'Demonstreren is zinloos'
Katwijkers gaan liever even een hotelletje in dan op het openbare toilet
'Jonge criminelen moeten
snel geholpen worden'
Het Gesprek van de Dag
ANWB wil landelijk
netwerk helikopters
I.D. van uw nieuwe keuken?
SieMatic Keu kencenter Lei d erd orp SieMatic
'Psychologie' wil nette
kleding bij uitreiking
Dr. Bergman ontvangt prijs
'Randstadprovincies
moeten samenwerken'
DONDERDAG 5 NOVEMBER 1992
Mineurstemming overheerst bij sluitingsplan zwembad De Vliet
Diep in zijn hart doet het pijn. Zwembaddirecteur Caron
van de gemeente Leiden geeft dat eerlijk toe. „Het is jam
mer", zegt hij, „dat De Vliet dichtgaat. Maar we moeten
reëel zijn. Dat bad openhouden kost gewoon veel te veel.
En dat kun je het publiek niet jaar in, jaar uit verkopen.
Eens moet je de knoop doorhakken. Daar stevenen we
nu op af."
De Vliet, het openluchtzwem
bad aan de Voorschoterweg in
Leiden, gaat over twee jaar
dicht, omdat twee openluchtba-
den (De Vliet en De Zijl) niet
rendabel zijn. De gemeenteraad
besloot De Vliet te sluiten en De
Zijl te overkappen. In de hoop
dat dit bad weer rendabel
wordt.
De reacties van gebruikers en
zwembadmedewerkers zijn
over het algemeen in mineur.
,,Ik vind het belachelijk dat ze
De Vliet willen sluiten", zegt
een vrouw die haar fiets op slot
zet om in het Vijf Meibad te
gaan zwemmen. Maar aan de
andere kant begrijpt zij wel dat
er steeds minder mensen naar
een zwembad gaan. „AJ die re
creatiepiassen met ligweides
waar je zomers kan zwemmen,
zijn gratis. Daar zijn ook dou
ches en een EHBO-post. Jan
met-de-pet gaat daar naartoe.
Als ik een gezin met drie kinde
ren had zou ik dat ook doen,
want de entreeprijs van de
zwembaden is niet echt laag.
Bovendien wordt de entree
steeds hoger want om mensen
te trekken komen er van die
speeldingen in de baden."
Een man die met moeite van
zijn fiets komt, zegt het een
domme beslissing te vinden. Hij
komt naar het bad om revalida-
tie-oefeningen te doen. Ook zijn
reactie is heel duidelijk: ,,Dat
motten ze niet doen. Anders
gaan de jongelui in die vervuil
de Vliet erachter zwemmen. Dat
lijkt mij geen goede zaak. AJ die
bezuinigingen van tegenwoor
dig. Nu is het schoolzwemmen
ook al afgeschaft en kan mijn
kleinzoon niet leren zwemmen.
In Leiden doen ze alles voor
studenten, terwijl ze voor lan
de-Arbeider niks doen.
Ook een oudere vrouw die net
uit het Vijf Meibad komt, is ver
baasd over de beslissing. Ze
zwemt zomers altijd in open-
luchtbad De Vliet. Wat volgens
haar het enige bad is waar ou
dere mensen uit Leiden Zuid-
West heen kunnen, omdat de
andere baden te ver weg zijn.
„Demonstreren heeft ook geen
zin, omdat de gemeente beslis
singen neemt die niet zijn terug
te draaien."
Het 'jammer' klinkt klinkt even
eens uit de mond van mensen
die werkzaam zijn of waren bij
De Vliet. Mevrouw A. Hellen-
doom verdiende er 19 jaar lang
haar boterham. Ze gaf er zwem
les, hield toezicht, zat achter de
kassa, bediende de machineka
mer en was waarnemend-chef.
„Kortom, een manusje van al
les", lacht ze. Nu is ze in de vut.
Ze vertelt altijd met plezier in
het zwembad te hebben ge
werkt. „Ik heb de drukke tijden
meegemaakt en heb het minder
zien worden. Nu gaat het bad
dicht. Maar wat krijgt Leiden er
voor terug? Waar moeten de
mensen straks zwemmen? De
buitenbaden in Zoeterwoude,
Leiderdorp en Oegstgeest zijn
ook al dicht. Er blijft niets over
op die manier."
