'Ik wil lekker te keer gaan'
'Het hoorspel is géén stoffig medium'
c
Lex Harding lanceert Radio 538
Rtv show
T
Reageerbuisbevruchting leidt tot rechtszaak
Gedwongen inwoning
VRIJDAG 16 OKTOBER 1992
René Froger begint aan z'n grootste uitdaging tot nu toe
S GROENENBOOM
wintig jaar geleden stond een elfjarig Amsterdams jonge
tje voor het eerst van zijn leven op het podium van een
-JL. echt theater. Als lid van een kindercircus mocht hij in de
Zaandamse Speeldoos meedoen met een voorstelling van Sme-
tana's opera 'De Verkochte Bruid'. Vanavond staat hij, vergezeld
van een zestienmans begeleidingsband, op datzelfde podium. Nu
als een van Nederlands populairste zangers, aan het begin van een
theatertournee die eindigt met drie concerten in Ahoy'.
René Froger blikt met de
tournee 'Greatest hits in con
cert' terug op de afgelopen vijf
jaar. Vijf stormachtige jaren,
waarin hij vier gouden cd's
maakte, twee handen vol single
hits scoorde en een aantal on
derscheidingen binnenhaalde.
De laatste die aan het rijtje werd
toegevoegd was de Nationale
cd-trofee voor 'Matters of the
Heart', die 5 oktober aan Froger
werd uitgereikt tijdens het Pla-
Het succesverhaal staat sa
mengevat op de verzamel-cd
Sweet Hello's Sad Goodbyes'.
De veertien hits en vier nieuwe
nummers vormen de basis voor
het theaterprogramma. Ook de
ze vijfde Froger-plaat en de
daarvan afkomstige single 'Your
Place or Mine' zijn inmiddels
begonnen aan de beklimming
van de hitlijsten.
Hard gewerkt
Het is Froger voor de wind ge
gaan, maar de zanger be
schouwt het succes niet als van
zelfsprekend. „Ik wil dat men
sen zien dat ik er mijn best voor
moet doen. Dat het niet iets is
van: Froger brengt een plaat uit,
dat zal wel weer een hit worden.
Ik heb in die vijf jaar ongeloof
lijk hard gewerkt, honderd uur
in de week gemaakt en een half
miljoen kilometer gereden."
„Ik heb ook verschrikkelijk
veel geleerd. Hoe je moet om
gaan met mensen je fans, je
publiek. Maar ook hoe je je voor
een camera presenteert. De
laatste tijd maak ik er ook rede
lijk wat werk van om me goed te
blijven voelen. Ik sport een of
twee keer in de week."
„Vroeger was ik een feest
beest, maar dat kan niet meer.
Ik ben verantwoordelijk voor
een "groot aantal mensen. Bij
zo'n theatertournee zijn vijftig
tot zestig mensen betrokken.
Dan kun je jezelf niet te gronde
richten."
„De theatershow wordt er een
zoals de mensen van mij ver
wachten. We gaan voor een
feest, ik hou ervan lekker te keer
te gaan op de bühne. Als gasten
heb ik Candy Dulfer, met wie ik
een hit heb gehad met 'Nobody
Else', en het duo Chess. Verder
zijn er nog wat 'special guests',
maar het is niet leuk alles van
tevoren te vertellen."
Frogers Ahoy'-concerten ko
men precies vijf jaar na zijn eer
ste grote televisie-optreden bij
Adam Curry. De vertolking van
'Winter in America' werd zijn
doorbraak. Sinds de gala's van
Lee Towers is 'Ahoy' zo'n beetje
synoniem voor het hoogst be
reikbare voor Nederlandse ar
tiesten. Froger ziet dat anders.
Hij vindt de drie concerten in
het sportpaleis een 'superhoog
tepunt', maar zeker niet de bo
venste sport van de ladder.
„Het is iets waar ik vijf jaar
geleden niet van had durven
dromen. Als ik bij Leen of Anita
ging kijken, dacht ik altijd: dit is
het toch wel. Nu douw je er zelf
zo'n 23.500 mensen in. Het is
altijd zo moeilijk om te zeggen
wat je uiteindelijk wilt bereiken.
Toen ik mijn eerste gouden
plaat kreeg, was dat een abso
luut hoogtepunt. Je weet nooit
waar de trein ten slotte stopt."
