Kamer ongerust over
sociale werkplaatsen
'Ik win nooit, maar geef toch maar een lot'
Kondor Wessels:
goed resultaat
in Duitsland
Bex wil groeien met luxe en verre reizen
Het Gesprek van de Dag
'Geen probleem, maar
juist een groot feest'
Kamsteeg
VRIJDAG 4 DECEMBER 1992 940
REDACTIE WILLEM SPIERDIJK (CHEF) MEINDERT V
JARIG OP 5 DECEMBER
Beppie Blankenstijn uit Oegst-
geest
„Ook mijn zoon, Koen, is gebo
ren op 5 december. De kraam
visite reageerde destijds gevari
eerd van 'wat een mooi cadeau
van de Sint' tot 'ach, wat zielig,
op 5 december.'
Koen kwam twaalf dagen te
laat. Ik was op 23 november uit
gerekend. Alles ging heel goed,
dus er was niks aan de hand. Ik
dacht alleen: als hij maar niet
komt op 5 december. Maar ja,
hoor. Ik zit in het onderwijs en
wilde nog naar het Sinterklaas
feest op school, maar het was
niet meer nodig. Om vijf over
zeven in de morgen kondigde
Koen zich aan. Ik weet niet of
dat in de krant kan, maar mijn
man reageerde met de opmer
king: 'Zo, een cadeautje uit ei
gen zak.' Die Sinterklaasavond
hebben we niet echt gevierd.
Daar staat dan toch je hoofd
niet naar. De grootouders von
den het leuk. Die maakt het niet
uit op welke dag hun kleinkind
wordt geboren.
Toen Koen 1 jaar werd hebben
wij zijn verjaardag eerder ge
vierd. Voor je visite en je familie
doorbreek je natuurlijk een be
paald patroon als je het op 5 de
cember viert. Je gooit toch din
gen door de war. Maar ik denk
wel dat we het gescheiden blij
ven vieren, zolang Koen ten
minste nog in Sinterklaas ge
looft. Als hij later naar school
- gaat, zal een en ander nog wel
een staartje hebben. Hij zal al
licht even bij Sinterklaas mogen
komen. Dit jaar hebben we
Koens verjaardag half novem
ber gevierd, maar de Sint bleef
ons toch in de wielen rijden.
Volgend jaar maar eens probe
ren in januari, na alle feestda
gen, In ieder geval ben ik het
verzetten van verjaardagen wel
gewend. Mijn eigen verjaardag
valt op 25 december, op eerste
Kerstdag dus. En mijn man is
jarig op 4 oktober, op wereld
dierendag.
Sonja Schoo uit Roelofarends-
,,Op 5 december 1974 werd ik
geboren. Dit was niet alleen de
Sinterklaas-dag, maar ook nog
eens de dertigste verjaardag van
mijn vader. Ik was zogezegd
'het allereerste cadeautje van de
dag'. Leuk, de verjaardagen van
mijn vader, mij én Sinterklaas
vielen op één dag.
Dat was niet rampzalig, nee, 't
was elk jaar weer een grandioos
feest. Sint Nicolaas werd zonder
pardon naar een andere dag
verplaatst. Het was bij mijn fa
milie de gewoonte om twee
keer per jaar pakjesavond te
vieren: een keer met de hele fa
milie bij opa en oma in Amster
dam, en een keer met ons gezin
thuis.
Daartussen lag voor mij en mijn
„Dit jaar hebben we Koens verjaardag half november gevierd".
FOTO JAN HOLVAST
vader nóg een pakjesavond, die
meestal doordeweeks, op pre
cies 5 december werd gevierd.
Het hele huis zat dan vol met
familieleden, die Sinterklaas,
net als wij, verplaatsten naar
een andere dag, of zij kwamen
nadat zij hun ldnderen op bed
hadden gelegd, met al hun
nieuwe cadeaus van de net iets
eerder gehouden pakjesavond.
Veel familieleden kwamen om
mijn vader te feliciteren, en
vaak herinnerden zij zich ter
plekke dat ik ook nog jarig was.
Dan werd de portemonnee ge
trokken, en dat leverde voor mij
een aardig zakcentje op.
