Mannen zetten de
toon in het AZL
Liever een boete dan
prijskaartjes in etalage
Het Gesprek van de Dag
Het is maar wat de gek
voor Adam Curry geeft
Ziekenfonds wil geld terug van kruiswerk
'Met een paar nuttige tips kom je een heel eind'
Een schonere produktie
die ook geld oplevert.
Het Innovatiecentrum
Den Haag weet er
het fijne van.
n
DINSDAG 20 OKTOBER 1992
17
Hij peinst er niet over om zijn
artikelen in de etalage te voor-
I zien van prijskaartjes. Eigenaar
H. Démoei van Rozemarijn aan
de Leidse Haarlemmerstraat
maakt zich ook helemaal geen
zorgen over een eventuele boe
te die hem boven het hoofd
hangt. „Dan betaal ik die, maar
mijn beleid daarvoor aanpassen
doe ik niet. Bij mij komen geen
I prijskaartjes in de etalage",
Idinkt het zelfverzekerd.
Hij handelt daarmee in strijd
met het 'besluit prijsaanduiding
goederen', die detailhandelaren
voorschrijft dat artikelen niet al
leen in de winkel, maar ook in
de etalage moeten zijn geprijsdl
j Afgelopen week kreeg de eige
naar van twee exclusieve mode
zaken in Den Haag en Haarlem
een boete van 150 gulden aan
zijn broek van de Economische
Controledienst (ECD). Deze
winkelier vindt dat hij het in
brekersgilde met prijskaartjes
wat al te makkelijk op de kost
bare kledingstukken wijst.
Leidenaar Démoet heeft geen
last van inbrekers, maar v\il
toch geen prijsjes bij zijn ca
deaus, kruiden en gezondheids
artikelen in de etalage. „Daar
heb ik een bepaalde bedoeling
mee. Kijk. Een klant loopt
meteen door wanneer hij op
een kaartje een prijs ziet die hij
te hoog vindt. Zonder prijs
kaartje komt zo'n klant wellicht
even binnen om wat te infor
meren. Allicht is er een kans dat
hij of zij iets anders koopt dat
minder duur is."
„Dat vind ik nu een smerige re
denering", zo schiet ambtenaar
Elstrodt van het ministerie van
economische zaken uit zijn slof,
wanneer hij van deze verkoop-
taktiek hoort. „Het kan dus zijn
dat iemand in de winkel niet
durft te erkennen dat iets eigen
lijk boven zijn begroting gaat.
Die klant koopt dus eigenlijk te
gen zijn wil. Dat naar binnen
trekken van klanten is alleen in
het belang van de winkelier. Wij
bekijken het echter van twee
kanten. Met de prijzenwet moet
er een open gang van zaken ko
men. De consument moet snel
duidelijkheid en zekerheid heb
ben. Je kunt dat zien als een
soort bescherming", aldus El
strodt.
Een klant die bij Démoet de
winkel binnenkomt, zegt het
wel prettig te vinden wanneer
goederen ook in de etalage zijn
voorzien van een prijsje. „Ik
loop zelden de winkel in omdat
ik iets zie liggen waarvan ik de
prijs wil weten. Die moeite
neem ik niet."
Maar winkelier Démoet geeft
het nog niet op: „Ook niet als u
een schitterende jurk ziet han
gen waar u op slag helemaal
weg van bent?" vraagt Démoet.
Nee, de vrouw weet het zeker.
„Ik denk dan: dat zal wel heel
erg duur zijn, want anders had
den zij het bedrag er wel bijge
zet. Ik weet kortom liever
meteen de prijs, zodat ik snel
een besluit kan nemen."
Een ander argument voor Dé
moet om een ongeprijsde etala
ge te hebben is dat volgens hem
niet iedereen hoeft te weten hoe
duur bepaalde cadeaus zijn.
„Dan krijg je verhalen van:
'jeetje, hij heeft voor mijn ver
jaardagscadeau maar een tien
tje over gehad.' Je moet overal
rekening mee houden."
