Winkelier moet
klant lokken
Ondernemers
stationsgebied
vinden elkaar
lk)N o~-
Ahold-concern moet de broekriem behoorlijk aanhalen
hetOmbacht
Stand van Zaken
WOENSDAG 28 OKTOBER 1992
De ondernemingen aan de Schipholweg waarvan de meeste zich inmiddels bij de vernieuwde stichting hebben aangesloten. foto loek zuyderduin
Zakelijk
Onder deze titel verschijnt elke
week op deze pagina een over
zicht van kort zakelijk nieuws
uit de regio's Leiden, Alphen
en de Duin- en Bollenstreek.
Stuur uw berichten voor deze
rubriek naar het Leidsch Dag
blad, Postbus 54, 2300 AB Lei
den, t.a.v. 'Zakelijk'.
LCB verhuisd
LEIDEN Het LCB, het Leids
Congres Bureau, is verhuisd.
Deze maand vertrok het bureau
uit haar oude onderkomen op
het parkeerterrein van het AZL.
Het LCB is nu te vinden in het
centrum van de stad, op de Sta
tionsweg 20a. Op 12 november
houdt het bureau 's middags
tussen 14.30 en 18.30 uur open
huis voor relaties. (Tel. 071-
275299).
Tuinen
KATWIJK 'De Tuinen' en
'Het paviljoen' in Katwik zijn
twee nieuwe zaken in de tuin-
branche, die zich 31 oktober
aan het publiek presenteren op
een open dag. Beide zaken zijn
gevestigd aan de Wassenaarse-
weg 71 in Katwijk, de open dag
duurt van 10.00 tot 16.00 uur.
Ritme van de Tijger
LEIDEN H.A.J. van der Wiel,
ambtenaar van de directie
grondzaken van de gemeente
Leiden, opent op donderdag 29
oktober een nieuw Esso self ser
vice station aan de Willem de
Zwijgerlaan 62 in Leiden. De of
ficiële openingshandeling is om
15.00 uur, daarna wordt een
hapje en een drankje geser
veerd.
Microsoft
HOOFDDORP Computerbe
drijf Microsoft heeft het eerste
kwartaal van het fiscale boek
jaar 1993 (geëindigd op 30 sep
tember) afgesloten met een om
zet van 818 miljoen dollar. In
dezelfde periode over het vorige
boekjaar werd een omzet ge
haald van 581 miljoen. De net
towinst in het eerste kwartaal
van 1993 bedraagt 209 miljoen
dollar, dat is 45 procent meer
dan de 144 miljoen dollar die in
het eerste kwartaal van 1992
werd behaald.
LEIDEN WIM WEGMAN
Het Schuttersveld en de terrei
nen langs de Plesmanlaan zijn
vrijwel volgebouwd. Het scien-
cepark in de Leeuwenhoek is
een heel eind op streek, en de
plannen voor het stationsgebied
en het Medipark achter het AZL
liggen goed op koers. Het Leidse
station is het middelpunt van
een van de snelst groeiende, zo
niet het grootste economische
gebied in deze regio.
Veel samenhang vertoonde
dat centrum tot voor kort echter
niet. De verschillende bedrijven
gingen hun eigen weg. Maar
sinds anderhalf jaar lijken ze el
kaar te hebben gevonden. Een
al geruime tijd sluimerende be
langenorganisatie op het Schut
tersveld kent na een verjon
gingskuur een ongekende groei.
Inmiddels hebben zich bij de
club, die zich heeft omgedoopt
in de Stichting Leids Stationsge
bied, zo'n 70 ondernemers aan
gesloten. Een derde van de in
totaal 200 ondernemingen in
het gebied. Bedrijfsmakelaar
Menno Smitsloo, voorzitter van
de stichting, verwacht dat aan
de groei voorlopig nog geen
einde is gekomen.
De organisatie begon onge
veer tien jaar geleden als de Ini
tiatiefgroep Schuttersveld, een
vereniging van project-ontwik
kelaars die kantoren in dit ge
bied wilde neerzetten. Smitsloo:
„Nadat de bouw goed op gang
was gekomen, was er voor die
club eigenlijk niet zo veel meer
te doen. Het Schuttersveld is
voor een goed deel verwezen
lijkt. De bedrijven die zich er in
middels hebben gevestigd, waar
onder een groot aantal onder
nemingen die van buiten Lei
den komen, hadden echter
meer en meer behoefte aan een
belangenvertegenwoordiger. Er
gebeurt immers nogal wat in
deze omgeving."
