'De religie van de stilte'
Kerk Samenleving
ZATERDAG 5 DECEMBER 1992
DICK VAN DER PLAS 071 -1
UIT DE KERKBLADEN
Exportartikel (1)
Pastores uit de Duin- en Bol
lenstreek zijn populair. Daar
van getuigt het grote aantal
wisselingen in het bestand
van het dekenaat Bollen
streek. Volwassenenka-
techeet Ton Snepvangers ci
teert dan ook uit een fictieve
troonrede in het dekenaal
bulletin: „Naast de bollen
schijnen langzamerhand ook
de priesters en pastoraal
werk(st)ers een belangrijk ex-
portprodukt van deze streek
te worden. Dat is uit pasto
raal oogpunt wellicht te be
treuren, maar economisch
gezien is dat een gunstige
ontwikkeling. De handel in
geestelijke functionarissen
trekt aan, en dat is op elke fi
nanciële markt een teken van
herstel."
Exportartikel (2)
Snepvangers stelde zich ten
doel de postieve kanten te
belichten van deze ontwikke
ling. Hij bekijkt het pastores
verloop vooral financieel-
economisch. Dan valt er vol
gens hem niets alarmerends
te constateren. „Pastores
worden gescheurd, verkast,
overgeplant of botweg ge
rooid in ons dekenaat.
Scheuring, in ons dekenaat
toegepast bij de variëteiten
KJeijn, Straathof en Horst
huis, is noodzakelijk ter ver
meerdering of om de desbe
treffende variëteit weer nieu
we groeimogelijkheden te
bieden. Verplanten en ver
kassen, bij cle variëteiten Gi-
lissen, Bosman en De Haas,
kan nodig zijn doordat de
grond uitgeput raakt van de
enorme hoeveelheid voe
dingsstoffen die de plant
onttrekt aan zijn voedingsbo
dem. Of omdat de desbetref
fende plan toch een andere
standplaats nodig blijkt te
hebben om stevig te kunnen
wortelen."
Exportartikel (3)
Het rooien kan nodig zijn in
verband met woekering of
doordat de grond hoognodig
een rustperiode nodig heeft,
meent Snepvangers. „Zo
hebben in ons dekenaat al
diverse parochies een korte
of langere periode braakgele
gen. Op het eerste gezicht
een armoedige aanblik, maar
op de lange duur bedoeld
voor het creëren van een be
tere bodemstructuur in de
parochiegemeenschap." Hij
neemt het op voor de bis
schop. „Iedere amateurtui-
ner weet dat dit soort ingre
pen soms pijnlijk, maar wel
noodzakelijk zijn voor het
behoud van een gezonde flo
ra rond het huis.'
Exportartikel (4)
Aan het slot van zijn artikel
stapt Snepvangers over van
de vergelijkingen uit de bol
lenteelt naar de medische
wetenschap ('Zo hebben we
in ons dekenaat de afgelopen
vijf jaar al menige ader gela
ten') en de theologie. „Het
vertrek van herders is theolo
gisch gezien een positieve
ontwikkeling te noemen,
want herders gaan volgens
een strikt bijbelse opdracht
altijd op zoek naar verloren
schapen. En de mensen in
ons dekenaat behoren dus
blijkbaar niet tot die laatste
categorie van gelovigen."
Angst voor oprukkend boeddhisme bestaat niet in Nederland
LEIDEN CPD
Er zijn geen fundamentalistische boeddhisten die op ra
dicale wijze hun religie aan anderen willen opdringen.
De angst voor oprukkend boeddhisme bestaat in ons
land dan ook niet, zegt prof. dr. T.E. Vetter, hoogleraar
boeddhologie aan de Rijksuniversiteit in Leiden.
teit Utrecht te komen. Sinds
1974 is hij hoogleraar boeddho
logie in Leiden. Er komen geen
drommen studenten af op deze
studierichting. Net als met de
studie islamologie moet Vetter
het doen met een handjevol
studenten, door de hoogleraar
als een elite-groepje omschre
ven. Dat hij voor het boeddhis
me koos heeft direct te maken
met de dorpspredikant uit zijn
jeugd. „Een man die geen liefde
predikte, maar hel en verdoe
menis. Dat heb ik als jongen
van vijftien jaar als dwangmatig
en bedreigend ervaren. Deze
dominee ging eigenlijk tegen
het christendom in. Hij is dus
de man geweest die mij van de
kerk heeft vervreemd."
