AbvaKabo niet bereid
tot verlagen looneisen
„Een lening
afsluiten,
kun je dat
tegenwoordig
met één
telefoontje
regelen?"
Dreigbrieven met kogels
zijn een beproefd recept
Binnenland
Noodwetgeving moet de
Nabestaandenwet redden
Maij voorstander van
Betuwelijn met tunnels
Marokko wil
overleg over
criminelen
Bestrijd nazi-pest'
WOENSDAG 25 NOVEMBER 1992
cpd genwnsch appeal
Nederlands schip redt drenkelingen
la coruna Het Nederlandse fregat Philips van Almondo heeft
gisterochtend vier opvarenden gered van een Deens vrachtschip
dat voor de Spaanse kust is gezonken. Vijf opvarenden worden
vermist. Het Deense schip verdween, door nog onbekende oor
zaak, in de golven van de Atlantische Oceaan op driehonderd ki
lometer ten noordwesten van Kaap Finisterre. Een Franse red
dingsmaatschappij heeft drie lijken uit zee gehaald. Aan boord
van het 94 meter lange Deense schip was een 12-koppige be
manning van zes Denen en zes Filipijnen.
Jongens hebben pop op rails gelegd
steenwuk» Een 14-jarige en een 16-jarige jongen uit Steenwijk
hebben zaterdag de pop gelegd op de rails bij de spoorwegover
gang Steenakkers in Steenwijk. De jongens zijn nog niet aange
houden omdat de politie eerst met de officier van justitie overleg
wil plegen over het aanpakken van deze zaak. Het praatpro
gramma van Ivo Niehe (TROS-televisie), waarin twee machinis
ten vorige week vertelden over hun ervaringen met zelfdoding
en bijna-ongelukken op de rails, is de aanleiding geweest voor
de twee vrienden om de pop neer te leggen.
Legbatterij met kippen in de as gelegd
Groningen In het Groningse Harkstede is gisteren een grote
vrijstaande schuur met daarin 26.000 kippen van binnen hele
maal uitgebrand. De eigenaar van de schuur was op het mo
ment dat de brand uitbrak niet aanwezig. Waarschijnlijk is het
vuur door middel van kortsluiting ontstaan. Van de hebben
maar 25 de vlammenzee overleefd. De schade loopt vermoede
lijk in de tonnen.
Senaat wil scherpere definitie samenwonen
den haag gpd
Staatssecretaris Ter Veld van so
ciale zaken gaat de Nabestaan
denwet wijzigen. De Eerste Ka
mer weigerde gisteravond ak
koord te gaan met het wetsont
werp dat de huidige weduwen-
en wezenwet moet vervangen.
De Senaat heeft grote moeite
met de gelijke behandeling van
gehuwden en samenwonenden
in het wetsvoorstel. De staastse-
cretaris wil nu met een aan
scherping van de definitie van
samenwonen het wetsvoorstel
redden. Te denken valt aan het
notarieel bekrachtigen van sa
menwoning om in aanmerking
te komen voor uitkering bij
overlijden.
De Senaat toonde zich giste
ren uitermate kritisch over de
Nabestaandenwet van Ter Veld.
Geen enkele fractie kan zich
vinden in het wetsvoorstel,
waarmee de Tweede Kamer
destijds wèl akkoord ging. De
Senaat heeft vragen vragen over
de gelijke behandeling van ge
huwden en samenwonenden bij
het toekennen van een nabe-
staandenuitkering.
De Eerste Kamer vreest dat
slimme 'weduwen en weduw
naars' al naar gelang het hen
uitkomt, zich als samenwonend
zullen voordoen. In de Nabe-
Franse boeren
dreigen met actie
tegen Nederland
parus gpd-ap
De Franse boerenorganisatie
Coordination Rurale heeft giste
ren gedreigd met acties tegen
vrachtwagens uit onder meer
Nederland. Als de Europese Ge
meenschap de Franse boeren
niet steunt in hun strijd tegen
het landbouwakkoord tussen de
VS en de EG zullen buitenland
se vrachtwagens vanaf 1 de
cember het doelwit van actie
voerende boeren zijn.
Via acties tegen EG-lidstaten
als Nederland, Ierland en Duits
land wil de boerenorganisatie
de andere lidstaten dwingen
partij te kiezen. De boeren gaan
vandaag in Parijs en diverse an
dere grote steden de straat op
om de regering te vragen het
veto te gebruiken tegen het
lanbdbouwakkoord.
