'Polio-epidemie
is nu op de helft'
'Een intelligente nareosefout bestaat niet'
'Van Rooy voor Jan
Joker naar China'
Bromfietscursus leidt
tot minder opgelukken
Binnenland
Futuristische nieuwbouw
Vijf Nederlanders op
drugsschip opgepakt
'PTT moet waarschuwen
bij hoge telefoonnota'
Wöltgens: Ministerie economische samenwerking
Nederlandse
overleeft
vliegramp
MAANDAG 23 NOVEMBER 1992
Onbekenden leggen pop op spoorlijn
steenwuk Onbekenden hebben zaterdag in Steenwijk een met
kranten gevulde pop op de spoorlijn gelegd. De machinist van
de passagierstrein Zwolle-Leeuwaarden veronderstelde dat het
een mens was. Hij probeerde te stoppen. Dat lukte hem niet op
tijd en hij sloeg vervolgens alarm. Bij aankomst van hulpverle
ningsinstanties bleek pas dat het om een pop ging.
Twee gewonden bij schietpartij
heiloo Twee leden van een motorclub zijn in de nacht van za
terdag op zondag ernstig gewond geraakt tijdens een schietpartij
bij hun clubgebouw in Heiloo. De drie verdachten, van wie er
een bekend is bij de politie, zijn nog voortvluchtig. Gistermorgen
rond vier uur meldden de drie verdachten zich bij het gebouw
van de motorrijders. Het trio kreeg het aan de stok met de vijf
aanwezige motorclubleden. De bezoekers schoten op hun te
genstanders. Een 29-jarige Heilooënaar liep een schotwond in
zijn been op, een 27-jarige man zonder vaste woon- of verblijf
plaats kreeg een schot hagel in zijn rug. Beiden zijn opgenomen
in een ziekenhuis. Zij verkeren buiten levensgevaar.
Efteling beste attractiepark
kaatsheuvel/dallas» De Efteling in Kaatsheuvel is zaterdagavond
in Dallas bekroond met de Applause Award, de prijs voor het
beste attractiepark ter wereld. De Applause Award wordt eens in
de twee jaar uitgereikt aan het park waarvan het management,
de organisatie en de creatieve groei de gehele recreatiebranche
hebben geïnspireerd, door visie, originaliteit en een sterke be
drijfsontwikkeling.
Onschuldige gedood door politiekogel
tilburg De 26-jarige inwoner van Goirle die dinsdag ernstig ge
wond raakte bij een schietincident met deTilburgse politie is
gistermorgen in het Sint Elisabeth-ziekenhuis in Tilburg aan zijn
verwondingen overleden. Na een gewapende overval op een Til-
burgse broodjeszaak, waaraan hij part noch deel had, werd de
Goirlenaar door een politiekogel in de borst getroffen.
TNO mocht proefdieren niet doden
den haag Het Instituut voor Toegepaste Radiobiologie en Im
munologie van TNO in Rijswijk heeft onjuist gehandeld door vo
rige maand bijna 200 proefdieren te doden. De dieren hadden
best ergens anders kunnen worden ondergebracht. Dit ant
woordt staatssecretaris Simons van volksgezondheid op schrifte
lijke vragen van de WD'ers Dees en Terpstra. Het TNO-instituut
kan binnenkort door financiële tekorten minder dierexperimen
teel onderzoek doen. Om een overschot aan proefdieren te voor
komen. besloot de raad van bestuur van TNO onlangs 100 man
nelijke muizen en 92 ratten te doden.
Koffeman wil schadevergoeding
den haag Het CDA-kamerlid G. Koffeman wil dat de staat hem
schadeloos stelt voor de kosten van juridische bijstand die hij
heeft gemaakt nadat hij ten onrechte was beschuldigd van be
lastingfraude. Deze week kwamen justitie en de belastingdienst
tot de conclusie dat Koffeman niets valt te verwijten. Het kamer
lid werd verdacht van valsheid in geschrifte en het verzwijgen
van tienduizend gulden aan inkomsten uit nevenactiviteiten.
