Geschiedenis 'gewone
vrouwen' vastgelegd
Leiden
Makelaar Harry Mens morgen
in tv-programma Veronica
Politiewagen over de kop
TIJD
VAN
TOEN
MAANDAG 19 OKTOBER 1992
Meidenproject 'Dijk 33' bundelt verhalen uit Maredorp en de Camp
De geschiedenis vastleggen van gewone vrouwen. Op dat
idee kwam het vrouwen- en meidenproject van buurt
huis 'Dijk 33'. Twee jaar geleden werd begonnen met het
buurt-geschiedenisproject om 'nu eens geen mannenge
schiedenis, maar vrouwengeschiedenis te beschrijven.'
Het resultaat van het project is een boek vol met verha
len over vrouwen uit Maredorp en de Camp, dat in de
cember moet verschijnen.
Het initiatief voor het boek ont
stond zo'n twee jaar geleden.
„Tijdens een weekeinde hebben
we bekeken welke vernieuwin
gen er mogelijk zijn voor vrou
wen", vertelt coördinator I. de
Ruiter. „Het leek ons een goed
idee om vrouwen door hun ei
gen geschiedenis bewust te ma
ken van hun huidige situatie.
Ook wilden we nu eens een
boek uitbrengen over de ge
schiedenis van vrouwen. Hele
boekenkasten staan vol met ge
schiedenis over wonen en wer
ken in Leiden. Vrouwen komen
daar amper in voor", aldus de
Ruiter. Dat moest volgens de
initiatiefnemers veranderen.
Een groep van zes vrouwen
werd bij elkaar gezocht en ging
aan de slag.
C. Bink van buurthuis 'Dijk
33': „Tijdens de eerste bijeen
komsten hebben de vrouwen
iets over hun eigen situatie ver
teld en hebben we een soort
programma opgesteld. Het was
neel leuk om hun verhalen te
horen. De deelnemers zijn van
verschillende leeftijden, waar
door er vanuit verschillende
oogpunten wordt gekeken naar
gebeurtenissen uit de buurt."
Na de nodige voorbereidin
gen zijn de vrouwen de wijk in
gegaan om andere vrouwen te
interviewen over thema's zoals
wonen, werken en vrije tijd van
af 1950 tot nu. Het resultaat zijn
verhalen uiteenlopend van be
zoekjes aan een badhuis en een
voormalig koffiehuis en tot arti
kelen over vissende vrouwen en
zwemles. Het kostte volgens de
initiatiefnemers meer tijd en
energie dan van tevoren werd
verondersteld. „We hebben een
paar keer een deskundige uitge
nodigd om ons de technieken
van interviewen en schrijven bij
te brengen", vertelt Bink. „De
afgelopen week was ik bezig
met de lay-out. Dat valt tegen
als je dat nog nooit hebt ge
daan."
Om het boek te kunnen uitge
ven, werd subsidie gevraagd
aan de gemeente. Ook worden
de kosten voor een deel gedekt
door bijdragen van fondsen en
buurtverenigingen. De Ruiter:
„We proberen het al zo goed
koop mogelijk te houden door
het boek in eigen beheer uit te
geven. Toch is er een heel kapi
taaltje voor nodig. Bij een opla
ge van 500 boeken is al zo'n
4800 gulden nodig."
Oorspronkelijk was het de be
doeling dat het boek eind no
vember klaar zou zijn, maar de
vrouwen hebben meer tijd no
dig. Begin december zal het
boekje, met als titel 'Ik zou
nooit ergens anders willen wo
nen', worden gepresenteerd tij
dens een feestelijke avond. Aan
wie het eerste exemplaar wordt
aangeboden, is nog niet be
kend. De Ruiter: „We hebben in
het archief gekeken maar we
konden geen bijzondere of be
kende vrouwen vinden uit de
buurt. Alleen de Zangeres Zon
der Naam heeft hier een tijdje
gewoond. Misschien wil zij ons
eerste boekje in ontvangst te
nemen. Ze hoeft dan niet eens
te zingen voor ons."