Industriebond
wil meer banen
utrecht anp
De Industriebond FNV wil op
korte termijn met de werkge
vers overleggen over uitbreiding
van het aantal banen in de in
dustrie. Hoewel die wens in
strijd is met het Centraal Ak
koord, acht voorzitter B. van der
Weg het van groot belang dat er
spoedig afspraken komen om
meer mensen aan het werk te
helpen. „Ik zou het overleg over
de arbeidsparticipatie morgen
willen openen", zei Van der
Weg gisteren op een bijeen
komst in Amsterdam. De Indus
triebond vindt regelingen om
meer mensen aan het werk te
helpen zo belangrijk, dat de
'adempauze' in het akkoord tot
1 februari 1993 niet moet gel
den voor onderhandelingen
over uitbreiding van werkgele
genheid.
staandenwet vervalt de uitke
ring van weduwen of weduw
naars die opnieuw gaan samen
wonen. Voor deze groep is het
aantrekkelijk elders een formeel
adres te hebben en zich dus
niet als samenwonend te laten
registreren.
Daarentegen is het voor sa
menwonenden van wie één der
partners dreigt te overlijden, be
langrijk zich als zodanig te laten
registreren of te huwen. Bij het
overlijden van de partner on-
staat dan het recht op een na-
bestaandenuitkering.
Ook Ter Veld ziet het pro
bleem van oneigenlijk gebruik
maar betwijfelt of een officiële
registratie van samenwonenden
een oplossing biedt. Volgens de
Eerste Kamer heeft Ter Veld de
criteria voor wat als samenwo
nend geldt onvoldoende afge
bakend. Zij laat uiteindelijk de
toetsing aan de rechter over. De
Senaat meent dat dit de taak
van de politiek is.
Ter Veld wil niet wachten met
de Nabestaandenwet. Uitstel
met één jaar tot 1 januari '94
kost de regering volgend jaar 20
miljoen gulden aan bezuinigin
gen, oplopend tot 255 miljoen
in 1995.
Ter Veld zegde de Senaat
daarom toe vóór volgende week
dinsdag met een noodwetje te
komen. Daarin moet de staasse-
cretaris aangegeven op welke
wijze zij denkt het begrip 'sa
menwonend' aan te scherpen.
Op basis van deze brief discus
sieert de Senaat volgende week
verder.
Vijftienduizend
gevallen van
uitkeringsfraude
den haag anp
Bij 15.100 ontvangers van een
uitkering is vorig jaar fraude ge
constateerd. Voor zover na te
gaan bedroeg het gemiddelde
fraudebedrag 15.300 gulden, bij
een gemiddelde duur van een
jaar. Dat blijkt uit de eerste
fraudestatistiek van het Cen
traal Bureau voor de Statistiek
(CBS). Het gefraudeerde bedrag
bleek gemiddeld het hoogst in
de WAO met 22.000 gulden en
de bijstand met 19.000 gulden.
In de RWW (Rijksgroepsregeling
werkloze werknemers) en Ziek
tewet bedroeg het fraudebedrag
15.000 gulden en in de WW
6.000.
Lagere rente op
studieleningen
den haag anp
Minister Ritzen van onderwijs
heeft de rente op studielenin
gen die na 1 januari 1993 wor
den verstrekt op 9,49 procent
vastgesteld. Dit jaar bedraagt de
rente nog 11,08 procent.
De rente op 'oude' leningen,
die over de periode vóór 1 janu
ari 1992 zijn verstrekt, bedraagt
volgend jaar 7,04 procent. Nu
ligt dat rentetarief op 8,43 pro
cent.
Groningen Ongeveer 250 Groningers heb
ben gistermiddag geprotesteerd tegen het op
komende fascisme in Europa. Directe aanlei
ding was het geweld door neo-nazi's in Duits
land de afgelopen dagen. Na een korte bijeen
komst op het Broerplein in Groningen maakten
de demonstranten met brandende fakkels en
leuzen als 'Noord, Zuid, Oost, West, bestrijd
overal de nazi-pest' een vreedzame tocht door
de binnenstad van Groningen. Initiatiefnemers
voor het protest waren „enkele Groningers die
niet werkeloos willen blijven toezien". De Jon
ge Socialisten, de jongerenvereniging Dwars
van Groen Links, het Anti-Discriminatie Buro,
het Anti-Fascisme Overleg (AFO) en de vak
bonden zegden onmiddellijk hun steun toe.
