Kabinet: Salaris leraar
in '93 toch niet omhoog
Digitaal testament van de laatste taxonomen
Binnenland
Haagse parkflat Marlot eerste 'jonge' monument
Kritiek op Hoge Raad
WNF wil uiterwaarden
aan rivieren teruggeven
Kok: Ja tegen Europa
is ook ja tegen ECU
DONDERDAG 5 NOVEMBER 1992
5
'Vrouwenbesnijdenis is ontoelaatbaar'
den haag Vrouwenbesnijdenis is in Nederland in elke vorm on
toelaatbaar. Dat schrijft minister Hirsch Ballin (justitie) in ant
woord op kamervragen. Vrouwenbesnijdenis, het geheel of ge
deeltelijk wegsnijden van clitoris en schaamlippen, komt vooral
voor bij volken uit landen in de hoorn van Afrika, zoals Ethiopië
en Somalië. Naar aanleiding van berichten over deze praktijken
ontstond enkele maanden geleden een discussie over de moge
lijkheid van een symbolische besnijdenis. Op die manier zou
kunnen worden voorkomen dat vrouwen en meisjes dooron-
deskundigen worden verminkt. Hirsch Ballin voelt daar echter
niets voor, net als zijn collega d'Ancona van WVC.
Twaalf jaar cel voor moord op vrouw
Maastricht» De Maastrichtse rechtbank heeft gisteren een 44-ja-
rige man uit Landgraaf overeenkomstig de eis veroordeeld tot 12
jaar onvoorwaardelijke celstraf. De rechtbank achtte bewezen
dat de man in de nacht van 12 op 13 juli brand heeft gesticht in
de kamer waar zijn 40-jarige vrouw sliep. Daarbij kwam zij om
het leven. Volgens de tenlastelegging heeft de man zijn vrouw
met een brandbare vloeistof overgoten en haar daarna aange
stoken. Het paar stond op het punt te scheiden. De man zou zijn
vrouw volgens getuigen vaker hebben mishandeld. Hij heeft
steeds ontkend zijn vrouw te hebben vermoord.
Vrouw doodgestoken in Rotterdam
Rotterdam In Rotterdam-Noord is gistermiddag een vrouw
doodgestoken. Het slachtoffer kreeg hevige ruzie met een man.
Die pakte daarop een mes en stak de vrouw dood. Hij stapte ver
volgens in zijn auto en reed naar Rotterdam-Zuid, waar hij werd
gearresteerd. De verdachte heeft zichzelf ook verwond. Hij
wordt behandeld in het Zuiderziekenhuis. Het motief moet vol
gens de politie in de relatiesfeer worden gezocht. De man kon
nog niet door de politie worden verhoord. De vrouw is het 36ste
dodelijke slachtoffer van een misdrijf dit jaar in Rotterdam.
Amsterdam dringt auto verder terug
Amsterdam Automobilisten die hun voertuig in de Amsterdam
se binnenstad willen parkeren, zullen over enige tijd op duizen
den extra plaatsen moeten betalen. Bovendien wordt het betaald
parkeren uitgebreid tot elf uur 's avonds. Op het ogenblik moet
op ongeveer 9000 parkeerplaatsen worden betaald. Daar komen
er tot september volgend jaar 5125 bij. Bij overtreding kan de
auto worden weggesleept, wat zo'n 30.000 keer per jaar gebeurt.
Extra avondcontrole zal worden toegepast op meer dan 4000
parkeerplaatsen, onder meer in de omgeving van de uitgaans
centra Leidseplein en Rembrandtplein.
den haag De Haagse park
flat Marlot is gisteren aan
gewezen als eerste 'jonge'
rijksmonument. In de ko
mende zes jaar zullen waar
schijnlijk 16.000 gebouwen
en 150 stads- en dorpsge
zichten uit de periode 1850-
1940 worden geselecteerd
in het kader van het Monu
menten Selectie Project
(MSP) Het overgrote deel
van de gebouwen en gebie
den die de moeite waard
zijn. zullen uiteindelijk geen
rijksbescherming gaan ge
nieten. omdat daarvoor
geen geld is. Maar door het
verstrekken van informatie
hoopt de Rijksdienst voor de
Monumentenzorg particulie
ren zover te krijgen dat ze
vrijwillig de zorg voor een
monument op zich nemen.
De gemeente Den Haag
loopt voorop en heeft al 370
gebouwen en gebieden
voorgedragen als rijksmonu
ment. De reeks is gisteren
geopend door Marlot, dat in
1928 werd ontworpen door
architect Co Brandes.
