UIT
Korrelatie strijkt rimpels glad
Wi
Schlagerzanger Freddy Quinn
speelt nu de tante van Charley
Rtv show
Dertiende 'Kinderen voor
kinderen' anders dan anders
gesproken
WOENSDAG 18 NOVEMBER 1992
Hulpdienst voor opvang na emotionerende programma 's
annemiek huyerman
v. gevo
liefde
sex'?' De met viltstift geschre
ven oproep op het bulletin
board lijkt een opsomming van
de grote potentiële struikelblok
ken in een mensenleven. Pre
cies de zaken waarover de stich
ting Korrelatie zo vaak wordt
aangesproken.
In dit geval is de afzender van
het bericht echter de documen-
taliste, die het boek met die titel
kwijt is. Op haar afdeling zijn al
le denkbare problemen terugge
bracht tot een handzaam tref
woord op keurige hangmapjes.
Daarin bevinden zich informa
tie en hulpadressen, horend bij
onderwerpen die variëren van
alcoholverslaving tot pleinvrees
en van echtscheiding tot schi
zofrenie. Heel hulpverlenend
Nederland zit hier in het sys-
„Dc drukte in oktober was
toeval", stelt Marcel Senten. Hij
is sociaal-pedagoog en voor
lichter bij Korrelatie..Naast los
se documentaires kwamen zo
wel de KRO als de NOS met een
documentaireserie over mensen
met psychische problemen en
RTL 4 herhaalde de reeks Met
hart en ziel met Koos Postema
en psychiater Jan Swinkels."
Alleen kijken
Vorig jaar werd de in 1965 op
gerichte stichting 93 keer na een
uitzending genoemd en belden
12.471 kijkers of luisteraars op.
Vergeleken met 1989, toen 8000
mensen reageerden, is dat een
stijging met ruim vijftig procent.
Het telefoonnummer van Kor
relatie wordt steeds vaker ver
meld in de aftiteling van een
programma. Volgens Senten
komt dat gedeeltelijk door de
groeiende naamsbekendheid
van Korrelatie bij programma-
Komt het misschien door de neerdwarrelende
herfstbladeren dat oktober en november zo opval
lend veel televisieprogramma's over psychisch leed
telden? Soms bracht de televisie wel twee program
ma's per dag over mensen in geestelijke nood. Een
samenloop van omstandigheden, die voor topdruk
te zorgde bij de telefonische hulpdienst Korrelatie.
Het aantal kijkers en luisteraars dat bij de stichting
om hulp aanklopt na een emotionerend radio- of
televisieprogramma stijgt de laatste jaren sterk. Een
gesprek met de mensen achter telefoonnummer
030-331335.
makers en door de komst van
RTL 4 twee jaar geleden.
Dat steeds meer mensen bel
len komt doordat steeds meer
mensen televisiekijken in hun
eentje. Senten: „Hun aantal be
draagt tegenwoordig ruim veer
tig procent van het totale kij
kerspubliek. Als je onder die
omstandigheden iets ziet wat je
raakt en je hebt niemand in de
buurt om te praten, ben je eer
der geneigd om de telefoon te
pakken."
Mensen bellen om uiteenlopen
de redenen naar Korrelatie.
Senten: „Velen denken vaak:
dat is uithuilen en doorverwij
zen. Maar dat huilen valt erg
mee en crisisinterventie is nau
welijks aan de orde. Doorverwij
zen doen we pas als het echt
nodig is en mensen eraan toe
zijn. Vaak is één gesprek al vol
doende."
Het grootste aantal gesprek
ken, vijftig procent, bestaat uit
een verzoek om informatie: ie
mand is fobisch en wil weten
wat de beste hulp is. Dertig pro
cent belt met een hulpvraag:
een gesprek waarin daadwerke
lijk over problemen gesproken
wordt, eventueel gevolgd door
een verwijzing naar een des
kundige. De rest bestaat uit
'spuien' en het geven van een
mening, bijvoorbeeld door
na een uitzending
opbellen om te zeggen dat ze
blij zijn dat hun probleem er
kend wordt.
Heel ongebruikelijke reacties
kwamen vorige maand binnen
na de documentaire over Eddy
uit de reeks 'Uit het leven ge
grepen', vertelt Senten. „Eddy is
manisch-depressief en moet re
gelmatig worden opgenomen.
Veel vooruitgang zit er niet in
voor hem. De jongen maakte
kennelijk veel los bij kijkers. Er
waren heel veel mensen die bel
den om te zeggen dat ze hem
wilden helpen en gaven tips."
