Voedselrantsoenen aan
Somaliërs gehalveerd
Buitenland
Regeringspartijen stellen
Surinaamse volk gerust
Italianen begaan voor
sigaret wanhoopsdaden
Frankrijk wacht nog met veto
tegen EG-landbouwakkoord
AzG stelt 'ranglijst' op
van bedreigde volkeren
Orthodoxe joden op oorlogspad
Laotiaanse president overleden
Fujimori stevent af op overwinning
MAANDAG 23 NOVEMBER 1992
AJgrmeen Nedeflands Persbureau AP Asvx ated Pres
che Prwse Agentur GPD Gemeenschappe' ke Persd*--.
The independent iPS inter Pre» Sennce RTR Reute
Noodweer zuiden VS eist 24 levens
brandon Bij tornado's en zware stormen in de Amerikaanse
staten Mississipi, Alabama, Georgië en Tennessee zijn het afge
lopen weekeinde zeker 24 mensen omgekomen en 300 gewond
geraakt. De schade van het noodweer loopt in de miljoenen.
Honderden mensen zijn dakloos geworden. De tornado's be
gonnen zaterdag hun verwoestende tocht in Texas en Louisiana.
Daar vielen geen slachtoffers. Maar in Texas zaten 80.000 men
sen enige tijd zonder stroom. Op de foto de ravage in Georgië.
foto reuter john kuntz
Massale arrestaties bedelaars Cairo
Cairo» In de Egyptische hoofdstad Cairo zijn zaterdag 178 be
delaars gearresteerd. Onder hen bevonden zich vier overheids
functionarissen. Volgens een van hen is zijn salaris (ongeveer
110 gulden per maand) niet voldoende om zijn gezin te onder
houden.
'Massamoorden in Tadzjikistan'
moskou In de Centraalaziatische republiek Tadzjikistan, waar
een burgeroorlog heerst, dreigt nu ook een vluchtelingencata-
strofe. Radio Tadzjikistan meldde gisteren dat er bij een aanval
op een vluchtelingenkamp in het zuiden van de republiek 800
mensen zouden zijn gedood. Een woordvoerder van het Tad-
zjiekse comité inzake staatsveiligheid liet gisteren weten dat het
parlement een onderzoek heeft gelast naar de berichten over de
massamoord.
Staking treft Air France
parus Het luchtverkeer van en naar Frankrijk is vandaag ver
stoord als gevolg van een 24-uursstaking van het grondpersoneel
en de bemanningen van Air France. Slechts een op de drie
vluchten op middellange afstanden van de Franse maatschappij
kan doorgang vinden, zo heeft een woordvoerder bekendge
maakt. Het personeel van Air France protesteert tegen de voor
genomen bezuinigingen.
Doden bij bomaanslagen in India
new delhi» Bij twee bomaanslagen in het noordoosten van India
zijn zaterdag 25 mensne omgekomen. De aanslagen zijn volgens
de autoriteiten het werk van leden van de Bodo-stam, die strij
den voor autonomie. De Bodo's, die het bergachtige noordelijke
deel van Assam bewonen, zeggen door de bevolking van de laag
vlakte te worden gediscrimineerd.
Bush mag computerarchief niet wissen
Washington Een Amerikaanse rechter heeft president George
Bush eind vorige week verboden computerarchieven op het Wit
te Huis te wissen. Het verbod betreft het elektronische postsys-
teem waarmee de president met zijn stafafdelingen communi
ceerde. Het proces was aangespannen door een aantal geschied
kundige organisaties die met behulp van de computergegevens
de periode-Bush willen vastleggen.
Doden bij aanslag in Sulaymaniyah
erbil» Bij een bomaanslag op een hotel in Sulaymaniyah, in het
noorden van Irak, zijn gisteren vier mensen omgekomen en 21
mensen gewond geraakt. Dat is vernomen van de Patriottische
Unie van Kurdistan (PUK) van Jalal Talabani, een van de voor
naamste Kurdische verzetsgroepen in Irak. Het gebied rond de
steden Sulaymaniyah, Erbil, Dohouk en Zakho is in Kurdische
handen sinds de Iraakse regering zijn functionarissen in oktober
1991 terugtrok.