Geen eendagsvlieg
„Voor mij betekent dit wel een
soort erkenning dat ik geen
eendagsvlieg ben geweest. Ik
vind dat heel belangrijk. Mijn
vader en moeder zijn mijn
grootste fans. Het klinkt als een
cliché, maar het is riu eenmaal
zo. Ze hebben me altijd ge
steund. Toen ik nog bij mijn va
der in het café stond en ik op de
drukste avonden weg moest in
verband met mijn zangcarrière,
hebben ze me nooit een stro
breed in de weg gelegd. Mijn
vader moest dan twee extra
mensen inhuren, een kelner en
een zanger, maar ik heb altijd
alle steun gekregen."
„Mijn vader heeft me ook ge
holpen met zijn levenswijsheid.
Hij heeft 35 jaar in het arties
tenvak gezeten (als volkszanger
Bolle Jan, red.), dus hij kent het
klappen van de zweep. Van
hem heb ik geleerd dat je er al
tijd goed verzorgd moet uitzien
en betrouwbaar moet zijn. Je
Aangrijpend, gedramatiseerd verhaal centraal in live-uitzending
HILVERSUM SUSANNE V
inds tien jaar is in ons land een re-
k ageerbuisbevruchting (in-vitro fer-
tilisatie) mogelijk. Een medisch
wonder voor mensen die ongewild kinder
loos zijn. Een wonder waarover nog stevig
wordt gediscussieerd. Wat gebeurt er met
de duizenden bevruchte eicellen die in ver
schillende ziekenhuizen vaak al jarenlang
ingevroren in containers bewaard worden?
Van wie zijn de embryo's? Van de medici of
van de ouders?
Deze vraag staat centraal in een program
ma over reageerbuisbevruchting, in de the
maserie Op De Drempel Van Het Leven van
Veronica. Joop Daalmeijer presenteert het
programma live vanuit het Academisch Zie
kenhuis in Utrecht.
De kijker ziet het aangrijpende, gedrama
tiseerde verhaal van het echtpaar Van Has
selt dat al jarenlang ongewild kinderloos is.
In overleg met de gynaecoloog wordt beslo
ten tot reageerbuisbevruchting. Een aantal
bevruchte cellen wordt teruggeplaatst. De
overige bevruchte cellen worden diepgevro
ren bewaard.
Na twee weken mislukt de zwangerschap
en het paar besluit even te wachten met
een tweede poging. Inmiddels krijgt meneer
Van Hasselt te horen dat hij aan een zeldza
me erfelijke vorm van kanker lijdt. Hij over
lijdt. Vlak voor zijn overlijden geeft hij, in
aanwezigheid van een huisarts, aan dat hij
de ingevroren embryo's wil vernietigen.
Zijn weduwe klopt na twee jaar toch bij het
ziekenhuis aan voor een tweede poging. De
medici, die op de hoogte zijn van de wens
van haar overleden echtgenoot, weigeren
de behandeling. Het loopt uit op een
rechtszaak. De rechter moet bepalen of de
ingevroren eicellen gebruikt mogen wor
den.
Verwarring
Fictie en werkelijkheid lopen in het pro
gramma door elkaar. Beelden van echte
operaties en onderzoeken worden afgewis
seld met nagespeelde stukken. Dat levert
soms verwarring op, omdat niet meer dui
delijk is wat echt is en wat niet. De doktoren
zijn wel allemaal echt en behandelen de
zaak van het echtpaar Van Hasselt alsof het
een volkomen reële situatie is.
Stokvis heeft bewust gekozen voor deze
vorm, die hij de „mooiste vorm van televi
sie maken" noemt. „Ik geloof niet in ac
teurs die dit soort situaties moeten naspe
len. Iedereen is zichzelf in de film. Alleen
het echtpaar heeft dit verhaal niet letterlijk
meegemaakt. Zij zijn wel heel goed bekend
met de problematiek."
Na de film en de uitspraak van de recht
bank, die overigens de zaak heeft behan
deld alsof het een echte zaak was, kunnen
kijkers live vragen stellen via Joop Daal
meijer aan medici, juristen en rechters die
aan het programma hebben meegewerkt.