Bus verliest wiel
LEIDEN WIM KOEVOET
Een NZH-bus heeft vrijdag
ochtend bij het viaduct van
de Rijnsburgerweg een voor
wiel verloren. Bij het incident
vielen geen gewonden. Uit
onderzoek is gebleken dat
een vastgelopen lager de oor
zaak is. In de bus zaten geen
passagiers.
De chauffeur was op weg
naar de werkplaats aan de
Rijnsburgerweg omdat hij al
eerder had gemerkt dat er
iets mis was met de bus. De
bus verloor het wiel direct
nadat de chauffeur, die eerst
voor rood licht moest wach
ten, weer optrok. Het wiel
rolde het viaduct in, maar
raakte niemand.
Een woordvoerder van de
NZH laat duidelijk merken
dat hij het voorval niet grap
pig vindt. „Wij nemen deze
zaak serieus. Bussen die hun
wielen verliezen, dat kunnen
we niet gebruiken. Overigens
is het een uniek incident."
Makelaar Harry Mens is morgenavond te gast in
het Veronica-televisieprogramma 'Berg'. Presen
tator Gert Berg voelt de Lissenaar aan de tand
over zijn voornemen om minister van volkshuis
vesting te worden. Bij de opnamen zijn ook enke
le Noordwijkers aanwezig.
Mens maakte begin vorige week bekend na de
Tweede Kamerverkiezingen van 1994 minister te
willen worden. De makelaar heeft zich inmiddels
bij de WD kandidaat gesteld. Hij denkt zijn doel
te kunnen verwezenlijken door op een onverkies
bare plaats op de WD-lijst te komen. „Dan zullen
er zoveel voorkeurstemmen op me worden uitge
bracht, dat ik in m'n eentje tien zetels voor de
WD verdien", aldus Mens.
Zijn uitspraken hebben Mens inmiddels de no
dige publiciteit opgeleverd. Naast berichten in de
regionale en landelijke dagbladen was de ambi
tieuze makelaar inmiddels (afgelopen zaterdag)
te horen in het Vara-radioprogramma 'Spijkers
met Koppen', gepresenteerd door onder anderen
Jack Spijkerman. Dinsdagavond, vanaf 22.35 uur,
volgt een optreden van Mens in het tv-program
ma Berg.
De Noordwijkers Bert van Kersbergen (secreta
ris van de NOV) en Klaas Rubingh (oud-fractie
voorzitter van de WD) zijn ook door de redactie
van Berg uitgenodigd om in het programma te
verschijnen. Van Kersbergen: „Kunnen we mis
schien eens duidelijk maken dat hij eerst zijn
zaakjes in Noordwijk beter moet regelen voordat
hij ambities in de richting van Den Haag gaat
krijgen."
Met deze 'zaakjes' doelt Van Kersbergen op het
onroerend goed dat Harry Mens in Noordwijk be
zit en waarmee tot ergernis van veel Noordwij
kers niets gebeurt. Zo staan de hotels 'Zinger' en
'Noordwijk' er leeg en vervallen bij en hetzelfde
geldt voor Mens' winkelpanden aan de Hoofd
straat en De GrenL Het Gat van Palace en het
stuk grond achter Boule 7, beide ook eigendom
van de Lissese makelaar, liggen al jaren braak.
Over de invulling van deze 'gaten' in Noordwijk is
Mens met de gemeente Noordwijk in een conflict
verwikkeld.
VRUETUD
Milieu
De Stichting Werkgelegenheid
Leiden (SWL) houdt op dins
dagavond 20 oktober vanaf acht
uur een bijeenkomst over het
thema 'milieu'. Die is bedoeld
voor startende ondernemers die
met steeds strengere milieu-ei
sen te maken krijgen. Kosten 15
gulden. Informatie en aanmel
dingen bij SWL. 071-219811
(Betsy Haasnoot of José ten
Kroode).
Squash
De gemeentelijke afdeling Sport
en Recreatie houdt samen met
de Leidse Squash en Racketclub
een cursus 'squash voor begin
ners'. De eerste les in de 3 Octo-
berhal begint op 21 oktober. In
lichtingen over de lessen zijn te
verkrijgen op het nummer: 071 -
315601. (tussen 8.00 en 9.30
uur)
Bingo
Buurthuis Cornelis Joppensz
houdt op vrijdagavond 23 okto
ber van kwart over acht tot elf
uur een bingo-avond. Oppen-
heimstraat 6a. Tel. 132462.
