Leidsch
Dagblad
A
Botsing dreigt over reiskaart
Leiden krijgt komende
jaren bijna miljoen meer
Gebrek aan niet-Nederlandse beenmergdonors
In 1998 vier treinen
per uur naar Alphen
'Dit is het Europa van Maastricht'
Prijzenoorlog om
klant supermarkten
Boeing 747
in problemen
op Schiphol
OOK LEIDEN
WORDT VERRASSEND
VERRUKKELIIK.
.la Place,
'Kloof met
China nog
erg groot'
DINSDAG 27 OKTOBER 1992
OPGERICHT 1 MAART 1860
NR. 39992 LOSSE NUMMERS 1.50
Spoorwegen passen Rail 21 aan
leiden/alphen jan westerlaken
Over ruim vijf jaar, in 1998,
moeten tussen Leiden en Alp
hen vier treinen per uur rij
den. Deze kwartiersdienst is
de hele dag van kracht. In dat
jaar is het baanvak tussen
beide plaatsen verdubbeld.
De Nederlandse Spoorwegen
konden vanmorgen niet mee
delen of de baanvakverdub
beling tussen Alphen en
Utrecht dan ook in gebruik
kan worden genomen.
Een en ander blijkt uit het
bijgestelde NS-plan Rail 21.
Dit plan gaat er globaal van
uit dat de Spoorwegen in het
jaar 2010 eens zoveel reizigers
vervoeren dan op dit ogen
blik. Rail 21, een miljarden
project, wordt in fasen uitge
voerd. De plannen vormen
een rigoreuze koerswijzging
want nog geen drie weken ge
leden deelde een NS-woord-
voerder mee dat van een
baanverdubbeling deze eeuw
geen sprake zou zijn.
Vanaf 1996 moeten er in de
Randstad aanzienlijk meer
treinen rijden. Dit geldt voor
al voor de oude lijn Amster-
dam-Haarlem-Leiden-Den
Haag-Rotterdam. De frequen
tie van de stoptreinen op het
traject Leiden-Den Haag
wordt verhoogd tot vier keer
per uur. De TGV-treinen rij
den met ingang van dat jaar
enkele keren per dag op de
lijn Amsterdam-Brussel-Pa
rijs.
De NS gaan er nog steeds
vanuit dat de zogenoemde
bollenstations in Amsterdam-
Geuzenveld, Haarlem-oost,
Voorhout, Hillegom en in de
Merenwijk in Leiden in 1996
worden opengesteld. Minister
Maij-Weggen (verkeer en wa
terstaat) heeft ingestemd met
de aangepaste NS-plannen.
Kleurentelevisie
3 Kleurentelevisies zijn
schadelijk voor het
milieu en moeten apart
worden ingezameld, vindt
de Consumentenbond.
Nieuwe grondwet
9 In een referendum
hebben de Canadese
kiezers zich tegen een
nieuwe grondwet uitge
sproken.
Komeet
-y De komeet Swift-
I Tuttle die in 2116 in
botsing met de aarde kan
komen, is dezer dagen aan
de hemel te zien.
Nachtmerrie
/t q Een luchtige nacht-
I -/ merrie in het LAK-
theater: jonge onschuld
belaagd door het dood en
verderf zaaiende kwaad.
John de Wolf
Feyenoord komt
Z I alsnog in actie voor
John de Wolf. Tegen Lu-
zem werd hij ten onrechte
uit het veld gestuurd
De Graajf-Nauta houdt tegen zin Kamer vast aan eigen project
Staatssecretaris De Graaff-Nauta (binnenlandse zaken)
riskeert een botsing met de gehele Tweede Kamer. De
bewindsvrouw gaat ondanks de uitdrukkelijke wens van
de Kamer toch door met de aanbesteding van een eigen
rijksidentiteitskaart, tevens Europese reiskaart. Het parle
ment liet vorige week weten liever door te gaan met de
identiteitskaart van de Vereniging van Nederlandse Ge
meenten (VNG), die al klaar is.
Eind deze zomer verbrak De
In een gesprek met het och
tendblad Trouw zegt de staats
secretaris ook de wens van de
Kamer te negeren om opnieuw
met de VNG te gaan overleggen.
Graaff het overleg met de ge
meenten over een gezamenlijke
aanbesteding van een nationale
identiteitskaart, die nodig is als
het parlement instemt met een
legitimatieplicht.
Door een uitspraak van het
Europese Hof is deze kaart in
dat geval tevens geldig als Eu
ropese reiskaart. Het kabinet
heeft in mei dit jaar te kennen
gegeven de VNG-kaart, die toen
al bijna klaar was, van legitima-
tiekaart voor gemeenten op te
waarderen tot nationale identi
teitskaart. Voorwaarde was nog
wel dat volgens EG-regels op
nieuw zou moeten worden aan
besteed.
