'Locatie Sleutelhof hoopgevend'
Leiden
OONDERDAG 22 OKTOBER 1992
ROY KLOPPER WIM KOEVOET
Moniek Stam volgt
een middelbare
beroepsopleiding.
Zij wil na haar stu
die gaan werken
als leidster in een
kinderdagverblijf
of een peuterspeel
zaal. Op 15 no
vember wordt zij
18 jaar. Dat bete
kent dat zij vanaf 1
januari recht heeft
op studiefinancie
ring. Moniek is
enig kind en woont
bij haar moeder.
Haar moeder heeft
sinds haar echt
scheiding, nu 7
jaar geleden, een
bijstandsuitkering
van de sociale
dienst. Het is dui
delijk dat haar
moeder geen bij
drage kan leveren
in de studiekosten
van Moniek. Dit
betekent dat Mo
niek naast de ba
sisbeurs aanvul
lende financiering
moet vragen. Bij de
beoordeling of zij
daarvoor in aan
merking komt,
wordt ook gekeken
naar het inkomen
van haar vader.
Moniek heeft na de
echtscheiding geen enkel con
tact meer gehad met haar va
der. Zij zou het vervelend vin
den om nu nog een beroep op
hem te moeten doen om een
deel van haar studiekosten ver
goed te krijgen.
Gelukkig voor Moniek zijn er
met ingang van 1 september
1992 nieuwe regels in werking
altijd te beteke
nen dat er een
conflict is. Dit
komt nogal
eens voor bij
kinderen waar
van de ouders
gescheiden zijn
toen het kind
ergjonewas.
De kinderen
zijn dan bij één
van de ouders
gebleven en het
contact met de
andere ouder is
verwaterd zon
der dat sprake
hoeft te zijn van
ruzie of een
conflict. Wel
moeten verkla
ringen worden
overgelegd van
twee onafhan
kelijke instan
ties waaruit
blijkt dat inder
daad geen spra
ke meer is van
contact. In het
geval van Mo
niek kon wor
den volstaan
met een verkla
ring van de bij-
standsmaat-
schappelijk
werker van de
sociale dienst en van de huis
arts. Beiden kenden het gezin al
jarenlang.
Oude regeling
Naast de ontkoppeling wegens
'geen contact meer sedert het
Meer kans op
studie
financiering
door
versoepeling
van regels
twaalde jaar', blijft de oude re
geling inzake weigerachtige ou
ders gehandhaafd. Dat betekent
getreden waardoor zij niet meer dus dat de scholier/student die
genoodzaakt is haar vader a
a zijn/haar twaalfde nog wel
te spreken. Zij krijgt zonder enig contact heeft gehad met (één
a de maximale aanvul
lende financiering omdat zij
vanaf haar twaalfde jaar geen
contact meer met haar vader
heeft.
Hardheidsclausule
In de Wet op de Studiefinancie
ring is een hardheidsclausule
opgenomen. Als strikte toepas
sing van de wettelijke regels erg
onredelijk is, kan daar in be
paalde gevallen van worden af
geweken. Er kan een beroep op
deze bepaling worden gedaan
als een scholier/student wil dat
bij de berekening van de aan
vullende financiering geen reke
ning gehouden wordt met het
inkomen van de ouders of één
van de ouders. Dit heet 'loskop
peling'.
In de loop van de tijd zijn er be
leidsregels opgesteld die aange
ven in welke gevallen een be
roep op de hardheidsclausule
inzake loskoppeling kan worden
gehonoreerd. Tot voor kort was
het slechts mogelijk om losge
koppeld te worden als sprake
was van een ernstig, onverzoen
lijk conflict. Dit conflict mocht
niet over geld gaan. Deze regels
zijn onlangs aanzienlijk ver
ruimd. Sedert 1 september jl.
kan er ook een beroep op de
'hardheidsclausule weigerachti
ge ouders' gedaan worden door
scholieren/studenten die kun
nen aantonen dat zij vanaf hun
twaalfde jaar geen contact meer
hebben gehad met (één van)
hun ouders. Als er geen contact
van) zijn/haar ouders, r
latere leeftijd een ernstig con
flict met deze ouder(s) heeft ge
kregen nog steeds een beroep
kan doen op de hardheidsclau
sule. In dat geval moet wel door
eigen verklaringen van de scho
lier/student en de betreffende
ouder worden aangetoond dat
sprake is van een ernstig en on
verzoenlijk conflict.
