Leiden Regio
Moeders klagen
over speelzalen
Leidse 'Lou de Jong' is nu voltooid
Ritzen onder vuur bij
studenten Minerva
Auto's blijven door
Noordeinde rijden
Nog geen oordeel stationstunnel
t HET RAPENBURG
M
F'OTOHENK 8'
'Herstel Rijnkade in oude luister'
DINSDAG 1 DECEMBER 1992
11
ioman leefmans erna straatsma cert v
WIM WEGMAN
Man na taxi-ruzie mishandeld
leiden Een 33-jarige Leidenaar is zondagmiddag in een taxi op
het Stationsplein door twee mannen misnandeld. De man was
in de enige taxi gestapt die op dat moment beschikbaar was. Dat
was niet naar de zin van een viertal onbekenden, twee mannen
en twee vrouwen tussen de 20 en 25 jaar oud. De twee mannen
begonnen de Leidenaar te schoppen en te slaan terwijl hij in de
taxi zat. Op verzoek van de taxichauffeur stapte het slachtoffer
uit om erger te voorkomen, waarna het kwartet de taxi in bezit
nam en door de chauffeur naar een onbekende bestemming
werd vervoerd. De Leidenaar liep kneuzingen en een spierver-
rekking op, maar hij hoefde zich niet onders doktersbehandeling
te stellen. Hij heeft aangifte gedaan van mishandeling.
Laatste overlast van Veronieabar
leiden De Veronieabar aan de Beestenmarkt heeft aan het eind
van zijn bestaan gisteravond nog voor geluidsoverlast gezorgd.
Er was een afscheidsfeest aan de gang en de muziek stoorde de
omwonenden. De politie kwam omstreeks twee uur controleren.
Op dat moment was Leidse Kees net uitgezongen en was er een
soundmixshow aan de gang. De eigenaar beloofde beterschap,
maar een uur later wera door omwonenden weer geklaagd. Óp
dat moment was het feest echter afgelopen en de geluidsoverlast
van de ter ziele gegane Veronieabar voorgoed uit de wereld.
leiden «gert visser
Het verzoek van bewoners van
het Noordeinde om deze straat
autovrij te maken, is door de
Raad van State afgewezen. De
poging van de bewoners om de
overlast van het verkeer terug te
dringen, dateert al van 1988
toen de gemeente op een deel
van de straat eenrichtingverkeer
instelde.
De bewoners meenden dat
deze maatregel niet ver genoeg
ging omdat autobussen en
taxi's van de maatregel werden
uitgezonderd en tekenden be
roep aan. Een jaar later werd
het besluit echter door de ge
meente teruggedraaid omdat
het verkeer door de gedeeltelij
ke afsluiting volledig vastliep.
Veel automobilisten konden
geen uitweg vinden en negeer
den het inrijverbod op het
Noordeinde. De politie zag geen
kans de overtreders aan te pak
ken en het inrijverbod te hand
haven. Voor de bewoners was
het terugdraaien van het inrij
verbod een grote teleurstelling.
Begin dit jaar betoogden zij
voor de Raad van State dat de
drukte op het Noordeinde (ge
schat wordt dat er in 2000 dage
lijks 9000 auto's zullen rijden)
zorgt voor geluids- en stank
overlast. Bovendien zouden de
panden aan het Noordeinde
schade oplopen door trillingen
als gevolg van het autoverkeer.
Volgens de Raad van State
gaat de geluidsoverlast de nor
men echter niet te boven. Dat
geldt ook voor de luchtveront
reiniging. Daarom is er volgens
de Raad van State geen reden
om de gemeente terug te flui
ten.
De Raad wijst er bovendien
op dat bij het autoluw maken
van de Leidse binnenstad, de
verkeerssituatie op het Noord
einde opnieuw wordt bekeken.
De Raad vindt het niet juist dat
daarop nu al op wordt vooruit
gelopen. Wethouder j. Walen
kamp (verkeer) verklaarde giste
ren nog geen idee te hebben
wat er precies met het Noord-
einde gaat gebeuren. In de loop
van volgend jaar zal dat duide
lijk worden.