Bingo
Het buurthuis 'Op eigen wie
ken' aan het Valkenpad in de
Merenwijk organiseert op zater
dag 24 oktober een bingo. De
hoofdprijzen zijn onder andere
een videorecorder en een mag
netron. De zaal gaat open om
19.00 uur en de eerste bingo is
om 20.15 uur.
Ansichtkaarten
Een expositie met oude ansicht
kaarten van Leiden is 24 okto
ber te bezichtigen in Holiday
Inn. Tevens wordt er een prent
briefkaarten beurs gehouden
(10.00 tot 15.00 uur).
Techniek
In de buurthuizen 't Schippertje
en Groenoord beginnen op 26
en 27 oktober de techniekcur
sussen Technika-10 voor mei
den van 10 tot 13 jaar. In acht
lessen gaat het onder andere
om houtbewerking, electra, me
taalbewerking, computer, wer
ken met plexiglas. Tijd: half ze
ven tot acht uur. Kosten: 2 gul
den per les. Aanmelden 't
Schippertje (tel. 219869),
Groenoord (217222). Inf. bij El
len Hommel (tel. 127533).
Skiën
De afdeling Sport en Recreatie
van de gemeente geeft medio
oktober een aantal cursussen
skiën en langlaufen voor begin
ners. Deze worden gegeven in
Duinrel. Het gaat om vier lessen
van anderhalf uur. Voor inlich
tingen: 071-315601 (tussen 8.00
en 9.30 uur).
Kunstcursusscn
Nieuwe kunstcursussen begin
nen eind oktober in het Volks
huis (Apothekersdijk 33a). Voor
informatie en inschrijvingen:
tel. 149180.
katwuk/valkenburg» Een Leidse politiewagen kwam zaterdagochtend vroeg op de Tjalmaweg, op de grens van Katwijk en Valkenburg, in de
berm terecht. De bestuurder raakte door onbekende oorzaak met zijn rechtervoorwiel in een betonnen sleuf naast de rijbaan. Hij verloor vervol
gens de macht over het stuur, sloeg over de kop en belandde aan de andere kant van de weg in de berm. De bestuurder is gewond overgebracht
naar het Academisch Ziekenhuis Leiden. De politiewagen is totaal vernield. foto hielco kuif>ers
Op 3 oktober heeft u
als vanouds haring
en wittebrood kun
nen halen in De Waag. Dat De
Waag een bijzonder gebouw is
behoeft geen betoog, maar op
die dag had u natuurlijk wel iets
anders aan uw hoofd dan dat
gebouw te bewonderen. Voor
degenen die toch geïnteresseerd
zijn in dit mooie gebouw aan de
Aalmarkt, eerst een stukje ge
schiedenis.
Met de definitieve ineenstorting
van het Romeinse Rijk in
noordwest-Europa kort na het
jaar 400, kwam een eind aan de
grootschalige markteconomie
die deze Zuideuropese verove
raars hadden geïntroduceerd. In
de roerige tijden die volgden op
het verdwijnen van de Romein
se economische en politieke
structuur, daalde tegelijk met
het bevolkingsaantal ook de
grootschalige handel tot een
nulpunt. Men produceerde eeu
wenlang alleen voor eigen be
hoeften en pas vanaf de elfde
eeuw, toen de bevolking weer
begon te groeien, namen ook de
mogelijkheden voor gespeciali
seerde produktie en handel
weer toe. Ten behoeve van die
handel ontstonden nieuwe
marktplaatsen en al spoedig
ontwikkelde zich een bloeiende
internationale handel.
Kooplieden en klanten gebruik
ten weegschalen en geijkte ge
wichten om eerlijk handel te
kunnen drijven. Marktsteden
stelden de kooplieden verplicht
om, afhankelijk van het pro-
dukt, gebruik te maken van de
'stadswaag'. Aan dat wegen wa
ren strenge regels verbonden. In
Leiden moesten alle droge han
delsgoederen zoals boter, kaas
en tabak, zwaarder dan zes
pond, via de waag worden ver
handeld. Op deze manier wer
den handeisconflicten voorko-
Voor deze faciliteiten moest ui
teraard worden betaald en de
verplichte waag betekende dan
ook een behoorlijke bron van
inkomsten voor een markt
plaats. Aan het einde van de
middeleeuwen had elke zichzelf
respecterende stad speciaal
voor dat doel een waaggebouw.