Op de lagere school was het op
5 december helemaal dikke
pret. Altijd kreeg ik extra aan
dacht van de Sint en van zijn
pieten. Ze moesten altijd mij
hebben. Piet zong: 'Lang zal ze
leven' voor me en Sinterklaas
zong hard mee. Ook moest ik
weieens een verjaardagsdansje
doen met alle zwarte pieten.
Hopla! Alweer een extra volle
hand met pepernoten en sui
kergoed. En dat allemaal alleen
maar omdat ik jarig was!
Nu denkt u misschien dat ik
minder kreeg dan mijn broer en
zusjes, die hun verjaardag op
een gewone datum hebben.
Fout. Als ik alle cadeaus in geld
bedragen bij elkaar had opge
teld, had ik ongeveer voor het
zelfde bedrag gekregen als mijn
broer en zus. Het verschil was
dat zij twee keer in het jaar niet
alles kregen wat zij wilden heb
ben en dat ik één keer per jaar
alles kreeg wat mijn hartje maar
begeerde. En geloof me, mijn
verlanglijstjes waren kilometers
lang.
Ik ben dus niets te kort geko
men en ik kijk op het moment
alweer uit naar de volgende Sin
terklaasverjaardagen, waarop ik
18 zal worden.
Het enige probleempje is dat
niet al mijn vrienden mij op de
ze dag op kunnen zoeken, om
dat zij dus thuis gezellig pakjes
avond hebben. Maar al sinds
mijn 'kinderpartijtje' bestaat, zit
ik daar totaal niet mee. Tegen
woordig bouw ik in de week na
mijn verjaardag de bovenste
verdieping van mijn vaders be
drijf om tot disco, en nodig ik
iedereen uit die ik ken.
U ziet het: jarig zijn op 5 de
cember is geen probleem: het is
een groot feest."
Oudejaarsloterij een doorslaand succes in Leiden
„Drie miljoen gulden? Ik zou
niet weten wat ik met dat geld
moet beginnen", zegt de oude
dame over de hoofdprijs in de
Oudejaarsloterij. „Dan ben je
toch helemaal uit je doen. Nee,
hoor, ik vind het maar eng, zo
veel geld. Dag, meneer."
Waar komen we dat nog tegen?
Iemand die tevreden is met een
leventje van kopergeld. Niet dat
de ogen van de andere klanten
van sigarenhandel Van Mil nu
echt glinsteren van hebzucht,
maar wat zouden zij graag de
prijs in de Oudejaarsloterij win
nen!
Storm
„Ik win toch nooit wat." Ja, ja,
dat zeggen ze allemaal, daar in
die sigarenhandel aan de Lage
Rijndijk in Leiden, waar het nu
al twee dagen storm loopt voor
de speciale loterij die door de
Staatsloterij op touw is gezet.
Maar ze menen het niet echt.
Het is een afleidingsmanoeuvre,
ze beseffen allemaal: 'Kinderen
die vragen worden overgesla
gen.' Straks, op oudejaarsavond,
als de trekking plaats heeft, zul
len zelfs de zoetst bepoederde
oliebollen eventjes bitter sma
ken als blijkt dat ze wederom
een niet hebben gekocht.
C. Tol, die de sigarenhandel op
voortvarende wijze beheert,
heeft al voor de tweede keer lo
ten bijbesteld. Ook bij deze ex
tra loterij zijn er weer de klan
ten die altijd hetzelfde eind-
nummer willen hebben. Of zij
die de geboortedata van hun
kleinkinderen erin willen terug
vinden. Soms zitten de mensen
krap en bellen ze hem op met
de vraag of ze hun lot niet de
volgende maand kunnen beta
len. Maar daar begint Tol niet
aan.Als ze dan niks winnen is
het animo om te betalen na
tuurlijk niet erg groot. Ik zeg al
tijd maar zo: als je geen geld
hebt, moet je niet gokken. Maar
het is gek: hoe slechter het gaat
met de economie, hoe meer de
mensen gaan gokken. Natuur
lijk verkoop ik ook veel rookwa
ren. Maar de verkoop van staat
sloten brengt op dit moment
toch wel het meeste geld in het
laatje. Vooral nu ze daar een
soort jackpot hebben georgani
seerd."