(Uitzending: zondag 18 oktober, 19.55
uur, Nederland 2)
kunt nog zo'n wereldartiest zijn,
maar als je niet te vertrouwen
bent, hebben ze zö hun buik vol
van je. Er zijn zoveel artiesten
van wie gezegd wordt: hij heeft
een goede stem maar.... en dan
komt er een heel rijtje negatieve
dingen. Dat probeer ik te voor
komen."
Toerneelijst René Froger: 16
oktober Speeldoos (Zaandam),
17 oktober Goudse Schouw
burg (Gouda), 20 oktober
Gooiland (Hilversum), 23 ok
tober Oosterpoort (Gronin
gen), 24 oktober Orpheus
(Apeldoorn), 30 oktober Musis
Sacrum (Arnhem), 3 november
De Vest (Alkmaar), 5 novem
ber Stadsschouwburg (Heer
len), 6 november De Metropole
(Almere), 11, 12 en 14 novem
ber Ahoy'(Rotterdam).
Ex-directeur Veronica hoopt op etherfrequentie
HILVERSUM GPD
Hoorspelliefhebbers hoeven niet langer vertwijfeld alle ra
diozenders af te gaan, op zoek naar een hoorspel. Met in
gang van aanstaande zondag wordt wekelijks op Radio 4 om
17.00 uur een hoorspel uitgezonden. Iedere zondag op een
vast tijdstip. Zeven omroepen (Humanisten, AVRO, KRO,
NCRV, NOS, VPRO en TROS) verlenen daaraan hun mede
werking.
Zendercoördinator van Radio 4, Carole Muizelaar, is dik
tevreden met het vaste uitzenduur. „Dit is een tijdstip dat ie
dereen rustig kan gaan luisteren." „De liefhebbers van hoor
spelen hoeven niet meer zoals vroeger met stokjes tussen de
ogen voor de radio te zitten", voegt hoorspel-coördinator (en
TROS-dramaturge) Marlies Cordia eraan toe.
Hoorspelen een stoffig medium noemen, staat voor het
tweetal gelijk aan vloeken. Er is een harde kem van liefheb
bers. „Het is de kunstvorm van nu", zegt Cordia. De geza
menlijke omroepen leggen flink wat geld op tafel, om de
hoorspelen met een zekere regelmaat te kunnen brengen.
Eén uur hoorspel maken kost tussen de 30.000 en 40.000 gul
den. De TROS bijt aanstaande zondag het spits af met een
vierdelige meeslepende dramaserie van verhalen van de
Franse schrijver Emile Zola.
CLOSE UP
De harde kem van hoor
spelliefhebbers kan te
vreden zijn: iedere zon
dag om 17.00 uur een
hoorspel op de radio!
ARCHIEFFOTO
Gerard van Putten
STRIPS
BOLLEBOOM
BOES
wee geloven op een
omroepkussen, daar
slaapt de AVRO tus
sen. Door de concurrentie van
RTL 4 zijn ze nader tot elkaar
gekomen: de AVRO, KRO en
NCRV. Inderdaad, een moetje.
Na een seizoen van aftasten,
verkennen en kat uit de boom
kijken is AKN zich gaan profile
ren als de drie families met één
gezicht. Of was het een familie
met drie gezichten?
Om te beginnen moet alles en
iedereen vertrouwd raken met
genre-programmering. Als een
voudige betaler van kijk- en
luistergeld zult u zich wellicht
afvragen wat dat behelst? Wel
nu, de bloedgroepen stellen lof
waardige pogingen in het werk
om in eigen beheer program
ma's te vervaardigen. Maar ze
hebben zich zodanig aan elkaar
vastgeklonken dat kijkers en
luisteraars op bepaalde tijdstip
pen in elk geval kunnen reke
nen op gelijksoortige uitzendin
gen. Wat overigens niet wil zeg-
'gen dat de KRO van Willebrord
Frequin zal eisen dat hij de
kloon van Willem Duys moet
worden.
So far so good.
Maar in het jaartje dat de AKN
heeft warmgelopen, is het min
of meer gedwongen gelonk naar
elkaar niet helemaal zonder
strubbelingen gegaan. Wat wil
je ook, als je meer dan 60 jaar
op eigen benen hebt gestaan.