„Een persoon wist zeker dat
Eddy de verkeerde medicijnen
kreeg en stelde een ander mid
del voor. Een ander zei dat hij
erg veel baat had gehad bij de
antroposofie en raadde Eddy
aan dat ook eens te proberen.
Ook reageerden mensen die.
hun manisch-depressiviteit
goed kunnen hanteren, om te
zeggen dat ze tegen de uitzen
ding waren. De documentaire
zou een slecht beeld geven van
manisch-depressieven."
Voorbereiding
De hulpverleners bij Korrelatie
zijn overwegend vrouwelijk en
zijn als maatschappelijk werker,
psycholoog of pedagoog gekwa
lificeerd voor het werk. Ter
voorbereiding op eventuele re
acties na een programma be
kijkt of beluistert een klein deel
van de tien vaste medewerkers
en de vijfentwintig oproep
krachten de banden of overlegt
van tevoren telefonisch met de
betreffende omroep over een
item in een actualiteitenrubriek.
Ze lezen boeken of artikelen
over het onderwerp en soms
houdt een deskundige van tevo
ren een lezing en beschrijft de
symptomen waarop gelet moet
worden tijdens de telefoonge
sprekken.
Het feit dat beller en vertrou
wenspersoon onzichtbaar voor
elkaar blijven, werkt niet nade
lig. Integendeel, vertelt maat
schappelijk werker Marjolein
Nieuwenkuiper. „Iedereen belt
naar aanleiding van een be
paald programma, dus je weet
onmiddellijk waar het over gaat.
Ook al zie je elkaar niet, er ont
staat toch een vorm van intimi
teit aan de telefoon. Je kunt heel
snel to the point komen, omdat
iemand opbelt vanaf zijn eigen
veilige zitbank thuis en omdat
hij of zij op dat moment geraakt
is door het programma. Meestal
is het een eenvoudig zinnetje in
een persoonlijk verhaal van een
lotgenoot dat mensen ertoe
brengt om te gaan praten. Het
komt vaak voor dat het gesprek
met Korrelatie een oefening is
om het vervolgens met de eigen
partner of therapeut te herha
len. Het feit dat de opbeller het
probleem al een keertje aan ie
mand heeft durven te vertellen,
sterkt hem of haar om er dan
ook tegenover de ander over te
beginnen."
Incest
Wanneer er een nieuw taboe
bespreekbaar wordt op televisie
of radio, merkt Korrelatie dat
onmiddellijk. Senten: „De
laatste anderhalf jaar wordt er
door de media aandacht be
steed aan seksueel misbruik van
jongens. De eerste program
ma's leverden nauwelijks reac
ties op. Nu bellen er steeds
jongens die
vertellen dat het hen is overko
men of dat het ze nog steeds ge
beurt. Wij spreken dus veel
mensen hierover en weten in
middels meer van deze proble
matiek dan de gemiddelde
RIAGG- medewerker.
Maar ook al is Korrelatie
'goed ingevoerd in incest-hulp-
verlening', voor dit probleem is
deskundige hulp schaars. Mar
jolein Nieuwenkuiper: „Het is
voor ons nog echt zoeken. Ie
mand die ons hierover belt, la
ten we niet in zijn eentje zwer
ven. We informeren voor die
persoon net zo lang totdat we
een goede instantie voor hem
hebben gevonden."
Soms adviseert Korrelatie te
gen vermelding van hun tele
foonnummer. Dat gebeurde bij
een aflevering van Yoy, een jon
gerenprogramma van de Hu
manistische Omroep Stichting.
Marjolein Nieuwenkuiper: „Wij
bekeken de band en het bleek
dat het programma ging over
homoseksualiteit bij jongeren.
Daar hoort ons telefoonnum
mer niet achter, want zo'n on
derwerp moet je niet problema
tiseren."
hilversum gpd
Jubileumshow Herman van Veen op televisie
Behalve liedjes zingen voert Herman van Veen
enkele kleine acts op. Als het nummer 'Isn't she
lovely' wordt gespeeld, danst Van Veen als een
jonge hond over het podium. Het liedje 'My way'
doet hem zelfs over de bühne kronkelen.
Het buitenland heeft al interesse getoond in de
jubileumshow van de Nederlandse cabaretier.
Moskou nodigde hem uit om volgend jaar
kerstshow op te voeren in het Gorki theater.
De VARA zendt morgenavond het eerste deel uit
van een aantal jubileumconcerten die cabaretier
Herman van Veen half september in Den Haag
gaf. Op geheel eigen wijze zingt hij popklassiekers
in het Nederlands, Frans, Duits en Engels.