Nieuw leven
Met hulp van de vereniging van
ondernemers LVI bliezen Smit
sloo en de zijnen de Intiatief-
groep Schuttersveld nieuw le
ven in. „Waarbij we al snel be
sloten om de naam te verande
ren. Want het Schuttersveld is
maar een onderdeel van het to
tale gebied." Inmiddels hebben
de meeste grote ondernemin
gen in de wijde omtrek van het
station zich bij de vernieuwde
stichting aangesloten. „Heere-
ma, de PTT, NBBS, de banken,
Holiday Inn, het GAK, Research
voor Beleid en zelfs het Natio
naal Natuurhistorisch Museum
maken er nu deel van uit. Van
de groten 'hebben' we alleen
het AZL en de universiteit nog
niet. Maar ik heb goede hoop
dat die zich over niet al te lange
tijd bij de stichting aansluiten.
Ze hebben in elk geval interesse
getoond."
Volgens Smitsloo is het de be
doeling dat de organisatie een
spreekbuis wordt voor de grote
verscheidenheid aan onderne
mers in het gebied. „Zo kunnen
we een rol spelen bij de verdere
ontwikkeling van de plannen
voor het stationsgebied. Dat zal
overigens maar een onderdeel
zijn van onze werkzaamheden,
geen leidraad. De voorlichting
aan leden en onderzoek ten be
hoeve van de aangesloten be
drijven is minstens zo belang
rijk."
VOORHOUT ERIC JAN WETERINGS
In afwachting van nieuwe huis
vesting in een glimmend kan
toorpand in Leidschendam
opereert Baas momenteel nog
vanuit een klein kamertje in zijn
woonhuis, in een nieuwbouw
wijk van Voorhout. Kindergej-
engel op de achtergrond bege
leidt zijn woorden. Twee mede
werkers doen hun werk vanuit
een tijdelijke behuizing in
Leidschendam.
In de afgelopen jaren werkte
Baas' adviseurs voor verschil
lende bedrijven. Daarbij waren
landelijk bekende ketens als
Megapool (elektronica) de Kera-
mos gift-shops en het Haagse
Babylon-complex. Vorig jaar
sloeg het bedrijf een grote slag
op de Floriade, nabij Zoeter-
meer. Door de directie van deze
recentelijk alweer gesloten we
reld- tuinbouwtentoontelling
werd het bureau aangezocht
om te adviseren over de plaats
en branche van de winkels op
het tentoonstellingsterrein.
Volgens een eerste schets
zouden her en der op het ge
bied losse winkels komen. „Niet
doen, hebben wij gezegd," zegt
Baas. „Ons advies was om de
winkels te concentreren. Maak
een soort winkelcentrum, dan
versterken de verschillende
branches elkaar." Dit advies
werd door de Floriade-directie
opgevolgd en ook winkeliers
bleken vertrouwen in deze op
zet te hebben. Meer dan 300 ge
gadigden toonden belangstel-
ling.
Uiteindelijk verschenen twee
rijen winkels op het Ganzen-
Smitsloo brengt naar voren
dat de stichting inmiddels al
een enquête heeft gehouden
naar de parkeerproblemen in
het stationsgebied, heeft mee
geholpen aan de totstandko
ming van een kinderdagverblijf
in de buurt en zich heeft inge
spannen voor de komst van een
voetplein, nabij de ingang van
de Floriade. Aan de noordkant
van het plein verrezen 18 'alge
mene' winkels, zoals een dro
gist, een porceleinwinkel en een
postkantoor, terwijl aan de
zuidzijde 13 winkels uit de groe
ne sector verrezen: bloemen en
planten, maar ook Afrikaans
houtsnijwerk en andere 'gezelli
ge' parafernalia.
„Ons uitgangspunt was exclu
siviteit," zegt Baas. „Dat wil
zeggen niet alleen sjieke win
kels, maar slechts één winkel
per branche." Met de horeca-
Als het aan ons ligt
worden na 1991 alleen
de grenzen niet meer
beveiligd!
HOLLAND
SECURITY
SYSTEMS BV
Co, BruymvcgM. I5:| MB «tamicrvwr
Tel. 075 - 28 88 52/28 9952. Fax. 21 82 10
Bouwkundige beveiligingen
O Electronischc signaleringssystemen
Brandmcldsystcmen
Gesloten televisie-circuit»
Toegangscontrolesystemen
aclmotvmoh
lunchroom op het Schutters
veld. „Verder willen we bedrij
ven die van buiten Leiden naar
dit gebied zijn gekomen, helpen
om wegwijs te worden in de
stad. Bijvoorbeeld met thema
avonden en spreekbeurten."
actviteiten op het terrein had hij
geen bemoeienis. Die waren
uitbesteed aan McDonalds en
de Van der Valk keten, terwijl
Ola met ijskarretjes op het ter
rein rondtufte.
Over het rendement van de
1400 vierkante meter winkelop
pervlakte kan Baas nog geen al
te stellige uitspraken doen. De
winkeliers krijgen binnenkort
een enquêteformulier toege
stuurd, waama hij de sterke en
zwakke punten van 'operatie
Floriade' in kaart hoopt te bren
gen. „De voorlopige cijfers zien
er goed uit," weet de winkelad
viseur. „Niet één winkelier was
echt ontevreden en een aantal
heeft meer omgezet dan vooraf
verwacht."
