'Algemene identificatieplicht'
Maandag hartinfarctdag,
dat is wat al te simpel
Weg met de managers en de hoofdkantoren
Binnenland
Spaarsnip voorlopig
nog wel vleugellam
Gelijke behandeling
Mgr. Bar ziet wel wat in
keurig gehuwde priesters
4 WOENSDAG 18 NOVEMBER 1992
Algemeen Nederlands Persbureau CPD Gemeenschappelijke Persdienst
Rechercheur gepakt wegens corruptie
enschede Een 41 -jarige rechercheur van de politie in Enschede
is gisteren aangehouden op verdenking van corruptie. De man
zou enige tijd geleden informatie hebben doorgegeven aan een
persoon bij wie de politie van plan was een huiszoeking te doen.
De man die de informatie ontving zou daardoor de gelegenheid
hebben gekregen goederen en geld te onttrekken aan eventuele
inbeslagneming.
Beslag gelegd op 700 kilo vuurwerk
Schiedam De Schiedamse politie heeft in een woning 700 kilo
vuurwerk in beslag genomen. De partij was opgeslagen in de
kelder en was bestemd voor de handel. Tegen de 36-jarige be
woner is proces-verbaal opgemaakt. De politie trof naast sierv
uurwerk en rotjes ook dozen met strijkers aan. Die zijn door hun
enorme explosieve kracht levensgevaarlijk en om die reden ver
boden.
Pronk mag toch noodhulp geven
den haag Het geven van noodhulp uit het budget van Ontwik
kelingssamenwerking kan doorgaan, ondanks het kabinetsbe
sluit van vorige week dat ministeries geen nieuwe verplichtingen
mogen aangaan. Het gaat vooral om hulp aan het voormalige
Joegoslavië en de Kurden in Irak. In beide landen dreigen door
de invallende winter noodsituaties. Dat heeft minister Pronk gis
teren in het kamerdebat over zijn begroting voor het volgend
jaar meegedeeld. Pronk zei dat minister Kok (financiën) hem
enige uren tevoren had laten weten dat voor noodhulp een uit
zondering wordt gemaakt
Casino blijft in Valkenburg
den haag Minister Andriessen van economische zaken volgt het
advies van de Raad voor de Casinospelen om het casino in Val
kenburg niet te verplaatsen naar Maastricht. Hij liet dit gisteren
aan de Tweede Kamer weten, nadat kamerlid Van Rey (WD)
hierover vragen had gesteld. Burgemeester Nuytens van Valken
burg dreigde in mei dit jaar tijdens een hoorzitting van de Raad
voor Casinospelen naar de Europese rechter te stappen en zelfs
een buitenlands casino toe te laten als de verplaatsing zou door
gaan.
Acht jaar cel voor hasjsmokkel
den haag Het gerechtshof in Den Haag heeft gisteren een 36-ja-
rige man uit Voorburg veroordeeld tot acht jaar cel en 250.000
gulden boete. Hij werd eerder door de rechtbank veroordeeld tot
tien jaar cel als een van de leiders van een drugssyndicaat dat in
april 1991 na twee jaar politie-onderzoek werd opgerold. In ho
ger beroep was bij het hof twaalf jaar cel en een ton boete tegen
de man geëist. Volgens het gerechtshof is bewezen dat hij een
aantal jaren heeft deelgenomen aan een organisatie die met
schepen hasj smokkelde.
Prima bomen in Amsterdam
Amsterdam Het gaat slecht met de Nederlandse bossen, maar
de 9.500 bomen in de Amsterdamse binnenstad staan er uitzon
derlijk patent bij. Dat verkondigt de chef Bomen en Platsoenen
Binnenstad en Westelijk Havengebied, E. Blankers, in Stads
nieuws, de informatiekrant van de gemeente. In de eerste tien
maanden van dit jaar hoefden slechts 32 bomen te worden ge
kapt. lepziekte eist elk jaar een aantal slachtoffers, maar wortel-
rot is de voornaamste bedreiging van het hoofdstedelijke groen.