Verrassend is het duet dat Van Veen met Lori
Spee zingt. De zangeres zou de cabaretier helpen
met de Engelse taal. In de studio is toen het idee
ontstaan om samen 'Hey, that's no way to say
goodbye' te zingen.
(uitzending, morgen, VARA 21.10 i
land 3)
it, Neder-
Platenmiljonair maakt ommezwaai naar toneel
papenburg dirk willem rosie
Quinn ist die Name,
Freddy Quinn.
Anthony Quinn ist
r." De zanger van
'I leimweh', 'Heimatlos' en 'Jun-
ge komm bald wieder' is inmid
dels 61, maar hij drukt nog een
stevige hand en de humor is hij
na 60 miljoen verkochte platen
nog niet kwijt.
Diezelfde humor komt goed
van pas nu Freddy de platenin
dustrie vaarwel heeft gezegd en
als acteur door het leven gaat.
In 1969 redde Quinn het onge
subsidieerde St. Pauli Theater al
eens van de ondergang en nu
voorziet hij het gezelschap uit
zijn geliefde Hamburg wederom
van een financiële injectie. Niet
door een donatie, wat makkelijk
had gekund, maar gewoon door
mee te spelen als acteur en zo
doende te fungeren als pu
bliekstrekker.
Aan het begin van het gesprek
zorgt Quinn voor een verras
sing. „Aha, jij komt uit Neder
land", zegt hij in heel behoorlijk
Nederlands. De langgerekte, iets
afgeplatte ij-klank verraadt een
Vlaamse leerschool. „Ik heb een
poosje in Antwerpen gewoond
en daar leerde ik Nederlands
praten."
I lij staat erop dat hij - hoewel
niet vlekkeloos - het gesprek
voert in de taal, die hij nu al
weer zo lang niet heeft kunnen
spreken. De taal ook van de Ne
derlandse televisie-stations die
hem de laatste tien jaar eigen
lijk helemaal zijn vergeten. En
dat vindt Freddy jammer.
Oude successen
„Zeven jaar lang heb ik bij jullie
de Schlagcrparade gepresen
teerd, in het Nederlands en in
het Duits. Ik zou ook wel weer
iets kunnen zingen. Maar ik ga
niet zo maar 'lunge komm bald
wieder' doen. Dat ben ik niet,
vandaag de dag. Ik zou best de
oude successen opnieuw willen
zingen, maar dan in een pro
gramma dat daar speciaal voor
bestemd is."
„In Nederland weten ze niet
dat ik nu theater speel. Ik maak
geen nieuwe platen meer. Dat is
gedaan. De platenwereld is niet
nee» n ir leven. In Duitsland
heb ik mijn eigen televisiepro
gramma, 'Meine Freunde, die
Artiste', elke donderdagmiddag
om drie uur. De kinderen ken
nen mij daarvan. Alleen hun
moeders weten dat Freddy
vroeger plaatjes maakte."
Freddy Quinn is inmiddels 61
jaqr. Voor de rijpere versie van
de vroegere Schlagerkoning zijn
op dit moment twee dingen be
langrijk: televisie en theater.
„Voor de Duitse televisie ga ik
een serie maken over een man
van de straat. Het wordt span
nend en komisch tegelijk. In het
theater wil ik nog een keer 'The
King And I' spelen. Dat heb ik
eerder gedaan, maar ik was
toen te jong. Bij het St. Pauli
Theater ga ik verder 'Das Geld
liegt auf der Bank' spelen. Dat
wordt dan de opvolger van
'Charley'sTante'."
Quinn zegt zich thuis te voelen
bij het St. Pauli Theater, het
oudste gezelschap van Ham
burg. „In 1969 wilde de ge
meente Hamburg het St. Pauli
Theatereh abreissen. Wat is
'abreissen' ook al weet? Ah, 'slo
pen'. Daar heb ik toen tegen ge
vochten. De burgemeester heeft
mij recht gegeven. Hij was het
ermee eens dat je het oudste
theater van Hamburg niet zo
maar weg kon doen. Er moesten
mensen worden gevonden, die
de zaak drijvende konden hou
den. Het is namelijk één van de
weinige privé-theaters. Het
krijgt geen subsidie."
„Op 29 januari 1970 heb ik
het theater weer geopend.
Sindsdien heb ik, figuurlijk ge
sproken, een bed in het St. Pauli
staan, zodat ik er altijd kan spe
len."
Klucht
'Charley's Tante' is voor Quinn
iets heel nieuws. Hij speelt in
deze klucht de rol van bediende
Babberly, die zich ten behoeve
van de escapades van zijn
meester Charley moet verkle
den als dame van stand. Kluch
tige toestanden doen zich voor
wanneer de échte tante van
Charley ten tonele verschijnt.