Verder zijn verklaringen van
twee onafhankelijke deskundi
gen vereist die bevestigen uit ei
gen waarneming bekend te zijn
met het conflict. In alle gevallen
waarin met een beroep op de
hardheidsclausule om loskop
peling wordt verzocht, moet
een speciaal formulier worden
ingevuld. Het formulier is te
verkrijgen bij het Steunpunt
Studiefinanciering Leiden, Sta
tionsplein 234, tel. 063212150 of
bij ons Instituut.
Er staat een duidelijk overzicht
i los
koppeling kan worden verzocht
in de folder 'Studiefinanciering:
wat te doen bij wijzigingen en
problemen 1992'. Een uitgave
van de Informatiseringsbank
dd. augustus 1992. Onder meer
te verkrijgen op het Postkan
toor.
Inst. Burgerraadslieden, Bree-
straat 92,2311 CV Leiden.
Spreekuren: ma 11 -12) en do
(18.30-20) en op tel. afspraak
(254142)
J. Mom M. Kooljmam H. Lohminn
AGENDA
VRUETUD
Bingo
Buurthuis Op eigen wieken aan
het Valkenpad in de Merenwijk
houdt op zaterdag 24 oktober
een bingo. De hoofdprijzen zijn
onder meer een videorecorder
en een magnetron. De zaal gaat
open om 19.00 uur en de eerste
bingo start om 20.15 uur.
Ansichtkaarten
Een expositie van oude ansicht
kaarten van Leiden is op zater
dag 24 oktober te bezichtigen in
Holiday Inn. Tevens wordt er
een prentbriefkaartenbeurs ge
houden (10.00 tot 15.00 uur).
Techniek
In de buurthuizen 't Schippertje
en Groenoord beginnen op 26
en 27 oktober de techniekcur
sussen Technika-10 voor mei
den van 10 tot 13 jaar. In acht
lessen gaat het onder meer om
houtbewerking, elektra, metaal
bewerking, computer, werken
met plexiglas. Tijd: 18.30 tot
20.00 uur. Kosten: twee gulden
per les. Aanmelden 't Schipper
tje (tel. 219869), Groenoord
(217222). Inf. bij Ellen Hommel
(tel. 127533).
'Ik dacht dat
het onweerde'
LISSE PAUL VAN DER KOOLI
VERVOLG VAN VOORPAGINA
De ontspoorde trein bracht ver
schrikkelijke oorlogsherinnerin
gen boven bij een oudere bewo
ner van de Leidsevaart in Lisse.
Nu zijn er gelukkig geen gewon
den, maar toen moest hij de le
dematen van acht Nederlanders
bijeen zoeken nadat hun
vrachtwagen werd gegrepen
door een trein.
„Precies op dezelfde plek.
Precies op dezelfde plek", zegt
hij, starend naar de ravage rond
het oude stationsgebouwtje van
Lisse. Toen was hij de enige ge
tuige. Zag hij hoe men de gas
generator niet meer aan de
praat kreeg en de mensen, die
aan het werk werden gezet in de
duinen, gegrepen werden. Al
leen de chauffeur wist te ontko-
Ditmaal zat hij voetbal te kij
ken toen de trein zich in een
stilstaande vrachtwagen boor
de. Hij dacht onweer te horen,
maar zijn vrouw zag uit het
slaapkamerraam hoe de ge
schiedenis zich herhaalde.
L. de Wit zat twee auto's achter
de fatale vrachtwagen. Als in
een film zag hij de ramp voor
zijn ogen voltrekken. Na die
machteloze seconden en grote
schok, greep hij zijn autotele
foon en belde hij 06-11. Hij is
vol lof over de snelle hulpverle
ning ('politie en ambulance wa
ren er binnen twee minuten'),
maar kan een uur later nog
steeds niet geloven wat zich
voor zijn ogen voltrok.
„Ik moest even langs mijn
stamkroeg", vertelt hij in De
Ruigen Hoek, pal naast de Se-
cundaireweg 1. „Een biertje ha
len en een biljartje leggen", zegt
hij, nerveus misstotend. „Ik ben
nog even over de perrons gelo
pen, maar de treinreizigers wa
ren minder geschrokken dan ik.
