Aangrijpend verslag van een aangekondigde dood Cultuur&Kunst DONDERDAG 26 NOVEMBER 1992 20 Tafereel: een zonovergoten pleintje van een plaatsje er gens in Zuid-Amerika. Zo n pleintje kennen we uit de re clame voor een merk koffie, of voor Mexicaanse zoutjes. De zon staat er die middag anders dan hij normaal staat. De stralen hebben iets onheilspellends. Toch is er een bruiloftsfeest aan de gang. Niets aan de hand dus, zou je zeggen. Opeens is er de slachtpartij. ANTWERPEN/LEIDEN ANNEMIEK RUYGROK Twee mannen steken met mes sen in op het lichaam van San tiago Nasar, de mooie jongen van het dorp. Want is hij het niet die de bruid heeft ont maagd? Heeft hij de familie van de bruid niet te schande ge maakt? Of is hij juist de on schuld zelve en hebben de broers van de bruid de verkeer de te pakken? Was hij niet voor bestemd om te sterven, schul dig of niet? Die vragen stelt de Colom biaanse schrijver Gabriel Garcia Marquez in zijn novelle 'Kro niek van een aangekondigde dood'. Daarin gaat hij, journa list en schrijver, jaren later terug naar het dorp waar Santiago Nasar, een relatie van hem, werd afgeslacht. Zijn belevenis sen en gesprekken legt hij vast in een novelle. Toestemming Het Antwerpse Theater Ivonne Lex wist van Nobelprijswinnaar Marquez toestemming los te krijgen om deze novelle voor het toneel te bewerken. Mar quez kende de reputatie van de ze groep, die in het algemeen li teraire onderwerpen (Louis- l'aul Boon, Willem Frederik Hermans, Esther Vilar, Jean- Paul Sartre, Marnix Gijsen) niet schuwt. Toch duurde het een jaar voordat hij zijn fiat gaf. Frans Maas, directeur van The ater Ivonne Lex, vond de prijs die Marquez vroeg te hoog:Als klein gezelschap kunnen wij geen 20.000 dollar opbrengen. We hebben op zijn sociaal ge voel ingespeeld en uiteindelijk verlaagde hij zijn honorarium tot een voor ons aanvaardvaar bedrag." En zo kan het gebeuren dat op een regenachtige en winde rige zondagmiddag in de herfst het Klokhuistheatertje in de Antwerpse Parochiaanstraat volstroomt. David Cohn die de novelle voor toneel bewerkte, heeft de figuur van de journalist gewijzigd in die van een onder zoeksrechter, die tevens de rol van verteller heeft. Deze, ge speeld door Frans Maas, komt jaren na de slachtpartij terug in het dorp en doet onderzoek naar het hoe en waarom van de moordaanslag. Was men inder tijd niet bevooroordeeld? Is wel de juiste conclusie getrokken? Het stuk begint op het moment van de moord, gaat vervolgens over in flash backs en laat getui gen aan het woord. Zo ontrolt zich de kroniek van de aange kondigde dood als een docu mentaire, waarin slow motions het bijna filmische toneelbeeld nog versterken. Ingetogen en eenvoudig brengen de acteurs van Theater Ivonne Lex de gruwelijke ge schiedenis van Nasar tot leven. Ingetogen, want hoe geweldda dig de slachtpartij ook is, er vloeit geen druppel (namaak- )bloed. Het eenvoudige, maar mooie decor, is functioneel en logisch ontworpen: een gebouw aan het pleintje, open en in vlakken verdeeld. Het publiek hoeft geen moment te twijfelen