Scènes uit het huwelijk
van Allen en Farrow
Cultuur&Kunst Film
"SSTreT Eastwood bekritiseert eigen verleden
Wereldsteden op het witte doek
DONDERDAG 12 NOVEMBER 1992
BIOSCOPEN
AMSTERDAM
'Husbands a)id Wives' ingehaald door de werkelijkheid
De werkelijkheid: Woody Allen
met zijn stiefdochter Soon-Yi Pre-
Woody Allen (links) zijn breuk met Mia Farrow (midden) v
ALFA 1
Leidseplein tel. 6278806
Bitter moon 16 j.. dag. 14. 18.45,
21.30, za zo 13.15.30,18.45,
21.30
ALFA 2
The player a.l., dag. 14,19.30. 22,
za zo 13.30, 16,19.30,22
ALFA 3
Bob Roberts 16 j., dag. 14,19.30,
22, za zo 13.30,16.19.30, 22
ALFA 4
Fried green tomatoes a.l., dag. 14.
18.45. 21.30, za zo 13.15.30,
18.45,21.30
ALHAMBRA 1
Weteringschans tel. 6233192
Howards end a.l., dag. 14,20.30, zo
13.30,17,20.30
ALHAMBRA2
Basic Instinct 16 j., dag. 18.45,
21.30, dovrmadi ook 13.45
BELLEVUE CINERAMA
Marnixstraat 400 tel. 6234876
Patriot Games 12 j., dag. 13.45,
18.45, 21.30, zo 13.15, 16, 18.45,
21.30
CINERAMA 2
Bitter moon 16 j., dag. 13.45,
18.45, 21.30, zo 13.15,16, 18.45,
21.30
CALYPSO 1
Marnixstraat 402 tel. 6234876
Husbands Wives a.l., dag. 14,
19.15, 22, zo 13.30,16.15,19.15,
22
CALYPSO 2
The hand that rocks the cradle 12 j.,
dag. 14,19.15, 22, zo 13.30,
16.15, 19.15, 22
CINECENTER-CINEMACORALINE
Liinbaansgracht 236 tel. 6236615
De rib van Adam 16 j., dag. 14.30,
17,19.30,22
CINECENTER-CINEMA PEPPE-NAPPA
Sweet Emma, dear Böbe 16 j., dag.
14.30,17, 19.30, 22.15
CINECENTER-PIERROT
Tous les matins du monde a.l., dag.
14.30, 19.30
Paris s'eveille 16 j., dag. 17,22.15
CINECENTER-CINEMA JEAN VIGO
Delicatessen a.l., dag. 14.30,17.15.
19.45, 22
CINEMA 1 INTERNATIONAL
August Allebèplein 4 tel. 6151243
Boomerang a.l., dag. 19,21.45, za
zoook 15
CINEMA 2 INTERNATIONAL
Patriot Games 12 j., dag 18.45,
21.30, zazo 14.30
CITY 1
Leidseplein tel. 6234579
Boomerang a.l., dag. 14, 18.45,
21.30, zo 13, 15.45, 18.45, 21.30
CITY 2
Rush 16 j., dag. 13.45, 18.45,
21.30, zo 13, 15.45, 18.45, 21.30
CITY 3
Lethal Weapon 3 12 j.. dag. 18.45,
21.30, do vr ma di ook 14.15
CITY 4
Alien 3 12 j., dag. 14.15,18.45,
21.30, zo 13.15.45,18.45, 21.30
CITY 5
Strictly Ballroom a.l., dag. 14.15,19,
21.30, zo 13.15,15.45, 19, 21.30
CITY 6
Memoirs of an invisible man a.l., dag.
14.15,19, 21.30, zo 13.15,15.45,
19,21.30
CITY 7
Wedlock 12 j., dag. 14.15,19,
21.30, zo 13.15, 15.45, 19, 21.30
DESMET
Plantage Middenlaan 4a tel.