Door het gewicht van geparkeerde auto's zakt de bodem in zo
dat de wortels verstikken en gaan rotten. De boom-heelmeesters
van de gemeente voorkomen voortijdig overlijden in zo'n geval
door het aanbrengen van luchtbuizen.
'Woest idee' van minister Andriessen
den haag marc peeperkorn
Minister Andriessen van econo
mische zaken is verbaasd. Ver
baasd over de aandacht voor de
'spaarsnip': honderd gulden be
loning voor huishoudens die
Zuinig zijn met energie. Het
idee staat immers al in de nota
Energiebesparing uit 1990 en is
dus verre van nieuw. Daarbij
ziet het er niet naar uit dat de
spaarsnip op korte termijn
wordt ingevoerd. Moeilijkhedén
bij de invoering en scepsis bij
de energiebedrijven maken de
snip bij voorbaat vleugellam.
De Energiebesparingsnota
vestigt de aandacht op „een ex
periment dat erop is gericht via
positieve prikkels energiebespa
rend gedrag aan te moedigen.
Het is de bedoeling dat gebrui
kers die een bepaalde energie
besparing weten te bereiken,
daarvoor een premie ontvan
gen". Het kabinet trok 2,5 mil
joen gulden uit voor de organi
satie van het experiment dat in
ij 1991 moest beginnen.
Volgens Economische Zaken
is er herhaaldelijk overleg ge
weest met de energiebedrijven,
sinds kort verenigd in Energie-
Ned, over mogelijke spaarplan-
nen. Woordvoerder Worm van
EnergieNed ontkent dit. Vol
gens hem zijn de ambtenaren
jvan Andriessen pas eind okto
ber voor het eerst langs ge
weest. „Ze hebben aangekon
digd op korte termijn met con
crete voorstellen te komen", al
dus Worm. Elke suggestie als
zouden de energiebedrijven de
zaak traineren, werpt hij verre
van zich.
Wel ziet Worm aanzienlijke
problemen bij het invoeren van
een spaarsnip. Voordat kan
worden gesproken over energie-
zuinig gedrag, moet eerst wor
den vastgesteld wat normaal ge-
drag is. Als een huishouden la-
ger zit dan dit normverbruik
komt het in aanmerking voor de
premie. Volgens Worm is het
„buitengewoon moeilijk" zo'n
norm vast te stellen. De ondpr-
houdsstaat van het huis, het
aantal en de leeftijd van de be-
woners zijn mede bepalend
den haag»gpd
Op maandag hebben werkende
mensen veertig procent meer
kans op een hartinfarct dan op
een andere dag, melden Duitse
onderzoekers. Vijf jaar lang hiel
den ze ruim 300.000 mensen in
de gaten van wie er 6.000 een
hartinfarct kregen. Zo'n twintig
procent van de gevallen deed
zich op de eerste dag van de
werkweek voor. Maar om de
maandag als boosdoener te be
stempelen, gaat het Rotterdam
se ziekenhuis Dijkzigt en de Ne
derlandse Hartstichting te ver.
„Dat is te simplistisch. Een
hartinfarct heeft vaak een lange
voorgeschiedenis", reageert
cardioloog De Feyter van zie
kenhuis Dijkzigt. Ook zegsman
Stiggelbout van de Nederlandse
Hartstichting heeft vraagtekens.
„De conclusie zal wel kloppen,
maar we kunnen er niets mee
doen."
Het is heel goed mogelijk dat
de spanning van een nieuwe
werkweek haar tol eist. Stress
als veroorzaker van een hartin
farct is geen onzin. Hij staat wel
degelijk in het rijtje van hoge
bloeddruk, roken, te veel cho
lesterol in het bloed en te wei
nig beweging. „Probleem is
echter dat het bij stress om een
enorm vaag gebied gaat. Je kunt
immers niet zeggen dat stress
altijd leidt tot een hartinfarct.