Moeders van kinderen van 't Pinkeltje en 't Sprongetje in
Leiden-Noord zijn klagen steen en been over deze twee
peuterspeelzalen. In een brief aan de directeur van de
Stichting Sociaal Kultureel Werk in Leiden (SKIL) kondi
gen zij aan met hem te komen praten.
buurthuis gevestigd, 't Pinkeltje
staat een eindje verderop. De
moeders van 't Pinkeltje willen
zo min mogelijk te maken heb
ben met de coördinator van het
buurthuis. Die zou hen onbe
hoorlijk behandelen en twee-
en driejarige peuters door el
kaar husselen als de peuterleid
ster ziek is.
Volgens de moeders speelt de
coördinator de baas zonder dat
hij rekening houdt met hun
wensen. Zo zou hij zonder enig
overleg de prijs hebben verdub
beld van de koffie die de moe
ders drinken als ze hun kinde
ren bij de peuterspeelzalen af
zetten.
Volgens adjunct-directeur T.
Fluitsma van komt de kritiek
niet uit de lucht vallen. „Waar
mee ik zeker niet wil zeggen dat
er niets aan de hand is. Als waar
is wat de moeders schrijven,
dan moet er zeker wat gebeu-
Volgens de moeders is onlangs
een tweejarige peuter weggelo
pen. Wegens ziekte moest een
stagiaire in haar eentje een peu-
tergroep draaien. De onervaren
peuterleidster is achter de klei
ne vluchteling aan gegaan. De
andere kinderen werden alleen
gelaten.
Verder moeten ouders
dikwijls voor de gesloten deur
wachten. Vooral als er op vrij
dag leidsters ziek zijn gaat het
mis. Van buurthuis 't Spoortje is
er dan ook niemand die de deur
kan openen.
De zes moeders die de brief
hebben opgesteld beweren dat
de sfeer in het buurthuis 'zoda
nig is verziekt dat de peuterleid
sters niet meer kunnen functio-
Beide peuterspeelzalen beho
ren organisatorisch bij buurt
huis 't Spoortje aan de Bern-
hardkade. 't Sprongetje is in het
„Dat verhaal van die stagiaire
springt er wat mij betreft uit. Als
de peuterleidsters ziek zijn kun
je de zalen beter sluiten dan aan
een stagiaire overlaten. Overi
gens is er een nieuw vervan-
gingsbeleid op komst waarbij
ervaren vrijwilligsters betaald
kunnen worden. Dat biedt wel
lichtuitkomst."
Op de achtergrond speelt vol
gens Fluitsma de discussie over
de kinderopvang in de wijk
mee. Er is een initiatiefgroep
opgestaan in Leiden-Noord die
bij de nieuwbouw achter het
buurthuis alle vormen van kin
deropvang bijeen wil brengen.
SKIL is daar volgens Fluitsma
niet op tegen maar kan zich ook
voorstellen dat de bij 't Spoortje
behorende peuterspeelzalen
daar gewoon blijven. „Van de
moeders die de brief hebben
geschreven, zitten er ook een
paar bij de initiatiefgroep."
Verder is volgens Fluitsma 't
Pinkeltje altijd een wat zelfstan
diger opererende peuterspeel
zaal geweest. „Dat komt ge
woon doordat deze peuter
speelzaal niet in het buurthuis
zit. Wij willen die band verstevi
gen want 't Pinkeltje hoort ge
woon bij 't Spoortje."
leiden loman leefaaans
De gemeentelijke welstandscommissie heeft gis
teravond positief noch negatief kunnen oordelen
over de 'schoonheid' van de nieuwe stationstun
nel. De commissie beschikte slechts over één
plattegrond en die was van het totale gebied.
Daar was voor de commissieleden niets aan af te
lezen. Het ontwerp is dan ook aangehouden.
