IS
Vrees voor 'die Marokkaanse school'
Halfjaar cel geëist voor ontucht met jongen
■SI
33
Leiden
Avibus toont
400 vogels
Leidse sponsenfabrikant
krijgt exportprijs NEC
DONDERDAG 26 NOVEMBER 1992
PvdA-raadslid keert zich tegen ondenvijsplan van eigen wethouder
Hij is het enige buitenlandse gemeenteraadslid in Lei
den, en onderwijsdeskundige bij uitstek. En uitgerekend
hij is fel gekant tegen het plan om voor Marokkaanse en
Turkse kinderen een aparte school te stichten in Leiden-
Noord. PvdA'er Naci Demirbas stemt straks 'principieel
voor honderd procent' tegen het Leidse ei, het onderwijs
plan van onderwijswethouder Koek, zijn partijgenote.
Een gesprek met een dissident, een roepende in de woes
tijn.
leiden emiel fangmannniet werd gehoord. Al enkele ja
ren terug waarschuwde het
raadslid vanuit zijn ervaring als
leerkracht in Leiden voor het
ontstaan van 'zwarte' en 'witte'
scholen. ,,Henriëtte (van Don
gen, toenmalig wethouder van
onderwijs, red.) ontkende het.
Cijfers waren geheim. Er ge
beurde niets." Demirbas pleitte
er toen voor om buitenlanders
in woningen over de stad te
spreiden en niet in bepaalde
wijken te concentreren.
Het raadslid zegt over het
Leidse ei verscheidene malen
met wethouder Koek te hebben
gesproken. „Ik denk dat daarom
wel in het plan is opgenomen
dat snelle leerlingen eerder van
de Leidse ei-school afmogen.
Maar de afspraken daarover zijn
niet hard genoeg geformu
leerd."
De uit Turkije afkomstige De
mirbas is onderwijskundig be
leidsmedewerker bij het Neder
lands Centrum voor Buitenlan
ders (NCB). Hij vindt dat de
overheid 'niet zelf een zwarte
school mag creëren'. En dat
gaat gebeuren in Leiden-Noord,
waar Turkse en Marokkaanse
leerlingen die geen Nederlands
spreken de eerste vier schoolja
ren apart les krijgen. Daarna
stromen ze door naar de 'gewo
ne' basisscholen in de wijk.
„De beginnersschool werkt
stigmatiserend, de volksmond
zal spreken van 'Die Marok
kaanse school'. Een school
waarop leerlingen goed Neder
lands alleen van hun leraar ho
ren, ze ontmoeten er geen Ne
derlandse kinderen. Je haalt ze
na een paar jaar als een vis uit
het water. Dodelijk voor hun
omgaan met anderen."
Het Leidse ei is niet alleen
een slechte oplossing, de ge
meente komt ook nog eens veel
te laat met oplossingen, vindt
Demirbas. „Ja, als het kalf ver
dronken is, dempt men de put,
zo kun je het noemen", zegt
Demirbas. Demirbas zegt dat
zijn stem ook in het verleden
De Leidse vogelvereniging Avi
bus stelt 400 vogels ten toon in
het verenigingsgebouw De
Blauwkras aan de Voorschoter-
weg. De tentoonstelling is te be
zichtigen op vrijdag 27 novem
ber van 20.00 uur tot 22.00 uur.
Zaterdag is de tentoonstelling
geopend van 10.00 uur tot 22.00
uur, zondag van 10.00 uur tot
16.00 uur.
Zwarte klas
Hij erkent dat leerlingen nu
vaak de hele schoolperiode in
een 'zwarte' klas zitten. „Maar
moet de overheid daar dan ge
durende drie of vier jaar maar
een regel van maken?" Demir
bas voelt zich gesteund door het
rapport van oud-minister Van
Kemenade (PvdA) over onder
wijs aan allochtone leerlingen.
„Daarin wordt gepleit voor
maximaal zestien maanden
aparte opvang voor taal, dat
moet lang genoeg zijn. Je hoort
de gemeente niet over de laatste
wetenschappelijke ontwikkelin
gen om snel Nederlands als
tweede taal te leren. Kent de ge
meente de onderzoeken wel?"
Wel vindt Demirbas hel posi
tief dat straks kinderen als ze
willen een jaar eerder naar
school mogen, op hun derde.
