Sarajevo zit
zonder hulp
Buitenland
Bush wilde vóór invasie
betere relaties met Irak
Chirwa overlijdt in cel
Fiat EG voor Nederlands
luchtvaartakkoord met VS
Chasboelatov: 'Ik zal zeker een gewelddadige dood sterven
Nieuwe premier van
Thailand stelt teleur
Al maandenlang hetzelfde: vlees uit blik
Massagraf ontdekt in El Salvador
DONDERDAG 22 OKTOBER 1992
Algemeen Nederlands Persbure
Snoep verstandig, eet mieren
peking Elke dag een bord knapperige mieren, dan blijf je pas
gezond. Dat is het advies van Chinese mierkundigen die in oost-
China bijeen zijn voor overleg over de medische toepassing van
mieren. De Polyrachis Vicina Roger, de meest voorkomende
mier in China, helpt tegen reumatiek, hepatitis-B en andere ge
breken in het af weermechanisme.
Actie leger Papua New Guinea
port Moresby» Papua New Guinea is een offensief begonnen te
gen het laatste bolwerk van de afscheidingsbeweging op het ei
land Bougainville. Militairen en een eenheid oproerpolitie zijn
gisteren per helikopter overgebracht naar de omgeving van
Arawa, de oude hoofdstad in het midden van Bougainville. Vol
gens de opstandelingen heeft een patrouilleboot Arawa bescho
ten en zijn duizenden inwoners naar de nabijgelegen heuvels
gevlucht.
FPÖ: volkspetitie over buitenlanders
wenen De rechts-liberale FPÖ heeft de regering in Wenen een
ultimatum gesteld om drastische maatregelen te nemen tegen
de toestroom van buitenlanders. Als de regering niet snel rea
geert wil de FPÖ een volkspetitie over het 'buitenlandersvraag-
stuk'houden.
Bolivarprijs Nyerere en Suu Kyi
parus De voormalige Tanzaniaanse president Julius Nyerere en
de Myanmarese (Burmaanse) oppositieleidster Aung San Suu
Kyi hebben gisteravond in Parijs de Simon Bolivar-prijs van de
Unesco gekregen. Suu Kyi was overigens niet aanwezig. Deze
tweejaarlijkse prijs (25.000 dollar) gaat naar personen of organi
saties die zich bijzonder inzetten voor het bevorderen van de
vrijheid, onafhankelijkheid en waardigheid van volkeren.
Britse toeriste gedood in Egypte
assiut» Gewapende mannen hebben gisteren in het zuiden van
Egypte een bus met toeristen beschoten en daarbij een Britse
vrouw gedood. Zegslieden van de veiligheidsdienst in Assiut zei
den dat extremistische moslims de vermoedelijke daders zijn.
Fru Ndi claimt zege in Cameroun
Yaounde John Fru Ndi, de kandidaat van het Sociaal Democra
tisch Front, heeft zichzelf tot winnaar uitgeroepen van de presi
dentsverkiezingen. De officiële uitslag wordt maandag verwacht
Waarnemers rekenen er echter op dat Biya tot winnaar wordt
uitgeroepen.
Procureur Kennedy overleden
new Orleans Voormalig procureur-generaal van New Orleans
Jim Garrison, die het onderzoek leidde nagr de moord op presi
dent John F. Kennedy, is gisteren op 71-jarige leeftijd overleden.
Garrisons boek On the trail of the assassins werd door regisseur
Oliver Stone als basis gebruikt voor zijn film/F/Cin 1991. Gar
rison heeft altijd staande gehouden dat er sprake was van een
complot tegen Kennedy en dat de CIA erbij was betrokken.