waar de scène zich op dat mo ment afspeelt: in het huis van de moeder van het slachtoffer, in het etablissement waar de bruiloft zich moet voltrekken of in de kamer van de vriendin van Nasar. Scènes worden herhaald, de vermoorde komt weer het plein op lopen, wordt opnieuw ver moord. De moeder van de bruid (Ivonne Lex) vertelt haar ver haal en de toeschouwers geven blijk van hun begrip dan wel onbegrip voor het gebeurde. Zo laat Marquez de wereld weten hoe zinloos de moord was, maar hoe onvermijdelijk ook. Een prachtig aangrijpende kro niek door Theater Ivonne Lex. Voor wie, op bezoek in Antwer pen tóch de voorkeur geeft aan de gruwelijke Vogeltjesmarkt in plaats van een bezoek te bren gen aan theater 't Klokhuis, wordt het gemakkelijk gemaakt. 'Kroniek van een aangekondig de dood' is zaterdag 28 novem ber in de Leidse Schouwburg te zien. THEATERS OEN HAAG APPELTHEATER vr 27, za 28, 20.15 uur Toneelgroep De Appel, 'Groot en Klein'. AT&T DANSTHEATER vr 27, za 28, 20.15 uur: Nederlands Dans Theater 3; Programma V. CIRCUSTHEATER t/m 5 dec (beh ma), 20.15 uur: André van Duin; 'Tijd voor Theater'. DILIGENTIA vr 27,20.15 uur: Trio de Janeiro; 'Bh de beesten los' za 28. 20.15 uur: Drs. P en Paul Haenen ofwel het duo Götterdamme- rung. di 1, wo 2, 20.15 uur: De Types; 'Op gejaagd' (Cabaret). KONINKLIJKE SCHOUWBURG vr 27, za 28, 20 15 uur; zo 29, 14.00 uur-. Het Nationale Toneel; 'De Koopman van Venetië', ma 30, di 1, wo 2. 20.15 uur: Hol landse Comedie, 'Het Web van de Spin'. do 3, vr4, 20.15 uur: Musicalafde ling Kon. Ballet van Vlaanderen, 'He' lo Dolly'. NEDERLANDSCONGRESGEBOUW zo 29, 13.30 uur: Demogyjada, jazz dansen jazzgymnastiek. AMSTERDAM CARRÉ vr 27 (première) t/m 30 mei 993, dag (beh ma), 20.15 uur: Cals. CC. AMSTELVEEN DE KLEINE KOMEDIE vr 27, za 28, 20.15 uur: La Gran Sce- na Opera Company di New York. zo 29, 20.15 uur: Margriet Eshuijs; Theatertour '92. ma 30, 20.15 uur: 'Een groot misver stand' van en met Hetty Heyting. MUZIEKTHEATER ma 30 (première), do 3, 20.00 uur De Nederlandse Opera; 'La Bohème'. NIEUWE DE LA MARTHEATER di 1 t/m zo 13 (beh ma), 20.15 uur Simone Kleinsma; 'Simone& Friends'. EXPOSITIES ÉT Een beeld van Joop van Egmond, te LEIDEN TIME IS ART Nieuwstraat 10. Werk op papier, schilderijen en edities van René van Dam, t/m 23/12, wo, do. vr en zo van 14-18 uur. DE BANGE DUIVEL Rijndijkstraat 4. 'Tekenen van Tijd', werk van Marijk Gerritsma, t/m 13/12, do t/m zo 12-18 uur. STELLING Burgsteeg 14. Groepsexpositie 'Me mento Mori', t/m 20/12; do t/m za 14-18 uur, zo 14-17 uur. ARSAEMULANATURAE Pieterskerkgracht 9. Groepstentoon stelling van vijf kunstenaressen, van 7 t/m 20/12; di t/m do 10-12, ma t/m do 19-21.30 uur. LAK-GALERIE Cleveringaplaats 1Fotowerken Ries- iard Schropp, t/m 27/11ma t/m vr 10-22, zo 14-17 uur. ART ACRYLAAT Nieuwstraat 53a. Expositie van Cyril Lixenberg, t/m 22/12; wo tot za en eerste zondag van de maand 12-17 GALERIE AMBER Hooglandse Kerkgracht 8. 