Welvarend
„Ik speel nooit mee", zegt een
dame in een kleurig jack. „Ik
ben varend en dan heb je de
grootste moeite om de trekkin
gen bij te houden. Het is zo
C. Tol: „Hoe slechter het gaat met de economie, hoe meer de mensen gaan gokken."
chaotisch allemaal. Nee hoor,
voor mij hoeft dat niet."
De varende dame is een uitzon
dering. Met grote regelmaat ko
men er in de sigarenhandel
klanten binnen die de bankbil
jetten laten neerdwarrelen op
de toonbank. Herfst is het,
herfst in hun portemonnee.
„Wat ik zou doen met die drie
miljoen gulden?", zegt een man
die, gezien de vorm van zijn
neus, vroeger gebokst moet
hebben. „Ik zou een andere
boot kopen, een betere. Ik heb
nu een oud ding dat niet lang
meer mee gaat. En ik zou een
lekker rustig leven gaan leiden.
Misschien dat ik wel een we
reldreis zou gaan maken. Sa
men met mijn vrouw. We heb
ben nog niet veel van de wereld
gezien."
Drie miljoen gulden. Een mooi
rond bedrag, waarmee je voor
altijd uit de zorgen bent. Maar
Somalië moet er niet een
miljoen naar Somalië? Dat vra
gen wij aan een meneer die in
de vut zit, iemand die, na een
leven hard werken, niet verdr
inkt in het geld maar er wel in
kan pootjebaden. „Nee, dat zou
ik niet doen. Ik geef nu elk jaar
een vast bedrag aan het Liane
fonds. Ze zorgen voor protheses
voor arme kindertjes. Maar als
ik die drie miljoen gulden zou
winnen, was ik wel voorgoed
verloren voor Nederland. Want
de fiscus zit je hier meteen op
de nek."
België
„Weet je hoe ze het belasting
kantoor in Leiden noemen? Het
Plukmaarkaalplein! Zelfs als je
dood bent staat de fiscus nog in
je graf te loeren. Ik zou naar
België gaan. Daar zou ik een
leuk huisje kopen. En heerlijk
leven, vrij leven. Want geld, me
neer, dat is vrijheid. Ik heb nu
zelf een klein beetje geld, maar
de mensen misgunnen je dat.
Laat ik u één ding zeggen: je
moet een ander nooit zijn rijk
dom misgunnen als hij er op
een normale manier aan is ge
komen. Als iemand hier de
hoofdprijs in de Oudejaarslote
rij zou winnen, ben ik de eerste
die hem feliciteert."
Er zijn, zo blijkt uit ons verblijf
in sigarenhandel Van Mil, heel
veel mensen die dit jaar niks
voor hun Sinterklaas krijgen,
niks in een mooie cadeauver
pakking: zij krijgen een lot voor
de Oudejaarsloterij.
AUTO LEASE
Voorschoten
LEIDEN ERIC JAN WETERINGS
Bouwbedrijf Kondor Wessels
boekt goede resultaten in Duits
land. Vooral de verkoop van
woningen in de regio Berlijn
loopt erg goed. De totale order
portefeuille is toegenomen tot
750 miljoen gulden en ongeveer
eenderde deel daarvan betreft
projecten in Duitsland. De Raad
van Bestuur verwacht een hoger
operationeel resultaat dan het
vorige boekjaar.
Kondor Wessels heeft in Duits
land vestigingen in Berlijn en in
Remscheid. Het belang in de
Berlijnse vestiging werd in het
afgelopen jaar uitgebreid van 51
naar 100 procent en in Ham
burg wordt druk gewerkt aan de
uitbouw van een nieuwe vesti
ging die vooral in noord Duits
land actief moet worden. Kon
dor Wessels heeft ongeveer 600
woningen 'in ontwikkeling'. Alle
gereed gekomen panden zijn
verkocht en datzelfde geldt voor
een groot aantal huizen in aan
bouw.
Lid van de Raad van Bestuur
D. Wessels verklaarde gisteren
in Leiden op de aandeelhou
dersvergadering het succes als
volgt: „Oost- en Westduitsers
liggen elkaar niet zo. In Berlijn
werken we alleen met Oostduis-
ters en wij Nederlanders laten
die mensen tenminste in hun
waarde." Ook de gunstige be
lastingfaciliteiten die gelden in
voormalige DDR spelen een rol
bij de gunstige resultaten, zei
Wessels.