SCHIPHOL ANP
Zakenlieden die staatssecretaris
Van Rooy van economische za
ken de afgelopen week hebben
vergezeld tijdens een bezoek
aan China hebben daar voor
„enkele tientallen miljoenen
guldens" aan orders afgesloten.
Dat is niet veel, beaamde Van
Rooy tijdens een persconferen
tie, maar ze benadrukte dat de
ze missie ook niet was bedoeld
om orders in de wacht te sle
pen. De WD vindt de oogst van
de reis „erg magertjes" en de
PvdA gelooft dat Van Rooy
„voor Jan joker" naar China is
gereisd. Het CDA wil eerst ho
ren wat minister Andriessen van
economische zaken en Van
Rooy de Tweede Kamer hebben
te melden.
De staatssecretaris wilde za
terdag niet ingaan op de leve
ring van zestig Mirage-ge-
vechtsvliegtuigen door Frankrijk
aan Taiwan omdat die door nie
mand officieel is bevestigd. De
den claimden en ruim 50 pro
cent minder schade aan de ei
gen brommer.
Volgens het ROV Drenthe en
Univé is het aantal jongeren
met een bromfietscerticaat nu
nog vrij beperkt, maar hun aan
tal neemt steeds meer toe. De
nu bekendgemaakte resultaten
zijn voor het ROV Drenthe aan
leiding het project te blijven sti
muleren. Ook Univé heeft op
basis van de door haar bereken
de gegevens besloten de pre
miekorting van 25 procent in
het eerste jaar te handhaven.
De bromfietsopleidingen voor
jongeren zijn in 1987 gestart. Ze
worden opgezet in samenwer
king met Veilig Verkeer Neder
land, de Bovag-rijscholen en ge
meenten. In 1991 werden in elf
Drenthse gemeenten 25 cursus
sen gegeven. Volgens politie
commissaris mr. W. van Rhee
moet het aantal plaatsen waar
cursussen worden gegeven wor
den uitgebreid. Hij zei dat za
terdag bij de uitreiking van een
certificaat aan 64 jongens en
meisjes. Van Rhee sluit niet uit
dat een dergelijke cursus over
een aantal jaren verplicht wordt
voor bromfietsrijders.
Jongeren die met succes een
bromfietsopleiding hebben ge
volgd berokkenen aanzienlijk
minder schade aan zichzelf en
aan anderen dan leeftijdgeno
ten die op een brommer stap
pen en zo'n cursus niet hebben
gevolgd. De verschillen in scha
declaims tussen deze twee
groepen kunnen oplopen van
een kwart tot meer dan de helft.
Deze conclusies leidt Univé
Verzekeringen af uit de schade-
resultaten van 1991.
Het Regionaal Orgaan Ver
keersveiligheid Drenthe (ROV)
stimuleert sinds twee jaar ge
meenten om bromfietscursus
sen te organiseren. Univé ver
leent sinds 1991 aan jongeren
die een dergelijke cursus met
goed gevolg hebben afgesloten
in het eerste jaar na het behalen
van het bromfietscertificaat een
korting van 25 procent op de
verzekeringspremie voor hun
brommer. Uit een vergelijking
van de schaderesultaten van de
ze groep bromfietsers met die
van jongeren zonder certificaat
blijkt dat certificaathouders 25
procent minder schade aan der-
Algemeen Nederlands Pen bureau GPD Gemeenschappefc|ke Persdienst
Geen slachtoffers onder ingeente bevolking
De polio-epidemie is ongeveer op de helft. Dat zegt arts
Hertzberger van het Merwedeziekenhuis in Dordrecht,
die een aantal polio-patiënten onder zijn hoede heeft. Hij
baseert zich op het verloop van de huidige epidemie, die
veel lijkt op die van 1978. Die duurde bijna een half jaar.
Daarbij kregen 110 mensen polio, van wie er één over
leed en er 80 in mindere of meerdere mate verlamd ble-
den haag gpd
De huidige epidemie begon
twee maanden geleden in
Streefkerk in de Alblasserwaard.