6273434
Bashudag. 19.30, 22
La plage des enfants perdus dag. 19,
21, zoook 14.15
Late night movie dag. 23
Gay Cinema za 24.15,zo 16.15
KRITERION 1
Roetersstraat 170 tel. 6231708
Night on earth dag. 17.15
The player dag. 20, 22.15
KRITERION 2
Five girls and a rope dag 17.30
Riff Raff dag. 19.45,22. di alleen
19.45
Sneak preview di 22.15
RI ALTO 1
Ceintuurbaan 338 tel. 6623488
Van Gogh dag. 20.30, zoook 15
La negra angustias do t/m zo 18.45
Waar staat het huis van mijn vriend
ma t/m wo 18.45
RIALT0 2
Zwaarmoedige verhalen voor bij de
centrale verwarming dag. 18
Bob Roberts.
Ik ga naar Tahiti do t/m di 20
Off Stream dag. 22.30, wo 23
Lenz wo 20
THE MOVIES 1
Haarlemmerdijk 161 tel. 6386016
Johnny Stecchino dag. 17.15,
19.30, 21.45, zoook 15
THE MOVIES 2
Howards end dag. 19.30, zo ook
14.30
Night on earth dag. 22
THE MOVIES 3
Voor een verloren soldaat dag. 17
Raise the red lantern dag. 19.30
De Noorderlingen dag. 17, 22, zo ook
14.45
TUSCHINSKI1
Reguliersbreestraat tel. 6262633
1492 Conquest of paradise 12 j.,
dag. 14, 20, zo 13, 16.45, 20
TUSCHINSKI 2
Far and away a.l., dag. 14,20.30, zo
13.15,17,20.30
TUSCHINSKI 3
Raising cane 16 j., dag. 14,18.45,
21.30, zo 13.15,16,18.45,21.30
TUSCHINSKI 4
Flodder in Amerika a.l., dag. 14,
18.45,21.30, zo 13.15, 16, 18.45,
21.30
TUSCHINSKI 5
Housesittera.l.,dag. 14,18.45,
21.30, zo 13.15,16,18.45, 21.30
TUSCHINSKI 6
Strictly ballroom a.l., dag. 14.
18.45,21.30, zo 13.15, 16. 18.45,
21.30.wo alleen 14
TUSCHINSKI CINEAC
Hot Shots a.l., doorlopende voorstel
ling vanaf 11
DE UITKIJK
Prinsengracht 452 tel. 6237460
Danzon 16 j., dag 20.15, 20
Light sleeper 12 j., dag. 22
Het programma van de Leidse
en Haagse bioscopen staat op
de pagina 'Info'.
In navolging van zijn grote
favoriet Ingmar Bergman,
heeft Woody Allen nu ook
zijn 'scènes uit een huwe
lijk' verfilmd. Husbands
and Wives heet zijn nieuw
ste film, die plotseling een
extra dimensie heeft gekre
gen door de affaire met zijn
20-jarige stiefdochter die
een einde maakte aan zijn
huwelijk met Mia Farrow.
Zo vermakelijk, cynisch en
genadeloos Woody Allen
altijd in zijn films weet om
te gaan met intellectuelen
in hun mid-life crisis, zo
pijnlijk is het te moeten
constateren dat de briljan
te commentator van rela
tieproblemen nu zelf door
de werkelijkheid is afge
troefd.
FILM
RECENSIE HENK MAURITS
Husband and Wives. Te zien: Studio, Lei-
De vraag is of Woody Allen met
Husband and Wives een profeti
sche film heeft gemaakt en zag
aankomen dat zijn huwelijk op
de klippen zou lopen. Want het
kan haast geen toeval zijn dat
het echtpaar Gabe (Woody
Allen) en Judy (Mia Farrow)
aan het eind van de film uit el
kaar gaat. Zoals het ook nauwe -
Husband and Wives: Profetische film
ziet.
lijks toeval kan zijn dat de litera
tuurprofessor Gabe in de film
verliefd wordt op een 20-jarige
studente, al laat hij het net niet
op een echte relatie met haar
aankomen. Nadat zij hem op
haar verjaardag heeft verleid tot
een 'echte' kus, doet hij ver
schrikt een stap achteruit, daar
bij momenpelend: „Stop, stop,
tot hier en niet verder. Ik heb ai
50.000 dollar uitgegeven aan
psychotherapie."