Het reliëf aan de
voorzijde van de
Waag is vervaardigd
door Rombout Ver
hulst. Er staan man
nen op afgebeeld die
een grote baal op de
schaal zetten terwijl
anderen de gewich
ten aandragen.
Rechts kijkt de waag-
meester toe of alles
in orde is. foto
wim dijkman
In en om zo'n waag was het al
tijd een drukte van belang: kar
ren en draagberries reden af en
aan. Kooplieden en kopers lie
pen door elkaar. Waagdragers
droegen de te wegen goederen
naar de waag, opzetters zetten
de goederen op de schalen en
de waagmeester hield toezicht
op de balansen.
In Leiden werden de goederen
met behulp van een grote kraan
die op het waaghoofd stond, di
rect op de schepen in de Rijn
geladen. Bij de eerste waagge
bouwen moet men zich overi
gens niet meer dan houten op
trekjes of zelfs alleen maar een
afdakje aan de rand van een
marktplein voorstellen, maar
met de toenemende handel
werden ze steeds groter. In de
meeste steden werden vanaf de
zestiende eeuw stenen waagge
bouwen neergezet.
Ook al werd het ontwerp voor
de waag gaandeweg vooral een
kwestie van prestige, het was en
bleef een functioneel gebouw
met bijvoorbeeld een luifel om
de aangevoerde produkten te
BURGERLUKE STAND
De Waag: eenmaal per jaar
vol aloude bedrijvigheid
beschermen tegen zon en re
gen. Voor het ontwerp zorgde
doorgaans een lokale stadstim
merman of -bouwmeester.
Slechts in een enkel geval werd
een bekende architect inge
schakeld.
De waaggebouwen van Leiden
(1657-58) en Gouda (1668) vor
men zulke uitzonderingen. Bei
de gebouwen zijn ontworpen
door de beroemde architect
Pieter Post, van wiens hand on
der meer ook het Mauritshuis in
Den Haag is. Post ontwierp voor
Leiden een rank vierkant ge
bouw in de stijl van het Hol
lands Klassicisme, een stijl die
voortborduurde op de oude
Griekse en Romeinse klassieke
bouwkunst. Beide zijgevels wer
den van luifels voorzien. De
voorgevel werd bekleed met
zandsteen die op de begane
grond diep gevoegd is, zodat
een robuust effect werd verkre
gen. Het beeldhouwwerk is ver
vaardigd door Rombout Ver
hulst en de voorstellingen geven
de oorspronkelijke functie van
het gebouw duidelijk aan: op
het reliëf aan de voorzijde ziet
men dat een grote baal op de
schaal gezet wordt, terwijl an
deren de gewichten aandragen.
Rechts houdt de waagmeester
toezicht.
De verdieping is wellicht alleen
vanuit esthetisch oogpunt aan
gebracht, want voor het weeg-
gebeuren zelf was die niet van
belang. Dergelijke ruimten kon
den echter goed worden ver
huurd en brachten weer extra
geld op. In Gouda had de
Schutterij er haar onderkomen,
in Leiden het Chirurgijnsgilde.
De inventaris van deze kamer
kunt u nog altijd bewonderen in
Stedelijk Museum de Lakenhal.
Gelijk met de Waag werd, er
achter, de Boterhal gebouwd.
Deze rechthoekige ruimte, om
geven door een overwelfde gale
rij, was aanvankelijk niet over
dekt, maar dit gebeurde kort na
afronding van de bouw.
In de negentiende eeuw werd
steeds minder gebruik gemaakt
van waaggebouwen. Door de
industrialisatie werd massapro-
duktie mogelijk. Dat veroor
zaakte een totaal andere organi
satie van de handel. Koop en
verkoop konden plaats hebben
zonder aan- en afvoer op de
markt. Ook de Leidse waag
raakte rond de eeuwwisseling in
onbruik en werd tijdelijk als te
lefooncentrale in gebruik geno
men. Op dit moment vervult
het waaggebouw een belangrijk
functie in het culturele leven
van de stad. maar eenmaal per
jaar, op 3 oktober, kunt u er nog
genieten van de aloude bedrij
vigheid.