Washington AFP-UPIverdreven. Het telegram werd
nooit gepubliceerd omdat de
De Amerikaanse president Ge- correspondentie tussen staats-
orge Bush heeft de Iraakse lei- hoofden volgens de wet geheim
der Saddam Hussein minder is, zo verklaarde dinsdag een
dan een week voor de Iraakse woordvoerder van het Ameri-
invasie van Kuwayt laten weten kaanse ministerie van buiten-
prijs te stellen op verbetering landse zaken,
van de relaties tussen beide lan- De diplomatieke boodschap-
den. Bush deed dit in een tot nu pen die voor de invasie door de
toe geheim gehouden telegram, twee presidenten werden uitge-
dat gisteren door de krant The wisseld zijn onderwerp van dis-
Washington Post werd gepubli- cussie geworden in de verkie-
ceerd. zingscampagne voor het Ameri-
De Amerikaanse ambassa- kaanse presidentschap. De on-
deur in Bagdad, April Glaspie, afhankelijke kandidaat Ross
overhandigde het telegram op Perot beweert dat het Witte
28 juli 1,990 aan de Iraakse pre- Huis door haar verzoenende
sident. Het Iraakse leger stak op opstelling min of meer het groe-
2 augustus 1990 de grens met ne licht heeft gegeven voor de
Kuwayt over en werd pas zeven inval,
maanden later uit het emiraat
Johannesburg Rtradvocaat - in ballingschap in
Tanzania nadat Banda Chiswa
Een prominent tegenstander uit de regering had gezet. Chis-
van president Kamuzu Banda wa bepleitte meer vrijheid en
van Malawi, Orton Ching'oli democratie in het dictatoriaal
Chirwa, is in een gevangenis in geregeerde staatje.
Malawi overleden. Chirwa was Bij een bezoek aan Zambia
in 1963 de eerste procureur-ge- werden Chirwa en zijn vrouw
neraal van Malawi in de aan- Vera ontvoerd en in Malawi ter
loop naar de onafhankelijkheid dood veroordeeld. Die straf
(1964). Chirwa was actief in de werd onder druk van het bui
onafhankelijkheidsstrijd van tenland omgezet in gevangenis
zijn land. straf. Vera en Chirwa hebben el-
Chirwa, een in Groot-Brittan- kaar enkele maanden geleden
nië opgeleide advocaat, over- voor het eerst weer ontmoet tij-
leed dinsdagmiddag op 73-jari- dens een bezoek aan de gevan-
ge leeftijd in de Blantyre-gevan- genis van Britse advocaten. Tij-
genis, aldus een zegsman van dens hun gevangenschap is het
de Alliantie voor de Democratie, echtpaar herhaaldelijk gemar-
Sinds 1964 leefde Chiswa met teld.
zijn vrouw Vera - eveneens een
brussel peter de vriesmaatschappijen uit Nederland
correspondent en de VS vrijwel onbeperkte
rechten krijgen op eikaars ste-
De EG staakt knarsetandend den te vliegen. Dat akkoord gaat
haar verzet tegen het 'droomak- veel verder dan de afspraken
koord' over vrijer vliegverkeer tussen de EG-landen onderling,
dat Nederland en de VS vorige Frankrijk, Engeland en Duits-
maand sloten. De Europese land vrezen dat de grote Ameri-
Commissie bereidt echter wel kaanse maatschappijen via
maatregelen voor om te voorko- Schiphol een voet tussen de
men dat nu ook andere EG-lan- deur krijgen op de EG-markt.
den op eigen houtje het Eu- Zij stuurden er op aan dat Ne-
ropese luchtvaartbeleid gaan derland door Brussel op de vin-
doorkruisen. Europees Com- gers wordt getikt voor het ver-
missaris Karei van Miert, in het drag.
dagelijks bestuur van de EG be- Van Miert bekende echter dat
last met transportzaken, heeft hij machteloos staat tegenover
dat gisteren in Brussel gezegd. het door Maij „heel handig" en
Minister Maij-Weggen sloot „achter de rug van anderen"
deze zomer een 'open hemel'- om gesloten akkoord,
akkoord, waardoor vliegtuig-
correspondent
Bizarre gebeurtenissen begeleiden de
steeds feller wordende machtsstrijd in
politiek Moskou. Parlementsvoorzitter
Chasboelatov kondigt gisteren zijn
dood aan in een gesprek met enkele
journalisten en wordt later 'onwel'
aangetroffen in zijn werkkamer in het
Russische parlement. 'Dronken' roe
pen Chasboelatovs tegenstanders.
Ziek, verhoogde bloeddruk, gevolg van
oververmoeidheid en te veel sigaret
ten', zegt Chasboelatovs dokter tegen
het persbureau Tass.
De parlementsvoorzitter sneeft nadat
in het parlement is gediscussieerd over
de vraag of Chasboelatov nu wel of niet
beschikt over een privé-leger van 5.000
man. De bewering komt van een parle
mentslid en is dinsdag breed uitgeme
ten in het dagblad Komsomolskaja
Pravda,
Diezelfde dag nog vindt in hartje Mos
kou een schietpartij plaats. Pas gisteren
kwamen de bijzonderheden naar bui
ten. Een politieman krijgt het aan de
stok met drie leden van de bewakings
dienst van overheidsgebouwen, het ge
wraakte 'Chasboelatov-leger'. Over de
toedracht lopen de meningen uiteen,
maar de afloop van de ruzie is heel
concreet: de straatdiender schiet een
van zijn in burger geklede collega's
dood en verwondt een tweede.