De een heeft enorm veel plezier
in werken onder spanning, de
ander vindt het een ramp", al
dus De Feyter.
Onderzoekers over de hele
wereld proberen dan ook hel
derheid in dit schemergebied te
brengen. Onlangs presenteer
den Amerikaanse artsen de uit
komst van een onderzoek onder
zo'n 130 mensen. Ze vroegen de
patiënten wat was gebeurd in
de 26 uur vóór het hartinfarct.
Bij iets meer dan de helft was
sprake van ruzie in het gezin of
met de werkgever, van drukke
tijden op het werk of juist van
ontslag.
Maar omdat mensen zo ver
schillend reageren op stress, is
het bijna onmogelijk adviezen
te geven waardoor een hartin
farct zou kunnen worden voor
komen, zegt woordvoerder Stig
gelbout van de Nederlandse
Hartstichting. Hij benadrukt dat
onderzoek belangrijk is. In Ne
derland is het hartinfarct volks
vijand nummer één. Jaarlijks
krijgen zo'n 40.000 mensen een
aanval. Dagelijks overlijden
twee mensen direct of indirect
aan de gevolgen ervan.
den haag Inde
soms verhitte discus
sies rond de vluchte
lingen uit het voor
mal ige Joegoslavië,
dreigt de aandacht
voor andere asielzoe
kers wat onderge
sneeuwd te raken.
Zo n 250 Chinese
asielzoekers eisten
gisteren op het Bin
nenhof een gelijk
waardige behande
ling. De demonstratie
werd georganiseerd
door de actiegroep
Hulpverlening Chine
se Asielzoekers, foto
CDA-fractie in de Eerste Kamer:
voor de hoogte van het energie
verbruik.
Ook minister Andriessen is
zich daarvan bewust. In het de
bat waarin hij de spaarsnip aan
kondigde, wees hij het PvdA-
plan voor boetes bij extra ver
bruik van de hand. Volgens de
minister is het „niet mogelijk
elk gezin de maat te nemen".
Hoe dat dan bij invoering van
zijn spaarsnip wel zou kunnen,
blijft voorlopig onduidelijk. Een
woordvoerster van de minister
heeft het over een „woest idee",
dat nog veel nadere uitwerking
vergt.
Daarin kunnen de energiebe
drijven zich goed vinden. Vol
gens Worm zijn de spaarplan-
nen „nog niet goed uitgediscus
sieerd". Als dat wel het geval is,
ligt een experiment voor de
hand, menen Andriessen en
Worm. Het geld ervoor uit 1990
staat nog steeds op de begro
ting.
De CDA-fractie in de Eerste Kamer wil een algemene
identificatieplicht. Tijdens de algemene beschouwingen
in de Senaat vroeg CDA-fractievoorzitter Kaland om zo'n
algemene plicht omdat dat de enige manier zou zijn om
fraude afdoende te bestrijden. Het kabinet is er ook voor
stander van dat burgers zich legitimeren, maar wil dat
slechts in een beperkt aantal gevallen verplicht stellen.
Gisteren, tijdens de eerste dag van de algemene beschouwingen liet de CDA-fractie weten dat legitimatiep
licht noodzakelijk is om fraude op afdoende manier te kunnen bestrijden. foto fotoburo dijkstra
den haag gpd
Kaland zei gisteren tijdens de
eerste vergaderdag van de Se
naat over de begroting van het
kabinet dat de overheid pas
„sterk en geloofwaardig" kan
zijn als het een algemene iden
tificatieplicht invoert. „Fraude
plegen, ontduiking van belas
ting en premies, en toch ge
bruik maken van alle gemeen
schapsvoorzieningen, tegen een
te geringe bijdrage, is een
schandvlek der natie", aldus
Kaland. „En dan in die zaak kis
sebissen over privacy of alge
mene identificatieplicht, dat
doet de geloofwaardigheid en
het aanzien van de overheid
geen goed." De meerderheid
van de Eerste Kamer, bestaande
uit CDA en WD, blijkt ernstige
kritiek te hebben op de manier
waarop het kabinet de financië
le problemen aanpakt. Zowel
Kaland als zijn WD-collega Da
vid Luteijn verweet het kabinet
dat het de belastingen te veel
heeft verhoogd en te weinig
heeft bezuinigd.
