Duitse politiek wil
harde maatregelen
Buitenland
Barbra Streisand wil
boycot van Colorado
Jeltsin offert TV-baas op aan politiek
Goede zaken voor houtventers
Voor Malagasische president is het erop of eronder
WOENSDAG 25 NOVEMBER 1992
7
Agertct fmnce Pmse
Algemeen Nederland* Persbureau
United Press international
"Homo's in leger niet betrouwbaar'
Canberra» Het besluit van de Australische regering om homo
seksuelen toe te laten tot het leger heeft felle kritiek uitgelokt van
veteranen. Homoseksuelen zijn geen betrouwbare gevechtspart
ners omdat zij ten opzichte van andere soldaten zinspelingen
zullen maken, aldus veteraan Cutler. „Om oorlogen te winnen
hebben we een team nodig waarin 100 procent vertrouwen
heerst", zei Alf Garland, voorzitter van de grootste veteranen-
groep van Australië. Mensenrechtenorganisaties en groeperin
gen die ijveren voor de rechten van homoseksuelen hebben wel
verheugd gereageerd op het kabinetsbesluit.
Joods kerkhof in Zweden vernield
Stockholm Onbekenden hebben vernielingen op grote schaal
aangericht op het joodse kerkhof in Stockholm. Gisternacht heb
ben de vandalen 52 zerken omvergegooid en met hakenkruisen
besmeurd.
Republikein wint senaatszetel Georgia
atlanta Democratisch senator Wyche Fowler is in de Ameri
kaanse staat Georgia bij de tweede ronde van de verkiezingen
om een Senaatszetel verslagen. Het verschil tussen Fowler en de
Republikeinse kandidaat, Paul Coverdell was niet groot; onge
veer 16.000 op de uitgebrachte 1,25 miljoen stemmen. De Repu
blikeinse winst in Georgia betekent dat deze partij in de Senaat
van het nieuwe Congres 43 van de 100 zetels inneemt.
Mannen en vrouwen apart in bus
teheran Met het oog op „het behoud van de islamitische waar
den" worden mannen en vrouwen voortaan gescheiden in het
openbaar vervoer in Teheran. Vrouwen moeten voortaan voorin
plaatsnemen, de mannen achterin. In bussen die geen twee in-
en uitgangen hebben, reist een functionaris in blauw uniform
mee, wiens taak het is iedere vermenging van beide seksen te
verhinderen.
Sjevardnadze christen geworden
moskou De Georgische president Eduard Sjevardnadze is
maandag christen geworden. Op de feestdag van de Heilige Ge-
orgij, de schutspatroon van Georgië, liet hij zich dopen in de Ge-
orgisch-orthodoxe kathedraal van de hoofdstad Tblisi. Sjevard
nadze. voormalig minister van buitenlandse zaken van de Sov
jetunie, heeft de doopnaam Georgij aangenomen.
Diamantenroof op vliegveld Moskou
moskou De Russische politie heeft in Moskou een werknemer
van de luchthaven gearresteerd die voor 1,2 miljoen dollar aan
diamanten uit een vliegtuig van Aeroflot had gestolen. De man
stal vrijdag uit een vliegtuig met bestemming Montreal een pak
je met daarin geslepen diamanten. Pas bij aankomst van het
toestel in Canada werd de diefstal ontdekt. De diamanten waren
door een steward in een doosje met een gewoon slot gestopt en
er waren verder geen speciale veiligheidsmaatregelen getroffen.
Andrew krijgt bevel over mijnenveger
londen Prins Andrew krijgt in april het bevel over de mijnen
veger HMS Cottesmore van de Britse marineDe 32-jarige twee
de zoon van koningin Elizabeth II kwam in 1979 in dienst van de
marine en was het grootste deel van zijn militaire loopbaan pi
loot. Tijdens de Falklands-oorlog vloog hij in helikopters over
het front.