Bij dit stuk kunnen de bezoe
kers met Freddy Quinn meela-
chen én meeneuriën, want de
koning van de Duitse schlager
laat ook nu de muziek niet in de
steek.
„Ik hoef in dit stuk niet de
macho te zijn zoals in de films,
die ik vroeger heb gemaakt. Ik
speel een komische figuur, een
dubbelrol en dat komt heel
goed, heel leuk over. Het is een
fantastische rol. Anders zou ik
trouwens ook niet op deze vre
selijke tournee zijn gegaan.
Weet je wel dat ik meer Kamio-
nist ben dan toneelspeler? In
zes weken heb ik bijna 10.000
kilometer gereden."
„Voor mij is het een uitdaging,
om mensen aan het lachen te
maken. Dèt is nu mijn beroep:
om de mensen twee uur lang
het werkelijke leven te laten ver
geten. Ik hóef het niet te doen,
maar het is mijn leven."
„Dat is het verschil met de
Schlagerindustrie. Aan toneel
spelen is geen grens. Aan de
Schlager zit voor mij een esthe
tische grens. Wanneer een oude
kerel met grijs haar en een dik
ke buik datgene doet wat hij 30
jaar geleden ook heeft gedaan,
dan is dat voor mij niet esthe
tisch."
hilversum jan van st1priaan
Kinderen voor Kinde
ren, aflevering der
tien, is anders dan
anders. Uiteraard door het getal
13, maar ook door de uitgepro-
ken opvattingen van regisseur
Eric Blom. De 'Kinderen voor
Kinderen'-aflevering, die mor
gen wordt uitgezonden, is span
nend, verfrissend en origineel.
Blom: „Ik kom uit de VPRO-
hoek. Daar heb ik geleerd om te
experimenteren met montages.
Ik heb wel geprobeerd om de
effecten zo secuur en helder
mogelijk te maken. Want je
moet zorgen dat je niet te ver
gaat." Blom maakte eerder clips
voor het VPRO-programma On
rust!
De regisseur heeft 'Kinderen
voor Kinderen' in een moderner
jasje gestoken en veel meer op
locatie gefilmd dan in vorige af
leveringen gebeurde. „Kinderen
van deze tijd komen verder dan
alleen hun dorpje of het wei
land. Ze houden zich ook steeds
meer bezig met 'grote-mensen'-
zaken als het milieu en ster
ven."
Met (kleine) kinderen had
Blom nog niet eerder gewerkt,
maar zijn ervaring met 'Kinde
ren voor Kinderen' was „een
openbaring. Ik zou in de toe
komst graag nog meer willen
doen met kinderen." Toen in
mei de eerste voorbereidingen
startten, heeft Blom zich bijna
onafgebroken op de 44 kinde
ren van het zangkoor gestort.
Met begeleiden, ondersteunen,
motiveren en bij alle repetities
aanwezig zijn. Zijn ervaring is
dat kinderen zelf met bruikbare
suggesties aankomen. Die sloeg
hij niet in de wind; Blom heeft
sommige adviezen van de kin
deren in het programma ver
werkt.
Eén van de eerste dingen die
overigens opvallen is dat de
liedjes verschoond zijn van de
'Gooise r', waar veel mensen
zich aan ergerden. Aan het
'gladstrijken' van die 'r' is ook
bewust naar toegewerkt, zeggen
de makers.
'Kinderen voor Kinderen' lijkt
overigens dit keer meer op een
speelfilm, met in de hoofdrollen
Sylvia Millecam (als juf Rosalie),
In de dertiende aflevering van 'Kinderen voor Kinderen' beleven school
juf Rosalie en buschauffeur Kasper mèt de schoolklas spannende, grie
zelige avonturen. foto cpd
Erik van Muiswinkel (als me
neer Kasper) en Henk West
broek die de conciërge speelt.
Evenals andere jaren heeft
een grote groep Nederlandstali
ge tekstschrijvers en componis
ten hun medewerking verleend.
Bij 'Kinderen voor Kinderen'
hoort overigens ook een cd.
Op vrijdag de dertiende over
komen invaljuf Rosalie onder
weg naar school de meest bizar
re dingen. Een merkwaardige
soort dampende meeuwenpoep
bedekt bij voorbeeld plotseling
de vooruit van haar kleine rode
auto en ze krijgt vervolgens au
topech. Een passerende bus
chauffeur (Van Muiswinkel)
biedt de helpende hand én een
verliefde glimlach. Samen mèt
de schoolklas beïeven beiden
spannende, griezelige avontu
ren, waarin de liedjes zijn geïn
tegreerd en waar het getal '13'
als rode draad doorheen loopt.