Bezig zijn met het boeddhis
me betekent in verband met het
onderzoek rond de persoon
Bhoedda, veel talen leren. Sans
kriet is onmisbaar, evenals Pali,
een Indisch dialect dat in de
kloosters in Sri Lanka, het vroe
gere Ceylon, Thailand en in Bir
ma bewaard is gebleven en ver
geleken kan worden met de
kerktaal Latijn. Ook het Tibet-
aans is nodig en als het even
kan tevens het klassieke Chi
nees. Vetter zelf is ook met een
'bepaalde vorm' van Chinees
bezig. Mocht hij er ooit nog de
tijd voor vinden, dan wil hij zich
verder op het moderne Japans
storten. En men verdiept zich in
de heilige geschriften, ook wel
het Boeddhawoord genoemd.
Boeddha (dat is 'de verlichte')
werd als Siddhartha Gautama
geboren, hoogstwaarschijnlijk
„Boeddhisme kent geen agres
sieve zendingsdrang", zegt hij.
Dat verschijnsel wordt wel ge
signaleerd binnen de christelij
ke en islamitische wereld. Met
name-de angst voor de Islam
neemt in ons land toe, zo blijkt
uit allerlei publicaties. De Leid-
se collega van Vetter, de islamo
loog dr. P.S. Van Koningsveld,
meent dat angst voor moslims
voortkomt uit onbekenheid.
Een feit is wel dat ons land aan
zienlijk meer moslims telt
(450.000) dan boeddhisten (on
geveer 1000).
Maar ook al zou het aantal
boeddhisten net zo groot zijn,
dan nog zou er zo goed als ze
ker geen paniek uitbreken on
der Nederlanders. Het boed
dhisme is een 'stille' religie,
waarbij het accent valt op de
meditatie van 'innerlijke bevrij
ding'. „Daarvoor is geen sacrale
ruimte nodig om samen te ko
men, zoals een kerk en een
moskee, zegt Vetter. De boed
dhistische leer kan gewoon
thuis worden toegepast, op een
paar uitzonderingen na. Aan de
hand van de zogeheten
maankalender, de perioden tus
sen volle en nieuwe maan, wor
den boeddhistische gelovigen
uitgenodigd om naar de tempel
te komen om een hele dag 'ge
lijk de monniken te leven'.
Vetter stamt uit een dorpje in
het zuiden van Duitsland en
volgde zijn universitaire studie
in Wenen. In 1964 kreeg hij de
kans om naar de Rijksuniversi-
ongeveer 400 jaar voor onze persoonlijk geconfronteerd
jaartelling. Zijn vader was ko- werd met de armoede, ziekte en
ning in het noordoosten van In- ouderdom van mensen, wat
dia. Tot aan zijn 29e levensjaar diepe indruk op hem maakte,
bleef Bhoedda aan het hof en Hij had geen rust meer en ont-
leidde een rijk leven. Totdat hij vluchtte het vorstendom van
zijn vader. Onder een vijge
boom ging hij in meditatie om
tot innerlijke vrede (bevrijding)
te komen. Boeddha ('de kern
van zijn leer zie ik in het medi
tatieve') ging een ascetisch le
ven leiden. Hem werd duidelijk
dat de dwaling van mensen oor
zaak was van het leed op aarde.
Om dat tegen te gaan is een in
nerlijke bevrijding en reinheid
nodig. Weg met de begeerten.
Om dat 'optimaal' te verkrijgen
stichtte Boeddha een monni
kenorde.