'Japan in tweevoud', t/m 9/12; wo t/m zo 11- 17 uur. BLEIJENBERG GALERIE Breestraat 113. Julia Visser-Van Dun- né, 28/11 t/m 31/12; di t/m za 9-18 uur, le zondag van de maand 12-17 RlÉlJENBERG BEELDEN Langebrug 61Vaste opstelling diver se beelden, vr. za en le zondag van de maand 12-17 uur. GALLERIA PROPITIA Nieuwe Rijn 93. Carita Jongert, werk op papier en houten schermen, t/m 5/12; do t/m zo 13-18 uur. ZÓNE Nieuwstraat 17b. Zijden kledingstuk ken. hoeden en sjaals van Cootje Ke- nemans en Barbara van der Waal, t/m 29/11; di t/m vr 11-18, za 10-17, zo 13 16. do 19 21 uur. KLEINTJE KUNST Groenesteeg9. Illustraties en strips van Lejon Vnens over kinder mishandeling, t/m 8/1di t/m vr 10- 14. za 11-17 uur. VAN PADDENBURGH Diefsteeg 4. Kleurenlitho's van de Utrechtse kunstenaar Jeroen Herm- kens, t/m 3/12; di t/m vr 13-18, do 19-21. za 12-17 uur. DE WAAG Aalmarkt 21Striptekeningen over architectuur van de Belgische strip auteurs Francois Schuiten en Benoït Peeters, t/m 20/12; wo t/m vr 12-17 /a-zo 11-17 uur. ALPHEN AAN DEN RIJN STAAGALERIE Prinses Irenelaan 88. Kunstenaars uit Alphen en de regio, t/m 4/12, wo '""/9 lb vr 19-21 za 10-16uur zien in 't Huys Deverte Lisse. FOTO PR HOFMAN VAN DER ZEE Hooftstraat 235. Schilderijen en gra fiek van Jan Cremer, Marion Bloem en Henk Wolvers, 29/11 t/m 24/1 woe en do 13-17 uur, vr 13-21 uur, za 11-17 uur. HAZERSWOUDE GALERIE LAERKEN Bent 2. Jens Stobberup, granieten beelden, Vagn Hasle Nielsen, olie op doek. Thorkild Thomsen, glas en Geri Graafland, keramiek, t/m 18/12, za en zo 11-17 uur. LISSE 'T HUYS DEVER Heereweg. Sculptures en oliever ven van Joop van Egmond, t/m 6/12; di t/m za 14-17 uur. NOORDWIJK GALERIE ART MATTERS Voorstraat 107. Tekeningen en schil derijen van Herman Brood, foto's van Gerard Wessel, van 29/11 t/m 16/1, wo t/m za 13-18 uur. NOORDWIJKERHOUT GEMEENTEHUIS Schilderijen van Arnold Müller, t/m 8/1; dag. 9-12en 14-16 uur VOORSCHOTEN GALERIE MERCEDES Voorstraat 35b (steeg). Groepsten toonstelling, 28/11 t/m 19/12; wo t/m za 11-17 uur. AMBACHTS EN BALJUWHUIS Voorstraat 12. Groepsexpositie van leden van de Voorschotense Kunst kring. Tot 13/12, wo t/m za 14-17 WARMOND GALERIE DE POMP Dorpsstraat. Aquarellen van Corrie Ravensbergen en terracottawerk van Dimf Kuiperi, t/m 3/12; di 19-21, wo 10-12 en 14-16 uur, do,-zaenzo 14- GALERIE HET OUDE RAADHUIS Dorpsstraat 36. Schilderijen van Re ne de Korte en keramiek van Tineke Gils, t/m 10/12; wo, doen zo 14-16 uur, za 11-16 uur. WASSENAAR RAADHUIS DE PAAUW Raadhuislaan 22. Hendrik Jan Wol ter. schilder van licht en kleur, t/m 6/12; di t/m vr 10-16, za en zo 13- 17 uur, GALERIE VERHAAR Schoolstraat 9. Schilderijen van Evert Meilink, van 28/11 t/m 3/1; do t/m zo 13-18 uur. GALERIE 27 Schoolstraat 27; Werk op doek en pa pier van Pnma Gafni en keramiek van Petri Voet. 29/11 t/m 2/1di t/ vr 10- 18 uur, za 10-17 uur. OEGSTGEEST GALERIE DE ZIJ DEUR Terweeweg 82 Groepstentoonstel ling, di t/m vr 13-15.30 uur. za 11 - 17 uur. LEIDEN LEIDSE SCHOUWBURG OUDE VEST 43 TELEFOON 131943/131-944 DETIMDELERCLUB De christelijke toneelgroep 'De Timdelerclub' brengt de klucht 'Een trouwring mag niet knellen', geschreven door