„En dan te bedenken dat de ontwerpers van de
stationsplannen, in het verleden zelfs voor klein
ste wandjes, die toch achter andere bouwwerken
zouden verdwijnen, persóónlijk uitleg kwamen
geven. Dit is weer het tegenovergestelde. Eén
simpele kaart. Daar doen we dus niks mee", aldus
commissielid W. Smits.
En daar dachten de andere commissieleden
hetzelfde over. Zij wilden tekeningen zien van
tunnelwanden, ingangen, eventuele hekwerken,
de plaats en vorm van de verlichting en de verde
re afwerking. Totdat daar meer over bekend is, zal
de commissie geen uitspraak doen. Aan burge
meester en wethouders is nu gevraagd om bij de
volgende vergadering, half december, de bijbeho
rende detailtekeningen te overleggen, alvorens
een oordeel over de schoonheid, hét doel van de
welstandcommissie, kan worden geveld.
Laatste deel Rapenburgserie belicht universitaire gebouwen
leiden emiel fangmann
Met 'Het Rijck van Pallas' is gis
termiddag het zesde en laatste
deel van de monumentale serie
over de geschiedenis van het
Rapenburg gepresenteerd. In
het Academiegebouw, dat in dit
deel uitgebreid aan de orde
komt. 'Het Rijck van Pallas', ge
noemd naar de Griekse godin
der wijsheid Pallas Athene, be-
handelt het gedeelte Rapenbrug
59 tot 73. Daar bevinden zich
vooral de universitaire panden
van 'de mooiste gracht ter we
reld'. Het deel wordt ingeleid
door R. Ekkart met een essay
over Leidse portretschilders) en
W. Otterspeer (met een verhaal
over het streven naar zelfstan
digheid van de universiteit rond
1900).
Met de publikatie is een on
derzoek afgesloten dat in 1977
begon en waarvan zes jaar terug
het eerste deel het licht zag.
„Met vriendelijk ironie wordt
het wel een soort Lou de Jong-
reeks genoemd", zo sprak
hoogleraar kunstgeschiedenis
C. Willemijn Fock gisteren.
De zes delen (4470 pagina's in
totaal) mogen uniek in Europa
en waarschijnlijk in de wereld
worden genoemd. Nog nergens
is immers de wooncultuur van
een complete straat zo uitge
breid beschreven. Daarvoor wa
ren de belangrijkste bronnen de
260 boedelinventarissen van de
64 beschreven panden, die in
hun geheel zijn gepubliceerd.
De beschrijving werd aangevuld
met de gegevens over de bewo
ners, waarvoor bijvoorbeeld
brieven en dagboeken een bron
vormden.
Professor Fock illustreerde
dat de historische beschrijving
van het Rapenburg eigenlijk
nooit af is. „Van de zomer
kwam ik in Engeland in een
middeleeuws kasteel Brusselse
wandtapijten tegen. Die bleken
van de familie Van Leyden die
jaren aan het Rapenburg heeft
gewoond." De andere samen
steller, emeritus hoogleraar H.
Lunsingh Scheurleer verhaalde
van ae verdwenen Leidse
Restauratie van
Academiegebouw
Secretaris D. den Os van
Leidse Universiteit maakte
gisteren bekend dat de uni
versiteit tot 2000 jaarlijks 35
duizend gulden over heeft
voor restauratie van het Aca
demiegebouw, Rapenburg
73. Het gaat dan in de eerste
plaats om de vele portretten
van hoogleraren in het ge
bouw en het interieur van
bijvoorbeeld de tuin- en
regentenkamer.
schoorsteenmantel die ten slot
te na een aantal veilingen
in de Argentijnse hoofdstad
Buenos Aires terecht kwam.
Lunsingh Scheurleer was be
trokken bij de herinrichting van
het Paleis op den Dam en het
Loo in Apeldoorn en stond in de
jaren zestig aan de basis van het
Rapenburg-project, dat later
door zijn leerling Willemijn
Fock werd uitgevoerd en nu is
voltooid. De derde samensteller,
A. van Dissel, werd gisteren her
dacht. Hij overleed dit jaar on
verwacht.
