Canadezen wijzen nieuwe grondwet af
'Stijging van de Duitse welvaart is nu voorbij'
Buitenland
Zege oud-communisten in
Litouwen onverwacht groot
Brazauskas krijgt nieuwe
kans van kiezers Litouwen
Alle hens aan stuurboord
Middenstand Italië fel
tegen minimum-belasting
Tsjechen en Slowaken
gaan balans opmaken
Dode bij raketaanval op Israël
DINSDAG 27 OKTOBER 1992
ANP Algemeen NedeHands Persbureau AP Associated Press
Deutsche Pres se Agentur GPD Gemeenschappeli|ke Persdienst
Ind The Independent IPS inter Press Service RTR* Reuter
'Wereld nog niet ten einde'
seoul De leider van de Zuidkoreaanse Dami Missie, de 46-jari-
ge Lee Jang-rim, heeft zijn ongeveer 10.000 volgelingen vanuit
de gevangenis een brief gestuurd waarin hij hen ervoor waar
schuwt dat het door hem voorspelde einde van de wereld wel
eens niet kan doorgaan. Lee in de cel voor oplichting ver
zoekt de gelovigen „zichzelf te beheersen" als de door hem aan
gekondigde Dag des Oordeels, morgen, op zich laat wachten.
CIA: Overlevenden KAL-vlucht
seoul» De Amerikaanse geheime dienst CIA sluit niet uit dat er
overlevenden zijn van het Zuidkoreaans vliegtuig dat in 1983 bo
ven het Russische schiereiland Sachalin werd neergeschoten.
Volgens het CIA-rapport hebben mensen die kort geleden Rus
land hebben verlaten, gezegd dat overlevenden onmiddellijk na
de ramp zijn opgesloten in kampen voor dwangarbeiders. Een
Zuidkoreaans parlementslid heeft zijn regering gevraagd op
nieuw onderzoek te doen naar de toedracht van het neerstorten
van het toestel.
Gonzalez wil aanblijven
madrid De Spaanse premier Felipe Gonzalez is bereid om na
de verkiezingen van 1993 door te gaan als regeringsleider. Gon
zalez en zijn partij zijn deze week tien jaar aan de regering. „Jul
lie kunnen op mij rekenen", riep Gonzalez zijn enthousiaste
partijgenoten toe. Hij stelde wel als voorwaarde dat de partij dan
eenduidig achter zijn economische beleid moet staan. Gonzalez
zei zich „niet bovenmatig zorgen te maken" over het idee dat hij
een coalitieregering zou moeten leiden na de verkiezingen.
Huis oppositieleider beschoten
vaounde» Paramilitairen in Cameroun hebben gisteren het huis
bestormd van John Fru Ndi, één van de belangrijkste oppositie
leiders in het land. Bij de beschietingen kwamen verscheidene
mensen om het leven, aldus een woordvoerster van de opposi
tiepartij het Sociaal Democratisch Front (SDF). De gouverneur
van de provincie Noord-West, Rene-Luc Bell, ontkende dat de
politie het huis van Fru Ndi had bestormd. De paramilitairen
zouden juist de oppositieleider hebben willen beschermen tegen
plunderaars van buitenaf.
Franse regering mag aanblijven
parus De Franse regering heeft gisteravond een motie van
wantrouwen overleefd, die door de oppositie was ingediend.
Voor de motie van de oppositie stemden 261 parlementariërs; 25
stemmen te weinig voor de val van de regering Bérégovoy. De
communisten onthielden zich van stemming en hielden daar
door de regering in het zadel.
Komeet komt tien jaar later
haarlem Het persbureau Reuters heeft zich vergist. De komeet
Swift-Tuttle komt niet op 14 augustus 2116 in aanvaring met de
planeet Aarde, maar pas tien jaar later. Een hele geruststelling.
Reuters had zich verschreven. De inslag zou op aarde het groot
ste deel van het leven vernietigen, aldus een astronoom uit
Australië.
Rode Khmer zal stembus negeren
phnom penh De Rode Khmer zal zich niet bij de uitslag van de
in mei te houden verkiezingen in Cambodja neerleggen. De ver
zetsorganisatie vindt dat de zittende pro-Vietnamese regering
teveel voordeel ondervindt van de huidige interim-situatie,
waarin de Verenigde Naties betrokken zijn bij de belangrijkste
bestuursfuncties in het ruim 13 jaar door burgeroorlog geplaag
de Aziatische land.