Een 14-jarig jongetje uit een
streng-gereformeerd gezin werd
op 17 september in het Merwe
deziekenhuis opgenomen met
verlammingsverschijnselen. Tot
nu toe zijn 41 patiënten geteld,
van wie er één, een drie weken
oude baby, is overleden. Alle ge
vallen zijn geconstateerd bij
mensen die om principiële re
denen niet zijn ingeënt.
Evenals in 1978 geldt dat on
der de wel gevaccineerde bevol
king (95 procent) geen polio is
geconstateerd. Nog steeds wo
nen de meeste patiënten in
Zuid-Holland (19). Daarnaast is
er een grote groep in Gelder
land (12), zo blijkt uit de jongste
cijfers van het ministerie van
WVC. Hoewel het ministerie
stelt dat de epidemie volgens
verwachting verloopt, waagt
men zich daar niet aan een
voorspelling over het uiteinde
lijke aantal slachtoffers.
In Nederland zijn in de loop
der jaren 11.000 mensen ver
lamd geraakt door polio. Dat
varieert overigens van een voet
waarmee vrijwel alles nog kan
worden gedaan, tot aan mensen
die in een rolstoel zitten en per
manent beademing nodig heb
ben. Het merendeel van de po
liopatiënten dateert van vóór
1957, toen er nog geen vaccina-
Polio komt nagenoeg altijd
voor in een epidemie. Tussen
1978 en september dit jaar is in
Nederland slechts één geval van
polio bekend geworden. Vol
gens Hertzberger komen dage
lijks tientallen mensen het land
binnen die het poliovirus bij
zich dragen. „Zoals zakenlui die
uit India of Malaysia komen.
Maar om die tien a vijftien jaar
duikt het virus op in een groep
niet-ingeënte mensen. Daar kan
het zich verspreiden. Na enkele
maanden houdt het op omdat
het dan stuit op een muur van
ingeënte mensen."
Amsterdam Vanuit Amsterdam is zaterdagmorgen
een 'Joegoslavische' vrachtwagencombinatie met
twaalf ton hulpgoederen vertrokken naar Bosnië-
Hercegovina. Het gaat om kleding, dekens, voedsel
en medische apparatuur. Het transport is het resul
taat van een spontane actie onder de 'Joegoslavi
sche' gemeenschap in Nederland. Het kostbaarste
onderdeel van de lading vormen acht apparaten voor
nierdialyse, die zijn gekocht van het geld dat was in
gezameld. De actie leverde ongeveer zes ton lading
op. De resterende hulpgoederen zijn bijeengebracht
door de stichting Dobra Volja uit Enkhuizen. Deze
stichting streeft ernaar wekelijks een transport naar
het voormalige Joegoslavië te verzorgen. Dobra Vol
ja laat morgen opnieuw een vrachtwagen met hulp
goederen vertrekken, ditmaal vanuit Rotterdam, foto
ANP marcel antonisse
WD wil vanwege die leverantie
dat RDM een vergunning krijgt
voor de levering van onderzee
boten aan Taiwan als de werf
daarom vraagt.
Eerder dit jaar kreeg RDM
daarvoor geen toestemming om
de handelsbetrekkingen met
China niet te schaden. An
driessen zaken ging vervolgens
naar China om Peking eraan te
herinneren dat het zich moest
houden aan de in 1984 gesloten
overeenkomst dat China in ruil
voor het afzien van de levering
van duikboten (destijds door
Wilton-Feynoord) meer zaken
zou doen met ons land. An
driessen stelde bij terugkeer van
zijn reis naar China 1,8 miljard
aan orders in het vooruitzicht.
Van Rooy zei zaterdag dat dat
bedrag pas op lange termijn
wordt gehaald en dat haar reis
slechts was bedoeld om te voor
komen dat de huidige opleving
van de export slechts van korte
duur is.
De Britse autoriteiten houden
vijf Nederlanders vast die be
hoorden tot de bemanning van
een schip dat deed alsof het
booreilanden op de Noordzee
wilde bevoorraden, maar dat in
werkelijkheid een grote partij
verdovende middelen aan
boord had.