Ze zagen natuurlijk niks. Zij
voelden alleen een schok."
De 51-jarige vrachtwagen
chauffeur uit Amsterdam redde
zijn leven door uit de cabine te
stappen en blijkt daama heel
wat omstanders te woord heb
ben gestaan. De man rijdt al 30
jaar voor C&A en was op weg
naar het distributiecentrum van
het kledingbedrijf in Lisse. De
wagen is drie jaar oud en heeft
nooit eerder voor problemen
gezorgd, zegt een woordvoerder
van C&A.
Een blik vanuit de Hartebrugkerk op de plaats waar de Sleutelhof moet verrijzen.
Amsterdamse architect denkt mee over plannen voor winkelcentrum
FOTO HENK BOUWMAN
Er ligt een hoge stapel rapporten op hem te wachten. Pas
als hij die heeft bestudeerd kan zijn eigenlijke werk be
ginnen. De Amsterdamse architect A. Cahen, van het ge
lijknamige architectenbureau, vindt 'meedenken' nog de
beste typering van zijn bijdrage aan De Sleutelhof. Dat
lijkt wat al te bescheiden. Cahen is door de projectont
wikkelaars van MBO en de gemeente als 'adviserend ar
chitect' ingeschakeld. En dus zal hij een stevige stempel
drukken op het sjieke winkelcentrum tussen Mandenma-
kerssteeg, Breestraat en Aalmarkt.
Cahen heeft de locatie onlangs
zelf bekeken. Hij noemt de 'di
recte omgeving' van het te be
bouwen gebied 'sterk' en heeft
er 'veel hoogwaardige bebou
wing' ontdekt. „Veel mensen
denken dat het gemakkelijker is
om voor verloederde locaties
iets fraais te bedenken. Er is een
hardnekkig misverstand dat ar
chitecten in die gevallen kun
nen doen en laten wat ze willen
omdat de buurt er hoe dan ook
van opknapt. Mijn ervaring is
dat het vaker precies andersom
is. Ik zal niet zeggen dat De
Sleutelhof een makkie is maar
door de hoogwaardige bebou
wing er om heen worden de
dingen er wat eenvoudiger op.
Toch wordt de architect die
plannen maakt voor een deel
van een historische binnenstad
eerder gewantrouwd. De angst
is groot dat hij een lelijk mo
dern ding in een historische
omgeving wil proppen."
Cahen, die volgens eigen zeg
gen een reputatie als 'eigentijd
se bouwer in historische bin
nensteden' geniet, geeft toe dat
die angst dikwijls terecht is. Ste
den en projecten waar het vol
gens hem verkeerd is gegaan,
wil hij niet noemen, „ik heb
niet zo veel zin om mijn colle
ga's te bekritiseren. Ik beoor
deel liever mijn eigen werk kri
tisch. Maar om de vraag niet
helemaal te ontwijken: ik vind
dat het in de meeste plaatsen
waar vergelijkbare projecten
aan de orde zijn geweest, is
misgegaan."
Dikwijls zijn de verwachtin
gen ook te hoog gespannen,
vindt Cahen. „Van architecten
worden wonderen verwacht. De
meeste gaten in de binnenstad
zijn ontstaan door onbezonnen
verkeersdoorbraken uit de jaren
vijftig en zestig. Dat is zo ont
zettend verkeerd geweest, dat
kunnen zelfs de beste architec
ten niet meer verhelpen. Zeker
niet als hun budget ook nog
eens wordt beperkt."
De situatie in het Sleutelhof-
gebied vindt Cahen wél hoop
gevend. Hij zegt veel mogelijk
heden te zien om de bestaande
bebouwing te combineren met
het winkelcentrum. „En dat
geldt niet alleen voor de monu
menten in het gebied. Er staan
ook veel niet-monumentale ge
bouwen die toch van grote his
torische waarde zijn. Ze zijn als
het ware ingesleten, zeg maan
vergroeid met hun omgeving.
Daar kun je niet zo maar een
modem ding voor in de plaats
zetten."
Vindt Cahen net als onderne
mend Leiden dat een Sleutelhof
zonder een parkeergarage er
naast een kansloze onderne
ming is? Of wil hij net als een
deel van de Leidse gemeente
raad geen parkeergarages in de
autoluwe binnenstad? Cahen
bekent dat hij niet wist dat Lei
den z'n binnenstad wil 'ontblik-
ken'. „Ik zei u al dat ik nog met
die rapporten moet beginnen.
