Alsnog rekening
voor bankkosten
'SjÏÏ^eau.
'Je kunt die vent niet krijgen. Die schieten we hier dood'
Binnenland
Rustige ontruiming
Kosten medicijnen
lopen uit de hand
Kamer houdt handen vrij
rond stelselherziening
1 fiïït rï -cs/F—v
Wie zich vet vermeldt
wordt vaker gebeld.
DONDERDAG 19 NOVEMBER 1992
cpd gemwnschappdiike persdwm
Amsterdam De Mobiele Eenheid heeft gisteren een deel van het
voormalige stadhuis van Amsterdam ontruimd. De drie panden wa
ren zondagavond voor de tweede keer binnen een maand gekraakt.
De panden zijn eigendom van Hotel The Grand. Eind oktober werden
ze voor het eerst gekraakt en vier dagen later op bevel van justitie
ontruimd. Gistermiddag wees de vice-president van de Amsterdam
se rechtbank een verbod op ontruiming van de hand. Even later be
gonnen 150 ME'ers met de uitvoering van het vonnis. De panden
werden verdedigd door zo'n tien tot twaalf krakers die met steentjes
en verf gooiden. De ontruiming verliep rustig. Er werd niemand aan
gehouden. FOTO ANP HANS STFINMEIER
Bejaarde bedreigt dieven met kapmes
bredevoort Een 83-jarige inwoonster van Bredevoort was giste
ren twee inbrekers te slim af. Door een list en onder dreiging van
een halve meter lang kapmes wist ze aan het tweetal te ontko
men en de politie te waarschuwen. De inbrekers sloegen op de
vlucht. Omstreeks vier uur gistermorgen kwamen de inbrekers
door een raam de woning van de bejaarde vrouw binnen. Ze
vroegen haar geld of haar pincode. De vrouw zei dat ze geen
geld in huis had en dat ze de pincode nooit kon onthouden. Ze
wilde hem wel even opzoeken als ze haar loslieten. Daarop pak
te de vrouw een kapmes dat bij het bed stond en wist daarmee
zwaaiend de buitendeur te openen en de straat op te vluchten.
Jongerenblad Primeur moet stoppen
den haag Het jongerenblad Primeur stopt. Ondanks een uitge
breide reclamecampagne, waarbij meer dan één miljoen exem
plaren gratis werden verspreid, had het blad te weinig abonnees.
Primeur heeft een betaalde oplage van 11.000 exemplaren en
voor een kostendekkende exploitatie zou dat het dubbele moe
ten zijn. Vorig jaar kreeg het blad nog 500.000 gulden uit het Be
drijfsfonds voor de Pers.'Bij Primeur werken tien mensen, van
wie drie in een volledige baan en zeven in deeltijd. Zij worden
ontslagen, aldus hoofdredactrice A. Holtrop. Enkele dagbladuit
geverijen hebben interesse voor het concept van Primeur.
Deel service Rabo, ABN Amro en VSB-Groep niet meer gratis
De Rabobank en de ABN Amro gaan in 1993 voor een
deel van de kosten van het particuliere betalingsverkeer
doorberekenen. Ook de Verenigde Spaarbank en de
Nutsspaarbank Den Haag (samen VSB-Groep) overwe
gen dit. Alleen de ABN Amro heeft inmiddels concrete ta
rieven genoemd. De andere twee groepen banken bera
den zich nog.
den haag gpd-*
De invoering van de
hangt samen met de wens van
de banken om de kosten te
drukken. Geautomatiseerd geld
opnemen en betalen zijn een
stuk goedkoper dan transacties
aan de balie. Daarnaast kosten
machtigingen en periodieke
overboekingen beduidend min
der dan bankgiro's en acceptgi
ro's. Verder is opname via de ei
gen geldautomaat goedkoper is
dan het opnemen van geld aan
de balie.
