Een muzikale ster in Italië
'Mijn onderwerpen
vind ik dichtbij huis'
Rtv show
'In noodgevallen een net vrijmaken'
Madonna bij Veronica
DINSDAG 27 OKTOBER 1992
Peter van Wood, nog steeds aanbeden in tweede vaderland
Hij heeft moeite met het Nederlands en spreekt
Italiaans met een Haags accent. Zijn manier
van praten en gesticuleren verraden een lang
verblijf in Napels. Klein van stuk, pretogen en een ondeu
gende grijns, dat is Peter van Wood, ofwel Peter van Hou
ten, 70 jaar geleden geboren in de Haagse Schilderswijk
('daarom weet ik zoveel van schilders') en al ruim vier
decennia de lieveling van het Italiaanse publiek. Hij
maakte 950 singles en 92 Ip's. Reisde de hele wereld over,
maar boekte zijn grootste successen in Italië, waar hij in
1949 neerstreek en nog steeds woont. De ouderen ken
nen hem van de enorme successen als 'Butta la chiave'
(in Nederland uitgebracht als: 'Gooi me de sleutel'),
waarvan een miljoen exemplaren verkocht werden. Alle
Italianen kennen hem verder als gezaghebbend astro
loog, niet weg te denken van de radio en de televisie. Een
gesprek met een verbluffend gelukkige en optimistische
Nederlandse Italiaan.
ren we natuurlijk door het dolle.
We hadden een enorme sik ge
kregen van het binnenzitten en
nu opeens was het feest, een
paradijs en wat was mooier dan
op zo'n moment muziek te ma
ken?"
„We speelden met het Van
Woodkwartet in Nederland en
traden op voor de radio, maar
we wilden eruit; een wereldreis
maken dat vond je roman
tisch toen. We zijn in Denemar
ken en Luxemburg begonnen,
toen naar Frankfurt, waar we
hebben gespeeld op de Ameri
can Forces Network, een be
roemde zender die ook al in de
oorlog jazz uitzond. Daarna in
Parijs op straat, waar in die tijd
een fantastische sfeer heerste
en in Le Mans. Hier kregen we
ons eerste contract. Apetrots
natuurlijk en al die Franse meis
jes, dat kon niet stuk."
Van Wood glundert als hij
denkt aan die tijd. Na Le Mans
toog het kwartet naar Barcelona
„waar we echt veel gingen
verdienen" vervolgens naar
Madrid en via alle grote Noord-
afrikaanse steden kwam hij in
Italië terecht. „Stomtoevallig ei
genlijk. We zaten in Tunesië
toen de andere drie te kennen
gaven naar Nederland terug te
willen. We hebben de auto ver
kocht, het geld verdeeld en ik
ben gaan spelen in een jazzor
kest dat onder leiding stond van
een Italiaan. Toen ik op de Ra
dio Roma een orkest hoorde
spelen, dat was in 1949, dacht
ik: daar moet ik heen. Via Paler
mo en Napels (waar ik meteen
van mijn koffers werd verlost)
kwam ik in Rome."
Muziek en astrologie lopen als
een rode draad door het leven
van Van Wood. „Ik ben met bei
de op 13-jarige leeftijd begon
nen. Ik zat altijd te lezen of te
pielen op mijn gitaar. De oorlog
heeft een cruciale rol gespeeld.
Ik schreef me in bij het Haags
conservatorium om Kultur-
wichtigte worden en zo tewerk
stelling in Duitsland te ontlo
pen. 's Avonds speelden we, of
beter swing, met een kwartet,
het eerste Van Wood-orkest.
Iets dat de Duitsers natuurlijk
haatten; Amerikaanse jazz
mocht niet en daar kwamen we
achter toen we allemaal bij een
razzia werden opgepakt. Ik be
landde met mijn zwager in een
concentratiekamp in Amers
foort."
Van Wood is optimist in hart
en nieren, die overal de positie
ve kant van inziet ('komt door
de invloeden van Mercurius en
Jupiter'). Zo ook in Amersfoort:
„Het was er eigenlijk helemaal
niet zo slecht. Je deed de dingen
waarvan ze altijd thuis wilden
dat je ze deed: vroeg opstaan en
hard werken. Natuurlijk, met
een kaal hoofd rondlopen en
slapen op een zak met hooi,
was niet ideaal, maar het was
best uit te houden."