Hoewel het boeddhisme is
ontstaan in de Ganges-vlakte in
India, weid het na tal van oorlo
gen vrijwel uit dit land verdre
ven. Landen waarin boeddhis
me nu de godsdienst is, zijn
Thailand, Laos, Cambodja, Bir
ma, Tibet en Vietnam. Vetter
heeft er- (nog geen) verklaring
voor waarom het boeddhisme
zich nooit heeft uitgebreid rich
ting westen. Wel groeit in Ame
rika, waar zich ook boeddhisti
sche tempels bevinden, en in
Engeland de belangstelling voor
de leer van Boeddha. Het is een
geruisloos proces.
Vetter maakt één uitzonde
ring op het vredelievende ka
rakter van de boeddhistische
godsdienst, die overigens ook
verschillende stromingen kent.
In Japan is een boeddhistische
sekte die wel agressief is. De
laatste tijd loopt het aantal sek
teleden hier echter weer terug.
„Gelukkig maar, want het past
niet bij de leer van Boeddha.
Door de eeuwen heen is geble
ken dat het boeddhisme een
vreedzame zaak is, een bood
schap van liefde, gelijk wat er in
de bijbel staat over liefde en
vergeving. Dat dwingt voor mij
respect af, omdat ze ontmoe
tingspunten zijn met het boed
dhisme."
Vaticaans
document over
beperking
geboorten
VATICAANSTAD AFP-CIC
Het Vaticaan zal uiterlijk over
negen maanden een document
publiceren waarin de natuurlij
ke geboortenbeperking wordt
gepropageerd en de afwijzing
van kunstmatige voorbehoed
middelen wordt bevestigd. Het
document is bestemd voor bis
schoppen, universiteiten en in
stituten voor gezinsvorming, zo
heeft de pauselijke raad voor
het gezin aangekondigd.
Het Vaticaan heeft vijftig des
kundigen uitgenodigd voor een
driedaagse conferentie over na
tuurlijke geboortenbeperking,
die volgende week woensdag
begint.
De Rooms-Katholieke Kerk
heeft kunstmatige middelen
van geboortenbeperking, zoals
de pil en het condoom, altijd
veroordeeld. In zijn encycliek
Humanae Vitae deed paus
Paulus VI in 1968 een beroep op
de rooms-katholieken deze
middelen niet te gebruiken en
door middel van periodieke
onthouding de geboorten te be
perken.
BOEKBESPREKING
Goddelijke supermarkt
„De rest van dominee Butlers preek was gewijd
aan aids. De Heer zij geprezen voor aids, zei hij.
Het zou de judaïstische geest van de sodomieten
straffen voor al hun walgelijke gruwelen. De pes
tilentie zal een zuiverende invloed hebben, voor
spelde de dominee."
Het citaat is opgetekend in het omvangrijke
boek van de Ierse auteur Malise Ruthven en
wordt gepreekt in de Amerikaanse neo-nazi-kerk,
ook wel de Church of Jesus Christ Christian-
Aryan Nations genoemd. Ruthven trok een half
jaar lang in een oude kampeerbus kriskras door
de Verenigde Staten. Het voornaamste doel van
zijn boeiende trektocht was om persoonlijk in
contact te komen met de leiders van allerlei gods
dienstige sekten, zoals de Mormonen en de Bhag-
wan-beweging en de leidende figuren van de fun-
damentalische kerken.
Ook in zijn boek een verslag van zijn logeerpar
tij bij de 'Love Family' in de buurt van Seattle, ge
leid door een man die zegt Jezus te hebben ge
zien, 'met of zonder de hulp van LSD', schrijft
Ruthven er nog bij. Op zijn gevarieerde zwerf
tocht natuurlijk ook ontmoetingen met de blijk
baar onuitroeibare maar wel schatrijke tv-domi-
nees, die maar blijven doorgaan met het aanprij
zen van hun bijbelse boodschap, ook al zijn enke
len van hen in opspraak gekomen door seksuele
en financiële schandalen.
Sekten In Amerikaeen reis langs Amerika's kinderen van
God Malise Ruthven. - Rijswijk Him ar. 1992. - 323 p.
Prijs: 39,50 gulden.