Voor het radicaal-democratische deel
van het parlement is dit het bewijs dat
Chasboelatovs 'bewakingsdienst' ei
genmachtig optreedt. De parlements
voorzitter ontkent die beschuldiging,
beweert dat de dienst ter bewaking van
overheidsgebouwen nog steeds onder
het ministerie van binnenlandse zaken
valt.
Chasboelatov is aan het begin van de
zittingsdag al zwaar onder druk gezet
door extreem-rechts in het parlement.
Dat wil het onmiddellijk aftreden van
fjresident Jeltsin. „Mensen, mensen,
aat de president met rust", vermaant
hij.
Maar de oppositie krijgt deels zijn zin.
Jeltsins poging om het oerconservatie
ve Volkscongres tot volgend voorjaar
uit te stellen, loopt schipbreuk. Vanaf 1
december zal dit uitgebreide parle
ment (meer dan duizend leden) zeer
nadrukkelijk aan Jeltsins presidentiële
bevoegdheden gaan knabbelen. „De
conservatieven gaan het winnen",
voorspelt Jeltsins defensie-adviseur
Volgokonov.
Chasboelatov blijft passief bij dit tegen
Jeltsin gerichte besluit en krijgt dan
ook een zware aanval uit radicale hoek
te verduren. Chasboelatov werkt met
de industriëlen en nationalisten van de
Burger Unie samen om de hervormin
gen de nek om te draaien, is het ver
wijt. Chasboelatov zit inderdaad op de
lijn van vice-president Roetskoj en in
dustrieel Volski, de kopstukken van de
Burger Unie: de gekozen president Jelt
sin zoveel mogelijk sparen, maar het
door hem gevormde kabinet-Gaidar zo
hard mogelijk aanpakken.
Chasboelatov neemt dan ook het ini
tiatief om de vice-premiers Poltoranin
en Tsjoebais, minister Kozyrev (buiten
landse zaken) en Jeltsin-adviseur Boer-
boelis op het parlementaire matje te
roepen. Zij moeten zich verantwoor
den voor uitlatingen als zou er een
staatsgreep gaande zijn in Rusland,
waarbij Chasboelatov een actieve rol
speelt.
Drie van hen verschijnen tijdens de
avondzitting. Tsjoebais, de kampioen
van de privatisering, laat zich veront
schuldigen wegens bezigheden in St.
Petersburg. Kozyrev leest een korte
verklaring voor. „Wij achten het onze
burgerplicht te waarschuwen voor de
toenemende activiteiten van revan
chistische krachten in en buiten dit
parlement", is de voornaamste bood
schap. Vervolgens verlaat het drietal
zonder verdere discussies af te wach
ten het parlementsgebouw.
De hel breekt los in de zaal. Leden
schreeuwen dat de drie uit hun func
ties moeten worden gezet. Anderen, uit
het democratische kamp, roepen dat
Chasboelatov afwezig is wegens dron
kenschap. Democrate Denisov, onder
minister van gezondheid, meldt dat
men bij Chasboelatovs kamer la gaan
kijken en de parlementsvoorzitter on
bekwaam heeft aantroffen.
Chasboelatov is net terug van een
haastig gearrangeerde ontmoeting met
de pers. Zeer zenuwachtig zegt hij
daar, dat 'de autoriteiten' hem volgen,
zijn telefoon afluisteren. „!k ben er ze
ker van dat ik een gewelddadige dood
zal sterven. Er ontstaat hier een nieuw
autoritair regime, alleen het parlement
kan de democratie beschermen."
Wie nu wie voor de gek houdt, bleef
gisteren onduidelijk. Het enig concrete
en meest belangrijke resultaat van de
gebeurtenissen is. dat Jeltsin straks
hard zal worden aangepakt door het
conservatieve Volkscongres. Hoe hard
zal afhangen van de steun die hij geeft
aan de industriëlen en patriotten van
de Burger Unie.