In vrouwenkleren
„Op een dag zijn we ontsnapt
en op eigenlijk een hele stom
me manier. We liepen in een
lange rij en toen de bewaker
niet oplette, zijn we over een
greppel gesprongen en naar de
boeren gerend die aan het hooi
en waren. Zij drukten ons een
pet op onze kop en we hebben
gedaan alsof we daar aan het
werk waren. Niemand heeft iets
gemerkt. Later zijn we in vrou
wenkleren en met shawls om
ons hoofd teruggefietst naar
Den Haag, waar mijn vader ons
opsloot in de kelder. Tot het
einde van de oorlog hebben we
ondergedoken gezeten, eerst
thuis en later in een pension in
Delft."
„In die periode heb ik alles
gelezen wat ik kon krijgen over
astrologie. Mijn gitaar had ik
met watten 'stil' gemaakt zodat
ik kon oefenen. Je had verder
niets te doen, dus ik zat de hele
dag met die gitaar in mijn han
den. Mijn techniek is daardoor
wel met sprongen vooruitge
gaan; de oorlog was in zekere
zin de basis voor mijn succes.
Toen de bevrijding kwam, wa-
Accent
„Italië, dat was het, ik voelde
dat. Ik zong Amerikaanse lied
jes, maar ook Frans en Spaans
repertoir en het ging erin als
koek. Ik kreeg contracten bij be
roemde clubs, en werd bena
derd door een Napolitaanse im
presario die helemaal in de ban
was van mijn gitaar en de ma
nier waarop ik met pedalen het
volume regelde. In Napels
vormde ik een nieuw Van
Woodorkest en nam veel Napo
litaanse liedjes op in mijn re
pertoir. Ik ontdeed ze van het al
te pathetische en voorzag ze
van een jazzy ritme. Mijn bui
tenlandse accent deed wonde
ren; het publiek ging uit zijn
bol". Een Italiaanse krant
schreef: 'Met de muziek van
Van Wood is het onmogelijk
niet te dansen'.
Het grote succes was daar.
Optredens in grote theaters, in
Napels, het mondaine Capri,
maar ook in Milaan en andere
grote steden. Van Wood stoom
de op en won belangrijke Itali
aanse muziekprijzen, zoals het
Gouden Masker. De vrouwen
lagen aan zijn voeten: de actrice
Anna Magnani was een fan en
zocht hem elke avond op. Van
Wood maakt er geen geheim
van met volle teugen van het le
ven te hebben genoten. Over
vrouwen praat hij openhartig,
maar alleen als zijn vierde
vrouw, de charmante Laura,
met wie hij nu al weer 15 jaar
getrouwd is, uit de buurt is.
„Ik ben een maagd met as
cendant kreeft. Dat heeft mijn
verzamelwoede veroorzaakt; ik
verzamelde alles, postzegels, as
trologische boeken en ook vrou
wen, kan je zeggen. Maar wat
wil je; je had succes, iedereen
vond je sympathiek..." De op
merkelijkste vrouw in het leven
van Van Wood, althans degene
STRIPS
BOLLEBOOM
die hem de meeste publiciteit
opleverde, was Guity Fatemeh
Khatir, een nicht van de sjah
van Perzië. Hij trouwde met
haar in New York, een stad waar
Van Wood ook enkele jaren suc
cessen boekte. Het huwelijk
hield zeven jaar stand. „Van
Wood en zijn prinses", grinnikt
hij nu, „Dat was natuurlijk
meesterlijk. In Nederland waren
alle ogen op haar gericht."
Knipsels uit de Nederlands
pers bevestigen dit. Als Van
Wood in 1952 in Nederland te
rugkeert, gaat iedereen voor de
Perzische prinses door de knie-
en. Maar niet alleen voor haar.