LEIDEN
Geboren Mike zn, van I. van der Steen
en A.J. van Helden Simone Patricia dr.
van J. van Ri|n en S M B. Vogels Rob
bert Janzn. van W.J. Tebeesten M.W.
Swagten Christina Annette dr. van J.
Jungerius en J. Verhoef Anique dr. van
P.G. Hofmann en M. Altink Issam zn.
van A. Housny en H. Safsaf Sabine dr.
A.C. Anneeze en M. van der Linden
Chantal dr. van G. Star en T. de Jong
Perla Maren dr. van G. Breedveld en
M.V.M. van Valderen Fabian Cornelis
zn. vanS.P.C. Ruigroken B. Nigge*
Jasper Marcus zn. van M.J.L. van Grie
ken en J.M. van Veen Joep Andreas zn.
van H. Tegelaar en Y.J. Warmerdam
Wieke Gerdientje dr. van H. Tegelaar en
Y.J. Warmerdam Yanmc Barthold
Remco Erwon zn. van 8.R. Roosendaal
en A.H.P. Kool Soedhanand zn. van A.
Jaghai en S. Nejal Marit Rosalinde dr.
van A.J. Bonnema en M.T. Markus Le-
roy zn. van E. Haanstra en P. Chaudron
Jerry Robert zn. van R. van Sinderen
en G.J.E. de Mots Jacob zn. van J.
Kanbier en L.A.A. Wegman Daisy dr.
van R. de Mooij en N. Tiaardstra Simo
ne dr. van H.J.A. Biaauwgeers en
H.M.G. van Delft Gi)Sbertus Jeroen zn.
van J.G. Verloop en A.C. Houwaard
Cas zn. van A M Görts en C. van Vliet
Daan zn. van R. Smke en E. van Staver-
den «Wesley Petrus zn. van P.J P M
Cornelisseen S T Siraa Jacobus Jan
Willem zn. van W. van Klaveren en J.
van Delft Jannetie Levina dr. van w
van Klaveren en J. van Delft Patty dr.
van J.P. van der Poel en H.J, Salman
Elisa Adinda dr. van J.G. van Delft en
E C M. van der Fits* Jordyzn. van
J.C.P.M. Aartman en M A. Kerkhof Ju
liette Caroline dr. van J.M de Jongen
M. Gelok Sabine Josephine Louise dr.
van V.J. Rudoiphi) en M 0. Dusker Su
zanne dr van H C Oexmanen H A M
van der Boog Kimberley dr. van J. van
Gent en M. Nieuwenhoven Melvin
Hans Peter zn. van J van Gent en M
Nieuwenhoven Tiffany Samantha dr.
van W S. Knol en M.C. van Egmond
Sakina Banu dr. van M. Basarat en S.
Khodabaks* Philipp-Montzzn. van J.W
Oestmann en E. Oestmann Johanna
Natasia dr. van J.P. van Duijn en E C.
den Heijer»Cintha Lisanne dr. van B.J.
Klop en M.8.C. Perquin Robert Pieter
Floris
i. Nie
nS.F i
Duijn* Melanie dr. van PA. Schelvis en
T.J.M. Roerig* Iris Biancadr. vanW B
Molenkamp en J.C. van der Plas Gre-
gorCarl zn. van A.E. Wallnoferen
A.G.W. de Jong Kirsten Alida Helena
dr. van M.J van Genten P.J. Smit
Guusje Juliette dr. van H.T. Cornelissen
en S.J. de Groof Sandra dr. van A.J.L.
van der Reepen A.E van Es* Dwayne
Renaldo zn. van W Blom en M P. Bo-
kern Sarah dr. van A.J.T. de Bree en S.
van Arkel Lisanne dr. van C.R. Rqnen
bergen M. Donkervoort Bengt Willem
Rein zn. van E.W. Wegerif en S R.H. van
der Laan Michelle Carolina dr. van J.J
van Oosten en A. van Dulst Ricardo zn.
van R. Zwanziger en E.N. van Otwegen
Mark zn. van W Feenstra en J.P. van
Doorn Maxim IJzaque zn. van I. van
der Rei|den en E D van der Hei|den
Tanya Miranda dr van C.H M Franken
en E. Biesbroek Michael zn. van T T
Bonnet en A.M. Klerks Emily Liesie dr
van M.J. Downing en E A Metcalfe
Wouter Johan zn. van P. Swager en
L.A.J, van Schie.
