Nederland hoort bij criminele top zes
Philips
[[[///lllvanLeest
Snel geld voor oorlogsslachtoffers
Dienstplicht in
de mottenballen
'Spoorwegen beroepen zich
wel erg vaak op overmacht'
Binnenland
'Blijf van zorg-CAO af
Zeer bijzondere vondst Leidse archeologen
Justitie doet uiterste om
man 'lang op te bergen'
Politie schiet passant neer
Hypotheekrente omlaag
DONDERDAG 19 NOVEMBER 1992
5
CPD Gemeenschappelijke I
Voorhoeve schrijft WD-programma
den haag Oud-WD-fractieleider Voorhoeve is lid van de com
missie die het nieuwe WD-verkiezingsprogramma gaat schrij
ven. Ook TROS-directeur Wolzak en voorzitter Van Dalen van de
vakcentrale MHP zitten in de commissie, die onder leiding staat
van de WD-fractieleider in de Eerste Kamer, Luteijn. Voorhoeve
moest in 1990 op aandringen van het partijbestuur weg als voor
zitter van de Tweede-Kamerfractie en politiek leider van de
WD. Tegenwoordig is hij directeur van het instituut Clingendael
(internationale vraagstukken). De affaire-Voorhoeve kostte op
termijn ook partijvoorzitter Ginjaar zijn positie. Van het drie
manschap dat de partij leidde, overleefde alleen Luteijn.
Chauffeur bekent: overval verzonnen
breda Een 25-jarige Bredase taxichauffeur heeft bekend dat hij
een verhaal over een overval heeft verzonnen zodat hij 30.000
gulden die hij van een casino naar een privé-adres moest bren
gen, in eigen zak kon steken. Een belangrijk deel van het geld is
inmiddels terecht. In een plantsoen in Antwerpen lag 19.000 be
graven. De rest zou de taxichauffeur hebben opgemaakt aan
eten en drinken in zeer luxe gelegenheden in Brussel.
Oud karton moet ook in papierbak
den haag Slechts vijf procent van de lege pakken van hagelslag,
waspoeder en lampen belandt in de oudpapierbak. Dat is veel te
weinig, vindt het Haagse promotiebureau PRO-CARTON. Con
sumenten moeten beseffen dat de fraai bedrukte bonbondoos
en het piepkleine pakje van de fotorol niet in de vuilnisbak
thuishoren. Ook kartonnen afdankertjes horen tussen oude
kranten en tijdschriften, betoogt de organisatie. Jaarlijks dumpt
Nederland ruim 150.000 ton karton in de vuilniswagen.
Identiteit tweede slachtoffer bekend
scharmer» De rijkspolitie Groningen kent nu de identiteit van
het tweede slachtoffer van de moordpartij in het Groningse
Scharmer. Het gaat om een 34-jarige man uit Winschoten. Hij is
al diverse keren met de politie in aanraking is geweest. Bij een
aantal criminele zaken zou de man geweld hebben gebruikt en
een vuurwapen hebben gedragen. Overigens denkt de politie dat
er meer mensen dan de twee slachtoffers bij de schietpartij wa
ren betrokken. De Winschoter is door meer kogels getroffen dan
de politie heeft afgevuurd.
Inval naai-atelier: 15 illegalen uitgezet
Amsterdam Een aantal overheidsdiensten in Amsterdam heeft
gisteren een inval gedaan in een naai-atelier bij het Centraal Sta
tion. Er zijn vijftien mensen aangehouden die illegaal in Neder
land waren. Ook de eigenaar van het atelier bleek niet in het be
zit van een geldige verblijfsvergunning. Volgens de politie zijn de
illegalen afkomstig uit India en Turkije en worden zij allen uitge
wezen naar hun vaderland.
Alimentatie met 4,2 procent omhoog
den haag De alimentaties worden op 1 januari met 4,2 procent
verhoogd. De verhoging geldt voor alle alimentaties of ze nu
door de rechter zijn vastgesteld of door partijen zelf zijn afge
sproken. Staatssecretaris Kosto (justitie) heeft dat vastgesteld.
De wettelijke verhoging geldt niet als vóór 1973 de hoogte van
de bedragen in een rechterlijke uitspraak of in een overeen
komst tussen de partijen afhankelijk is gesteld van de ontwikke
ling van het peil van het inkomen, de lonen of prijzen. Voor deze
alimentaties blijft gelden wat de rechter heeft bepaald of wat de
scheidende partijen destijds waren overeengekomen.