Eén herinnering ligt haar nog
vers in het geheugen. Dat was
toen er een jongen van de bo
dem werd opgevist. Zelf zat ze
die dag op de uitkijktoren maar
had niets gezien. Zwemmers za
gen hem op de bodem liggen en
brachten hem aan de kant. La
ter bleek dat die jongen aan val
lende ziekte leed, maar onwel
was geworden nadat hij bier
had gedronken. „Gelukkig liep
het allemaal goed af', zegt ze.
Zwembadchef P. Kantebeen is
ook triest gestemd, maar zegt
dat sluiting onvermijdelijk is.
„Er moet zoveel aan het bad ge
sleuteld worden, dat kost ge
woon te veel. De politiek heeft
dat er niet voor over. lammer
blijft het dat het bad verdwijnt.
Ouders hoefden hun kinderen
nooit te brengen, omdat ze het
door een tunneltje konden be
reiken. Zeker, wij hebben ons
tegen de sluiting verzet en ge
zegd dat we liever zagen dat het
bad openbleef. Nee, het ziet er
niet naar uit dat dit succes
heeft."
Het meest met de handen in het
haar zit voorzitter E. Klasen van
de Leidse zwemvereniging LZ
1886. Hij omschrijft de sluiting
van De Vliet als dramatisch. Een
oplossing om in de zomer
maanden te kunnen trainen
heeft hij nog niet gevonden en
weet ook niet waar hij die moet
zoeken. „De zwemwedstrijden
zijn nog niet afgelopen. De Ne
derlandsekampioenschappen
komen eraan, maar waar moe
ten we trainen? Binnen, zou je
zeggen. Je krijgt dan wel de las
tige uren: 's morgsns heel vroeg
of's avonds heel laat. Daar krijg
je de handen van de leden niet
echt mee op elkaar."
ELLV HEKMAN EN JAN WESTERLAKEN
Eenzaam en alleen staat 'ie daar. Niemand
kijkt naar hem om. Niemand erin en nie
mand eruit. Nutteloos. Het openbaar toilet
op het Emmaplein in Katwijk kan zich niet
bepaald verheugen in een gigantische be
langstelling. Katwijkers denken zo ongeveer
dat je gek bent geworden als je vraagt of ze
er ooit gebruik van maken. Niet-dorpsbe-
woners lopen liever een hotel of café bin
nen. 'Te vies, te openbaar en te eng'.
De gemeente lijkt zich met het rode gevaar
te financieel danig in de vingers te hebben
gesneden. Het apparaat, een volautomati
sche robot die zonder juffrouw toch
schoongehouden wordt, kostte twee jaar
geleden de lieve somma van 88.000 gulden.
Grote en kleine boodschappen kosten een
gulden, dus er moeten heel wat mensen
nun nood lenigen wil de gemeente quitte
spelen. Het bezoek blijkt echter nogal tegen
te vallen, stellen burgemeester en wethou
ders van de badplaats vast. Er was gerekend
op ruim 5000 betalende bezoekers per jaar
en tot oktober van dit jaar deden slechts
2330 er hun behoefte.
De Katwijkers zelf blijken zelf ook niet
warm te lopen voor het openbaar toilet.
Mevrouw De Best verzekert ons er nooit
heen te gaan. „Daar ben ik veel te vies van.
Ik heb er ook nog nooit iemand zien bin
nengaan". Haar metgezel, een vrouw uit
Den Helder, zou evenmin midden op straat
gaan zitten. „Als ik moet, ga ik altijd even
naar de Hema".
Het echtpaar Van Zuijlen uit Rijnsburg ziet
een openbaar toilet ook absoluut niet zit
ten. „We wilden net even gaan koffie drin
ken. Ook dóórom". Meneer van Zuijlen ging
vroeger nog wel eens naar waterplaatsen.
„Maar toen zat ik ook veel langs de weg."
Zijn echtgenote haalt het niet in haar hoofd:
„Dan loop ik liever een hotelletje in".