PvdA-senator G. Schinck ver
zette zich tegen verlaging van
belastingen en premies. „Er is te
weinig ruimte voor nieuw be
leid. Dat geldt temeer nu de
economische vooruitzichten
verslechteren, ingesnoerd als
we zitten tussen afspraken over
collectieve lastendruk en finan
cieringstekort."
Volgens de PvdA'er is het he
lemaal niet waar dat onze col
lectieve uitgaven te hoog zou
den zijn om internationaal mee
te kunnen (een argument dat
door CDA en WD vaak wordt
gebruikt). „Ons overschot op de
betalingsbalans (we exporteren
veel meer dan we importeren,
red.) bewijst dat we een zeer
goedkoop land zijn, dat het zeer
goed doet in de internationale
concurrentiestrijd."
Volgens D66-fractievoorzitter
J. Vis is op dit moment geen
duidelijkheid te geven over de
financiële koers die het kabinet
amsterdam anp
Briesend, stampend, maar vooral uitda
gend. Tom Peters, Amerika's bekendste
managementgoeroe, is in ons land en
zijn gehoor zal het weten. Hiërarchie,
hoofdkantoren en saaie managers heb
ben afgedaan. De tijd van centraal ge
stuurde multinationals is voorbij. Op de
Europese fusiemanie heeft hij het al he
lemaal niet begrepen. „Pijn in mijn buik
krijg ik ervan."
Peters (49) is het nog altijd niet ver
leerd. Tien jaar na de publikatie van het
boek 'Excellente Ondernemingen' trekt
zijn naam nog steeds volle zalen. Voor
het geld hoeft hij niet meer. 'Excellente
Ondernemingen' is het meest verkochte
managementboek in de geschiedenis.
En een spreekbeurt is nog steeds goed'
voor 60.000 dollar.
Het Eindhovense organisatiebureau
Euromanagement kreeg dit jaar vier Eu
ropese sessies toegewezen. Stuk voor
stuk waren ze rap uitverkocht. Zo ook
het tweedaagse seminar in Amsterdam,
maandag en gisteren. Het prijskaartje
van 5.600 gulden bleek voor de ruim 130
gretige managers geen probleem.
Het afgelopen decennium zijn Peters'
ideeën drastisch gewijzigd. Baseerde hij
zich in 1982 nog uitsluitend op de
grootste ondernemingen in de Verenig
de Staten, inmiddels is zijn visie op de
omvang van bedrijven 180 graden ge
draaid. „Small is beautiful" is nu zijn
parool. De jaren negentig zijn voor het
midden- en kleinbedrijf.
De toegestroomde managers krijgen
allereerst te horen hoe het niet moet.
General Motors (GM) is volgens Peters
een voorbeeld bij uitstek. „Een immen
se bureaucratie met een totaal verkeer
de organisatiestructuur, te veel hiëra-
chie en inadequaat management." Nee,
dan liever Microsoft, een van Peters' pa-
radepaardjes. De manier waarop mul-
timiljardair Bill Gates deze toonaange
vende softwareproducent bestuurt,
toont volgens Peters hoe het wel moet.
Gates heeft het bedrijf opgesplitst in
zelfstandige eenheden van maximaal
twaalf werknemers. Units waarin hiëra-
chie totaal ontbreekt, met een eigen
verantwoordelijkheid voor het maken
van winst. Peters: „De beurswaarde be
wijst Gates' gelijk. Microsoft, met zijn
omzet van twee miljard dollar, is mo
menteel meer waard dan GM, dat vorig
jaar een omzet van 124 miljard dollar
behaalde!"