ABN Amro is bijvoorbeeld van
plan straks aan de balie een gul
den te rekenen voor het opne
men van bedragen onder de 250
gulden wanneer er in de buiten
muur ook een geldautomaat
aanwezig is. Verder gaan reke
ningafschriften geld kosten,
wanneer klanten een afschrift in
de twee weken te weinig vindt.
Wanneer men vaker een af
schrift wil, variëren de kosten
van twintig tot vijftig gulden per
jaar. Het merendeel van de
klanten zal door de nieuwe ta
rieven niet meer kosten hebben
dan nu, stelt ABN Amro.
De efficiency geldt ook het
gebruik van cheques. Betaling
van bedragen van honderd gul
den of meer met Eurocheques
blijft gratis. Maar wie bij Albert
Heyn of Dirkson een ABN Am-
ro-cheque uitschrijft voor 24
gulden, wordt een tarief van
zestig cent per cheque in reke
ning gebracht. Het huidige ta
rief van zes dubbeltjes per che
que bij meer dan vijftien che
ques per kwartaal vervalt.
De maatregelen van de Rabo
en de VSB-Groep staan zoals
gezegd nog niet vast. De banken
kijken bij dit soort zaken met
argusogen naar elkaar. Hen ligt
nog vers in het geheugen dat de
Rabobank december vorig jaar
aankondigde geld te gaan reke
nen voor betaaldiensten. Het
ging onder meer om een abon
nementstarief van 25 gulden
voor een bepaald aantal zaken,
die eerder gratis waren.
Dat heeft de bank geweten.
Vooral het abonnementstarief
schoot veel klanten in het ver
keerde keelgat. Duizenden
dreigden naar een andere bank
te gaan. De Postbank, bij welke
instelling de meeste diensten
gratis zijn, kreeg er vervolgens
een groot aantal klanten bij. De
Rabo draaide snel de plannen
terug om de schade te beper
ken.
De Consumentenbond vindt
de aangekondigde tarieven
vooralsnog 'acceptabel'.
Woordvoerder De Ridder: „Ten
minste wanneer de informatie
naar de klant goed wordt gere
geld. Wij denken dat iemand,
die efficiënt gebruik van zijn re
kening maakt en goed oplet,
niet voor extra kosten komt te
staan. Ons uitgangspunt is dat
het betalingsverkeer laagdrem
pelig blijft en dat lagere inko
mens mee kunnen doen aan de
voor hen essentiële delen van
het betalingsverkeer.
Raad: Iedereen
moet gratis
kunnen bellen
De uitgaven aan medicijnen lo
pen uit de hand. Ook het Ge
neesmiddelen Vergoedings Sys
teem (GSV), waarbij voor dure
medicijnen moet worden bijbe
taald, heeft de stijging van de
kosten in elk geval in eerste in
stantie niet kunnen beperken.
Dit jaar zullen de uitgaven de
ramingen opnieuw overstijgen,
zo verwacht de Algemene Re
kenkamer.
Volgens de Rekenkamer stij
gen de kosten van medicijnen
sneller dan de kosten in de hele
gezondheidszorg. Al sinds 1979
probeert WVC de kosten in de
hand te houden, maar al die
maatregelen zetten geen zoden
aan de dijk.
In het rapport zet de Reken
kamer vraagtekens achter een
maatregel uit 1988 die het ver
strekken van grote hoeveelhe
den medicijnen op een recept
aan banden moest leggen. De
maatregel heeft ertoe geleid dat
het aantal recepten met bijna
13 procent steeg. Omdat apo
thekers per recept een vergoe
ding krijgen, zijn de kosten ook
toegenomen. WVC had dat kun
nen voorzien, maar deed niets,
aldus de Rekenkamer.