Claude Magnier, in de schouwburg. De vertaling en bewerking van dit stuk zijn van John Lantingen Jenneke van der Heiden. Vrijdag 27 november. KRONIEK Het Vlaamse Toneelgezelschap Ivonne Lex brengt «en bewerking van de novelle 'Kroniek van een aangekondigde dood' van Gabriel Garcia Marquez op de planken. Zie verder elders op deze pagina. Zaterdag 28 november. ROZE KROKODILLEN Het dameskoor 'Roze Krokodillen kampt aan het eind van de jaren dertig met een 'man'krachtpro- bleem. Dit wordt opgelost door de komst van een nieuwe trompettis- te. Het is het begin van een verwar rende romance binnen het gezel schap. Een pittige musical ge schreven door Haye van der Hey- den op muziek van Martin van Dijk. Dinsdag 1 en woensdag 2 decem ber. WAARDENBERG DE JONG Wie met gaat kijken is een dief van zijn eigen lol, aldus Waardenberg De Jong brengen die een reprise brengen van hun programma dat vorig seizoen al in het theater te zien was. Deze krant waarschuwde toen dat toeschouwers op de eerste rijen er verstandig aan doen om ge makkelijk wasbare kleren aan te trekken. Die waarschuwing geldt ook nu. Donderdag 3 en vrijdag 4 decem ber. LAKTHEATER CLEVERINGAPLAATS 1 TELEFOON 124890 Waardenberg en De Jong LIEFHEBBER Een van de geruchtmakendste ge beurtenissen van het theatersei zoen is 'Liefhebber' van Toneel groep Amsterdam. Deze week de laatste voorstellingen. Donderdag 26, vrijdag 27 en zater dag 28 november. VADER IN STUKKEN De Stichting Lucifer brengt voor kinderen vanaf 8 jaar het stuk 'Va der in stukken'. Vader is alles zat. Hij besluit een kast in te stappen en er niet meer uit te komen. Bui ten de kast zijn zijn vier zonen. En een kanariepiet, maar die is dood. Nu moeten de broers maar zien hoe ze het zonder de hulp van va der redden. Zondag 29 november 15.00 uur) HAARLEMMERSTRAAT 52 MOEDERS MOOISTE De Leidse Theatersportvereniging Moeders Mooiste heeft de groep Lawine uit Rotterdam uitgedaagd tot het spelen van een improvisa tiewedstrijd. Een verrassende vorm van theater waarbij ook het publiek zijn mening kenbaar kan maken door hard te joelen, 'boe' te roepen en natte sponzen in de strijd kan werpen. Vrijdag 27 november. FOTO DARIA SCACUOLA MICROTHEATER IMPERIUM OUDE VEST 33-e TELEFOON 141035 DE KONING STERFT Als koning Bérenger I te horen krijgt dat hij gaat sterven reageert hij vrij laconiek. Vervolgens doet hij wat iedereen vaak doet: de ogen sluiten voor de werkelijkheid en het probleem verschuiven naar later. Er bestaat geen cursus over het fe nomeen sterven en Eugène lones- co heeft beslist met bedoeld die met dit stuk te schrijven. Wel heeft hij met zijn stuk het gegeven op een met alledaagse manier bena derd en daagt hij daardoor de toe schouwer uit zijn eigen gedachten over sterven, mogelijk opnieuw, te formuleren. 