Hoerige Sien en de aap van Labruyère
Stemming
Leiden
De cafés
Kustdorpen krijgen
geld voor toeristen
Leidse zamelt geld
in voor Sri Lanka
Meren wijk wil geen
Filmnet op de kabel
-f ZATERDAG 28 NOVEMBER 1992sso
Voor de een een bron van
overlast, voor de ander een
lekker avondje uit: cafés, Ma
redorp/De Camp telde er ve
le.
'Het café van Hein Link
daar zaten aan het eind van
de week alle mannen, die net
het geld hadden ontvangen.
Als 's avonds hun vrouwen ze
uit de kroeg kwamen halen,
was hun weekgeld meestal al
op. Moeder de vrouw ging
dan met lege handen naar
huis. En kwamen de mannen
lekker dronken thuis dan was
er een flinke ruzie. Dan was
er de andere dag geen eten
voor de kinderen. In een
kroeg in de Haarlemmer
straat, de Sierkan, naast Rex
kwamen de Katwijkers en de
Rijnsburgers in hun mooie
donkerblauwe pak met pet
ten op. 's Middags was er dan
een grote knokpartij.
In de Van der Werf straat
had je ook nog café 't Beds-
teedje van eigenaar Dongel-
mans, daar was het haast al
tijd ruzie en narigheid.
In de buurt kon je een heuse
kroegentocht houden. Zo had
je café Tettero, dat was meer
een net café, 't Vosje in de
Haarlemmerstraat, de Drei
Pottekens in de Jan Vossen-
steeg en aan het eind van die
straat nog het Dag en Nacht
café. Dat ging altijd weer
open voor het kon sluiten
KATWU K/NOOR DWU K
De gemeenten Noordwijk en Katwijk krijgen waarschijnlijk elk
40.000 gulden van de provincie voor hun 'Frisse neuzen-pro-
ject'. Dit project, dat door het ministerie van economische zaken
werd opgezet in veertien kustplaatsen, is bedoeld om de dorpen
aan de kust aantrekkelijker en beter bereikbaar te maken voor
toeristen. In Noordwijk en Katwijk zijn de plannen in het kader
van dienstverlening aan de toeristen het verst gevorderd.
In Noordwijk zal de 40.000 gulden worden gebruikt voor het
opzetten van een soort service-club die toeristen moet bewegen
bij herhaling de vakantie in Noordwijk door te brengen 7 gen
betaling van een gulden of vijf zal de toerist in het bezit komen
van een lidmaatschapskaart met de bijbehorende voordelen.
Ook een nieuwsbrief behoort tot de service, waardoor de toerist
op de hoogte blijft van de toeristische informatie over Noord
wijk.
In Katwijk wordt de subsidie door het speciaal ingestelde aan-
jaagteam onder meer gebruikt voor het ontwikkelen van speci
fiek Katwijkse relatiegeschenken. Ook zal er een aantal evene
menten worden georganiseerd die vooral in de sportieve sfeer
zullen liggen. Volgens VW-directeur Verplancke zullen al ko
mende zomer de effecten te merken zijn van het 'Frisse neuzen-
project'.
LODEN»
Eén Leidse inzamelactie voor het Srilankaanse dorp Yakkala-
mulla heeft 2000 gulden opgeleverd. De opbrengst is besteed
aan tafels en stoelen voor de school in het dorp en een aantal
andere kleine voorzieningen, zoals een toilet.
Initiatiefneemster L van Egmond is inmiddels bezig met een
nieuwe inzamelactie. Een aantal bedrijven uit de regio is be
reid de actie te steunen. Van Egmond hoopt dat met de op
brengst hiervan een brug en een watenon kunnen worden ge-
installeerd. Volgens haar zijn hier geen grote bedragen mee ge
moeid. „Voor ongeveer 150 gulden kun je al een bruggetje
bouwen. En verder willen we een waterton installeren omdat
de dorspbewoners nu geen goed drinkwater hebben en het
aanleggen van een waterleiding te duur is. Regenwater dat je in
een ton opvangt, is daar nog zo zuiver dat het prima te drinken
is." Van Egmond is betrokken hij de actie omdat ze ruim twee
jaar geleden een meisje uit Yakkaiamulla adopteerde. Het geld
dat zij binnenkrijgt gaat via de Nederlanka Aloka Foundation
naar Sri Lanka. Voor meer informatie: tel. 071 - 31007.