NIEUW BIJ VAN LEEST
ALLE TITELS IN VOORRAAD!
COMPACT DISCS MINICASSETTES
Leiden, Haarlemmerstraatl 19, tel. 071-127565
Haarlem, Grote Houtstraat 130, tel. 023-341669
Ongewenst drukwerk zonder
postzegel erop terugsturen
amsterdam anp
Steeds meer en steeds hardere misdaad
Onbekenden hebben een op
roep rondgestuurd om onge
wenst drukwerk portvrij, dus
zonder nieuwe postzegel erop,
terug te sturen naar de afzen
der. De oproep is gepubliceerd
in diverse alternatieve periodie
ken. Het Direct Marketing Insti
tuut Nederland (DMIN) in Am
sterdam is volgens woordvoer
der A. Singewald op de hoogte
van de oproep.
De actie is bedoeld als een
protest tegen de grote hoeveel
heid ongewenst drukwerk die
dagelijks wordt verspreid. Wan
neer dat portvrij wordt terugge
stuurd, moeten de bedrijven die
het hebben verzonden voor de
tweede keer opdraaien voor de
verzendkosten van hun eigen
folders, aldus de oproep. Daarin
wordt verder l
streden reclamemateriaal op 11
december terug te sturen naar
de afzenders.
„De PTT moet dan op die dag
alles verwerken. Op die manier
is de PTT wellicht te bewegen in
de toekomst geen al dan niet
geadresseerde reclamedruk
werken meer te verspreiden."
Volgens Singewald is het jam
mer dat op deze manier actie
wordt gevoerd tegen de ver
spreiding van drukwerk. „Men
sen die er van gevrijwaard wil
len blijven kunnen bij het
DMIN een sticker aanvragen die
op de brievenbus kan worden
geplakt. Er wordt dan geen
drukwerk meer bezorgd. Ge
beurt dat toch, dan bestaat de
mogelijkheid daarover te kla
gen aldus Singewald.
den haag gpdhoe dat opgelost moet worden.
Wij doen er in ieder geval niets
aan," aldus een woordvoerder
van de Vereniging van Neder
landse Bejaardenoorden. Ook
de Federatie van Werkgevers
verenigingen in de Welzijnssec
tor denkt er niet aan om terug
te komen op de afspraken.
De Nederlandse Zorgfederatie
(directies van onder meer zie
kenhuizen en verpleeghuizen)
wil nog niet vooruitlopen op het
gesprek van vandaag. Een
woordvoerster: „We komen om
te luisteren".
Twee van de drie werkgeversor
ganisaties in de zorgsector voe
len niets voor het openbreken
van de tweejarige CAO in hun
branche. Die werd afgelopen
zomer na moeizame onderhan
delingen en langdurige stakin
gen afgesloten. De werkgevers
praten vandaag met een afvaar
diging van het kabinet. De rege
ring wil de zorg-CAO aanpassen
aan de recente afspraken over
loonmatiging.
„Als het kabinet geld tekort
komt. dan zoekt het maar uit
Het aantal slachtoffers van ge
weldsdelicten, zoals bedreiging
en mishandeling, is in Nederland
de afgelopen vier jaar sterker
toegenomen dan elders in Euro
pa. Uit de Internationale Slacht
offer-enquête blijkt dat Neder
land het hoogste percentage ge
weldplegingen kent van Europa.
den haag gpd
Eén op de drie Nederlanders werd vo
rig jaar slachtoffer van veelvoorkomen
de criminaliteit (in 1988 bedroeg het
slachtofferpercentage nog 17 procent).
Nederland is daarmee een van de zes
crimineelste landen ter wereld, samen
met de Verenigde Staten, Canada,
Australië, Polen en Nieuw-Zeeland.
Het onderzoek, waarvan de resulta
ten gisteren in Rome bekend werden
gemaakt, werd in opdracht van de Ver
enigde Naties uitgevoerd in twintig
landen door het Amsterdamse bureau
Inter/View.
Uit de enquête wordt duidelijk dat
de meeste misdaad in verstedelijkte
gebieden voorkomt. Een uitzondering
hierop is Japan. Volgens minister
Hirsch-Ballin van justitie is er in Ne
derland sprake van normvervaging. De
bewindsman is bezorgd over deze ont
wikkeling, maar noemt die niet verras
send. Cijfers van het Centraal Bureau
voor de Statistiek wezen vorig jaar al
op een stijging van de geregistreerde
misdaad en daling van het aantal op-
geheldere zaken.