Radioteksten
'Op eigen kracht' is een boekje met 34 korte over
wegingen van Ida Bunte. De auteur is humanis
tisch raadsvrouw in het Reinier de Graaf Gasthuis
in Delft. Hier heeft ze, naast haar werk als geeste
lijke begeleider, al jarenlang een radioprogramma
voor de ziekenomroep. Een aantal van deze ra
dioteksten is nu gebundeld tot dit boekje. De
overwegingen zijn niet alleen bedoeld voor zieke
en eenzame mensen, maar zeker ook voor ieder
een die in het dagelijks leven wel eens een
steuntje in de rug kan gebruiken. Uit de teksten,
die bedoeld zijn om zo nu en dan te lezen en te
herlezen, kan de lezer inspiratie putten.
Op eigen krachtoverwegingen voor ziekenradioteksten
voor de ziekenomroep Ida Bunte. - Ermelo Interior,
1992. - 95 p. Prijs: 19,50 gulden.
Bondgenootschap
Een niet gemakkelijk, maar interessant boek is
'Donkere Majesteit' van Hilde Burger. Het gaat
over God en zijn bondgenoot, de mens, en hoe
het bondgenootschap dat zij van het begn af aan
hebben gesloten, vorm krijgt in de bijbelse verha
len. De auteur wil laten zien dat Gods geschiede
nis met de mens van een totaal andere orde is
dan de wereldse geschiedenis. Als middel ge
bruikt zij hiervoor geloofsverhalen, die tonen wat
er bij komt kijken om te leven naar het verbond.
Het boek is opgedeeld in drie hoofdstukken:
Huilen, Verbergen en Gedenken. Uitgaande van
het bondgenootschap wordt achtereenvolgens op
het huilen van de bondgenoten, de verborgen
heid van God in de bijbelse verhalen en de bete
kenis van het gedenken ingegaan. Voor de actieve
lezer die bereid is het één en ander te herlezen en
zelf mee te gaan in de zoektocht waarin Burger
voorgaat, is dit bezoek zeker een aanwinst.
Donkere majesteitbijbelverhalen tegendraads gelezen
Hilde Burger. - Baam Ten Have, 1992. - 224 p. Prijs:
39,50 gulden.
COLOFON
UITGEVERSMAATSCHAPPIJ
Leidsch Dagblad, uitgave
van Dagbladuitgeverij Damiate bv.
DIRECTIEiJ.de Vries,
G.P. Arnold (adj);
HOOFDREDACTIE: Jan-Geert Majoor.
Henk van der Post (adp.
telefoon 071-161400
REGIOKANTOREN
Wilhelmmalaan 18.2505 ED
Alphen a/d Rijn,
telefoon 01720-48888.
Grachtweg 53a. 2161 HM
Lisse. 02521-13634.
POSTADRESSEN
Postbus 54.2300 AB Leiden.
Postbus 83.2400 AB Alphen a/d Rijn.
TELEFAX
Leiden advertenties 071-143480.
Leiden fam. berichten 071-161385.
Leiden redactie 071-161488.
Alphen 01720-73933.
ADVERTENTIES
ma.-vri). van 08.00-1700 uur:
Telefoon 071-161400.
RUBRIEKSADVERTENTIES
ma.-vri|. van 8.30-17.00 uur:
(Sleuteltjes): Telefoon 071-143545.
ABONNEMENTEN
Tel. 071-161400
bij vooruitbetaling (md. BTW)
perkwartaal80.10
per kwartaal (post)113.85
perjaar 310.85
per maand27.80
(Automatische incasso)
Advertenties 071-161367/161363
AGENDA
ZATERDAG 5 DECEMBER
Lisse
Countrydansavond met live
muziek, org. North-Hill Coun
try Dancers, in Tapperij 'De
Gewoonste Zaak', Schoolstraat
11, aanvang 21.00 uur.
ZONDAG 6 DECEMBER
Leiden
Archeologisch spreekuur in de
Taffeh-zaal van het Rijksmuse
um van Oudheden. Rapenburg
28, van 13.00 tot 16.00 uur.