Wat het effect is van het ge
neesmiddelen vergoedingssys
teem (GVS) dat vorig jaar werd
ingevoerd, weet de Rekenkamer
nog niet.
den haag gpd
Werkloosheid
stijgt nu echt
den haag gpd
Het aantal mensen dat bij de ar
beidsbureaus als werkloos staat
geregistreerd, is de afgelopen
maand verder gestegen. Voor
het eerst sinds jaren echter ligt
het aantal nu niet alleen hoger
dan dat van een maand eerder
maar ook dan dat van een jaar
geleden. Het CBS telde over de
maanden augustus tot en met
oktober een gemiddeld aantal
werklozen van 307.000. Vorig
jaar lag dat gemiddelde op
302.000.
den haag gpd
selherziening al akkoord is ge
gaan. Bij nieuwe beleidsmaatre
gelen heeft de Kamer „alle vrij
heid om te oordelen", aldus Si
mons. „De Kamer beslist
De staatssecretaris gaf aan
ook met de aanbieders van zorg
in onderhandeling te zijn over
cept klaar. Het zal echter pas
definitief afgesloten kunnen
worden na een kamerdebat
over door Simons voor 1993
aangekondigde bezuinigingen
in de gezondheidszorg. Dat
vindt komende week plaats.
Ieder huishouden moet per jaar
een aantal gratis telefoontjes
kunnen plegen. Dat vindt de
raad van advies inzake post en
telecommunicatie, een advies
orgaan van de minister van ver
keer en waterstaat.
De raad stelt voor de exploi
tanten van telefoonnetten te
verplichten ieder huishouden
aan te sluiten en gratis 'tikken'
ter beschikking te stellen. Als er
een eind komt aan de monopo
liepositie van de PTT, kan het
zijn dat mensen die afgelegen
wonen en dus een dure aanslui
ting hebben, de telefoon niet
meer kunnen betalen. Door hen
een aantal gratis telefoontjes te
geven, kan worden voorkomen
dat zij het helemaal zonder tele
foon moeten stellen.
De Tweede Kamer is op geen
enkele wijze gebonden aan de
overeenkomst tussen het kabi
net met de ziekenfondsen en
particuliere verzekeraars over
de toekomst van de gezond
heidszorg, zo heeft staatssecre
taris Simons van volksgezond
heid gisteren bevestigd in een
spoeddebat op verzoek van de
oppositie.
De bewindsman wees erop
dat in het convenant alleen za
ken staan waarmee de Kamer in
eerdere debatten over de stel-
jansen w h'"c/ö
Jansen.' m' 'm9e 7
Jansen bv
Jansen j n
Jansenh ?dzardstr 62
Jansen o w amP'n 24 dg elektr
^nloéJXy^ss:;:;;
Jansen u h essevv9 7
Jansen-'vd z'ef'P^erdastr 631'//'
ia "sen,' ®ta,e"'n "^lerkoD^ duits
Jansen a'h"
Jansen'h aan'n 3 coun» aa'
?<=hoen^aV/enin9asfr'4lTü'
91 62
22 OS
28 61
75 44
44 52
23 09
69 59
88 38
58 50
61 31
20 E4
95 61
79 03
Jansen,';;^,
Jansen, j, ka
Jansena s
Jansen, j
ian*en' wi>
Jansen, a h
jansen. a
Jansen. j
Jansen, jj' f
la"sen'J t'jeig
Jansen' k'
Jansen.'
Jansenp 2'
Jansen'a 3 ep
JansenH £Ve'k<
Jansen' o £?rker
Jansen' h' ?erc"'
Jansen' f ';!l er
Jansen. b'J* £frc
Jansen-orze'iji.^9
Jansen m 1
Jansen'b '00tvel,
Jansen' a' ^sal<s,
Jansen'n'2 hoo,s1'
Jansen' b'h Smed'
Jansen; kf's'ati0,^
Jansen e'm n
ï'Zstvo»
fr hdl w°'dvvg 7<
I Jansen.'r'P'ataan'n 3 coaur
?cfioenmaker Venin^str 4s/a
9 P v loon$tr ~3
- ,3
En, welke Jansen zag u 't eerst? Precies. Het beste bewijs dat een vette
vermelding in het telefoonboek opvalt. U wordt eerder en dus vaker gebeld.