De (voorlopige) cijfers van de
Floriade lijken hem gelijk te ge
ven. In plaats van de verwachte
twee a 2,5 miljoen bezoekers
kwamen er 3,3 miljoen naar het
groenfestijn. Per persoon zou
den deze mensen zes gulden
uitgeven aan retail' goederen
(spullen en prullen met het Flo
riade logo er op en aanverwante
artikelen), zo was de verwach
ting. Volgens voorlopige cijfers
is dat bedrag 6,25 gulden per
persoon geworden.
Inmiddels zijn de meeste
winkels alweer tegen de vlakte
gegaan. Voor de uit aluminium
en glas opgetrokken construc
ties is na sluiting van de Floria-
de geen plaats meer. Het is de
bedoeling om in de nabije toe
komst een groot deel van de in
frastructurele voorzieningen
van het complex te gebruiken
voor de daar aan te leggen
nieuwbouwwijk Rokkcveen, van
de nabijgelegen groeikern Zee
term eer.
Tegen die tijd hoopt Baas in
zijn nieuwe kantoor in Leids
chendam te zitten, „Hier groei
ik echt uit," wijst hij om zich
heen in zijn kleine werkkamer.
Op de achtergrond klinkt weer
gejengel. „Inderdaad, dit wordt
een kinderkamer."
Bij het Ahold-concem, en dan vooral
bij de winkels van Albert Heijn, wordt
het grote dilemma zichtbaar waar
personeel en vakbonden voor komen
te staan. Nu de economische groei
het nulpunt nadert, zullen kruideniers
hun geplande omzetstijging ook neer
waarts bij moeten stellen. En niet te
vergeten de kosten die daarvoor nu
eenmaal gemaakt moeten worden.
Geen eenvoudige opgave wanneer
met personeel en bonden afspraken
zijn gemaakt over loonstijgingen van
gemiddeld 5 a 6 procent per jaar.
Vorige week kwamen de eerste be
richten over 'het aanhalen van de
broekriem' bij Ahold naar buiten. Te
gelijkertijd publiceerde het Centraal
Bureau voor de Statistiek (CBS) een
afname van het omzetvolume bij de
detailhandel in voedings- en genot
middelen over de maand augustus
van 7 procent. Dat kan een incidente
le inzinking zijn, maar een eenvoudi
ge rekensom leert dat ook bij een eco
nomische groei van zo'n 1 procent
per jaar, het vrijwel ondoenlijk wordt
zowel de aandeelhouders als de werk
nemers tevreden te houden.
Het concern blijft weigeren de
winstverwachting voor 1992 naar be
neden bij te stellen. Dat kan globaal
twee redenen hebben. In de eerste
plaats lijken de resultaten van de
Ahold-dochters in de Verenigde Sta
ten te verbeteren. In de tweede plaats
heeft Ahold te kennen gegeven het in
Nederland vooral te zullen zoeken in
kostenreductie.
Albert Heijn heeft meer dan 500 su
permarkten. Wanneer er in iedere su
permarkt één persoon minder werkt,
scheelt dat direct circa anderhalf mil
joen gulden aan kosten. De winkelbe
zetting bij Albert Heijn is afhankelijk
van de omzet en bekend is dat er een
aantal winkels qua uren personeel
boven de begrotingsnorm zitten.
Maar die kosten zullen nog eens extra
omlaag moeten om enigzins in de pas
te blijven met de concurrentie.
Een marktanalist bij een grote bank
verwacht dat de Albert Heijn-filialen
gedwongen zullen worden de prijzen
scherper te stellen. Met de stijging
van loonkosten vorig jaar heeft
marktleider AH de prijzen in de win
kels ook naar boven toe aangepast.
Maar tot grote schrik werden die
prijsverhogingen niet gevolgd door de
concurrentie. „Dat betekent dat Al-
bert Heijn voor het eerst sinds lange
tijd niet meer de prijzen dicteert,
maar de markt zal moeten volgen.
Willen ze hun comfortabele positie
met zo'n derde van de Nederlandse
markt in handen tenminste behou
den." Daarbij kan Ahold overigens ge
bruik maken van een aantal sterke
punten: veel eigen merken met een
grote marge, een breed assortiment
aan winkelsketens (naast AH onder
meer drogisterijen van Etos en de slij
ters van Gall Gall) en spreiding van
de risico's over twee c
Een analist van een groot effecten
kantoor beoordeelt de winstgevend
heid van Ahold daarom nog altijd als
goed. Maar: .Alleen de groei staat on
derdruk."