De status van het Rapenburg
is niet altijd zo groot geweest als
tegenwoordig, zo werd ook nog
eens in herinnering gebracht.
Begin deze eeuw wilde men het
water, dat toen stonk en ver
vuild was, vervangen door
plantsoenen. Het beeld van
burgemeester Van der Werff
zou daarbij worden verplaatst
naar het Academiegebouw.
Daar heeft het gemeentebe
stuur, samen met de pasopge
richte vereniging Oud-Leiden,
een stokje voor gestoken.
Th. H. Lunsingh Scheurleer, C. Wille
mijn Fock en A.J. van Dissel: Hel Ra
penburg, geschiedenis van een Leidse
gracht. Deel VI A en B, 874 pagina's,
55 gulden. Index van personen op de
serie, 158 blz, 10 gulden. Te verkrij
gen bij hei Kunsthistorisch instituut,
Geschiedenis van een Leidse gracht
Minister Ritzen kreeg het gisteren tijdens een forum in studentensociëteit Minerva zwaar te verduren,
Wat is het verschil met Deetman?'
leiden emiel fangmann
Het onderwijsbeleid van minis
ter Jo Ritzen (PvdA) kwam giste
ren in een afgeladen sociëteit
Minerva zwaar onder vuur te
liggen. „De kwaliteit van het on
derwijs verloedert", was het
hardste verwijt dat hij kreeg.
Het was een van de weinige ke
ren dat de bewindsman 'het een
beetje zat was' en zich 'in zijn
kuif gepikt voelde'. Waarop hij
de ongelovige studenten nog
eens voorhield dat het hoger
onderwijs in Nederland toch
echt nog tot het het betere in
Europa behoort.
Over zijn nieuwste plan, de
basisbeurs afhankelijk te maken
van het ouderlijk inkomen, was
hij kort. Het kabinet heeft lijnen
uitgezet voor de bezuinigingen.
In het voorjaar komen nadere
voorstellen hoe het met het hui
dige stelsel in de tweede helft
van de jaren negentig moet.
In het door de Jonge Socialis
ten georganiseerde forum, on
der leiding van PvdA-voorzitter
Felix Rottenberg, verdedigde
Ritzen de invoering van de tem
pobeurs, die hij vanaf volgend
jaar wil invoeren. Daarbij moe
ten studenten dan in hun eerste
jaar 10 procent en in het vol
gende enkele tientallen procen
ten van de leerstof halen, willen
ze hun basisbeurs niet kwijtra
ken. Die wordt anders omgezet
in een rentedragende lening. „U
hier zou er blij mee moeten
zijn, want het komt juist de wèl
studerenden ten goede."
Naast studiefinanciering
kwam ook de kwaliteit van het
onderwijs ter sprake. Stüdente I.
Pserhof vond dat studenten het
wettelijk recht moeten krijgen
om enquêtes te houden over
die kwaliteit. Ook bij sollicitatie
van docenten zouden ze in
vloed moeten krijgen. Met het
glas in de hand en met de dictie
van wijlen Molly Geertsema viel
een Minervaan haar echter af.
„Excellentie, je laat de gehange
ne toch ook de beul niet kie
zen". Ritzen was het met de
studente wel gedeeltelijk eens,
maar vond 'een wet een uiterste
middel' om deze inspraak te re
gelen. „Ik ben meer voor afspra-
Voorzitter Simone van Geest
van de Landelijke Studenten
vakbond wond zich vanuit de
zaal op over het voornemen na
de propedeuse in de studie
zwaarder te selecteren. Ook
hoogleraar rechten H. van Gun-
steren vond al die tussentijdse
controles ook weer bij de
tempobeurs lastig en cor
rumperend. Het zou maar tot
allerlei gesjoemel om een
puntje meer of minder leiden
om toch aan de eis te voldoen.
