Zwitsers 'nee' VN-missie in Bosnië mislukt Crisis India na afbreken moskee van aanslagen op blanken' Buitenland Slachtoffer olieramp Prinses Anne trouwt met marine-officier Northwest in opspraak na hulp Bush Keten van licht 'Politie Zuid-Afrika wist Kiescommissie Belgrado negeert uitspraak Hof MAANDAG 7 DECEMBER 1992 Aanval op Doesjanbe afgeslagen moskou Russische eenheden hebben gisteren samen met pro- islamitische vrijwilligers een aanval van communistische groe pen op de Tadjiekse hoofdstad Doesjanbe afgeslagen. Hoewel de Russen eigenlijk neutraal zijn in de Tadjiekse burgeroorlog, heb ben zij steeds meer de zijde van de islamieten en democraten gekozen, die zich teweer stellen tegen een coalitie van clans uit het gebied Koeljab, etnische Oezbeken en oude communisten. Verliezen regeringspartij Venezuela Caracas» In de regionale verkiezingen in Venezuela tekende zich gisteren na de mislukte militaire staatsgreep van 27 novem ber, die zeker 200 mensen het leven kostte, een zware nederlaag af voor de regerende Accion Democratica van president Carlo Andres Perez. Volgens tv-prognoses zullen oppositiepartijen ze ker 13 van de 22 posten van gouverneurs van provincies krijgen. De uitslag wordt pas vanavond verwacht. Zweepslagen voor vloeken londen Een Britse ziekenhuismanager die in Saudi-Arabië werkt is in dat land veroordeeld tot 50 zweepslagen wegens vloe ken in het openbaar. De man (32), die in hoger beroep is gegaan tegen zijn veroordeling, zou een aantal personeelsleden van het Koning Khaledziekenhuis uitgescholden hebben en werd daarop door de religieuze politie gearresteerd. Honderden doden in Angola luanda» UNITA-rebellen hebben zich gisteren volgens de An golese staatsradio na een nacht van hevige gevechten met rege ringstroepen in Bie teruggetrokken uit de stad. De radio van de UNITA meldde dat het afgelopen weekeinde bij gevechten in de kustprovincie Cuanza Sul honderden doden zijn gevallen. la coruna De olie die uit de een zwarte laag smurrie. In de verongelukte Griekse tanker voor rijke visgronden voor de noord- de Spaanse kust bij La Coruna westkust van Spanje zijn duizen- Greenpeace, Jeremy Leggett, zei Exxon Valdez." Aan het Mera- nog steeds niet te weten hoeveel strand alleen al werden tweedui- lekt heeft inmiddels zo'n 100 ki lometer kustlijn bedekt onder den zeevogels in de olie verstrikt geraakt. Een oliedeskundige v olie inmiddels gelekt is, het kan weieens tweemaal zo veel wezen als destijds uit de zend vogels gevonden die onder de olie zaten, foto reuter des- mond boylan Situatie Sarajevo nog wanhopiger SARAJEVO Rtr-A Breuk tussen regering en volk na afwijzen 'Europa' De pogingen van de Verenige Naties om in Sarajevo mensen levens te redden zijn „volledig mislukt". Dat heeft comman dant Abdel Razek van de VN- troepen in Sarajevo gezegd. De pogingen een staakt-het-vuren te bewerkstelligen en hulp af te leveren zijn op niets uitgelopen, aldus de hoogste VN-militair in de Bosnische hoofdstad. „Er is geen staakt-het-vuren, we boeken geen vooruitgang, de situatie verslechtert zich", zo zei Razek. „Al onze pogingen om hier mensenlevens te redden en voorzieningen op te zetten zijn volledig mislukt." Het vliegveld van Sarajevo bleef zaterdag voor de vijfde achtereenvolgende dag gesloten. De toestand van Sarajevo is veel moeilijker geworden na de val van Otes, een strategische voorstad. Servische strijders hebben met de verovering za terdag een grote psychologische en militaire overwinning ge boekt. Hoewel de Bosnische re gering en media de val van Otes, 8 km westelijk van het centrum van Sarajevo niet toe gaven, bleek uit verklaringen van VN-waarnemers, de terug keer van soldaten en Servische televisiebeelden dat het groot ste deel van de voorstad is bezet door de Serviërs. De Bosniërs vochten vijf dagen een wanho pig gevecht om de voorstad, een vreemde mengeling van kleine boerderijen en moderne flatge bouwen die nu in puin ligt, in handen te houden. Otes was tot dusver de beste mogelijkheid van de Bosniërs om uit het nu zeven maanden durende Servi sche beleg te breken. De val van Otes betekent dat de Serviërs meer grondgebied beheersen in de westelijke bui tenwijken, vanwaaruit het vlieg veld en belangrijke wegen van en naar de hoofdstad kunnen worden