Interessant, nietwaar? Een vermelding kan niet alleen op naam, maar ook
op branche, produkt of beroep. tot
Wie graag opvalt en een goede service belangrijk
vindt, laat zich dus vet vermelden. Of u nu Jansen heet
of niet. Meer weten? Bel dan gratis 06-0403.
Franse politie arresteerde hoge Gestapo-man met papieren over Slag bij Arnhem
De Graaff: 'Zolang de vraag moord of zelfmoord niet is opgelost, moet
je niets uitsluiten'. foto gpd annette vlug
haarlem arthur maandag jan de roos
vervolg pagina 2
De auteur ontdekte nog een ander belangrijk do
cument dat licht werpt op het verraad van Linde
mans. Een rapport waarvan de Haarlemse huis
arts H.C. Moolenburgh al in 1980 melding maakte
in zijn boek De wetenschap kent geen tranen, In
dat boek schrijft Moolenburgh over een hoge
ambtenaar, door hem aangeduid met 'Mr. A.' Dat
was zijn in 1966 overleden stiefvader mr. L. de
Blécourt, die na de oorlog directeur-generaal was
van de rijkspolitie en tevens hoofd van de rijksre
cherche. Als zodanig hield hij zich ook met de
zaak-King Kong bezig.
Kort na de oorlog zijn stiefvader heeft het
Moolenburgh later zelf verteld kreeg De Blé
court een telefoontje van zijn Franse collega, in
het boek aangeduid met 'Mr. B.' Dat was mr.
Boursicot, directeur-generaal van politie in
Frankrijk. Die vertelde dat men aan de Rivièra
een hoge Gestapo-man (naar later bleek Abwehr-
man Richard Christmann) had opgepakt, die pa
pieren bij zich had betreffende de Slag bij j"\rn-
hem.
„Je kunt die vent niet krijgen, want die schieten
we hier dood, maar ik zal je de papieren sturen,"
zei Boursicot. De documenten die De Blécourt
onder ogen kreeg leken hem zo belangrijk dat hij
zijn hoogste baas, minister van justitie Kolfscho
ten, inschakelde. Die verbleekte toen hij de pa
pieren las en vroeg aan zijn ondergeschikte wat
hij ermee wilde gaan doen. De Blécourt vertelde
dat hij Eisenhower en Montgomery op de hoogte
wilde stellen en ook King Kong, die toen in Sche-
veningen gevangen zat, aan de tand wilde voelen.
Maar de minister schoof de papieren in een la.
Begin 1986 probeerde Haarlems Dagblad ze te
achterhalen. Dat lukte niet. De Eindhovense jour
nalist Frans Dekker ontdekte eind '86 in een
Amerikaans legerarchief in Washington een ver-
hoorrapport van Christmann. Daaruit bleek dat
Lindemans op 15 september 1944 in Driebergen
aan Christmann de op handen zijnde luchtlan
dingen bij Arnhem had verraden.
De Graaff trof een soortgelijk verhoorrapport
van Christmann aan in de archieven van het mi
nisterie van Justitie. Het rapport dat destijds in de
la was gestopt! Justitie had het al in handen toen
Lindemans nog in leven was. Men had hem dus
nog aan de tand kunnen voelen over zijn verraad.
Grote vraag is waarom dat niet is gebeurd. De
Graaff: „Men was begin 1946 bezig een rechts
zaak tegen Lindemans voor te bereiden. Vlak voor
King Kongs dood, op 20 juli 1946, droeg het Bu
reau Nationale Veiligheid (BNV), de voorloper
van de BVD, de zaak over aan de justitiële autori
teiten. Ik denk dat je het heel platvloers in het
licht van een competentiestrijd tussen het BNV
en justitie moet zien. Dat justitie gedacht heeft:
dat vragen we wel op een moment dat we hem
zelf in handen krijgen."
Eigenlijk bevat uw boek een perfect motief voor
een moord op King Kong. Ligt het niet voor de
hand dat 'menLindemans uit de weg wilde rui
men voor hij tijdens een openbare rechtszitting
zijn mond zou opendoen over zijn zeer intensieve
contacten met de prins?