Krijgsheren verbieden lossen schepen
'Het leger heeft geen poot om op te staan
paramaribo wim bunschoten
De Surinaamse regeringspartij
en hebben gisteren geprobeerd
het volk na het ontslag van le
gerleider Bouterse gerust te stel
len. Volgens de partijen heeft
het leger geen poot meer om op
te staan.
Alle politieke kopstukken van
de vier partijen in het regerende
Nieuw Front maakten duidelijk
dat Suriname toe is aan rust.
Politieke stabiliteit is het stre
ven. Dan pas kan het land tot
ontwikkeling komen. De grillen
van de legerleiding zijn geen in
cidentele problemen, het zijn
geen symptomen, het is een
ziekte op zich, zei Fred Derby,
leider van de coalitiepartij SPA.
„Met zo n legerleiding kom je
niet verder. Het is niet de vraag
of, maar wanneer de legerlei
ding moet vertrekken", aldus
Derby.
Ook de sprekers na hem be
nadrukten dat Suriname niet
verontrust hoeft te zijn. Presi
dent Venetiaan ziet de zonnige
zijde in van de ontwikkelingen
van de laatste dagen. Het is vol
gens hem duidelijk dat de de
mocratie heeft overwonnen en
dat Bouterse voor zichzelf in
zo'n democratisch bestel geen
rol ziet weggelegd.
De bijeenkomst in Paramari
bo werd voorafgegaan door ge
bed, gezang en gezwaai met
vlaggen van de democratisch
gekozen partijen.
Parlementsvoorzitter Lach-
mon was trots, dat de mensen
(amper 500 in getal), „zo mas
saal op de been waren geko
men" om de boodschappen
aan te horen. „Wij gaan eraan
werken dat de wapens, die van
onze belastingcenten zijn ge
kocht, alleen worden gebruikt
voor de verdediging van het
land."
Even ontstond een opstootje
toen Lachmon de regering veel
wijsheid toewenste bij het ne
men van maatregelen tegen de
legertop. Woedende mensen uit
het publiek begonnen te
schreeuwen. Volgens hen kan
wijsheid maar één ding beteke
nen: Bouterse onmiddellijk de
laan uitsturen. Lachmon her
stelde zich. Hij had niet bedoeld
dat de legertop moet blijven zit-
De politici van het Nieuw
Front hamerden op samenwer
king, eensgezindheid, steun en
vertrouwen. Er mag dan geen
coup op stapel staan, maar aan
moeilijke beslissingen heeft de
regering de komende maanden
geen gebrek. Venetiaan bleef
vaag over de vervolging van mi
litairen die medeplichting zijn
geweest aan de 'december
moorden' in '82, toen het leger
vijftien tegenstanders uit de
weg ruimde. „De tijd is er nog
niet rijp voor. Maar de mede
plichtigen moeten er rekening
mee houden dat zij zullen wor
den berecht."
correspondent
De internationale hulporganisaties in de Somalische
hoofdstad Muqdisho hebben gisteren de voedselrantsoe
nen voor de bevolking gehalveerd. De maatregel is geno
men omdat er te weinig voedsel de stad binnenkomt.
Voor de kust liggen schepen vol met hulpgoederen voor
anker, maar die kunnen niet in de haven afmeren omdat
ze dat door plaatselijke Somalische krijgsheren wordt
verboden.
hen beheerste deel van de stad
te weinig voedsel toebedeeld
krijgt.
De 500 VN-soldaten die in
Muqdisho zijn gestationeerd
zijn niet in staat iets tegen de
strijdgroepen te doen. Ze kun
nen uitsluitend het vliegveld
voor de aanvoer van hulpgoe
deren vrij te houden. De haven
is het exclusieve terrein voor de
elkaar bestrijdende clans in de
muqdisho»
Drie schepen met 22.000 ton
voedsel voor de bevolking en de
VN-militairen in de stad liggen
al drie weken buitengaats. De
strijdgroepen in de stad hebben
al raketten afgevuurd op sche
pen die probeerden het voedsel
aan land te brengen. De plaat
selijke krijgsheren vinden ieder
dat de bevolking van het door
stad. Zaterdag slaagden hulp
verleners er niet in om de twee
belangrijkste leiders Moham
med Ali Mahdi die het noorden
van de stad beheerst en gene
raal Mohammed Farah Aidid
die heer en meester is in zuide
lijk Muqdisho ertoe te bewe
gen de haven voor de hulpsche
pen open te stellen.