Duitse Bondsdag heeft kinderziekten
bonn» Het Duitse parlement vergadert dit jaar niet meer in de
eind oktober in gebruik genomen nieuwe vergaderzaal van de
Bondsdag. Het gebouw (kosten ruim 300 miljoen gulden) heeft
te veel kinderziekten. Zo moest de vergadering gisteren enkele
malen worden onderbroken omdat de peperdure geluidsinstal
latie het liet afweten. De Bondsdag keert nu terug naar de oude
vergaderzaal.
Waarschuwing voor geweld op Tonga
oet zijn
Nukualofa Koning Taufa'aha Tupou IV van
absolute macht afstaan en meer democratie
landenrijkje in de Stille Zuidzee. Als hij dat niet snel doet komt
het tvot gewelddadigheden. Dat hebben deelnemers aan een
pro-democratieconferentie gezegd. De regering van Tonga heeft
geprobeerd de conferentie zo veel mogelijk te dwarsbomen.
Uit protest tegen anti-homowet
LOS ANGELES PHIL REEVES
THE INDEPENDENT
Jarenlang was de naam Aspen,
Colorado, synoniem met
glamour. Het is de speelplaats
van de jet-set, een sjieke winter
sportplaats waar Hollywoods
grootste namen een tweede
huis hebben. Nu dreigt de stad
in diskrediet te raken doordat
de staat waarin ze is gelegen
snel aan populariteit inboet.
Barbra Streisand, de politiek ac
tieve filmproducente en zange
res, heeft haar collega's uit de
wereld van de showbiz opge
roepen om niet meer naar As-
pen te gaan. De toptennisser
Martina Navratilova onder
neemt gerechtelijke stappen.
Veel Amerikaanse homoseksue
len zijn voorstander van een na
tionale boycot van de staat Co
lorado.
Het draait allemaal om een
maatregel ('amendement 2') te
gen homoseksuelen die de kie
zers van Colorado drie weken
geleden hebben goedgekeurd.
Deze ontwikkeling wordt be
schouwd als een zware aanslag
op de rechten van Amerikaanse
homoseksuelen.
De kiezers stemden vóór de in
trekking van raadsbesluiten die
mensen beschermden tegen
discriminatie op grond van
seksuele geaardheid en vóór
een verbod om dergelijke wet
geving in de toekomst door de
staat opgelegd te krijgen.
Homoseksuele mannen en
i beschouwen de nieu-
'tg(*\ ing als een carte
Regering bekijkt verbod op rechts-extremistisclie groepen
Een Turkse vrouw loopt huilend weg, nadat ze een van de woningen
heeft bekeken die maandag door neo-nazi's in brand zijn gestoken.
FOTO REUTER MICHAEL PROBST
De Duitse president Von Weizsacker heeft gisteren geëist
dat er harde maatregelen worden genomen om rechtsra-
dicale cellen die zich in Duitsland hebben gevormd uit te
schakelen. Hij reageerde daarmee op de brandstichting
maandag door neo-nazi's, waardoor een Turkse vrouw
en twee Turkse meisjes om het leven kwamen. Het mi
nisterie van binnenlandse zaken onderzoekt inmiddels
de mogelijkheid van een verbod op rechts-extremistische
groepen.
BONN GPD-DPA-Rtf
De grondwet voorziet in deze
mogelijkheid. In het verleden
zijn op grond van artikel 9 di
verse rechts-extremistische
groepen verboden. Daarbij
werd als argument gebruikt dat
zij de grondwettelijke orde aan
tastten. Maar volgens juridische
deskundigen kan een verbod op
grond van hetzelfde artikel ook
worden ingesteld als een groep
permanent ageert tegen buiten
landse bevolkingsgroepen.
Von Weizsacker zei gisteren
dat het met de „stuitende aan
vallen op buitenlanders zo niet
verder kan gaan". „De politiek
moet in staat zijn de burgers te
motiveren en wakker te schud
den. Ik geloof dat het een zaak
van de hele maatschappij is. Ie
dereen moet wakker worden en
op zijn buurman letten."