Een typische Woody Allen-
grap maar waarschijnlijk niet
van toepassing in het werkelijke
leven, want Woody Allen kan
niet zonder de psychiater. Ook
in Husbands and Wives zitten
de verschillende personages re
gelmatig op de divan om over
hun relatieproblemen te praten.
Allen voegt er ditmaal een nieu
we stijlfiguur aan toe. Naast de
bekentenis-fragmenten bij de
'shrink', snijdt hij ook in een
soort reportagestijl flarden van
'interviews' door de film heen,
al dan niet ingekleurd met
flash-backs uit het verleden om
de gebeurtenissen te illustreren.
Bovendien maakt hij bij tijd en
wijle gebruik van een commen
taarstem die de zaak aan elkaar
praat. Geen overbodige luxe
want als je even niet oplet, raak
je verstrikt in het netwerk van
relatieproblemen.
Centraal in de film staan twee
echtparen: Gabe en Judy en hun
vrienden Sally (Judy Davis) en
Jack (een mooie rol van regis
seur Sidney Pollack). De bal
gaat aan het rollen wanneer Sal
ly en lack uit elkaar gaan en
Jack binnen drie weken een
prachtig mooie, nieuwe jonge
vriendin heeft. Die nieuwe aan
winst heeft al drie oudere man
nen versleten, onder wie ty
pisch Woody Allen haar psy
chiater, die haar trouwens nog
steeds vertwijfeld achtervolgt.
Tussen Gabe en Judy botert het
ook niet echt meer na zoveel ja
ren huwelijk. Spontane seks is
er niet meer bij en elk gesprek
loopt uit op een woordenwisse
ling. Judy is in stilte verliefd op
Michael, een collega op kan
toor, terwijl Gabe probeert aan
te pappen met Rain, een 20-ja-
rige studente, op de universiteit.
Het eind van het liedje is dat
Judy erin slaagt een nieuwe re
latie aan te gaan met Michael,
terwijl Gabe uiteindelijk terug
deinst voor een relatie met
Rain, omdat hij 'toch wel weet
hoe dat afloopt', waarna hij in
zijn eentje buiten de regen in
loopt om tot slot tegen zijn psy
chiater te zeggen dat hij 'uit de
race' is. Het is te hopen dat hij
daarmee niet zijn rode draad
voor het filmen is kwijtgeraakt,
want als er iets is waarin Woody
Allen de absolute meester is ge
worden, dan is het wel de ironi-
sering van het huwelijk en de
eeuwige rondedans rond het
bed. Husbands and Wives is er
het sprekende en sprankelende
bewijs van.
Rush: Irritant Western 'Unforgiven' keert zich tegen bruut geweld
FILMS IN LEIDEN
Filmweek 'City Life' in Lak-theater
Enige tijd geleden vestigde Gus
van Sant de aandacht op zich
met Drugstore Cowboy, een ui
terst gestileerde film over de be
levingswereld van junkies. Ook
Lili Fini Zanuck (nakomelinge
van de beroemde producent uit
Hollywoods gouden tijdperk)
probeert in haar debuutfilm
Rush het drugswereldje van
binnenuit te tonen, maar dan
zonder roes-beelden van hallu
cinaties of angsten.