Zaterdag bereikten nog wel
zes vliegtuigen met voedselhulp
de Somalische hoofdstad, maar
de aangevoerde hoeveelheden
zijn onvoldoende om in de be
hoefte van de hongerende be
volking te voorzien. Per vlieg
tuig kan veel minder hulp wor
den aangevoerd dan per schip.
Het Internationaal Comité
van het Rode Kruis heeft niet al
leen het aantal maaltijden moe-
parus/londen
De Franse regering heeft giste
ren laten weten niet onmiddel
lijk een veto te zullen uitspreken
over het landbouwaklckoord
tussen de EG en de Verenigde
Staten. Premier Bérègovoy heeft
het akkoord weliswaar onaan
vaardbaar genoemd, maar ver
klaarde met minister van bui
tenlandse zaken, Dumas, dat
een veto nog ver weg is, als dat
er al komt. De Franse boeren
hebben gisteren op verschillen
de plaatsen betoogd tegen het
akkoord.
„De landbouwkwestie maakt
deel uit van de bredere onder
handelingen in het kader van de
GATT (Algemene Overeen
komst over de Tarieven en Han
del)", zei Dumas voor de Franse
televisie. „Er is geen tekst waar
wij onmiddellijk over kunnen
stemmen en waarbij wij dus
van ons recht van veto gebruik
zouden kunnen maken. Pas aan
het eind van de onderhandelin
gen zal alles op tafel komen en
kunnen wij beslissen."
In het Noordfranse Lille ver
brandden zo'n twintig boeren
zaterdagavond uit protest tegen
het akkoord, strobalen voor een
MacDonald's-restaurant. Zij
eisten ook gratis hamburgers
voor hun kinderen. De hambur
gerketen lijkt voor de boeren
symbool te staan voor de Ame
rikaanse levensmiddelenexport.
De actie van honderden woe
dende boeren bij een MacDo-
nald's in Amiens leidde tot de
tijdelijke sluiting van het restau-
rant. De boeren hebben voor
woensdag opgeroepen tot een
demonstratie bij het parlement.
Minister Bukman (landbouw)
vindt dat de afschaffing van de
EG-subsidies hard zal aanko
men voor de Nederlandse zui-
ten terugbrengen van twee naar
één per dag, maar ook de voe
dingswaarde van die ene maal
tijd gehalveerd van 1.200 naar
600 calorieën.
De 19-jarige Ladan Moham
mad Nur barst bijna in huilen
uit als ze hoort dat het Rode
Kruis haar voortaan nog maar
één maaltijd per dag geeft. Ze is
zwanger en maakt zich zorgen
over de gezondheid van haar
baby. Ze wist in mei na een
voettocht van 480 kilometer
Muqdisho te bereiken en heeft
haar leven te danken aan de
gaarkeukens van het Rode
Kruis. Nu ziet ze haar toestand
weer verslechteren. „Als ik on
dervoed raak, wordt mijn baby
te zwak geboren", zegt ze.
„Nee, ze zijn nu echt op." De
winkelier zweert dat ook de la
den onder de toonbank, gere
serveerd voor de vaste klanten,
leeg zijn. Even verderop in het
metrostation zegt de illegale
immigrant, die de afgelopen
dagen goud geld heeft ver
diend, hetzelfde tegen zijn
wanhopige clientèle. Hij heeft
papieren zakdoekjes en aan
stekers in alle kleuren, maar
geen enkele sigaret
Italië zit al twee weken zon
der. Dertien miljoen rokers
worden steeds nerveuzer; ze
begaan wanhoopsdaden om
toch maar aan rookwaar te ko
men. In Florence werd zater
dag een man onder bedreiging
met een mes van zijn pakje be
roofd. En dat alles vanwege
een staking van een aantal
werknemers van Monopolio di
Stato (MS), het staatsbedrijf
dat het alleenrecht heeft op de
produktie van sigaretten.
Ze protesteren tegen de op
handen zijnde privatisering
van hun bedrijf, waarbij, naar
men vreest, enkele duizenden
ontslagen zullen vallen. Bij MS,
dat zelf een groot aantal siga
rettenmerken op de markt
brengt, maar ook alle geïm
porteerde pakjes van een zegel
voorziet, zijn momenteel
13.000 personen in dienst. Gis
teren werd besloten de actie
voort te zetten tot het einde
van de week, wat inhoudt dat
op zijn vroegst half december
de schappen in de winkels
weer gevuld zullen zijn.
