel.
3990.00
ohraliq.grfonds
50.60
ohraobl.divf.
51,10
51,10
ohra obl.groeif.
51,00
51.10
pan pacific vs
10,30
10,30
phoenix
502.0P
504.00
pie medical
4,60
4,60
rood test house
1,20
1,20
simac techniek
8,00
8.30
suez growth fund
51,60
51.40
vigilanter
70,00
70.00
vilenzo intern.
15.20
15,20
wereldhave
4.10
wolff
46,60
47,20
EDELMETALEN
Goud
onbewerkt 18,890-19,490
vorige 18,930-19,530
Zilver
onbewerkt 175-245
vorige 175-245
BUITENLANDSGELD
hnse mark (100)
franse frank (100)
grieksedr. (100)
•erse pond
ital lire (10.000)
iap.yen< 10.000)
noorse kroon (100)
oost schHI. (100)
port.escudo(lOO)
spaanse pes. (100)
turkse lira (100)
1,340
27.45
109.80
11.65
138.50
26.00
15,70
13.35
144.50
28.50
16.20
0.0170 0,0260
24.50 27,00
122.00 126.50