„Daar moet ik toch de figuur van BVD-chef
Einthoven tegenover stellen. Die heeft zich na de
oorlog in de King Kong-zaak steeds als de be
schermer van de prins opgeworpen. Einthoven
toonde zich wel degelijk teleurgesteld toen King
Kong naar de andere wereld was gegaan. Hij
meende dat in een rechtszitting, hoe dan ook
geënsceneerd, naar voren zou moeten komen dat
de prins niet schuldig was aan het verraad van
Arnhem."
Zou Lindemans, een echte bravoure-man, zich
in een openbaar proces werkelijk hebben laten re
gisseren?
„Nou, een beetje regie bleek in die tijd wel mo
gelijk in de rechtszaal. Een vergelijkbaar geval is
Van der Waals, de beruchte V-Mann die na de
oorlog moest terechtstaan omdat hij veel Neder
landers aan de Duitsers had verraden. Daar is de
zaak zo geregisseerd dat er zelfs verkeerde getui
gen kwamen opdraven. Op die manier is bereikt
dat het hele Englandspiel, waar het eigenlijk om
draaide, niet in de rechtszaal aan de orde is ge-
U lijkt ervan overtuigd te zijn dat BVD-chef Ein
thoven een integere rol speelde. Maar diezelfde
Einthoven schroomde niet flink te manipuleren,
„Toch geloof ik echt dat hij teleurgesteld was
door de dood van Lindemans. Maar ik geef toe:
hij heeft later de zaak geregisseerd en gemanipu
leerd. Hij zei steeds dat openbaarheid alles was,
maar dat betekende voor hem maar één ding:
weerlegging van het verhaal dat Lindemans de
verrader van Arnhem was."
U heeft met prins Bernhard persoonlijk gespro
ken.
„Ja, afgelopen zomer ben ik bij hem op bezoek
geweest. De prins kon zich niet veel meer uit die
tijd herinneren. Toch heb ik er wel iets aan gehad.
Het stelde me mede in staat als historicus een
weging te maken tussen bepaalde uitspraken en
dingen die ik op schrift had aangetroffen."
Heeft u de prim gevraagd hoe vaak Lindemam
na 'Arnhemop het hoofdkwartier is geweest?
„Ja, hij heeft met zoveel woorden gezegd dat
Lindemans om de tweede dag in zijn hoofdkwar
tier aanwezig was."
Dat is wel heel wat anders dan de prins tot nu
toe heeft gezegd en geschreven. Tot dusverre be
weerde hij dat hij Lindemans niet mocht. „Geluk
kig heb ik hem niet in mijn huis toegelaten,ver
telde hij in 1962 aan zijn biograaf Alden Hatch.
„De teneur van het gesprek dat ik deze zomer
met de prins en diens adjudant Gijs de Jong heb
gehad, was dat ze zelf geen bemoeienis hebben
gehad met Lindemans, behalve die eerste keer op
22 september 1944, kort na 'Arnhem' dus, toen hij
op het hoofdkwartier is verhoord. Voor het overi
ge hadden volgens de prins anderen de verant
woordelijkheid voor Lindemans' aanwezigheid."
Maar daar gelooft u zelf niet in, want u spreekt
in uw boek zelfs over 'amicaliteit' tussen de prins
en Lindemam.
„Ik ben ervan overtuigd dat er wel degelijk een
nauw contact is geweest tussen de prins en Lin
demans. Ik baseer dat op tal van getuigenverkla
ringen aan Nederlandse zijde en ook op Canade
se stukken. Ook in het in 1986 vrijgegeven BVD-
dossier zit daarvoor bewijs. Toen bij anderen
reeds twijfel was gerezen over Lindemans, heeft
de prins aan lieutenant-colonel De Rome, de lei
der van de Canadese Special Forces, duidelijk ge
maakt dat hij met hem in zee kon gaan."