Hongerdood dreigt voor inwoners
Sarajevo is sinds gisteren verstoken van de aanvoer van
alle voedselhulp. De Verenigde Naties (VN) besloten de
internationale luchtbrug op de Bosnische hoofdstad voor
onbepaalde tijd op te schorten, in verband met toene
mende gevechten. Dinsdag gingen de VN om dezelfde
reden al over tot een tijdelijke sluiting van de aanvoer-
routes over land.
SARAJEVO-BELGRADO AP-AFP-Rtr
Theoretisch moeten de VN ie
dere week 9.200 ton levensmid
delen naar Bosnië-Hercegovina
vervoeren. Maar de afgelopen
week kon er nauwelijks 1.100
ton worden afgeleverd. Met de
schaarse hulp moeten 760.000
burgers in Sarajevo en de direc
te omgeving worden gevoed.
Een Brits en een Canadees
vliegtuig leverden gistermorgen
nog hulpgoederen af op het
vliegveld van Sarajevo, maar
door gevechten in de buurt
moesten twaalf resterende
vluchten worden afgelast. Er
wordt bekeken of de luchtbrug
vandaag kan worden hervat.
Circa 3.500 moslims worden
acuut met de dood bedreigd in
het Servische kamp Tmopolje
in Bosnië. Dat zegt de bijzonde
re VN-inspecteur voor de men
senrechten, Tadeusz Mazo-
wiecki, na een inspectie van het
kamp.
„Wat wij gezien hebben is af
grijselijk, afgrijselijk", zei de
Poolse ex-premier. De mensen
worden stelselmatig mishan
deld. Ze wonen voor het meren
deel in voorlopige tenten, die
uit aan elkaar genaaide dekens
bestaan. Het ontbreekt hen aan
eten en water. De omliggende
bronnen zijn vervuild, omdat de
lijken van de vermoorden erin
zijn gegooid, aldus de premier.
Volgens de Servische kamplei
ding worden de mensen alleen
bewaakt om hen te beschermen
tegen aanvallen van de omrin
gende Servische bevolking.
ANC fel tegen
doordrukken
amnestiewet
KAAPSTAD Rtr-AFP
Het ANC is vandaag fel uitgeva
ren tegen het besluit van de
Zuidafrikaanse president De
Klerk om tegen de wil van het
parlement een amnestiewet er
door te drukken. De Klerk wil
amnestie verlenen aan allen die
zich schuldig hebben gemaakt
aan politieke misdaden. Het
door blanken gedomineerde
parlement verwierp gisteren het
wetsvoorstel.
Het voorstel strandde in het
Indische Huis van Afgevaardig
den, waardoor verdere behan
deling in het driekamer parle
ment werd geblokkeerd. Met
name een clausule waarin de
betrokkenen privacy wordt ge
garandeerd, stuitte op grote
weerstand.
Overleg over
Hong Kong zit
nog steeds vast
hong kong AP
De gouverneur van Hong Kong,
Chris Patten, is er gisteren in
Peking niet in geslaagd vorde
ringen te boeken in besprekin
gen met Chinese functionaris
sen. Patten zei dat Lu Ping,
hoofd van het departement
Hong Kong en Macao van de
Chinese regering, afwijzend op
zijn plannen had gereageerd en
zelf niet met alternatieve voor
stellen was gekomen. Vandaag
wordt verder gepraat.
Het overleg tussen Patten en
Lu zal voor een deel bepalen of
de overgang van Hong Kong in
Chinese handen, gepland in
1997, op nog meer problemen
stuit. Patten haalde zich eerder
deze maand het ongenoegen
van de Chinezen op de hals met
zijn hervormingsvoorstellen.
Ook zijn kennelijke voornemen
de aanleg van een nieuwe
luchthaven in Hong Kong door
te zetten zonder de goedkeuring
van China af te wachten, stuit
op verzet in Peking.
Vijf weken na zijn verkiezings
overwinning neemt de kritiek
op de Thaise premier Chuan
Leekpai toe. Volgens critici
wordt zijn optreden gekenmerkt
door besluiteloosheid. Gisteren
maakte Chuan zijn plannen
voor de toekomst van Thailand
in een toespraak aan het parle
ment bekend.
Ondanks enkele minpunten
prijzen waarnemers de visie die
Chuan erin aan de dag legt en
de duidelijkheid van de plan
nen. Geen enkele Thaise rege
ring vóór Chuan heeft het rege
ringsbeleid zo gedetailleerd uit
gestippeld.