FOTO *ANP
'Nederlandse vonnissen zijn te vaag'
HAARLEM ARTWUR MAANDAG
De Hoge Raad. het hoogste
rechtscollege in Nederland,
zorgt ervoor dat het niveau van
de strafrechtspleging steeds ver
der zakt. Dat zei de Amsterdam
se advocaat mr. C Korvinus gis
teravond in Haarlem tijdens een
symposium met het thema Du
bieuze Zaken'. Ook mi R
Blekxtoon. vice-president van
de Amsterdamse rechtbank,
had kritiek op de Hoge Raad.
„Onze vonnissen zijn ontzet
tend slecht te doorzien waar het
gaat om de vaststelling van fei
ten". aldus Blekxtoon. ,,ln te
genstelling KM bi|w>orhreM
Duitsland wordt het bewijs op
geen enkele manier gemoti
veerd. Wij hebben een systeem
van knippen en plakken en niks
uitleggen, want dat mag niet
van de Hoge Raad."
Het symposium was georga
niseerd door het plaatselijke ge
vangenispastoraat. Het thema
werd ontleend aan het bock
'Dubieuze Zaken, de psycholo
gie van het strafrechtelijk be
wijs'. In het boek leveren drie
psychologen forv kritiek op de
gang van zaken bij het bewijs in
strafzaken.
laariijks zouden in Nederland
tientallen mensen worden ver
oordeeld terwijl daarvoor onvol
doende bewijs is. „Rechters ko
men met half werk of broddel
werk". aldus co-auteur dr P
van Koppen eerder. Van Kop
pen verwijt de Hoge Raad 'licht
zinnigheid'. De weinige regels
die er zijn worden met voeten
getreden. Hij kreeg gisteren
steun van Blekxtoon cn Korvi
nus „De crux is dat de rechter
bij het bewijs niets hoeft te mo
tiveren van zijn keuzes aldus
Korvinus.
Van Koppen wees op de grote
macht van het Openbaar Minis
terie. Volgens Korvinus valt daar
nog mee te leven, als OM en
verdediging redelijk met elkaar
omgaan Daar mankeert het
volgens hem met name in
Haarlem nogal aan. ..Hef is hter
vnj regelmatig de gewoonte om
stukken wel aan de rechter te
overleggen, maar niet aan de
raadslieden. Ronduit onfatsoen
lijk
>620098
Hengelo (O)
023-292509
Utrecht
Oudkerkhof 2-4
030-315771
ARNHEM »GPD
Project maakt dijkverzwaring overbodig
bakstenen. Uit de opbrengsten
daarvan zou vervangend land
binnendijks voor de boeren
moeten worden betaald.
Als de geulen zijn uitgegra
ven, kan zich in en langs de ri
vieren nieuw natuurlijk leven
ontwikkelen. De in het v
aanwezige algen stromen
meer ongebruikt naar zee, i
blijven deels in de zijgeulen
achter. Daar dienen ze als voed
sel voor insectenlarven. Da'
wordt het begin van een nieuwe
voedselketen, waarin kleine wa
terdiertjes, vissen en vogels een
rol spelen. Langs de oevers zal
zich een unieke fauna en flora
ontwikkelen, zoals die nu al te
vinden is bij rivieroeverprojec
ten als de Gelderse Poort bij
Arnhem en de Blauwe Kamer
bij Rhenen.
Het plan wordt ondersteund
en is wetenschappelijk onder
bouwd door het Waterloopkun
dig Laboratorium en enkele
particuluere hydrobiologische
adviesbureaus. Bij uitvoering
zou het plan het grootste na
tuurontwikkelingsproject ooit in
Nederland worden. Het omvat
een gebied van ruim 30.000
hectare, en wordt daarmee zes
keer zo groot als de Oostvaar-
derplassen in Flevoland en even
groot als de Markerwaard.
Het natuurlijke^leven in en om
de Rijn, de Maas, de Waal en de
IJssel kan terugkeren. Daarvoor
moeten eeuwenoude, dichtge
slibde riviergeulen, die in de ui
terwaarden parallel aan de
hoofdstromen lopen, weer wor
den uitgegraven. Dat staat in
het plan 'Levende Rivieren' van
het Wereld Natuur Fonds
(WNF). Minister Maij-Weggen
(verkeer en waterstaat) neemt
het plan zaterdag in ontvangst
op de jaarlijkse donateursdag
van het WNF in Arnhem.
i gaan door het uit
graven van de geulen weliswaar
anders stromen, maar de be
vaarbaarheid van de waterwe
gen blijft gehandhaafd. De dij
ken hoeven niet meer te wor
den verhoogd of verzwaard, zo
heeft het Waterloopkundig La
boratorium berekend. Door het
gebruik van de nevengeulen zal
de hoogst berekende water
stand één tot anderhalve meter
dalen.