Vanuit een helikopter liet de
douane haar mensen neer aan
boord van de Brittania Gazelle,
die circa vijftien ton cannabis
met een straatwaarde van ruim
honderd miljoen gulden ver
voerde. „Het was een drugs-
schip. we hebben geen andere
lading aan boord gevonden",
aldus een hoge douanefunctio-
De landing op het schip had
plaats op ruim 250 kilometer
ten oosten van Newcastle. De
douane vermoedt dat het schip
de drugs heeft overgenomen
van een groter schip, dat nog
niet is opgespoord.
dat de gebruiker met de PTT af
spreekt dat zijn telefoon bij
overschrijding van het afgespro
ken maximum-bedrag automa
tisch voor uitgaande gesprek
ken wordt afgesloten. Achter
grond van het plan is dat som
mige mensen in grote financiële
problemen komen door het bel
len van 'babbelboxen' en ande
re betaalde 06-nummers.
De PTT ontwikkelt op dit mo
ment systemen om de klant te
waarschuwen als plotseling
r grote bedragen wordt
Amsterdam» De Amsterdamse U-oevers zijn een opmerkelijk bouwwerk bezoekers die een blik komen werpen op het project. De meningen lo-
rijker. Het geesteskind van de Belgische architect Albert Bruno, een pen uiteen van „een gevangenis" tot aan „een Zuideuropees aandoend
rondlopend complex van 321 woningen met 120 garages, is vrijwel fraai stuk architectuur". foto dijkstra fred steenman
klaar. In het weekeinde trekt het opmerkelijke bouwwerk vele tientallen
Minister Maij van verkeer en
waterstaat wil dat de PTT tele
foongebruikers gaat waarschu
wen wanneer de nota tot een
door de gebruikers zelf te bepa
len maximum is opgelopen. De
telefoon moet dan eventueel
worden afgesloten. Dat zegt de
minister in een verslag over de
richtlijnen voor het telefoon- en
postverkeer.
De telefoongebruiker moet
volgens Maij desgewenst met
de PTT een maximum-bedrag
voor zijn telefoonnota kunnen
afspreken. Overschrijdt hij dat,
dan moet de PTT waarschuwen.
Ook moet het mogelijk worden
gebeld. Volgens de PTT is het
probleem daarbij dat het pu
bliek nogal wisselend reageert.
De een stelt de waarschuwing
op prijs, de ander juist niet.
DEN HAAG GPD
PvdA-fractievoorzitter Thijs
Wöltgens wil een groot ministe
rie voor Internationale Econo
mische Samenwerking. Daarin
zouden ontwikkelingssamen
werking, buitenlandse handel
(nu nog EZ) en delen van defen
sie moeten worden opgeno
men.
Dat nieuwe ministerie zou
een budget moeten krijgen van
twee procent van het Bruto Na
tionaal Produkt. Dat komt on
geveer overeen met twaalf mil
jard gulden. Ook migrantenbe- enige maanden geleden opper-
leid en internationale milieu- de. Overigens wordt pas bij de
problematiek zouden onder het volgende kabinetsformatie
nieuwe ministerie moeten val
len.
Wöltgens komt hiermee terug
op een idee dat minister Pronk
(ontwikkelingssamenwerking)
sproken
ling van de taken
i departe-
Professor Simlhout blijft scherp tot het einde
LOOSDRECHT PATRICIA VAN DER ZALM
Staccato grappen met een snijdende on
dertoon. Steevast de lachers op zijn
hand. Een overzicht in vogelvlucht van
ruim twintig jaar in het Academisch Zie
kenhuis Utrecht. Scheidend hoogleraar
anaesthesiologie professor Smalhout
had als een berg opgezien tegen zijn af
scheidscollege, „het moeilijkste college
in mijn hele loopbaan". 'Mr. Controver
sial', (meneer Ruzie) vond het vooral
moeilijk omdat hij zich gedwongen voel
de óók over de nare dingen uit zijn loop
baan te vertellen.