Overleden H.L. van Rijn geb. 14 apul
1911 gehuwd geweest met J. Beeren-
fenge W F Langezaal geb. 16 |uni
1942 man A. de Stigter geb. 6 okt
1904 man G. van Beeien geb 21
sept. 1906 gehuwd geweest met M. van
R jn J.W. Affourtitgeb 8juni 1912
vrouw *S M Mieremetgeb. 16apnl
1893 gehuwd geweest met H Brakho-
ven N.M.J. Konings geb 15 april
1927 man *S. Arnoldus geb 3 nov
1909 echtgenote van J. Moonen J.C
de Bruijn geb. 20 april 1902 man
P.H J. van Rheenen geb. 5 maart 1915
man P Spi|ksmageb. 1? me. 1917
man A. van der Vijver geb. 20 aug.
1915gehuwd geweest met P.L. Verhaar
G. Faber geb. 20 sept. 1906 gehuwd
geweest met J.W. Meijer J.C.G. van
Capel geb. 16 jan 1929 man C Krom
hout geb. 6 sept. 1917 man* J.L
Bronsgeest geb. 16 dec 1925 man C
van der Bent geb. 1 nov 1919 man *j
Keiizer geb. 3 nov 1909 man A M
Hoppers geb. 31 aug 1918 man *L
Bernard geb 22 |uli 1903 gehuwd ge
weest met P. Verver F.J B. van Veisen
geb 5 sept 1939 man *S.G.M. van
Seyeren Bergen en Henegouwen geb.
30 aug. 1912 man A. de Heer geb. 21
maart 1923 man L.G.N, van Elk geb.
2/juli 1930 man H P Pootsgeb 3
juni 1952 man A.E. Zijlstrageb. 18
sept. 1906 gehuwd geweest met C.J.
Nieboer G.M. Baaten geb. 3 okt. 1898
gehuwd geweest met J de Geus
W.A.G.J. Roosen geb 28|an. 1942
man P.H de Hond geb. 8 juni 1902
man C.A. Zui|derdui|n geb 11 aug
196 7 man. Th H. van oen Burg geb
15 maart 1916 man *A M van der
Voort geb. 4 mei 1916 man* A M van
der Voort geb 4 mei 1916 man A A
Verhaar geb 9 sept 1904 man *Th
Somerwiigeb 13 jan 1916 gehuwd ge
weest met B A Stievens* J Vos geb
19 nov. 1910 man *W Klerksgeb 11
ium 1915man* E Limborgh Meijer
geb. 17 sept. 1923 echtgenote van R.J
van Zonneveld
Gehuwd W. Glasbergen en N G.M
Berg* A A C de Haan en H A M Evers
C.J. TisseurenA Arnc d *L J Mid
deikoopen l.Y.A. Breen*M E. Philip-
partenS A. Hiemstra*T.H Roys en
AAK van der Kraats C Boschmaen
L.Ort*M BresenAA Vtafltai»«LA
J M Si.edregt en K M Bo.
AGENDA
MAANDAG 19 OKTOBER
Noordwijk
Vergadering Ver v Postzegeiverzame-
vang 18 4b
DINSDAG 20 OKTOBER
Sjoelen bij Speeltuinvereniging Ste
venshot. C. van Bruggepad 2. aan
rang 20 00 uur
WOENSDAG 21 OKTOBER
een fysiotherapeut in Gymzaal De
Brug. Wassenaarseweg. van 16 00
tot 1 7 00 uur
informatiepuntGemeonschappe jk
Wonen. Gerestraat 20. van 20 00 to
21 00 uur.
Noordwijk
badplaats'. De VinhenhcV
weg. aanvang 15 00 uur
Oegstgeest
Bridge-drive in Hotel het f*