In de regio Berlijn ligt de na
druk op het ontwikkelen van ei
gen projecten en op de ontwik
keling van projecten in joint
ventures. De uitvoering daarvan
wordt voor een deel aan andere
bedrijven uitbesteed. Wessels
verklaarde gistermorgen wel te
moeten wennen aan de Duitse
bouwcultuur. „Voor een barstje
in het plafond krijg je al een
schadeclaim aan je broek."
Behalve in de woningbouw is
Kondor Wessels zowel in Ne
derland als in Duitsland actief
in de utiliteitsbouw (kantoren),
renovatie en onderhoud en pro
jectontwikkeling. De utiliteits
bouw is verantwoordelijk voor
45 procent van de resultaten,
woningbouw voor 37 procent.
In Nederland zit vooral in de
vrije sektor nog groei in de wo
ningbouw.
In de sector renovatie is de
rek er in ons land uit. Vooral het
steeds verder dichtdraaien van
de subsidiekraan zou daaraan
debet zijn. Toch was er op dit
gebied gisteren nog goed
nieuws te melden voor Kondor
Wessels. Voor de verbouwing
van het hoofdkantoor van de
KLM in Amstelveen heeft de
Stichting Nationale Renovatie-
prijs de bouwer samen met
twee andere Nederlandse be
drijven genomineerd.
De aankoop van gronden
krijgt steeds meer aandacht.
Dat gebeurt vanwege het steeds
schaarsere aantal geschikte lo-
katies, verklaarde voorzitter van
de Raad van Bestuur Van der
Maas gisteren.
Kondor Wessels behaalde
over het op 30 juni geëindigde
boekjaar 1991/92 een netto
winst van 28 miljoen gulden. Bij
een jaaromzet van circa 700
Alle fracties in de Tweede Kamer zijn bang dat het vol
gend jaar mis gaat met een groot aantal sociale werk
plaatsen, waar langdurig werklozen en gehandicapten
werken. De directeuren van de werkplaatsen in de Leidse
regio voorzien op korte termijn echter nog geen grote
problemen. Directeur G. Bovens van De Zijl Bedrijven,
het werkvoorzieningschap van de regio Leiden: ,,We zul
len dit jaar waarschijnlijk sluitend draaien terwijl we een
tekort hadden verwacht van 1,2 miljoen."
DEN HAAG LEIDEN
De Kamerleden hebben stapels
brieven ontvangen over de snel
slechter wordende financiële
positie van de werkplaatsen.
„Dit jaar kunnen ze met moeite
de broek ophouden, maar in
1993 dreigt die af te zakken", al
dus WD'er Franssen gisteren in
een debat met staatssecretaris
E. ter Veld van sociale zaken.
De bewindsvrouw wil het be
heer van de sociale werkplaat
sen afstoten naar de gemeente
besturen. Betrokkenen bij de
sociale werkvoorziening hebben
aanwijzingen dat die operatie
gepaard gaat met bezuinigin
gen. De onrust onder de Kamer
leden is volgens haar gebaseerd
op geruchten.
Directeur G. Bovens van De
Zijl Bedrijven heeft geen proble
men, nu er geen sprake is van
een tekort. Dat was wel ver
wacht en hing samen met de
groei die De Zijl heeft doorge
maakt, en waarvoor de subsidie
pas later wordt aangepast. Bo
vens verwacht voor 1993 op
nieuw een tekort, maar in de ja
ren daarna weer positieve resul
taten. Volgens Bovens hangt dat
samen met het eigen karakter
van De Zijl. Relatief veel krach
ten worden geplaatst bij scho
len of de universiteit. Dat drukt
kosten.
Het Werkvoorzieningsschap
Alphen heeft dat voordeel niet,
maar directeur J. Huyers voor
ziet al evenmin grote proble
men. „De zorg van de Kamerlc
den deel ik wel. maar het geldt
niet over de hele linie. Het heeft
met de regio te maken. Hier in
het westen is het mogelijk meer
werksoorten aan te trekken dan
elders. Eenzijdige bedrijven zijn
kwetsbaarder." Verdere terug
loop van subsidies ziet ook hij
bezorgd tegemoet. „Het gaat er
kommervol uitzien."