Smalhout hekelde de vroegere zieken
huisdirecties „die het al genoeg vonden
als de patiënt tijdens de operatie stil
bleef liggen en geen au riep". Een hou
ding die voor Smalhout aanleiding is ge
weest zich steeds in te zetten voor de er
kenning van anaesthesie als een vorm
van intensive care en dus de mogelijkhe
den om de kunst van het verdoven ver
der te ontwikkelen. Hij kan tevreden te
rugzien op zijn inspanningen: de anaes-
thesist, zijn verpleegkundigen en de bij
behorende apparatuur nemen tegen
woordig bijna de helft van de operatieka
mer in beslag.
Maar Smalhout was meer dan een
kundig anaesthesist: hij was iemand die
het met hart en ziel opnam voor dege
nen die waren getroffen door wat in de
volksmond zo simpel een nareosefout
wordt genoemd. Bij een van de aanwezi
ge vrouwen in de zaal sloeg de door
Smalhout getoonde dia van een 'medi
sche fout' in als een bom. Het was héér
hand die daar werd getoond, zwart en
afgestorven door een foutief inspuiten
van een verdovingsstof. Op een volgende
dia is de hand geamputeerd. Een van de
vele medische fouten waar Smalhout
zich druk om heeft gemaakt, waar hij
heeft geprobeerd te redden wat er nog te
rédden viel.
Smalhout zelf sprak in zijn afscheids
college liever van „stupiditeit, nalatig
heid, liefdeloosheid en onverantwoorde
lijkheid. Ik ben in al die jaren nog geen
intelligente fout tegengekomengaf hij
zijn assistenten voor de toekomst mee.
„Als jullie dat onthouden, hoef je nooit
een fout te maken. En vergeet ook niet",
voegde hij eraan toe, „dat een mens
meer is dan een verzameling biochemi
sche processen. Een mens is iemand met
een ziel, iemand met wie je kunt pra
ten".
Voorzitter Cerfontaine van de Raad
van Bestuur van het AZU beschreef
Smalhout met een zin van de dichter
Baudelaire: Ik ben de wond en het mes.
„Passief en zacht, de kant van de sociaal
bewogen arts, en de sterke kant, die van
de conflicten. Smalhout heeft veel ge
twijfeld. maar niet geweifeld. Een patiënt
heeft geen boodschap aan een onzekere
arts. Hij was er voor de patiënten."
Cerfontaine prees Smalhouts bijdrage
aan het onderwijs en diens openheid,
omdat daarmee de veiligheid van de ge
neeskunde is gediend. Hij zei ook te ho
pen dat het ooit nog echt goed komt tus
sen Smalhout en het AZU, het zieken
huis waarmee hij tot aan het einde een
haat-liefde verhouding heeft gehad. Hij
doelde daarmee op de emotionele na
sleep van de berisping die het Medisch
Tuchtcollege in Amsterdam de anaes
thesist oplegde toen het AZU een klacht
tegen hem nad ingediend omdat Smal
hout de privacy van een patiënt zou heb
ben geschonden. Het ziekenhuis heeft
zijn hoogleraar later gerehabiliteerd,
maar de rechtspraak kent dat begrip tot
nu toe niet. De AZU-directeur zegde toe
dat hij zal blijven proberen de berisping
te laten intreldcen.
ho chi minh stad
Een 31-jarige Nederlandse
vrouw heeft als enige van de 31
inzittenden de ramp overleefd
met een verkeersvliegtuig van
Vietnam Airlines op zaterdag 14
november. De vrouw is gevon
den in een ziekenhuis in het
dorpje Khan Son. Bij de ramp
kwam ook een 36-iarige Neder
lander met wie ac vrouw sa-
menreisde, om het leven. Vol
gens een vriend van de vrouw,
die haar telefonisch heeft ge
sproken, heeft ze slechts twee
tanden verloren en een schram
op haar knie opgelopen. Het
toestel vloog op weg van Ho Chi
Minh staa, het voormalige
Hanoi, naar het zuidelijk gele
gen Nha Trang tegen een berg.