Wat daar gebeurt, gebeurt hier straks ook'
Tandartsen kijken elkaar op vingers
PUR krijgt meer werk
KOOPAVONDMENU!
Andere middelen nodig tegen resistente kakkerlakken
Het Gesprek van de Dag
Jarig op 5 december
Boeren willen compensatie
WOENSDAG 25 NOVEMBER 1992
REDACTIE WILLEM SPIERDIJK (CHEF) MEINDERT VAN Di
MONICA WESSELINC ERICJ,
V
IKAAIJ JAN WESTERLAKEN
N WETERINGS 071-161440
Nederlanders en Turken aan het woord over rassenrellen in Duitsland
De agressie tegen Turken neemt in Duitsland ongekende
vormen aan. Afgelopen zondagnacht werden bij aansla
gen waarbij brand werd gesticht door extreem-rechtse
groeperingen twee Turkse kinderen en een vrouw ver
moord. Maar - beperkt de agressie tegen de Turken zich
alleen tot Duitsland? Hoe staat het er bijvoorbeeld voor
met de situatie in Leiden? Wat denken de klanten van
koffiehuis Rembrandt in de Morsstraat van de situatie?
En wat denken de Turken in koffiehuis Hüzür in de He
renstraat ervan?
Een greep uit de ongecensureerde reacties.
Enkele klanten van het
Turkse koffiehuis Hüzür
aan de Herenstraat:
„Wij zijn geschokt door de ont
wikkelingen in Duitsland. Na
tuurlijk heb je wel eens de angst
dat het hier ook gaat gebeuren.
Ach, sommige Turken zullen
zich ongetwijfeld onaangepast
gedragen. Maar je kunt niet alle
Turken over één kam scheren.
Alle vingers aan een hand zijn
ook niet hetzelfde. Vaak zijn dat
mensen die rechtstreeks van het
platteland komen en nooit in
een stad of zo hebben gewoond.
Ik ben hier nu al 23 jaar en ik
geloof dat wij in Leiden geen
probleem vormen."
„Toen ik in Leiden kwam wo-
Deze week:
Varkenshaasmedaillons met ge
bakken paddestoeltjes in room
saus, aardappelgarnituur naar
keuze met een frisse salade van
het buffet. 14.95
Aanbieding geldig t/m zaterdag 28 november
V&D, UW WARENHUIS^
nen, kreeg ik van mijn buren
waterover mijn hoofd gegooid.
De hond werd op mij losgela
ten. Of ze schreven op de mu
ren: 'Vuile rotturk'. En als ik in
de winkels kwam, hielden ze
me altijd in de gaten. Ik heb wel
eens gezegd: Ik kom hier niet
om brood te jatten, hoor! Ik ben
gekomen om het te verdienen."
„Vaak komen ze ook met het ar
gument dat wij worden bevoor
deeld door de afdeling huisves
ting, dat wij sneller een woning
krijgen dan de Nederlanders.
Dat is niet zo. Maar het is wel zo
dat wij vaak genoegen nemen
met een woning waarin een Ne
derlander nooit zou willen wo-
„Ze hebben ons hier eerst naar
toe gehaald en nu moeten we
naar Turkije terug. Het is wel
gek dat ze dat nu pas zeggen.
Waarom zeiden ze dat vijfen
twintigjaar geleden niet? Dood
gewoon omdat het toen goed
ging met de economie en nu
niet. Waarom moeten wij alleen
de wrange vruchten plukken
van deze situatie?"
„Weet je dat 80 procent van de
Turken boven de veertig jaar
hier ziek is. Dat komt niet alleen
door het andere levenspatroon
in Nederland, nee, dat komt
vooral omdat ze hier onder bar
re omstandigheden vies werk
hebben moeten doen. Ik kwam
in Nederland en ben gaan wer
ken bij een kistenmakerij. Er
was een Hollandse collega die
maakte drie kisten per dag. Die
collega moest ik opvolgen. Op
een gegeven moment ben ik
zestien kisten per dag gaan ma
ken. Een Hollandse collega zei:
'Je bent gek om zo veel te doen.
Rustig aan. Het wordt toch wel
Het koffiehuis Rembrandt aan de Morsstraat.
vijf uur.' Toen ben ik op een ge
geven ogenblik vijf kisten gaan
maken, dus nog twee meer dan
mijn vorige collega. En weet je
wat die baas toen zei? 'Sode
mieter maar op!' Waarom,
waarom?"