Zonder twijfel is het de be
doeling van Lili Fini Zanuck ge
weest een 'realistische' en inte
gere film te maken. Ze bedient
zich van een veelvuldig bewe
gende camera, die de indruk
moet wekken dat we 'toevallig'
getuige zijn van wat er zich alle
maal afspeelt. Het is een stijl die
is overgenomen van de cinema
verité, maar die in Hollywood
slechts gebruikt wordt om de il
lusie van de 'directe confronta
tie met de werkelijkheid' te cre-
eren. Wat ooit eèn werkwijze
met een ideologische achter
grond was (namelijk het zo min
mogelijk manipuleren van wat
we voor de camera te zien krij
gen, vooral gehanteerd door do
cumentairemakers in de politie
ke jaren '60 en '70), is door
Hollywood tot een verteltrucje
gemaakt en zo ontdaan van z'n
zeggingskracht.
Dat blijkt heel duidelijk bij
het zien van Rush. De stijl doet
'realistisch' aan, maar tegelij
kertijd krijgen we een tamelijk
irritant en gekunsteld melodra
ma te zien over twee underco
ver-agenten die hun optreden
in het dope-wereldje moeten
bekopen met verslaving en ver
loedering. Jason Pa trie speelt de
oudere, cynische agent die
nieuwkomer Jennifer Jason
Leigh moet inwijden in het ge
vaarlijke werk. Zij blijkt niet be
stand tegen de verleidingen van
de drugs die ze in grote hoe
veelheden moet opkopen en
vervalt langzaam tot een junkie-
bestaan. Heel veel gepraat, ge
huil, goede bedoelingen, belof
tes en ware liefde volgen, waar
door Rush steeds meer het ni
veau van een ondermaats melo
drama nadert.
Op de geluidsband horen we
intussen onafgebroken de klan
ken van Jimi Hendrix, The
Doors en al die andere helden
uit de jaren zestig die zo bij
drugsexperimenten van die da
gen horen alweer een door
zichtige manier om het reali
teitsgehalte van dit 'tijdsdocu
ment' wat op te schroeven. Nog
altijd aansprekende muziek,
maar daarvoor hoeven we de
film niet te zien.
Clint Eastwood als bekeerde revolverheld in 'Unforgiven'.
FILM
INTERVIEW ROB DE KAM
Unforgiven. Volgende week donderdag in première in de
Nederlandse bioscopen
Hij begon zijn carrière ooit in de tv-serie
Rawhide, werd groot met even zwijgzame
als bloederige rollen in westerns en actie
films, maar weet sinds jaar en dag ook
doorgewinterde cinefielen aan zich te bin
den met door hemzelf geregisseerde films
als Bird en Honky Tonk ManClint East
wood, de inmiddels 62-jarige acteur en
filmmaker bij wiens doorgroefde gelaat je
onmiddellijk ijle mondharmonicaklanken
en de geur van een dun sigaartje fantaseert.
Voor zijn indrukwekkende nieuwe pro-
duktie Unforgiven is hij teruggekeerd naar
zijn roots: de western. De 'definitieve' kwa
liteit van het script van Unforgiven zit voor
Eastwood in de manier waarop het verhaal
uitspraken doet over geweld en gerechtig
heid. De film is „de totale ontmythologise
ring van het Wilde Westen", waarbij de
door Hollywood geschapen heroïsche wes-
temlegendes onderuit gehaald worden.
Het verhaal begint bij een aantal prostitu-
ées in het ruige Wyoming aan het eind van
de vorige eeuw. Ze loven een premie uit
voor degene die de cowboy vermoordt die
een van hen gruwelijk mishandeld heeft. De
uitgeloofde premie lokt revolverhelden, die
door de sheriff van het dorpje (een weder
om prachtige rol van Gene Hackman) met
bruut geweld weer verwijderd worden. Het
komt tot een aantal gewelddadige kracht
metingen. die uitermate realistisch in beeld
gebracht zijn. De film keert zich vol af
schuw af van het geweld en lijkt daarmee
ook een kritisch commentaar op Eastwoods
eerdere rollen, zoals in de talloze spaghetti-
westerns en de Dirty Harryserie.