Maar volgens de overheersen
de opvatting in commentaren
in de buitenlandse en binnen
landse pers is de Duitse politiek
in belangrijke mate zelf verant
woordelijk voor de spiraal van
het rechts-extremistische ge
weld. De pers beschuldigt de re
gering-Kohl ervan het geweld
tegen buitenlanders ongehin
derd te hebben laten voortgaan
om geen rechtse kiezers tegen
zich in het harnas te jagen en
om voorgestelde wijzigingen
van de liberale asielwet te recht
vaardigen.
De brandstichting van maan
dag lijkt het rechtse geweld te
gen Turken alleen maar te heb
ben aangewakkerd. In Bad Sal-
zuflen in het westen van Duits
land vielen gisteren tien
kerde mannen met
Turk aan. De 49-jarige man
raakte zwaar gewond.
heid van de regering om daad
krachtiger op te treden tegen
het geweld inmiddels meer aan
zat. Turkse ondernemers van
35.000 bedrijven met 125.000
man personeel in Duitsland
waarschuwden dat zij geen be
lasting meer zullen betalen als
buitenlanders niet beter woren
beschermd. Zo n veertig Turken
bezetten gisteren kortstondig
een regionaal bureau van de
CDU in Hannover omdat zij de
ze regeringspartij medeverant
woordelijk achten voor de dood
van hun drie landgenoten.
De Duitse politie heeft intus
sen nog steeds geen enkel spoor
van de brandstichters. Er is een
beloning van 150.000 mark
(170.000 gulden) uitgeloofd
voor aan wijzigingen die tot de
arrestatie van de dader(s) lei
den. Daarvan is 100.000 mark
afkomstig van autofabrikant
Opel. Het bedrijf schenkt bo
vendien 50.000 mark aan de fa
milie van de drie slachtoffers.
blanchevoor werkgevers die ho
moseksuele werknemers zuiver
en alleen op grond van vooroor
delen willen straffen of ont
slaan. Het is de zoveelste ont
moedigende ontwikkeling in
een jaar vol aanvallen op de
burgerrechten van de homo-ge
meenschap. Zo werd in Oregon
(tevergeefs) geprobeerd per re
ferendum een maatregel door te
voeren die scholen zou ver
plichten hun leerlingen te ver
tellen dat homoseksualiteit 'ab
normaal en pervers' is. En het
Amerikaanse leger houdt
krampachtig vast aan de ban op
homoseksuelen (president Clin
ton gaat dat veranderen). Nadat
de maatregelen in Colorado wa
ren goedgekeurd, volgde er een
uitbarsting van door haat ge
motiveerde misdrijven, telefo
nische dreigementen aan ho
mobars en valse bommeldin
gen.
De American Civil Liberties
Union (de Amerikaanse unie
van burgerrechten) heeft na
mens drie steden en zeven per
sonen, waaronder de in Colora
do woonachtige Martina Navra
tilova, een rechtzaak aange
spannen waarin de wettigheid
van 'amendement 2' wordt aan
gevochten. Ondertussen gaat
Aspen dat in meerderheid te
gen het amendement stemde,
door met de voorbereidingen
voor de jaarlijkse 'homo-ski-
week' in januari. Dit jaar zal het
uitlopen 'op één groot protest',
aldus één van de organisatoren.
VERTALING MARGREET HESLINGA
VS houden vast
aan embargo
tegen Cuba
WASHINGTON HANS DE BRUUN
CORRESPONDENT
De VS zijn niet van plan toe te
geven aan de wens van de Vere
nigde Naties om een einde te
maken aan het dertig jaar oude
handelsembargo tegen Cuba.
De Algemene Vergadering van
de VN nam hierover gisteren
een door Cuba ingediende reso
lutie aan.
De uitspraak, die niet bin
dend is, kreeg steun van 59 lan
den, terwijl slechts drie landen
tegen waren: de VS zelf, Israël
en Roemenië. Maar liefst 71
landen onthielden zich van
stemming, waaronder vrijwel
alle westerse bondgenoten van
de VS. Ook Nederland sprak
zich niet uit.