De liedjes gaan weer over al
lerlei zaken. Bij voorbeeld over
verliefd zijn, een vrolijk lied
over tante Jos en een verdrietig
liedje over een vader die dood
('Kinderen voor Kinderen',
morgen, 19.15 uur, Nederland
Meryl Streep in Hu-
„O, ik ben vreselijk
teleurgesteld als ik
merk dat de mensen
niet gaan kijken
naar films die ik tot mijn beste
reken. Ja, daar ben ik dan heel
treurig over. Maar ik weet dat ik
een video-leven heb."
Meryl Streep nogmaals in Hu-
Op de vraag met welke acteurs
zij zou willen werken: „Ja, er
zijn er een heleboel. Maar ik wil
geen namen noemen, want an
ders is het van: 'En mij heeft ze
niet genoemd! Dat zou me een
onbehaaglijk gevoel geven.
Maar Duvall. ja. Ik zou er alles
voor over hebben om met hem
te kunnen werken."
Carroll O'Connor in Humo:
„Ik heb met regisseurs gewerkt
die absoluut niet wisten waar
mee ze bezig waren. Maar als
de regisseur een stumper is,
spant de rest van het personeel
zich vijfmaal harder in. Ze trek
ken hem met de hele ploeg over
de streep. En als het meezit
wint die haspelaar nog een os
car op de koop toe."
Bram Vermeulen in Humo:
„Duizenden mensen beginnen
in de zangles op de toneel
school met 'Die schone Mülle-
rin' van Schubert en daar ben ik
ontzettend sceptisch over; er
komt zelfs een lichte vorm van
afgrijzen in me op. 'Ga maar
lekker Willeke Alberti zingen',
denk ik dan. Daar kun je je vak
óók mee leren."
Bram Vermeulen: ga lekker Wille
ke Alberti zingenarchieffoto
Bram Vermeulen nogmaals in
Humo:
„De artiest die op het toneel
staat te glunderen en te blaken
van kijk-eens-hoe-lekker-het-
gaat, komt bij mij voor geen
meter over. Je ziet geen moeite.
Julio Iglesias, Robert Long: ze
staan daar maar te glimmen,
zodat ik denk: 'Wat sta je daar
te doèn, man? Ik vind het maar
niks, dat glimmen."
Bruce Springsteen in Humo:
„Als ik iets over relaties heb ge
leerd, dan is het dit: je moet er
zijn voor de ander. Aanwezig
zijn. Kinderen hebben je aan
wezigheid nodig, zeker als ze
heel klein zijn. Daarom reist ie
dereen mee. Patti kan mij goed
pushen: 'Kom, aan het werk! Je
hebt iets te vertellen, ga er op
uit en vertel het!"
Sandra Reemer in Story:
„Laat ik voorop stellen dat ik
niet van ruzie hou. Maar ik hou
ook niet van onredelijkheid.
Want dan krijg je wél ruzie met
me. Trouwens, veel dingen
waar 'on' voor staat, vind ik ver
velend. Zoals oneerlijk. Dat vind
ik heel erg. En dan kan ik fel
worden, ja. Als je dan ruzie met
me krijgt heb je een kwaaie aan
Peter Tuinman in VARA TV-
Magazine:
„In feite heb ik een asociaal klo
tevak. Dat is toch zo? Stel: we
nemen een speelfilm op in Zee
land en er breekt een dijk door.
Het eerste dat ik dan denk is:
hopelijk zijn we in staat de film
af te maken, want anders heb
ben we een probleem. Pas veel
later zou ik me gaan bekomme
ren om de mogelijke slachtof
fers van zo'n ramp. Acteren is
en blijft gestructureerde anar
chie."
Sylvia Millecam in Story:
„Door dat nieuwe televisiepro
gramma waarin ik met geeste
lijk gehandicapte kinderen be
zig ben, besef ik nu pas hoeveel
ik van kinderen hou, al verlang
ik niet meteen naar eigen kin
deren. Daar kan natuurlijk nog
heel goed verandering in ko
men. De tijd dringt wel. Ik word
er ook niet jonger op. Eigenlijk
best oneerlijk, als vrouw ben je
al snel oud. Maar dat mag geen
reden zijn om gefor
ceerd aan een kind
te beginnen."
'Junge komm bald wieder* doen. Dat
foto cpd
Freddy Quinn: „Ik ga niet zo i
ben ik niet, vandaag de dag.'