Slechts negen liefhebbers voor abonnee-tv
FilmNet verschijnt niet in de
Merenwijk. De bewoners van
die wijk hebben er zo weinig
belangstelling voor dat de be
heerder van het kabelnet daar
(SKM) de onderhandelingen
over doorgifte van het station
heeft gestaakt. De SKM denkt er
nu over de Engelse satellietzen
der Discover)' Channel op het
net te zetten. De besprekingen
daarover zijn nog gaande. Als
alles meezit zal Discovery
Channel voor het volgende
voorjaar in de Merenwijk op de
buis kunnen verschijnen.
De SKM hield deze en vorige
maand een opiniepeiling onder
haar abonnees over de belang
stelling voor FilmNet. Ze deed
dit omdat de besprekingen met
abonnee-tv-exploitant uiterst
moeizaam verliepen. De SKM
wilde alleen verder praten met
FilmNet als ten minste 200 van
de 6000 abonnees prijs stelden
op de doorgifte van het station.
Volgens A. Muller, secretaris
van de Merenwijkse kabelbe
heerder, reageerden uiteindelijk
slechts negen mensen. Veel te
weinig dus om de onderhande
lingen met FilmNet nog een
tweede kans te bieden.
Discovery Channel, dat nu
misschien het voor FilmNet ge
reserveerde kanaal gaat vullen,
is een Engelse commerciële
zender die documentaires uit
zendt over onder meer natuur,
cultuur, wetenschap en tech
niek. Het station wordt inmid
dels al in een groot aantal plaat
sen in Nederland doorgegeven,
waar onder gemeenten in de
Duin - en Bollenstreek.
Hoewel het Merenwijkse net
nog ruimte heeft voor verschei
dene nieuwe stations, zijn er
volgens Muller geen plannen
om het aanbod op korte termijn
verder te vergroten. ,,Dan zien
we volgend jaar wel weer. We
willen het aantal zenders lang
zaam uitbreiden. Bovendien
vinden we dat elke nieuwe zen
der iets extra's aan het aanbod
moet toevoegen."
POLITIEKE RUBRIEK WÊ^M
De spreekbuis van de
allochtone Leidenaars is
het zwijgen opgelegd. Het
PvdA-raadslid Na^i
Demirbas werd door zijn
partijgenoten uit de
raadscommissie
onderwijs gekieperd
omdat hij te veel over
details emmerde.
Nu is daar op zichzelf
geen bezwaar tegen.
Integendeel.
Probleem is echter dat er nog
maar weinig raadsleden in
commissies zouden zitten als
deze maatstaf voor iedereen
zou gelden. Ze zitten immers
allemaal geregeld te blaten over
zaken die er niet toe doen.
„Voorzitter, op pagina 2
ontbreekt het cijfer 2", zeggen
ze dan. Of: „Voorzitter, dank u
voor het verslag, wij vinden
vooral de groene voorkant erg
mooi". En: „Wat kosten de
bloemenvazen die de afdeling
burgerzaken zes maanden
geleden heeft aangeschaft?"
Het valt natuurlijk ook niet mee
om iets zinnigs te zeggen over
dingen waar je geen verstand
van hebt. Maar dat probleem
speelde in het geval Demirbas
in het geheel niet. De PvdA'er
heeft juist wél veel verstand van
onderwijs. Demirbas studeerde
pedagogiek in Turkije en stond
in Leiden twaalf jaar voor de
klas. Thans werkt hij als
beleidsmedewerker voor
onderwijs bij het Nederlands
Centrum voor Buitenlanders in
Utrecht. Nu ontkennen de
critici in zijn partij ook niet dat
hij wat weet van
In 1989 ging het wat beter met Natf Demirbas in de PvdA-fractie. Good-old Elly Kerckhoffs (rechts) vestigde bijvoorbeeld nog weieens de aandacht
op hem. Maar sinds zij de gemeenteraad heeft verlaten is er helemaal niemand meer die naar Demirbas luistert. archieffoto wim dijkaaan
onderwijszaken. Nee, Demirbas
zegt zelf dat ze hem kritiseerden
omdat hij zich 'als specialist te
veel met details zou
bezighouden'.
Eindelijk iemand die ergens
verstand van heeft, moet-ie zijn
mond houden. En zo komt het
dat we pas deze week luid en
duidelijk zijn mening hoorden
over het plan om een aparte
school te stichten voor Turkse
en Marokkaanse leerlingen in
Leiden-Noord. Als ze goed
Nederlands kunnen spreken en
schrijven stromen ze door naar
de gewone scholen in de wijk.