„Dat is een jaar taaiwinst. Met
nog een tweede jaar erbij, moet
het voldoende zijn. Maar maak
er geen aparte school van, kop
pel die twee jaar aan een be
staande school." Daarna zou
verspreiding kunnen volgen
naar groep twee van de basis
scholen in de wijken. De huidi
ge onevenredige verdeling van
allochtone en autochtone leer
lingen op de scholen wil hij op
lossen met de schaalvergroting.
In 1996 moeten alle basisscho
len 195 leerlingen tellen. „Laat
dan net als nu katholieke, pro
testantse en openbare scholen
samenwerken en fuseren. Als
het met het Leidse ei ook kan."
Verkeerde ideeën
Demirbas benadrukt het belang
van goede voorlichting. „In het
verleden hadden buitenlandse
ouders verkeerde ideeën over
bijzonder onderwijs en stuur
den hun kinderen naar de
openbare school. Ook was er
geen goede voorlichting over
onderwijs op scholen met veel
buitenlandse leerlingen, dat
niet slechter is." Hij verwacht
dat straks de voorlichting een-
'Ik zou te veel
op details letten
Nag Demirbas (36), sinds
1986 in de raad. maakt in
zijn tweede periode geen
deel meer uit van de raads
commissie voor onderwijs. Is
dat niet vreemd voor een on
derwijsdeskundige? „Er was
kritiek op mij. Ik zou me als
specialist te veel met details
bezighouden, zo kreeg ik de
horen van de fractie, terwijl
het over de grote lijnen moet
gaan. Dat ging mij tegen
staan en dus koos ik voor an
dere commissies."
Demirbas is sinds 1988
werkzaam als beleidsmede
werker voor onderwijs op het
Nederlands Centrum voor
Buitenlanders (NCB) in
Utrecht. Hij studeerde in
Turkije pedagogiek en kwam
16 jaar geleden, in navolging
van zijn ouders, naar Neder
land. Gedurende twaalf jaar
was hij leerkracht op een
groot aantal Leidse scholen.
Demirbas zegt zich waar
schijnlijk niet herkiesbaar te
stellen voor de raad. „Ik hou
niet van vastroesten. Twee
periodes is genoeg."
zijdig zal zijn. „Onevenwichtig,
het grote gemeentelijk apparaat
tegenover de onwetende ou
ders."
De Haagse officier van justitie
mr. F. Slits heeft gisteren bij de
rechtbank een celstraf van zes
maanden of een werkstraf van
240 uur geëist tegen een 27-ja-
rige Leidenaar. De man zou
vanaf 1989 tot begin 1992 in
Leiden ontucht hebben ge
pleegd met een jongen tussen
de twaalf en veertien jaar oud.
Volgens de verklaringen van het
slachtoffer dwong de man hem
onder bedreiging van een
pistool tot seksuele handelin
gen.
De verdachte gaf gisteren toe
ontucht te hebben gepleegd,
maar het zou nooit tot gemeen
schap zijn gekomen. En even
min was er sprake geweest van
bedreiging in welke vorm dan
ook. Volgens de man was het
initiatief voor de seksuele han
delingen van beide kanten ge
komen. De jongen had, aldus
het relaas van de verdachte,
vaak ruzie met zijn stiefvader.
Hij zocht zijn toevlucht tot de
oudere huisgenoot en daarbij
zou een seksuele relatie zijn
ontstaan. De belastende verkla
ring had het slachtoffer onder
druk van de ouders afgelegd,
meende de Leidenaar. „Die
hadden een pesthekel aan mij.
Zij gebruikten mij als hun huis
butler. Alle rotklussen moest ik
doen", vertelde hij de Haagse
rechtbank gisteren.
Officier van justitie mr. F. Slits
was het niet echt duidelijk wat
zich in het huis had afgespeeld.
Zo wist ook hij niet of de ver
dachte de jongen echt met ge
weld had bedreigd. Hij hield er
rekening mee dat de jongen
volgens psychiatrische onder
zoeken enigzins verminderd
toerekeningsvatbaar was. Hij
eiste een celstraf van een jaar
waarvan een half jaar onvoor
waardelijk. Die zou mogen wor
den omgezet in onbetaalde ar
beid.
Raadsman mr. F. Boonstra
achtte het zo goed als uitgeslo
ten dat zijn cliënt de minderja
rige jongen had bedreigd. De
onderzoeken hadden Immers
aangetoond dat de verdachte
een passief, naiëf figuur Is, zon
der gewelddadige neigingen.
Een therapie bij de Riaeg en be
geleiding door de reclassering
zou de beste methode zijn om
die achterstand in te lopen.