FOTO ANP KAREL ZWANEVELD
'Tabak niet
meer verkopen
aan jongeren'
den haag gpd
Een ruime meerderheid van de
Nederlandse bevolking (68
procent) vindt dat de verkoop
van sigaretten moet zijn ge
bonden aan een bepaalde leef
tijd. Dat blijkt uit een enquête
van Veronica Nieuwslijn.
De meeste voorstanders van
een leeftijdsgrens (43 procent)
vinden dat de limiet bij zestien
jaar zou moeten liggen. Twee
entwintig procent vindt dat
aan jongeren onder de twaalf
jaar geen tabaks waren mogen
worden verkocht. Twee pro
cent is voor een leeftijdsgrens
van achttien jaar en drie op de
tien Nederlanders zijn tegen
een dergelijke beperking.
Een kJeine meerderheid (54
procent) vindt dat de tabaks
wet ook zou moeten gelden
voor het werk. Vier op de tien
Nederlanders zijn daar tegen.
Op dit moment is de wet alleen
van kracht op openbare ruim-
Van de ondervraagden vindt
een ruime meerderheid (62
procent) het niet nodig dat ex
ploitanten van openbare ge
bouwen waar het rookverbod
niet wordt nageleefd, worden
beboet.
Voor het onderzoek werden
ruim vijfhonderd personen ge
ënquêteerd. Het percentage
rokers onder de ondervraag
den bedroeg 39,5.
Ambtenarenbond ook tegen openbreken CAO gezondheidszorg
De FNV-ambtenarenbond AbvaKabo is niet bereid de
looneisen extra te verlagen. Ook niet nu de regering voor
1993 verlaging van belastingen en sociale premies in het
vooruitzicht heeft gesteld. Door zich te beperken tot de
prijscompensatie meent de bond voldoende tegemoet te
komen aan de oproep van overheid, werkgevers en werk
nemers om de lonen te matigen.
lastenverlichting. Al in 1971 is
afgesproken dat bij het bepalen
van een prijscompensatie geen
rekening wordt gehouden met
veranderingen in belastingen en
premies. Net als zijn collega bij
de Industriebond, Van der Weg,
stelt bestuurder Vrins van de
AbvaKabo dat bij stijgende be
lastingen ook geen extra loons
verhogingen is nagestreefd.
Los hiervan zal de AbvaKabo
het openbreken van CAO's voor
ziekenhuizen en andere zorgin-
utrecht gpd-anp
Met de looneis van 2,5 procent
zit de AbvaKabo ver boven het
bedrag dat het kabinet wil uit
geven aan ambtenarensalaris
sen. De regering gaat er echter
van uit dat de lonen van de
ambtenaren volgend jaar niet
mogen stijgen.
De AbvaKabo volgt in zijn op
stelling de Industriebond FNV.
Die liet onlangs weten geen
boodschap te hebben aan de
stellingen in elk geval niet ac
cepteren. De CAO's voor de ge
zondheidszorg voorzien in
loonstijgingen van zo'n 4,5 pro
cent. Ze kwamen, na jaren ac
tievoeren door bonden en per
soneel in ziekenhuizen en an
dere instellingen, zo hoog uit
doordat voor 1993 rekening was
gehouden met een verwachte
inflatie (hogere kosten van le
vensonderhoud) van 3,75 pro
cent. De CAO's zijn voor twee
jaar aangegaan en lopen dus
volgend jaar door.
De inflatie is echter lager,
rond de 2,5 procent. De rege
ring wil de CAO's openbreken
en de loonsverhoging beperken
met ten minste 1,25 procent. De
AbvaKabo wijst dit van de hand.
Ook in het particuliere bedrijfs
leven worden geen CAO's open
gebroken. Zelfs de voor 300.000
mensen geldende CAO voor de
metaalnijverheid (plus 4,75 pro
cent) blijft intact.
Dat geldt ook voor de lopende
horeca-CAO (140.000 werkne
mers) die tot april '93 loopt. De
werkgevers hadden graag ge
zien dat de overeengekomen
prijscompensatie van 2,1 pro
cent per 1 januari '93 niet zou
hoeven worden uitbetaald.
