Noord-Korea:
'Voorportaal
van de hemel'
ZATERDAG 14 NOVEMBER 1992
FOTO'S KADIR VAN LOHUIZEN
Les in dirigeren onder toezicht van Kim il Sung en zijn zoon Kim Jong il. Scholieren in de hoofdstad Pyongyang.
Noord-Korea. Volgens critici het
laatste Stalinistische bolwerk ter
wereld, volgens de Grote en on
volprezen Leider Kim il Sung een voorportaal
van de hemel.
Voor de westerse bezoekers zijn de eerste in
drukken van Noord-Korea vooral surrealis
tisch. De Noordkoreanen zijn trots op het feit
dat ze de hoofdstad Pyongyang, die na de
Amerikaanse bombardementen tijdens de
Koreaanse oorlog (1950-1953) was wegge
vaagd, weer op de kaart hebben gezet. Maar
het is wèl een stad die op papier is bedacht.
De brede avenues hebben nauwelijks een
functie, want snelverkeer is schaars. Ver
keerslichten reguleren de niet bestaande ver
keersstroom. Desondanks maken voetgan
gers gebruik van tunnels om aan de overkant
te komen. Pyongyang oogt als één groot de-
Sinds de scheiding van het Zuiden als ge
volg van de opdeling in een Sovjet- en Ameri
kaans bezettingszone na de
Tweede Wereldoorlog en de
oorlog die later volgde is het
communistische Noorden zijn
eigen weg gegaan. Noord-Korea
heeft getracht een evenwicht te
bewaren tussen de machtige
communistische buurlanden en
grootmachten Sovjetunie en Chi
na. Waar mogelijk werden die te
gen elkaar uitgespeeld, zodat
Noord-Korea op papier een on
afhankelijke politiek kon voeren.
Pyongyang ontwikkelde overi
gens met financiële injecties van
Moskou en Peking zijn eigen
defensieapparaat. Noord-Korea
trad. in tegenstelling tot bij voor
beeld de Sovjet-cliënten Vietnam
en Cuba, niet toe tot het han
delspact Comecon. Dit heeft er
mede toe geleid dat de economie
er weliswaar niet goed voor staat,
maar er wel minder ernstig aan
toe is dan die van staten die
blindvoeren op de Sovjetunie.
Ondanks het streven naar een bijna-autarkie
hebben de vele veranderingen in de rest van
de wereld de Noordkoreanen niet koud gela
ten. Het wegvallen van de steun uit met na
me de uiteengevallen Sovjetunie heeft ook
Pyongyang gedwongen tot een koerswijzi
ging. Schoorvoetend zijn gesprekken begon
nen met de andere regionale grootmacht, Ja
pan. en met de kapitalistische vijand' in het
Zuiden. Veel heeft dat nog niet opgeleverd, al
zijn de eerste Westerse investeerders al in
Noord-Korea aan de slag gegaan. In een land
waar het werkvolk geen stem heeft, niet mag
staken en met een karig loon tevreden moet
zijn, valt veel te verdienen.
Met een sterke voorkeur voor
Verre Oorden, zwerft de
Utrechtse fotograafKadir van
Lohuizen het grootste deel van
het jaar over de wereld. In de
landen die hij bezoekt richt hij
zijn camera op 'het dagelijks le
ven'. Zo maakte hij onder meer,
samen met Adriaan van Dis,
een Zuid-Afrikaboek.
Op deze pagina een aantal fo
to's van Van Lohuizens recent
bezoek aan Noord-Korea.
Wezen van ouders die voor hun land hun leven hebben gegeven worden op een speciale school in Mayongdae opgeleid voor hoge militaire functies.
Kleuters in Pyongyang.
De koreanen betichtten hun ka
meraden in de Sovjetunie van
een te grote nadruk op de pro-
duktiefactoren. waardoor het
volk tussen de werkbanken
bekneld dreigde te raken. De na
druk zou veel sterker moeten lig
gen op de ideologische vorming
en het kneden van de mens dan
op de technologische vooruit
gang. Dat kneden gaat in Noord-
Korea bijzonder ver. Honderd
duizenden Koreanen bevinden
zich ook nu nog in concentratie-
en zogenaamde 'heropvoedings
kampen'.
Een ander corrigerend Koreaans
vingertje betrof het kopiëren
door de vazalstaten van de uit
Moskou gedicteerde leer. zonder
dat deze werd aangepast aan de
kenmerken van het eigen land.
Jitche, Noord-Korea's eigen vari
ant op het socialisme, voorziet
volgens de autoriteiten nu juistg
wel in 'een creatieve toepassing
van de marxistisch-leninistische
leer op de condities van het ei
gen land'.
Juche zou ruimte bieden aan be
langrijke facetten uit de eigen
cultuur en geschiedenis. Typisch
Aziatische cultuurelementen
spelen nog steeds een rol binnen
het Noordkoreaanse systeem.
Waarvan een uiterst gediscipli
neerde levenshouding. een
'hondse' toewijding van het volk
jegens leider Kim II Sung en het
vasthouden aan een dynastieke traditie het
meest in het oog springen. Kim wordt dan
ook opgevolgd door zijn zoon, die al een aan
tal touwtjes in handen heeft.