„Verschillende metalen een oppervlaktebehandeling
geven door ze in een bad met vloeistof te dopen, dat is
wat ik hier doe. Ik breng verschillende metalen aan,
zoals een nikkellaag, een chroomlaag, een goudlaag,
maar we werken hier ook met zilver, edelmessing, zink
en brons. Je moet steeds goed opletten dat je een
voorwerp niet te kort of te lang in een bad laat zitten.
Als er iets binnenkomt van bijvoorbeeld koper, dan
maken we daar eerst 'maagdelijk metaal' van. De oude
lak gaat eraf, de oude chroomlaag en de oude laag
nikkel. Voordat het voorwerp het bad in gaat moet het
worden ontvet, want anders blijft de nieuwe laag niet
goed zitten.
Dat verwijderen van die lagen gaat in een electrolytisch
bad dat van plus (anode) naar min (kathode) loopt, het
voorwerp is dus positief geladen. Dat kan ook
andersom, als we een laag opbrengen: dan is het
voorwerp de min (negatief, de kathode). Als dat is
gebeurd, dan zijn wij in principe klaar.
Het komt ook voor dat metaal maagdelijk binnenkomt,
dan gaan we eerst slijpen en polijsten en daarna pas
een nikkel- en een chroomlaag aanbrengen. Dat moet
direct na elkaar gebeuren, anders gaat het materiaal
waterstof opnemen. Dan wordt het 'passief, wat
betekent dat je dan kans hebt dat de chroomlaag niet
op de nikkellaag dekt.
Chroommetaal is het enige materiaal dat nog wel eens
verbrand. Dat komt omdat het een hard metaal is, dat
De klompenmaker doet zijn werk haast
alleen nog maar op braderieën en
demonstraties, terwijl de televisiereparateur
een onmisbare kracht op de arbeidsmarkt is.
Zo zijn in de loop der tijd veel ambachten
verdwenen, maar kwamen er ook veel nieuwe
beroepen bij. In Nederland zijn 109.000
kleine ambachtelijke bedrijven, die aan
577.000 mensen werk bieden. In deze serie
vertellen mensen met een ambachtelijk
beroep over hun werk. Vandaag L. (Louis)
Lolkes de Beer (21), galvaniseur bij de firma
Cupera in de Noorderstraat in Leiden.
in een bad met een hoge stroom moet. Als het verbrand
moeten we het napolijsten, zodat er weer chroom is te
zien. Als we dat niet doen wordt het dof en de meeste
mensen die iets laten doen willen hoogglans.
Het meest vergulden wij sanitaire delen zoals kranen,
maar ook delen van motoren en auto's als bumpers,
grillen en sierlijsten. Het verguldwerk is vooral voor
dure jachten, die worden gebouwd bij scheepswerf Van
Lent aan de Kaag. Die schepen gaan naar rijke
oliesjeiks. We hebben ook veel verguldwerk gedaan
leren.
Het leuke is dat je hier eer v
komen heel slecht binnen e
TEKST ERIC JAN WETERINGS
FOTO HIELCO KUIPERS
n je werk hebt. Dingen
i gaan weer netjes de deu
Voorhouter adviseert middenstand
Hoe lok je als middenstander het publiek je nieuwe win
kel binnen? Welke combinatie van winkels heeft de
meeste kans van slagen? Aan welke branches heeft een
nieuwbouwwijk behoefte? Voor elke vraag staat tegen
woordig een speciale 'consultant' met een antwoord
klaar. Ook adviseren over 'winkelformules' blijkt een vak.
Voorhouter W.J. Baas maakte er een paar jaar geleden
zijn broodwinning van.
voor het jacht van Bram van Leeuwen. Dat is die man
die een taleninstituut heeft opgericht en dat later voor
veel geld heeft verkocht. Hij woont nu op een groot
jacht dat meestal in Zuid Frankrijk ligt, in Cannes.
Het ziet er allemaal heel gevaarlijk uit hier, die
dampende bakken met vloeistof en soms is dat ook wel
zo. De meeste damp die je uit de baden ziet komen is
waterdamp: het chroombad wordt steeds op 30 40
graden gehouden en het nikkelbad op 50 60 graden,
dus het water uit de vloeistof verdampt. Caustic
Sodadamp is niet echt fris. Dat gebruik je om de
anodiseerlaag van aluminium af te halen en daar moet
je een neuskapje bij opzetten. In hele erge gevallen
moet je zelfs een kap met een filter opzetten.
Mijn keuze voor dit werk is min of meer toeval. Ik werk
hier bij mijn oom in de zaak, mijn vader heeft hier ook
vijftien jaar gewerkt. Drie jaar geleden ben ik hier aan
het werk gegaan en zo leer ik steeds meer van het
beroep. Er zijn wel opleidingen voor, maar die worden
's avonds gegeven dus dat zou ik naast mijn werk
moeten doen. Het meeste moet je toch in de praktijk