Merkwaardig is nu dat dit pre
cies de reden is waarom bruids-
boetiekén hun jurken niét hoe
ven te prijzen. De vriendinnen
van de bruid zouden er op die
manier eens achter kunnen ko
men dat een jurk slechts 500
gulden heeft gekost. Dat bete
kent natuurlijk een ramp voor
de feestelijke huwelijksdag. De
uitzondering geldt ook voor
doodskistenhandelaren. „Nabe
staanden zouden op een begra
fenis kunnen denken 'hadden
zij maar 300 gulden over voor
de overledene'. Dat zijn gevoeli
ge zaken", zo meldt een woord
voerder van de controledienst.
Bedrijfsleidster J. Heemskerk
van Emmy's Bruidsboetiek aan
de Lange Mare in Leiden, hoort
voor het eerst van de Neder
landse prijzenwet. „Het is om je
rot te gillen", zo luidt haar eer
ste reactie. „Het is ook een rare
redenatie. Juist wanneer wij een
aantrekkelijk geprijsde jurk heb
ben, doen wij daar een kaartje
bij. Om aan te tonen dat het
niet allemaal zo duur hoeft te
zijn. Met die vriendinnen hou
den wij echt geen rekening,
hoor", aldus Heemskerk.
De Leidse juwelier J. de Gunst
van Sierraad 2000 doet bewust
een kaartje bij zijn waren in de
etalage. Terwijl ook hij daartoe
wettelijk niet verplicht is, omdat
de schommelende goudprijs het
prijzen tot een moeilijke klus
zou maken. „Dat valt best
mee", laat De Gunst weten.
Nee, veel meer last heeft hij van
mensen die binnen komen om
naar de prijs te vragen. „Men
sen die thuis een vergelijkbaar
sieraad hebben en dan nieuws
gierig zijn naar de waarde. Dat
kost veel tijd." Extreem dure ju
welen liggen bij hem niet in de
etalage. „Dan lokje diefstal uit.
Maar dat doen we niet en dus is
dat geen reden om niet te prij-
Leidenaar Démoet: „Zonder prijskaartje komt zo'n klant wellicht even binnen om te informeren."
FOTO HIELCO KUIPCRS
Zoals die 34-jarige Leidenaar re
ageren er maar weinig. Boos
roept de man uit dat hij het ver
tikt om volgend jaar kijk- en
luistergeld te betalen, als het in
derdaad waar is dat Veronica
twee miljoen gulden neertelt
voor discjockey Adam Curry. Al
dat gemeenschapsgeld voor ie
mand die alleen maar wat vro
lijke kletspraatjes de ether in
stuurt. Schandalig vindt hij het.
Op deze koude maandagoch
tend zijn de reacties van men
sen op het Leidse station heel
wat lauwer. De meeste jongeren
kan het weinig schelen dat
Adam Curry het Amerikaanse
station MTV inruilt voor de Ne
derlandseomroeporganisatie.
„Persoonlijk doet het me weinig
want ik kijk niet naar Veronica
en ik luister er ook niet naar",
zegt de 21-jarige Bas Spijkhoven
uit Wassenaar. Dat Curry nu zo
enorm veel geld gaat verdienen,
interesseert hem ook niet veel.
„Er zijn wel meer personen die
van mijn geld worden betaald,
en waar ik het niet mee eens
ben." Zelf vindt hij een discjoc-
key niet zo veel geld waard,
'maar het is maar net wat de
gek ervoor geeft'.
„Een kwestie van vraag en aan
bod", constateert de 18-jarige
Hanneke uit Warmond nuchter.
Helemaal eerlijk vindt ze het
niet, dat Curry zo veel geld gaat
verdienen. „Er zijn mensen die
veel harder werken en minder
geld krijgen."
Ze gaat ervan uit dat Veronica
de Amerikaanse Nederlander
heeft 'gekocht' om de kijk- en
luistercijfers op te krilcken. Maar
eigenlijk snapt ze dat niet. „Hij
had eerst een rubriek in het te-
levisieprogrammaCountdown.
Maar dit onderdeel verdween
omdat het niet populair was.
Dan vind ik het raar dat ze 'm
nu weer terugwillen hebben."