De verdachte liet tijdens de
zitting al blijken dat hij zijn les
sen al heeft geleerd. „Geen haar
op mijn hoofd dat nog aan jon
gens tussen de twaalf en zestien
denkt", zei hij.
Uitspraak over dertien dagen.
Twee verkiezingen van volstrekt
verschillende aard. De 'kinderkrantefoto
van het jaar' en 'het leukste stukje kaas'.
Over enthousiaste deelnemers, gelukkige
winnaars en leuke prijzen.
De taxi laat zij rustig
U een kwartier
I wachten. Nelleke is
lfll met dertig mede-
scholieren volledig
in de ban van de
verkiezing van de
kinderkrantenfoto van het jaar.
In de kantine van het Leidsch
Dagblad zit de Leidse
voorronde er bijna op.
Misschien wordt zij wel
uitgekozen om aan de grote
landelijke finale in Amsterdam
mee te doen.
Jammer voor Nelleke, maar
fotograaf Henk Bouwman trekt
het briefje met de naam Dave
Hagenaars uit de hoge hoed. De
twaalfjarige Katwijker is niet
eens verbaasd over zijn
uitverkiezing. „Ik heb nu
eenmaal altijd mazzel", zegt hij
nuchter. „Bovendien had ik
mijn briefje bewust in het
midden en een beetje naar
onderen neergelegd. Ik
vermoedde namelijk dat de
fotograaf daar zou grijpen."
Kunstfoto
De fotograaf, die zijn jeugdige
gehoor geduldig heeft uitgelegd
hoe hij zijn dagelijks werk ver
richt, toont zich op zijn beurt
wél verrast. „Bij de voorgeselec
teerde foto's lag ook een plaatje
dat ik heb geschoten. Dat ze die
nou net hadden uitgekozen.
Een aantal vuilniszakken met
kleding voor een goed doel. Zelf
was ik er bepaald niet kapot
De verzamelde scholieren af
komstig uit de groepen zeven
en acht van zestien basisscho
len uit Leiden en omgeving
hebben als puntje bij paaltje
komt ook een andere voorkeur.
Het is bekend dat dieren het
goed doen in deze leeftijdsklas
se. De verzamelde zeehondjes
waar hebben we die foto
meer gezien, was dat niet vorig
jaar? winnen het uiteindelijk
van de poolhonden en een foto
met honderden spreeuwen. En
als de sierlijk duikende voetbal
ler Stefan Pettersson echte vleu
gels had gehad, zou de keuze
waarschijnlijk op zijn foto zijn
gevallen.
Kunstfoto 2
Toch verbergt de dierenliefde
een andere, op sensatie beluste
kant van de kinderen. In de ca
tegorieën binnenland, buiten
land, stad en streek krijgen fo
to's van gas-explosies, geplette
auto's, een gekapseisd schip en
andere ravages opmerkelijk veel
stemmen.
Fotografen die bij kinderen in
het gevlei willen komen, weten
dus wat hun het komende jaar
te doen staat. Een combinatie
van dierenlief en overig leed
steelt alle kinderharten. Wat te
denken van een foto waarop
vier zeehondjes het veilige
strand bereiken, terwijl achter
hen een passagiersschip kap
seist? (Tim Brouwer de Koning)
Kaaskunst
Kaas en kunst. Een niet alle
daagse combinatie. Maar de
Coberco kaasfabriekanten in
Meppel kregen het voor elkaar.
Ze schreven een wedstrijd uit
onder de titel 'maak een puntje
Kernhem' en kregen 500 inzen
dingen. Van een oorbel tot een
olieverfschilderij op linnen.
Op het eerste gezicht leek het
om een gewone reclame-actie
te gaan. Dit voorjaar lagen bij
Dave Hagenaars van de Mgr. Bekkerschool uit Katwijk met de 'Leidse' krantenfoto v
Dagblad meegaat naar de landelijke finale in Amsterdam.
supermarkten, melkboeren,
kruidenieren en kaasboetieks in
het hele land folders van de
Drentse kaasmakers. Maar deze
folders waren ook deelnemers
formulieren voorde actie 'maak
een puntje Kernhem'. De be
doeling was dat mensen een
punt Kernhem, een kaassoort,
zouden namaken. En alle tech
nieken waren toegstaan.
En Nederland bezit duizenden
freubelaars dus werd Coberco
overspoeld met goedbedoelde
huisvlijt zoals gepunnikte, ge
breide en geboetseerde na-
maakkaas tot heuse schilderij
en. En, Wil Heinsdijk-Verreijt,
inwoonster van de Leidse Me-
renwijk won de eerste prijs. Een
reisje naar een van de Europese
hoofdsteden naar keuze, voor
maar liefst 2500 gulden: „Het
kwam als een volkomen verras
sing. Normaal win ik nooit wat.