Liever zag hij een toelatingsexa
men vóór de studie. Maar Rit
zen noemde het vwo-examen
goed genoeg en nog eens zo'n
selectie vooraf 'geen Haarlem
merolie' te vinden.
Het bleef gisteravond bij
woorden en een door de Leidse
STROP (Studenten Tegen Rit-
zens Onderwijs Politiek) aange
boden petitie met 2400 meren
deels Leidse handtekeningen
tégen zijn beleid. Rottenberg:
„De minister telt eventjes."
Ritzen zei ten slotte evengoed
blij te zijn met de assertieve,
kritische student van tegen
woordig. „Zo'n student zoals
die dus hier in de zaal zit." Wat
hem overigens op de toewer-
ping 'slijmbal, slijmbal' kwam te
staan.
De studenten vielen na afloop
ook Rottenberg aan op de ma
nier waarop hij het debat had
geleid. Hem werd manipulatie
verweten, omdat hij hun vragen
een eigen draai had gegeven in
het gesprek met zijn partijge
noot. Rottenberg zei een andere
stijl dan gebruikelijk te hante
ren. „En daarbij: ik heb toch ge
vraagd wat nu het verschil met
de vorige minister Deetman
was. Dat is toch een lastige
vraag." Ook Ritzen kon imm-
mers geen grote verschillen op-
Algemene en Academische
Boekhandel
oensdag 2 december 1992
i 15.00 uur tot 16.30 uur
Max Velthuijs
van de Gouden Griffel en Zilveren Pe
voor het boek: "Kikkeren het Vogeltje")
zijn nieuwste boek
"Kikker in de Kou" en overig werk
bij Boekhandel Kooyker
Breestraat 93,
2311 CK Leiden.
tel.:071-160500,
fax: 071-144439.
leiden loman leefmans
De Nonnenbrug over het Rapenburg in vroeger tijden. foto archief
Doelensteeg 16. Gemeente-archief, telijk te bestellen (voor verzending Rapen burgpro jekt Leiden of bankgiro
Lakenhal, boeken 8,50 gulden extra, Index 6,50 49.94.22.503 l.n.v. prof. dr. C. Fock,
Bewoners van de Rijnkade willen dat hun straat
aan de Nieuwe Rijn in oude luister wordt her
steld. In een deze zomer gehouden enquête, werd
meermalen gevraagd om de antieke lantaarnpa
len op straat, bootogen aan het water en nieuwe
bomen. De gemeente gaat de bewoners een eind
tegemoet komen.
De enquête werd gehouden op initiatief van
twee bewoners. Aanleiding was het feit dat bij
verschillende herbestratingen de Rijnkaders niet
bij de uitvoering werden betrokken: „En dat wilde
we nu eens een keer voor zijn", legt R. Vogelaar,
een van de initiatienemers uit.
Van de 23 wooneenheden (17 huizen) aan de
Rijnkade werden 21 formulieren ingevuld. En uit
de antwoorden en opmerkingen werd een ver- nen tfe singels neer.
langlijst samengesteld dat aan de gemeente werd
voorgelegd.
Ambtenaar K. Cusell liet gistermiddag tijdens
een vergadering van Zeeheldenbuurtbewoners
weten dat aan de meeste eisen zal worden vol
daan. De stoepen worden breder, er komen nieu
we paaltjes, de straat is inmiddels al 30-kilometer
gebied maar eventueel komen daar nog drempels
bij. Verder komen er bootogen aan ae nel ver
nieuwde kade zodat pleziervaartuigen makkelij
ker aan kunnen leggen en de kale grond waar
vroeger een huis stond, mag door de bewoners
als parkeerplaats worden gebruikt.
Cusell meldde vervolgens dat de komst van
nieuwe bomen nog niet helemaal zeker is. Het
enige waar hij de bewoners helemaal in moest te
leurstellen, was de terugkeer van de antieke lan
taarnpalen. IX- gemeente zet deze alleen nog hin
de sir