Onder de indruk van de grote
jongen met zijn lange haar en
Amerikaanse accent is Hanneke
nooit geweest. „Hij heeft wel
een leuke uitstraling, hoor.
Maar ik ben nu eenmaal niet
het type dat helemaal gek wordt
van één persoon." Miro Zwe
ring (23) herinnert zich nog
goed dat Adam Curry een paar
jaar geleden vrij populair was
bij de meisjes. „Die vonden
hem hartstikke leuk." „In de la
gere klassen van de middelbare
school was hij wel populair",
zegt Wassenaarder Bas Spijkho
ven. De liefde voor Curry is ken
nelijk in die vijf jaar dat hij in
Amerika heeft gewerkt totaal
bekoeld, want op het Leidse sta
tion is niemand te vinden die
zichzelf een fan van hem
noemt.
Kwaliteiten heeft hij wel dege
lijk, meent echter Leidenaar Ze-
no Groenewegen, die drie jaar
lang programma's presenteerde
bij Radio 10. „Absoluut een we-
relddiscjockey was Curry een
paar jaar geleden. Een aanwinst
voor de Nederlandse omroep,
omdat hij persoonlijkheid had,
een bepaalde flair. Daarom
heeft hij het ook zo goed ge
daan in Amerika."
Dat betekent echter niet dat
Groenewegen het terecht vindt
dat Cuny in drie jaar tijd waar
schijnlijk twee miljoen gaat ver
dienen. „Dat is te veel. abso
luut. Het kan wel een topper
zijn of een persoonlijkheid,
maar ik vind het allemaal zo be
trekkelijk. Dit soort bedragen
zijn misschien in Amerika nor
maal, en in de voetballerij, maar
ik vraag me af of hij het wel
waard is, zo'n bedrag. Vooral
omdat ik denk dat Adam Curry
toch een beetje heeft afgedaan.
Dat radioprogramma dat hij bij
voorbeeld met Jeroen van Inkel
deed is nu echt een beetje pas
sé."
Te weinig vrouwen hebben hogere functies
Het ziekenfonds Zorg en Zeker
heid (Z en Z) in Leiden gaat het
geld terugvorderen, dat de
kruisverenigingen in zijn werk
gebied ten onrechte hebben
geïnd voor het uitlenen van
verpleegartikelen bij thuiszorg.
De verenigingen krijgen hier
voor geld van Z en Z, maar
brengen tevens een bedrag in
rekening aan hen die de hulp
middelen lenen.
De Landelijke Vereniging voor
Thuiszorg (LVT) heeft geadvi
seerd verpleegartikelen gratis te
verstrekken. De noodzaak voor
het gebruik van het artikel
moet wel worden aangetoond
en de cliënt mag hiervoor geen
vergoedingontvangen.
Adjunct-directeur van Hou
ten van Z en Z kon vanmorgen
nog niet vertellen hoeveel geld
zijn ziekenfonds bij de kniis-
verenigingen denkt terug te ha
len. Vandaag krijgen zij een uit
nodiging om daarover te ko
men praten. Hij zei begrip te
hebben voor de financiële
nood waarin de meeste vereni
gingen verkeren. Maar geld, dat
zij ten onrechte hebben ge
claimd, wil Z en Z terug heb
ben.
De kruisverenigingen in Lei
den, AJphen en de Duin- en
Bollenstreek laten weten zich
nog te beraden over de stappen
die zij denken te nemen in de
ze kwestie. Directeur Van den
Berg van het kruiswerk in Lei
den erkent dat er inderdaad
problemen zijn om de begro
ting sluitend te krijgen.
De directeur: „De vraag om
thuiszorg blijft maar toenemen.
Wij bekijken hoe we dat kun
nen oplossen, maar dat valt
niet mee. Een directe oplossing
voor alle problemen is geld.
Het kruiswerk gaat nu overleg
gen met Zorg en Zekerheid hoe
we dit moeten aanpakken. Ze
ker, we hebben ons daarover al
ideeën gevormd. Ze kunnen
nog niet naar buiten worden
gebracht, omdat we eerst met
de andere verenigingen op één
lijn moeten komen. Mijn ver
wachting is dat we daar wel uit
komen, zonder dat de thuis
zorg het kind van de rekening
wordt."