De overwinning van de voor
malige communisten bij de par
lementsverkiezingen in Litou
wen valt groter uit dan op grond
van eerste prognoses werd ver
wacht. De Democratische Ar
beiderspartij van Algirdas Bra-
zauskas behaalde 44,7 procent
van de stemmen. De onafhan
kelijkheidsbeweging Sajudis van
president Vytautas Landsbergis
behaalde een schamele 19,8
procent.
Brazauskas staat een verzoe
ning met de oosterbuur Rus
land voor en een verzachting
van de economische hervor
mingen. Brazauskas ontkent
echter zich op Moskou te willen
oriënteren. „Er komt geen om
mekeer richting oosten".
Tegelijkertijd met de verkiezin
gen werd een referendum ge
houden waarin de kiezers zich
konden uitspreken over de
nieuwe Grondwet van de Oost-
zeestaat. Die werd met grote
meerderheid (ruim 83 procent)
aangenomen. Daarmee werd de
weg vrijgemaakt voor presi
dentsverkiezingen begin vol
gend iaar. De strijd zal waar
schijnlijk gaan tussen Brazaus
kas en Landsbergis.
vilnius»
De eerste democratische verkie
zingen in Litouwen hebben een
man aan de top gebracht, dié in
de strijd voor onafhankelijkheid
van zijn vaderland een grote rol
speelde. Algirdas Mykolas Bra
zauskas (60) was er tot nu toe
j niet in geslaagd deze verdien
sten te gelde te maken omdat
hij lid was van de verkeerde
partij. Hij was partijchef van de
communistische partij van Li
touwen.
De zwaarste test voor Brazaus
kas kwam in december 1989,
toen hij de communistische
partij van Litouwen afsplitste
van de Sovjet-moederpartij.
Daarmee was hij de eerste poli
ticus in de Sovjetunie die het
waagde Moskou voor het hoofd
te stoten.
De Moskou-getrouwe Litouwse
communisten verklaarden Bra
zauskas en zijn aanhangers
daarop de oorlog. Een jaar lang
terroriseerden zij met hulp van
het Sovjet-leger en de geheime
dienst KGB de onafhankelijke
Litouwse communisten, die
zich steeds nadrukkelijker uit
spraken voor staatkundige on
afhankelijkheid van Litouwen.
Toen de onafhankelijkheid van
Litouwen een feit werd slaagde
Brazauskas er niet in zijn popu-
Er komt geen nieuwe Canadese grondwet. In het referen
dum van gisteren hebben de kiezers zich tegen de veran
dering van de grondwet uitgesproken waarmee de poli
tieke leiders de Franstalige provincie Québec, met de be
lofte van grotere autonomie bij Canada wilden houden.
Na telling van 73,4 procent van de stemmen leidden de
nee-stemmers landelijk met 51,8 tegen 47 procent.
washington-ottawa gpd-ap-afp
De federale premier Mulroney
erkende vannacht zijn neder
laag en riep de Canadezen op
zich op de economische proble
men te richten. „Ik leg mij zon
der aarzeling neer bij de uit
spraak van het volk", verklaarde
Mulroney op een persconferen
tie in Ottawa. Het probleem van
Québec blijft bestaan, merkte
de premier op, en hij onder
streepte dat het niet mogelijk
zal zijn deze kwestie in de
„voorzienbare toekomst" op te
lossen.
„Dit betekent soevereiniteit
voor Québec". riep de separa
tistische leider Lucien Bou
chard, een van de leiders van
het „nee-Comité", op een bij
eenkomst uit. Jacques Parizeau.
leider van de Parti Québécois
feliciteerde het Engelstalige Ca
nada dat het net als Québec te
gen de voorstellen had gestemd.
Onder luid gejuich van zijn aan
hangers kondigde hij aan dat de
volgende verkiezingen over de
onafhankelijkheid van hun pro
vincie zullen gaan. Maar vol
gens verwachting zal het op
korte termijn niet zo'q vaart lo
pen.
Waarschijnlijk zullen de poli
tici na de volksraadpleging, die
niet bindend was, besluiten om
voorlopig op de oude voet ver
der te gaan. De komende tijd
kan dan worden gebruikt om
nieuwe samenwerkingsvormen
te onderzoeken. Wel kan het
'nee' het einde betekenen van
de centrum-rechtse regering
Mulroney.