gecontroleerd. „De Ser vische positie is nu veel sterker omdat Ilidza veiliger is en Sara jevo in het westen is geblok keerd", zei de VN-waarnemer. Het Bosnische leger wordt harder dan de Serviërs getroffen door het internationale wape nembargo dat is uitgevaardigd voor alle voormalige Joegoslavi sche republieken. De val van Otes geeft aan dat Bosnië wei nig kans heeft het beleg van Sa rajevo te doorbreken of de 70 procent van het grondgebied te heroveren dat het aan de Ser viërs heeft verloren tenzij van buitenaf militair wordt ingegre pen of het wapenembargo wordt opgeheven. Prinses Anne en haar aanstaande echtgenoot, Tim Laurence. foto reuter correspondent Prinses Anne (42) gaat (weer) trouwen. De gelukkige is com mandant Timothy Laurence, een pfficier van de Royal Navy. Anne scheidde eerder dit jaar van haar eerste man, kapitein Mark Phillips, van wie zij twee kinderen heeft. Het huwelijk vindt zaterdag plaats in Crathie, een nietig dorp in de Schotse Hooglanden. Voltrekking van het huwelijk in Engeland was onmogelijk, om dat gescheiden mannen of vrouwen niet voor de Angli- kaanse kerk kunnen hertrou wen. De plechtigheid zal nu in het 99 jaar oude, granieten kerkje van Crathie worden ge houden. Deze kerk valt onder de Church of Scotland. Van Anne werd vaak gezegd washington hans de bruun correspondent Een topman van Northwest Air lines heeft in augustus 100.000 dollar gestort in de verkiezings- kas van de Republikeinse partij. Het was echter beslist niet de bedoeling om zo het besluit van de Amerikaanse regering over de samenwerking met KLM te beïnvloeden, zo heeft North west het afgelopen weekeinde verontwaardigd gezegd. Twee weken geleden keurde Washington de nauwe samen werking tussen KLM en North west voorlopig goed, zodat de maatschappijen hun diensten in elkaar kunnen schuiven en bijna als één maatschappij gaan opereren. Dat verschaft beide een betere concurrentiepositie. De samen werking was zeer omstreden en het was lang onduidelijk of de Amerikaanse regering haar zou goedkeuren. Opmerkelijk is dat Wilson, een van Northwests grootste aandeelhouders, in 1988 de Democraat Dukakis steunde. Bovendien staat Northwest niet bekend om zijn, in de VS overi gens vrij gebruikelijke, stortin gen in verkiezingskassen van Democraten of Republikeinen. Maar Northwest's vice-presi dent Seiden ontkende gisteren elke relatie tussen de gift aan de Republikeinen en de goedkeu ring van de overeenkomst met de KLM. dat ze meer belangstelling had voor paarden dan voor man nen. Drie jaar geleden liep haar huwelijk met Mark Phillips stuk, en besloot het echtpaar uiteen te gaan. Kort daarna verklaarde Anne echter haar liefde aan Tim Laurence, die ze had ontmoet toen hij op het koninklijke jacht Britannia dienst deed. De romance kwam aan het licht toen een Britse krant ge stolen liefdesbrieven van de marine-commandant aan Anne publiceerde. De echtscheiding van Anne werd algemeen ge zien als een stap op weg naar een nieuw huwelijk. De huwelijksaankondiging is voor de Britse koningin Eliza beth het enige lichtpunt in een jaar dat zij zelf als 'annus horri- bilis' (Latijn voor 'verschrikke lijk jaar') heeft omschreven. De grenshokjes aan de Zwitserse grens blijven staan. In Basel en Genève moet ook na 1 januari 1993 een pas poort worden getoond. De Zwitserse kiezers besloten gis teren namelijk in een referendum met een krappe meer derheid (50,3 procent) dat zij niet meedoen in de 'Eu ropese Economische Ruimte' (EER). Dat is het verdrag dat vrij verkeer van personen, goederen, diensten en ka pitaal tussen EG en de landen van de Europese Vrijhan dels Associatie (EVA) regelt. bern-haarlemhansjacobsden afkomstig zijn uit het en bob kroon Franstalige Zwitserland, dat gis teren wèl massaal voor aanslui ting bij Europa stemde. Delamuraz sprak over een „zwarte zondag voor onze Eu ropese politiek, onze toekomst, onze werkgelegenheid, en onze jeugd. Van alle niel-EG-landen zijn wij het meest betrokken bij de Gemeenschap, onze belang rijkste leverancier en afnemer. Het referendum is uitgelopen daad van zelfdiscrimina- „De uitslag betekent een breuk tussen het Zwitserse volk en zijn regering en parlement en bo vendien een kloof tussen Euro pa en ons land", zei bondspre sident Felber. „We