Het plan, waarbij de boeren
het uiterwaardenland tussen de
dijken moeten opgeven, kan
met gesloten beurzen worden
uitgevoerd. De weg te graven
kleilagen kunnen worden ge
bruikt voor de produktie van
Procureur: Nieuw onderzoek
tegen Heineken-ontvoerders
AMSTERDAM» ANP
Procureur-generaal mr. R. Man
schot heeft gisteren bij het Am
sterdamse gerechtshof gepleit
voor heropening van een straf
rechtelijk vooronderzoek tegen
drie Amsterdammers.
De drie, ontvoerders van bier
magnaat Heineken en zijn
chauffeur Doderer in november
1983, zouden volgens een Alk-
maarse hoofdagent in 1977 zijn
auto met 140 kogels hebben
doorzeefd toen hij hen wilde
aanhouden voor een routine
controle. De politieman hield
aan dat spervuur een bescha
digd oog, gchoorschade en psy-
hisch let -el over.
De Alkmaarse hoofdagent
heeft volgens zijn Alkmaarse
advocaat A. Castelijns inmid
dels steekhoudend bewijsmate
riaal. De politieman heeft dat
op eigen kracht verzameld. Het
openbaar ministerie in Alkmaar
weigerde aanvankelijk de drie te
vervolgen wegens onvoldoende
bewijs.
De raadkamer van het ge
rechtshof gaf de agent tot giste
ren gelegenheid zijn bezwaar
tegen de niet-vervolging met
bewijsmateriaal te onderbou
wen. De hoofdagent wil een
eventueel vonnis benutten in
een civiele schadeprocedure te
gen het drietal.
Kamer houdt wel inspraak over gulden
Ook bouw nieuwe cellen mogelijk opgeschort
DEN HAAG GPD
Vice-premier Wim Kok vindt
dat de Tweede Kamer niet het
recht heeft om in 1997 of 1999
alsnog te besluiten de gulden
niet in te ruilen voor een Eu
ropese munt. „We kunnen er
niet uitstappen als het ons niet
meer bevaltaldus Kok gister
avond tijdens het debat over het
Verdrag van Maastricht. Een 'ja'
tegen Maastricht betekent dat
de gulden automatisch opgaat
in de Europese munt, mits de
gulden sterk genoeg is.
Wel vindt de vice-premier en
minister van financiën dat het
parlement geraadpleegd moet
worden als het verdwijnen van
de gulden naderbij komt. „Het
is zelfs ondenkbaar dat een Ne
derlandse minister naar Brussel
afreist met een standpunt over
zo'n belangrijk onderwerp dat
niet in overeenstemming is met
de opvatting van het parle
ment." Diezelfde toezegging
deden Kok en premier Lubbers
drie weken geleden ook al tij
dens de Algemene Politieke Be
schouwingen.
De regeringsfracties van CDA
en PvdA hadden graag een slag
om de arm willen houden over
het lot van de gulden. Daartoe
dienden zij dinsdag een wijzi
gingsvoorstel in. Maar één van
de indieners, het PvdA-Kamer-
lid Melkert, maakte gisteroch
tend al duidelijk dat de bedoe
ling van het wijzigingsvoorstel
weinig spectaculair is. Melkert
legt zich erbij neer dat Neder
land zodra Maastricht is on
dertekend door een meerder
heid van de EG-lidstaten ge
dwongen kan worden aan de
Europese munt mee te doen.
Vanavond debatteert de
Tweede Kamer voor het laatst
over het Verdrag van Maas
tricht.
De felbevochten verhoging van de lerarensalarissen vol
gend jaar staat op de tocht. Dat geldt ook voor investe
ringen in de bouw van gevangeniscellen. Het kabinet
herziet deze eerder bepaalde uitgaven vanwege de finan
ciële problemen die zich volgend jaar aandienen.
DEN HAAG GPD
In de Miljoenennota trok het
kabinet 800 miljoen gulden ex
tra uit voor onder meer politie,
justitie, cellenbouw, onderwijs,
investeringen, milieu, hulp aan
het GOS en de bijdrage aan VN-
vredesoperaties. In 1994 zou dat
bedrag oplopen tot 1400 mil
joen gulden.