'De koning sterft' wordt gespeeld door Litteris Sa crum. Donderdag 26, vrijdag 27 en zater dag 28 november. Matinee op zon dag 29 november (14.30 uur). ALPHEN PARKTHEATER CORNELIS GEELLAAN 2 TELEFOON 01720-72875 HAARLEMS TONEEL Een familie komt bij elkaar voor de begrafenis van vader. Ze praten sa men, eten samen, proberen af te rekenen met het verleden en zijn op zoek naar een nieuwe toekomst. Deze begrafenis, op de planken ge bracht door het Haarlems Toneel, is geen treurspel: de verborgen ko mische kanten van een dergelijke familiebijeenkomst komen in dit stuk voortdurend aan bod. Zaterdag 28 november. AFTERHOURS Afterhours is een jonge groep die de bedoeling heeft de Ierse tradi tionele muziek nieuw leven in te blazen. Hun werk doet denken aan dat van illustere voorgangers als Planxty en The Bothy Band. Zondag 29 november. KATWIJK TRIPODIA HOORNESPLEIN 155 TELEFOON 01718-25224 MIMIEK'S THEATER Kluchten zijn de specialiteit van de Katwijkse toneelvereniging Mi- miek's Theater. Deze keer valt te genieten van 'Ik wil van Deutekom spreken', geschreven door de Rus Valentin Katajev. Het stuk bevat al le ingrediënten van een ouderwetse klucht. NOORDWIJKERHOUT DESCHELFT MAANDAGSEWETERING 202 TELEFOON 02523-76241 BONBONS IN LUXE VERPAKKING De toneelvereniging O.D.I. brengt de klucht 'Bonsbons in luxe ver pakking', geschreven door Ria de Looze-Lafeber op de planken. Dirk, de heer des huizes, heeft de laatste maanden nogal veel vergaderingen tot diep in de nacht. Maar verga dert hij wel? Vrijdag 27 en zaterdag 28 novem ber. Op 13 december ook in De Duinpan in DeZilk. Stichting Lucifer Vader in stukken. FOTO'KEESDE CRAAFF MUSEA LEIDEN MUSEUM BOERHAAVE Lange Agnietenstraat 10. Expositie 'Oog in oog', diagnostische ontwikke lingen in de oogheelkunde, t/m 29/11Expositie 'De vier gedaanten van de arts', t/m 14/1; do t/m za 10- 17 uur, zo 12-17 uur, elke zondag om 14 en 15 uur gratis rondleidin gen. MOLENMUSEUM DE VALK 2de Binnenvestgracht 1. Di t/m za 10-17 uur, zo 13-17 uur. RIJKSMUSEUM VAN OUDHEDEN Rapenburg 28, 'Een verborgen col lectie Griekse kunst', privé-collectie mevrouw Schneider-Hermann, t/m 10/1; di t/m za 10-17 uur, zon- en feestdagen 12-17 uur. Elke eerste zondag van de maand archeologisch spreekuur, 13-15 uur. Lezing van Dr.M.J. Raven over Egyptische bouw kunst aan de hand van de monumen tale objecten in de museumcollectie, 29/11; 15 uur. RIJKSMUSEUM VOOR VOLKEN KUNDE Steenstraat 1. Tentoonstelling'Van Kust tot Kust, pre-Colombiaans aard ewerk sculpturen uit Meso-Amerika', 27/11 t/m 7/3; 'Chinese achterglas schilderingen', 27/11 t/m 14/2; 'On der Indianen', 4/12 t/m 7/3; 'Prenten in een veranderd Japan 1868-1940, 11/12 t/m 14/2. ACADEMISCH HISTORISCH MUSE UM Rapenburg 73. woe t/m vr 13-17 uur. HORTUS BOTANICUS Rapenburg 73. ma t/m za 9-17 uur. zo 10-17 uur. Kassen geopend ma t/m za 9-17 uur. Clusiustuin geopend ma t/m vr 10-12.30 uur en 13.30-16 DE LAKENHAL Oude Singel 28-32, do t/m za 10-17 uur, zo 13-17 uur. Fototentoonstel ling 'Het begin van deze eeuw'. Lei den gefotografeerd door Katherma Behrend, t/m 10/1; 'Het perkament van Knkor Momdjian' t/m 10/1. PRENTENKABINET Rapenburg 65, di t/m vr 14-17 uur PIJPENKABINET Oude Vest 159 a, zo 13-17 uur. 'De pijp als Oranjepropaganda' t/m 22/11. KONINKLIJK PENNINGKABINET Rapenburg 28, di t/m za 10-17 uur, zo 12-17 uur. 