Volgens de staatssecretaris
wilde de VNG alleen samen met
het rijk een kaart aanbesteden,
als de vereniging volledig ver
antwoordelijk voor het project
zou blijven. De Graaff weigert
dit, omdat zij politiek verant
woordelijk wil zijn voor de iden
titeitskaart. De VNG stelde toen
voor dat Binnenlandse Zaken
het project uitbesteedt aan de
gemeenten, met behoud van de
politieke verantwoordelijkheid.
De WD steunt dit voorstel.
De staatssecretaris besloot
echter begin oktober zelf aan te
besteden, gelijk met de aanbe
steding van een nieuw fraude
bestendig paspoort. Daardoor is
de kans groot dat straks twee
identiteitskaarten op de markt
komen. De Kamer vindt dit „ab
surd en niet aan de burgers te
verkopen". Onder voorwaarde
dat er geen schadeclaims zijn te
verwachten, eiste zij vorige
week stopzetting van de aanbe
steding van het rijk.
De WD heeft gedreigd met
een motie te komen waarin de
gang van zaken wordt afge
keurd. Ook zal daarin worden
gesteld dat er maar één kaart
mag komen. Het CDA gaf al aan
voorkeur te hebben voor de
VNG-kaart als nationale identi
teitskaart.
Edah in de slag met Albert Heijn
den haag gpd
Supermarktgigant Edah gaat de
strijd aanbinden met de andere
grootgrutters in Nederland.
Vierhonderd produkten worden
vanaf vandaag vijf tot twintig
procent goedkoper. Voorlichter
G. van Huisstede zegt triomfan
telijk dat „de collega in Zaan
dam de bui blijkbaar niet heeft
zien hangen".
Albert Heijn is van plan de
handschoen op te rapen. Het
Zaanse bedrijf meldt dat de
economische situatie dusdanig
is dat ook AH „klanten bij de
concurrenten moet weghalen".
Hoe het Zaanse bedrijf dat wil
gaan doen, is nog niet bekend.
Vanwege stijgende loonkos
ten schroefde marktleider AH
vorig jaar al zijn prijzen op. De
concurrentie deed dat niet.
Toch hqalt woordvoerder
Smeets van AH haar schouders
op voor een groter prijsverschil
met Edah. „Wij voeren een heel
ander beleid", legt ze uit. Vol
gens haar spelen bij AH service,
bediening en assortiment een
schiphol henny van egmond
Een Boeing 747 van Cathay Pa
cific heeft gisteren op Schiphol
twee keer een start afgebroken
vanwege motorpech. De Boeing
bleek niet te repareren en is 'op
drie motoren' zonder passagiers
naar Londen gevlogen. De pas
sagiers zijn afgelopen nacht on
dergebracht in een hotel en
vanmorgen vertrokken met een
ander toestel van Cathay.
Het vliegtuig - nog geen drie
jaar oud - zou om half twaalf
vertrekken voor een vlucht naar
Hongkong via Frankfurt. Tij
dens de start kreeg de gezag
voerder een melding van een
storing in een van de vier moto
ren, waarna hij het vliegtuig stil
zette. Besloten werd de motor
op Schiphol te repareren. De
passagiers bleven in het toestel
tijdens de vier uur durende
werkzaamheden. „Ze hebben
een maaltijd gehad", aldus een
woordvoerder van Cathay.
concurrerende rol ten opzichte
van andere bedrijven en is de
prijs niet doorslaggevend.
Edah-voorlichter Van Huis
stede bestrijdt dat 'zijn' bedrijf
een risico neemt met de algehe
le prijsverlaging. „We hebben
eerst de proef op de som geno
men in winkels in het noorden
en midden van het land. De
omzet nam toe. Vandaar dat we
de stap in alle filialen aandur-
Los hiervan heeft Vendex-
dochter Edah in vijf filialen in
het land voor een totaal andere
aanpak gekozen. Het gaat om
een proef met de helft van het
assortiment en lagere prijzen.
De consument heeft hier moei
te mee, blijkt uit een enquête
van het Instituut voor Toege
past Winkelonderzoek (ITW)
onder driehonderd mensen.
Klanten missen merkartikelen
als Calvé en Hak. Bijna de helft
van de ondervraagde klanten
zou afhaken. Van Huisstede wil
hierop geen commentaar ge-
>7^^. j1 uN LA SlOEïtui*
\tSTAUa L*>UR0PA OE'MAAOTR^HTI
f *»CHA COMT1 i. .AAS NOCH!