Kijk, ik ben bij het werk hier in
Nederland een vinger kwijtge
raakt. Dat kan gebeuren. Maar
toch denk ik wel eens: die vin
ger kan de hele EG, aan de wel-
ik heb meege
werkt, mij niet meer terugge-
„Wij hopen dat zo iets als in
Duitsland hier niet zal gebeu
ren. Ik ben er niet bang voor.
Wat helpt het om bang te zijn?
We zijn natuurlijk toch altijd de
klos. We zijn gemakkelijk her
kenbaar: wij hebben zwart haar
en jij blond. Maar vluchten
doen we niet. Moeten we ver
huizen? Ja, maar waar moeten
we dan naar toe? Moeten we
onder de grond gaan wonen?"
FOTO HOLVAST
Enkele klanten van koffie
huis Rembrandt aan de
Morsstraat:
„Het is natuurlijk niet goed te
praten wat daar in Duitsland
gebeurt. Kinderen die worden
verbrand, zoiets is verschrikke
lijk. Maar als de Nederlandse
overheid niets doet, gaat dat
hier ook gebeuren. Daar kun je
opwachten. Mensen met wie ik
omga, zeg maar de arbeidende
Geboren op 5 december. Dat moet rampzalig zijn. De kinderen
die op 5 december het levenslicht zagen worden eigenlijk een
beetje afgescheept met maar één pakjesdag in het jaar. Of zijn
er families die daar een mouw aan hebben gepast? De redactie
van Het Gesprek van de Dag wil weten hoe deze 'benadeelde'
groep onder onze lezers deze dag hebben ervaren en hoe zij
met dit probleem zijn omgegaan. Reacties kunt u sturen naar
Het Gesprek van de Dag. Postbus 54, 2300 AB Leiden, maar u
kunt ons ook bellen, 071-161440.
klasse, die vinden dat buiten
landers overal worden voorge
trokken. Dat vind ikzelf ook.
Veel Turken en Marokkanen
maken misbruik van de sociale
voorzieningen en die moeten
dus het land uit. Als jij omhoog
zit met dit of dat, klop dan maar
eens aan bij een sociale dienst.
Je krijgt niks, helemaal niks.
Maar een Turk krijgt zomaar
nieuwe meubels en gordijnen.
Voor mij mogen ze allemaal te
rug. Turken en Marokkanen zijn
lui. Heb jij wel eens een Chinees
of Molukker zonder werk ge
zien? Nee dus. Die hebben zich
helemaal aan de Nederlandse
maatschappij aangepast. Waar
om die Turken dan niet?
Kijk, voor mij hoeft er niemand
te worden doodgemaakt, zoals
in Duitsland. Maar ik stem wel
op de Centrumpartij. Laten ze
in de regering maar eens een
signaal krijgen. Ik vind de sa
menleving niet eerlijk meer."
„Ik was laatst bij de sociale
dienst om een uitkering aan te
vragen. Helemaal niks. En dan
zie ik een Turk die lachend naar
buiten komt. In het gezelschap
van een tolk die goed zijn
woordje kan doen. Dan heb ik
het gevoel dat ik word gediscri
mineerd. En veel jongeren heb
ben dat gevoel. Dat er voor hen
niets wordt gedaan en voor die
bu i tenlanders alles.
„Wij hebben in de crisistijd
moeten vechten voor ons
broodje. Ik had geen broek,
geen interlockie, niks. We
moesten drie maal per dag
stempelen. En voor die Turken
is het hier maar een soort Lui
lekkerland. Kijk, dat ze Somalië
helpen, dat vind ik goed. Als je
die kinderen daar ziet, die heb
ben nog niet eens beentjes om
op te lopen. Maar die Turken
hoeven wij heus niet in de wat
ten te leggen."
Als ze straks de kraan gaan
dichtdraaien, als het econo
misch gezien nog meer bergaf
waarts gaat en er nog meer
werkloosheid komt, zul je hier
eens wat gaan beleven. Dan
krijg je hetzelfde als in Duits
land. En dat duurt geen jaar
meer, zeker niet."
Rijnland loopt voorop bij landelijke ontwikkeling
ALPHEN AAN DEN RIJN
JAN WESTERLAKEN
De tandartsen in de regio Lei
den kijken elkaar op de vingers
hoe zij hun patiënten behande
len. Niet letterlijk. Ze wisselen
hun ervaringen uit. De tandart
sen doen dat in groepjes van
tien.
Met die uitwisseling willen zij
de tandheelkundige hulp naar
een hoger plan tillen en berei
ken, dat verrichtingen in alle
praktijken op dezelfde manier
worden uitgevoerd. Het is de
bedoeling, dat het handelen
zwart op wit wordt vastgelegd.