Ik heb ook al een meegedaan
aap de Rembrandt-schilder-
wedstrijd, zonder succes", aldus
Heinsdijk.
Kaaskunst 2
De Leidse geeft handenarbeid
als hobby en ze vond het een
goed idee om het 'puntje kaas'
op zijde te schilderen: „Het Is
niet alleen mijn hobby. Ik geef
ook cursussen in Leiden aan
ouderen. Je weet wel kerstkaar
ten maken en beren. Ik had ook
nog een tweede inzending inge
stuurd. Ook op zijde en ook on
geveer 40 bij 50 centimeter
groot."
Vorige week werden alle inzen
dingen in Markelo, in de nieu-
NSTITUUT BURGERRAADSLIEDEN
Eerst was ze kwaad
geweest, maar intus
sen zat ze alleen nog
maar in zorg: hoe
moest ze dat geld nu
ooit aan 'Groningen'
terugbetalen? Dat kon
toch niet van een bij
standsuitkering? Me
vrouw Geluk had be
richt gekregen van de
Informatiseringsbank
in Groningen. Ze
moest 1563 gulden te
rugbetalen. Vorig jaar
had ze namelijk voor
haar zoon Kees een
veel te groot bedrag
aan tegemoetkoming
studiekosten gekre
gen. Die betaling be
rustte op de verkeerde
veronderstellingdat
Kees toen al 16 jaar
was. Daardoor was
400 gulden te veel uit
gekeerd. Het was dui
delijk dat mevrouw
Geluk veel meer ont
vangen had dan waar
ze recht op had ge
had. Maar moest ze
nu ook terugbetalen?
Over het
teruggeven
van een te
Onverschuldigd.
In het Burgerlijk Wetboek staat
dat wat onverschuldigd betaald
is, moet worden terugbetaald.
Maar gelukkig kennen veel bij
zondere wetten een speciale re
geling die veel minder ver gaat.
Het gaat om wetten op het ge
bied van uitkeringen en subsi
dies. Als u een uitkering of sub
sidie ontvangt, moet u er toch
in principe op mogen vertrou
wen dat u er recht op hebt; ten
minste als u zelf juiste en volle
dige informatie hebt gegeven.
Bovendien is het moeilijk terug
te betalen als je het geld al uit
gegeven hebt, terwijl het vaak
gaat om betalingen in de sfeer
van eerste levensbehoeften.
Zo is bijvoorbeeld in de Wet op
de Arbeidsongeschiktheidsver
zekering (WAO) geregeld dat al
leen terugbetaald moet worden
als u door eigen toedoen te veel
ontvangen hebt of als het u re
delijkerwijs duidelijk kon zijn
dat u te veel kreeg; als je dus
zelf verkeerde informatie hebt
gegeven of als je zo veel ontvan
gen hebt dat je wel moest be
grijpen dat het niet kon klop
pen.
Bovendien gelden er termijnen
waarbinnen tot terugvordering
moet worden beslist: vijfjaar,
als sprake is van eigen toedoen
en twee jaar bij 'redelijkerwijs
duidelijk'. Als er dus te veel of
ten onrechte betaald wordt,
maar je kunt daar zelf niets aan
doen en je hoefde ook niet beter
te weten, dan kan er helemaal
niet teruggevorderd worden.
Soortgelijke beschermende be
palingen staan ook in de andere
sociale zekerheidswetten, even
als in de Algemene Bijstandswet
(ABW). De termijn voor terug
vordering in de ABW is vijf jaar.
In de Wet op de Studiefinancie
ring (WSF) is
gelijkheid tot terug
vordering opgeno
men. Ook in geval
van 'onjuist ver
werkte' gegevens
kan teruggevorderd
worden, maar dan
moet dat in begin
sel wel gebeuren
binnen 18 maan
den na het einde
van het betreffende
jaar. Nog ruimer
zijn de regels voor
terugvordering van
te veel of ten on
rechte ontvangen
huursubsidie. Ge
durende vijfjaar
kan terugvordering
plaatsvinden, in be
ginsel ook als spra
ke is van admini
stratieve fouten.
Terugbetaling.
Als een beslissing
tot terugvordering
op zich juist is, dan
hoge Uitkering geeft dat de instel
ling in kwestie nog
geen vrijbrief om
het te veel betaalde a la minute
en ineens van u terug te eisen.