Probeer het maar eens voor te
stellen, een ego als Ria Bremer
die door een broekie als Fons de
Poel naar een of andere uithoek
in de veenkoloniën wordt ge
stuurd om te onderzoeken of er
daar wel voldoende veterinaire
artsen te consulteren zijn.
Een verbond zonder innige bin
ding, dat is de AKN eigenlijk.
Een driehoeksverhouding, inge
geven door het verstand. Zoge
naamde liefde op afstand, ook
al hebben de drie elkaar plech
tig beloofd ooit bij elkaar in te
trekken. Maar dan zal er eerst
een representatief gebouw
moeten worden gevonden. De
ervaring heeft geleerd dat ze in
Hilversum veel op de lange
baan schuiven.
Dik een maand na de gebruike
lijke bombarie waarmee de lan
cering van de winterprogram-
mering gepaard pleegt te gaan,
heeft de AKN onveranderd drie
gezichten. De AVRO is de
AVRO, de KRO onverminderd
de KRO, de NCRV de NCRV.
Denk niet dat een omroepme
dewerker van de AVRO zomaar
kan overstappen naar de KRO:
blijkens de personeelsadverten
ties hecht ae leiding van de
KRO onverminderd aan perso
neel van katholieke huize.
Het zal toch maar gebeuren dat
je als eenvoudige omroepmede
werker een heel jaar lang bent
klaargestoomd om tegen wil en
dank aan een en dezelfde pre
sentatiedesk te moeten zitten
met een collega, die voordien je
concurrent heette te zijn. Na
veel water bij de bisschopswijn
te hebben gedaan, eindelijk ge
wend geraakt aan dat idee,
komt meneer Herstel als voor
zitter van de NCRV vertellen dat
de suiker in de thee vooral met
het NCRV-lepeltje dient te wor
den geroerd. Want: „We moe
ten onze eigen kleur behouden.
Wij hebben geleerd dat onze
drie culturen toch duidelijk ver
schillen."
Ga d Y dan nog maar eens aan
staan om werkelijk geloof te
hechten aan de gezondheid van
één familie met drie gezichten.
Da's meer een driekoppig mon
ster zonder waarde.
Meneer Hulshof van de KRO ge
looft als directeur tv eigenlijk al
helemaal niet meer in co-pro-
dukties binnen AKN-verband.
De flop van Service Salon, waar
in drie gezichten op de canapé
plaatsnamen zonder elkaar wer
kelijk het licht in de ogen te
gunnen, staat hem nog helder
voor de geest. „We moeten
doen waar we goed in zijn. Laat
de NCRV het familie-amuse
ment maar voor z'n rekening
nemen, dan vullen wij de infor
matie-blokken wel."
Hilversum in de ban van schijn-
samenwerking. Oftewel: hoe
broos is de Gooise interpretatie
van eenheid? Op net 2 is er
minder sprake van samenwer
king dan van gedwongen inwo
ning. Veronica en de TROS, ach,
dat botert nog wel. Uiteindelijk
hebben ze zich ze allebei ooit
uit het zout der zeegolven om
hoog geworsteld. Maar die ou
we etherpiraten laten klikken
met de EO, dat was bijvoorbaat
de goden verzoeken. Bij de EO
wilden ze in gezamenlijkheid
best een kwisje produceren met
die schreeuwers van Veronica,
maar dan moesten die wel ie
mand leveren met ten minste
twee klassen zondagsschool in
zijn of haar bagage. En op net 3
wilde de VARA best aanschur
ken tegen de NOS om samen
het bestel te redden met Nova,
maar de VPRO is vooralsnog
niet van zins om Peter van In-
gen naast Paul Witteman en
Maartje van Weegen te poten.
De NCRV pochte onlangs bij
monde van de binnenkort af
zwaaiende adjunct-directeur ra
dio en televisie Boerma een
spits te hebben aangetrokken.
In de persoon van Jos Brink. Dat
kon AVRO's programmadirec
teur Boudewijn Klap niet over
z'n kant laten gaan. Dus liet hij
een ieder die het wilde horen
ferm weten dat de geblesseerde
spits weer terug is van wegge
weest en nu bezig is zich warm
te lopen om als vanouds de
hoofdrol te vervullen. De AVRO
bouwt weer op Bouwman.
Bij de KRO overheerst de stilte,
daar is de behoefte aan krach
ten van buitenaf niet groot.