Nadat in Québec de stemmen
waren geteld, bleek dat de be
volking daar de voorstellen met
55 tegen 42 procent had afge
wezen. Omdat voor het goed
keuren ervan een meerderheid
in alle tien provincies nodig
was, betekende dit al dat zij van
tafel waren.
Maar ook in de Engelstalige
provincies Nova Scotia. Manito
ba en Alberta leek een meerder
heid tegen. In Ontario. Saskat
chewan en British Columbia
was het vannacht, terwijl nog
niet alle uitslagen binnen wa
ren. een nek-aan-nek-race. Al
leen de inwoners van de drie
kleinste provincies. Newfound
land, Prince Edward Island en
New Brunswick, stemden vóór
de staatshervorming. Het kan
nog enkele dagen duren eer de
volledige uitslag bekend is.
De Wezers konden zich uit
spreken over het Akkoord van
Charlottetown, dat de leiders
van drie grote politieke partijen,
de premiers van de tien provin
cies en vertegenwoordigers van
de indianen, Inuit en Métis op
28 augustus hebben gesloten.
Alles draaide daarbij om de eis
van Québec voor meer zelfbe
stuur. Zonder dat dreigden de
Québécois de Canadese staat te
verlaten.
Aan hun wensen was tege
moetgekomen door de Fransta
lige provincie een kwart van de
zetels in het Lagerhuis te garan
deren, door meer bevoegdhe
den van de centrale regering
naar de provincies over te heve
len en Québec te erkennen als
een 'afzonderlijke gemeen
schap' binnen de Canadese fe
deratie.
SINGAPORE Dokwerkers maken zich vanmorgen uit de voeten nadat het Russische passagiersschip Belorussia Witrusland) zwaar slagzij
heeft gemaakt in de haven van Singapore. Het schip was net voor reparaties een droogdok binnengebracht, toen het door een ongeluk
in het dok op zijn zijkant kantelde. foto jonathan drake reuter
rome eelco van der li
Amato en stelt voor iedere be
roepsgroep een minimum-in
komen vast. op basis waarvan
belasting moet worden afgedra
gen.
Uit controles blijkt dat negen
van de tien belastingplichtigen
te weinig opgeeft aan de fiscus.
In de levensmiddelensector
wordt gemiddeld maar een
kwart opgegeven van de werke
lijk inkomsten; in de horeca nog
geen éénvijfde en in de groot
handel éénvierde. Naar schat
ting wordt jaarlijks in Italië een
bedrag van 420 miljard gulden
niet opgegeven. Als hierover be
lasting zou worden betaald, zou
Amato 133 miljard gulden in
casseren, precies het bedrag dat
de premier wil binnenhalen met
zijn bezuinigingsoperatie.
correspondent
De Italiaanse middenstand trekt
ten strijde tegen de regering-
Ainato. Als de door de regering
aangekondigde 'minimum-be
lasting" wordt ingevoerd, zullen
de winkels uit protest gesloten
blijven. Dit viel gisteren te ho
ren tijdens een emotionele ma
nifestatie in Rome van de over
koepelende organisatie Con-
fcommercio.
De minimum-belasting is een
maatregel die de wijdverbeide
belastingontduiking onder mid
denstanders en mensen werk
zaam in de vrije sector moet
helpen terugdringen. Ze maakt
deel uit van de omvangrijke be
zuinigingsoperatie van premier
praag rtrregeld. Deze week worden de
bezittingen geïnventariseerd.
Wat de munteenheid betreft
hadden de twee partijen aan
vankelijk afgesproken dat zij de
eerste zes maanden na de
scheiding een zelfde munt zou
den hebben. Meciar liet zater
dag echter weten gekant zijn te
gen die termijn. Niet duidelijk
werd of zijn regering een lange
re dan wel een kortere termijn
wensL
De Tsjechische landen (Bohe-
men, Moravië en Silezië) en Slo
wakije hebben gisteren defini
tief afgesproken op 1 januari
een douane-unie te vormen. Op
die datum houdt de Tsjecho-
Slowaakse federatie op te be
staan. De toekomstige munt
van de twee republieken en de
verdeling van de federale bezit
tingen moeten nog worden ge-
Regering Rabin zweert wraak voor aanvallen Hezbollah
De Israëlische regering heeft
wraak gezworen voor een nieu
we raketaanval op de noordelij
ke stad Kiryat Shmona vanuit
Zuid-Libanon, waarbij vanoch
tend een 14-jarige jongen werd
gedood en vijf andere personen
gewond raakten.