De Amerikanen hebben het
embargo vorige maand ver
scherpt. De zogenaamde Torri-
celli-wet, door Washington om
schreven als „een mechanisme
voor de verdediging van de de
mocratie op Cuba", dwingt in
het buitenland gevestigde doch
termaatschappijen van Ameri
kaanse bedrijven, op straffe van
boetes, ertoe geen handel te
drijven met Cuba. Bovendien
mogen buitenlandse schepen
die een Cubaanse haven aan
doen zes maanden lang de ter
ritoriale wateren van de Vere
nigde Staten niet binnen varen.
Sinds de instelling van het Ame
rikaanse embargo dertig jaar
geleden gold het verbod alleen
voor in de Verenigde Staten ge
vestigde en geregistreerde be
drijven en schepen.
Journalisten bij
censor Israël
op het matje
tel aviv ad bloemendaal
correspondent
De Israëlische censor heeft tekst
en uitleg gevraagd aan drie bui
tenlandse correspondenten, die
de afgelopen dagen ongecensu
reerde berichten hebben door
gegeven over het doel van een
militaire oefening. De journalis
ten van The Times, The New
York Times en de Miami Herald
lopen het risico hun accreditatie
kwijt te raken of het land te
worden uitgezet.
De oefening, op 5 november
in Tze'elim in de Negev-woes-
tijn, verliep rampzalig toen bij
vergissing een raket werd afge
schoten op een groep soldaten
van een elite-eenheid. Vijf mili
tairen kwamen om en zes raak
ten gewond.
The Times en The New York-
Times schreven het afgelopen
weekeinde dat de oefening in
Tze'elim in feite een ingewik
kelde en geheime generale re
petitie was voor een operatie in
Libanon tegen Hezbollah. De
correspondente van de Miami
Herald meldde vervolgens dat
de elite-eenheid een moordaan
slag moest uitvoeren op de lei
der van Hezbollah, sjeik Hassan
Nasrallah.
HANS GELEUNSE
CORRESPONDENT
In de machtsstrijd tussen het Russische
parlement en president Jeltsin is gisteren
het eerste politieke slachtoffer gevallen. Jelt
sin ontsloeg de voorzitter van de GOS-tele-
visie, Jegor Jakovlev. Volgens de presiden
tiële persdienst had Jakovlev 'ernstige fou
ten' over het hoofd gezien in de berichtge
ving over de conflicten in de Kaukasus.
Het ontslag viel nadat parlementsvoorzit
ter Galazov van Noord-Ossetië de GOS-TV
van partijdigheid beschuldigde. Dat ge
beurde tijdens een vergadering van de Raad
van Republieksleiders, een door Jeltsin in
gesteld college dat hem steunt in zijn strijd
met het parlement over verlenging van de
presidentiële bevoegdheden. Galazovs woe
de was gewekt door een reportage waarin
de Ingoesjetische versie van het bloedige
conflict met Ossetië werd weergegeven.
Sarajevo» Een VN-hulpkonvooi van het Belgisch/Nederlandse trans
portbataljon dat op weg was naar de door Serviërs belegerde stad Sre
brenica (in het oosten van Bosnië-Hercegovina) is vanmorgen door
Bosnische Serviërs tegengehouden. Een officier liet weten dat hij niet de
bevoegdheid had om het konvooi toe te laten, ondanks dat de VN hier
over met de Bosnische Serviërs een akkoord hadden gesloten. Inmiddels
blijkt het maritieme embargo tegen klein-Joegoslavië (Servië en Monte
negro) een succes. In de eerste twee dagen van de operatie zijn alle
koopvaardijschepen in de territoriale wateren van Montenergro aange
houden. Intussen bereiden de inwoners van de Bosnische hoofdstad
zich voor op een winter zonder electridteit. De straatventers die pakket
ten hout te koop aanbieden, doen dan ook goede zaken.