Eastwood: „Zo zou je het kunnen zien, ik
heb inderdaad in mijn vroege werk ontelba
re mensen afgeknald. De amusementswaar
de van sommige films wordt afgemeten aan
het aantal geweldsscènes en het aantal
slachtoffers en ik denk dat veel films, waar
onder sommige van de mijne, daarover be
kritiseerd kunnen worden. Ik vond het goed
daar nu een duidelijke uitspraak over te
doen."
De sheriff in Unforgiven (Gene Hackman)
is een verre van onkreukbaar personage, hij
is een calculerende bruut die niet op een
mishandeling meer of minder kijkt. Heeft
Eastwood wellicht ook een link willen leg
gen met recente gebeurtenissen in de VS,
zoals de rellen in Los Angeles die werden
veroorzaakt door gewelddadig politieoptre
den?
Eastwood: „U bedoelt de affaire Rodney
King? Ja, dat heeft er wel iets mee te maken.
Al zijn er natuurlijk belangrijke verschillen.
In het geval Rodney King was er sprake van
een 'overkill' aan geweld. In Unforgiven is
juist de tweeslachtigheid van de sheriff cru
ciaal: aan de ene kant begint de hele ellen
de omdat hij niet rechtvaardig optreedt. Hij
verzuimt de dader van de mishandeling van
de prostituée afdoende te straffen. Aan de
andere kant weet hij wel degelijk op te tre
den wanneer een premiejager in het dorp
arriveert. Dan gebruikt hij een overdaad
aan geweld om een voorbeeld te stellen. En
ik weet niet of er in het geval van Rodney
King wel sprake was van een voorbeeld stel
len. of dat mensen gewoon hun zelfbeheer
sing verloren."
Eastwood is nog steeds enigszins be
duusd over de wijze waarop Unforgiven in
Amerika is aangeslagen: „Je hoopt er na
tuurlijk altijd op, maar omdat het zo'n duis
tere film is, die geen knieval maakt voor het
publiek, vroeg ik me ernstig af of Unforgi
ven het wel zou doen. Maar ik heb me daar
niet door laten leiden, ik wilde dat de film
zou zijn zoals die is."
Clint Eastwood liet bij de voorbereiding
en de opnames overigens weinig aan het
toeval over. Unforgiven wil een realistische
benadering van het Westen geven en de set
moest er dan ook zo authentiek mogelijk
uitzien. Dat ging zo ver, dat er zelfs geen
auto's op de set werden toegelaten. Alle
transport ging per paard en wagen, opdat
de modderige wegen in het dorp er perfect
19de-eeuws uit zouden zien. Ook sport
schoenen waren taboe op de set, er zou
maar eens een profiel in de modder kunnen
blijven staan...
In de komende jaren hoopt Eastwood
door te gaan met het afwisselend acteren en
regisseren. In de politiek zullen we East
wood volgens hemzelf niet meer terug zien.
Zijn twee jaar durende burgemeesterschap
van het Californische plaatsje Carmel moet
een incident blijven, vindt hij. „Ik werd bur
gemeester omdat ik ontevreden was over
het bestuur in mijn stad en hoopte dat ik de
politiek een nieuwe impuls kon geven. Ik
vond het op zich leuk om te doen. maar het
heeft me ook duidelijk gemaakt dat ik in
geen geval een andere politiek ambt am
bieer. Laat mij maar films maken."
Dus geen Eastwood for president?'
"Eeh.no!"
RLM
OVERZICHT WILFRED SIMONS
Filmweek 'City Life' in het Lak-theater,
Cleveringaplaats 1, Leiden. Boyz 'n the
Hood, ma 16/11, 20; Pixote, ma 22.15;
Tokyo Monotagari di 20; Don't Look Now
wo 20; Roma wo 22.15, Nashville do 20;
Alphaville vr 20; An American in Paris vr
22. Hidden Agenda, 't Poelhuys, Lisse, di
17/11,20.30
De grote stad. Parijs, Rome, Ve
netië, Los Angeles, Rio de Janei
ro en waarom niet: Nashville.
