'Bezuinigingen funest voor bos'
'Het is nu bijna net als thuis'
Binnenland
Voor 200 douaniers nog
geen ander werk gevonden
Nederlandse officieren
Sarajevo niet bevoegd
Haagsche Hopje 200jaar
Belastingvoordeel milieu
investeringen geen succes
Protest tegen bezuinigingen
WOENSDAG 28 OKTOBER 1992
5
ANP Algemeen Nederlands Persbureau CPD Cemeenschappei i«c Persdienst
Twee nieuwe gevallen van polio
barneveld» In Bameveld en Bruinisse zijn vermoedelijke geval
len van polio geconstateerd. Een 29-jarige vrouw is met verlam
mingsverschijnselen opgenomen in het ziekenhuis in Ede. De
Barneveldse was om principiële redenen niet ingeënt tegen po
lio. Ook een 11 -jarige jongen uit Bruinisse werd maandag in een
ziekenhuis opgenomen met verschijnselen die wijzen op polio.
De jongen was ook niet ingeënt.
Brand verwoest bandenbedrijf in Goes
goes» Een felle brand heeft gistermiddag een bandenbedrijf in
Goes geheel verwoest. Bewoners van ongeveer 100 huizen in de
omgeving kregen het advies deuren en ramen te sluiten en bin
nen te blijven, omdat schadelijke stoffen vrijkwamen. De oor
zaak van de brand, waarbij niemand gewond raakte, is nog niet
bekend. De schade aan het bedrijf bedraagt zeker een half mil
joen gulden.
Friezen rijden met echte aardgasbus
heerenveen» De Friese Autobus Maatschappij (FRAM) maakt als
eerste busonderneming van Nederland gebruik van een autobus
met aardgasmotor. De bus vertrok gistermorgen vanuit Fries
land naar een bustentoonstelling in Maastricht. De stadsbussen
die op enkele plaatsen in Nederland al op aardgas rijden, zijn
omgebouwde dieselbussen en kampen met het probleem dat
voor het aardgas nogal grote en zware brandstofstanks nodig
zijn. In de aardgasbus van de FRAM zijn in de carrosserie acht
lichtgewicht tanks van elk honderd liter weggewerkt.
Almere blijft bij namen voor verzetsbos
almere» De omstreden namen Razzia'spad en Concentratie
kampen in het Bos der Onverzettelijken in Almere-Stad blijven
gehandhaafd. De Stichting Samenwerkend Verzet en het stads
bestuur gaan ondanks alle kritiek onder meer vanuit de be
volkingniet overstag. De Almere Partij blijft zich echter tot
het bittere eind verzetten tegen de keuze van de namen. ,,Ik heb
mensen zien huilen door deze namen", aldus de fractieleider.
Bereidheid tot verhuizen gering
Platform Nederlands Hout wil meer geld voor onderhoud
De bezuinigingen die het kabinet in petto heeft voor de
Nederlandse bosbouw, zijn funest voor zowel de houtin
dustrie als de bossen zelf. Dat stellen de particuliere bos-
eigenaren en het platform Nederlands Hout. In plaats
van te bezuinigen zou het kabinet juist meer geld be
schikbaar moeten stellen voor het bos, aldus de organisa
ties.
den haag anp
Voor 200 douaniers aan de
oost- en zuidgrens van Neder
land heeft de directie douane
van het ministerie van financiën
nog geen andere baan of her
scholingsplaats kunnen regelen.
Voorzitter B. Grave van de
centrale dienstcommissie doua
ne heeft gisteren de dienstlei
ding van politie en douane op
geroepen de laatste groep om te
scholen tot politiefunctionaris.
Hij deed dat tijdens de diplo
ma-uitreiking aan 23 tot politie
agent omgeschoolde douaniers.
Van de 1.000 douaniers voor
wie bij het wegvallen van de
den haag anp
In Den Haag 4s gisteren het
200-jarig bestaan van het
Haagsche Hopje gevierd. Het
snoepje werd twee eeuwen ge
leden voor het eerst gemaakt
door banketbakker Van Haar-
en/Niewerkerk. „Dat gebeurde
op verzoek van baron en diplo
maat Hendrik Hop", aldus
conservator Havelaar van het
Museum voor het Haagsche
Hopje.