FOTO REUTER CORINNE DUF KA
VN: Giftig afval
bedreigt Donau
Een bekende programmamaker die ano
niem wilde blijven, zei gisteravond dat Jak
ovlev door Jeltsin is opgeofferd om de repu
blieksleiders te vriend te houden. Volgens
hem is het niet uitgesloten dat de huidige
media-minister en vice-premier Poltoranin
Jakovlevs baan krijgt. „Poltoranin moet van
de oppositie verdwijnen en dit is een mooie
post voor hem."
Een VN-team probeert in Mon
tenegro (dat samen met Servië
klein-Joegoslavië vormt) een
dam te redden die op instorten
staat. Als de dam breekt, zal 3,5
miljoen ton giftig afval in een
aantal grote rivieren in de Bal
kan, waaronder de Donau, te
rechtkomen. Hanns Zimmer-
mann van het VN-bureau voor
hulp bij rampen spreekt van
een „uiterst gevaarlijke" situa
tie.
De 600 tot 700 meter lange
dam, die nat zand tegenhoudt
waarin zich lood, zink, insectici
des en andere giftige stoffen be
vinden, werd vorige maand
zwaar beschadigd bij overstro
mingen. Volgens Zimmermann
loopt iedereen die water drinkt
dat afkomstig is uit het rivier
stelsel van de Donau gevaar.
De VN zijn begonnen met
spoed reparatiemateriaal over
te brengen naar de dam aan de
rivier de Tara, in de bergen van
Montenegro. Maar volgens
Zimmermann kan het al te laat
zijn. Een breuk in de dam zou
zeker alle leven in de Tara en
waarschijnlijk ook in de Donau
vernietigen. De Europese Ge
meenschap heeft maandag
270.000 gulden ter beschikking
gesteld voor noodmaatregelen.
Zoon Thatcher
betrokken bij
wapenhandel
Mark Thatcher de zoon van de
voormalige Britse premier, is
mogelijk betrokken bij wapen
handel met Irak toen dn mot-
der aan de macht was. Het Brit
se tv-programma Dispatches
beweert dat Mark Thatcher in
1983 meewerkte aan de levering
van nachtkijkers voor Iraakse
tanks door het Britse bedrijf
United Scietific Instruments
(USI). Dit blijkt uit een inter
view met de Iraakse wapenhan
delaar Sarkis Soghanalian.
Ook zou de zoon van That
cher betrokken zijn bij een wa
pencontract tussen Groot-Brit-
tannië en Saudi-Arabië. Dit be
weert een voormalig adviseur in
de regering-Reagan, die That
chers naam aantrof in diverse
diplomatieke stukken. Een top
man van USI heeft Thatchers
betrokkenheid ontkend.
Radioactiviteit
vrij in Belgische
splijtstoffabriek
BRUSSEL» PETER DE VRIES
CORRESPONDENT
Bij een ongeluk in een nucleaire
fabriek in het Belgische Dessel
is maandag een fabriekshal ra
dioactief besmet geraakt. Maar
volgens de directie van de net
over de Nederlandse grens gele
gen fabriek hebben metingen
uitgewezen dat er geen radioac
tiviteit buiten het gebouw is.
Op het ogenblik van het nu
geluk waren ongeveer tien
werknemers van de fabriek in
de hal aanwezig. Zij zullen vier
dagen lang aan metingen wor
den onderworpen, maar zijn
volgens het bedrijf ten hoogste
licht besmet.
De nuclaire fabriek FBFC in
Dessel, 30 kilometer ten zuid
westen van Eindhoven, maakt
MOX-splijtstofstaven voor kern
centrales. Het ongeluk gebeurde
toen een voor een Franse cen
trale bestemde staaf brak.
Voor president Didier Ratsiraka van Ma
dagaskar (Malagasië) is het vandaag erop
of eronder. Na het verdroogde en door
hongersnood getroffen eiland zeventien
jaar lang autocratisch te hebben gere
geerd, ziet het er naar uit dat hij nu de
macht tegen zijn wil moet opgeven.