moeten alles in het werk stellen om met nu veel beperktere middelen de contacten met onze Europese partners open te houden". De positie van Felber, die niet alleen bondspresident is maar bovendien minister van buiten landse zaken, is volgens vele parlementariërs onhoudbaar geworden, evenals die van Jean- Fascal Delamuraz, de minister van economische zaken die maandenlang de toenadering tussen Brussel en Bern heeft ge leid. Dit des te meer omdat bei- °P „Ik ben zeer teleurgesteld," zei Frans Adriessen, commissa ris voor buitenlandse zaken van de EG. „De bevolking van Zwit serland heeft voor het isolement gekozen." Toetreding tot de EER werd met name door de Duitstalige Zwitsers verworpen. Daardoor stonden de zeven Franstalige kantons en Basel alleen in hun steun voor de Europese binnen markt, die de Zwitserse econo mie en handel nieuwe impulsen had moeten geven. Volgens de Zwitserse grondwet was er voor toetreding tot de EER ook een meerderheid van de 23 kantons nodig. Die werd niet gehaald. Er bestaat nu een kans dat de Franse kantons de innige ban den met de rest van de confede ratie willen veranderen. Morgen komen de kantons al in spoed beraad bijeen om zich te bezin nen op de toekomst. Het besluit van de Zwitsers, die in recordaantallen naar de stembus gingen, betekent dat het verdrag nu niet zoals ge pland op 1 januari van kracht kan worden. Mogelijk moeten de overige leden van de EVA, die nog deze wek in Genève bij eenkomen, het verdrag ook op nieuw bekijken. Noorwegen, Zweden, Finland en Oostenrijk hebben de EER al goedgekeurd. Het IJslandse parlement stemt later deze maand, terwijl in het geheel van Zwitserland afhan kelijke Liechtenstein eind deze week een referendum wordt ge houden. münchen Honderdduizenden mensen zijn het afgelopen weekeinde in Duitsland de straat opgegaan om te protesteren tegen het geweld tegen buitenlanders. In München (foto) vormden meer dan 300.000 Duitsers een „keten van licht" tegen vreemdelingenhaat en anti-semitisme. Om het lichtend protest te begeleiden luidden tien minuten lang de klokken van de ongeveer twintig kerken in München. Het jong ste slachtoffer van de reeks racistische aanslagen viel gisteren in het Oostduitse Janschwalde, waar een Kroaat omkwam toen het appartement waar zijn gezin woonde uitbrandde. In minstens zes Duitse ste den werden aanslagen gepleegd. foto ap ule dedert Partij Bouterse: CIA saboteert '8 december' johannesburg» AYODHYA Rtr-DPA-^ Op verschillende plaatsen in In dia zijn vandaag onlusten uitge broken na de sloop van een eeuwenoude moskee door radi cale hindoes in de noordelijke stad Ayodhya. In tientallen ste den waar moslims en hindoes naast elkaar leven werden uit gaansverboden afgekondigd. Desondanks vielen bij gevech ten tientallen doden. Het do dencijfer stond vanmorgen op 27. Journalisten meldden dat er van de zestiende-eeuwse moskee slechts een hoop puin overbleef nadat tienduizenden hindoe gelovigen het gebouw met ha mers, stokken en hun blote handen te lijf gingen omdat het op de geboorteplaats zou staan van hun god, Rama. Er zijn ten minste drie hin does om het leven gekomen toen de muren en de drie reus achtige koepels van het bouw werk naar beneden kwamen. Er vielen rond 150 gewonden, zo is in ziekenhuiskringen verno men. Veel mensen werden bij de stormloop op de moskee on der de voet gelopen. Na de vernieling van de mos kee braken er in Ayodhya rellen uit. Ooggetuigen meldden dat nog een moskee en ten minste zes huizen van moslims in brand werden gestoken. Mos lim-families ontvluchtten de stad. De autoriteiten hebben de avondklok ingesteld in Ayod hya, nadat de oproerpolitie er niet in was geslaagd de menigte in bedwang te houden. De In diase regering plaatste de deel staat onder direct bestuur. Premier Narasimha Rao zei in een uitzending van de nationale televisie dat de actie van de mi litante hindoes het land in een diepe crisis had gestort. Hij riep de Indiase bevolking op kalm te blijven. „Wat er vandaag ge beurd is een zaak van grote zorg en schande voor alle Indiërs. Wij sluiten geen enkele actie uit op dit moment van ernstige cri sis". De premier beschuldigde de oppositionele hindoe-partij en ervan de religieuze emoties te hebben opgezweept voor po- litieke doeleinden. De leiders