De misdaad in ons land neemt niet
alleen meer toe dan elders, maar ver
hardt ook, vooral door normvervaging
bij de jeugd. „Helaas moeten we con
stateren dat steeds meer jongeren met
een mes op zak uitgaan en te veel alco
hol drinken", aldus de minister. „Voor
veel jongeren is het de gewoonste zaak
van de wereld om als je fiets gestolen
is, er een terug te jatten. Er zijn duide
lijk tekenen van een afnemend respect
voor het mijn en dijn."
Uit het onderzoek, waarvoor per
land 2.000 mensen zijn ondervraagd,
wordt duidelijk dat Nederland vooral
hoog scoort met fietsendiefstal (vorig
jaar 10 procent, tegen het gemiddelde
percentage van 3) en autodiefstal (7
procent, tegenover gemiddeld 5 pro
cent in Europa).
Ons land scoort ook hoog met be
dreiging/mishandeling (4 procent van
de bevolking had daar vorig jaar mee
te maken, tegenover een Europees ge
middelde van 3). Twintig procent van
de Nederlanders zegt zich 's avonds op
straat niet veilig te voelen. Dat ligt ge
middeld in Europa hoger: 30 procent.
Tienduizenden lijden nog erg onder Tweede Wereldoorlog
den haag «anp
De Tweede Kamer heeft minis
ter d'Ancona (WVC) gisteren ge
dwongen om erkende slachtof
fers van de Tweede Wereldoor
log binnen drie maanden een
uitkering te geven. Lukt dat niet,
dan moet ze deze mensen rente
vergoeden over het bedrag
waarop ze recht hebben. De Ka
mer vindt het schandalig dat
mensen die blijvend lichamelijk
of geestelijk letsel hebben opge
lopen in de periode 1940-1945
vaak langer dan een jaar op hun
geld moeten wachten.
De minister zei dat het van
haar begroting af gaat als ze
rente moet vergoeden voor te
laat betaalde uitkeringen.
PvdA'er Middel verwoordde de
gevoelens van de Kamerleden:
„Het gaat ons om de oorlogsge
troffenen. Al het andere dient
daaraan ondergeschikt te zijn".
Als iemand bij de overheid
aanklopt om een uitkering of
een pensioen als tegemoetko
ming in het leed dat de oorlog
heeft veroorzaakt, duurt het ge
middeld twee jaar voordat er
een besluit valt. Soms duurt het
zelfs vier jaar.
Naar schatting 90.000 oudere
Nederlanders ondervinden nog
steeds ernstige gevolgen van de
oorlog met Duitsland en Japan
en de strijd om de onafhanke
lijkheid van Indonesië. Ze sla
pen slecht, hebben nachtmer
ries, angsten en depressies. Ze
'herbeleven' de oorlog, probe
ren herinneringen eraan te ver
mijden en zijn vaak extra prik
kelbaar. Soms hebben ze een
blijvende handicap of chroni
sche ziekte opgelopen. Herin
neringen aan bombardementen
komen het meest voor. Deson
danks blijken mensen die ern
stige oorlogservaringen zonder
hulp te hebben verwerkt.
Dat zijn de conclusies die aan
de universiteiten van Leiden en
Amsterdam worden getrokken
na een onderzoek onder leiding
van de Leidse psychotraumato-
loog prof. dr. H. van der Ploeg.
De onderzoekers benaderden
mensen die zijn geboren tussen
1920 en 1930. Ook zijn vetera
nen (politionele acties in Ne-
derlands-Indië, Duitse inval in
Nederland, oorlog met Japan)
aangeschreven.
Het bijzondere van deze en
quête is volgens de onderzoe
kers dat de mensen willekeurig
zijn benaderd. Tot nog toe wa
ren de onderzoeken alleen ge
richt op mensen die hulp had
den gezocht. Daardoor lag de
nadruk altijd op het onvermo
gen om met het oorlogsverle
den om te gaan.
leiden Leidse archeologen hebben in St.