Een plaats waar alles bijeen
komt en waar de felste, de
rauwste tegenstellingen kunnen
ontstaan. In Leiden hebben we
zulke tegenstellingen niet, dus
moeten we ons met film behel
pen. Het Lak-theater biedt hulp
door een filmweek te program
meren onder de noemer 'City
Life'.
In 'City Life' is de stad soms
een decor, zoals in Roma van
Fellini of in An American in Pa
ris van Vincente Minelli (hier
moet de term 'decor' zelfs heel
letterlijk worden genomen,
want alle achtergronden zijn
van bordkarton). In andere ver
halen is de stad een symbool
voor het leven zelf. Als voor
beeld hiervan mag Pixote van
Hector Babenco gelden of Boyz
'n the Hood van John Singleton.
Voor de vrijdagavond staat
Alphaville, une étrange aventure
de Lemmy Caution van Jean-
Luc Godard geprogrammeerd.
Alle films van Godard zijn op
merkelijk, maar deze is dat
vooral door zijn sterke, sombere
vormgeving. De hoofdpersoon
is geheim agent Lemmie Cau
tion (Eddie Constantine), die
naar een gecomputeriseerde
toekomststad gestuurd wordt.
Caution moet daar een gevan
gen genomen geleerde redden
van een dictatoriaal elektro
nisch brein. Het is allemaal ver
gezocht, maar Godard wilde
met Alphaville vergelijkbare
Amerikaanse SF-thrillers paro
diëren. Daarin is hij uitstekend
geslaagd, ook al door de keuze
van zijn hoofdpersoon: Con
stantine speelde destijds vaker
in dat soort films.
Godard heeft de film gemaakt
in de buitenwijken van Parijs.
De stad is echter nauwelijks
herkenbaar door een eigenzin
nige fotografie en door net ge
bruik van nachtopnamen. Bij
zijn verschijnen in 1965 was
Alphaville een groot succes.
Verlanglijstje
Het Filmhuis Lisse (Sociaal Cul
tureel Centrum 't Poelhuys)
draait volgende week Hidden
Agenda van Ken I-oach. Dit is
een verrassende, documentaire
film over de 'geheime verlan-
'An American in Paris' van Vincente Minelli, een van de films uit het
programma 'City Ufe'.
gens' van de conservatieve Brit
se regering ten aanzien van
Noord-lerland. Hidden Agenda
kwam uit in 1990 en wekte veel
beroering. Margaret Thatcher
bijvoorbeeld reageerde woe
dend, wat door de filmmakers
werd opgevat als een compli
ment.
Loach vertelt drie bewezen
verhalen over Noord-lerland.
Allereerst is er het verhaal van
de Britse militair Colin Wallace
die midden jaren '70 een kri
tisch rapport schreef over het
Britse optreden in Noord-ler
land. Het rapport verdween in
de la en Wallace werd veroor
deeld voor een moord die hij
naar eigen zeggen niet heeft be
gaan. Het tweede verhaal gaat
over de activiteiten van West-
europese geheime diensten die
probeerden de l^bour-regering
van Harold Wilson ten val te
brengen. Deze organisaties za
gen in Engeland liever een con
servatief bewind. Een voormali
ge chef van de KAS, FH>
Wright, onthulde dit verhaal
desti|ds. Tot slot klaagt lx>ach in
Hidden Agenda de shoot to kill-
policy' van de Britse regering
Loach werkt vanuit een
marxistische visie. De kijker
hoeft het niet met zijn stelling-
name eens te zijn. maar ëën
ding blijkt overduidelijk uit de
film: in Noord-lerland schieten
mensen met echte geweren en
echte kogels op andere mensen.
Ie kunt er aan wennen, maar
het blijft een schokkend feit.