Demirbas heeft een
vernietigend oordeel over het
voorstel, dat uit de koker komt
van zijn eigen partijgenote
wethouder Hennie Koek. De
onderwijskundige van de
fractie, de vertegenwoordiger
van de doelgroep voor wie het
plan is gemaakt, is tégen en
mag daar niets over zeggen.
Nu is zwijgen eigenlijk ook het
beste wat hij kan doen. Want
zijn partijgenoten luisteren toch
niet naar hem. In een interview
in 1990 verklaarde Demirbas al
dat hij zich vreselijk ergerde aan
het feit dat zijn partijgenoten
ongegeneerd de krant gingen
lezen als hij aan het woord
kwam. Ook toen hij deze
treurzang zong hebben zijn
fractiegenoten kennelijk
bananen in hun oren gehad. En
het lijkt erop dat ze die
voorlopig lekker laten zitten.
en leuk nieuwigheidje
I was het. Het college
van burgemeester en
wethouders schakelde voor de
vervaardiging van de begroting
dit jpar een heuse journalist in.
Hij interviewde de
burgemeester en de zes
wethouders over wat ze zoal
gepresteerd hebben en over wat
ze zoal nog van plan zijn te
gaan doen.
En dat leverde, eerlijk is eerlijk,
best aardige verhaaltjes op in de
beleidsbegroting. Het stuk is
heel duidelijk geschreven,
anders dan andere boekwerken
en brieven die de gemeente
uitgeeft. Zinnen als: „Sommige
groepen hebben meer aandacht
nodig dan andere, omdat ze een
grotere achterstand hebben",
kan iedereen begrijpen. Alleen
jammer voor alle moeite dat
natuurlijk absoluut niet
'iedereen' de beleidsbegroting
leest. Als je er niets mee te
maken hebt, dan kijk je het ding
niet in. Dan heb je wel wat
beters te doen.
Maar goed, de burgemeester en
en de wethouders en de andere
raadsleden zijn er maar wét blij
mee. Soms, als ze 's nachts niet
kunnen slapen, bladeren ze het
boek nog even door en dan
worden ze heel erg gelukkig.
Wij weten het niet zeker, maar
wij denken dat dit plan uit de
koker van CDA-wethouder loop
Walenkamp is gekomen. Daar
hebben we verschillende
redenen voor. Walenkamp was
voordat hij wethouder werd,
werkzaam op de pr-afdeling van
een grote bank. Het tweede
argument is dat Walenkamp
voor de vervaardiging van zijn
marktennota en zijn nota over
bestuurlijke vernieuwing óók al
een Leidse journalist
inschakelde.
Het derde motief voor onze
veronderstelling is dat niet
alleen het hele college, maar
ook de CDA-fractie van
Walenkamp zelf nu het licht
heeft gezien. De fractie moet
een oordeel vormen over het
concept-structuurplan voor
Leiden. Het rapport waarin zeg
maar de toekomst van de stad
wordt uitgestippeld.
Zoveel hoofden, zoveel zinnen
natuurlijk. Kennelijk valt het
voor de CDA'ers niet mee om
tijdens fractievergadering
duidelijk standpunten en
meningen over het
structuurplan boven te krijgen.
Aan de interne communicatie
schort het een en ander, om het
maar in pr-taal te zeggen. En
wat heeft het CDA nu gedaan?
luist, de fractie schakelt een
journalist in, die met elk
raadslid afzonderlijk gaat praten
over de toekomst van de stad.
Deze journalist maakt vast weer
een vrolijk en goed leesbaar
boekwerkje vol interviews en
dan zijn ze er zo uit.
Het schijnt dat het CDA-
programma voor dc
gemeenteraadsverkiezingen in
1994 óók door een journalist
wordt geschreven. Hij gaat
daarvoor een praatje maken
met alle CDA-leden en
potentiële CDA-stemmers in de
stad. Een waarschuwing lijkt op
zijn plaats. Hoewel een
journalist in je keuken
natuurlijk altijd nog beter is dan
een politicus in je tuin.
VRUETUD
Turkse familiedag
In het bibliotheekfiliaal het
'Spoortje' aan de Bernhardkade
wordt op 29 november van 13
tot 17.30 uur een Turkse fami
liedag gehouden. Onder het ge
not van Turkse hapjes en
drankjes kan worden geluisterd
naar Turkse vertellingen en
Turkse muziek.