Directeur R. Smit van Het
Spektrum in Voorhout laat zich
in soortgelijke bewoordingen
uit. „Bij teruglopende subsidies
moeten we zelf voor meer op
brengsten zorgen. Dat is een
zorg, maar ook een uitdaging."
Van der Maas: „Heel redelijk dat
eenderde van de winst wordt uit
gekeerd".
ARCHIEFFOTO WIM DIJKMAN
miljoen gulden heeft het onge
veer 1700 werknemers in dienst.
De Raad van Bestuur blijft bij
haar verwachting dat het netto
resultaat over het lopende
boekjaar 'iets' lager zal zijn van
wege hogere belastingen. Wel
wordt een hoger operationeel
resultaat verwacht.
Het dividend per aandeel van
nominaal vijf gulden werd giste
ren vastgesteld op 1,80. Een van
de beleggers noemde dat 'wat
mager', maar voorzitter van de
Raad van Bestuur Van der Maas
verklaarde het 'heel redelijk' te
vinden dat ongeveer eenderde
van de winst wordt uitgekeerd.
ALPHEN AAN DEN RUN RUDOLF KLEUN
Verzekeringsmaatschappij Ohra
heeft hooggespannen verwach
tingen van haar reisdivisie.
Vooral de in Alphen gevestigde
dochter Bex-Reizen moet de ko
mende jaren fors groeien. Bex
leed vorig jaar nog een fors ver
lies. Dat leidde tot het gedwon
gen vertrek van de twee direc
teuren/oprichters. Maar Bex,
dat sinds november onder nieu
we leiding staat, en Ohra zijn
aan de vooravond van het reis-
seizoen 1993 vol optimisme.
Bex heeft een aparte positie in
de reiswereld. De touroperator
verkoopt zijn reizen niet via de
traditionele kanalen van reisbu
reaus en banken, maar doet dat
zelf. Klanten boeken telefonisch
of bij een Ohra-winkel. Bex, dat
in 1979 werd opgericht, had
daarmee een gat in de markt
gevonden. Het bedrijf groeide
als kool en beperkte zich al snel
niet meer tot de busreizen
waarmee het was begonnen. In
1989 werd de reisorganisatie
overgenomen door Ohra. Vorig
jaar kwam er een einde aan de
gouden tijden van groei. Dat
kwam vooral door de oorlog in
Joegoslavië. Bex vervoerde jaar
lijks 17.000 mensen naar dat ge
bied. Die omzet viel in éen klap
weg en Bex verloor 4,5 miljoen
gulden.
Bij de reorganisatie die volgde
moesten uiteindelijk de oprich
ters van Bex het veld ruimen.
Ohra heeft daar nooit een ver
klaring voor willen geven. Bex
haalde in het rampjaar 1991
nog een omzet van 58 miljoen.
Vorig jaar groeide dat tot 66,7
miljoen, opgebracht door ruim
75.000 reizigers. Ook het resul
taat is volgens Hinse aanzienlijk
verbeterd, maar hij wil geen cij
fers geven. Voor 1993 wordt ge
rekend op 83.500 reizigers en
een omzet van 76 miljoen. De
komende vijf jaar moet de om
zet groeien tot 200 miljoen gul
den. Behalve Bex omvat de reis
divisie van Ohra ook Sindbad
Reizen en Worldcamp. Geza
menlijk moet over vijf jaar een
omzet van 250 miljoen gulden
worden behaald.
Bex heeft na de val van de
dollar hoge verwachtingen van
verre reizen naar andere conti
nenten. „Een reis naar Thailand
is nu net zo duur als een tradi
tionele bestemming als Por
tugal", aldus de coördinator
vliegreizen van Bex. Bij de bus
reizen. het traditionele werkter
rein van Bex. probeert de tour
operator klanten te trekken met
meer luxe. Hostessen in de bus
serveren maaltijden. Daarmee
wil Bex het vliegtuig meer con
currentie aan doen.