De pro-Iraanse Hezbollah-or-
ganisatie had gisteren aange
kondigd dat het raketten op Is
raël zou afvuren als het Israëli
sche leger zijn acties in Libanon
niet zou staken. Het Israëlische
offensief volgt op een bomaan
slag zondag door Hezbollah op
een militair konvooi.
Even voor twaalf uur gister
avond lanceerde Hezbollah al
een eerste barrage Katyusha's,
vanuit stellingen ten noorden
van de door Israël ingestelde
„veiligheidszone". Tenminste
een ervan kwam terecht in Is
raël, maar zonder schade aan te
richten.
Premier Rabin en stafchef lui
tenant-generaal Barak kondig
den gistermiddag aan dat Hez
bollah een zware prijs zal beta
len voor de actie van zondag.
Kort daarop begon de Israëli
sche luchtmacht een reeks aan
vallen met straaljagers en heli
kopters op shi'itische doelen in
de Beka'a-vallei en in de buurt
van Jibshiet, een centrum van
shi'itische militanten.
Dorpen ten noorden van de
„veiligheidszone" in Zuid-Liba-
non liggen sinds gistermorgen
onder vuur van de Israëlische
artillerie en een lange stroom
vluchtelingen trekt weg uit het
gebied. De Israëlische marine
voerde de afgejopen nacht van
af posities dicht bij de Libanese
kust bombardementen uit op
twee Palestijnse kampen ten
noorden van Bayrut. De eerste
berichten spreken over grote
aantallen slachtoffers en zware
schade.
Onderminister van defensie
Mordechai Gur beschreef de Is
raëlische militaire acties als nog
maar het begin van een groot
vergeldings-offensief tegen He
zbollah. „We zullen ze overal
moeten bestrijden", zei hij,
„want we kunnen ons dit soort
incidenten niet veroorloven. We
weten precies in welke dorpen
de mensen van Hezbollah zich
ophouden. We hoeven alleen
maar te besluiten wam
zullen optreden en hoe"
Het zusje van de zondag bij een bomaanslag in Libanon omgekomen Israëlische militair Assaf Golan k
tijdens de begrafenis in Beersheva.
Bondskanselier Kohl presenteert 'Wessies' rekening Duitse eenheid
Algirdas Brazauskas. foto reuter
lariteit uit te buiten. De natio
nalistische krachten verenigd in
de groepering Sajudis verdron
gen alle voormalige communis
ten uit de regering, waarin Bra
zauskas tijdelijk de functie van
waarnemend premier vervulde.
Met zijn omgedoopte Litouwse
Democratische Partij van de Ar
beid ging Brazauskas in de op
positie en wachtte hij op een
nieuwe kans. De Litouwse be
volking heeft hem die zondag
gegeven.
düsseldorf hans hoogenduk
correspondent
Een rede van bloed, zweet en tranen
zoals Helmut Kohl had aangekondigd,
is het op de eerste dag van het CDU-
partijcongres in Dtisseldorf niet gewor
den. De Duitse bondskanselier en
voorzitter van de christendemocrati
sche CDU deed zijn best, wisselde lof
en kritiek af, maar de vonk wilde niet
overspringen.
Misschien merkte hij gisteren tijdens
zijn toespraak zelf al dat de achterban
reserves had. Misschien strooide hij
daarom in zijn ruim een uur durende
speech zo ruimschoots met tussenzin
nen als 'de mensen hebben er recht op
dat wij eerlijk zijn' en 'we hebben zwa
re tijden voor de boeg'. Vandaag krijgt
hij een herkansing als Europa op het
programma staat.
Het meeste applaus oogstte Kohl met
zijn inmiddels bijna plichtmatige ver-
oordelijngvan het geweld tegen bui
tenlanders, maar vooral met de verket
tering van de oppositionele SPD. De
CDU-leider zei best een debat te willen
voeren over wat er in de tien jaar van
zijn kanselierschap fout was gegaan of
beter had gekund. „Maar één ding
staat voor mij buiten elke discussie: bij
de eenwording zou ik precies hetzelfde
handelen."
De sociaal-democraten hebben vol
gens Kohl hun journalistieke en acade
mische hulptroepen weer laten op
marcheren om de geschiedenis te ver
valsen. „En dat terwijl zij in werkelijk
heid de eenheid al lang hadden opge
geven."