van de hindoe-op positiepartij Bharatiya Janata Partij (BJP) en de Vishwa hin doe Parishad (Wereldraad van hindoes, VHP) waren gisteren met 200.000 volgelingen naar Ayodhya gekomen. Omdat een rechtbank de bouw van de tem pel op de plaats waar de mos kee stond had verboden, be paalde de VHP dat de betogers enkel „pre-reconstructie" werk zaamheden zouden verrichten. Het conflict rond de moskee van Ayodhya woedt al enkele ja ren. De hindoes, waartoe meer dan 80 procent van de 850 mil joen Indiërs behoren, zeggen dat de moskee op de plek staat waar hun mythologische held en god-koning Rama is gebo ren. Vroeger zou er een tempel hebben gestaan, maar de Mo- gol-heerser Babur zou die in 1528 hebben verwoest en er een moskee hebben gebouwd. De 100 miljoen Indiase moslims spreken dit verhaal tegen. De Zuidafrikaanse politietop wist al twee maanden geleden dat een zwarte organisatie een terreu ream pagne tegen blanken voorbereidde, maar heeft niets met die informatie gedaan. Dat heeft de Sunday Times uit Jo hannesburg gisteren gemeld. De politie heeft het bericht di rect ontkend. Sabelo Phama, de leider van het Azania Volksbevrijdingsle ger (APLA), bevestigde gisteren dat zijn organisatie verantwoor delijk de recente aanslagen op een golfclub en een restaurant heeft gepleegd waarbij vijf blan ken om het leven kwamen en 38 gewond raakten. Hij kondigde aan dat er spoedig meer aansla gen volgen. APLA is de militaire arm van het radicale zwarte Panafrikaans Congres. paramaribo» Om plaats te maken voor een tempel braken hindu's gisteren een mos kee in Ayodhya met hun blote handen af. foto reuter sunil melhotra Kandidatuur Panic opnieuw afgewezen lopen zaterdag al vast. Opmer kelijk is overigens dat de voor zitter van de kiescommissie en de voorzitter van het Hof dezelf de persoon is. De kandidatuur van Panié was eerder verworpen omdat hij nog geen jaar in Servië woont, zoals een nieuwe bepa ling in de Servische kieswet ver eist. Die bepaling is door het Hof ongrondwettelijk verklaard. Daarmee heeft de kiescommis sie eigenlijk geen been meer om op te staan. Maar ook in het ou de Joegoslavië bestond al een langdurige traditie om beslis singen van het Constitutionele Hol simpelweg te negeren. Panié verklaarde dat hij zich na het besluit van het Hof als kandidaat beschouwt. Hij zal zijn campagne gewoon voort- budapest-belgrado correspondent oost-europa De Joegoslavische premier Pa nic heeft met verbazing gerea geerd op het besluit van de Ser vische kiescommissie om zijn kandidatuur voor het president schap voor de tweede keer te verwerpen. Zaterdagavond be sloot het Constitutionele Hof dat het ongrondwettelijk was om Panic niet als presidents kandidaat toe te laten. Maar gis teren legde de kiescommissie dat besluit naast zich neer. Op een persconferentie ver klaarde een woordvoerder van de kiescommissie dat het Panic vrijstaat alsnog binnen 48 uur tegen dat besluit bij het Consti tutionele Hof in beroep te gaan. De uitkomst van dat beroep staat gezien de beslissing afge- De NDP, de partij van de aftre dende legerleider Bouterse, heeft gisteren de Amerikaanse Inlichtingendienst CIA beschul digd van plannen morgen tij dens de herdenking van de 'de cembermoorden' een aanslag te plegen en de verdenking vervol gens op het Nationale Leger te laten vallen. De Amerikaanse ambassade heeft de beschuldiging direct van de hand gewezen, maar met het bericht lijkt wel een einde gekomen aan de ontspan ning de afgelopen dagen rond de voorbereidingen van de her denking. De NDP, waarvan Bouterse erevoorzitter is, beweerde giste ren over informatie te beschik ken dat „de CIA van plan is tij dens de herdenkingsdienst dus danige actie te plegen dat er do den of in elk geval zwaar ge wonden te betreuren zullen zijn". Volgens de verklaring wil de CIA „bepaalde sporen achter laten die de verdenking in de richting van het Nationale Leger stu- F.erder had bevelhebber Bou- terse gedreigd met legende- monstraties. Later zei hij morgen geen activi teiten te zullen verrichten die de herdenking hinderen. Het is de bedoeling dat de groep nabe staanden van de slachtoffers van de moordpartij op 8 de cember tien jaar geleden vandaag arriveert.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1992 | | pagina 5