Bijeenkomst van de COC-jon-
gerenafdeling over het boek
'Meer dan vriendinnen' van
Anne Kersten, in het LHW aan
de Langegracht, aanvang
20.30 uur.
Noordwijk
Sinterklaashengelwedstrijd
door HSV De Sportvisser,
Noordzeestrand, vistijd van
8.15 tot 12.15 uur.
Noordwijkerhout
Regio Dart Toernooi van de
Ned. Dartbond, De Schelft,
aanvang 12.00 uur.
MAANDAG 7 DECEMBER
Leiden
Regionaal spreekuur van het
CNV in het gebouw van CNV -
Jongerenorganisatie, Haagweg
52/c, van 19.00 tot 20.00
uur.
Thema-avond over aids en
Kruiswerk in het Leidse HIV-
café, inleiding door een wijk
ziekenverzorgende, aanvang
om 20.00 uur.
Wedstrijd Vakantie-films, ge-
org. door de Leidse Video en
Smalfilm Liga, in Wijkcentrum
Aktief, Berlagestraat 2, aan
vang 20.00 uur.
HET WEER
ROB GROENLAND
Monte-Carlomethode
Afgelopen dinsdag werd op diverse
weercentra in de wereld (ook in ons
land) een beetje historie gemaakt
door het invoeren van een geheel
nieuwe hulpmethode bij het op
stellen van een weersverwachting,
genaamd de 'Monte-Carlometho
de'.
Naar deze methode is jarenlang
onderzoek gedaan en bij het invoe
ren is eigenlijk een hele nieuwe
trend gezet in de weersvoorspel
ling. Deze methode houdt in dat
het computermodel, dat het weer
voor de komende dagen uitrekent,
niet 1 keer wordt gedraaid maar ve
le keren achter elkaar. Essensieel
hierbij is dat men bij de huidige
weertoestand telkens kleine fouten
aanbrengt, die vervolgens in de
computer worden gestopt. Dus er
wordt bijvoorbeeld bij de werkelijk
gemeten temperatuur in Helsinki 1
graad Celsius afgetrokken en dit
wordt vervolgens ingevoerd in de
computer. Dit wordt ook een groot
aantal keer achter elkaar gedaan
bij andere stations, waarbij de
computer met al deze afwijkingen
gaat rekenen.
Uiteindelijk kijkt men naar de in
vloed van deze fouten op het totale
berekende weerpatroon voor de ko
mende dagen. Als blijkt dat de ver
schillende berekeningen extreem
afwijken van elkaar (bijvoorbeeld
de ene berekening zegt dat het 20
graden vriest met sinterklaas, ter
wijl de andere berekening zomer
weer aangeeft voor de goedheilig
man), dan moet de weersverwach
ting voor de komende dagen met
een grote korrel zout worden geno-
Mocht blijken dat de diverse uit
komsten sterke overeenkomsten
vertonen, dan zijn de berekeningen
van die dag heel betrouwbaar te
noemen. Met andere woorden: de
huidige computerberekening is
dan niet zo gevoelig voor allerlei
fouten.
De meteoroloog krijgt in het ver
volg, naast de uitdraai van het
computermodel, ook een betrouw-
baarheidscijfer over die specifieke
berekening. Dit hele nieuwe pro
ject is opgezet door het Europesch
weercentrum in Reading (vlakbij
Londen). Aan dit centrum zijn alle
lidstaten verbonden en ook de Ne
derlander betaalt hier netjes aan
mee. In de jaren zeventig is dit
Centrum opgezet, waarbij de
krachtigste computers van de we
reld zijn geïnstalleerd. Uit vergelij
kingen met andere cent.a is geble
ken dat dit centrum tevens de al
lerbeste blijkt te zijn. Van de 100
dagen wordt op 80 tot 85 dagen
het weer voor de volgende dag met
succes voorspelt en dan de Neder
lander maar klagen dat er niets
klopt van de weersverwachting....
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
zaterdag.