Dat de Duitsers financieel in de pro
blemen zitten doordat de kosten van
de eenwording gierend uit de hand lo
pen, is niet zijn schuld, betoogde Kohl.
En om dat te illustreren citeerde hij uit
een geheim DDR-protocol. waaruit
blijkt dat het land in september 1989 al
vrijwel failliet was. Volgens Kohl heeft
iedereen in het Westen de ware toe
stand in Oost-Duitsland verkeerd inge
schat en schetste de laatste commu
nistische premier Modrow een veel te
rooskleurig beeld.
Daarom zal de opbouw langer duren
en meer kosten. Kohl: „Toen hebben
wij grote successen geboekt en we mo
gen die niet kapot laten praten door
uitgerekend diegenen die de eenheid
niet wilden en tot voor kort de DDR
nog als socialistisch voorbeeld prezen.
De SPD biedt zelfs na tien jaar opposi
tie nog geen alternatief voor de grote
brede partij van het midden, de CDU",
aldus Kohl.
Na deze massage van de gekwetste
christen-democratische zielen, kwam
Kohl terzake. Dankzij het communis
tische wanbeleid zit het herenigde
Duitsland na 1995 met een extra
schuldenlast van omgerekend 500 mil
jard gulden en is er voor de opbouw
van de ex-DDR nog lange tijd zo n 155
miljard per jaar nodig. Kortom, Kohls
boodschap was dat er geen geld meer
is voor leuke dingen in het westen.
„De laatste tien jaar hebben velen het
als vanzelfsprekend aanvaard dat de
werkgelegenheid steeg, de prijzen sta
biel bleven en de inkomens omhoog
gingen. Dat is nu voorbij", zei de kan
selier zonder in te vullen hoe de las
tenverhogingen er vanaf 1995 uit gaan
zien. De enorme bedragen voor het
oosten kunnen naar zijn overtuiging
alleen worden opgebracht als de eco
nomie in het westen od een stevig fun
dament blijft staan. „Het Duitse Wtrt-
schaftswunderwas geen wonder, maar
het resultaat van een gemeenschappe
lijke keiharde aanpak", zei Kohl. En hij
voegde daar aan toe: „Te velen zijn als
toeschouwer van de Duitse eenheid op
de tribune gaan zitten". Daarna stelde
bi) de retorisc lie vraag of het land z.ich
deze lasten financieel wel kan veroor
loven. „Het antwoord is :ja, mits ieder
een solidair is." Enigszins dreigend
vervolgde hij: „Wie nu weigert mee te
werken, is er verantwoordelijk voor als
de belastingen eerder en sneller om
hoog moeten dan wij nu van plan
zijn'
Om de Wessies ietwat te verzoenen
met de komende magere jaren, zei
Kohl dat een aantal aanpassingen in
ieder geval noodzakelijk ZOU zijn om
Duitsland fit te maken voor de slag op
de Europese binnenmarkt. De CDU-
voorzitter had het erover dat menig
Duitse academicus pas rond het der
tigste levensjaar van de universiteit
komt. dat in sommige faculteiten de
helft van de studenten de eindstreep
niet haalt en dat er in één deelstaat
meer studenten architectuur ziiadan
leerling-bouwvakkers. „Dat kan dus
niet langer", zei Kohl.
Of het nog niet genoeg was, kregen de
Duitsers ook nog te horen dat ze te
kort werken, te vroeg met pensioen
gaan en te veel vakantie hebben. „Op
het gebied van het jaarlijkse aantal
uren werk zijn wij de sluitpost van Eu
ropa", stelde Kohl. die dan ook flexibe
ler arbeidstijden en pensioneringen
verlangde. Hij voegde daaraan toe dat
Duitsland gezien de labiele conjunc
tuur wel iets moet doen. omdat er bij
elke procent minder groei door het te
ruglopen van de belastingopbrengsten
een nieuw gat van tien miljard ont
staat.
Kohl besloot zijn toespraak met de be
kentenis de coalitie met de FDP te wil
len voortzetten en de bereidheid CDU-
voor/itter te blijven. Anderh.iU t mi
nuut maar duurde het afsluitende ap
plaus. waarvan ila hts de laatste pat
weg dertig seconden als staande ova-
tie i n dat heeft de leansetfer van de
eenheid' wel eens anders meege
maakt.