J OOBIBHHO
madrid Tienduizend ontslagen in de staalindustrie: Dit is
het Europa van Maastricht'. Met leuzen van deze strekking
hebben gisteren tienduizenden metaalarbeiders in Madrid
gedemonstreerd tegen de voorgenomen hervorming in de
metaalindustrie die 10.000 banen zal kosten. De betogers
trokken naar het ministerie van industrie, waar de verant
woordelijke minister een delegatie van de demonstranten
ontving. De stoet werd geleid door 700 metaalarbeiders uit
Asturia en Baskenland die in 18 dagen vanuit hun regio
naar Madrid waren gelopen, een afstand van circa 500 kilo
meter. Reden voor een van de staalarbeiders zijn schoenen
even uit te trekken (foto). De overige demonstranten waren
met bussen naar de Spaanse hoofdstad gekomen. De rege
ring wil de overproduce in de metaalsector aanpakken. Zij
wil metaalfabrieken en kolenmijnen sluiten in de noordelij
ke provincies, rond de eeuwwisseling nog het zenuwcen
trum van de Spaanse industrie, maar nu verouderd en niet
meer in staat te concurreren. De regering wil twee verlies
lijdende metaalbedrijven in Asturia en Baskenland laten
opgaan in een kleinere staatsonderneming. Daarbij zouden
bijna 10.000 banen verloren gaan. foto s epa
den haag jan kuys
haags redacteur
De gemeente Leiden krijgt.in
1994 mogelijk bijna negen ton
extra erbij uit het gemeente
fonds, de belangrijkste geld
stroom van rijk naar gemeen
ten. Dit is het gevolg van een
wijziging in de verdelingssyste-
matiek, die de staatssecretaris
sen Van Amelsvoort (financiën)
en De Graaff-Nauta (binnen
landse zaken) gisteren aan de
Tweede Kamer hebben voorge
steld. Voor 1995 wordt het be
drag verdubbeld.
Ook Noordwijk heeft baat bij
de nieuwe verdelingssystema-
tiek, die de gemeente 262.000
gulden oplevert. Een lagere uit
kering 'per woonruimte' is ruim
122.000 gulden nadelig, maar
per saldo gaat Noordwijk er bij
na 262.000 gulden op vooruit.
Kleinere gemeenten in de regio
moeten hierdoor fors inleveren.
Het kabinetsvoorstel is geba
seerd op het rapport 'Insnoeren
en uitbuiken', dat gisteren is ge
presenteerd door prof. dr. J. van
der Dussen, voorzitter van de
Raad voor de Gemeentefinanci-
In die verdeling ligt de nadruk
nu vooral op het aantal woon
ruimten in een gemeente. Daar
door ontstaan vooral knelpun
ten bij grote gemeenten, die al
lerlei algemene voorzieningen
in stand houden, waarvan ook
de buren profiteren. Om die re
den heeft het kabinet, na een
advies van de Raad voor de Ge-
meentefinanciën, besloten bij
de verdeling van het geld voort
aan ook rekening te houden
met het aantal inwoners met
een laag inkomen.
De verfijningsregeling levert
de stad Leiden 1,7 miljoen op,
maar door de daling van de uit
kering 'per woonruimte' gaat
daar ruim acht ton van af. Voor
de overige gemeenten in de re
gio pakt de nieuwe verfijnings
regeling voor 1994 negatief uit:
Alphen aan den Rijn (341.000),
Katwijk (191.500), Voorschoten
(113.000), Leiderdorp (115.000),
Oegstgeest (99.500), Rijnsburg
(58.000), Lisse (101.000), Hille
gom (94.500), Noordwijkerhout
(64.600) en Jacobswoude
(48.000). Ook deze bedragen
worden in 1995 verdubbeld.
Nog even, dan heeft ook
Leiden een versrestaurant 'La Place'.
Feestelijke opening:
donderdag 29 oktober - 10.30 uur.
^R^stauranT
V&D, UW WARENHUIS
peking yvonne v
Recreatiegebied leiden .jan westerlaken
amersfoort
De Voordelta, het kustgebied
van de Zuidhollandse en
Zeeuwse eilanden, mag niet
worden afgesloten voor recre
anten. Dat vindt de Varor, de
voorlopige adviesraad voor de
openluchtrecreatie. De raad
vindt afsluiting „buiten propor
ties". De Varor reageert hiermee
op het Intergraal Beleidsplan
Voordelta, waarin wordt aange
geven hoe recreatie en toerisme
zijn in te passen in het natuur-
ontv ikkelmgsplan
De Stichting Europdonor is op zoek naar
beenmergdonors van niet-Nederlandse
afkomst. Omdat die er vooralsnog niet
zijn, sterven mensen uit etnische min
derheden veel eerder aan leukemie dan
blanken. Voor hen zijn wereldwijd een
miljoen donors beschikbaar.