Het belangrijkste probleem van GM is
dat het bedrijf te lang is blijven steken in
het industriële tijdperk. Peters: „Be
stuurders richten zich te veel op het
managen van produktieprocessen. Wat
nu echter telt, is kennis. Kijk naar IBM.
Daar werkt nog maar zes procent van
het personeel in de fabriek.'
Aangezien kennis de spil vormt van
de huidige economie, is een drastische
structuurverandering bij bedrijven on
ontbeerlijk, meent Peters. Ze moeten
worden opgesplitst in units. Hij pleit
voor eenheden van maximaal 60 werk
nemers. Hoofdkantoren zijn uit den bo
ze. Niet meer dan vijf stafmedewerkers
op een miljard dollar omzet, luidt zijn
devies. Het Zweeds-Zwitserse Asea
Brown Boveri, waar de staf door topman
Percy Bamevik is uitgedund van 4.000
tot 200 mensen, verdient in Peters' ogen
daarom veel lof. Kleine units hebben
volgens de Amerikaan als bijkomend
voordeel dat ze snel kunnen reageren
op de markt, want ze staan dicht bij de
klant.
Peters beseft dat het werken in kleine,
zelfstandige eenheden vraagt om goed
opgeleide werknemers met veel gevoel
voor verantwoordelijkheid. Kritiek dat
wellicht niet alle werknemers daar aan
toe zijn, wijst hij van de hand. „Waarom
zouden mensen die dagelijks huishou
dens, verenigingen en andere organisa
ties besturen, dat ineens niet kunnen als
het gaat om een kleine bedrijfseenheid?
Het gaat erom dat ze de vrijheid krijgen
om zich verantwoordelijk op te stellen."
Om aan die laatste voorwaarde te vol
doen, moet het management zich zeer
terughoudend opstellen. De leiding
moet de atmosfeer scheppen waarin
nieuwsgierige en creatieve werknemers
zich maximaal kunnen ontplooien. Is
met dat.al succes verzekerd? Kennelijk
niet: „Succes is in 99 procent van de ge
vallen zuiver geluk."
moet varen. „Regeren lijkt op
dit moment op het drijvend
houden en het leeghozen van
een schip dat aan alle kanten
lekt en ronddobbert in dichte
mist temidden van gevaarlijke
ijsbergen", aldus Vis. Premier
Lubbers antwoordt de Eerste
Kamer vandaag op de gestelde
vragen.
Raadsels rond
dodelijke
schietpartij
scharmer anp
De schietpartij die gisteren in
Scharmer (Groningen) twee
mannen het leven kostte, stelt
de politie voor raadsels. Een van
de slachtoffers, een autohande
laar, woonde in de boerderij
waar de schotenwisseling
plaatsvond. De identiteit van de
andere man, die dood op de
achterbank van de auto van het
eerste slachtoffer werd aange
troffen, is onbekend.
Mogelijk is dit tweede slacht
offer door een politiekogel ge-
trofffen. Sectie zal dat moeten
uitwijzen. De politie sluit even
min uit dat bij de overval op de
autohandelaar nog anderen be
trokken zijn geweest.
De schietpartij ontstond toen
de handelaar op weg ging naar
de Utrechtse automarkt. Hij
werd buiten opgewacht door
een of twee mannen, waarna op
het erf een woordenwisseling
ontstond. Kort daarop klonken
de schoten. Daardoor gealar
meerd, waarschuwde de familie
van de handelaar de politie.
Toen een van de agenten pools
hoogte bij het lichaam van de
handelaar wilde nemen, werden
op hem geschoten. De politie
schoot daarop terug. De zware
bewapening van de overvaller
lijkt te duiden op een poging tot
ontvoering of afrekening. Over
het motief verkeert de politie
nog in het ongewisse.