Zuid-Noorwegen:
Veranderlijk bewolkt en
langs de Noorse westkust.
Middagtemperatuur rond
4 graden, "s Nachts in het
binnenland lichte vorst.
Zuid-Zweden:
Zaterdag bewolkt, regen
Zondag wisselend bewolkt
en winterse buien. Mid
dagtemperatuur dalend
naar waarden op of iets
boven het vriespunt. Zon
dag- en maandagnacht
hchte tot matige vorst.
Denemarken:
Wisselend bewolkt en bui
en, mogelijk met hagel en
onweersbuien, in Schotland sneeuwbui
en. Later in Ierland, Cornwall en Zuid-
Engeland afnemende buiigheid en wat
meer zon. Zondag overal bewolkt en re
genachtig. Maxima van 5 graden in het
noorden tot een graad of 8 langs de
zuidkust.
België en Luxemburg:
Zaterdag af en toe zon, afgewisseld met
een enkele bui. Zondag verder toene
mende bewolking gevolgd door regen.
Middagtemperatuur ongeveer 6 graden,
in het heuvelland enkele graden lager.
Duitsland:
In het algemeen veel bewolking en voor
al in het midden en noorden buien. In
het heuvelland en het middelgebergte
boven de 400 meter met sneeuw. In het
zuiden mogelijk wat lichte neerslag.
Maxima dalend naar 3 tot 7 graden.
Madeira:
Wolkenvelden, slechts nu en dan zon.
Zaterdag mogelijk een enkele bui. Maxi
ma ca. 22 graden.
Canarische Eilanden:
Flinke zonnige perioden maar langs de
noordkusten ook bewolking. Droog.
Maxima 22 tot 25 graden.
Marokkaanse westkust:
Vooral in het noorden wolkenvelden en
op zaterdag mogelijk een bui. In het zui
den bij Agadir droog en overwegend zon
nig. Maxima van 18 graden bij Tanger
tot 23 bij Agadir.
mende kans op een aantal fikse regen
en onweersbuien. Middagtemperaturen
dalend naar 18 graden.
Frankrijk:
Zaterdag wisselend bewolkt en kans op
enkele buien. Zondag vanuit het westen
snel toenemende bewolking overal ge
volgd door regen. In de Franse-Alpen in
de loop van zondag boven de 1500 me
ter sneeuw. Maxima van 7 graden in het
noorden en noordwesten tot 14 graden
aan de Middellandse-zeekust.
Corsica en Sardinië:
Veel bewolking en enkele regen- en on
weersbuien. Zondag af en toe zon en
langzaam afnemende buienkansen.
Middagtemperatuur zaterdag 16, zon
dag ongeveer 14 graden.
Spanje:
Half tot zwaar bewolkt en vooral in het
noorden en midden kans op regen- en
onweersbuien. Langs de kust met Bisca-
je zondag een stevig aantrekkende wind.
In het zuidoosten aan de costa del sol
en de costa blanca regelmatig zon en
waarschijnlijk helemaal droog. Maxima
rond 13 graden, maar in Benidorm en
Malaga zo'n 18 graden.
Portugal:
In het algemeen veel bewolking en nu
en dan wat regen. Langs de Algarve nu
en dan zon, maar ook daar waarschijn
lijk niet helemaal droog. Middagtempe
ratuur van 13 graden bij Porto tot 18
graden aan de zuidkust.
ZATERDAG 5 DECEMBER 1992
Zon-en maanstanden
Zon op 8.31 zonondt
Maan op 13.44 maan on
Waterstanden Katwijk
Hoogwater 11.27
Laagwater 7.17 en 19.16
Weerrapporten 4 dec 19 uur:
BrusseJ wa» bew.
Cyprus waar bew.
Dublin licht bew.
Frankfurt waar bew.
Genève regen
Helsinki sneeuw
Innsbruck waar bew.
Istanbul half bew.
Klagenfurt waar bew.
Luxemburg motregen
half bew. zw8 18 15
Warschau on Bew
Buenos Aires half be
BOLLEBOOM
BOES