Urenlang overleg gisteravond
tussen vakbonden en werkge
vers heeft er toe geleid dat de
kou van de lucht is en het geld
gewoon wordt gegeven. Wel is
afgesproken dat bij de onder
handelingen voor een nieuwe
CAO wordt gekeken naar de
verslechterende economische
situatie.
tiel anpMaij is voorstander van een ex
periment, zodat ondergrondse
bouw wellicht later grootschalig
kan worden toegepast.
De minister zei open te staan
voor initiatieven uit het be
drijfsleven, dat stelt dat de Be
tuwelijn voor ongeveer vijf mil
jard ondergronds kan worden
gebouwd. Ballast Nedam wil
een tunnel van ten minste tien
kilometer boren.
Volgens de minister zal de
Tweede Kamer in de tweede
helft van volgend jaar beslissen.
Actievoerders in de zaal meld
den dat aansluiting in Duitsland
nog wel drie tot zeven jaar op
zich kan laten wachten.
J. de Bondt, verantwoordelijk
gedeputeerde in Gelderland, zei
gisteravond dat het Gelderse
college van GS verwacht de
aanleg van de lijn minstens vijf
jaar te kunnen tegenhouden, als
de minister niet aan alle Gelder
se eisen voldoet. Die eisen zijn
onder meer tunnels bij Tiel en
Zevenaar, verdiepte aanleg en
begrenzing van de geluidsover-
Het is heel goed mogelijk dat in
de Betuwelijn op twee of drie
plaatsen diepgeboorde tunnels
worden aangelegd. Met deze
experimentele tunnels kan gea
vanceerde techniek in Neder
land worden uitgeprobeerd, zei
minister Maij-Weggen van ver
keer en waterstaat gisteravond
in Tiel tijdens een CDA-bijeen-
komst over de Betuwelijn.
De minister vindt dat de aan
leg van de Betuwelijn geen uit
stel meer kan lijden. „Eigenlijk
had die lijn er tien tot vijftien
jaar geleden al moeten zijn", zei
Maij. Omdat haar voorgangster,
Kroes, en de vorige kabinetten
„die ontwikkeling van de infra
structuur hebben laten liggen,
zit Nederland nu knel met het
goederenvervoer dat bij ons nog
grotendeels over de weg gaat",
aldus Maij.
De minister wil echter geen il
lusies wekken. „Ondergrondse
bouw bevindt zich in de kinder
schoenen. In ons land ontbre
ken de ervaring en de techniek,
terwijl het zeer duur zal zijn."
last.
Een thuisbankier wèl, die belt even
met de Postbank Leenlijn.
de lening kunt krijgen.
Zo makkelijk gaat dat
bij de Postbank.
Een thuisbankier belt
voor een lening gewoon even
met de Postbank Leenlijn:
thuisgestuurd en vervol
gens wordt het geld op
v girorekening gestort.
weck bereikbaar
o-inkomen dag van 9.00 tot 12.00 uur.
en uw maandelijkse vaste Met andere woorden:
lasten en hoeveel u wilt lenen als u voor de makkelijkste weg
kiest, kiest u meteen voor de
beste POSTBANKÜi)
de gewenste looptijd.
Een medewerker
Thuisbankieren doe je met de Postbank.
Afpersing strandt vrijwel altijd bij overdracht geld
alkmaar gpd
Afpersing door middel van
dreigbrieven met kogels is niet
nieuw. Integendeel. De brieven
die zeventien Nederlandse be
drijven de afgelopen weken in
de bus kregen, lijken verdacht
veel op die welke in september
1988 voor opschudding zorg
den. Ook toen werden kogels
verstuurd en dollars geëist,
waarna van de afzenders niets
meer werd vernomen.
Maar afpersers bedienen zich
niet altijd van dergelijke tastba
re visitekaartjes. Meestal blijft
het bij loze bedreigingen dat er
gens bommen liggen of dat
dranken, vruchten of andere le
vensmiddelen zullen worden
vergiftigd. De meest recente
brieven zijn ondertekend met
RAF-commando Holger Meins,
naar een RAF-terrorist die na
een hongerstaking in een Duitse
gevangenis overleed.
Bedrijven kunnen op talloze
wijzen onder druk worden ge
zet, maar twee manieren zijn
uitzonderlijk populair dreigen
met geweld en dreigen met ver
giftiging. De eerste methode
komt vaak voor, waarbij bom
meldingen het hoogst scoren.
Meestal zijn grote firma's het
slachtoffer. Hoogovens, Shell,
Peek en Cloppenburg zijn aan
de beurt geweest, maar ontwer
per Jan des Bouvrie is ook al
eens bedreigd. Gemiddeld over
komt dat elke twee weken wel
een concern.