De kruisvereniging Rijn en
Duin, gevestigd in Katwijk,
blijft in principe dezelfde lijn
volgen als nu. Dat betekent dat
het verhuren van hulpmidde
len tegen betalen vooralsnog
wordt voortgezet. Pas als er een
standpunt is ingenomen over
het advies van de LVT, wordt
het beleid
Rijksarchivaris Ketelaar hoogleraar archiefwetenschap in Leiden
Vrouwen bereiken te weinig hogere functies in het AZL
omdat deze niet in deeltijd vervuld kunnen worden.
Tweederde van het aantal personeelsleden is vrouw, ter
wijl maar een derde van de hogere functies door hen
wordt vervuld. De Emancipatiecommissie van het zie
kenhuis heeft hierover een klacht ingediend bij de Com
missie Gelijke Behandeling. Al eerder werd de landelijke
Emancipatieraad ingeschakeld. Die stelde de Emancipa
tiecommissie in het gelijk.
LEIDEN ERIC JAN WETERINGS
„In de jaren zeventig was er het
plan een toren van 125 meter
hoogte te bouwen aan de Witte
Singel, op de plek waar nu de
universiteitsbibliotheek staat.
Van wie kwamen die plannen,
waarom zijn ze niet doorgegaan
en hoe is dat verder in zijn werk
gegaan? De antwoorden zijn al
lemaal in de archieven te vin
den." Dat zegt rijksarchivaris F.
Ketelaar. Na zijn studie geschie
denis in Leiden in de jaren zes
tig keert het hoofd van de rijks
archiefdienst terug naar zijn ou
de studentenstad om voor één
middag per week hoogleraar ar
chiefwetenschap te worden.
Maatwerk
„Toekomstige historici trainen
in het omgaan met bronnen",
vat de baas van 158 strekkende
kilometer archiefmateriaal zijn
werkzaamheden samen. Daar
bij wil hij niet alleen 'confectie',
maar ook 'maatwerk' leveren.
De 'confectie' slaat op de colle
ges die hij aan tweede- en der-
de-jaars studenten gaat geven.
„Hoe pak je archiefonderzoek
aan, waar vind je archieven, wat
voor functie hadden ze? Dat
soort vragen moet je eerst be
antwoorden voordat je vrucht
baar onderzoek kunt doen. Met
een paar nuttige tips en trucs
kom je vaak al een heel eind."
Het 'maatwerk' is gereser
veerd voor wetenschappers-in-
spé in de laatste fase van hun
studie en voor promovendi. Dit
biedt Ketelaar de gelegenheid
onderzoek te doen naar de
grondslagen van de archiefwe
tenschap. iets wat tot nu toe
volgens hem nog nauwelijks ge
beurt in Nederland. „Ik hoop
dat mensen onderzoek gaan
doen naar het selectievraagstuk.
Ongeveer vijf procent van de
overheidsarchieven blijft be
waard, maar hoe selecteer je
wai de moeite waard is uit die
ongelofelijke hoeveelheid pa
pieren computerbestanden?"
Deze vraag wordt des te
klemmender nu de Tweede Ka
mer een dezer dagen een nieu
we Archiefwet behandelt. Deze
brengt de periode waarin ar
chieven over het algemeen ge
sloten blijven terug van vijftig
naar twintig jaar. Vooral in de
jaren vijftig begon de overheids-
bureaucratie enorm uit te dijen,
zodat een enorme hoeveelheid
materiaal beschikbaar komt.
Een groot deel daarvan is overi
gens op aanvraag al beschik
baar voor onderzoekers. Hoewel
bronnen steeds vaker worden
opgeslagen op microfiches of
via andere systemen snel op
roepbaar zijn, voorziet Ketelaar
nog een 'enorme inhaalvraag'
als tientallen jaren extra archief
materiaal in een klap beschik
baar komt.