Zelfs Anne van Egmond, wegge-
bonjourd bij de TROS waar ze
haar te veel KRO-meisje von
den, kwam in de Emmastraat
niet langs de portier. „Kom nou,
we zijn geen vangnet."
Twee omroepgeloven op een
kussen, daar slaapt de AVRO
tussen. De AVRO heeft Opspo
ring Verzocht en de KRO Spoor
loos. Nu maar hopen dat de
NCRV door al dat gedoe van de
zenderkleuring het spoor niet
bijster raakt. Misschien, heel
misschien dat Joop Doderer
nog eens Swiebertje mag spe
len, maar Bromsnor komt er bij
de NCRV niet meer in.
Veel voor zichzelf, weinig voor
een ander. Is er een mooiere ti
tel voor een in Hilversum spe
lende soap denkbaar. Niks voor
RTL 4?
ik vijf jaar geleden niet van had durven
PR-FOTO
René Froger: „Ahoy' is iets
dromen.
Nederland dat in Bussum is ge
vestigd. De uitzendingen zullen
ook vanuit Bussum plaatsvin
den. Het Londense Sky Radio is
een van de grote aandeelhou
ders in het nieuwe station. Sky's
commerciële popstation Hit Ra
dio zal in het nieuwe station op
gaan en verdwijnt van de kabel.
Radio 10 en RTL, aanvankelijk
ook als partners in het project
van Harding genoemd, zijn niet
meer bij het bedrijf betrokken.
Radio 538 Radio (Veronica ver
zorgde tot 31 augustus 1974, de
dag dat het zendschip uit de
lucht ging, de uitzendingen via
middengolffrequentie 538) richt
zich met een straldce horizonta
le programmering 24 uur per
dag op „de jongeren van de ni
neties." Harding beschrijft het
station als „uitdagend, onder
nemend en af en toe een tikkel
tje brutaal." Harding: „Ik bedoel
daarmee, dat we niet alleen aar
dig en lief zullen zijn. Ik ben van
plan om oude Veronica-tradi-
ties voort te zetten. We zullen
geen platgetreden paden be
wandelen." Maar de ambities
van Harding gaan verder. Radio
538 heeft namelijk ook oog voor
de medemens en het milieu.
„We willen voor de jongeren
een klankbord vormen en dis
cussies aanwakkeren. Als je ra
dio maakt en je richt je voorna
melijk op jongeren, dan vind ik
dat je bepaalde verplichtingen
hebt. Bovendien is het moeilijk
om jongeren via radio te berei
ken. Daarom zul je er in de pro
grammering iets van waarde
aan moeten toevoegen", aldus
Harding.
Alle programma's worden 24
uur per dag live gepresenteerd.
Ieder heel uur wordt er een
nieuwsbulletin uitgezonden. Als
bron wordt het ANP gebruikt.
Met het persbureau zal een
contract worden afgesloten.
Radio 538
vaart onder de
vlag van het
Nederlandse
bedrijf Vrije
Radio Omroep Lex Harding: „Ik ben van plan om oude Veronica-tradities voort te zetten."
Lex Harding, ex-radiodirecteur
van Veronica, rekent erop, dat
hij nog dit jaar via de kabel gaat
uitzenden. Hij streeft ernaar om
komend voorjaar via de ether
uit te zenden. Harding rekent
op een marktaandeel van 15
procent, zodra hij een etherfre
quentie heeft gekregen. Hij
heeft daartoe een aanvraag in
gediend bij het ministerie van
WVC.
Harding is ervan overtuigd,
dat er ruimte is voor nieuw
commercieel station. „Absoluut.
Zet de radio maar aan en je
hoort het."
De nieuwe
commerciële
zender gaat
Radio 538 he
ten. Vier dj's
van Veronica
neemt Har
ding in zijn
kielzog mee.
Het gaat om
personeelsle
den die zowel
voor radio als
tv werken: Erik
de Zwart, Wes-
sel van Die
pen, Will Lui-
kinga en Mi
chael Pilar-
czyk. Luikinga
is de enige die
in vaste dienst
is bij de VOO.
De Zwart
wordt pro
grammaleider
bij Harding.
Verder gaan
Kees Schilper-
oort, Adam
Curry, Leo van
der Goot en
Comé Klijn
met Radio 538