Het is in Nederland doorge
drongen dat Van Wood in enke
le jaren tijd in Italië een popula
riteit heeft opgebouwd die te
vergelijken is met die van Frank
Sinatra in Amerika. Zijn liedje
'Het torentje van Pisa', werd
echter ook in Nederland een
grote hit. Niet minder dan
600.000 exemplaren werden er
van verkocht. Van Houten
kwam als een triomfator terug:
beroemd, rijk en een prinses
aan de arm. „Het waren prach
tige tijden", zegt Van Wood. De
VARA en de AVRO vochten om
me. De zaak werd opgelost door
bij alle twee te spelen."
Maar in de jaren zestig keerde
het tij. „De muziek veranderde
en ik had privéproblemen. Mijn
huwelijk met een Italiaanse ad
vocate, die mij miljoenen lichter
had gemaakt, liep op de klip
pen. Ik speelde een paar jaar op
cruise-schepen en werkte met
hernieuwde energie aan de as
trologie. Ik schreef boeken,
werkte voor talloze bladen en
natuurlijk de staatsomroep RAI.
Tot op de dag van vandaag heb
ik er mijn rubrieken. Politici en
tv-sterren zijn goede klanten. Ik
voorspelde een paar maanden
voor zijn uitverkiezing dat
Scalfaro president van Italië zou
worden. Hij heeft me nog een
aardige telegram gestuurd."
Muziek is nog steeds Van
Woods grote liefde, maar hij
doet het nu rustig aan. „Ik
schrijf nog wel liedjes en treed
op als ze me het vragen. On
langs heb ik gezongen in een
groot theater in Venetië, maar ik
trek niet meer van stad naar
stad. Vroeger ging je met een gi
taar op stap, nu moet je vijf
vrachtwagens afhuren, dat is
me allemaal een beetje te gek
geworden. Morgen zing ik bij de
Nederlandse ambassadeur, die
een grote fan van me is, een
aardige man en bovendien
woont hij hier aan de over
kant."
De rode rozen staan
nog op tafel. „Heb
ik gekregen bij de
presentatie van de cd", vertelt
Adriaantje. „Ze houdt zo van
bloemen", licht Jantje Koop-
mans toe. Zesenveertig jaar ge
trouwd, zeven kinderen en een
nog groter aantal kleinkinderen.
Jantje houdt nog steeds van zijn
Adriaantje. Later in het gesprek
zal hij de accordeon pakken en
voor haar speciaal de Neder
landse versie van 'J'attendrai'
zingen, 'K Wacht op jou.
Maar optreden doet Jantje
Koopmans (eigenlijk Jan van
Eersel) niet meer. „Ik heb er nu
echt een streep onder gezet. Ik
krijg natuurlijk weer aanbiedin
gen, nu de cd uit is. Van de
week belde iemand me met de
vraag of ik voor een zaal van
25.000 mensen wilde optreden.
Ik kon er best veul geld voor
krijgen. Maar ik heb gezegd: als
ik bij jou kom, voel ik me ver
plicht om ook naar de anderen
te gaan. Dat kan ik niet meer
opbrengen. Het is zoals ik het in
een van mijn liedjes zing: als ik
me geef, geef ik me helemaal en
ik ben altijd nogal springerig op
het toneel. Het kost me, nu op
m'n 68ste te veel energie. Bo
vendien wil ik niet dat de kinde
ren in angst zitten als we zo laat
nog op pad zijn."
Eigenlijk had Jan al in 1988
besloten te stoppen met het ar
tiestenvak. „Maar ik wilde nog
graag een keer helemaal zelf
een plaat maken, volgens mijn
eigen inzichten. Niemand in het
gezin wist daar iets van. Toen
ontmoette ik Bert Schouten, die
ook de arrangementen maakt
voor onder anderen André van
Duin en Benny Neyman. Ik heb
hem mijn wensen kenbaar ge
maakt en ik heb hem de liedjes
laten zien die ik in het geheim
had geschreven. Vervolgens zag
een platenmaatschappij er
brood in en nu is daar dus 'le
vensvreugde en Zonneschijn.'
Eenvoudig
Levensliedjes. Het is het genre
dat hij altijd heeft beoefend,
vanaf het moment dat hij als
veertienjarige jongen besloot
artiest te worden. „Ik vind de
onderwerpen dichtbij huis. In
het begin, toen ik op bruiloften
en partijen optrad, maakte ik de
meeste liedjes naar aanleiding
van de levensloop van de
bruidsparen of de jubilarissen.