De rokers klagen, maar ze
zijn niet de enigen. De Itali
aanse staat loopt dagelijks 33
miljoen gulden aan inkomsten
mis. De 60.000 eigen.trrn VU
tabakswinkels zijn des duivels
en eisen van de regering een
vergoeding voor de schade die
ze lijden. Zij zullen waarschijn
lijk deze week massaal de rol
luiken gesloten houden uit
protest tegen de staking.
De lachende derde is, zoals
gebruikelijk, de illegale hande
laar, ofwel de maffia. Ze heeft
de afgelopen weken recordom
zetten gedraaid. De prijs van
een pakje steeg van 3,5 gulden
naar 6,5 gulden en nu wordt
zelfs 9,5 gulden gevraagd. De
handelaren kunnen de vraag
echter niet meer aan. Ook al
omdat de Gnardia di Finanza
de politie die zich met geldde-
licten bezighoudt, zeer actief is
geworden en illegale sigaret-
transporten onderschept.
new vork ap-gpoeen jarenlange burgeroorlog en
droogte afhankelijk is van inter
nationalevoedselhulp.
De Tamils op Sri Lanka, dat
wordt geteisterd door strijd tus
sen het leger en de afschei
dingsbeweging Tamil Tijgers.
De bevolking van Peru. die ge
vangen zit tussen de guerrilla
strijd van het Lichtend Pad en
het optreden van de regering
daartegen.
De Rohingva's, een islami
tische bevolkingsgroep in
Myanmar (het voormalige Bur
ma) die wordt vervolgd door de
militaire junta.
De bevolking van het door
burgeroorlog en honger geteis
terde Somalia.
De bevolking van het christe-<
lijke zuiden van Sudan, dat ver
wikkeld is in een oorlog met do
islamitische regering in het
noorden van het land en daar
om geen voedselhulp krijgt.
De Tuaregs, een nomadenvolk
in de Sahara-woestijn in Mali,
Niger, Algerije. Burkina Faso en
Libië dat in oorlog is met dé
zwarte bevolking van die lan
den.
De internationale medische
hulporganisatie Artsen Zonder
Grenzen (AzG) heeft gisteren
een rapport gepubliceerd dat de
aandacht vestigt op het lot van
de bevolking in tien crisisgebie
den. AzG-voorzitter Rony Brau-
man legt het rapport vandaag
voor aan de secretaris-generaal
van de Verenigde Naties, Bout
ros Boutros Ghali.
Volgens de organisatie verdie
nen de volgende volken extra
internationale aandacht en bij
stand:
De Azerbajdzjanen en Arme
niërs in de Kaukasus. waar sinds
1988 een strijd woedt om Na-
gorno-Karabach, een Armeense
enclave in Azerbajdzjan.
De bevolking van Bosnië-Her-
cegovina, die wordt belegerd
door Servische en Kroatische
troepen.
De Kurden in het gebied dat
zich over delen van Irak, Tur
kije, Iran, Syrië en de voormali
ge Sovjetunie uitstrekt.
De bevolking van Mozambi
que, waarvan een kwart door
ad bloemendaal
correspondent
De absurde combinatie van Davidsster en haken
kruis is het symbool geworden van religieus ver
zet tegen de staat Israël. Ultra-orthodoxe joden
bekladden er vorige week het graf mee van oud-
premier Begin in Jeruzalem. En in Bnei Brak, een
religieuze voorstad van Tel Aviv, verschenen de
monstranten op straat met een Israëlische vlag
waarop een hakenkruis was geschilderd. De hare-
dim, de ultra-orthodoxe vromen, zijn weer op
oorlogspad. Gedreven door hun anti-zionisme
voeren ze voor de zoveelste maal strijd tegen een
archeologische opgraving.