De instelling zal tot redelijke af
spraken moeten komen over de
wijze van terugbetaling. Dat zal
meestal neerkomen op een af
lossing in termijnen in overeen
stemming met financiële draag
kracht.
We hebben uitgezocht hoe het
kwam dat Kees Geluk voor een
16-jarige was aangezien, terwijl
hij dat nog niet was. Al snel
bleek dat de fout door 'Gronin
gen' zelf was gemaakt; een zui
ver voorbeeld dus van 'onjuist
verwerkte gegevens'. Volgens de
Regeling Tegemoetkoming Stu
diekosten geldt in dat geval de
voorwaarde dat de betrokkene
daarvan binnen drie maanden
na de betaling per aangeteken
de brief in kennis wordt gesteld.
De betaling aan de moeder van
Kees dateerde van eind vorig
jaar, zodat de termijn van drie
maanden ruimschoots was
overschreden. We dienden een
verzoek om herziening in en ga
ven daarbij voorde zekerheid
ook aan dat mevrouw Geluk
van de prins geen kwaad had
geweten. Ze stond er na haar
echtscheiding nog maar kort al
leen voor. Haar 'ex' was eerder
altijd over dit soort zaken ge
gaan en de schoolkosten van
haar zoon waren zo hoog dat ze
in de hoogte van het toegeken
de bedrag niets bijzonders had
gezien. Praktisch per omgaande
kreeg mevrouw Geluk bericht
dat toch niet zou worden terug
gevorderd, een pak van haar
hart.
Inst. Burgerraadslieden, Bree
straat 92. 2311 CV Leiden.
Spreekuren: ma (11-12) e
(18.30-20) en op tel. afspraak
(254142)
do
J. Mom M. Kooijmam H. Lohmann
Akker toonde zich bij de uitrei
king bezorgd over de stagnatie
van de export. Al jaren blijft de
Nederlandse export achter, con
stateerde hij. Het Nederlandse
aandeel in de wereldhandel is in
15 jaar tijd teruggelopen van
4,25 tot 3,4 procent. Die daling
komt overeen met 80 miljard
gulden.
De overheid kan daar wat aan
doen door de lastendruk te ma
tigen. Die te hoge lastendruk
maakt het extra moeilijk om de
valuaties van de munten van
onze concurrenten op te van
gen. De vakbonden zouden zich
tevreden moeten stellen met
drie jaar koopkrachthandha-
ving.
Staatssecretaris Van Rooy (eco
nomische zaken) reikte gister
middag aan de Leidse sponsen
fabrikant Schulpen Schuim de
Exportscepter van de Neder
landse Export Combinatie
(NEC) uit. De exportprijs wordt
verleend aan een onderneming
die op vindingrijke wijze met
inzet en succes een gespreide
export naar minstens twintig
landen heeft opgebouwd en
daarmee een voorbeeldfunctie
voor andere bedrijven vervult.
Schulpen Schuim exporteert
zijn sponsen naar 45 landen, in
clusief Japan, Taiwan en Austra
lië. NEC-voorzitter G. van den
we fabriek van Coberco, ten
toongesteld en kreeg de Wil
Heinsdijk uit handen van 12 3 4
5 6 7 8 9 Tieneke de Nooy de
prijs uitgereikt. Maar in ruil
daarvoor blijft het kunstwerk
wel in handen van kaasfirma.
Een slimme manier op aan
kunst te komen om de nieuwe
fabriek aan te kleden of te ge
bruiken als reclamemateriaal.
Wat een smeerkaas. (LL)
Roy Klopper en Loman Lwfmatn
tet: 071-161418
Morsstraat
In het artikel over de Mors
straat, dat zaterdag 21 no
vember in deze krant stond,
is ten onrechte gesuggereerd
dat alle slagers uit de straat
zijn vertrokken. Gedoeld
werd op het vertrek van de
zogenaamde scharrelslager.
Een andere slager, de firma
Zwetsloot, is nog steeds ge
vestigd in de Morsstraat.
VRUETUD
Vogeltentoonstelling
Postuurkanaries, parkieten en
andere tropische vogels worden
door Vogelvereniging de Zanger
tentoongesteld in buurthuis het
Spoortje aan de Bemhardkadc.
De vogels zijn te bekijken op za
terdag 28 november van 10.00
uur tot 18.00 uur en op zondag
29 november van 10.00 uur tot
16.00 uur.