Nee, algemene uitspraken doe
ik hier ook niet over. Ik denk
namelijk dat voor elk stukje stad
wat anders geldt."
Cahen is zich er wél van be
wust dat de Leidse bevolking
hem op de vingers zal willen kij
ken. Wethouder J. Walenkamp
(CDA/economische zaken) die
overigens nog niet wil zeggen
met welke architect MBO en
hijzelf in zee gaan, merkt in dit
verband op: „De stad is van ons
allemaal en dat geldt helemaal
voor het stadshart." Cahen:
„Dat benadrukt de grote verant
woordelijkheid die een plan
nenmaker heeft." Dat veel Lei-
denaars tijdens discussiebijeen
komsten te kennen hebben ge
geven dat ze niet verlegen zitten
om een sjiek winkelcentrum,
brengt hem evenmin van zijn
stuk. „Natuurlijk is het niet leuk
om aan iets te werken dat nie
mand wil. Maar tot die conclu
sie ben ik niet gekomen. En
mijn opdrachtgevers ook niet.
Hun vraag met hen mee te den
ken over het gebied, komt bij
mij heel redelijk over. Dat
neemt niet weg dat ik het niet
alleen MBO en de gemeente
Leiden naar de zin wil maken
maar ook de toekomstige ge
bruikers van het winkelcen-
P
Wilsoplegging is zijn specialisme. Al of niet
onder hypnose lukt het Rasti Rostelli bijna
iedereen voor zijn karretje te spannen.
Een kunstje dat hij nog niet heeft toege
past bij de beheerder van het restaurant
van de Stadsgehoorzaal, A.F.J. Rijntjes.
Misschien het proberen waard. De twee
zijn elkaar in de haren gevlogen over het
serveren van drankjes tijdens de spraak
makende hypnoseshows van Rostelli.
Sinds dinsdag lopen
de serveersters van
Rijntjes 's avonds
niet meer door de
Stadsgehoorzaal om dorstige
bezoekers van een drankje te
voorzien. Het gerinkel en
geloop stoort de show te veel,
zegt Rostelli, en de bediening is
bovendien slecht. De prijs die
de organisatoren voor die
service vragen is veel te hoog,
zegt Rijntjes.
Slikken
Beide partijen hadden voor de
serie shows begon een duidelij
ke afspraak gemaakt. Per bezoe
ker diende Rijntjes één gulden
te betalen om in de zaal te mo
gen serveren. Zo konden de or
ganisatoren, de heao-studenten
Maarten Soels (25) en Michiel
Loeber (24) de kosten van zaal-
huur zo laag mogelijk houden.
Rijntjes: „Ik was daar in princi
pe tegen, maar ik heb het toch
maar gedaan. De afspraak zou
alleen de eerste week gelden.
Daarna mocht ik bekijken wat
ik zou doen."
De zaal zat vijf dagen stampvol;
Rijntjes droeg zo'n 350 tot 400
gulden per avond af. Een fors
bedrag, waar Rijntjes na een
week eigenlijk wel van af wilde.
Vooral ook omdat er veel min
der werd gedronken dan de res
tauranthouder had gehoopt.
Middenin de show, tijdens het
onder hypnose brengen van een
grote groep bezoekers, mocht er
bovendien een half uur lang he
lemaal niet worden geserveerd.
Rijntjes: „Ik heb ze gezegd, dèt
doe ik niet meer. Zo'n regeling
is voor mij een financieel fiasco.
Ik heb op zo'n avond zes men
sen rondlopen." Hij stelde de
Rostelli-groep voor om een
kwartje per consumptie af te
dragen. Veel te weinig, was het
antwoord. Met een bedrag van
75 cent per comsumptie zou de
tegenpartij wel akkoord gaan.
Maar dat was weer onaanvaard
baar voor Rijntjes.
Zeker ook omdat de organisato
ren volop met vrijkaartjes
strooien. Soels: „We hebben
steeds heel veel vrijkaartjes
weggegeven. Daarmee koopje
als het ware mondelinge recla
me." Rijntjes: „Ze laten allemaal
schooljeugd opdraven. Zodat
het elke avond 'uitverkocht' is.