Eén Katwijkse wordt zelfs handtastelijk bij
de vraag of ze het toilet ooit gebruikt. „Nee,
veel te eng. Zo'n gevaarte dat je opslokt. Als
je niet binnen een paar minuten klaar bent,
wordt je opgesloten en kom je er nooit
meer uit". Ze heeft niets tegen het ver
schijnsel openbare toiletten, maakt ze dui
delijk. „In de promenade moet er een toilet
met juffrouw komen. Ga maar vragen bij de
bewoners in de buurt van de promenade.
Heel vaak gaan ze daar zitten drukken en
smeren de boel op de deurklink. Nee, daar
zijn ze echt niet tevreden".
De café en restaurants nabij het toilet zijn
zeker wel blij met de openbare gelegen
heid? Nee, dus. De kok van het pannekoe-
kenrestaurant vertelt dat nog steeds om de
haverklap mensen bij hem naar binnenlo
pen, schielijk de wc inschieten en vervol
gens argeloos fluitend weer naar buiten lo
pen. „V eel mensen proberen het toilet wel,
maar het apparaat poept de gulden steeds
weer uit. Na een tijdje proberen is de nood
zo hoog dat ze hier maar naar binnen lo
pen."
Ook bij brasserie Den Duik in de passage
kunnen ze van 'ongenode wc-bezoekers'
meepraten. „Niet echt prettig. Wij moeten
zelf ook op die wc en dan wil je toch liever
niet dat iedereen er op gaat zegt de eerste
verkoopster van de brasserie.
Onvrede alom. Dus dan zelf maar eens het
ding aan een grondig onderzoek onderwor
pen. De gulden slikt het apparaat r
in. Zodra de deur opengaat, breekt er een
oorverdovend lawaai k>s. Van waterbespa
ring hebben ze tn Katwijk kennelijk nog
nooh Behoord Bten en mi mm
de pot heen gejaagd. De bril. de vloer en de
wasbak zien er vlekkerig en plakkerig uiL
We zien bij wijze van spreken miljoenen
bacteriën en andere enge beestjes aan ons
QOg wiurbii tri i l.rn In MM! I fcü
vies en te eng n w< on h erg u. n <<j>« n
baar toilet.
MONICA WtSSHING
Leidse onderzoeker pleit voor landelijke aanpak
LEIDEN/DEN HAAG
ERIC JAN WETERINGS
Jongeren die met justitie in aan
raking komen moeten zo snel
mogelijk hulp krijgen van maat
schappelijk werkers. Dit voor
komt dat ze op het criminele
pad blijven. De Leidse hoogle
raar J.D. van der Ploeg heeft dat
vanmiddag gezegd voor een ge
hoor van Haagse gezagsdragers.
Van der Ploeg presenteerde een
rapport van het Centrum On
derzoek Jeugdhulpverlening
van de Leidse universiteit.
Elk jaar komen ongeveer 65.000
jongeren in aanraking met de
politie. In de meeste gevallen is
dat voor diefstal, inbraak, van
dalisme en agressie. Na onge
veer tien jaar is tweederde van
de jongeren daar 'spontaan'
mee gestopt. Uit het onderzoek
van Van der Ploeg blijkt, dat van
de groep die in een vroeg stadi
um hulp kreeg, bijna 90 procent
niet meer met de politie in aan
raking kwam. „En dat durf ik
gerust spectaculair te noemen,"
zegt de onderzoeker.
Het onderzoek richtte zich op
een groep jongeren (acht tot
ongeveer 15 jaar oud) die deel
uitmaakte van het Haagse 'Pre-
jop' project. Hoewel het onder
zoek zich beperkt tot deze
groep van ongeveer 200 jonge
ren uit Den Haag, gelden de re-
sulaten volgens Van der Ploeg
ook voor andere steden in Ne
derland. „Het onderzoek wordt
vergemakkelijkt doordat je in
grote steden werkt met grotere
aantallen," verklaart hij.