Het bekendste slachtoffer van
afpersing door geweld is mis
schien wel De Bijenkorf, waar
herhaaldelijk bommeldingen
zijn binnengekomen. De mees
te daarvan waren overigens af
komstig van een man uit het
Noordhóllandse Barsingerhorn,
die uit het criminele milieu wil
de ontsnappen door nog één
keer een grote slag te slaan.
Hij meldde dat onder het fili
aal in Amsterdam een bom lag,
die radiografisch tot ontploffing
zou worden gebracht als hij
geen half miljoen gulden zou
krijgen. De man werd gepakt,
veroordeeld en wegens celge
brek vrijgelaten, waardoor hij
zijn 'kunstje' opnieuw - en op
identieke wijze - kon uitvoeren.
Alleen het geëiste bedrag ver
hoogde hij tot twee miljoen gul
den.
De alternatieve methode, het
dreigen met vergiftiging, komt
zo mogelijk nog vaker voor. Be
rucht zijn de afpersingsgevallen
bij Heineken, waarbij bijna al
tijd werd gedreigd flesjes bier te
vergiftigen met cyaankali. Dat
deed in 1989 ook een inwoner
van Apeldoorn, die 90.000 gul
den eiste. Hij werd aangehou
den toen hij een koffer met een
deel van het geld ophaalde.
Een 19-jarige student uit Lei
den pakte het wat dat betreft
groter aan, al werd ook hij ge
snapt. In juni 1988 kregen de
Oostenrijkse ambassades in
Brussel en in Den Haag een
brief waarin werd gedreigd het
drinkwater van Oostenrijk met
dioxine te vergiftigen. De schrij
ver van de brief eiste 38 miljoen
Zwitserse frank van de regering.
Het geld moest in de Belgische
Ardennen worden overgedra
gen, maar de dader kwam niet
opdagen. Toch nam de politie
de kwestie serieus, omdat uit de
brieven een grote kennis van
zaken sprak.
In september van hetzelfde
jaar kreeg de ambassade in Den
Haag opnieuw een brief, met de
eis dat 48 miljoen gulden moest
worden gedeponeerd langs de
rijksweg tussen Amsterdam en
Den Haag. Bij de aangegeven
kilometerpaal werd een pakket
je neergelegd, dat even later
door de student werd opge
haald. De politie heeft hem aan
gehouden.
Dat lukt niet altijd. In 1985
wist een afperser van scheeps
werf Jongert in Medemblik een
compleet politiecordon te om
zeilen. Een klopjacht met heli
kopter, boten, speurhonden en
een leger agenten leverde niets
op. Wel staat vast dat de ver
dachte de achtergelaten koffer
heeft geopend. Er zat krantepa
pier in...
Marokko heeft voor het eerst la
ten weten dat het met Neder
land wil praten over het terug
nemen van 400 500 jonge cri
minele landgenoten die Am
sterdam, Rotterdam en Den
Haag grote overlast bezorgen.
Volgende maand al komt een
afvaardiging uit Rabat voor
technisch overleg naar Den
Haag dat de weg moet effenen
voor ministeriële besprekingen
in de loop van 1993.
Een afvaardiging van de Am
sterdamse politie heeft dit giste
ren gezegd na een gesprek in
Brussel met EG-commissaris A.
Matutes en enkele Europarle
mentariërs over deze problema
tiek. Matutes is verantwoorde
lijk voor de betrekkingen met
Middellandse-Zeelandcn zoals
Marokko. Volgens F. van de
Streek, chef van de Amsterdam
se vreemdelingenpolitie, kan
het probleem van de ontspoor
de Marokkanen die Rabat lot nu
toe weigert terug te nemen, nu
snel worden opgelost. De
Marokkanen beschikken niet
over identiteitspapieren. Ze
hebben die meestal vernietigd.
Marokko reageert hiermee op
een „scherpe" brief die minister
Van den Broek van buitenland
se zaken namens het ministerie
van justitie heeft gestuurd en
waarin staat „dat het tijd wordt
voor overleg". Volgens Van de
Streek hield het land steeds de
boot af. Op allerlei voorstellen
voor een oplossing, zoals een
aanbod van de Amsterdamse
politie voor een tegenbezoek
voor technische hulp en het sta
tioneren van een liaisonofficier,
ging Marokko niet in.