Het snoepje met koffiesmaak
werd in 1792 voor de baron
ontwikkeld omdat hij een
groot liefhebber- van koffie
was. Eerst heette het de „Swar-
te Oostervogtbonbon". De fa
milie Hop gaf eind van de 19de
grenscontroles geen werk meer
was, hebben er inmiddels 800
ander werk. Ruim 160 doua
niers hebben zich vrijwillig la
ten overplaatsen naar douane
posten op Schiphol en in de
Rotterdamse haven. Een groep
van 160 douaniers heeft ander
werk gevonden binnen de be
lastingdienst, ruim 100 zijn om
geschoold tot milieu-inspecteur
en ruim 300 hebben een andere
baan gezocht.
De 200 mensen voor wie nog
ander werk moet worden ge
zocht, wonen in Heerlen, Am-
hem en Enschede. Zij willen
niet naar het westen van Neder
land verhuizen.
eeuw de naam aan het snoep
goed.
Producent van het Haagsche
Hopje is echter Rademaker BV
uit Haarlem, die volgens een
woordvoerder enkele honder
den tonnen hopjes per jaar
maakt. Behalve in Nederland
worden deze gegeten in Duits
land en België, maar ook door
Nederlanders in Amerika, Ca
nada en Australië. „De heim-
weemarkt", noemt de woord
voerder van het bedrijf het.
Het museum voor het hopje
is twee jaar geleden opgericht.
Er zijn foto's, verpakkings- en
reclamemateriaal en oude ap
paratuur te zien. Volgens de
conservator komen er jaarlijks
10 tot 15.000 bezoekers.
den haag anp-gpd
De Tweede Kamer praat van
daag en morgen over de begro
ting van het ministerie van
landbouw, natuurbeheer en vis
serij. Het ministerie wil de sub
sidies aan de bosbouw met acht
miljoen gulden verminderen,
een korting van 25 procent van
het beschikbare budget.
Hoewel het om een relatief
klein bedrag gaat, zijn de gevol
gen voor de bosbouw ingrij
pend, aldus voorzitter G. van
Reenen van het platform Ne
derlands Hout. In het platform
zijn grote beleggers, cultuur
maatschappijen, houtverwer
kende bedrijven en papierfa
brieken vertegenwoordigd.
Door de lage houtprijzen en
de hoge arbeidskosten is de
bosbouw momenteel niet of
nauwelijks rendabel. Hierdoor
komt het noodzakelijke onder
houd aan de bossen in gevaar,
aldus Van Reenen. „Het gevolg
is dat het bos er steeds beroer
der bij komt te staan en de toe
komst van de houtindustrie in
gevaar komt."
Ook de Vereniging van Bosei-
genaren waarschuwt dat veel
van haar leden overwegen het
onderhoud aan de bossen te
staken uit kostentechnische
overwegingen. De noodzakelij
ke verjonging van het bos dreigt
daarmee achterwege te blijven.
Woordvoerder A. Bakker: „Het
beheer is niet langer rendabel.
Iedereen profiteert van de bos
sen. Ze zuiveren de lucht, kle
den het landschap aan en zijn
een ideale plaats om in te wan
delen. Maar de beloning die de
boseigenaren krijgen, is niet
meer dan een schijntje."
De Vereniging van Boseigena
ren wil dat de Tweede Kamer
zich vandaag en morgen inzet
voor verhoging van het bos-
bouwbudget. De belasting op
het grondwater die vanaf 1 ja
nuari 1993 wordt geheven, biedt
daartoe mogelijkheden, aldus
Bakker. Deze belasting moet op
jaarbasis 245 miljoen gulden
opbrengen. „De waterwinning
vindt vooral plaats in bos- en
natuurgebieden. Dit leidt tot
verdroging van de bossen. Wat
is er dan logischer dan tien pro-
den haag gpd
Bedrijven maken weinig ge
bruik van de mogelijkheid om
investeringen die het milieu ten
goede komen, in één keer voor
de belastingen af te schrijven.
Er blijven dit jaar honderden
miljoenen guldens over van de
550 miljoen die Financiën voor
de regeling had uitgetrokken.