Odiliënberg bij Roermond de eerste boeren-
nederzetting in de zandstreken van Neder
land ontdekt. In een akker (foto) vonden ze
sporen van een boerenwoning, die daar al
rond het jaar 4.300 voor Christus moet heb
ben gestaan. Ook legden ze een graf bloot en
vonden aardewerk en vuurstenen werktui
gen. Drs. M. Wansleeben van het Instituut
voor Prehistorie van de Rijksuniversiteit Lei
den vertelde gisteren dat tijdens de opgravin
gen de resten van een huis zijn aangetroffen
dat 24 meter lang en 5 meter breed moet zijn
geweest. Al duizend jaar vóór de nederzet
ting in St. Odiliënberg woonden er boeren in
Nederland. Maar die werkten alleen in het ui
terste zuiden van het land, in de gebieden
waar löss voorkomt. De opgraving bij Roer
mond betrof de eerste boeren die de zand
gronden van Nederland bewerkten. Wan
sleeben, die samen met drs. L. Verhart van
het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden
de opgraving leidde, noemt de vondst in St
Odiliënberg zeer bijzonder. foto anp
Op zijn laatst begin 1998 zullen
naar verwachting de Neder
landse landmacht, luchtmacht
en marine moeten zijn omge
vormd tot een volledige be
roepskrijgsmacht. De komende
vijf jaar kunnen dan worden ge
bruikt om vooral bij de Konink
lijke Landmacht, het krijgs
machtdeel met veruit het groot
ste aantal dienstplichtigen, het
wegvallen van deze groep op te
vangen.
Het kabinet moet de komen
de weken besluiten hoe lang de
overgangsperiode naar een be
roepskrijgsmacht moet duren.
Minister Ter Beek (defensie)
heeft deze week nog eens dui
delijk gemaald dat die periode
ruim moet zijn.
Inmiddels is duidelijk gewor
den dat het kabinet zal kiezen
voor afschaffing van de op
komstplicht voor dienstplichti
gen en de dienstplicht formeel
zal laten voortbestaan maar van
die dienstplicht geen gebruik
zal maken. Feitelijk is het resul
taat dat jongeren hun dienst
plicht niet meer hoeven te ver
vullen als de maatregel is inge
gaan. Wel houdt de overheid de
mogelijkheid om in geval van
nood alsnog mensen onder de
wapenen te roepen.
De afschaffing van de op
komstplicht is onderdeel van
het pakket maatregelen dat mi
nister Ter Beek wil nemen om
de defensie-organisatie aan te
passen aan de nieuwe interna
tionale situatie. Hij komt met
die plannen in zijn zogenaamde
Prioriteitennota. De uiteindelij
ke besluiten neemt het kabinet
daarover waarschijnlijk op 18
december. In de week daarna
kan de nota dan naar de Twee
de Kamer.
Secretaris De Beaumont van
de dienstcommissie van de Di
rectie Dienstplichtzaken van
Defensie gaat uit van 1 januari
1998 als datum dat geen enkele
Nederlandse jongere meer in
militaire dienst hoeft. Nu zijn er
dat jaarlijks nog zo'n 40.000
45.000.
De meeste bonden van mili
tairen gaan ervan uit dat het ka
binet voor een overgangsperio
de van ongeveer vijf jaar zal kie
zen. Dan is het volgens de bon
den mogelijk de herstructure
ring van de krijgsmacht verant
woord te laten verlopen, met
name in sociaal opzicht. Secre
taris Bloemkolk van de Neder
landse Officieren Vereniging
vreest gedwongen ontslag voor
3.200 3.300 militairen als de
overgangsperiode te kort is.
stige man was een landelijke
klopjacht gaande sinds hij op 23
oktober uit gevangenis De Grit-
tenborgh in Hoogeveen was
ontsnapt. Hij zat een celstraf
van twintig jaar uit wegens het
doodschieten, in 1986, van de
filiaalhouder van een bank in
Zwijndrecht.
De ontsnapping uit de extra
beveiligde inrichting De Grit-
tenborgh in Hoogeveen op 23
oktober was de derde op rij. Bij
elk van de drie uitbraken nam
de man mensen in gijzeling.
Justitie zal er alles aan doen om
een wegens moord veroordeel
de man die deze week na zijn
derde gewelddadige ontsnap
ping in Rotterdam werd gepakt,
nu zo lang mogelijk 'op te ber
gen'. „Een vent die zoiets doet
is wat ons betreft goed voor nog
een flink tijdje achter de tra
lies", aldus de Assense officier
van justitie mr. H. Marquart
Scholtz.
Op de uit Zwijndrecht afkom-
tilburg «anp
Op weg naar de overval zagen
agenten een auto met hoge
snelheid wegrijden. Na een ach
tervolging werd de wagen tot
staan gebracht. Een van de
agenten ging met getrokken
dienstwapen op de bestuurder
af. Daarna liep zijn collega naar
de auto. Op dat moment dook
een tweede persoon op en viel
het schot, zegt de politie.
Na een gewapende overval op
een broodjeszaak in Tilburg
heeft de politie dinsdagavond
een man neergeschoten die met
de overval niets van doen had.