Met zo'n etiket 'uitverkocht'
krijgt zo'n show natuurlijk iets
heel interessants. Maar ik moest
voor die vrijkaartjes óók beta
len."
Soels en Loeber beweren dat er
behalve een financiële nog een
andere oorzaak voor de ruzie is.
Het personeel van Rijntjes zou
ook niet goed werken: veel meer
naar de show kijken dan rond
lopen met drankjes. Soels:
„Rostelli zei ons van tevoren al:
zorg dat er mensen serveren die
de show al gezien hebben en er
geen moer aan vinden. Anders
gaat het mis. En die eerste week
is gebleken dat de 'horecaman'
van de Stadsgehoorzaal een
paar keer ander personeel heeft
ingezet." Personeel dat, hoewel
niet onder hypnose, toch regel
matig stond te slapen. Of, an
ders gezegd, uiterst gebiolo
geerd naar het podium stond te
kijken. „In sommige hoeken
van de zaal ging het goed, maar
er waren ook plekken waar be
zoekers wel vijf keer met de vin
gers moesten knippen voor een
serveerster het in de gaten
had."
Schrikken
De organisatoren zeggen dat
Rijntjes te hooggespannen ver-
Maarten Soels (rechts) en Michiel Loeber: „Mensen moesten wel vijf keer met hun vingers knippen voor e
wachtingen heeft gehad. Soels:
„Hij ging uit van vier drankjes
per persoon. Nou, dat haal je
dus niet." Daar is Rijntjes in
middels achter. „Gemiddeld an
derhalve consumptie per per-
in wordt er verkocht. Dat
verhaal over mijn personeel is
puur pesterij, omdat ik geen 75
cent per persoon wil betalen.
Nu worden er ineens allerlei
chantagepraktijken gebruikt. De
tafeltjes in de zaal moeten er
bijvoorbeeld uit. Allemaal om
dat die Rasti dat wil. Wat een
akelig, vervelend kereltje. Hij
speelt alles door naar die knul
letjes, die de shows zogenaamd
organiseren. Ze zijn gewoon
zijn woordvoerders.
Omdat beide partijen het niet
eens zijn geworden is de bedie
ning sinds dinsdagavond geheel
verdwenen. Achterin de zaal is
nog wel een bar waar een ver
snapering kan worden gehaald,
maar ook die moet van de orga
nisatoren weg. Soels: „Wij hu
ren per slot van rekening de
zaal."
Rijntjes is niet van plan ook de
bar achterin de zaal te verwijde
ren. Sterker nog: hij kondigt aan
een grotere bar te zullen instal
leren. „Als ze niet willen dat er
drankjes worden verkocht moet
de organisatie mij een uitkoop
som betalen. Zaterdagavond is
er een< feest van Henny Kwik.
De bar en tapinstallaties daar
voor worden vandaag geplaatst.
Dat wordt een veel grotere dan
er nu staat. Ik heb het met An-
dré de Jong (directeur Stadsge
hoorzaal) opgenomen en die zei
dat ik dat gewoon moest doen."
Stikken
De organisatoren geven toe dat
Rasti Rostelli een uiterst com
merciële artiest is. Soels: „Maar
het leuke van Rostelli is dat hij
er ook rond voor uitkomt heel
commercieel te zijn.
De heao-studenten hebben zich
flink in de schulden gestoken
om de shows van Rostelli te or
ganiseren. „We moesten het be
drag voor zeven optredens van
tevoren aan hem betalen." De
heao-studenten beschouwen de
organisatie van het evenement
als een opstapje naar een eigen
organisatiebureau. Eerder, in
maart van dit jaar, tekenden ze
al voor de organisatie van een
computerbeurs in de Pieters
kerk. Echt rijk verwachten de
twee niet van de hypnoseshows
te worden „Ondanks de volle
zalen staan we echt nog niet
quitte, maar het succes komt
nog wel." Over Rostelli is het
tweetal vol lof: „Hij heeft ons
steeds goede adviezen gegeven.
Het is niet iemand die ons zal
belazeren. Zijn shows zijn goed.
Elke avond zitten we er bij en
het blijft leuk, vooral ook omdat
er zoveel gelachen kan wor
den."
Rijntjes heeft de show nog niet
gezien. „Ik was van plan een
keertje naar de show te gaan
kijken, maar nu denk ik: Rostel
li, stik maar." (Erna Straatsma).