Het Prejop project begon in
Den Haag in 1984. Maatschap
pelijk werkers werken sindsdien
nauw samen met de politie om
jongeren die over de schreef
zijn gegaan te begeleiden. De
maatschappelijk werker pro
beert te achterhalen of het cri
mineel gedrag het gevolg is van
problemen thuis, op school, of
in het gezin. De begeleiding
duurt maximaal drie maanden
en zwaardere gevallen worden
doorgestuurd naar andere,
meer intensieve vormen van
hulp.
Een half jaar nadat de eerste
groep Prejop-hulp kreeg ver
richtte de Leidse groep al een
ENSCHEDE/LEIDEN
onderzoek. Van der Ploeg:
„Toen bleek het project al goed
te werken." Het onderzoek
werd de afgelopen anderhalf
jaar herhaald, want de Leidse
wetenschappers wilden ook de
lange-termijn effecten bestude
ren. Het grootste probleem
daarbij bleek het opsporen van
de groep, die momenteel tussen
de 15 en 25 jaar oud is. Van der
Ploeg: „Dat werd een hele zoek
tocht door bevolkingsregisters.
Ie weet hoe accuraat die dingen
zijn."
Meisjes maken slechts een
kwart van het totaal aantal Pre-
jop-klanten uit, zo bleek de on
derzoekers. Het zijn wel
dankbare klanten: na acht jaar
zijn er nog maar een paar uit de
lichting 1984 die zich aan crimi
neel gedrag schuldig maken.
Opvallend is ook dat eenderde
van de groep jongeren, die met
de politie in aanraking komt, al
lochtoon is. Volgens Van der
Ploeg zijn deze jongeren 'moei
lijk behandelbaar'. „Prejop
kreeg er weinig vat op." Dat zou
nu overigens anders kunnen
1984. „Later kwamen er bijvoor
beeld allochtone maatschappe
lijk werkers. Wat hun werk voor
effect heeft, hebben wij niet on-
dertzocht."
ANWB-directeur Nouwen heeft vandaag op een conferentie in En
schede gepleit voor een landelijk netwerk van helikopters voor het
vervoeren van ernstig gewonden naar een traumacentrum. Als deze
centra op twaalf plaatsen in het land komen is een landelijk dek
kend netwerk mogeli jk. Hiervoor zijn vijf helikopters nodig.
Het Academisch Ziekenhuis Leiden heeft een traumacentrum en
op het dak van de nieuwbouw een helihaven. De meeste vluchten
naar het AZL betreffen te vroeg geboren baby's, die de eerste le
vensdagen intensieve verzorging (couveuse) nodig hebben. Een en
kele keer. aldus woordvoerder Ketting, landt er een helikopter met
een ernstig gewonde. Het ziekenhuis heeft een eigen verkeersleider
die de heli binnenloodst.
Helikoptertransport van een arts en daardoor snelle hulpverle
ning kosten per jaar 10 miljoen gulden maar zo wordt tijdwinst
mogelijk, betoogde de ANWB-directeur. En ook kostenbesparing:
een korter verblijf op de afdeling intensive care is te verwachten
evenals een kortere opnameduur, Pieter van Vollenhoven, voorzit
ter van de Raad voor de Verkeersveiligheid, schatte het aantal ge
wonden in het verkeer op 250.000 per jaar van wie er 18.000 in een
ziekenhuis worden opgenomen. Ongeveer 4500 slachtoffers komen
voor behandeling in een traumacentrum terecht.
0ot m onA ihoaroom u
«OOI u W mecti «Vu Omtol mi
om 10 totctn op itm mm**> t*
p«f)O0r*M omvUiO«fll*Oer.
Eon reamiiacfi put oo» hnmotoi
wi S«Matc "Wl 37
B prmpnwn MH rmm BC PM
na t mt mmOMi»
boe* geeft een compleet wcncN
M boe* *gi «oor uu> ome
Iftomoom T(«fi/fe«i Sf4t»r«c
Individueel Design
Meubelplein 9, Leiderdorp Tel 071-412615 0' etage Mijnders Meubelen)
Geopend van 930-1730 uur Donderdag koopavond tot 21 uur Zaterdag van 9 30 1700 uur
zijn, want de onderzoekers ke- Volgens Van der Ploeg is het duidelijk dat het Prejop-project
ken alleen naar de jaargang Leidse onderzoek om nog een wel werkt. Wij kunnen dus r
reden waardevol:.,Van veel nadruk adviseren het contact
hulpverlening wordt de waarde tussen politie en hulpverlening
in twijfel getrokken, omdat te laten doorgaan. Dit initiatief
nooit wordt bekeken of het moet niet tot Den Haag beperkt
werkt. Ons onderzoek maakt blijven."