De kans dat beenmerg van een blanke
geschikt is voor een niét-blanke is zo
goed als uitgesloten. Het weefsel ver
schilt per etnische bevolkingsgroep. De
voorlichtingsarts van Europdonor uit
Leiden, Leo Ebeling. zegt: „Het type
weefsel houdt verband met de etnische
afkomst. Hoe groter de verwantschap,
hoe groter de kans dat weefsels op elkaar
lijken. Als we beenmerg nodig hebben,
kijken we eerst of er een geschikte donor
in de familie is."
Europdonor is een internationaal be
middelingsbureau voor allerlei menselij
ke organen. Volgens Ebeling bestaat 95
procent van de beschikbare donors uit
blanke Europese en Amerikaanse men
sen. „Dat betekent dat een leukemiepa-
tiënt uit Nederland vijftig procent kans
heeft dat hij hier een geschikte donor
vindt. Voor de niet-blanke buitenlander
is die kans kleiner dan tien procent, mis
schien wel minder dan een procent."
Europdonor wil er alles aan doen ook
de etnische minderheden van dienst te
zijn. Tot nu toe wierf de stichting om
praktische redenen beenmergdonors on
der de bloeddonors. Onder hen bevin
den zich maar weinig mensen uit de et
nische minderheden. Europdonor wil nu
voor etnische minderheden een uitzon
dering maken: ze hoeven niet per se
bloeddonor te worden om als beenmerg-
donor te worden geregistreerd.
Het tekort is heel groot. Tot nu toe
heeft zich bij Europdonor één buiten
landse beenmergdonor aangemeld. Ebe
ling: „Als we een Chinees net zoveel kans
geven als een westerling, dan heb je dus
een miljoen landgenoten van hem nodig
van wie er één geschikt is om beenmerg
af te nemen. Hetzelfde verhaal gaat op
voor alle andere allochtone groepen. Op
de kinderafdeling van een ziekenhuis ligt
nu een Turks meisje. Ze heeft leukemie.
De laatste redding is een transplantatie
van beenmerg. Maar er is geen donor."
Eenvoudig is het niet. Taalproblemen
kunnen een barrière zijn. „Daarom
zegt Ebeling, „is het zinvol eerst die
mensen aan te spreken die Nederlands
verstaan. Lukt dat. dan zijn we weer een
stapje verder. We overwegen speciaal
voor hen een voorlichtingsavond te hou
den. waarin we uitleggen waar het om
gaat. Op die avond nemen we wat bloed
af waaruit we het weefseltype kunnen
bepalen."
HET WOORD IS AAN
Earl Wilson
De automobilist is veiliger als de
weg droog is; de weg is veiliger
als de automobilist droog is.
VANDAAG
Binnenland -
Buitenland
Cultuur
Programma's
Regio
RTV Show
Sport
VANDAAG OOK
WETENSCHAP
PAGINA 18
HET WEER
Verwachting van het KNMI tot
morgenavond
Enkele buien
Half tot zwaar bewolkt en enkele
buien, mogelijk met onweer Mini
mumtemperatuur omstreeks 5
graden. Middagtemperatuuron
geveer 10 graden.
Kamsteeg
AUTO LEASE
VOORSCHOTEN
tel. 071 317436
ALPHEN a/d RIJN
tel. 01720 35832
VAN. dubbel cabine en
overige bedrijfswagens
tot 2500 kg GVW
CORRESPONDENT
De kloof tussen de Nederlandse
en Chinese opvattingen over de
behandeling van dissidenten in
China is nog steeds „buitenge
woon groot". Dat zei de Neder
landse minister Van den Broek
(buitenlandse zaken) vanmor
gen in Peking na afloop van ge
sprekken met Chinese leiders.
Toch is China volgens de minis
ter minder terughoudend over
de handhaving van de mensen
rechten dan voorheen het geval
was. Nederland heeft enkele
weken geleden opheldering ge
vraagd over het lot van 118 ge
vangen gezette of verdwenen
dissidente Chinezen. „Ze heb
ben die lijst bekeken en zijn be
reid informatie te geven over
die personen. Er bleek toch wat
meer openheid mogelijk in de
discussies dan voorheenvatte
minister Van den Broek zijn er
varingen samen. Hij heeft ook
het op grote schaal schenden
van de mensenrechten in Tibet
aan de orde gesteld.
Thuiswerkers
ENSCHEDE GPD
De Dienstenbond FNV ver
wacht dat binnen enkele jaren
de eerste CAO voor thuiswer
kers kan worden afgesloten. De
ze sector, die nu nog buiten bij
na alle regels valt, zal dezelfde
ontwikkeling doormaken als de
uitzendbureaus, waarvoor pas
in 1987 een eerste CAO werd af
gesloten.
HOELANG
KUNTU
NOG ZONDER?
Ja, ik aaam aan iatrofactie-
nnnamant en om
Postcode.
Woonplaats
Telefoon (i v.m controle bezorging)
ir bank/girorekening
Leidsch Dagblad
Antwoordnummer 10050
2300 VB Leiden
8 712141 400053