De problemen begonnen twee weken geleden
in het noorden van Jeruzalem, waar de gemeente
een verkeerskruispunt wil uitbreiden. Volgens de
voorschriften was er voorafgaand aan het grond
werk archeologisch onderzoek verricht. De oud
heidkundigen waren daarbij op tweeduizend jaar
oude graven gestoten en hadden de sarcofagen
met de beenderen voor onderzoek overgebracht
naar het Rockefeller Museum. Volgens de ge
meentelijke archeologische dienst had het minis
terie van godsdienstzaken daartegen geen be-
Zodra de vondst bekend werd, spoedde een
menigte haredim zich naar de opgravingsplaats
voor een luidruchtige demonstratie. De betogers
blokkeerden het drukke kruispunt, gooiden met
stenen en scholden politieagenten uit voor nazi's.
De protesten sloegen al snel over naar Mea
Shearim, de ultra-orthodoxe wijk van Jeruzalem.
De afgelopen dagen is er ook betoogd in Bnei
Brak en in New York, dat een grote ultra-ortho
doxe gemeenschap telt.
De in het zwart geklede gemeenschap domi
neert het straatbeeld in veel wijken van Jeruza
lem, maar de leden sluiten zich zoveel mogelijk af
van de Israëlische maatschappij. Zo kunnen de
mannen ongestraft de dienstplicht ontduiken, tot
grote irritatie van de rest van Israël.
De haredim baseren hun anti zionisme op de
overtuiging dat de mens niet mag ingaan tegen
het goddelijk plan. Een joodse staat kan pas tot
stand komen als God kenbaar maakt dat Hij dat
wil. door het zenden van de Messias. De in 1948
uitgeroepen joodse staat is bovendien niet geba
seerd op de nalacha, de joodse religieu/c wet, rn
dus dubbel zondig.
Naar het oordeel van de ultra's is ook het ope
nen van joodse graven een daad die ingaat tegen
de voorzienigheid. Wie een lijkt schendt, schendt
God. Daarom noemden hun leiders vorige wede
de archeologen 'even slecht als de ergste mdli
mieten'.
De rellen van de afgelopen dagen zijn nog niets
vergeleken bij de grote onlusten die in het begftl
van de jaren tachtig uitbraken bij het blootleggen
van de Stad van David, het oudste deel van jenl-
zalem. Zover zal het nu waarschijnlijk ook niet
komen. Na besprekingen tussen de minister van
buitenlandse zaken, de opperrabbijn van Jeruza
lem, de archeologische dienst en de gemeente
zullen de beenderen plus de sarcofagen opnieuw
worden begraven. Een speciale commissie zal
toezicht gaan houden op de verdere werkzaam
heden in het noorden van de stad.
vel. Maar hij denkt dat de zuivel
de exportpositie kan behouden
door de produkten van meer
toegevoegde waarde te voor
zien. zoals bijvoorbeeld hoog
waardige kaassoorten.
bangkok ap-w
President Kaysone Phomvihane
van Laos, die sinds de commu
nistische machtsovername in
1975 heeft geregeerd, is zater
dag op 71-jarige leeftijd overle
den. Dat is gisteren door de
Laotiaanse radio bekend ge
maakt. Wie Kaysone gaat opvol
gen maakte de radio niet be
kend.
Tot hij in 1975 premier werd,
heeft Kaysone vanaf 1955 aan
het hoofd gestaan van de com
munistische partij van Laos. In
1991 werd hij door het parle
ment tot president benoemd,
waarbij die post met grotere
macht werd bekleed. Generaal
Khamtay Siphandon volgde
hem op als premier.
Hoewel de regering van
Kaysone de afgelopen jaren en
kele economische hervormin
gen heeft doorgevoerd, wordt
het land politiek nog even cen
tralistisch geregeerd als voor
heen. Het land heeft dankzij
Kaysone wel handelsbetrekkin
gen opgebouwd met voormali
ge ideologische vijanden zoals
de Verenigde Staten.
Het geheel door land omslo
ten Laos, dat vier miljoen inwo
ners telt, is echter nog steeds
een van de armste en meest geï
soleerde landen van de wereld.
Maar volgens diplomaten heb
ben de hervormingen van
Kaysone geleid tot een gestadi
ge verbetering van de ccono-
lima» De partij Verandering 90 van de Peruaanse president Alberto Fujimori (op de foto tijdens het in gebruik nemen van een nieuwe weg)
stevent af op een absolute overwinning in de gisteren gehouden verkiezingen voor een nieuwe grondwetgevende vergadering. Dat blijkt uit
peilingen. De officiële uitslag wordt in de loop van de dag bekend. foto epa