De ongeschreven regel van 'jas
je-dasje' wordt bij de uitreiking
van de examenbullen «001 pM
chologie studenten regelmatig
overschreden Dat blijkt uit een
brief van de commissie voor
doctoraalexamens psychologie
aan de hooggeleerde docenten
Hirnn wijst de ommisMr de
hoogleraren op ouders, familie
leden en vrienden die van
'heinde en verre zijn gekomen'
en die moeite doen om er fees
telijk uit te zien tijdens de tien
minuten van de plechtigheid.
„Men beschouwt de dag als een
zeer bijzondere in het leven van
degene die afstudeert", zo
schrijft commissie.
Over het kleding-ritueel voor
die plaatsnemen.
achteT de tafel meldt de brief
dat zij in de 'entourage van de
stijlvolle kamers' in het acade
miegebouw netjes gekleed
moeten gaan. „En als de voor
zitter een man is draagt hij een
colbert en een stropdas of vlin
derstrikje Mannelijke commis
sieleden die geen voorzitter zijn
hoeven geen stropdas te dragen
(liever wel), maar spijkerbroe
ken. t-shirts, truien en schreeu
werige hemden detoneren in
die omgeving en pasv n niet h
het rituele karakter van de bij
eenkomst Hoe het overigens
met de kleding van vrouwen rit
is niet bekend. De commissie
sluit de brief af met een opmer
ktagofM 'te Mo i dto nM' w dt
korte plechtigheid gemaakt
worden „Die foto's zullen vaak
levenslang bewaard worden."
De dermato venrreoioge dr. W. Bergman, staflid van de afdeling
dermatologie van het Academisch Ziekenhuis leiden, krijgt don
derdag de Van Haren Noman Prijs 1992.
De prijs. 15.000 gulden, wordt door dr geneesmiddelenfabrikant
Glaxo beschikbaar gesteld aan de Nederlandse Vereniging voor
Dermatologie en Venereologic (huid- en geslachtsziekten) om re
search op het gebted van de dermatologie te stimuleren. Ze is ge
noemd naar dr. D. van Haren Noman. dir van 1885 tot 1896 hoog
leraar dermato-vrncrcologie was in Amsterdam. De vereniging
kent de prijs een keer In de twee jaar toe
Bergman krijgt de prijs voor haar onderzoek naar metanoom
(een tegenwoordig veel voorkomende vorm van huidkanker en het
verband tussen meUnomcn en een bepaald soort moedervlekken
De drie Randstadprovincies
moeten meer gaan samen wer
ken. In de toekomst zou dit zelfs
tot if>n ftiMr kunnen I. i<|. n (Ui
sen Noord- en Zuid Holland en
(JtNdN Dat blijkt uil ren r.ip
port dat onderzoekers van de
lei.lse unnefMieii en het bu
reau Berenschot hebben opge
steld Op bet zogenaamde
Randstadstatencongrrs op 20
november wordt het rapport
besproken. De samcnwcTxlng
tussen overheidsorganen moet
verder gaan. maar wel stapje
i in een fusie tussen
dr drie Randstad provincies
Ook moet daarbij rekening wor
den grhotitlen met de vorming
van regio's binnen Europa, m
stellen de leidse ondcr/nekerv
In i!e di-u ussirn.nil -• ,,,f
lijke vernieuwing stellen de pro
vincies zich tr afwachtend op.
constateren de onderzoekers In
verschillende Europe— landen
bekeken ze bestuursorganisa
ties, maar nrrgrm vonden ze
•bb !bo(Mnm dta tÊê Nb
beeld voor oc Randstad zou
kunnen dienen.
Het baantjes trekken tijdens een zwemvierdaagse in zwembad De Vliet Is voorbij als de sluitingsplannen van de gemeenteraad doorgaan
AJKmtffOTO H(NK BOUWMAN