„De prins is waarschijnlijk vanuit amicaliteit en
goedgelovigheid ten opzichte van Lindemans tot
de conclusie gekomen dat hij de kerel was die
voor dat soort werk geschikt was. Daarbij waar
schijnlijk geholpen door Kas de Graaf, in oorlogs
tijd een andere adjudant van de prins, die een
zelfde oordeel had."
Zeker tien keer comtateert u in uw boek, meestal
in voetnoten, dat de prins zich niets herinnert van
een bepaalde gebeurtenis. Heeft-ie zo'n slecht ge
heugen of zou hij dingen gewoon voor zich hou
den? Het blijft toch ook voor hem een penibele
zaak?
„Ik kan heel goed begrijpen dat iemand een
halve eeuw later niet meer precies weet wat er
destijds exact is voorgevallen. Ik kan me ook
voorstellen dat je jezelf in de loop van de jaren
wel eens tegenspreekt. Daar hoef je op zich geen
kwade bedoelingen achter te zoeken. Wat me wel
opviel was dat prins Bernhard, als ik hem bepaal
de uitspraken voorlegde, in het algemeen niet re
ageerde op de uitspraak zelf, maar op de persoon
die de uitspraak had gedaan."
„Op een gegeven moment herinnerde ik hem
aan lieutenant-colonel De Rome. 'Ah, Maurice',
was zijn reactie. Die kon hij zich dus blijkbaar
nog voor de geest halen. Maar over de contacten
met De Rome wist hij niets meer. Toen ik hem
vertelde wat ik daarover aan de weet gekomen
was, zei hij: 'U weet toch dat De Rome na de oor
log uit de dienst ontslagen is."
Met andere woorden: de prins probeerde hem in
een kwaad daglicht te stellen.
„Of dat zijn bedoeling was weet ik niet. maar zo
kwam het wel over."
Pikant is ook dat u prim Bernhard op een leu
gentje betrapt. Het gaat om de door de prins geau
toriseerde biografie die de Amerikaan Alden Hatch
over hem publiceerde in 1962. Naderhand zei de
prins dal aan dat boek niet teivel waarde moest
worden gehecht. Het zat vol met fouten en hij had
naar zijn zeggen de tekst vóór publikatie niet gele
zen. U toont aan dat dat niet klopt.
„Inderdaad. Ik heb in de Alden Match Papers in
de Verenigde Staten nagekeken of de prins onge
zien zijn handtekening onder het manuscript had
gezet, zoals hij zelf beweerde. Maar uit de pape
rassen van Hatch blijkt dat de prins zich juist zeer
intensief met het boek heeft bemoeid. Hij heeft
Hatch zelfs in /\merika opgezocht om een aantal
passages te bespreken. Ook koningin Juliana
neeft zich trouwens met dat boek bemoeid. Op
haar aandringen moest een passage over de
Greet-Hofmans-affairc ingrijpend worden gewij
zigd. Het boek van Hatch was wel degelijk een ge
autoriseerde biografie. De twijfel die prins Bern
hard daarover later zaaide, is niet terecht."
Tot slot. Heeft de BVD nu wel of niet iets met de
dood van Lindemans te maken gehad?
„Zolang de vraag moord of zelfmoord niet is
opgelost, moet je niets uitsluiten."
Was het dan niet aardig geweest om in uw boek
iets te schrijven over het einde van King Kong? U
laat dat vrijwel onbesproken
„Dat heb ik er heel bewust buiten gelaten. Ik
wil daar later, in het kader van mijn onderzoek
naar de geschiedenis van het Bureau Nationale
Veiligheid nog een keer op terugkomen. Ik ben er
overigens van overtuigd dat de vraag waar ieder
een mee zit: was het moord of zelfmoord niet zal
worden opgelost. Het antwoord waar iedereen op
zit te wacnten, breng ook ik niet."
Het boek 'Spion in de tui/u King Kong voor en na
zijn dood', wordt uitgegeven door SDU.