Volksmuziek
De cultureel vereniging NIVON
houdt op 29 november een mu
zikale familie-bijeeenkomst met
volkszang op het programma.
Vanaf 14.30 uur brengt de mu
ziekgroep Trefoil' volkswijsjes
in zaal Zuiderkwartier aan de
Anjelierssstraat.
Paddestoelen
De paddestoelententoonstelling
in het Koetshuis in de Leidse
Hout is op 29 november de hele
dag open. Bij mooi weer is er
om 14.00 uur een rondleiding in
het park. Voor kinderen staat
een tal van activiteieten op het
programma. Dc hele dag zijn er
smurfen die de kinderen vertel
len over paddestoelen.
Sinterklaasbingo
De Nederlandse Vereniging
voor Huisvrouwen organiseert
in december weer een aantal
activiteiten. Voor een Sinter
klaasbingo kunnen belangstel
lenden terecht op 3 december
om 14.00 uur in het gebouw aan
de Ceaciliastraat. Verder staan
onder meer een kerstexcursie
naar kasteel de Middachten.
een bezoek aan 'Holliday on
ice', en een kerstviering op het
programma
Sinterklaas-loop
Buurtvereniging Matilo houdt
op 5 december een Sinterklaas
loop. Vanaf 10.00 uur kunnen
de deelnemers zich inschrijven
bij het buurthuis. Er zijn afstan
den van 2, 5. 10 en 16 kflouSU i
uitgezet.
Taalles
Medewerkers van buurthuis
Groenoord zoeken vrijwilliger*
voor talencursussen aan buiten
landse vrouwen. De buitenland
se vTouwen komen iedere vrij
dagochtend tussen 10.00 uur en
11.30 uur bijeen. Meer informa
tie via telefoonnummer:071 -
217222.
Boekje over naoorlogse geschiedenis Maredorp en De Camp
moeder maar niet zo'n gooche
laar, dan ging ik met jou op
sjouw.
Niet alle verhalen zijn zo vrolijk
als die van de 'wagen van Lan-
gezaal' en 'Hoerige Sien'. Wie
tussen de regels doorleest, ont
dekt dat buurt nu, ondanks de
titel van het boek, sociale con
tacten en vooral de oude gezel
ligheid mist. Enkele ouderen ge
ven echter de moed niet op:
„De vele renovaties hebben veel
bewoners nog meegemaakt.
Sommigen vonden het ver
schrikkelijk. Ze konden niet
meer in hun huis terug omdat
dat te duur was geworden, of ze
werden gek van de troep.
Ondanks alle nieuwbouw voelen
veel mensen zich nog steeds
thuis in de buurt: „Hier in ons
straatje vormen we zo'n beetje
een vriendenclubje.
Vrijdags 's avonds kwa
men de bouwvakkers naar
het badhuis, dat was dan
heel gezellig. Ze kwamen
een praatje maken en bad
deren Ik vond het zo
heerlijk daar, ik wou dat ik
de tijd kon terugdraaien.
LEIDEN LOMAN LEEFMANS
De naoorlogse, sociale geschie
denis van de Leidse binnen-
stadswijken Maredorp en De
Camp staat centraal in een
boekje dat half december ver
schijnt. Vijf vrouwen uit-de-
buurt hebben er bijna twee jaar
aan gewerkt.
Het resultaat is soms bedroe
vend. En dan wordt niet het
boekje zelf bedoeld. Dat is een
aanwinst is voor de sociale his
torie van Leiden en verdient een
plaatsje in het gemeentearchief.
Bedroevend is het beeld dat van
de wijk, links en rechts van de
Haarlemmerstraat, naar voren
komt. Het beeld van 'vroeger
was het zo gezellig'.
Burenhulp en gezelligheid,
het is verleden tijd. Het kosthuis
is gesloten, en de mensen zijn
veranderd. Mannen die vroeger
onderdak zouden hebben gevon
den bij mevrouw Ten Bosch,
moeten nu een beroep doen op
de hulpverlening. Men is niet
meer gewend om elkaar op te
vangen. De mensen zijn veran
derd', zegt bewoonster Ten
Bosch: Ze gunnen mekaar het
licht in de ogen niet, elkaar hel
pen is er niet meer bij'. Ook mist
ze de gezelligheid van vroeger:
'Na een beroving op straat, vroeg
in de avond, vlak bij huis, gaat
ze 's avonds de deur niet meer
uit. Gelukkig kun je overdag ook
kaarten en heeft ze veel aanloop
van familie en kennissen. En dat
is niet verwonderlijk want bij
mevrouw ten Bosch is het nog
gezellig."