Zelfs als de 55-jarige voormalige mari
nekapitein de presidentsverkiezingen
wint, zal zijn macht aanmerkelijk wor
den beknot onder de nieuwe grondwet
die de oppositie heeft afgedwongen. On
der deze constitutie bekleedt de nieuwe
staatsman namelijk slechts een ceremo
niële functie cn zijn het de premier en
zijn ministers die het werkelijk voor het
zeggen krijgen in het twaalf miljoen zie
len tellende land.
Niettemin heeft het presidentschap op
het eiland in de Indische Oceaan nog zo
veel uitstraling dat niet minder dan ze
ven kandidaten Ratsiraka vandaag naar
de kroon willen steken. Als er dan geen
duidelijke overwinnaar uit de bus komt,
wordt er in januari een tweede ronde ge
houden.
Ratsiraka kwam in augustus tegemoet
aan eisen van de oppositie om een refe
rendum te houden over de grondwet. Al
een jaar lang probeerden zijn tegenstan
ders hem door stakingen en betogingen
ten val te brengen. In juli deden aanhan
gers van de oppositie nog een vergeefse
poging de macht te grijpen.
Vorig jaar liep een demonstratie tegen
de regering uit op een bloedbad toen het
leger het vuur opende op de betogers.
Tientallen mensen kwamen om.
Ondanks deze bloedige aanloop naar
de hervormingen in dit jarenlang com
munistisch geregeerde land, is de verkie
zingscampagne die gisteren afliep rustig
verlopen. Velen vrezen echter dat het
niet zo rustig blijft als de stemmen zijn
geteld. Ze zijn bang dat Ratsiraka en de
zijnen zich niet zomaar bij een neder
laag zullen neerleggen.
Als de volksraadpleging over de nieu
we grondwet als graadmeter kan dienen
voor de populariteit van de president,
komt Ratsiraka er bekaaid af. De nieuwe
grondwet, die beperking van zijn macht
beoogde en een eenheidsstaat voor
stond^ werd in augustus met 75 procent
van de stemmen aangenomen. Het lijkt
dan ook weinig waarschijnlijk dat Rat
siraka de zes miljoen kiesgerechtigden
ervan kan overtuigen dat hij alsnog met
de gewenste vergaande hervormingen
komt.
Tot dusver overleefde Ratsiraka pogin
gen van de oppositie om hem volgens de
nieuwe grondwet te diskwalificeren voor
de presidentsverkiezingen. Veel tegen
standers vonden dat hij niet meer mocht
meedoen aan de verkiezingen als ruim
driekwart van de kiezers voor het refe
rendum, dus inperking van de presiden
tiële macht, stemde. Ratsiraka kreeg ech
ter de steun van de „federalisten" die te
gen het referendum w.nrn
De federalisten waren tegen de een-
heidstaat en riepen in het noorden alvast
een federaal bestuur uit. De hoofdstad
Antananarivo moest het enige tijd /on
der brandstof stellen, nadat de federalis
ten de olieraffinaderij en andere belang
rijke installaties in Ratsiraka's geboorte
stad ToamaÉH UewWi
De zaak dreigde hoog op te lopen toen
aanhangers van de president ook elders
federale staten uitriepen. Maar de ge
moederen werden tot bedaren gebracht
door premier Guy Razamanasy die met
de federalisten ging praten en nun deel
name beloofde in de besprekingen over
verdeling van de macht.
Met zijn „anti-imperialisme" en zijn
„economie van de onbetaalde refming"
zadelt Ratsiraka toekomstige bestuur
ders van het land op met een buiten
landse schuld van ruim 4 miljard dollar.
Daarnaast wordt het land getroffen door
droogte en Hdn in het /uiden van het
land (zeventien keer Nederland) een
miljoen mensen honger. Volgens Ma ja
gasische kranten sterven dagelijks vijf tor
twintig mensen de hongerdood