Goed ingelichte mensen rond
het kabinet laten weten dat de
ze prioriteiten nu opnieuw wor
den bekeken, waarbij investe
ringen zoveel mogelijk worden
ontzien. Dit om de economie en
de werkgelegenheid niet nog
verder te schaden. De overige
prioriteiten zouden voor vijftig
tot tachtig procent overeind
blijven.
Het kabinet moet vier miljard
gulden extra bezuinigen, willen
financieringstekort en lasten
druk volgend jaar op de eerder
vastgelegde maxima (3.75 res
pectievelijk 53,6 procent) uitko
men. Ten aanzien van de las
tendruk zou het kabinet enige
marge willen nemen, zeker nu
dr lasten in 1994 sterk dalen en
ver onder het maximum uitko
men. Indien nodig, zou ook het
financieringstekort iets minder
kunnen dalen, al ligt dat punt
gevoeliger.
Naast het herzien van be
leidsprioriteiten wordt er in het
kabinet aan gedacht defensie
aankopen over een langere ter
mijn uit te smeren. Dat zou
eenmalig honderden miljoenen
kunnen opleveren. Daarnaast
moet minister Pronk (ontwikke
lingssamenwerking) inleveren.
AMSTERDAM FRED V
Alarm! De taxonomen sterven uit. Stu
denten in de wetenschap van de be
schrijving der diersoorten zijn er bijna
niet meer, en de nog levende geleerden
worden een dagje ouder. Om de be
staande kennis veilig te stellen voor het
nageslacht is aan de Universiteit van
Amsterdam een ambitieus project opge
zet: alle taxonomische kennis op interac
tieve CD (CD-I). Een soort digitaal testa
ment van de laatsten der taxonomen. Als
eerste onderdeel daarvan is zojuist ver
schenen Birds of Europe, een complete
encyclopedie mèt beelden en het gezang
van alle 419 Europese vogelsoorten op
één CD.
De taxonomie, ooit een bloeiende tak
van de biologie, dreigt dezelfde weg te
gaan als menige diersoort die ze heeft
beschreven. De belangstelling voor deze
wetenschap van het beschrijven vaak
gepaard aan even kunstzinnige als
nauwkeurige pentekeningen is de
laatste decennia onstuitbaar gedaald.
Daarom werd vorig jaar aan de Universi
teit van Amsterdam het ET1 opgericht,
het Expertisecentrum voor Taxonomi
sche Identificatie. Het doel: de aanleg
van een enorme gegevensbank over de
één miljoen bekende diersoorten 'een
multimediale bio-diversiteitsbank'en
het ontwikkelen van computerprogram
ma's aan de hand waarvan organismen
kunnen worden herkend.
De CD-I Birds of Europe is een grens
verleggende eerste toepassing van de
CD-techniek van het ETI. Tenminste, de
eerste officiële, want de eigenlijke eerste
over algen voor de kust van Noorwe
gen werd te weinig aansprekend ge
acht om als visitekaartje te presenteren.
Via een overzichtskaartje met vogelsil
houetten zijn alle 419 vogels oproepbaar
op het computerscherm. Door een sim
pele druk op de knop verschijnt een hel
dere kleurentekening van de tjiftjaf tot
en met de papegaaienduiker. Nog een
druk op de knop en daar klinkt het hel
dere gezang van de luscinia luscinia, ofte
wel de nachtegaal. De verschillende lok
roepen kunnen nauwkeurig worden ver
geleken aan de hand van sonogrammen
grafische weergaven van de geluids
frequenties.
Er is een inleidend filmpje over de ge
schiedenis van de vogelbeschrijving met
platen uit de Artis-bibliotheek en acht
oewerkte video's met beelden van foura-
f;erende scholeksters, kieviten in de
ucht boven Texel, een torenvalk en pa-
Een voorbeeld uit het CD-programma Birds of Europe Op een computerscherm kan niet allen een plaatje van een vogel worden ver
toond, maar ook alle gegevens. Daarnaast is het geluid van de betreffende vogel met één druk op de knop hoorbaar FOTO CfD
rende lepelaars. Zo'n beetje het sum
mum voor vogelfreaks, die er niet voor
terugdeinzen om verre reizen te maken
om een glimp van een zeldzame rood-
pootstrandloopster of mergus senator op
te vangen.
De beelden en geluiden van de 419 vo
gels zijn gekocht van zulke toegewijde
vogelaars, die hun leven verpanden aan
hun wetenschappelijke liefhebberij,
maar daaraan gewoonlijk alleen geld uit
geven. „Veel banen zijn er niet voor or
nithologen (vogeldeskundigen)". zegt
projectmedewerkster drs. Astnd Nieland.