Vrouwengeschiedenis
Corrie Bink werkt als coördina
tor in buurthuis Dijk 33, aan de
rand van de wijk. Zij kreeg van
vrouwen die het buurtcentrum
bezochten regelmatig verhalen
'over vroeger' te horen: „Toen
was alles beter, was de teneur
van veel van die verhalen. Op
een gegeven moment dacht ik,
we moeten die verhalen vastleg
gen en met een groep van oor
spronkelijk zes vrouwen zijn we
toen aan de gang gegaan. Waar
om alleen vrouwen? Omdat ge-
Een straatbeeld op de Lange Mare tijdens de jaren vijftig. Een van de mooiste grachten van Leiden werd enkele jaren daarna gedempt.
foto nico van der horst sr
schiedenis meestal door mannen
wordt bepaald", aldus Bink.
Het oude badhuis was een van
de plaatsen waar veel buurtbe
woners vroeger samenkwamen.
Douchen kostte 15 cent en een
bad werd van 30 cent al snel 1
gulden: Je mocht 20 minuten
douchen, daarna werd er op de
deur gebonsd De dames en
heren douchten apart, dit was
streng gescheiden. Natuurlijk
werd er wel eens gegluurd. De
mensen boorden soms gaatjes in
de muur of keken over de rand,
daarom was er ook gaas gespan
nen bovenop de hokjes.
Eigen stijl
Geen van de vrouwelijke au
teurs had vooraf enige scholing
op het gebied van interviews of
schrijven. Het maken van het
boek was daarom een hele erva
ring voor de vijf schrijfsters, M.
Cosijn, J. Labruyère, A. Lange-
zaal, S. Verschuren en C. Bink:
„De verhalen hebben ook dui
delijk allemaal een eigen stijl
omdat ze door verschillende
personen zijn geschreven. Op
een gegeven moment, dat was
drie weken geleden, hebben we
een dead-line moeten stellen
want met het materiaal hadden
we nog een jaar doorgekund",
aldus Bink.
Waar het in het boek niet aan
schort is humor. Het verhaal
van de oude Labruyère en zijn
aap is kostelijk.
Bij schoenmaker Labruyère
hadden ze een grote aap. Als er
klanten schoenen kwamen bren
gen en ze stonden vlakbij de
aap, dan ging dat kleine handje
van hem in de jaszak van de
klant en dan pikte hij kwartjes
en dubbeltjes eruit en stopte ze
in zijn wangen. Was de klant
weg dan spuwde hij alles op de
grond, dat vond Labruyère wel
leuk.
Een andere bijzonderheid uit
de wijk, die velen zich nog zul
len herinneren: Aan drie zijden
van de dekschuit op de Stille
Rijn waren reclameborden be
vestigd met de slagzin 'Moeders
Ideaal Een Kinderwagen Van
Langezaal'. Een slogan die veel
reacties teweeg braclit. De meest
unieke was het doorstrepen van
het woord 'wagen'. 'MoedersIde
aal Een Kind Van Langezaal'.
Volks beeld
Het geld voor het maken van het
boekje kwam van verschillende
Leidse welzijnsinstellingen zoals
Oud Leiden, de Van Eck-stich-
ting en uit verschillende vrou
wenproject- en emancipatiepot
jes. Het boek is verdeeld in vijf
hoofdstukken die weer zijn on
derverdeeld in kleine artikelen.
De hoofdonderdelen zijn wonen,
werken, voorzieningen, verkeer
en vrije tijd. Een bruikbare inde
ling, die moral het volkse beeld
van de buurt benadrukt.
Rond oorlogstijd stond een
deel van de wijk bekend als hoe-
renbuurt. De redactie van het
boek stuitte bij het verzamelen
van anecdotes op het volgende
lied: 's Avonds na tienen staat
Sientje te figuleren, om 't hoekje
van de Lange Camp. Er kan
geen mannetje passeren, of ze
toont hem aan d'r hand. En dan
neemt ze hem mee naar binnen,
onder figulatie van haar hemd.
En dan slikt ze ja naar binnen,
wat niet voor haar is bestemd.
Hoerige Sien, hoerige sien, 'k ben
dolverliefd op jou. En was je