Chuan's plannen gaan in op de
behoeften van het Thaise plat
teland, waar een groot deel van
zijn aanhang woont. In tegen
stelling tot de voorgaande rege
ring van premier Anand Panya-
rachun die met name de zaken
wereld tevreden wilde stellen,
streeft Chaun bovendien naar
een eerlijke verdeling van de in
komsten en decentralisatie van
de macht. De plannen voorzien
in een onafhankelijke ontwikke
ling van de verschillende regio's
in Thailand.
Chuan heeft echter zoveel tijd
besteed aan de uitwerking van
zijn plannen dat hij geen tijd
meer over had voor twee be
langrijke kwesties die de Thaise
gemoederen bezighouden. Op
de eerste plaats is er de vervol
ging van legerofficieren die ver
antwoordelijk zijn geweest voor
het bloedbad afgelopen mei.
Toen gingen tienduizenden
Thais de straat op uit protest te
gen het door het leger gesteun
de regime van generaal Suchin-
da Kaprayoon. Het leger sloeg
de opstand bloedig neer. De
verkiezingen van 13 september,
die Chuan won, waren een di-
rekt uivloeisel van dit bloedbad.
Chuan is van plan het leger te
stroomlijnen en te hervormen.
Het zal zich in de toekomst
moeten bezighouden met
handhaving van de vrede en de
ontwikkeling van het land.
„Maar de vraag blijft of dit
slechts loze woorden zijn of dat
er werkelijk iets wordt onderno
men tegen de macht van het le
ger", schreef de Engelstalige
krant The Nation maandag in
een hoofdartikel.
Waarnemers zeggen dat het
standpunt van de regering over
de toekomstige rol van het leger
duidelijk zal worden wanneer
Chuan een besluit neemt over
de vervolging van de verant
woordelijken van het bloedbad.
Het Thaise parlement heeft vo
rige week de beslissing van
Kaprayoon verworpen voor een
algehele amnestie van de ver
antwoordelijken, zowel de le
gerofficieren die bevel tot vuren
gaven als de organisatoren van
de opstand, de leiders van de
pro-democratie beweging
waarvan sommigen nu zitting
hebben in het kabinet van
Chuan.
Het Thaise Hooggerechtshof
heeft nog geen beslissing geno
men over de wettelijke geldig
heid van de amnestie van
Kaprayoon. Het is nu aan de re
gering om te beslissen wat zal
gebeuren met de verantwoorde
lijken van het bloedbad.
„Chuan toont niet de besluit
vaardigheid die je zou verwach
ten van een nationaal leider",
aldus The Nation.
Een andere teleurstelling van de
eerste weken van de Chuan-re
gering ligt op het gebied van de
buitenlandse politiek. De nieu
we premier heeft weinig diplo
matieke intiatieven getoond die
de rol van Thailand in het post-
Koude Oorlogtijdperk definië
ren, zo menen critici.
Sommige leden van de rege
ringscoalitie vinden dat deze
eerste democratische regering
in zestig jaar zich meer m<iet
bezighouden met democratie
en mensenrechten. Tijdens de
kabinetsbesprekingen over de
regeringsplannen, heeft de pre
mier volgens berichten echter
een bepaling verworpen waarin
staat dat het buitenlandse be
leid van Thailand democratie
en mensenrechten hoog in het
vaandel dient te voeren.
moskou Een kijkje in de keuken van een Moskouse kazerne. Soldaten
aan het kokkerellen voor hun collega's. Mogelijkheden om op een crea
tieve manier een maaltijd te bereiden zijn er niet. Op het menu staat al
maandenlang vlees uit blik. Het openen en het leegscheppen van de
blikjes is dan ook het meeste werk. foto epa
san Salvador» Meer dan veertig schedels en lijken
zijn aangetroffen in een massagraf bij El Mozote in El
Salvador. De gruwelijke ontdekking werd gedaan
door buitenlandse en Salvadoraanse deskundigen die
onder toezicht van de Verenigde Naties onderzoek
doen naar een massamoord van elf jaar geleden. De
meeste schedels bevatten een kogelgat en behoren
toe aan kinderen. De lijken dragen sporen van mis
handeling. Volgens overlevenden zou de massa
moord, door het leger, de ergste zijn geweest in het
land. Ze zeggen dat troepen van de elite-eenheid At-
lacatl tussen 11 en 13 december 1981 meer dan
1.000 boeren, beschuldigd van collaboratie met het
verzet, hebben gedood. Het leger heeft steeds ont
kend erbij betrokken te zijn geweest.
foto afp