Later hebben de teksten zich
verdiept. Het is zoals Bert
Schouten tegen me zei: 'Ieder
lied vertelt een verhaaltje'. Het
zijn de waarden in het leven
zoals ik ze ervaar. We zijn een
voudige mensen, maar we pro
beren bewust te leven. Ik pro
beer van alle mensen te hou
den, het goede in mensen te
zien. Daarom kan ik ook niet te
gen mensen die kwaadspreken.
Dat vind ik: Niet Lief. Ik zeg dat
ook rustig, hoor. Dan zeg ik: „Ik
hou wel van je, maar als je zulke
nare dingen over anderen ver
telt, vind ik dat niet lief. Ik zeg
dat zelfs tegen klanten in de
zaak."
'De zaak' is een aanzienlijk
meubelbedrijf dat Jan en Adri
aantje naast de artiestencarrière
hebben opgebouwd in Waspik,
het Brabantse dorp waar ze hun
hele leven hebben gewoond. Nu
wordt de zaak gerund door drie
van de zeven kinderen Van Eer
sel. „We hebben altijd hard ge
werkt", zegt Adriaantje. Zo hard
dat Jan op z'n 38ste overspan
nen raakte. Jan: „Wat wil je. Het
Jantje Koopmans: „Ik probeer van alle mensen te houden." foto»qpd
was vaak optreden tot diep in
de nacht en de volgende dag
ging ik weer de baan op met
m'n textielhandel. Maar ik vond
dat ik dat moest doen. We had
den een groot gezin, er moest
brood op de plank komen."
En optreden, dat wilde
Jantje er per se bij blijven doen.
„Het is die hunkering. Als
kind had ik al ontdekt: mensen
klappen als ze het mooi vinden
wat je doet. Als je dat eenmaal
hebt meegemaakt.. Daar komt
bij dat ik er min of meer mee
ben opgegroeid. Ik werd al als
jochie gevraagd om te komen
optreden. Ik kom uit een muzi
kaal gezin. Mijn vader speelde
zo'n twee-rijerke, weet je niet,
zo'n trekharmonica. Hij was
muzikaal, maar het was geen
vetpot. Hij werkte in de bouw.
Vijftig jaar heeft hij voor een en
dezelfde baas gewerkt. Maar ik
hoorde wel van z'n vrienden dat
hij op de stelling iedereen aan
het lachen maakte."
„Maar de mensen waren arm.
Sinterklaas was bij ons niet veel,
hoor. Wat Toon Hermans daar
over vertelt kan zo op ons gezin
worden toegepast. Maar voor
muziek was wel aandacht. Met
Sinterklaas kregen alle vier zo
nen een mondharmonika. De
twee meisjes niet, nee, vrouwen
mochten geen muziek maken.
En toch denk ik dat ik toch ook
muzikaal gevoel van ons moe
der heb geërfd. Ze kon zo mooi
zingen. Ze vond het ook wel
mooi dat ik de mensen zo aan
het lachen kon maken. Als de
mensen kwamen vragen: 'Jans-
ke, mag die jongen van jou bij
ons op de bruiloft komen zin
gen?' vond ze het altijd goed.
Van haar heb ik ook de naam
overgenomen. Ze heette Janske
Koopmans. Als 'Jantje van Jans
ke Koopmans' had ik al gauw
enige naam gemaakt. Toen heb
ik het maar zo gelaten."
Interesse
Even de draad weer oppakken
in de jaren zestig toen Jan uit
eindelijk overspannen raakte.
„Dat ben ik een hele tijd tijd ge
weest. Maar gaandeweg ben ik
toen toch weer gaan optreden.
Pro deo. Voor allerlei liefdadige
instellingen. Dat heb ik jaren
gedaan. Samen met de kinde
ren, die interesse bleken te heb
ben in muziek en die een band
hadden gevormd. Zo toerden
we het hele land door, met Adri
aantje als chauffeur. Maar op
het laatst hebben we besloten:
'Het wordt te gek. Het kost ons
zo veel tijd. We verzorgden
avondvullende optredens, alle
maal voor niets. Dat deden we
graag, maar we kwamen niet
meer uit de kosten, er moest
zelfs veel geld bij."