Het matige succes van de re
geling, bedacht door de kamer
leden Vermeend en Melkert
(beiden PvdA), wordt door Fi
nanciën aan een aantal factoren
toegeschreven. Ten eerste be
staat de regeling pas een jaar:
sinds september 1991. Ten
tweede weten bedrijven te wei
nig van de regeling af. Ten der
de is de lijst van milieu-investe
ringen waarvoor de regeling
geldt, te beperkt.
Het bericht van het departe-
arnhem gpd
De raadslieden van de twee Ne
derlandse VN-militairen die op
27 augustus een dienstbevel in
de Bosnische hoofdstad Saraje
vo weigerden uit te voeren, vin
den dat hun Nederlandse offi
cieren die opdracht niet moch
ten geven. De bevoegdheid
daarvoor ligt naar hun mening
uitsluitend bij het commando
van de in het voormalige Joego
slavië gelegerde VN-vredes
macht Unprofor.
Dit betoogden de advocaten
Van der Ploeg en Strooij giste
ren voor de militaire kamer van
de rechtbank in Arnhem. Daar
stonden de betrokken beroeps
militairen, een 40-jarige ser
geant-majoor uit Wychen en
een 26-jarige in Apeldoorn wo
nende sergeant, terecht. Hun
wordt weigering van een dienst
bevel krachtens artikel 127 van
cent van deze belasting door te
sluizen naar de bossen?"
Staatssecretaris Gabor van
landbouw overlegt volgende
week met deskundigen en ter
reinbeheerders over de achter
uitgang van de bossen. In het
overleg wil Gabor proberen een
antwoord te vinden op de vraag
hoe het komt dat in een jaar tijd
de Nederlandse bossen zo mas
saal ziek zijn geworden. Uit de
jaarlijkse inventarisatie van de
bossen bleek vorige week dat
eenderde van het bosareaal re
den tot zorg geeft of als afge
schreven moet worden be
schouwd.
ment is in regelrechte tegen
spraak met uitlatingen van Ver
meend zelf, begin vorige week
in deze krant. Het kamerlid pre
senteerde toen een plan om
rente en dividend, gehaald uit
beleggingen in natuur- en
milieuprojecten, belastingvrij te
maken. Hij verwees toen ook
naar de eerder door hem en
Melkert ontworpen regeling
voor milieuinvesteringen die
„prima" werkte.
Op Financiën wordt een aan
tal maatregelen overwogen om
de regeling voor milieu-investe
ringen beter te laten lopen. Zo
zal de lijst van milieu-investe
ringen waarvoor de regeling
geldt, worden uitgebreid. En
verder wil men bij het bedrijfs
leven reclame gaan maken voor
de regeling. Daarbij wordt sa
mengewerkt met het ministerie
van VROM.
het Wetboek van Militair Straf
recht ten laste gelegd.
De twee maakten deel uit van
de Nederlandse verbindings
troepen, die zijn toegevoegd
aan een Oekraïns VN-bataljon
in de Bosnische hoofdstad. De
militairen weigerden hun intrek
te nemen in de Maarschalk Ti-
to-kazerne in Sarajevo, omdat
het gebouw de dagen daarvoor
zwaar onder vuur had gelegen.
Naar de mening van de twee
beroepssoldaten was geen spra
ke van een aanvaardbaar risico.
De militaire kamer besloot de
zaak aan te houden tot 4 en 5
januari voor het horen van in
totaal acht getuigen. Onder hen
is brigade-generaal Bastiaans,
de commandant van de Neder
landse troepen ter plekke. Ver
der worden diverse andere mili
tairen gehoord en wordt een
poging ondernomen een Oek-
raïnse officier naar Arnhem te
krijgen.
Kabinet wil meer
grond verkopen
den haag gpo
Het kabinet wil meer staats-
grond verkopen. Op de ministe
ries van financiën, landbouw en
verkeer en waterstaat worden
daarvoor plannen gemaakt.
Aanleiding zijn de terugvallende
opbrengsten uit de verkoop van
gronden dit jaar. Gerekend was
op 31 miljoen gulden: tot nu toe
is maar 28 miljoen binnengeko
men.
Dat er minder geld binnen
komt uit de verkoop van grond
heeft diverse oorzaken. Ten eer
ste is het aantal verpachters dat
de pacht wil stoppen, teruggelo
pen en ten tweede is de econo
mische situatie in de landbouw
verslechterd.