'Nederlandse Penning kunst 1890-1990', t/m 21/3, 'Kunst voor de hand', t/m eind 1993. WAGENMAKERS MUSEUM Oude Varkenmarkt 13, zo 13-17 uur. REMBRANDT EN ZIJN ATELIER Kort Galgewater 24a, di t/m za 10-17 uur, zo 12-17 uur. Reconstructie van het Leidse atelier van Rembrandt, ge ïnspireerd op het schilderij 'De schil der en zijn atelier'. CONCERTEN Rick de Vito's stem doet denken aan die van Joe Cocker in diens beste dagen. Hij treedt zaterdag op in het Alphense Kasteel. FOTO PR LEIDEN KAPELZAAL 27 november Pianoconcert door Marie-Domimque Gilles (België); werken van o.a. Han del, Mozart. Schubert en Debussy, 20.15 uur. 3 december Lunchconcert door violiste Heieen Dewitte en pianist Bernhard Touwen, 12.45 uur. PIETERSKERK 28 november Marsyas Blazers Ensemble olv Hans Stoop met Duits/Oostenrijks program ma, 20.15 uur. STADSGEHOORZAAL 28 november Concert Kunst en Genoegen mmv de show and marchingband K G, ju niorenband en stageband K G, 20.00 uur. ALPHEN HET KASTEEL 28 november Rick de Vito, toerde o.a. met Tma Turner en Kool The Gang, 21.00 uur. HILLEGOM MAARTENSKERK 28 november Mannenkoor Cantiflora mmv ge mengd koor De Vredeburgers en har monie-orkest Excelsior, 20.00 uur. KATWIJK DORPSKERK 27 november Ensemble La Gamme Maresienne, barok en renaissance, 20.15 uur. 'TJOK 27 november Low-Down Chili, covers en eigen nummers, 21.00 uur. KOUDEKERK HERVORMDE KERK 28 november Koor- en orgelconcert door het Her vormd Kerkkoor en Gert van Surksum (orgel), werken van o.a. Goudimel, Schutz, Bach en Pepping, 20.00 uur NOORDWIJK JOIN 28 november The Kliek, beat uit de jaren zestig, 21.00 uur. OEGSTGEEST GROENE KERKJE 29. november Nederlands Gitaarduo, werken van Piazzolla, Otte, Beatles. Sweelinkc, Andriessen en Albémz, 14.15 uur. SASSENHEIM GEREFORMEERDE KERK 27 november Drum- en showband Adest Musica mmv juniorenband, seniorenband en sopraan Bep Kaptijn, 20.00 uur. VOORSCHOTEN VLIETLANDCOLLEGE 29 november Koffieconcert Badkamerkoor, 12.00 WASSENAAR WASSENAARSE JAZZ CLUB 28 november The Mardi Gras Jazz Band. 21.00 ZOETERWOUDE DON BOSCO 29 november Backdoor Sneakers, 21.00 uur. DEN HAAG DILIGENTIA 29 november Pianoconcert door Else Krijgsman en David Kuyken; werken van Mozart, Strawinsky, Debussy. 11.30 uur. 29 november Pianorecital door Evgeny Soifertis; werken van Mozart, Chopin, Scriabin, Rachmaninoff, Schubert en Liszt, L4.30 uur. 29 november Gitaarconcert door Los Romeros; wer ken van o.a. Vivaldi, Tarrega, Sor, Bach, Rodrigo en De Falla, 20.15 3 december Tokyo Kwartet, kamermuziek, werken van Haydn, Beethoven en Bartók, 20.15 uur. DR ANTON PHILIPSZAAL 27 november Laurens van Rooyen, 20.15 uur. 28 november Residentie Orkest olv Ingo Metzma- cher; werken van Schmitt, Vermeulen en Ives. 20.15 uur. 30 november Schönberg Ensemble olv Reinbert de Leeuw mmv Lieuwe Visser, bas; wer ken van Janssen, Schönberg en Ka- gel, 20.15 uur. 2 december Pianoconcert doorCyprien Katsaris; werken van Mozart. Katsaris, Thal- berg en Schubert, 20.15 uur.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1992 | | pagina 20