„Op dat moment, dat was in
1980, werd ik benaderd door
Fred Rootveld. Hij vroeg me of
een aantal Brabantse conféren
ces op de plaat wilde opnemen.
Dat heb ik gedaan en die platen
zijn goed verkocht. Toen heb ik
gezegd dat ik graag ook eens op
de televisie wilde. Dat werd ge
regeld en voor die gelegenheid
heb ik het liedje 'Rode Rozen'
geschreven. Laat dat nu een
gouden plaat worden. Had ik op
m'n 61ste mijn eerste gouden
plaat. Nog zie ik dat als de be
kroning van m'n werk als ar
tiest, want artiest: dat ben ik in
de eerste plaats."
En dan haalt hij een briefje
tevoorschijn: 'Pa, bedankt voor
al die mooie teksten, uw eigen
levenservaring aan ons gege
ven.' „Dat kreeg ik onlangs van
Anita, onze jongste dochter.
Weet je, toen ik dat las... en
nog... tranen in m'n ogen."
Pleidooi hoofdredacteur NOS-Journaal
Wij zijn de dupe van verslaggevers van bijvoor
beeld ziekenomroepen, die ons en de politie voor
de voeten lopen", aldus Van der Wulp.
In het memo, dat aan alle medewerkers van het
Journaal is gestuurd, wordt een pleidooi gehou
den om in noodgevallen één net vrij te maken
voor nieuwsuitzendingen. „Tijdens de Bijlmer
ramp leverden we extra bulletins op alle drie de
netten; de kijker zapte zich een ongeluk om weer
een extra journaal te vinden: blijkens de kijkcijfers
ver(drie)dubbelde het aantal kijkers zich steeds
als er weer een journaal begon", schrijft Van der
Wulp.
Uit de evaluatiebespreking blijkt ook dat de
NOS bij een volgende ramp zo vroeg mogelijk zal
'inbreken' voor een eerste mededeling. Ook moet
bij benadering worden aangegeven wanneer de
volgende informatie te verwachten is, aldus de
memo. Van der Wulp ziet voor de presentator een
veel improviserender rol weggelegd. „Alles mag
veel ruwer de uitzending in. Het improviseren
mag in de uitzending nadrukkelijk tot uitdrukking
komen", aldus Van der Wulp. „Het hoeven niet
allemaal 'gelikte' verslagen te zijn."
HILVERSUM GPD
Veronica zendt
zaterdagavond in
de eerste afleve
ring van 'Count
down Late' een
interview uit met
Madonna. In dit
gesprek, dat 40
minuten duurt,
zal de popster uit
gebreid ingaan op
haar onlangs ge
lanceerde (foto-
)boek 'Sex'. Ver
der is er een inter
view te zien met
de band Toto en
live-opnamen van
de band Status
Quo.
(Zaterdag
avond op Neder
land 2, om 23.25
uur)
Er moet onderzoek worden gedaan of het NOS-
Journaal als eerste nieuwsrubriek van de nationa
le omroep op enige wijze onderdeel kan zijn van
nationale rampenplannen, zoals regionale om-
roepen dat kennen. Dat staat in een interne NOS-
BOES memo die is geschreven naar aanleiding van de
ramp met het Israëlische vrachtvliegtuig in de
Bijlmer.
„De afgelopen week is er binnen de redactie
van het NOS-Journaal op verschillende niveaus
gediscussieerd over de vraag hoe er moet worden
gehandeld bij een volgende ramp, teneinde het
over één kam scheren van onze mensen met re
porters van de ziekenomroep te voorkomen. Een
snelle en goede verslaggeving van rampen in de
journaals is in het belang van de rampenbestrij
ding", aldus de tekst van het memo van journaal
hoofdredacteur Gerard van der Wulp. Volgens
hem is de NOS in geval van calamiteiten de be
langrijkste nieuwsinstantie. „Er is een verschil
tussen de Ziekenomroep-Noord en het NOS-
Journaal. Naar ons kijken vijf miljoen mensen.
Peter van Wood: „Mijn leven heeft volledig in het teken gestaan van de muziek i
FOTO'S CPD en ARCHIEF
Jantje Koopmans: in levensliedjes
WASPIK GPD