Taxichauffeur
na 'beroving'
aangehouden
breda anp
De Bredase politie heeft een 25-
jarige taxichauffeur aangehou
den omdat wordt vermoed dat
hij er vandoor is met het geld
van een zogenaamde overval.
De man deed 8 november aan
gifte omdat hij de nacht tevoren
zou zijn beroofd van 30.000 gul
den. Dat was de speelwinst van
een klant van het Holland Casi
no Breda. Deze had de taxi
chauffeur gevraagd het geld
naar zijn vrouw te brengen, die
op dat moment in Bavel ver
bleef.
Toen hij het adres in Bavel
niet kon vinden, belde de
chauffeur de vrouw op. Terug
bij zijn auto zou hij door twee
mannen met een vuurwapen
zijn bedreigd. Ze dwongen hem
naar Brussel te rijden en beroof
den hem onderweg van de
30.000 gulden. In Brussel zou
den de overvallers de chauffeur
in de kofferbak van een gereed
staande auto hebben gestopt en
pas acht uur later in Antwerpen
hebben vrijgelaten.
De politie zegt na onderzoek
in Breda, Antwerpen en Brussel
aanwijzingen te hebben dat het
verhaal van de taxichauffeur
niet klopt
Sociale dienst
mag uitkering
dakloze korten
den haag anp
Staatssecretaris Ter Veld (socia
le zaken) vindt het terecht dat
de grote gemeenten de bij
standsuitkering van dak- en
thuislozen korten. Die mensen
hebben immers geen doorlo
pende woonlasten. Ter Veld
antwoordt dit op vragen van de
D66-fractie in de Tweede Ka-
De sociale dienst in Amster
dam hééft een aantal daklozen
onlangs een korting opgelegd
van 299 gulden per maand. Dat
is volgens Ter Veld in overeen
stemming met de Bijstandswet.
Ook de Raad van State vindt de
korting toelaatbaar als de daklo
ze slechts nu en dan geld kwijt
is voor een overnachting maar
geen blijvende woonlasten
neeft.
rotterdam anp
Bisschop Bar van Rotterdam wil
het verplichte celibaat van
priesters in de katholieke kerk
ter discussie stellen. Hij ziet
geen onoverkomelijke bezwa
ren tegen de toelating van 'rij
pere' gehuwde mannen (viri
probati in het door de roomse
kerk gehanteerde Latijn) tot het
priesterambt. Dat vrouwen ooit
katholiek priester zouden kun
nen worden, acht hij echter uit
gesloten.
Bar liet dit blijken tijdens een
discussie in de pastorale raad
van zijn bisdom over versoepe
ling van de eisen die worden ge
steld aan mensen die priester
willen worden. De raad advi
seerde de bisschop binnen de
Nederlandse kerk en in zijn
contacten met het Vaticaan de
mogelijkheden te bespreken om
viri probati voor het priester
ambt in aanmerking te laten ko
men. Deze mannen zouden
moeten voldoen aan de criteria:
voldoende theologische oplei
ding, een pastorale houding en
leven in een harmonisch huwe
lijk. Bovendien moeten ze er ze
ker van zijn dat de geloofsge
meenschap het accepteert.
Bar meent dat de rooms-ka-
tholieke kerk haar theologie
omtrent het priesterambt en de
andere sacramenten niet aan
tast door viri probati als priester
toe te laten. Hij keerde zich ech
ter wel tegen toelating van
vrouwen tot het priesterambt.
Voor het besluit van de Angli
caanse kerk om vrouwelijke
priesters te accepteren is geen
enkele grond te vinden in de
joods-christelijke traditie,
meent Bar. De enige kans om
het aantal potentiële kandida
ten voor het priesterambt te
vergroten, ligt volgens hem in
verruiming van de toelatingscri
teria voor n