De tandartsen uit loeiden en
omgeving lopen voorop bij de
ontwikkelingen die een lande
lijk karakter krijgen. Van de
6000 tandartsen in Nederland,
hebben zich er inmiddels 700 in
(70) groepen geformeerd. Het
streven is dat er elk jaar 30 groe
pen bij komen. „En ook blijven
bestaan", zegt Cor Jongejan,
tandarts in Alphen aan den
Rijn. „Op die manier kun je het
optimale uit de'tandheelkundi
ge zorg halen."
Het ziekenfonds Zorg en Ze
kerheid in Leiden stimuleert de
tandartsen daarin. Dit heeft, bij
voorbeeld, een trofee in het le
ven geroepen die een tandarts
krijgt als hij iets aan het vak toe
voegt. Cor Jongejan kreeg hem
al een keer, zijn Alphense colle
ga Roland Buenting ontving
hem onlangs voor zijn bemoei
enissen rond een kraam op de
Leidato. Z en Z wil op dit mo
ment nog niets kwijt over het
overleg dat het met de tandart
sen voert. Pas volgende maand
verwacht het ziekenfonds naar
buiten te komen met deze nieu
we manier van werken door de
tandartsen.
Imago
Het verbeteren van de kwali-
teitszorg vormt onderdeel van
een heel pakket maatregelen.
„Om het imago van de tandarts
een vriendelijker aanzicht te ge
ven", legt Jongejan uit. „In de
jaren zestig werd hij afgeschil
derd als een boeman die z'n patiënt en probeert een zo goed gedachte, dat een patiënt een
zakken wilde vullen. Iemand, mogelijke relatie op te bou- tweede tandarts kan raadplegen
die je portemonnee wilde leeg- wen." over een behandeling die hij
kloppen. Nu staat hij dichtbij de In die betere zorg past ook de moet ondergaan. Soms gebeurt
het, dat de tandarts zijn patiënt
naar een collega verwijst, omdat
die een bepaalde ingreep beter
in de vingers heeft dan hij zelf.
Als voorbeeld noemt Jongejan
een tandvlees-correctie of het
aanmeten van een beugel.
Buenting vult aan: „De pa
tiënten accepteren dat gewoon.
De eerste keer ga ik met hen
mee om ze aan m'n collega over
te dragen of om zelf het eerste
stukje van de behandeling te
doen. Nee, ze vinden het niet
raar als ze worden doorverwe
zen. Er komen steeds meer
nieuwe technieken bij waarin
men zich specialiseert."
De beide Alphense tandartsen
maken zich ook zorgen. Ze vra
gen zich af hoe het straks moet
met het aantal tandartsen in de
regio. Jongejan: ,Als je de jaren
tachtig neemt, toen waren er te
veel tandartsen. Drie faculteiten
werden gesloten, maar nu
breekt dat op. Wij vrezen dat er
over enige tijd te weinig tand
artsen zijn om de plaatsen die
open vallen in te nemen. De
Nederlander gaat met regel
maat op controle, is, zoals wij
dat zeggen, dental-mindecL Ver
taal ik dat naar ons werkgebied,
dan zie je, dat wij hier ten op
zichte van de rest van Neder
land gemiddeld zes procent
meer gesaneerde patiënten zijn.
Om in de toekomst iedereen
naar behoren te kunnen bedie
nen, heeft de universiteit van
Groningen plannen de faculteit
tendheelkunde weer open te
stellen."
Toetsen
Over de rol van Zorg en Zeker
heid zeggen ze: „We laten zien
wat we kunnen en zeggen tegen
het ziekenfonds kom maar kij
ken. Dat durven we ook, want
we leveren een zo goed moge
lijk produkt. Z en Z toetst en
kijkt naar de hoeveelheid han
delingen die wij verrichten.
Tenslotte hangt er aan die zorg
ook een prijskaartje. We kunnen
niet anders zeggen dan dat het,
wat ons betreft, allemaal best
soepel verloopt."
Leuk kado-idee! Herenslippei
i bordeaux en zwart leer.
Maten 40 t/m 46
Normaal 59.95
ABP stoot taken af
LEIDEN/HEERLEN GPD
Het ABP verliest na 1995 de
uitvoering van de Wet Uitke
ringen Burger Oorlogsslachtof
fers (WUBO). De opdrachtge
ver voor de WUBO, de Pen
sioen- en Uitkeringsraad
(PUR), haalt het werk naar Lei
den. Dat betekent dat de raad,
die is gevestigd aan de Ples-
manlaan er circa 80 werkne
mers bij krijgt.