Vorig jaar haalde het Rijk nog
ruim 63 miljoen gulden uit de
verkoop van gronden. Ook in de
jaren laarvoor vielen de op-
brengsien steeds hoger uit dan
gedacht.
Woordvoerder
Van den Broek
naar PvdA
den haag gpd
De woordvoerder van CDA-mi-
nister Van den Broek (buiten
landse zaken). D. Istha, stapt
over naar de PvdA. Hij wordt
daar hoofd voorlichting, voor
zowel partijvoorzitter Rotten
berg, als voor fractievoorzitter
Wöltgens en partijleider Kok.
Istha, die na een formele
goedkeuring door de PvdA-frac
tie, waarschijnlijk volgende
week wordt benoemd, begon
zijn loopbaan in Marokko als
derde ambassade-secretaris. Na
onder meer in Brussel bij de EG
te hebben gewerkt, werd hij
twee jaar geleden hoofd voor
lichting van het ministerie van
buitenlandse zaken en woord
voerder van Van den Broek.
Eind vorig jaar maakte Istha
deel uit van de 'groep-Schaefer'.
Die groep wilde na de WAO-af-
faire in de PvdA een beweging
voor progressief Nederland vor
men. Daarin zouden zowel
PvdA-leden als niet-leden wel
kom zijn.
Ikea maakt zich
niet druk over
formaldehyde
den haag anp
Ikea-Nederland in Amsterdam
neemt voorlopig geen maatre
gelen naar aanleiding van de
commotie die in Duitsland is
ontstaan over de Ikea boeken
kast van het type Billy. Volgens
het Duitse weekblad Stern zou
uit een test blijken dat uit de
spaanplaten van die kast te veel
formaldehyde vrijkomt. Dit is
een ziekteverwekkende stof.
Ikea-topman W. van Haaften
zegt dat het moederbedrijf in
Zweden nu gaat uitzoeken wel
ke meetmethoden in het onder
zoek zijn gebruikt. Hij wijst erop
dat in negen landen door vijf
tien fabrikanten Billy's worden
gefabriceerd en dat het in
Duitsland gaat om bepaalde
partijen van na 1 september.
In Nederland zijn duizenden
Billy's verkocht, maar deze kas
ten komen volgens de Ikea-
woordvoerder uit Zweden.
Advocaten weigerachtige VN-militairen:
nijmegen» Van de naam van onderwijsminister Ritzen wordt dankbaar gebruik gemaakt om te protesteren te
gen zijn beleid. De twee studentenvakbonden Aktie Komitee Kritische Universiteit (AKKU) en het Breed
Overleg Actieve HOB's (BOAH) hielden gisteren al een demonstratie tegen de nieuwe bezuinigingsplannen
van de minister. Vrijdag wordt in Utrecht een landelijke manifestatie gehouden, foto anpfrans vanderunde
In 1792 ontwikkeld voor een baron
Regeling onbekendmogelijkheden beperkt
Bosnische kinderen weer naar school
den bosch
margriet van lith/anp
De 220 kinderen van Bosnische
ontheemden in Den Bosch, ge
huisvest in de Willem I-kazer
ne, gaan sinds maandag alle
maal naar school. De groteren
gaan naar het Brabant-college,
de kleintjes naar een noodge
bouw op het kazerneterrein.
Daar krijgen ze les van Bosni
sche leraren en met hun eigen
Bosnische schoolboekjes. De
kinderen zijn vrolijk, want Ne
derland vinden ze .érg mooi.
Maar op de televisie kijken ze
naar de verwoeste huizen in
hun vaderland.
De eerste schooldag had iets
feestelijks. Vooral voor de kin
deren zelf, die dolblij waren dat
ze weer naar school mochten
en uitgelaten „joef, joefi" rie
pen naar de onderwijzeressen.
Kees Intveld, coördinator van
de geïmproviseerde basis
school, is dolblij dat de school
er eindelijk staat. De afgelopen
maanden heeft de leiding van
het opvangcentrum eindeloos
moeten trekken en duwen,
voordat het ministerie van on
derwijs twee weken geleden
eindelijk bereid was een
noodgebouw ter beschikking
te stellen. De hele herfstva
kantie had hij vervolgens be
stemd voor de inrichting van
de school, maar ook dat ging
mis: het gebouwtje stond er
pas vorige week donderdag.