De 26-jarige inwoner van Goirle
werd in de borst getroffen. Zijn
toestand is ernstig, zo maakte
de politie gisteren bekend.
NS-retourtje
Duitse markten
valt verkeerd
De Eindhovense Kamer van
Koophandel vindt het onjuist
dat de Nederlandse Spoorwe
gen in grote advertenties in
kranten het publiek uitnodigen
om Sinterklaas- en kerstinko
pen te doen in Keulen, Düs-
seldorf of Mönchengladbach.
Secretaris drs. W. Smits van de
Kamer schrijft dit aan hoofddi
recteur drs. R. den Besten van
de NS.
In de advertenties bieden de
NS een 'shopping retour' aan
met een korting van veertig pro
cent op het normale tarief. „De
Eindhovense Kamer van Koop
handel protesteert daartegen.
Onze regio heeft vele goetje
winkelcentra. Het weglokken
van consumenten door een Ne
derlandse organisatie die door
de overheid wordt gesubsidi
eerd achten wij ten ene malen
onjuist", aldus secretaris Smits
in zijn brief.
's-Gravelandseweg
023-292509
Utrecht
Oudkerkhof 2-4
030-315771
laatste maatregel de basis-hy
potheekrente op 8,3 procent.
Begin september lag die nog op
9 procent. Voor hypotheken
waarvan de rente voor twee jaar
of voor meer dan twintig jaar
vastligt, gelden overigens hoge
re percentages.
De nieuwe tarieven gaan van
daag in. Aanleiding tot de veria
ging vormen volgens de verze
keraar de ontwikkelingen op de
kapitaalmarkt.
De hypotheekrente is verder
aan het dalen. Verzekeraar Del
ta Lloyd kondigde gisteren voor
de derde keer in nog geen twee
maanden een verlaging aan, nu
met 0,2 procent Nog geen
maand geleden deed de maat
schappij er 0,3 procent af. Eer
der waren de rentetarieven al
0,2 procent naar beneden ge
gaan.
Delta Lloyd brengt met haar
den haag theo haerkens
Kortsluiting in één enkele
stroomafnemer was gistermor
gen genoeg om het treinverkeer
in het hele land ernstig te ver
storen. Urenlang was Utrecht
onbereikbaar en leek het hart
van de Nederlandse Spoorwe
gen door een infarct getroffen.
Aan het begin van de avond-
spits, twaalf uur later, konden
de gebruikelijke extra treinen
nog steeds niet worden ingezet
en was er voor veel
geen zitplaats.
K. Wierda, secretaris
ver, de organisatie van
die veel met het openbaar ver
voer reizen, kan zich haast niet
voorstellen dat „kortsluiting op
één punt de hele boel plat kan
leggen". Toch zat alle narigheid
volgens de Spoorwegen in het
beweegbare rekje van een loco
motief waarmee de trein stroom
afneemt van de bovenleiding.
Rover vindt de kwetsbaarheid
van de Spoorwegen verontrus
tend. Vooral de afgi
maand was het geregeld
dagelijks regent het klachten.
Opvallend is dat reizigers zich
veelvuldig beklagen over het
uitblijven van behoorlijke infor
matie. „Heel Nederland was op
de hoogte van het ongeluk in
Eindhoven, veertien dagen gele
den, maar de mensen die in die
trein zaten, wisten een uur lang
van niets en konden er ook niet
uit."
Verder waren er afgelopen
week drie aanrijdingen op over
wegen, seinstoringen en te kor
te treinen op de Zoetermeerse
stadslijn die zorgden voor ver
traging en veel irritatie. Wierda
wil de NS niet overal de schuld
van geven, „maar ze zeggen wel
erg vaak dat ze er niets aan kun
nen doen".
Al met al bleef de schade gis
teren beperkt. Weliswaar drup
pelde bij veel bedrijven en in
stellingen het personeel pas in
de loop van de dag binnen, ech
te rampen deden zich niet voor.
Op Schiphol moest een aantal
mensen een latere vlucht ne
men, maar volgens een woord
voerder van KLM leverde dat
niet veel problemen op. „De
meeste mensen nemen een rui
me marge, zodat ze nog wat be
lastingvrij kunnen winkelen".
Volgens NS-woordvoerder W.
Binnendijk bleef de overlast be
perkt doordat op alle stations
en ook in de treinen zelf „uit
voeriger dan anders" werd om
geroepen dat mensen alterna
tieve routes moesten kiezen.