Het werk wordt in 1995 en
1996 gefaseerd overgeheveld.
Bij PUR in Leiden werken nu
190 mensen aan de Wet Uitke
ring Vervolgingsslachtoffers.
Volgens directeur A. van Gils
van PUR moet een deel van
zijn bezetting vanaf 1995
plaats maken voor de mensen
uit Heerlen.
Het ABP belooft zich in te
spannen om gedwongen ont
slagen te voorkomen. WUBO
wordt op het ogenblik uitge
voerd door de ABP-afdeling
Externe Administraties. In
1990 is met de PUR een con
tract voor drie jaar gesloten om
de Wetten Buitengewoon Pen
sioen, Pensioen voor Zeelie
den-oorlogsslachtoffers, Pen
sioen voor Indisch Verzet en
de WUBO uit te voeren. Dat
contract zou telkens met een
jaar kunnen worden verlengd.
Het ABP besefte al langer dat
het werk op termijn zou aflo
pen en dat een daling van het
aantal aanvragen gevolgen zou
hebben voor de werkgelegen
heid bij het fonds. Recent heb
ben PUR en ABP besloten dat
de uitkeringswetten naar lei
den gaan en dat het ABP de
pensioenwetten blijft verzor
gen.
De ambtenarenbond Abva
Kabo heeft gisteren woedend
gereageerd. „Dit is de zoveelste
uitverkoop van ABP-taken", al
dus R. Franssen. Hij vermoedt
dat weinig ABP'ers naar Leiden
willen verhuizen.
N WESTERLAKEN
Om kakkerlakkenplagen succesvol te
kunnen bestrijden moeten andere
middelen worden ingezet. Het gif,
waarmee kakkerlakken nu te lijf wor
den gegaan, heeft geen effect meer. De
insekten zijn hiertegen resistent.
Dat zegt de wetenschapswinkel van de
Rijksuniversiteit Leiden, die onderzoek
deed naar de problemen bij het bestrij
den van kakkerlakken in de Schilders
wijk in Den Haag. Om ze kwijt te raken
is er een ander beleid nodig. Verschil
lende maatregelen moeten op elkaar
worden afgestemd. Woningbouwvere
nigingen en huiseigenaren moeten
daaraan actief meewerken. De over
heid heeft een coördinerende taak in
het geheel.
De kakkerlakken plaag in Den Haag
is een zeer hardnekkige die al jaren
woekert, constateert de Leidse weten
schapswinkel. Zij kan zich over heel
Nederland verspreiden. Daarom advi
seert de winkel in zijn rapport, dat
morgen wordt gepresenteerd, het be
leid drastisch te veranderen om de
plaag de kop in te drukken.
Van belang is dat verspreiding via di
verse besmettingshaarden wordt voor
komen. Door de bouw aan te passen
kan het kakkerlakvriendelijke milieu in
huizen worden aangepakt. Bovendien
moet er wat aan het klimaat in de wo
ningen worden gedaan en aan de op
slag van voedsel en afval.
Voordat chemicaliën worden ingezet
om de kakkerlak te bestrijden, moet
eerst de gevoeligheid van het insekt
voor een bepaald middel worden nage
gaan. Pas als dat bekend is, kan bestrij
ding 'op maat' plaatshebben. De we
tenschapswinkel raadt af om zelf de
spuitbus te hanteren, omdat die nau
welijks effect heeft en gevaar oplevert
voor de gezondheid. De kakkerlakken
zelf kunnen bij sommige mensen aller
gische reacties oproepen. De mythe,
dat de plaag niet kan worden beheerst,
verwijst de winkel naar het rijk der fa-
beien.
Boeren en tuinders moeten compensatie krijgen voor de nadelige
gevolgen van het GATT-akkoord, de internationale afspraken over
de handel in landbouwartikelen. De ondernemers in de akkerbouw
en de zuivelsector lijden ten onrechte grote schade door het ak
koord. Dat vindt het hoofdbestuur van de Westelijke land- en tuin
bouworganisaties. waarbij boeren uit Zuid-Holland zijn aangeslo
ten. Het hoofdbestuur vraagt de Nederlandse regering maatregelen
Niet alleen de akkerbouwers en melkveehouders worden getrof
fen door de nieuwe handelsafspraken. Ondernemers uit deze sec
toren zullen naar de inschatting van het hoofdbestuur van de land
bouworganisatie overschakelen op andere teelten op dierhouderij-