En ook nu nog is het geïm-
proviseer niet afgelopen, ver
zucht Intveld. Een ratelend la
waai buiten laat zien wat hij
bedoelt: onder veel gelach du
wen de kinderen het enige
schoolbord van de school van
de ene klas naar de andere.
De kinderen deert dat alle
maal niet. Braaf volgen ze de
lessen die bijna allemaal door
landgenoten worden gegeven,
met schoolboekjes die het Ro
de Kruis uit Bosnië heeft mee
genomen. „Het is nu bijna net
als thuis", zegt Elma uit groep
drie tevreden.
Andrea Kalevski-Op den
Camp is een van de lerares
sen. Zij is in Nederland gebp-
ren, maar heeft in het voor
malige Joegoslavië gestudeerd
en een paar jaar als onderwij
zeres gewerkt. Toen de burge
roorlog uitbrak is ze terugge
komen en nu werkt ze op het
centrum als „juf' van groep 4
en als tolk. „De meeste kinde
ren hebben gelukkig nauwelijks
achterstand opgelopen", zegt
ze. Ze hebben sinds april geen
les meer gehad, maar een groot
deel van die tijd was het toch
zomervakantie.
De kleinere kinderen hebben
wel problemen met lezen en
schrijven, vooral omdat ze vaak
thuis het cyrillisch schrift heb
ben geleerd. Kalevski: „Die kin
deren moeten helemaal op
nieuw leren lezen en schrij-
Naast het gewone lespro
gramma krijgen de kinderen el
ke dag een half uur Nederland
se les. Alle vluchtelingen kun
nen die lessen volgen, waarmee
men net genoeg Nederlands
leert om zichzelf in alledaagse
situaties verstaanbaar te ma
ken. „Nederlands is helemaal
niet moeilijk", zeggen de kin
deren uit groep acht in koor.
.AUcen weten we nooit of het
DE boek of HET boek is, maar
dat is toch niet erg." Ze vinden
het prettig om de taal een
beetje te leren, „want het is
heel vervelend dat we op straat
met niemand kunnen praten".
Hun oordeel over de school
en over Nederland is alleen
maar positief. De huizen zijn
mooi, de mensen zijn heel aar
dig en vooral de vele winkels
hebben diepe indruk op hen
gemaakt.
Op de vraag wat ze niet zo
leuk vinden, kunnen ze eigen
lijk geen antwoord geven. „Ik
vind wel dat Nederlandse jon
gens hun haar heel gek laten
knippen", zegt een jongen uit
groep acht lacherig. „En het
eten hier is ook een beetje
gek."
Andrea Kalevski vindt het op
vallend hoe weinig de kinderen
over thuis en over hun ervarin
gen praten. Op de vraag wat ze
het meest missen, zeggen ze
wel allemaal tegelijk: „mijn
huis, mijn kamertje" en Isma
voegt daar nog wat verdrietig
aan toe: „mijn poes".
Maar van traumatische erva
ringen is bij de kinderen, in te
genstelling tot de volwassenen,
weinig of niets te merken. Kale
vski. „Alleen toen ik over de te
levisie begon, merkte ik er iets
van. ledereen kijkt hier naar de
Kroatische zender en toen ik
vroeg wat ze dan zien, zei een
van de kinderen: „We kijken
naar de verwoeste huizen en de
dode mensen." Maar kleine
kinderen lijken snel te vergeten,
vooral omdat ze het hier fijn
vinden en nieuwe vriendjes en
vriendinnetjes hebben.
Hoelang de ontheemden op
het terrein kunnen blijven, is
onzeker. Defensie heeft het ter
rein aan de gemeente overge
dragen. die er een MBO-school
wil huisvesten. Voorlopig is het
tot 1 maart aan het Rode Kruis
ter beschikking gesteld, maar
wat daarna moet gebeuren?
Leider van het opvangcentrum
Verhagen: „Het ministerie van
WVC beslist wanneer de ont
heemden weer terug moeten.
Maar dat dat al op 1 maart zou
kunnen, lijkt mij hoogst on
waarschijnlijk."