Begraven
Stamboomonderzoek is een po
pulair onderzoeksterrein waar
op veel onervaren historici fou
ten maken. De burgerlijke stand
werd in Nederland pas aan het
begin van de twintigste eeuw
ingevoerd, zodat onderzoek
over die periode wordt gedaan
aan de hand van zogenaamde
Doop- Trouw- en Begraaf-regis-
„De meeste trouwboeken zijn
ondertrouw-boeken, zodat de
werkelijke huwelijksdatum later
is", zegt Ketelaar. „Ook bij be-
graafregisters gaan veel mensen
er ten onrechte van uit dat
daarin de datum van overlijden
staat. Maar die boeken geven de
datum waarop iemand werd
begraven, niet de dag waarop
een persoon overleed." Nog ge
compliceerder is het onderzoek
aan de hand van trouwboeken.
„Kerkelijke trouwboeken waren
er alleen voor lidmaten van de
gereformeerde en hervormde
kerk, de 'officiële' kerken. Ka
tholieken moesten trouwen
voor het gerecht en daar wer
den hun huwelijken geregi
streerd."
LEIDEN ERIC JAN WETERINGS
De kritiek van de commissie
richt zich op het rapport 'Pro
ject Verpleegkundige Organisa
tie'. Volgens dat rapport moeten
zowel een teamleider als een
hoofdverpleegkundige mini
maal vier dagen per week inzet
baar zijn. „Die eisen stelt men
om de continuïteit van de zorg
veilig te stellen," zegt mevrouw
E. Weening, ambtelijk secretaris
van de Emancipatiecommissie.
„Maar de consequentie is wel
dat veel vrouwen niet sollicite
ren op hogere functies."
De commissie heeft negatief
geadviseerd toen het rapport
werd vastgesteld, maar daarmee
was ze eigenlijk te laat. Het rap
port stond al in grote lijnen vast
op het moment dat de commis
sie werd geïnstalleerd. „We
hebben nog wel een negatief
advies uitgebracht, maar ik ge
loof niet dat dat veel invloed
heeft gehad," zegt Weening.
Steun
Voorzitter Van Wieringen denkt
dat het advies van de Emanci
patieraad wel een rol speelt bij
het bepalen van toekomstig be
leid. „Het advies heeft geen for
mele rechtskracht", zegt com
missievoorzitter A. van Wierin
gen. „maar het is toch 'een fer
me steun in de rug'.
Het kan volgens haar ook een
'waarschuwende' functie heb
ben. „Als eenmaal de trend is
gezet, kan dat betekenen dat
ook andere groepen hogere
functies niet in deeltijd vervuld
kunnen worden. En dan zijn in
de meeste gevallen vrouwen de
dupe."
Het advies van de emancipa
tieraad is bijzonder, omdat deze
organisatie doorgaans alleen de
regering en andere overheidsor
ganen raad geeft. „We zijn daar
om erg blij dat ze toch wat heb
ben laten horen," zegt Van Wie-
ringen. „Bij deze commissie zit
tenslotte de grootste deskundig
heid op dit gebied gebundeld."
Naast de emancipatieraad
bracht de commissie van het
AZL ook de Commissie Gelijke
Behandeling in stelling. Bij deze
(landelijke) organisatie werd
een" klacht ingediend tegen de
bepalingen in het PVO. Een uit
spraak laat nog op Zk h «MM h-
ten. Formele rechtskracht heeft
zo'n uitspraak niet. maar in ne
gentig procent van de gevallen
waarin een klacht gegrond werd
verklaard bereikten partijen als
nog een compromis. De overige
tien procent staat 'heel sterk' bij
de rechter, weet Van Wieringen.
Spreekt dit idee u als ondernemer ook aan? Neem dan y it
contact on met het Innovatiecentrum Den Haae. Dat v
r.f
'»T«4
contact op met het InnovatieCentrum Den Haag. Dat
geeft elke ondernemer in het midden- en kleinbedrijf
objectief en praktisch advies over toepassingen van
(nieuwe) technologie in produkten en produktieprocessen. Nil/^
Bel voor - gratis - advies en/of documentatie: 070-3795730.