Eén van de redenen waarom de taxono
mie dreigt te verdwijnen.
Vanwege prijs (259 gulden) en voertaal
(Engels) is de CD vooral geschikt voor
wetenschappers en hartstochtelijke 'vo
gelaars', maar in principe toegankelijk
voor ieder kind dat met een personal
computer en een muis overweg tan, zegt
vogelliefhebber spelender
wijs zijn kennis kan testen en aanscherp
en.
Het project is vooral van groot belang
voor ontwikkelingslanden, zegt Nieland,
reden ook waarom het behalve door de
Nederlandse overheid ook is gesubsidi
eerd door de Unesco. „Een onderzoeker
die in Zaïre een rupsenplaag moet be
strijden. zal toch eerst moeten weten
met wat voor soorl rupsen hij precies te
maken heeft. Via een CD kan hij dat
goedkoop en snel uitzoeken."
Volgend jaar moet het databestand
van dr I TI torgankr|i)k worden «OOI NV
tenschappers uit de hele wereld, die dan
via hun computermodem tegen een be
paald tarief kunnen 'inbellen Het net
werk wordt opgebouwd met behulp van
de meest vooraanstaande wetenschap
pers op het vakgebied. CD over sissen
en turbelaria (wormen) zijn in voorbe
reiding.
Birds of Europe ('420 birds in bits!',
roept dc tolden is te koop in de boeken
winkel van dc Hortus Botanicus aan de
Plantagr Middenlaan In Amsterdam De
CD is alleen geschikt voor Apple Macin
tosh computers met CD-drtve. Vanaf ja
nuari is ook een MS DOS-venie lever
baar.
Zijn begroting is gekoppeld aan
dc economisch groei Nu die in
1981 «Ml lag"llfttlalt. gaan cf
honderden miljoenen van zijn
begroting af. In kabinetskring
wordt verder het snijdrn in sub
sidies bekeken Daarbij staat de
studiefinanciering bovenaan de
lijst. De sector volkshuisvesting
is een goede tweede.
Het is onzeker geworden of
het kabinet morgen besluiten
kan nemen. Mogelijk wordt dit
tot zaterdag of volgende week
maandag uitgesteld. Maandag»
morpM is teMOdtan m n nfi i.v
beraad voorzien tussen kabinet
en sociale partners over de lo
Verzekeraars:
Ziektekosten
7 procent hoger
UT1HCHT ANC
Hll M di organisatie van
particuliere zicktckostenverze»
Leraars, verwacht op grond van
recente gegevens dat de kosten
van dc gezondheidszorg dit jaaf
met zeker 7 procent stijgen.
Eind vorig jaar is bij het vast
stellen van de premies voor
1992 uitgegaan van een stijging
van 5.8 procent.
Voor 1993 houdt het KLOZ re-
kening met een kostrnsti|ging
van tenminste 5 procent. Hrt
gaat om landelijke gegevens
Per verzekeraar kunnen de cij
fers verschillend zijn.
Het KLOZ geeft geen premie-
adviezen aan dr verzekeraarv
maar directeur Hchnc denkt dat
veel verzekeraars hun premie
mei tenminste 5 procent zullen
verhogen Ren kleinere verbo
ging is niet mogelijk omdat de
opbrengst dan niet opweegt te
gen de administratiekosten die
een premie aanpassing met
zich meebrengt.
Vrouwenbladen
doen het slecht
1GHAVRAMO AH»
De vrouwenbladen Ij helle en
Margriet doen hel slecht. Dat
blijkt uit de jongste oplagecijfers
van de organisatie san tijd
schriftuitgever* NOTU. Ook dr
roddelbladen Story en Privé
kampen met een siagnermde
oplage Dc gezinsbladen' Pano
rama en Nieuwe Rrvu groeien
wet
Uit de NOTU cijfers blijkt dat
de oplage van iJbélle is grdaakl
van 787 OW) naar 778.250 exern
plarrn Margriet ging van
555.571 naar 535 085 stuks
Story ziet de oplage met enkele
duizenden exemplaren dalen
naar 417346. Privé daalde mei
8000 naar 493 038 Werker*!
daarentegm groeit met 35 000
naar 371 346. t)e gknsy magazi
nes. zoals osmopolttan. Ele
gance en Marie Jaire. doen het
nog wel goed Alleen AvantOar-
ile verliest ("fs
'Seoohran pmaepteriM
